Staking bij banken dichtbij Economie DSM schrapt 365 banen Cafébaas kan onder contract met brouwerij uit Bijna helft vrouwen heeft een vaste baan gels maken ondergronds uwen vrijwel onmogelijk 'Boter bij de vis kan ook heerlijk zijn' Geen gekleurd onderzoek IRDAG 6 FEBRUARI 1999 958 Dg geen witte rook |CHEN De top Imw' •lewerken groeit gestaag Langzaam, heel langzaam durven meer werkgevers en lemers het aan: telewerken. Naar schatting werken in Ne- ïd 200.000 mensen thuis, al dan niet uitgerust met com- •r, internetverbinding of webcam. Dat is ongeveer 2,6 pro van alle werknemers: twee jaar geleden was dat nog iets Ier dan een procent. Vooral bij grote bedrijven is telewer- lopulairder geworden, meldt het onderzoeksbureau Heli dat spreekt van een gestage groei. De overheid en non- itbedrijven hebben een voortrekkersrol. Bij zestien procent le instellingen wordt getelewerkt. In de marktsector durft •op de tien bedrijven het aan. Heliview deed onderzoek bij |i 4.000 bedrijven en instellingen. inder Japans geld voor Indonesië kta» Indonesië krijgt van Japan een lening van 2,4 miljard ar (4,66 miljard gulden). Dat heeft de Indonesische minister économische zaken, G. Kartasasmita, gisteren bekendge- tkt. In Jakarta werd teleurgesteld gereageerd, omdat op jr was gerekend. Het geld maakt onderdeel uit van het Miya- B-plan, genoemd naar de Japanse minister van financiën, stelde eind september vorig jaar voor om de Aziatische cri- jnden 30 miljard dollar ter beschikking te stellen. Zuid-Ko- Waleisië, Thailand en de Filipijnen kunnen ook aanspraak len op dit kredietpotje. )S verkoopt aandeel in René Stokvis in René Stokvis heeft het vijftig procentsbelang van de NOS n productiebedrijf teruggekocht. Stokvis besloot hiertoe at de omroepen in de toekomst steeds vaker zelf als produ- zullen optreden. De tv-producer is nu weer volledig eige- van het bedrijf. „Het is niet meer in het belang van de pu- ;e omroep om met een externe producent samen te wer- zegt de producent. De NOS werd in 1996 voor de helft ei- tar van René Stokvis Produkties, dat vooral programma's kt voor de publieke omroep. t Wilton legt fusie voor aan rechter dam De ondernemingsraad van scheepswerf Wilton-Fij- ird stapt naar de rechter om de overname door de IJssel Combinatie (YVC) aan te vechten. De OR spant daarvoor ndag een procedure aan bij de ondernemingskamer van jerechtshof in Amsterdam. De Wilton-medewerkers vrezen de werkgelegenheid bij de Schiedamse werf als de directie plannen doorvoert om het personeel onder te brengen in ege BV. Bovendien is volgens de ondernemingsraad onvol- ïde gekeken naar andere mogelijkheden van samenwer- bijvoorbeeld met Verolme Botlek dat ook onderdeel is van ön-Fijenoord Holding. »nk: Aandelen water bij overheid lAAG/LEEuwARDENDe aandelen van waterleidingbedrijven ten van minister Pronk (VROM) in handen van de overheid Deze bedrijven mogen onder voorwaarden winst maken, ïogelijkheden van winstafdracht worden beperkt. De be en moeten voor een duurzame en betrouwbare watervoor- ng zorgen tegen zo laag mogelijke kosten, en op een maat- ppelijk verantwoorde wijze. Pronk wil dit vastleggen in de irieidingwet, schrijft hij aan directeur J. van Winkelen van trleiding Friesland (WLF). WLF is donderdag voor 169 mil- gulden overgenomen door energiebedrijf NUON. rkgelegenheid VS blijft groeien .iNCTON De werkgelegenheid in de Verenigde Staten is in ari flink blijven groeien. Er kwamen 245.000 banen bij, aan- ijk meer dan analisten hadden verwacht. Het percentage lozen onder de beroepsbevolking bleef staan op 4,3, zo de regering gisteren bekendgemaakt. Verwacht was dat de erse weersomstandigheden de banengroei flink hadden ge il, maar dat bleek niet het geval. Zelfs in de bouw kwamen beidsplaatsen bij. Tegenover deze meevaller stond wel een ïvaller bij de cijfers over december. De groei van het aantal in in die maand is fors gecorrigeerd van 378.000 tot DOO. AC^ ie richtlijnen van de Eu- i Unie voor ondergronds in dreigen ondergrondse projecten onmogelijk te i. Geboorde tunnels of Ibakken, zoals van de de Amsterdamse Noord- netrolijn en de Betuwelijn in volgens aannemersor- 'ties door het verbod van ifdichtende materialen in ktijk onmogelijk. Europese Federatie van ringsaannemers (EFFC) hierover een brandbrief fd aan het Europese par- t. dat volgende week ver over de richtlijn. Het m milieuregels die bouw- lamheden ondergronds inden legt, om te voorko- lat chemische oplosmid- in het grondwater belan- tdoor wordt het onder- toepassen van vloeibare _bentoniet, grout en eton_ waarmee bouwers ringen en tunnelwanden ten voor grondwater, on- ijk. Ook het vet dat op de oppen wordt gesmeerd e af te dichten, wordt ver- De toepassing van celeen anp Chemieconcern DSM schrapt de komende jaren 365 banen bij drie verschillende fabrieken. De vermindering komt vooral door een efficiëntere manier van werken, nieuwe productie methodes en de verkoop van een fabriek. Op het DSM-complex in Ge leen werken ruim 7.000 men sen. Volgens DSM hoeft er nie mand in de ww te komen. De grootste klap valt bij de ABS-kunststoffabriek die aan het Duitse BASF moet worden verkocht. Hier werken 230 mensen. Bij de kunstmestfa- briek moeten door betere pro ductiemethodes tachtig men sen weg. Door een andere ma nier van werken kan de fabriek die de zoetstof Aspartaam maakt met 55 mensen minder Koninklijke Horeca Nederland verheugd over uitspraak Maastrichtse rechtbank celeen anp Een horeca-exploitant mag zijn zaak verkopen aan een andere brouwer dan waar hij onder contract staat. Dat mag echter alleen als over de ver koop van de zaak in de over eenkomst met de contract brouwer niets is afgesproken. Dat blijkt uit een uitspraak van de Maastrichtse recht bank, in een zaak die was aangespannen door een Ge- leense cafébaas tegen bier brouwerij Brand. Th. Hanssen van café Oud Spaans in Geleen wilde vorig jaar zijn zaak verkopen aan een concurrerende brouwer van Brand. De Wijlrese bier brouwer, eigendom van Hei- neken, verbood dat. Hanssen zou via een zogenaamd ket tingbeding gebonden zijn aan zijn verplichting om tot 2006 Brand-bier af te nemen. Die verplichting zou overgaan op de eventuele nieuwe exploi tant, vond Brand. De rechter oordeelde an ders. Het kettingbeding was volgens de rechter niet expli ciet opgenomen in het con tract en daarom niet geldig. Hanssen eist nu een schade vergoeding van Brand, omdat de verkoop definitief is afge ketst. Brouwerij Brand beraadt zich nog op hoger beroep en vindt dat er sprake is van een misverstand. De bierbrouwer zou in een tweede, tussen tijdse overeenkomst met Hanssen, zijn vergeten het kettingbeding in dezelfde be woordingen te omschrijven als in het eerste contract. Brand spreekt van een 'uit zonderingssituatie' en is niet van plan de huidige contrac ten met caféhouders te her zien. Directeur M. Claes van Ko ninklijke Horeca Nederland (KHN) toont zich verheugd over de uitspraak. De bran cheorganisatie is op dit mo ment volop in gesprek met bierbrouwers over deze 'brouwerijcontracten'. „Voor onze leden proberen we die overeenkomsten natuurlijk iets losser te maken. Tegelij kertijd mogen we blij zijn dat brouwerijen vooral startende horeca-ondernemers op deze manier ondersteunen. Van de bank hoef je geen geld te ver wachten", aldus Claes. Van alle cafés in Nederland is ruim tweederde gebonden aan brouwerijen. In het Euro pees recht zijn de brouwerij- contracten opgenomen als uitzondering op de mededin- gingsregels. Voor de Nederlandse Me dedingingsautoriteit (NMa) speelt momenteel een zaak van een groep horeca-onder nemers uit Enschede, die een klacht heeft ingediend tegen het opleggen van bierprijzen door brouwers. In Duitsland zijn de bierprijzen volgens KHN-directeur Claes zo hoog, dat cafébazen massaal in opstand komen tegen de macht van de brouwerijen. Onderhandelingen over loonsverhoging lopen op niets uit De onderhandelingen voor een nieuwe CAO voor het personeel bij de banken zijn gis teren stukgelopen. De vakbonden gaan vanaf nu hun leden oproepen tot acties. Zowel FNV bondgenoten als de CNV Dienstenbond en De Unie gaan ervan uit dat een sta king nog de enige uitweg is. De gesprekken zitten vooral vast op de loonsverhoging. De werkgevers bieden 2,75 procent structureel, veel minder dan de bonden hebben geëist. amsterdam cpd De grootste vakbond, FNV Bondgenoten heeft een looneis van 4,5 procent op tafel gelegd. „Het bond van werkgevers zit daar dus nog mijlenver onder", zegt onderhandelaar D. van Huizen. Volgens hem is er spra ke van een enorme vertrou wensbreuk tussen de vakbon den en de werkgevers, verenigd in de Werkgeversvereniging voor het Bankbedrijf (WGVB). De vakboden vinden het be langrijk dat de 114.000 werkne mers een flinke loonsverhoging krijgen. „Sinds 1995 hebben ze er gemiddeld één procent per jaar bij gekregen. De banken hebben echter miljardenwin sten geboekt. Daar mogen de werknemers toch ook iets van meekrijgen in hun portemon nee", vindt E. van de Rijdt van De Unie. „Maar de werkgevers zeggen dat ze 2,75 procent voor de poorten van de hel hebben weggesleept bij hun achterban. Ze willen daar nog 1,25 procent eenmalig bij doen. Maar meer zit er niet in." Volgens de bonden viel er ook niks uit te ruilen. Normaal gesproken gaan ze akkoord met een lager salaris als de werkge vers daar iets anders tegenover stellen. De vakbonden hebben daarom gevraagd om een bete re naleving van 36-urige werk week. „Werknemers worden massaal gedwongen om langer door te werken, terwijl de ver korte werkweek in de vorige CAO's is afgesproken. Zon 30 tot 35 procent het personeel werkt langer", zegt Van Huizen. Werkgevers blijven erbij dat de hong kong Een inwoner van Hong Kong brengt een lading karton naar een recyclingbedrijf. De economische problemen in dit deel van het Verre Oosten dreigen echter veel van dat soort kleine bedrijfjes noodlottig te worden. Eigenaren en 'groen' denkende inwoners van de voor malige Britse kroonkolonie proberen op dit moment met de lokale overheid tot overeenstemming te komen over een hulpplan. FOTO AP ANAT CIVON den haag gpd spuitbeton is de laatste jaren sterk toegenomen, opmerkelijk genoeg ook uit milieu-overwe gingen. Zo worden steeds meer gebouwen in bewoonde gebie den gefundeerd met gegoten betonnen heipalen, in plaats van geprefabriceerde palen de grond in te heien. De -ontwikkeling van de ge boorde tunnel, een techniek die onder meer wordt toegepast voor de snelle treinverbinding HSL en de Amsterdamse metro, wordt toegepast om de schade aan bestaande gebouwen en wegen en overlast voor bewo ners te beperken. Volgens H. de Koning, secretaris van de Ne derlandse aannemersorganisa tie NVAF 'geven de regels enor me problemen voor de bouw'. Als deze stoffen worden uit gebannen wordt volgens dezelf de De Koning, „het onmogelijk geboorde tunnels aan te leggen zoals voor de HSL en Amster damse Noord-Zuidlijn. Er zijn geen vervangers voor de stoffen voorhanden." De bouw van woningen en kantoorgebouwen wordt volgens de aannemers moeilijker en 'tien tot 30 pro cent duurder' als alternatieven Voor spuitbeton moeten wor den toegepast. Vrouwen profiteren sterk van de werkgelegenheidsgroei in Nederland. Van de 200.000 mensen die in 1998 een baan vonden, namen vrouwen de helft voor hun rekening. Bijna de helft van de vrouwen (49 procent) heeft nu een vaste baan. In 1980 had dertig pro cent van de vrouwen tussen de 15 en 64 jaar baan. Dit blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) over 1998. De totale stijging van het aan tal nieuwe arbeidsplaatsen is ongeveer gelijk aan de stijging in 1997. Het totaal aantal men sen met een baan van twaalf uur per week of meer kwam uit op 6,6 miljoen. In 1988 bedroeg dit aantal nog 5,4 miljoen. Het aantal mensen met een deeltijdbaan nam in 1998 met 234 duizend toe tot bijna 2 mil joen. Dit betekent dat ongeveer dertig procent van de werkza me beroepsbevolking een baan heeft van twaalf tot 34 uur. Vooral vrouwen kregen deze deeltijdbanen. Van de groei van Vis verkoopt vooral steeds beter in supermarkten den haag gpd Vis is weer terug op het menu van de Ne derlander. Waar slagers, groenteboeren en slijters hun omzet zagen teruglopen, deden de viswinkels vorig jaar goede zaken en ver kochten 4,8 procent meer dan in 1997. Het Nederlands Visbureau berekent een omzet stijging van ongeveer negen procent voor de totale visvërkoop in '98. In kilo's is onge veer vijf procent meer verkocht. Dat de om zet onevenredig hard toeneemt, komt doordat vooral duurdere vissoorten zoals zalm in trek zijn. De supermarkten verkochten volgens on derzoek van Gfk Foodscan vorig jaar onge veer dertig procent meer vis. De viswinkels deden het minder goed, maar juist heel erg goed in vergelijking met andere speciaalza ken zoals slagers, groenteboeren en kruide niers, die hun omzet juist verder zagen da len door de concurrentie van de super markten. De viswinkel profiteert van de 'herontdek king' van de vis, zegt T. Sintnicolaas van het Nederlands Visbureau. „Het product is door de supermarkten beter in beeld geko men. Daar plukt iedereen de vruchten Dat Nederland nog geen visland is -de ge middelde Belg eet bijvoorbeeld drie kilo meer zeedieren per jaar- komt volgens de woordvoerster verder doordat veel mensen niet goed .weten hoe ze vis moeten klaar maken. „Ook daar komt langzaamaan ver andering in, maar het blijft een probleem. Daarom gaan we dit jaar weer actie voeren bij de supermarkten en het winkelpubliek uitleg geven over de bereidingswijzen. Als ze niet weten hoe ze het moeten klaarma ken, denken ze altijd dat het veel werk is. Maar je bent er juist korter mee bezig dan met vlees: binnen vier minuten heb je een visfilet op tafel." Volgens Sintnicolaas wil de consument steeds gevarieerder eten en is zo ook bij vis terecht gekomen. Het 'gezonde' imago van vis komt ook goed uit. „Vis helpt hart- en vaatziekten te voorkomen, en dementie. Bovendien is vis goed voor de ontwikkeling van de hersenen van de foetus. Daarom wordt ook wel over 'brainfood' gesproken." Het effect van de gekke koeienziekte (BSE) en de varkenspest heeft de visvërkoop wel kortstondig opgejaagd, maar dat was vol gens Sintnicolaas van korte duur. Vis verkoopt vooral steeds beter in de grote steden en het zLiiden van het land. „Noord oost Nederland blijft een soort ontwikke lingsgebied. Daar zijn de mensen op culi nair gebied wat traditioneler ingesteld. En bij oer-Hollandse gerechten zoals stamp pot van boerenkool of zuurkool past vis nu eenmaal niet goed", zegt de woordvoerster van het Nederlands Visbureau. Daarnaast zouden veel Nederlanders nog altijd geen vis opdienen omdat bijvoor beeld een gerookte zalm niet samengaat met de oude vertrouwde (vlees)jus. „Maar gelukkig ontdekken steeds meer mensen dat een boterjus of een sausje ook heerlijk kan zijn." werknemers dat probleem op de werkvloer moeten uitknok- ken. De vakbonden gaan nu tij dens ledenbijeenkomsten hun achterban opwarmen voor ac ties. De komende weken wor den de werkgevers slachtoffer van ludieke acties. Op 6 maart wordt een landelijke manifesta tie gehouden in Amsterdam. Als de werkgevers voor die tijd niet met een beter bod komen, willen de bonden de banken pl atleggen. „Staken is dan de eni ge oplossing." Alle bonden denken dat het zover zal ko men. KLM-top voelt zich genomen door Brussel amstelveen ronald frisart De KLM-directie voelt zich ge nomen door Europese Com missie. KLM mag Martinair (nog) niet inlijven, terwijl ande ren bij zulke operaties niets in de weg wordt gelegd, zo rede neert men in de directiekamers in Amstelveen. KLM houdt zich echter rustig om Brussel niet te irriteren. Tijdens een bijeen komst met de technische dienst heeft directeur P.F. Hartman zich donderdag in die zin uitge laten, aldus bronnen bij KLM. Hartman liet zijn uitspraken van donderdag via voorlichter P. Wellhiiner aanzienlijk af zwakken. Hij zou zich slechts 'teleurgesteld' hebben getoond en het 'jammer' hebben ge noemd dat Brussel de inlijving van Martinair vertraagt. De KLM bezit de helft van Martinair en wil de rest overne men van Nedlloyd. Brussel vindt dat de combinatie KLM- Martinair dan te machtig wordt op vliegroutes naar on der meer de Middellandse Zee. Het nadere onderzoek van vier maanden betekent dat KLM en Martinair voorstellen kunnen doen over het afstoten van luchtlijnen en/of vliegtuigen. Donderdag zei Hartman te gen technisch personeel dat de KLM-top 'kwaad' is over het optreden van Brussel. Hij wees erop dat Swissair niets in de weg is gelegd bij het opkopen van een Franse operator en de Duitse chartermaatschappij LTU. Hartman zette donderdag uiteen dat KLM zich. in ver band met Brusselse gevoelig heid, toch rustig houdt. Zegt voorlichter Wellhiiner na rug gespraak met de directeur: „Hartman heeft niet gezegd dat de directie kwaad is". ECONOMIEWIJZER 100.000 vrouwen met een baan betrof 90.000 een deeltijdbaan. Bij de mannen betrof iets meer dan de helft van de groei een deeltijdbaan. Ook het aantal mensen met een flexibel contract nam toe. In 1998 bedroeg de groei 45 duizend. Over de laatste vier jaar nam het aantal flexwerkers met 185 duizend toe. De kritiek die vorige week op het Rijksinstituut voor Volks gezondheid en Milieu (RIVM) is losgebarsten, is niet mals. Het onderzoek van dit institqut, met name. naar de milieu-effecten vah een groter Schiphol, zou niet betrouwbaar zijn en niet on afhankelijk. De kritiek kwam van een sta tisticus die bij het RIVM werkt. Ik moet in het midden laten of hij gelijk heeft, want van dat Schiphol-rapport ken ik alleen de samenvat ting. Maar het punt met Schiphol is, dat alles wat je erover zegt, verkeerd is. De som die we allemaal graag willen maken is: er staat zo veel economische groei en werkgelegenheid aan de pluskant, er staat zoveel ver lies van slaap, werk en geluk aan de minkant - dat maakt samen.... En als de uitkomst plus is, breid je uit. Is hij min, dan krimp je in. Je hoeft niet tot twee te kunnen tellen om in te zien dat nie mand die som kan maken. Niet voor Schiphol en niet voor de Betuwelijn, en voor al die an dere grote pro jecten evenmin. Omdat de be langrijkste in grediënten aan de minkant domweg niet te meten zijn. Het enige wat het RIVM kan doen is: in vre desnaam dan maar het wei nige te meten wat er te me ten valt. Erbij zeggen dat het verhaal onvolledig is. En vooral het meetresultaat niet door de overheid in een knellend korset laten druk ken. Zo'n korset als: 'tot ge- luidsgehinderde personen worden uitsluitend personen gerekend met een gescheurd trommelvlies', of iets in die geest. Want dan weet je vooruit dat het met die gelui dhinder zal meevallen. Het was opvallend hoe bij het eerste bericht dat bij het RIVM de vlam in de pan had doen slaan, de blaasbalg van de haak werd genomen. Prof. dr. L. Reijnders, tot voor kort directeur van 'Ivam Environmental Research BV', stelde in Het Parool dat de zaak 'ernstig genoeg is voor een parlementaire en- quete'. Zijn collega prof. E. Bomhoff, directeur van het economisch onderzoeksbu reau Nyfer pleitte er in NRC Handelsblad voor, dat de overheid het RIVM alleen nog maar metingen laat doen. En dat ze de aanbeve lingen laat opstellen door onafhankelijke specialisten die blootstaan aan de heilza me krachten van de weten schappelijke markt. Nu past bij deze aanbevelin- PAULINE VAN DER VEN econome en publiciste gen dezelfde gezonde ach terdocht als bij allerhande commercieel onderzoek, want de onderzoeksinstitu ten van Bomhoff en van Reijnders opereren beide volop in dit heilzame krach tenveld. De 'onafhankelijke specialisten' van wie de overheid de beleidsaanbeve lingen zou moeten kopen, daar horen zij zelf ook toe. Ik vraag me trouwens af of het wel genoeg is. Is onder zoek dat op de vrije markt wordt uitbesteed objectie ver? Bomhoffs eigen bureau kreeg een jaar geleden in de pers hetzelfde verwijt als het RIVM nu, toen het voor de gemeente Rotterdam onder zoek deed naar de Betuwe lijn. Met een conclusie waar Rotterdam om zat te sprin gen. Het RIVM zou inderdaad al leen het meetwerk kunnen doen, vergelijkbaar met het CBS. Daar is het goed en bo vendien ook uniek in. Het vertalen van de meetresultaten in keuzen voor politiek beleid moet de over heid maar zelf doen. Ze kan het eventueel kopen van on derzoekers die een betrouwba re reputatie hebben. Maar dan moeten wij wel in ge dachten houden dat onaf hankelijkheid en economie niet samengaan. De over heid weet dat best, ze doet er al vele jaren haar voordeel mee. Als ik Rotterdam was, zou Bomhoff ten slotte óók mijn eerste keus voor de Betuwe lijn zijn. En het spreekt van zelf dat de directie van Schiphol even graag in zee gaat met een milieufiele eco noom prof. Van Ewijk als een condoomfabrikant met het Vaticaan. Je kunt het een onderzoeker niet kwalijk nemen dat hij een hart heeft. Helemaal als - zoals in de economie ge woon is - de feiten tekort schieten om de conclusie met het hoofd te trekken. Het gevolg is wel dat de con clusie vaak al vast staat met de keuze van de onderzoe ker. De overheid moet onderzoek openbaar aanbesteden. Maar het is niet genoeg. Ze moet ook toestaan dat on derzoekers die over een be paald onderwerp een uitge sproken mening hebben, van de opdracht worden uit gesloten. We doen dat met rechters voor de onafhanke lijkheid van de rechtspraak. Dus waarom niet met onder zoekers voor de onafhanke lijkheid van het beleidsad vies?

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 11