Meten is nog geen weten
Het Gesprek van de Dag
TV
WEER
MAANDAG 1 FEBRUARI 1999
COMMENTAAR
Arbitrage als signaal
Eens gegeven, blijft gegeven. Bij kinderen zorgt dat gezegde voor
hooglopende ruzies, bij minister Peper en de politiebonden nu
eveneens. Dat Pepers onderhandelaars in de vroege ochtend van
de 16de januari een domme fout hebben gemaakt bij de onder
handelingsmarathon over de nieuwe politie-CAO, is inmiddels wel
duidelijk. En al hebben Peper en het kabinet gelijk met hun stelling
dat deze CAO normaliter nooit de uitkomst was geweest, daar heb
ben de bonden geen boodschap aan: eens gegeven, blijft gegeven.
Uit de verbrokkelde berichtgeving sindsdien valt geen echt helder
beeld te destilleren. Elke partij heeft zich ingegraven en geeft sterk
gekleurde informatie. De relatief onafhankelijke voormalige FNV-
voorzitter Stekelenburg - juist binnengehaald door Peper om de
onderhandelingen te smeren zónder extra geld - houdt het er op
dat iedereen wist of in elk geval kon weten dat het budget ruim
werd overschreden. En dat Peper dus dient te betalen.
De bonden lijken vooralsnog meer gelijk te hebben-dan Peper. Zijn
stelling dat hij als achterban van zijn onderhandelaars fungeert en
dus net als de vakbondsleden het onderhandelingsresultaat kan
verwerpen, is een voor iedereen duidelijke misvatting. Zijn onder
handelaars zaten daar niet alleen namens hem, maar hij was ook
op elk moment verantwoordelijk voor htm handelen. Oók op het
moment dat ze met miljoenen gingen strooien. Maar tegelijkertijd
weet iedereen vanuit zijn kindertijd dat 'eens gegeven, blijft gege
ven' niet altijd even realistisch is. Het voorstel van minister De
Vries van sociale zaken om de onafhankelijke arbitragecommissie
nog eens naar de zaak te laten kijken, is een aantrekkelijke uitweg.
De door niemand gewenste politie-acties hoeven dan niet door te
gaan. En als de bonden zo sterk staan als Stekelenburg en politie
bondvoorzitter Van Duijn stellen, is er voor de politiemensen geen
vuiltje aan de lucht. Peper en het kabinet hebben bovendien hele
maal geen poot meer om op te staan als de deskundigen die zich
op hun verzoek nog eens buigen over het onderhandelingsresul
taat. de politiebonden in het gelijk stellen.
Het kabinet is zich daarvan ongetwijfeld bewust en heeft die 35
miljoen waarschijnlijk al als verliespost geboekt. Toch heeft het ka
binet veel te winnen bij de inzet van de arbitragecommissie. Onge
acht de uitspraak pepert de inzet van de commissie de overige
ambtenarenbonden nog eens in dat bij de politie een loonsverho
ging is weggegeven die zij zelf onder geen enkel beding zullen bin
nenhalen. Mochten ze die illusie na de afgelopen week nog heb
ben, dan zullen de onderwijsbonden als eerste merken dat het
door Hermans te snel beloofde 'met de politie-CAO vergelijkbare'
loonbod er niet in zit.
Appels en peren in de 20ste eeuw
Een voorspellingu krijgt dit jaar. meer dan ooit. de kans om via de
televisie uw kennis van de recente geschiedenis bij te spijkeren. We
gaan een eeuw uiten dat zullen we weten. Wagonladingen pro
gramma's vol authentieke zwart/wit-beelden staan ons te wachten.
Zo hadden we gisteravond bij Teleac op Nederland 2 'Ontdekkingen
van de twintigste eeuw' en werd op de Duitse zender ZDF. in een
poging deze eeuw te begrijpen, uit de doeken gedaan hoe Hitler aan
de macht kon komen.
Hitleren zijn tijdgenoten Stalin en Churchill - alsmede zuster The
resa, Lady Di, Willem Drees, Martin Luther King Albert Einstein en
'm'n vader' - kwamen we gisteravond ook tegen in een nieuw pro
gramma van Ursul de Geer: De erfenis van de 20-ste eeuw. Waarin
De Geer drie min of meer bekende Nederlanders liet proberen een
juryervan te overtuigen, dat hun 'held' moest worden meegenomen
naar 'het museum van de twintigste eeuw'.
De Geer had een ongelukkige hand gehad in het kiezen van zijn
gasten. Dagbladuitgever Jan Greven, die Mandela als held had ge
adopteerd. bleef op de achtergrond en zei niets verkeerds, maar ze
ker ook niets opvallends. WD-kanon Henk Vonhof die Churchill
verdedigde, wilde vooral wilde laten merken dat hij ingewikkelde
zinnen kan brouwen. En Matjan Berk begon meteen te zeuren dat
die hele eeuwwisselling haar geen bliksem deed en dat zij van hel
den niets moest hebben. Wat zij dan in het programma deed bleef
onduidelijk.
Aan alles viel te merken dat De Geer zelf ook niet geloofde in zijn
verkiezing van de held van de eeuw. Het was 'natuurlijk appels met
peren vergelijken', zei Ursul. Dus. vroeg hij zijn gasten,hoe gaat u
dat nou doen: een held kiezen? En heeft dat nog zin?" Maar ja. RTL
4 moest kennelijk iets doen met wat De Geer noemde 'deze stervende
eeuw'.
De jury koos uiteindelijk voor Mandela. Wat Vonhof nog eens de ge
legenheid gaf om te laten merken wat een belangrijk mens hij wel
niet was. „Ik zal de door Nelson Mandela zelfgetekende autobio
grafie in mijn boekenkast in ere houden en hem er met nog meer
plezier uithalen", protste hij. Brrr!
En dan te bedenken dat er nog zeven programma's in deze serie ko
men. Volgende week de trend van de eeuw.Wordt het de hoe
lahoep of de fondue", vroeg De Geer zich af. Wij dachten zelf meer
aan het praatprogramma met bekende Nederlanders.
Stralingsdeskundige kan stralingsrisico niet aantonen
Met veel aplomb joeg de zich 'professor doctor' noemende S. Y. Acram afgelopen week half Nederland
de stuipen op het lijf. Hij beweerde in het NOS-journaal van donderdag 28 januari stellig dat wie veel
vuldig blootstaat aan de straling van zendinstallaties een grote kans heeft op kanker, Alzheimer, slape
loosheid en lusteloosheid. Gelijke taal had hij op 15 januari al uitgesproken in het radioprogramma
VPRO aan de Amstel. Maar wie denkt Acram wel dat hij is om dergelijke kernachtige beweringen te
kunnen verantwoorden? „Op grond van het vele onderzoek dat ik heb verricht, mijn studies en die van
anderen. Ik heb vele publicaties op mijn naam staan, die zijn terug te vinden in de bibliotheek van de
Universiteit van Amsterdam. Denk niet dat je met je boeken daar zomaar inkomt."
Shalom Yoram Acram is gebo
ren op 11 augustus 1944 in
Radma, Israël. Zelf zegt hij dat
hij in 1967, naar Nederland is
gekomen om te studeren aan
de Universiteit van Amsterdam.
Tien jaar later rondde hij zijn
studie letteren, studierichting
Hebreeuws, af aan de Universi
teit van Amsterdam. Dat geeft
hem in Nederland het recht
zichzelf doctorandus te noe
men.
Op visitekaartjes presenteert hij
zich als 'professor doctor'
Acram. Volgens zijn beoogde
promotor, J. Strackee, emeritus
hoogleraar Medische Fysica
aan de UvA, is het nooit van
een promotie tot doctor geko
men. „In 1980 meldde Acram
zich bij mij om te promoveren
in de Medische Fysica. Maar
door persoonlijke omstandig
heden is het daar nooit van ge
komen. Op een gegeven mo
ment was zijn promotietermijn
verlopen. Nee, met het voeren
van de beschermde titel doctor
springt hij iets uit de band."
Wat er van Acram ook valt te
zeggen, een veelzijdig mens is
hij zeker. Bij de Kamer van
Koophandel van Amsterdam
staat hij ingeschreven onder
dossiernummer 33248577. Hij
drijft een eenmanszaak onder
de naam N.I.F.R.T, ofwel
Netherlands Institute for Radia
tion Technology. Eerder droeg
zijn bedrijf de minder weten
schappelijk getinte naam Apolo
Trade Company Radiation
Technology. Niet veranderd is
de beschrijfsomschrijving: Het
verrichten van onderzoek op
het gebied van ioniserende- en
niet-ioniserende straling, als
mede het geven van lezingen en
cursussen.'
Vast staat ook dat Acram heeft
gehandeld in tweedehands au
to's. Naar hij zelf beweert in
zijn studietijd ter aanvulling
van zijn schamele beurs. Maar
volgens recente gegevens van
de Kamer van Koophandel
heeft hij zich nog steeds niet als
tweedehands autohandelaar la
ten uitschrijven, terwijl de Isra
ëlische Amsterdammer ook nog
doende zou zijn als bemidde
laar bij niet nader aangeduide
internationale handelstransac
ties.
Acram blijft intussen bij hoog
en laag volhouden professor te
zijn aan de universiteit in Tel
Aviv. De telefoniste aldaar kan
na drie keer het hele computer
bestand te hebben doorgespit
de naam Acram niet vinden.
Maar Acram kan aantonen dat
hij daar samenwerkt met pro
fessor doctor Colin Price. Na
vraag bij deze hoogleraar leert
dat taj Acram inderdaad kent.
Maar waar Acram beweert aan
het hoofd te staan van een la
boratorium in de Negev-woes-
tijn, zwakt Price dat verhaal af:
„Acram heeft hier geen
leerstoel. Hij is beslist geen pro
fessor en geeft geen colleges.
Wel is hij gastwetenschapper.
Ik werk sinds een paar maan
den met hem. Niet Acram,
maar flc sta aan het hoofd van
het laboratorium waar hij het
over heeft. Acram werkt daar
onder mijn toezicht.
Price vertelt dat hij als natuur
kundige op de universiteit en in
zijn laboratorium onderzoek
verricht naar het meten van
elektromagnetische straling van
licht. „Ik bemoei mij niet met
de gevaren voor de gezondheid.
De deskundigheid van Acram
ligt op hetzelfde terrein, dat van
metingen."
Nederlandse wetenschappers
trekken de meetkwaliteiten van
Acram evenmin in twijfel. Ing.
L. Vlaskamp van het ministerie
van Sociale Zaken en Werkgele
genheid, afdeling Arbeidsmi
lieu: „Daar schat ik hem hoog
op in. Maar achter zijn recente
uitspraken kan ik onmogelijk
staan."
Medisch fysicus Strackee vindt
dat Acram zonder meer een 're
delijk grote kermis' bezit over
straling. Hij plaatst wel zijn
vraagtekens bij het waarheids
gehalte van Acrams verhaal
over het verband tussen hoog
frequente straling en ziektes.
„Wat Acram roept, wil ik wil het
niet op voorhand uitsluiten,
maar daarmee is het nog niet
wetenschappelijk aangetoond.
Ik vind dat Acram nu te wild
om zich heenslaat, al zou ik zelf
ook niet zo een zender op mijn
dak willen.
Stralingsdeskundige en weten
schappelijk secretaris van de
Gezondheidsraad, E. van Ron
gen acht de uitspraken van
Acram op het gebied van de
volksgezondheid meer dan on
genuanceerd. „De heer Acram
is hierin geen wetenschappelij
ke deskundige. Zijn kennis en
ervaring liggen bij het meten
van elektrische velden. Het
staat geenszins vast dat de stra
ling van basisantennes ziektes
als Alzheimer en kanker veroor
zaakt."
Van Rongen is als medewerker
van de Gezondheidsraad ook
secretaris van de Nederlandse
Vereniging voor Stralingshygië
ne. Vanuit die hoedanigheid
kent hij Acram als lid. Dat con
tact heeft er toe geleid dat Van
Rongen twee inleidende voor
drachten heeft gehouden op de
cursussen die Acram geeft. „Ik
heb toen gezegd dat er geen
aanwijzingen bestaan tussen
blootstelling aan radiofrequen
te straling en het optreden van
•kanker. Zonder zich te baseren
op wetenschappelijke argu
menten beweert hij het tegen-
deel. Ik ben absoluut niet van
plan me nog langer te commi-
teren aan zijn naam."
Dat Acram werkzaam zou zijn
voor de Gezondheidsraad
wordt door dezelfde Van Ron
gen als onzin van de hand ge
wezen. Zo zwakt hij ook Acrams
beweringen over diens activitei
ten bij de Wereldgezondheids
organisatie WHO tot bijna nihil
af. Als stralingsdeskundige was
Van Rongen als enige officiële
Nederlandse afgevaardigde
aanwezig bij de oprichtingsver
gadering van het adviescomité
over stralingsrisico's.Acram
was als toehoorder op die
openbare zitting. Maar dan ben
je nog geen lid", stelt Van Ron
gen. .Acram doet geen onder
zoek namens het comité, noch
vervult hij een adviserende
taak."
Niet alleen in Nederland, ook in
Israël laat Acram zich er op
voorstaan voor de WHO te wer
ken. Price: „Dat bleek inder
daad uit de informatie die ik
van Acram heb ontvangen.
Maar ik heb niet zijn hele CV
gezien."
Ook uit de correspondentie die
deze krant van Acram heeft
ontvangen, blijkt nergens dat
hij zich mag beroepen op de
wetenschappelijke titel doctor.
Het enige dat hij wel kan aanto
nen naast zijn afgeronde letter
kundige studie Hebreeuws aan
de UvA, is een in maart 1985
behaald diploma aan het Ame
rikaanse National Institute for
Occupational Safety and
Health. Deze cursus over niet-
ioniserende straling ontbeert
volgens ingewijden de weten
schappelijke draagkracht voor
een academische graad.
Als het gaat om zijn vermeende
promotie blijft Acram om de
hete brij heendraaien. Anders
dan Price beweert, blijft hij er
bij een vakgroep te hebben aan
de universiteit van Tel Aviv.
„Hier mag ik misschien de titel
doctor niet voeren. In het bui
tenland wel. En professor kun
je ook zijn zonder die graad. Ik
ben vanaf mijn achttiende jaar
bezig met stralingsonderzoek.
Mijn wetenschappelijke werk is
overal in te zien als het bewijs
van wat ik allemaal zeg. Som
migen zijn kwaad op mij, om
dat wat ik aan de kaak stel, hen
geld kost."
ILAN SLUIS GERARD VAN PUTTEN
Shalom Yoram Acram: „Sommigen zijn kwaad op mij, omdat wat ik aan de kaak stel, hen geld kost."
Plaagstootjes van Thialf
Zware sneeuwval in delen van Algerije, sneeuw in het Stciliaanse Pa
lermo en op Mallorca maar bij ons deelde Thialf tijdens het afgelopen
weekeinde opnieuw niet meer dan een plaagstootje uit. Voornamelijk
tijdens de nacht van vrijdag op zaterdag heeft het in westelijk Neder
land matig gevroren. Gisternacht temperde de vorst. Oorzaak: een ba
rometrisch imponerend hogedrukgebied verkcos het om op de verkeer
de plaats te gaan liggen. Gistermiddag bevond het luchtdrukmaximum
zich met een kerndruk van 1044 hPa boven Het Kanaal. Daardoor
kwam het bij ons tot een uit westelijke richtingen waaiende wind.
Daarmee werd mildere zeelucht aangevoerd en tevens konden wolken
velden van zwakke fronten tot Nederland doordringen.
Gedurende het grootste deel van deze eerste februariweek blijft het ta
melijk zacht weer. Dat komt omdat het hogedrukgebied bij de Golf van
Biskaje blijft waardoor de wind bij ons uit westelijke richtingen waait.
Tegen het einde van de week gaan de temperaturen omlaag. Ten
westen van Noorwegen ontwikkelt zich een zeer diepe depressie met
bestemming Oostzee en later Rusland. Tussen dit systeem en het
hogedrukgebied gaat de wind uit het noordwesten waaien en daar
mee worden koude, uit de poolstreken afkomstige luchtmassa's
aangevoerd. Daarin komen winterse buien tot ontwikkeling.
Morgen kan er, net als vandaag, eerst nog plaatselijk wat motregen
vallen. Later op de dag blijft het overwegend droog en aan zee kan
het wolkendek wat gaan breken. De matige wind waait uit westelij
ke richtingen en de temperaturen komen uit op maximaal 7-8 gra
den.
Bijna -6 graden wezen de thermometers in de nacht van vrijdag op
zaterdag aan. In Bloemendaal werd -5,9 en op Valkenburg -5.8
graad geregistreerd. Landelijk was Deelen bij Arnhem het koudst
met -9,5. Het weerbeeld werd 's ochtends gekenmerkt door enke-
le wolkenvelden, daarna werd het zonnig bij temperaturen oplo
pend tot 3-4 graden. Gisternacht vroor het licht en na opnieuw wat
bewolking werd het later zonniger.
Paria 's
Het is verder een keurig gezin, de
kinderen steken altijd goed in de
kleren en proper op het lichaam
zijn ze ook. Maar dat schijnt nu
juist het ideale klimaat te zijn voor
de Pediculus Humanis Capitis, be
ter bekend als hoofdluis. Een beetje
venvilderd komt mijn zus veel later
dan normaal binnenvallen op de
wekelijkse
zondagochtend-koffiesessie bij
mijn ouders. Haar man en oudste
dochter zijn thuisgebleven, ze
wordt alleen vergezeld door haar
zoontje. Charlotte (de naam heb
ik om privacy-redenen gefingeerd
- DvdPJ heeft luizen", valt ze maar
meteen met de deur in huis. We
nemen wat meer afstand en
maken de geschokte gelui
den die onder deze om
standigheden van ons
worden venvacht. Een en
keling krabt zich onwille
keurig even op het ach
terhoofd.
Van het lange zwarte
haar van het slachtoffer
hangt altijd een pluk
los voor haar ogen en
daar zag mijn zus zater
dagmorgen zon onge
vleugelde parasiet op
kruipen. Zorgvuldig
kammen toverde nog eens
vier van die beestjes te
voorschijn. Vanaf dat mo
ment is de familie bijna
vierentwintig uur in touw
geweest: met het uitwassen van alle
kleren, het beddengoed en de knuf
fels. Kostbare kledingstukken die
met een handwasje lauwwarm
moeten worden gereinigd, verdwij
nen in blinde paniek in de kook-
was. Onvervangbare speelgoedbe
ren van een halve meter groot ko
men op sleutelhangerformaat uit
de droogtrommel. Jassen en ander
incourant spul gaan in vuilniszak
ken, die worden dichtgebonden
alsof er radioactief materiaal uit
een kerncentrale in wordt opgesla
gen. Veertien dagen moeten ze hier
in blijven, in die tijd moet de
hoofdluis de hongerdood zijn ge
storven. Bij buren (het is verder ook
een keurige wijk, maar er zijn eer
dere slachtoffers van de Pediculus
Humanis Capitis bekend) worden
spuitbussen, stofkammen en
alle-leven-dodende- shampoos ge
leend.
De hoofdluis is één van de luizen
soorten waarvan de monddelen
speciaal zijn gevormd om bloed te
zuigen. Het kleine, vleugelloze in
sect heeft een afgeplat lichaam van
ongeveer drie millimeter, met aan
het uiteinde van elke poot een
klauw waarmee hij zich vast
klampt aan het haar van zijn gast
heer of -vrouw. De vrouwtjes leg
gen een paar keer per dag wittige
eieren, neten genaamd, en plakken
deze aan het haar vast met een kle
verige stof. Ze zien eruit als kleine,
witte pitjes. Na ongeveer een week
komen de eieren uit. Luizenbeten
laten rode. irriterende vlekken ach
ter op de hoofdhuid.
Deze informatie komt uit de ency
clopedie Encarta 1999, maar daar
stond verder niets in wat ik gister
morgen nog niet had gehoord. Het
is verbazingwekkend hoeveel ken
nis er van een parasietensoort ge
bundeld is op een eenvoudige kof-
fievisite. Alle aanwezigen hebben
kinderen en vooral basisscholen
blijken een perfecte broedplaats
voor al het ongedierte dat zich door
lichamelijk contact en contact tus
sen kledingstukken (kapstokken
staat met een uitroepteken in de
Encarta) makkelijk laat overbren
gen. Mijn vader weet nog te vertel
len hoe zijn moederde twaalf
kinderen in de oorlogsjaren op een
wit laken zette, en met een luizen
kam het ongedierte tevoorschijn
haalde. Hij herinnert zich nog het
geluid als ze met haar nagels de
diertjes doormidden kneep.
De chips en de schaal met stok
brood blijven verder onaangeroerd
nadat mijn zus (die van de hoofd
luis) er gedachteloos haar hand
heeft ingestoken en er wat van naar
haar mond heeftgebracht.Mijn
oudste nichtje, dat hypergevoelig is
voor alles wat vliegt, kruipt en een
angel heeft, kijkt haar tante cd eni
ge tijd met afschuw aan en ver
dwijnt onopgemerkt uit de kamer.
Mijn oudste zus steekt ondertussen
een tirade af over ouders die hun
kinderen niet op hoofdluis contro
leren en deze besmettingshaarden
zonder scrupules naar school blij
ven sturen. Ze weet van een school
('ergens in Velserbroek, geloof ik')
waar behalve de lees- en de schrijf-
moeder inmiddels ook de luizen-
moeder is geïntroduceerd. Eens in
de twee weken neemt deze de po
pulatie van een bepaalde klas on
der handen.
Van een bevriende apotheker-met-
-schoolgaande-kinderen heeft zij
het merk van een speciale lotion
gekregen: het enige dat helpt. Het
spul dat haar zus zaterdag van de
buren heeft geleend, is zo goed als
waardeloos, vertrouwt zij haar be
moedigend toe. Aangedaan ver
dwijnt de zus naar huis. De
wastrommel moet nog een keer of
vijf worden gevuld en als ze ergens
een vlammenwerper kan vinden
wordt al het nog resterende leven in
de kinderkamers daarmee uitge
roeid.
Haar zoontje blijft bij mijn ouders
achter, om nog wat met zijn neefjes
en nichtjes te spelen. Zonder dat hij
het merkt verzamelen de ouders
hun kroost om zich heen, om de af
stand met hem wat groter te ma
ken. Opzijn fietsje rijdt hij even la
ter met ons mee naar zijn ouderlijk
huis, waar we liem aan het begin
van de straat afzetten.
Het is verder een keurig gezin,
maar we maken dat we wegkomen.
DICK VAN DER PLAS
