'Je bent zelf verantwoordelijk voor je leven'
Trends
DINSDAG 2 FEBRUARI 1999
Yoeke Nagel schrijft openhartig boek over ervaringen rond echtscheiding
ii
Oplossing kruiswoordraadsel van gisteren r<
Horizontaal: 1. Jaap, 4. murw. 8: oir, 10: tee, 11: ruip
ge, 15: eta, 16: af, 17: nekslag, 20: etre, 21: ogen, 22)
span, 24: in, 25: ene, 26: te, 28: non, 29: lid, 32: uu^
oker, 35: pril. a
Verticaal: 1: Jong, 2: ai, 5: ut, 6: re, 7: werf, 9: puti;
rekenen, 12: nalopen, 14: enten, 16: agent: 18: ere1
aga, 23: snor, 24: iglo, 27: earl, 30: ik, 31: de, 32: Uf
ui.
Elk jaar eindigen zo'n 37.000
huwelijken in Nederland in een
scheiding. Meestal vormt het
uit elkaar gaan het sluitstuk van
een lang en zwaar proces tus
sen twee partners, waarin soms
veel wordt gezwegen, ruzie ge
maakt. hoop gekoesterd en
wanhoop gevoeld.
Acht jaar lang was Yoeke Nagel
(35) uit Arnhem getrouwd met
een man. van wie ze nu zegt:
Als ex vind ik hem veel beter
en liever dan tijdens mijn hu
welijk. Nu proberen we elkaar
niet meer te veranderen en
aanvaarden we elkaar meer zo
als we zijn.'' Twee jaar geleden
besloten ze 'na veel onredelijke
verwijten' te scheiden. Hun
twee dochters, nu zeven en vijf
jaar. brengen ze samen groot
middels een co-ouderschap.
Over haar ervaringen schreef
Yoeke het boek "Weg bij hem,
terug bij mezelf, dat uit twee
delen bestaat. In de eerste 90
bladzijden venellen twintig
\TOuwen openhartig over hün
scheiding, twijfels en verbazing
over hoe goed het vaak met hen
gaat na de scheiding. Iteke
Weeda, gezinssociologe en
hoogleraar emancipatiezaken,
beschrijft kort de 'redenen,
vooroordelen en mogelijkheden
voor innerlijke groei'. De twee
de 100 pagina's bevatten prakti
sche tips, adressen, geldadvie-
zen, rekenschema's, telefoon
nummers over hoe 'zo goed
mogelijk' te scheiden.
..Tijdens mijn eigen scheiding
had ik graag ervaringen van an
dere vTouwen willen horen.
Vooral het moment om de
knoop werkelijk door te hak
ken, stelde ik maar uit en uit.
De mens is geneigd te leven in
hoop. Als je overweegt te schei
den, zie je een groot zwart gat
voor je. Kan ik het in mijn een
tje. red ik het financieel, hoe
moet het met de kinderen. Kan
ik het hèm aandoen, redt hij
zichzelf. Hoe ga ik verder? Op
die vragen probeer ik een ant
woord te geven in dit boek."
Is haar boek een pleidooi om te
scheiden? Yoeke Nagel: „Nee.
Uit elkaar gaan is een lood
zwaar proces, niemand doet
het 'zomaar'. Ik wil dat dit boek
mensen - vrouwen èn mannen
- helpt beter inzicht te krijgen
in hun eigen situatie, zodat ze
meer en afgewogener in staat
zijn de verantwoordelijkheden
te nemen voor hun levenskeu
zen. Alleen al het feit dat je te
gen je partner zegt: 'Ik ben op
dit moment niet zo gelukkig
met jou', kan de redding zijn
voor een huwelijk. Dan kun je
gaan praten, en is er ergens een
opening voor overleg. Wat mis
jij, wat mis ik, wat kan jij, wat
kan ik, kunnen we samen ver
der en hoe dan? Want op zich
zelf geloof ik heilig in partnerre
laties. Door intiem om te gaan
met een medemens - en intiem
reikt verder dan seks alleen, het
gaat ook om vertrouwen, aan
dacht en begrip - kun je worden
wie je bent. Pas als je steeds
meer merkt dat die ander je be
perkt in je eigen groei, jouw in
teresses, dan moet je je - het
liefst samen - gaan afvragen of
doorgaan nog wel zin heeft. Het
kan best zo zijn dat je twintig,
dertig jaar heel goed met elkaar
optrekt, maar dan 'klaar' met
elkaar bent. In dat geval is het
beter, als je ieder je eigen weg
gaat. Dat is geen schande."
'Waarom-vragen' helpen niet
erg in een vastlopende relatie,
vindt Yoeke Nagel. Beter zijn de
'hoe dan-vragen'. Zwijgen is
dodelijk, praten beter, hoe
moeizaam en onbeholpen
soms ook.Als je er samen niet
verder mee komt omdat je on
derlinge patronen zijn vastge
roest en ingesleten, haal er dan
eens een derde bij. Dat hoeft
niet meteen een professionele
buitenstaander te zijn. Een
vriend, vriendin in wie je (sa
men) vertrouwen stelt kan ook
helpen met die ene opmerking
of tip, die je trouwens ook 'zo
maar' kunt horen door een ge
sprekje met een wildvreemde in
bus of trein. Als er écht geen
vooruitgang is, probeer dan te
scheiden in zo goed mogelijk
overleg, zonder al te veel woe
de, hoe bevrijdend de scheld
partijen ook kunnen zijn."
„Stop met een huwelijk dat al
leen in stand blijft 'vanwege de
kinderen.' Voor opgroeiende
kinderen is het rampzalig thuis
te komen in een verkilde sfeer
waar geen liefde (meer) is tus
sen de ouders. Ook al zeg je er
niets over, en spreek je af ruzies
en conflicten 's avonds uit te
praten, dat helpt geen zier. Kin
deren voelen feilloos aan dat er
iets aan de hand is, en als ze er
het fijne niet van weten gaan ze
er met hun grenzeloze fantasie
mee verder, geven ze zichzelf
mogelijk de schuld. Verschrik
kelijk."
Elke drie maanden overlegt
Yoeke Nagel zorgvuldig met
haar ex, die elders in de wijk
een eigen huis heeft. Wanneer
zijn de kinderen bij jou, wan
neer bij mij? Eén keer per week
eten ouders en kinderen sa
men. Ze beseft dat het een bijna
ideale situatie lijkt „Voor co-
ouderschap moet je beiden wil
len vechten, positief gezien
dan. Het is voor kinderen fijn
als ze weten dat er twee huizen
zijn, waar ze onvoorwaardelijk
welkom zijn, waarvan ze weten
dat er iemand zit die van hen
houdt, die met hen praat, het
huiswerk helpt maken."
Makkelijk, maar verkeerd, is het
Anagram
Op elke verticale
regel dient een
woord van vier een
van vijf eo een van
zes letters te wor
den ingevuld. Het
woord van vijf let
ters bestaat uit de
letters van het
voorgaande woord
plus 1, het woord
bestaat uit de vijf
letters van het
voorgaande woord
plus 1. Als de hele
puzzel juist is inge
vuld, vormen de
letters in de vet
omlijnde kolom een
1Kleur - hemelgeest - dunne lat;
2. naad - tijdig - resterend;
3. draaikolk - draaien - berouw;
4. cijfer - heester - veeleer;
5. tennisterm - toverkunst - raadsel;
6. schuine strook - hemelwater - slank en zwak;
7. vlak - prent - dronkaard;
8. kier - éénjarig dier - toegang;
9. snijwond - rivier in Frankrijk - rode kleurstof;
10. strook - specerij - rieten lokfluitje.
Oplossing van maandag:
Horizontaal: 1. Neen; 4. nest; 7. regen; 9. va; 10. til; 11. Io;
13. are; 14. loop; 17. eraf; 18. uit; 19. taak; 21. soep; 24. aai;
26. al; 27. nul; 29. in; 30. poter; 32. trip; 33. taal.
Verticaal: 1. Nevel; 2. er; 3. net; 4. nel; 5. en; 6. troef; 8. gin;
11. irade; 12. Po; 13. ar; 15. oraal; 16. puk; 17. ets; 19. taart;
20. ai; 22. om; 23. panel; 25. put; 27. nop; 28. Let; 30. pi; 31.
om vooral de énder verwijten te
maken, vindt Nagel. „Het is
heel moeilijk, maar noodzake
lijk om naar je eigen rol te kij
ken als vrouw, als moeder, als
man, als vader. Een mens is
HEINZ
moeilijk te doorgronden. Wie
kent zichzelf écht goed? De ver
antwoordelijkheid voor je eigen
leven begint bij jezelf. Van
daaruit kun je de kracht ont
wikkelen om, misschien alleen,
verder te gaan. Een nieuwe re
latie? Begin er pas aan als je
hebt gekeken naar en geleerd
van je eigen fouten in je voor
bije huwelijk. Zie je eigen val
kuilen onder ogen, aanvaard ze,
R I P
geef ze een plaats in je leven en
probeer het pas dan opnieuw."
('Weg bij hem, terug bij mezelf,
vrouwen over him scheiding, is
verschenen bij uitgeverij De
Kem in Baam. Prijs f 29.90)
^■1
Accentmeubels
Behalve tafelfauteuils - be
kleed en met armleunihgen -
zien we nu ook bij leuninglo-
ze stoelen steeds meer bekle
de zittingen en rugafwerkin
gen. Armleuningen hebben
vaak als nadeel dat ze bij het
aanschuiven botsen met het
tafelblad. De Nederlandse fa
brikant Arco heeft hier een
slimme oplossing voor. De
ronde tafel Geos kan met be
hulp van metalen ringen ver
hoogd worden van 72 tot
maximaal 78 cm. Veel banken
en fauteuils zijn in sofamodel
uitgevoerd, waarbij soms in
genieuze trucs zijn toegepast
om van een zetel een ligstoel
en omgekeerd te maken. \d
fabrikanten gebruiken hoai
steunen. Er is zelfs een ci
hoofdsteun met geïntegrei
de koptelefoon. Zitmeubeh
zijn tot hele zitlandschapp
uit te bouwen, waarbij oofr
afzonderlijke onderdelen in
complete meubelen bruiko
baar zijn. In een Keuls daja
blad sprak men in dit ver-if
band van 'echtscheidingsd
meubelen'. Gaat een paarle
elkaar dan kan men zitmef:
beien, maar ook sommigen
fels, bedden en kasten ge-d
woon verdelen en houdt i0
der toch een combinatie c
over. h
Milieu vriendelij k
TOM POES Heer Bommel en de Killers
Echtscheidingsmeubilair
Ecologie is een belangrijk
thema, dat zich onder meer
uit in een milieuvriendelijke
afwerking van hout met olie
en was. Bij slaapkamers ma
nifesteert zich dat in de aan
dacht voor nieuwe typen ver
stelbare matrassen en bedbo-
dems. Een Duitse fabrikant
brengt een pocketvering,
waarin het veerelement van
aluminium is vervaardigd.
Veel gezonder dan staal, zegt
men, omdat aluminium geen
magnetische werking heeft
en dus niet onderhevig is aan
de invloed van aardstralen.
Bedden met een hoogte vt
50 cm, oorspronkelijk be-r,
dacht voor senioren, zijn tr
genwoordig ook populair L«
jongeren. Zeer sfeervol ter^l
slotte was de licht- en ver^
tingsshow, dit jaar voor her
eerst. Een keur aan design^
verlichting en avantgardisig
sche armaturen en een ru^
aanbod voor de klassieke iit
richting. Tot slot een lichti^
dat we bij een meubelfabrp
kant aantroffen: door Philu
pe Starck ontworpen (vou's
deuren met verlichte gre^
Een minimalistisch uitgevoerde leren fauteuil.
De klok sloeg twee toen heer Ollie de
ogen opsloeg. De gelagkamer lag
verlaten voor hem en de wind huilde
klagend door de klapdeurtjes, het
vertrek met een ijzige koude vullend.
„Brrr..." sprak hij met zwakke stem.
„Umpf... W-wat eh... w-waar.., Ooh!
Ik heb even geslapen, geloof ik... Ik
bedoel..." „We hebben twee uren ge
slapen", zei Tom Poes. „Om twaalf
uur hebt u die klok op gang ge
bracht." „Oh", hernam heer Bom
mel. Hij wierp een glazige blik op het
oude uurwerk, dat hol in de stilte
stond te tikken en rilde. „Ik heb een
TOMPOES
n-nare droom gehad", hernam hij.
„Iets met twee koeienjongens. Ze
wilden op mij schieten, jonge vriend!
Op mij, een vreedzaam heer, die het
geweld verfoeit! Het was vreselijk,
net alsof het echt was." „Het was
echt", zei Tom Poes. „Ik zag ze dui
delijk, vervolgde heer Ollie mijme
rend. „Ze hadden zakdoeken voor en
ze... Wat? Wat zei je daar?" „Het was
echt", herhaalde Tom Poes. „Ze
hebben werkelijk geschoten. Met
proppenschieters, leek me." Heer
Bommel rees huiverend uit zijn stoel
omhoog en staarde verwilderd naar
het vervallen interieur, waar de wind
doorheen floot. „Het w-was echt!"
riep hij op schrille toon. „Ik ben be
schoten; ik voel het! Help!" Met deze
woorden greep hij zijn vriend bij de
hand en trok hem met grote snelheid
naar de uitgang. „Wacht even", zei
Tom Poes nog. „Dat schieten was
niet echt, lijkt me. We leven nog."
Maar heer Ollie was door het dolle
heen. Hij wierp het meubilair terzij
de en sprong door de klapdeurtjes
naar buiten.
Heer Bommel en de Killers
Buiten was het ijzig koud en de
maan wierp vale lichtplekken op de
houten muren, waar grillige schadu
wen zich in de hoeken'samentrok
ken „Vlug!" hijgde heer Ollie. „In de
auto! Is er iets achter ons, j-jonge v-
vriend?" „Nee", zei Tom Poes. „Alles
is uitgestorven. Maar prettig vind ik
het hier ook niet, hoor. Ik wilde, dat
ik alleen op reis gegaan was." Heer
Bommel schonk geen aandacht aan
deze woorden. Hij sprong achter het
stuur, startte de motor en al spoedig
stoof de Oude Schicht met grote
snelheid het nare plaatsje uit. Achter
hen snerpte een schril gefluit, ge
volgd door een ander geluid, dat ijl
boven het joelen van de wind hoor
baar was. „W-wat was dat?" stamel
de heer Ollie, onzeker door de heu
vels sturend. „Was dat gehinnik?"
„Misschien wel", zei Tom Poes. „Het
zou kunnen. Kijk, er komt slecht
weer. Er hangen zwarte wolken bo
ven het stadje, heer Bommel." „Voor
ons schijnt de maan nog", prevelde
de chauffeur. Hij keek op noch om,
maar dreef zijn voertuig verbeten
door het hobbelige landschap. „Ik
hoor hoefgetrappel", hernam Tom
Poes. „Weet u wat ik denk? Het komt
allemaal van die klok. Toen u dat
ding op gang bracht..." „Welja", riep
heer Ollie driftig uit. „Ik heb het
weer gedaan. Altijd ik. Ik ben de
schuld van het slechte weer en van
jouw bedorven reisje en direct is het
nog mijn schuld, dat er op ons ge
schoten is door een paar eh..." „Een
paar killers", vulde Tom Poes aan.
„Maar ze schoten op onze tijd, niet
op ons."
Mobiele kast
Bij Behr Möbel was een op
vallend kastidee te zien, een
mobiel ontwerp van de Ham-
burgse designer Peter Maly.
Basis van dit systeem (Alas)
vormt een vrij in de ruimte
op te stellen middenas - die
tussen plafond en vloer klem
gezet wordt. Aan deze as wor
den zwenkbare - en bij ver
huizing in twee delen opklap
bare - deurvleugels gemon
teerd, waarachter berging|
op zwenkwielen worden
piaatst: ladekasten, open 1
schappen, garderobestani
daards, tv- en pc-bergingei
en dergelijke. Het systeeri^
kan eenvoudig worden or
en uitgebouwd en leent zL
voor toepassingen door hr
hele huis. De prijs voor eGg
met twee deurvleugels ligtj
om en nabij de 4000 guldtp
1
Geometrische vormen IS
ik
Team by Wellis brengt een
reeks roomcontainers, ont
worpen door Kurt Emi. Voor
deze bergmeubelen is hij uit
gegaan van geometrische
grondvormen: cirkel, drie
hoek, vierkant en rechthoek.
Door de skeletconstructie ma
ken de meubels een bijna
zwevende indruk. Toegepaste
materialen: aluminium, mat,
helder of blauw glas, en no
tenhout. De meubels hebben
geen uitgesproken achterkant
en komen daardoor ook mid
denin een vertrek goed tot
hun récht.-De losse meubel
stukken zijn vaak flink aan de
prijs (van enkele tot vele dui
zenden guldens). Maar de1^
consument geeft moment
graag geld uit voor meubt
met kwaliteit en duurzaaöj
heid. Ér komen steeds me
opbergsystemen voor ie;
audio/visuele apparatuunr
evenals voor cd's. De losser
bergkastjes in alle mogelije
materialen en stijlen, vinac
veel mensen in praktijk ede
sta in de weg. Bij fabrikane
Potter zagen we naast heter
open vak om schijfjes naan
elkaar in te zetten ook eeien
ge kast met daarin uittrek}.;
cd-laden, afgekeken van cn
winkel. e
n
n
Minimalistisch, functioneel
en luchtig, dat zijn drie be
langrijke woontrends, af
gaand op het aanbod op de
Internationale Meubelbeurs
in Keulen. De meest gebruik
te materialen zijn lichte hout
soorten, matglas en alumini
um, afzonderlijk dan wel in
combinatie met elkaar toege
past. De meubels staan vaak
op uiterst dunne pootcon-
structies, waardoor ze lijken
te zweven. Stands met tradi
tionele meubelen tonen in
veel gevallen complete in
richtingen, terwijl in de sector
design afzonderlijke meubel
stukken alle aandacht krijgen.
Daarmee past men zich aan
bij de trendgevoelige consu
ment, die allerlei meubel
stukken selecteert en deze
vervolgens tot een compleet
interieur samenvoegt. Het
eclecticisme - uit een groot
aantal verschillende stijlen de
beste stukken kiezen - is
enigszins op zijn retour. De
consument geeft meer de
voorkeur aan een zekere een-
Een exotische tafellamp var,^
papier. foto c^t
heid in de inrichting, waa
dan een enkel meubel in i
contrasterende stijl en va< 1
een heel ander materiaal
accent wordt gekozen. ZiiS
accentmeubels waren er f
overvloed te zien in Keulé1'
vooral in de minimalistist*1
verschijningsvorm. 11
Yoeke Nagel: „Als je overweegt te scheiden, zie je een groot zwart gat voor je.
foto cpd CffS mooij