'Niets is
zo anoniem als een berg lijken'
Mens en Hef
In ieder van ons schuilt een soort
Cultuur Kunst
Kamerkoor mist dosis flair
Gemeentemuseum verbood performanc
MAANDAG 1 FEBRUAR11999
945
Teun Voeten is weer oké. Er komt een overzichts-expositie van zijn werk 'Teun Voeten, an A
ticket to..' in het Leidse CBK en een boek met dezelfde naam. Momenteel is er een expositie van
zijn werk in de hal van Research voor Beleid: 'De lijmsnuivertjes van Boekarest'. Vorig jaar is de
fotograaf/journalist naar Roemenië geweest om een mooi onderwerp vast te leggen als
tegenwicht voor de ellende van twee weken vermist in Sierra Leone kort daarvoor. In acht jaar
foto- en schrijvende journalistiek heeft hij de uitbarsting van de burgeroorlog in Rwanda
meegemaakt, was erbij toen de 'Talibs' Afghanistan overnamen en zag de New Yorkse jet set in
Sarajevo. En bijna overal kwam hij dezelfde mensen tegen: collega-fotografen. „Een klein kliekje
dat elkaar bij mondiale brandhaarden ontmoet."
Voeten draait een shaggie. Voeten rookt een shaggie. Voeten loopt
wat rond. Voeten gaat weer zitten. Voeten drukt zijn shaggie uit en
Voeten draait weer een shaggie. En dan begint de dwangmatige cy
clus weer helemaal opnieuw. De beheerste onrust van het ket-
tingroken heeft zich langzaam uitgebreid van zijn vingers naar de
rest van zijn lichaam. Hij praat met lange pauzes om op onver
wachte momenten in lachen uit te barsten en zijn gesprekspartner
in ongemakkelijke verwondering achter te laten. Maar humor is
dan ook heel belangrijk bij het werk dat hij doet, zegt hij. .Anders
ga je er onderdoor". In Sierra Leone en Sarajevo bijvoorbeeld, heeft
hij ook gelachen. „Toen een fotograaf dwars door een kogelregen
voor zijn leven moest rennen, ha ha ha... Maar dat was pas achteraf
hoor."
En Voeten is weer stil. Hij heeft nu even genoeg van dat voortdu
rende gejakker van Haïti naar Sarajevo, naar Kigali en andere plek
ken waar de wereld in brand staat. Voeten (35) heeft zich voorlopig
teruggetrokken op zijn thuisbasis in Brussel. Daar schrijft hij zijn
artikelen en boeken. In Leiden heeft hij nog wel een studio en een
doka maar voor de rest heeft hij genoeg van Nederland. „Er heerst
te veel een sociale dictatuur, overregulatie en godvergeten land
schappen. Alles is nieuwbouw of als een open luchtmuseum gere
noveerd. België is onvoorspelbaarder. chaotischer, corrupter." In
zijn appartementje moeten vettige druipkaarsen de electrische ver
lichting bijstaan en domineert de rommeligheid van tijdschriften
en papieren die zich thuisvoelen waar ze zich maar hebben neerge
vleid. Nee. op dit moment heeft hij geen opdrachten. Hij doet het
even rustig aan.
Noem de belangrijkste decors van het acht uur journaal en Voeten
is er geweest. Afghanistan. Pakistan. Congo. Tsjetsjenië en Nicara
gua. Hij publiceerde in een uitgebreide verzameling van dagbladen
en tijdschriften: de Belgische Standaard en de Morgen, de Neder
landse Volkskrant en het NRC, de Frankfurter Allgemeine, New
York Times Magazine en diverse persbureaus. Maar ook voor orga
nisaties als het Rode Kruis en UNHCR fotografeerde hij de slachtof
fers van de genocide in Rwanda en in '93 Sarajevo, toen publiciste
Susan Sonntag en fotografe Annie Leibovitz er ook waren om zich
'intellectueel te profileren'. De New Yorkse jet set in één van de
hipste brandhaarden. „Er was een kleine kliek van journalisten en
iedereen vergaapte zich aan Suzie en Annie. Ach, ze deden daar
ook hele goede dingen. Maar je houdt er wel wat mixed feelings aan
over. Het is onwerkelijk. Als je een tijdje meedraait met die hele
kliek kom je altijd en overal weer dezelfde fotografen tegen. Van
Kigali tot Haïti. Alsof je met zijn allen een geheel verzorgde toer
voor dertig man aan het maken bent van brandhaard naar brand
haard."
Cynisch? Nooit geweest en ook niet geworden. Hij heeft een hekel
aan cynici. „Ie kan geen cynicus zijn in dit vak omdat je probeert
zin te geven aan hetgeen je doet. Sarcastisch wel, maar daar valt
niet aan te ontkomen. Ik heb altijd al een pessimistisch wereld
beeld gehad maar ik dwing mezelf tot optimisme, ook al leiden de
omstandigheden er niet echt toe. Ik sta niet te kijken van de slecht
heid van mensen."
Hij staat op en ijsbeert door de kamer. Voeten was vorig jaar twee
weken vermist in Sierra Leone waar hij verbleef voor een reportage
over de mobilisatie van kindsoldaten. Het dorp waar hij logeerde
werd gebombardeerd door de West-Afrikaanse vredesmacht, hij
werd beroofd en moest onderduiken voor de rebellen. Over de
geestelijke gevolgen praat hij liever niet.
Voeten gaat zitten en draait een shaggie. „Mensen zeggen dan dat
je een trauma hebt. Het zal wel zo zijn. Ik heb gesproken met een
therapeut en mensen die in dezelfde situatie hebben gezeten als ik.
Ik heb het eigenlijk maar één keer even te moeilijk gehad. Een col
lega uit Sierra Leone die mijn leven heeft gered, is twee weken na
dat ik in Nederland terugkeerde doodgeschoten. In Sierra Leone
zijn hele slechte mensen. Maar ik heb het allemaal volgens de gel
dende regeltjes van de psychologie verwerkt, hoor. Ha, ha, ha,
ha...."
Doelbewust, als tegenwicht voor de ellende in Sierra Leone, heeft
Voeten zijn laatste foto-opdracht in Roemenië gedaan. „Die per
soonlijke reportages heb je gewoon nodig. Ik ga heel bewust op
zoek naar mooie dingen, wat softere persoonlijker onderwerpen.
Niets is zo anoniem als een berg lijken."
Een fotografisch verslag van dakloze jongeren in Boekarest die hun
verblijf aan de rand van de samenleving slijten met lijmsnuiven en
niets doen is zo'n 'softer' onderwerp. Een van de foto's toont een
magere Roemeense jongen met ontbloot bovenlijf die zijn littekens
als trofeeën toont, glorieus geportretteerd in dramatisch en con
trastrijk zwart/wit. Als een ondervoede Sint Sebastiaan waar net de
pijlen uit zijn getrokken. Alle foto's tonen hoe de straatschoffies
zich zonder enige gêne aan de fotograaf tonen.
Teun Voeten staat niet te kijken van de slechtheid van mensen
„Je zoekt ze op en je probeert hun vertrouwen te winnen. Over het
algemeen gaat dat vrij goed als je ze wat te eten geeft. Brood en
smeerworst. Ze vervelen zich namelijk te pletter en elke buiten
landse journalist betekent afleiding en eten. En als dat eenmaal ge
lukt is, is het zaak dat je je in hun wereld begeeft zonder te veel op
te vallen."
Iets soortgelijks op grotere schaal deed hij eerder in New York. Voe
ten bracht vijf maanden door in het metrostelsel van Manhattan
samen met de 'tunnelmensen'. 'Door God verlaten schimmen' die
zich in hun eigen wereld hebben teruggetrokken en wier bestaan is
teruggebracht tot drie essentiële zaken: water, brandhout en voed
sel. Hij betrok de bunker van een aan speed verslaafde meesterop-
lichter 'Wild Bob' die tijdelijk 'boven' woonde en had er even domi
cilie in een wereld van vuil en duisternis waar katten en ratten el
kaar op leven en dood bevechten. Voeten maakte van zijn verblijf
een boek 'Tunnelmensen'. Om 'inzicht te geven in de ziel van die
mensen'.
„Het is essentieel voor een goede reportage dat je jezelf onzicht
baar maakt. De Amerikaanse Donna Ferrato heeft met 'Living wit!
the enemy' een hele sterke serie gemaakt over mishandeling bin
nen het huwelijk. Op een gegeven moment was ze zo opgegaan ir
het meubilair dat de fotografe de echtgenoot zonder problemen
kon fotograferen als hij zijn vrouw weer sloeg."
„Je registreert. De eerste keer dat ik in Goma was en ik moest ster
venden fotograferen, voelde ik een bepaalde gêne. Maar als het gt
klik van je collega's de stilte overstemt dan zet je jezelf ook over di
drempel. Registreren is meestal het enige dat je kunt doen."
Een andere registratie: een zwarte jongen. Een Hutu? Een Tutsi?
Voor eeuwig haarscherp gevangen in zijn dode vlucht van de piek
up naar zijn laatste rustplaats, een massagraf. Niet zozeer het feit
dat hier achteloos een berg aan onthutsend menselijk leed is vast
gelegd, maar de technische perfectie van de foto deed nogal wat
verontwaardigd stof opwaaien.
„Iemand van de Leidse uitgaansagenda hekelde mijn houding. H
had het erover dat ik me voor die mooie scherpe foto met allerlei
berekeningen bezig moest houden omtrent diafragma, sluitertijd
en scherpte-diepte, en daardoor duidelijk een koude afstandelijk
heid toonde ten opzichte van het onderwerp. Dat is waar..." Voet
kijkt er nog eens naar. „Eerlijk gezegd vind ik hem ook niet echt
mooi."
„De foto heeft op de voorpagina van het NRC gestaan. Het is mis
schien wel één van de schokkendste foto's die ik heb gemaakt. Vc
ten staat op. „Een bevriende architect in New York heeft een afdr
ervan in zijn eetkamer hangen. Om de vriendinnen van zijn vrieri
din te shockeren. Hij vertelde lachend dat 'die societytrutten geei
hap meer door hun keel kregen.
Of hij vindt dat zijn foto zo wordt misbruikt?
„Kijk, aan de ene kant is het goed om te horen dat die foto zijn ui
werking niet mist. Maar als je dat ding alleen maar om die reden
ophangt, schuilt er natuurlijk ook een puberaal element in. Aan d
andere kant: dit is de realiteit."
Ik probeer niet te veel slachtoffers te fotograferen. Dat is één kant
van de zaak, de gevolgen. Het gaat me ook om de oorzaken. Die
krijg je vaak niet te zien en dat vasüeggen is ook veel moeilijker
omdat fotografen bewust worden weggehouden. Het is onuitstaa
baar als je niet alles kunt tonen en aan de kaak stellen. Bij een go
de reportage gaat het ook daarom. Het hele verhaal laten zien. Ei
natuurlijk speelt een bepaald gevoel voor sensatie daarbij een rol
„Ik kan me mijn eerste oorlog nog herinneren en de opwinding c
je voelt, als je midden in de Golfoorlog zit en de BBC Worldservic
verslaat datgene waarvan je dan deel uitmaakt. Maar gezonde
menselijke interesse is ook belangrijk. De behoefte om misstandi
te laten zien, een bepaalde bewijsdrang, en een artistiek-estheti-
sche uitdaging."
Voeten gaat weer zitten. „Maar je hebt natuurlijk ook fotografen
zeggen dat ze de wereld willen veranderen. Ken je dat verhaal ov
dat brugincident in Kinshasa? De troepen van Kabila hadden uit
een hotel vol journalisten vijf fotografen gekozen. Die werden mi
genomen naar een brug waar een Tutsi naar beneden werd ge
gooid en doorzeefd met kogels. Dat mochten zij alleen fotografe
ren. Toen de andere fotografen daar lucht van kregen, gonsde he
in de lucht. Niet van verontwaardiging, maar van jaloezie. Het w
één en al roddel en achterklap. Zo werkt dat. Als ik daar was ge
weest en ik had niet mee gemogen, had ik het ook niet leuk gevo
den."
Kijk, de essentie is dat mensen uiteen worden gereten. En daar
moet je foto's van hebben. Net als in Sarajevo. Iedereen liep daa
wachten op de beschietingen. Als je net dat moment hebt gemis
dan heb je als fotograaf gefaald."
Het klinkt hard, maar hij is het eens met zijn collega Kadir van Li
huizen die zegt dat ellende fotogeniek is. „Maar er zijn ook zat ft
to's van fotografen die gewonde kindertjes wegdragen. En de jac
op een plaatje is niet altijd zaligmakend.
Er zijn momenten geweest dat hij zijn camera liet zakken uit res
peet. „Maar dat doe je wel met in je achterhoofd dat je genoeg a
dere materiaal hebt." Lange laatste haal. „Ja, als je idealistische
trekjes hebt, dan slijten die in dit vak er wel af." Shaggie uit.
Teun Voeten, an A ticket to..' in het Leidse CBK loopt van 21 f
bruari t/m 28 maart. Opening: 28 februari, 14.00 uur, met een
zing van Linda Poelman over de de achterkant van de VN vred
missies. 'De lijmsnuivertjes uit Boekarest' de expositie over de
jonge daklozen in Roemenië loopt nog enkele maanden in de
van Research Voor Beleid aan de Schipholweg in Leiden.
Discussies uitlokkende productie in LAKtheater
LEIDEN AAAX SMITH
Het leven kan heel bizar zijn.
Opgelucht dat een beangstigen
de voorspelling niet was uitge
komen, werd Odön von Hor-
vath de volgende dag in 1938 in
Parijs tijdens een onweer door
een omvallende boom dodelijk
getroffen. Hij was 37 jaar. Hor-
vath zal evenmin hebben ver
moed dat wat hij in zijn stuk
'Sladek' uit 1923 beschreef en
kele jaren later bewaarheid zal
worden in de vele verschrikkin
gen ten tijde van nazi-Duitsland
en de Tweede Wereldoorlog.
Kreeg hij twee jaar eerder voor
onder meer 'Geschichten aus
dem Wienerwald' en 'Kasimir
und Karoline' nog de Kleistprijs,
na 1933 mochten zijn werken
van de nazi's niet meer opge
voerd worden.
Sladek' speelt zich af in een
chaotische Weimarrepubliek na
de Eerste Wereldoorlog. Het
verslagen Duitsland voelde zich
vernederd door de opgelegde
vredesvoorwaarden. De giganti
sche oorlogsschulden leidden
tot een economische crisis en
tot bittere armoede. Ex-militai-
ren groepeerden zich in het ge
heim tot rechts-radicale eenhe
den van het zogeheten Zwarte
Leger, dat een nationalistische
dictatuur nastreefde.
De titelfiguur Sladek sluit zich
bij hen aan en wordt gedwon
gen zijn hospita mee te helpen
vermoorden. De jonge Sladek
motiveert en verdedigt zijn da
den met de lijfspreuk 'In de na
tuur wordt gemoord, dat is nu
eenmaal zo.' Na een aaneen
schakeling van gewelddadighe
den en andere onverkwikkelijke
zaken kornt Sladek tot het in
zicht dat hij zowel door dit on
dergrondse leger, als door de
politici en het gerecht wordt ge
manipuleerd en opgeofferd.
Aus Greidanus jr. als Sladek
Antoine Uitdehaag (1951)
heeft in zijn regie van het door
hem vertaalde 'Sladek' bij Het
Nationale Toneel een voorstel
ling gemaakt die klaarblijkelijk
een breed publiek aanspreekt,
en die toch tot nadenken stemt
en discussies uitlokt. De titelrol
wordt treffend vervuld door Aus
Greidanus jr. Hij is de zoon van
de artistieke leider van De Ap
pel, Aus Greidanus sr., en de ac
trice Sacha Bulthuis. Hij komt
net van de toneelschool en Sla
dek is zijn eerste dragende rol.
FOTO JORIS JAN BOS
De pers is een en al lof over zijn
vertolking.
Antoine Uitdehaag had al
vanaf de eerste gesprekken het
volste vertrouwen in hem. „Ik
ken hem van toen hij stage liep
bij Het Nationale Toneel en van
zijn rolletjes bij de film. Je zult
zien: hij wordt een groot acteur.
Ik wilde het stuk grotendeels
jong bezetten. Het gaat om jon
geren van ongeveer zijn leeftijd.
Dankzij het goede ensemble-
spel met prachtige rollen van de
jonge, en van de meer ervaren
spelers als Lou Landré, Peter
Bolhuis, Herman Naber en
Henriëtte Tol is het in zijn tota
liteit een geslaagde voorstelling
geworden. Dat vinden met mij
gelukkig ook velen.
Antoine Uitdehaag heeft een
zwak voor het werk van Hor-
vath. Indertijd regisseerde hij in
Duitsland 'De jongste dag'. 'Sla
dek' spreekt hem in het bijzon
der aan vanwege het dilemma
bij het willen vervullen van ide
alen. „Je maakt er altijd vuile
handen mee. De verwezenlij
king van jouw ideaal gaat veelal
ten koste van die van anderen.
Kijk maar naar de politiek. Een
democratisch politiek bestel
hangt van compromissen aan
elkaar. Iedere politicus moet
dus iets van zijn opvattingen en
van zijn persoonlijke gevoelens
inleveren. Maar wat voor gevol
gen het rigide vasthouden van
bepaalde denkbeelden kan heb
ben, dat tonen al die oorlogen
toen en nu."
„De figuur Sladek wil naden
ken over al die kwesties. Hij kan
alleen niet zo goed denken. Hij
is een eenvoudige jongen die
niet de gelegenheid heeft gehad
om te studeren. Met zijn motto
'In de natuur wordt gemoord'
slaat hij niet eens de plank ver
mis. Het gros van de dagelijkse
berichten in de krant bewijst
dat. Omdat hij naar zijn gevoel
rechtvaardigheid nastreeft, be
grijpt hij in zijn eerlijkheid en
naïviteit niet dat zo velen pro
bleemloos van de ene overtui
ging naar de andere kunnen
switchen."
„In een theaterstuk biedt een
figuur als Sladek veel mooie
dramatische aspecten. Maar als
personage blijkt hij tevens voor
talrijke mensen herkenbaar te
zijn. In ieder van ons schuilt im
mers een soort Sladek. Ook wij
weten dikwijls niet zo gauw het
juiste antwoord op tal van
vraagstukken en situaties."
Desondanks noemt Antoine
Uitdehaag zich 'een lokale opti
mist'. „In deze grote bange we
reld met al die afschuwelijke ge
beurtenissen kun je op de paar
vierkante meter om je heen het
best wel goed hebben met be
paalde mensen. Iets daarvan zit
in het stuk 'Sladek' met bijvoor
beeld die wonderlijke kermis-
scène aan het eind."
Antoine Uitdehaag is ook in
Duitsland een veelgevraagd en
succesvol regisseur. Hij is mo
menteel druk bezig met de en
scenering van 'Cabaret' bij
Schauspiel Essen. Sinds zijn
vrijwillige vertrek in 1991 bij het
RO Theater in Rotterdam, na
zeven jaar artistiek leiderschap,
is hij in Duitsland als freelance
regisseur aan de slag gegaan.
Dat bevalt hem uitstekend. Hij
wordt daar in staat gesteld om
belangrijke producties met ge
renommeerde acteurs bij diver
se grote stadsgezelschappen in
bijvoorbeeld Stuttgart, Bonn en
Münster te verwezenlijken. Wel
is hij in Rotterdam blijven wo
nen.
De roep in ons land om nieu
we artistieke leiders als wisse
ling van de wacht bij bestaande
of bij eventueel nieuw te forme
ren gezelschappen klinkt al
maar luider, maar Antoine Uit
dehaag staat niet te dringen: „Ik
jaag het niet na, maar ik zeg op
voorhand geen nee. Ik ben niet
zo'n ontzettende carrièreplan
ner. Ik kijk links en rechts waar
ik interessante dingen kan
doen, in Nederland en/of in
Duitsland."
'Sladek', morgen en woensdag
in het LAKtheater, Leiden; 10
febr, Schouwburg Rotterdam;
16 febr t/m 20 febr Theater
aan het Spui Den Haag.
muziek
recensie lidy van der spek
Concert Wassenaars Kamerkoor o.l.v.
Rob Borst m.m.v het Blokfiuitensemble
Arte Tripharia. het Kiarinettno Schutte.
Fierioos, Belderok. en Carla Bos. harp
Gehoord 29/1Dorpskerk. Wassenaar.
'De dirigent heeft veel aan
dacht besteed aan techniek,
klankkleur en uitspraak. Elke
taal vergt een aparte benade
ring', zo meldt het programma
Dat Rob Borst heel veel aan
dacht heeft besteed aan uit
spraak is begrijpelijk én hoor
baar. Naast koordirectie en
zang studeerde hij ook Franse
taal en letterkunde. Borst heeft
het dan ook het meest voor el
kaar in de 'six chansons' van
Paul Hindemith (1895-1963).
Maar hoe deze chansons ook
ingestudeerd zijn, toch komt er
niet uit wat er wellicht in zit.
Het blijft allemaal een beetje
op het niveau van de berceuse
hangen, 'een schaap met witte
voetjes'. In 'Puisque tout passe'
vaart er eindelijk wat geestdrift
in de zangers, krijgt dynamiek
een kansje. Wil Rob Borst echt
iets van de grond krijgen zoals
in 'En hiver', dan zijn het de al
ten die de opbouw van iets
moois stagneren door te veel
op de keel te drukken, de
woorden meer moeizaam zeg
gen dan ergens naar toe zin
gen.
Je merkt gaandeweg dat dit
koor op z'n best is in het mid-
denregister op piano of hoog
uit mezzofortesterkte. Dan is er
weinig op aan te merken.
Daarom zijn Mozarts zes noc
turnes zo aardig, ongecompli
ceerd, luchtig en sfeervol. Hier
hoor je dat de bassen, welis
waar met een weinig sonoor
volume, héél mooi homogeen
kunnen zingen. De taal spran
kelt, de toets is licht, de
klankleur aangenaam. Op 'Mi
lagnerö tacendo' na, dat letter
lijk te hoog gegrepen is voor de
sopranen.
Jammer voor Carla Bos dat
zij nu juist de moeilijkste son
moet begeleiden, 'The cho
hymns from the Rig Veda' v
Gustav Holst (1874-1934). Ei
ongetwijfeld keihard gesl
deerd, maar dat heeft geen zi
vere, klankvolle sopranen c
geleverd. Je kan maar niet al
schuiven op (overigens gera:
neerd mooie) wringende
koorden!
De vier blokfluiten (v
piepklein tot ontzagwekke
groot) hebben dat tere wat o
floerste coloriet dat mooi at
sluit bij de liederen van Frar
en bij de hele opzet van 1
voorzeker smaakvol en ori
neel gekozen repertoire. Bc
die qua directie veel weg he
van Erik van Nevel, barst
de muzikaliteit. Maar het zaï
niveau dat daarbij past, bi
voorlopig een edel streven. I
mag je ook niet verwachi
van een amateurkoor, m
een dosis flair én een paar e
ste sopranen er bij zijn aan
bevelen.
den haag gpd
De eervolle opdracht voor de Haagse kunstenaar
Lichel van den Ende om de heropening van het
Gemeentemuseum te verzorgen, is - naar nu
blijkt - uitgelopen op een conflict. Van den Ende,
bekend om zijn draagbare kunst met 'oude rot
zooi' en dode dieren, werd bij nader inzien door
dezelfde opdrachtgever, het museum, afgewezen.
Gemeentemuseumdirecteur H. Locher wilde
niets met de preparatenkunst te maken hebben
en ook het secretariaat van prinses Margriet, voor
wie de performance bedoeld was, zou bezwaar
hebben gemaakt.
Aanvankelijk werd Van den Ende gevraagd voor
de opening van de modegalerij van het museum.
Verschillende modekunstenaars deden aan de
opening mee, onder wie Frans Molenaar en Mart
Visser. „Ik was zeer vereerd dat het museum mij
ook vroeg", vertelt Van den Ende, „al vond ik dat
ik er niet echt tussen paste". De galerij was wel
wat laag en zijn ontwerpen zijn in de regel vrij
hoog, maar daar viel wel een mouw aan at
passen, dacht de kunstenaar. „Toen werd il
beid door het museum", zegt Van den Ende
vonden dat ik iets bij de heropening moest c
in plaats van bij de opening van de modegal
Nadat hij aan de slag was gegaan, kwam ei
nieuw een telefoontje van het Gemeenten
um. Locher wilde geen preparaten in de ope
daar was verder geen discussie over mogelijk
Van den Ende stuurde twee boze brieven v
in hij vertelde dat hij weigerde de beesten w
laten. Vervolgens kreeg hij een brief van het
seum terug waarin stond dat men niet langt
interesseerd was in zijn bijdrage als hij geen
passingen zou aanbrengen. De onkosten kc
vergoed krijgen. Marion Seegers, woordvo
van het museum zegt dat Van den Ende v
voren heel goed wist wat van hem verwacht i
„We hebben onmiddellijk aangegeven da
hier een lid van het koninklijk huis betrof e
er dus bepaalde concessies gedaan moesten
den aan wat er getoond werd."
