Imago van Bram Peper bladdert snel af f
Vechten om de buit in de Bijlmer
'Die waterpartijen komen er
gewoon'
Grenzeloze Randstad
Binnenland
deconstructie zedendelict
an herhaling voorkomen
trots zit Tjoa Tjheng Swan
:ijn nieuwe kamer van het
lticulturalisatie en Participa-
Bureau. Tjoa (53), een Chi-
die oorspronkelijk uit In-
ïesië komt, houdt zich in de
mer vooral bezig met lang-
|ig werklozen. Vaak hebben
■norm hoge schulden en lei-
li ze een geïsoleerd bestaan.
)a en zijn multiculturele
|m willen nieuw leven blazen
Bijlmerhoogbouw'. Zo is
ien sportopleiding voor de
rkloze jeugd en een kookcafé
moeder en kind.
ideeën zijn afkomstig van
'oners zelf, Tjoa helpt bij de
'oering van hun plannen,
jeilijk soms, vindt hij. „Som-
jen storten eerst al hun el
ide over je uit, klagen over
Eden en mopperen op
en die ze een stelletje rot-
n vinden. Geduldig luiste-
en dan overgaan tot zaken
en, dat is de enige manier,
[je deze mensen aan hun lot
prlaat, komt het hier nooit
ed," aldus Tjoa, die ook een
P de oprichters is van het
'art Beraad, de enige zwarte
ancipatiebeweging in ons
ld.
^e projecten worden gefi-
fcierd met URBAN-geld dat
15 paar jaar geleden door de
jrheid en Europese Commis-
Ibeschikbaar is gesteld voor
[iaal-economische stadsver-
pwing. Voor de Bijlmer is
p miljoen gulden beschik^
Pt' De Schilderswijk in Den
Ni. Dolfohavon in Rotterdam
Strijd om geld tussen zwart en wit vertraagde stadsvernieuwing
OPINIE
en Lombok in Utrecht kregen
een soortgelijk bedrag om de
buurt weer leefbaar te maken.
De vier achterstandswijken
kampen met hoge werkloos
heid, criminaliteit en allochto
ne jongeren die zonder diplo
ma het voortgezet onderwijs
verlaten. Het URBAN-geld is
vooral bedoeld om projecten
op te zetten voor werkzoeken-
den en vroegtijdige schoolverla
ters zodat ze meer kans hebben
op een baan.
In praktijk wijkt de Bijlmer
sterk af van de andere achter
standsbuurten. Toen eind 1995
de miljoenen guldens beschik
baar kwamen, ontketende zich
hier een ongekend felle strijd
tussen zwarte en witte bewo
ners. Het geld was aanvankelijk
in handen van witte project
groepen. Zwart verzette zich
hevig en wilde meepraten over
de besteding van de buit die
bedoeld was om de achterstand
van allochtonen weg te werken.
Terwijl de andere grote ste
den al met het URBAN-geld aan
de slag gingen, mochten de wit
te bestuurders in de Bijlmer
ruim een jaar lang geen cent
uitgeven. Eerst moest het diep
gaande conflict met zwart, dat
inmiddels was verenigd in het
Zwart Beraad, worden opgelost.
Het Verweij-Jonker Instituut uit
Utrecht moest eraan te pas ko
men om de partijen tot elkaar
te brengen.
Nu de gemoederen zijn ge
sust, wordt in de Bijlmer zicht
baar wat de zwarte emancipa
tiebeweging voor elkaar heeft
gekregen. Do mannon, dootijdo
cynisch omschreven als een
stelletje samenzwerende blaas
kaken die vooral uit waren op
baantjes voor zichzelf, hebben
de aanpak van de sociale ver
nieuwing ingrijpend veranderd.
De betrokkenheid van de Bijl
merbewoners zelf is veel groter
geworden.
Een voorbeeld: de flat Grün-
der, waar liefst 33 verschillende
nationaliteiten wonen en 96
procent allochtoon is, heeft de
hoogste huurachterstanden in
de hoogbouw. De directe om
geving verloedert: vieze galerij
en waar bewoners hun vuilnis
zakken zonder pardon van vijf
hoog naar beneden gooien.
Twaalf jongeren zijn nu ingezet
als flatbrigadier om toezicht te
houden. Bewoners fungeren als
tussenpersoon om mensen die
zich niet aan de regels houden,
op hun verantwoordelijkheid te
wijzen. Zo is inmiddels afge
sproken om het huisnummer
op de vuilniszak te plakken, zo
dat makkelijker kan worden
achterhaald wie zijn bende over
de balustrade de tuin in flikkert.
Het project kost 150.000 gul
den.
Op een vergelijkbare manier
wordt in Fort Kraaiennest, een
strook tussen de metrostations
Ganzenhoef en Kraaiennest
waar veel verslaafden rondhan
gen, toezicht gehouden bij een
speeltuin. Voor 225.000 gulden
uit het URBAN-potje kunnen
kinderen hier veilig spelen. Bij
de meeste projecten zijn enkele
Melkert-banen beschikbaar. In
totaal wordt zeven miljoen gul
den uitgegeven aan onderwijs.
Zelf zijn de mannen van het
Zwart Beraad ook goed terecht
gekomen. Medeoprichter Tjoa
Tjheng Swan is nu hoofd van
het Multiculturalisatie en Parti
cipatie Bureau. Anderen heb
ben de Stichting Werk en Leef
baarheid opgericht waar ze
werklozen bemiddelen. Jaap
Storteboom, projectmanager
sociaal-economische vernieu
wing en secretaris van de com
missie URBAN-gelden: „De be
langrijkste winst van de felle
strijd tussen zwart en wit is dat
we meer en beter contact heb
ben met bewoners. Zelf hadden
wij te weinig zicht op etnische
groepen. Ze staan lang niet al
tijd in het telefoonboek. Nu
groeit het vertrouwen tussen
zwart en wit. Dat is de belang
rijkste basis voor een betere
toekomst in de Bijlmer".
Het westen van Nederland
vormt een merkwaardige stad.
Leg een landkaart van de stede
lijke regio naast die van Lon
den, Parijs of New York op de
zelfde schaal, en het valt op dat
deze wereldsteden min of meer
dezelfde omvang hebben als
west Nederland. Maar op de
plaats waar Londen en Parijs
hun centrum hebben, heeft
west Nederland een gat: het
Groene Hart. Beginjaren dertig
lanceerde Albert Plesman de
term 'Randstad Holland' als
aanduiding voor de hoefijzer
vormige band van grote en klei
ne steden en dorpen rondom
dat groene hart.
De 'Randstad' is een vaag be
grip en heeft geen precieze be
grenzing. Na de Tweede We
reldoorlog zijn de steden verder
naar elkaar toegegroeid en hier
en daar aan elkaar vastgeraakt.
De Randstad groeide boven
dien ook naar binnen (Schip
hol, Alphen aan de Rijn, Zoeter-
meer), en naai- buiten (Purmer-
end, Almere, Spijkenisse) door.
Die ontwikkeling kan niet bui
ten beschouwing blijven, wan
neer het begrip Randstad wordt
gebruikt: het is inmiddels min
of meer synoniem aan 'het
drukke westelijke deel van Ne
derland'.
Als dus in het regeerakkoord de
Randstad wordt genoemd als
regio voor rekeningrijden en
maximaal 100 kilometer per
uur, kan per definitie geen vast
omlijnd gebied zijn bedoeld. De
Randstad
omlijnd en begrensd. Het is
dan ook flauw dat CDA en WD
in de Tweede Kamer in de dis
cussie over de snelheidslimiet
en het rekeningrijden doen als
of de Randstad plotseling wel
grenzen heeft. Het is ook tame
lijk goedkoop: de doorsnee au
tomobilist houdt niet van snel
heidsbeperkingen en duurder
rijden. De kiezersgunst van de
getergde autorijder is op een
koopje te winnen met de intro
ductie van niet-bestaande
Randstadsgrenzen.
Minister Netelenbos van ver
keer en waterstaat wil het ge
bied, waar op de snelwegen een
maximum van 100 kilometer
per uur geldt, uitbreiden tot het
verstedelijkte gebied van
Noord-Brabant en de regio" ten
oosten van Utrecht. Hoewel
discutabel blijft of het gebied
tussen Breda en Eindhoven nog
tot de Randstad kan worden ge
rekend, is het wat kort door de
bocht om te zeggen dat het
plan van Netelenbos in strijd is
met het regeerakkoord. Daarin
staat immers ook dat de limiet
van 100 kan worden gesteld,
waar dat met het oog op de vei
ligheid en de lawaaioverlast nó
dig is. En dat is eerder het geval
naarmate een gebied, zoals het
Brabantse, sterker verstedelijkt
Als de WD dat, omwille van de
automobilistengunst, wil be
strijden, moet de partij daar
eeilijk voor uitkomen, en geen
mist creëren met gemillimeter
over de omvang van de Rand
stad.
ATERDAG 6 FEBRUARI 1999
Forse groei biologische landbouw
iijswuKHet gaat goed met de biologische landbouw in Noord-
jjrabant. In de afgelopen twee jaar zijn er 42 bedrijven bijgeko
men die geen kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen
tebruiken. Dat is een stijging van 85 procent. Dat meldt de
stuurgroep Landbouw Innovatie Noord-Brabant, een samen
werkingsverband van de provincie en de Zuidelijke Land- en
[uinbouw Organisatie (ZLTO). Om de afzet van biologische
iroducten verder te vergroten en meer bedrijven te stimuleren
»ver te stappen naar de milieuvriendelijke bedrijfsvoering, stel
en provincie en ZLTO voor het komende jaar een miljoen gul
len beschikbaar. De groei van de biologische landbouw is de
featste jaren ook op landelijk niveau fors geweest. Het aantal
pedrijven groeide van 436 naar 980, een stijging van tachtig pro
lent.
taxichauffeur zwaar mishandeld
^ikmaar Een onbekende man heeft gisternacht in Den Helder
;en 31-jarige taxichauffeur uit Alkmaar ernstig mishandeld. De
jian moest zich in het ziekenhuis aan zijn verwondingen laten
Behandelen. De chauffeur werd verrast door de passagier, die
Bij kort ervoor had opgepikt. Op het moment dat hij zijn auto
teerde, haalde de klant een mes tevoorschijn, waarmee hij de
piauffeur aan zijn handen en gezicht verwondde. De taxichauf
feur zag kans uit de auto te ontsnappen en de politie te waar-
khuwen. De dader bleek later te zijn gevlucht met de porte
monnee van de taxichauffeur. Daar zat ongeveer 180 gulden in.
Hogeschool stopt met tuintherapie
Uecht De Hogeschool van Utrecht (HvU) stopt met de oplei-
jing tuintherapie. Dit studiejaar schreven zich slechts één deel-
jjd- en één voltijdstudent in voor de opleiding, die deel uit-
haakt van de afstudeerrichting Creatieve Therapie. Tuinthera-
tuten worden ingezet bij psychiatrische patiënten, bij wie de
heer gangbare vormen van behandeling geen effect hebben.
Iet werken met planten en de specifieke aanpak van de thera-
jeut kan bij deze groep een helende werking hebben. Een an-
jere reden om de opleiding te staken is de geringe vraag naar
[(gestudeerde tuin therapeuten. Nederland telt honderd tot
jonderdvijftig tuintherapeuten. Bij de HvU zijn er, inclusief de
Ivee eerstejaarsstudenten, achttien in opleiding.
loods monument beklad
Ironingen Het Joods monument aan de Verlengde Hereweg in
jroningen is in de nacht van donderdag op vrijdag met racisti-
che teksten en nazi-symbolen beklad. De daders kalkten SS-te-
fens en teksten als 'Juden raus' op het oorlogsmonument. De
lolitie heeft geen idee wie het monument heeft besmeurd. De
legebrachte schade wordt vastgelegd op foto's en vergeleken
iet teksten die elders in de provincie Groningen ooit zijn aan-
ïbracht op dergelijke monumenten.
i nieuwe methode vermin-
t de kans dat zedendelin-
inten, die tot TBS zijn ver-
:deeld, opnieuw delicten ple-
1. Dat zegt klinisch psycho-
gD. van Beek, die de behan-
methode heeft ontwikkeld,
h Se zogeheten delictscena-
brocedure reconstrueert de
flpverlener met de patiënt de
nenhang tussen de gevoe-
s, gedachten en gedragingen
bij de delictsituatie een rol
lelden. Stapsgewijs maakt de
ïandeling het mogelijk het
iet en de directe aanleiding
Ier ogen te zien. Volgens
li Beek leert hij beter met die
toren om te gaan, zodat hij
t terugvalt in zijn oude ge-
g-
)e behandeling is gericht op
enning van de eigen verant-
ordelijkheid voor de delic-
waardoor de patiënt de
uld niet langer afschuift op
slachtoffers of de maat-
appij. Als de patiënt onvol-
inde tot zelfcontrole in staat
noet hij bereid zijn controle
1 buitenaf toe te staan.
)f de nieuwe aanpak er toe
leidt dat een verkrachter na be
handeling niet weer over de
schreef gaat, is niet met zeker
heid te zeggen. Daarvoor zijn
de behandelde TBS'ers te kort
op vrije voeten. Van Beek, die
vrijdag 12 februari aan de Uni-
'versiteit van Amsterdam pro
moveert, onderzocht sinds 1992
twintig ter beschikking gestelde
verkrachters. Al in de jaren
tachtig is Van Beek gestart met
de ontwikkeling van de metho
de. Hij is psychotherapeut in
Dr. Van der Hoevenkliniek, een
psychiatrische ziekenhuis in
Utrecht.
Van Beek onderscheidt drie
verschillende typen verkrach
ters: het seksuiiserende, het
anti-sociale en het wraakzuch
tige type. Zij verschillen van el
kaar als het om de aanleiding
tot het delict gaat. Ook hun
psychologische achtergrond,
gevoelens en gedrag tijdens het
delict lopen uiteen. Als bij de
behandeling met deze verschil
len rekening wordt gehouden,
kan de hulpverlener gericht
aandacht besteden aan de risi
cofactoren. Volgens Van Beek
wordt de behandeling daardoor
doelmatiger en efficiënter.
Heykoop: 'Het streekplan is hard.' foto
Gedeputeerde Heykoop: 'Provincie zorgt voor samenhang
Op 3 maart worden nieuwe
provinciale staten gekozen.
Vier jaar geleden bleef in Zuid-
Holland meer dan de helft van
de kiezers thuis. 'Het kan ook
wel zonder de provincie' is een
veel gehoorde stelling. Wat
vinden de Zuid-Hollandse
gedeputeerden en de
commissaris van de koningin-
daarvan? Aflevering 2 Jan
Heykoop (CDA).
De natuur vervlakt. Steeds
meer bijzondere planten en
dieren verdwijnen. De
provincie wil de
natuuroppervlakte vergroten
en de kwaliteit verbeteren.
Door een tekort aan geld voor
grondaankopen en schadelijke
invloeden van buitenaf
(verzuring, vermesting,
verdroging) lijkt hiervan
weinig terecht te komen.
„Zuid-Holland is de
dichtstbevolkte provincie van
ons land. Ruimte vinden voor
natuur is dus heel moeilijk.
Maar als we de ruimtelijke
ordening aan het rijk of de
gemeenten overlieten, zou er
van de uitbreiding van
natuurgebieden helemaal niets
terecht komen. Het rijk werkt te
sectoraal: het ministerie van
verkeer en waterstaat denkt aan
het aanleggen van wegen en het
ministerie van landbouw aan
boeren en tuinders. En
gemeenten willen vooral
huizen bouwen. Wij zorgen
voor samenhang: in
streekplannen worden natuur,
volkshuisvesting en wegen
gelijktijdig en gelijkwaardig
behandeld. En we zorgen
ervoor dat de schade van
eerdere ingrepen wordt
hersteld. Bijvoorbeeld met een
ecozone in Stompwijk of met
een waterplas als Starrevaart.
Maar eerlijk is eerlijk. Er moet
nog veel meer gebeuren. Er zou
veel meer geld moeten zijn voor
grondaankopen. Alleen dan
kunnen we de versnippering
echt aanpakken."
Maar die namtelijke
ordeningsplannen worden door
het rijk toch met één
pennenstreek vernield? Zoals
het Pact van Teylingen.
Provincie en Bollenstreek
hebben afgesproken dat de
w [yjsn? o g 3 o K) g ra
<?TLgÉATEN
bollenteelt mag blijven en dat er
extra natuurgebieden komen,
maar als het rijk er toch een
woonwijk wil, dan gebeurt dat
gewoon.
„Het streekplan is hard.
Bovendien zijn we al begonnen
met de uitvoering van het
landschapsplan. Een provincie
kan veel sneller werken dan het
rijk. Het lijkt me bijna
uitgesloten dat er ooit nog een
enorme woonwijk komt.
Zuid-Holland neemt water
voortaan als leidraad bij het
maken van ruimtelijke plannen.
Er moet meer capaciteit voor
wateropvang komen,
verdroging en vervuiling
moeten krachtig aangepakt.
Maar de boeren willen een
waterpeil dat voor hun bedrijf
optimaal is, gemeenten willen
bouwen en het rijk wegen
aanleggen.
„Nee hoor. Het water krijgt wel
voorrang. We hebben een
bondgenoot in de
waterschappen. Kijk naar de
nieuwbouwwijk in Berkel-
Rodenrijs. Die wijk is getekend
in een tijd dat er nog weinig
aandacht voor water was. Naar
ons idee is er te weinig
onverhard oppervlakte
ingetekend. Veranderen zal niet
eenvoudig zijn, maar het
Hoogheemraadschap van
Delfland vecht nu een stevig
robbertje met de gemeente. En
in het buitengebied hebben we,
opnieuw samen met de
waterschappen, weten te
bereiken dat vrijwel alle
woningen en bedrijven nu
riolering krijgen. Dat scheelt erg
veel in vervuiling. En in het
Bentwoud en de Groenblauwe
Slinger zijn grote waterpartijen
gepland. Die plassen komen er
gewoon."
Voor Heijkoop is het duidelijk.
De provincie doet de dingen
waar de gemeenten te klein
voor zijn en het rijk te groot
„We zijn een typisch
middenbestuur. Als er in Zuid-
Holland vier of vijf gemeenten
zouden zijn met elk een half
miljoen inwoners, dan waren
we overbodig. Maar dat is niet
zo en dus hebben we een taak.
En een belangrijke ook."
Oud-burgemeester heeft krediet op Binnenhof binnen halfjaar verspeeld
el."
Als er iemand gretig toehapte
toen formateur Wim Kok hem
in augustus vorig jaar benader
de voor een ministerspost, was
het Bram Peper. Woensdag had
de oud-burgemeester wel op
zijn blote knieën terug willen
kruipen naar Rotterdam.
De Tweede Kamer sprak die
avond, met uitzondering van
zijn eigen PvdA, een keihard
oordeel uit over het geklungel
dat de sociaal-democraat ten
toon heeft gespreid bij de tot
standkoming van de politie-
CAO. Het krediet dat Peper in
een half jaar had opgebouwd
aan het Binnenhof, lijkt hem nu
al weer te zijn ontglipt.
Dat de oppositiepartijen Pe
per niet zouden sparen na zijn
bestuurlijke dwalingen rond de
politie-CAO kon hij op zijn
klompen aanvoelen. Maar de
manier waarop D66-woord-
voerster Scheltema - normaal
een rustig formulerende parle
mentariër en bovendien coali-
tiegenote - tekeer ging, moet
zelfs Peper rauw op het dak zijn
gevallen.De democrate gooide
de oud-burgemeester van Rot
terdam voor de voeten dat hij
er een zooitje van heeft ge
maakt. „Het was een bescha
mende vertoning", aldus Schel
tema. „Maar goed dat niet elke
maand een politie-CAO hoeft te
worden afgesloten. Dit gedoe
heeft niet alleen veel geld ge
kost, maar ook het aanzien van
de overheid geschaad."
WD-woordvoerder Nicolaï
drukte zich diplomatieker,
maar niet minder kritisch uit.
„Onbegrijpelijk hoe het zo heeft
Minister Peper steekt daags na het afsluiten van het akkoord met de politie niet onder stoelen of banken dat hij uitgeput is. Hij kreeg inmiddels
de wind van voren van het parlement en van minister Zalm van financiën. foto anp roger dohmen
kunnen lopen", aldus de libe
raal. „Ik ben niet uit op ie
mands hoofd, maar de minister
heeft heel wat uit te leggen."
Peper zat erbij en keek er
naar. Het enige dat hij er tegen
in kon brengen, was dat het
nooit meer zou gebeuren. Zelfs
geharde politici kregen bijna
medelijden met de gekwelde
bewindspersoon, toen hij nede
rig het hoofd boog voor het
parlement. De bewindsman gaf
ruiterlijk en deemoedig toe dat
het conflict met de politiebon
den van de afgelopen weken
'buitengewoon onuitlegbaar en
betreurenswaardig' was. „Ik
kan er niets mooiers van ma
ken."
Alleen PvdA-Kamerlid Van
Heemst was een andere me
ning toegedaan. Hij presteerde
het om zijn partijgenoot na
drukkelijk te feliciteren met de
prachtige politie-CAO. Zelfs
Bram Peper kon een gevoel
voor plaatsvervangende
schaamte maar met moeite on- mei
derdrukken. Van Heemst draaf- me
de onverdroten door. „De voor- de v
geschiedenis is pijnlijk geweest zien
en het had er alle schijn van dat
uw imago een krasje had opge- i dii
lopen", aldus Van Heemst. su{
„Dat krasje is met het afsluiten enl
van de CAO weer volledig weg- pak
gepoetst." 400
De andere partijen weten be- suj
ter. Het voert te ver om te con- ël v
cluderen dat Bram Peper de ko
mende jaren als aangeschoten
wild door het politieke leven zal
moeten gaan. Maar dat zijn
imago in zeer korte tijd fors is
afgebladderd staat als een paal
boven water.
Behalve dat de Kamer open- 1
lijke vraagtekens bij zijn leiders-
kwaliteiten heeft gezet, blijkt
ook dat de invloed van Peper in 4-
het kabinet veel minder groot is
dan tot nu toe werd aangeno
men. Toen twee weken geleden
de vraag aan de orde kwam wie
zou opdraaien voor de extra t de
kosten die, door de onoplet- mei
tendheid van Pepers ambtena- id
ren, aan de politie-CAO waren NS Jj
verbonden, stak niemand de be
helpende hand toe. Sterker, Pe- jes?
per kreeg de wind van voren lig-
van schatkistbewaarder Zalm. ing
Die vreesde dat ook het onder- en
wijzend personeel opeens veel ïel-
meer geld zou gaan eisen. lan-
Politiek minstens zo vernede
rend, was dat zijn 'maatje' Wim k
Kok zich achter Zalm schaarde ver:
en Bram Peper opdroeg om zelf
zijn straatje schoon te vegen, ie
Het moment dat de minister
van binnenlandse zaken in het i- 1
openbaar moest terugkomen Lo 1
op de eerder zo bejubelde CAO liet
zal hem nog lang heugen. n-
Jongeren uit de Bijlr
taekwondo-lessen g
kunnen in ontmoetingscentrum Echtenstein om te sporten. Er worden onder andere
even. foto gpd cees zorn
