SIENA
De kleinë oorlog van
Toerisme
Vakantie op een houtvlot
bretels
►RDAG 6 FEBRUARI 1999
Het in Den Haag gevestigde Zweeds Bureau voor Toerisme en
Verkeer sluit binnenkort z'n deuren. Dat is bekendgemaakt
door het hoofdkantoor in Stockholm. Als reden wordt opgege
ven, dat de Nederlandse markt in de toekomst beter op een
'meer aan de markt aangepaste wijze kan worden benaderd'.
Daarbij wordt gedacht aan een internationaal georiënteerd
callcentre.
Fietsvakantie
Bij de Streek VW Achterhoek verscheen onlangs een gidsje
met daarin een overzicht van alle fietsmogelijkheden in de re
gio. Aangegeven wordt onder meer uit welke routes er kan
worden gekozen, welke trajecten met wegwijzers zijn aangege
ven alsmede welke staan beschreven in bij de WV's verkrijg
bare brochures. Ook bevat het boekje adressen waar rijwielen
kunnen worden gehuurd en staan de data vermeld waarop de
belangrijkste regionale fietsevenementen plaatsvinden.
Informatie: telefoon 0575-519330.
Canada
WERELDWIJDWEG
l4et is een bijna onuitputtelijke bron van informatie,
jljior reizigers. In deze rubriek wordt de komende
iden aandacht besteed aan een stad die voor toeristen
ijlsant is.
.jnesburg in Zuid-Afrika is letterlijk gebouwd op goud. De
sjl ontstaan naar aanleiding van de bodemschatten en
,/tudzoekers kwamen hier in voorbije eeuwen hun geluk
"Jeven. Wie een bezoek brengt aan de stad moet dus ei-
kook in een van de oude goudmijnen gaan kijken. Jo
burg valt verder op door een scherpe tweedeling tus-
en am. Het centrum van de stad is rijk, maar om de
;en de straatarme 'townships'. 'Downtown Joburg' is
!r geval geen veilige plaats voor toeristen om te vertoe-
int er is veel misdaad. Bezoekers kunnen beter de Art
bezoeken, de Kwa Zulu Mutishop of het Museum Afri-
lannesburg is verder een goed uitgangpunt voor bezoe-
Pretoria of Sun City, het Las Vegas-achtige uitgaans-
aan de rand van de stad. Johannesburg heeft een
laam klimaat. Het is er momenteel 20 graden Celcius.
■met is de informatie over 'Joburg' wat beperkt. Excite
ieder geval het gebruikelijke overzicht van restaurants
fllels en wat achtergrondinformatie, met foto's en video-
t7pn. Bij Yahoo is beknopte informatie te vinden, en dat
•ok voor City Net en Microsoft Expedia. Wie al deze
:es bekijkt krijgt een redelijk overzicht.
pcite.previewtravel.com
•yahoo.com/destinations
pxpedia.msn.com
K/countries/southafrica/johannesburg
Zweden vertrekken
Tr een revolutie op uitbre-
^at, zo opgewonden trek-
wrden Siënezen op naar
azza del Campo, het
^wormige, schuin aflopend
lein. Duiven scheren zich
k de contradaioli, de bewo-
de Ganzenwijk massief
Awachting maken, die vrij-
I middag voor de Palio.
en stoer voorop, meiden
irachter. Hun armen schie-
^ihoog als het krijgslied Per
h per amore over het plein
"iert. Blijkbaar tot ergernis
]contradaiolivan de To-
3c. Want zodra de Ganzen-
^iwoners even stil vallen,
'ai ze verbaal naar de keel
jen door de Torenwijkbe-
es. op wier vaandel een oli-
lijkt met op zijn mg een to
naal uitgeraasd, neemt de
igite 'Gans' haar aartsrivaal
i^ren' onder vuur. Hoon als
-pe in de strijd om niet meer
n beschilderde zijden
fvvel de palio. Vlak voor
juur verschijnen de tien in-
Jrde/nnrim (ruiters) op het
•foet hun toegewezen paard
,aiaar te testen bij de mossa,
etu\vslopende start. Een ka-
^Tiot davert. In vliegende
-Stuiven de paarden rich-
3 haakse San Martino-
3 Het paard van de Slakken-
;3vakt bijkans tegen de met
grassen afgedekte afraste-
pe meeste jockeys beteu-
®un snelheid. Waarom zou
Tjand nu al je paarden-
Pjen tonen? Zondag is pas
le|van de waarheid,
fc een stofwolk ter hoogte
J tribune van de Ganzen-
°Twoners. Zou hun paard
Wie in een sjiek restaurant at, mocht perse niet morsen. En ook
behoorde er heel zachtjes te worden gepraat. Of beter nog: te
worden gefluisterd.
- 'Mooie wijn.
- Wat zegt u?'
Twee dagen per jaar is er oorlog in Siena. Die wordt uitgevochten door tien
ingehuurde ruiters op ongezadelde paarden in drie rondjes van opgeteld hooguit
drie minuten. De rest van het jaar verkeert deze Toscaanse vestingstad in staat
van beleg. En dat al sinds 16 augustus 1310 ofwel Maria Hemelvaart, de dag
waarop de eerste officiële Palio is verreden. Een frontverslag.
alsnog op hol slaan? Vanuit het
middenplein, vooral bestemd
voor toeristen, ren ik tegen de
wegspuitende menigte in, rich
ting kabaal. En ben getuige van
een niets en niemand ontziende
knokpartij tussen de Ganzen en
de Torens. Bloed spat op de met
klei bedekte kasseien. Zomerse
kostuums scheuren als een oude
handdoek. Meisjes huilen als zij
hun vaders bloed zien spuwen.
Pas als de politie zich tussen de
elkaar hatende wijken posteert,
slaat het knokken om in schel
den. Vlak naast me slaat een
priester zijn brevier open. Waar
om de 'Gans' en 'Toren' elkaar
afrossen? Hij zou/wil het niet
precies weten. Hou het maar op
eeuwenoude rivaliteit, amen.
Tegen acht uur zet de horeca
haar tafels en stoelen weer terug
op de baan om de toerist te la
ven. De 'Gans' en de 'Toren'
trekken zich terug in hun eigen
contrada (wijk), even gespannen
als woedend wachtend op die
zinderende zondag.
Voor de inwoners van Siena is de
Palio niet zomaar een eeuwen
oude traditie. De wedren bepaalt
nadrukkelijk het sociale leven
van deze middeleeuwse parel in
Toscane. Want de winnende wijk
is heerser van de stad. Wie ver
liest, krijgt rollen wc-papier toe
geworpen. Pas bij de volgende
Palio stopt deze vanzelfspreken
de vernedering.
Staphorstiaans
Siena's slagkracht is een optel
som van zijn zeventien wijken.
Ooit telde deze ommuurde veste
zeker vijftig versnipperde stads
delen. Maar pest, honger en oor
logen dwongen de wijkbewoners
tot samenbundeling. In 1729 ver
deelde stadsvoogd Violante van
Beieren Siena definitief in zeven
tien wijken met merkwaardige
namen: Toren, Wpud, Giraf,
Ramsvallei, Eenhoorn, Rups,
Adelaar, Panter, Slak, Uil, Draak,
Stekelvarken, Gans, Schelp, Wol
vin, Golf en Schildpad.
Stuk voor stuk enclaves met
Staphorstiaanse kenmerken. Wie
in bijvoorbeeld de Panterwijk is
geboren, blijft een kind van deze
contrada. Al verhuist hij naar
pakweg Chicago, deze wijk blijft
in zijn genen. Trouw of overlijd
je in Chicago, altijd zal er iemand
uit de Panterwijk overkomen om
je te eren. Wie als Panter verliefd
raakt op een meisje uit de Golf-
wijk (in haar banier staat een
dolfijn) kan rekenen op vaders
banvloek voor deze vorm van de
sertie. En omgekeerd. Wie in Sie
na werk zoekt, hoeft zeker niet in
een andere wijk te solliciteren.
Daarmee verraad je je eigen nest
en verneder je jezelf. Wie geen
baan heeft, blijft liever thuis of
verkast naar een andere plek,
waar ook ter wereld.
Deze toch beklemmende afbake
ning verklaart de hartstocht voor
de Palio, geen attractie ter wille
van het toerisme, zo heb ik aan
den lijve mogen ervaren. Per Pa
lio - op de eerste juli en op Maria
Hemelvaart in augustus - mogen
er tien van de zeventien wijken
deelnemen. Eerst de zeven wij
ken die bij de vorige wedren zijn
uitgeloot, daarna aangevuld met
Het heeft natuurlijk niet zo heel veel te ma
ken met de ruige romantiek van Canadese
of Scandinavische houthakkers die een wil
de stroomversnelling trotseren. Maar bij
zonder is het wel: een vakantie op een
houtvlot. Vanaf begin mei steekt Jos Akker
mans met die Nederlandse primeur van wal
in de Steenbergse Vliet, een stil watertje in
het uiterste puntje van West-Brabant, tegen
Zeeland aan.
Voorlopig knoopt de eigenaar van het Out
door Center Akkermans eigenhandig drie
vlotten in elkaar. Als de bijzondere waterva
kantie een succes blijkt, wordt de vloot uit
gebreid. Elk vlot meet vijf bij vijf meter. De
helft van de oppervlakte wordt in beslag ge
nomen door een houten opbouw. Die biedt
zit- en slaapplaats aan maximaal vier perso
nen. Er is ook een eenvoudige kookvoorzie-
ning aan boord. Douche en toilet zijn op de
wal te vinden. De vrees voor zinken is vol
gens Akkermans ongegrond. Het vlot kan
gemakkelijk twee ton torsen.
De vlotten liggen afgemeerd bij een schil
derachtig sluizencomplexje. Wie liever een
andere plek wil, licht het anker en versleept
de constructie van dennenstammen sim
pelweg een eindje verder. Elk arrangement
is inclusief een Canadese kano (met zwem
vesten) waarmee boodschappen kunnen
worden gedaan in het nabijgelegen dorpje
De Heen (2 km). Maar ook kunnen er na
tuurlijk domweg kanotochten mee worden
gemaakt.
De Palio is niet zomaar een paardenrace. De winnende wijk is voorlopig
heerser van Siena. Ook al vallen de paarden dood tegen de ballustrade.
FOTO GPD PIETRO CINOTTI
drie die een bonno (gunstig lot)
trekken.
Onmiddellijk na de indeling
spoedt elke uitverkoren wijk zich
naar haar eigen kapel, waar kaar
sen flakkeren en rozenkransen
smekend door de vingers glijden.
Als voorschot op Gods hulp - per
saldo kloppen tien wijken bij On
ze Lieveheer aan met hetzelfde
verzoek - maakt de capitano
(wijkleider) de oorlogskas op.
Niet voor het huren van een be
proefd renpaard, want die wordt
bij loting verdeeld over de wij
ken; het geld is nodig voor het
inhuren van een ruiter die het
klappen van de zweep kent.
Liefst ook letterlijk. Want voor,
tijdens en na de wedren mogen
de fantini ongestraft naar elkaar
uithalen.
De beste jockeys komen van Sar
dinië. Maar met zo'n doortasten
de Sardijnse huurling heb je nog
niet gewonnen. Wie geen snel
paard krijgt, moet sluw zijn. Zelfs
aan de start kun je nog proberen
andere ruiters meer geld als afge
sproken te bieden om je aartsvij
and tegen de afrastering te du
wen. Van het paard meppen mag
ook. Maar dat is nog geen garan
tie op de ondergang van je rivaal.
Zelfs een ruiterloos paard kan de
Palio winnen.
Doodsmakken
Maria Hemelvaart, 1998. Siena
als frontstad met het stadsplein
als strijdtoneel. Op de tijdelijke
tribunes is alleen plaats voor Sië
nezen die zelfs tot vlak voor ze
venen nog hun schaduwrijke
plaats mogen innemen. Toeris
ten moeten al ver voor vijven het
zonverhitte binnenplein opzoe
ken. Wie - zoals ik - het waagt
om deze bakplaat te verlaten,
wordt even resoluut als geniepig
tegen de gevel geplet. De Palio is
en blijft van en voor de wijkbe
woners van Siena. Pest, oorlog,
hongersnood noch Brigitte Bar
dot (zij protesteert elk jaar tegen
de doodsmakken van de Palio-
paarden) hebben deze wedren
niet van de baan gekregen.
Na het zwaaien van vendels en
het roeren van de trom draven
de tien paarden op. Bij het start-
touw woedt een zenuwenoorlog.
De jockey van de Schelpenwijk is
bij loting uitverkoren als vliegen
de starter. De andere negen blij
ven nerveus aan het touw, waar
de ene samenzwering op de an
dere omkoping volgt.
Het kanon buldert, het touw valt.
De 'Schelp' heeft al zeven andere
fantini achter zich. Bij de San
Marüno-bocht beukt een schim
mel tegen het dranghek en
breekt zijn nek. Nog geen drie
minuten duurt deze uitzinnig
heid van tien ruiters en tiendui
zenden toeschouwers. Paard en
ruiter van de Schelpenwijk ver
overen de palio, de zijden wim
pel. De jockey wacht een zak met
lires van minstens een ton. Als
beloning krijgt het paard zijn
hoeven goud beschilderd. En de
Schelp mag heersen over Siena.
Vast en zeker tot de volgende Pa
lio.
Voor meer informatie over Italië: Na
tionaal Italiaans Verkeersbureau in
Amsterdam: 020-616.8245/020-
618.8515.
Bij de uitnodiging voor de officiële opening van de tentoon
stelling 'Drugs, je lust of je leven' stuurde het Nederlands Po
litie Museum in Apeldoorn een plastic zakje mee met twee pil
letjes. Eentje in de kleur lijkbleek wit en één in doodziek geel.
XTC? De proef op de som leert dat het mierenzoete snoepjes
zijn. Grapje.
De expositie zelf is dat beslist niet. Doodserieus wordt inge
gaan op verschillende soorten drugs en verslavende genotmid
delen, van koffie, alcohol en sigaretten tot hasj, marihuana,
paddo's, smart drugs, bolletjes bruin en wit. Verschillende van
die drugs zijn echt te zien. Ook kan er een kijkje worden geno
men in een xtc-laboratorium, een hennepkwekerij en bij een
houseparty. Veel aandacht is er voor de gezondheid en crimi
naliteit. 'Drugs, je lust of je leven' is tot en met 6 juni te zien
in het Nederlands Politiemuseum, Arnhemseweg 346, Apel
doorn.
Informatie: 055-5430691.
COLUMN
In België kon je pas eten. Lekker met een korst brood de saus van
je bord af soppen. Mmmmmm.
Kon je in Nederland vergeten. Niet comme il faut. Met een korst
brood de saus.. Affreus.
- 'Mooie wijn.
- 'Ja, inderdaad, mooie wijn.
Dat soort gesprekken. Geen gezelligheid aan. Ooit lispelde ie
mand aan mijn tafel dat de juist ingeschonken Bourgogne een
voortreffelijke neus had. Alleen, hij bleef niet hangen. Hij luid
'geen bretels'.
- 'Hoe zegt u?'
- 'Hij heeft geen bretels.
- 'Geen bretels? Wie heeft er geen...?'
- 'Die wijn, die wijn heeft geen bretels.
- 'Nee, inderdaad... Goh. ja, mijn broek zakt er ook van af.'
Of er iemand een met water gevulde ballon op tafel had gewor
pen. Kon je tien jaar geleden onmogelijk maken in een Neder
lands restaurant, dat soort grappen. Niet bon ton.
De Canadian Tourism Commission verstrekt geïnteresseerden
ook dit jaar weer gratis de zogenoemde Visitor's Guide. Tevens
verschaft de uitgave van 1999 de lezer een uitstekend over
zicht van de vakantiemogelijkheden in het land met de lang
ste kustlijn ter wereld (inclusief de eilanden, 243.792 kilo
meter). Nadat eerst alle provincies (van British Columbia tot
en met Yukon) zijn behandeld, volgt een 'winter'-special. De
brochure wordt afgesloten met nuttige tips en een aantal voor
de toerist belangrijke adressen.
De Visitor's Guide kan worden aangevraagd via de Reis-infolijn, telefoon
070-3111675.
Zonsverduistering
Op 11 augustus aanstaande kan in Hongarije een totale zons
verduistering worden waargenomen. Het natuurverschijnsel is
te zien in een 110 kilometer brede baan die loopt van Szm-
bathely via Siófok naar Szeged. Nadere informatie over reizen
naar het fenomeen, wordt verstrekt door het Hongaars Ver
keersbureau in de Benelux, telefoon 070-3209092
Maar die tijd lijkt voorbij. Door een
speling van het lot laatst gegeten in
Wollerich'in St. Oedenrode. En in
'De Kromme Dissel' te Heelsum.
Beide nieuwkomers in de Alliance
Gastromonique. Wat hebben die
Belgische restaurants wat de Neder
landse niet hebben
Niets dus. helemaal niets.
Kamperen op een houtvlot. Het kan tegenwoordig ook in Nederland.
Vooral het traject tussen Benedensas en Bo-
vensas is volgens Jos Akkermans zeer de
moeite waard. ,,Bij rustig weer kun je ook
op het Krammer Volkerak kanoën, eventu
eel in een grootwaterkajak. Verder zijn er
volop mogelijkheden voor vissen, wandelen
en fietsen."
Akkermans is ervan overtuigd dat zijn pri
meur een succes wordt. „Zo'n Vlot-vakan-
tie, midden in de natuur, is heel avontuur
FOTO AKKERMANS
lijk en betekent voor veel mensen de vervul
ling van een jongensdroom. Ik verwacht bij
voorbeeld veel belangstelling van vaders die
met hun zoon het water op willen."
Een driedaagse mini-vakantie (twee overnachtin
gen) kost bij 2 personen 130 gulden pp, bij 3 perso
nen 105 gulden pp en bij 4 personen 95 gulden pp.
Informatie en reserveren: Akkermans Outdoor Cen
tre, Heense Molenweg 23,4655 TB De Heen, tele
foon 0167 - 502621
