Gebouw Rode Kruis geplunderd
'Maar dit is toch wel een schok om te zien'
Har;
Buitenland
Politie te paard
Timorese rebellenleider
roept op tot bestand
Regering klaagt over magere EU-steun
rERDAG 30 JANUARI 1999
audische pers: Irak 'moordenaar'
n
stlan
ad De pers in Saudi-Arabië, die meestal het standpunt van
autoriteiten weergeeft, heeft het Iraakse bewind als 'moorde-
lar' betiteld. Zij beschuldigde Bagdad er vandaag van als enige
:an two ordelijk te zijn voor het lijden van de Iraakse bevolking
de Arabieren. „Het Iraakse bewind doet zich voor als slacht-
fer terwijl het de moordenaar is, en het wil niet weten dat het
oorzaak is van de ramp waaronder de Irakezen en alle ande-
Arabieren lijden", schreef een dagblad.
dodental Ambon stijgt
ftBONDe Indonesische autoriteiten hebben in het door on
sten getroffen Ambon tot dusver 65 doden geborgen. De
hade door de rellen wordt geraamd op 115 miljoen gulden,
•t kan volgens de plaatselijke militaire bevelhebber twintig
ar duren om de stad Ambon weer op te bouwen. Het grootste
iel is eerder deze maand verwoest tijdens de ernstigste religi-
ize rellen in vijftien jaar in Indonesië. Er worden nog steeds
n gevonden in uitgebrande gebouwen.
luitsland wil kazernes hernoemen
issELDORFDe Duitse regering is van plan het komende jaar
[lloze kazernes die nu nog genoemd zijn naar generaals uit de
;rste en Tweede Wereldoorlog van nieuwe namen te voorzien.
-|at heeft de Rheinische Post vandaag bekendgemaakt op basis
gegevens van de staatssecretaris van cultuur, Michael Nau-
mn, wiens woordvoerder het bericht bevestigde. In de afgelo-
in tien jaar is herhaaldelijk fel gediscussieerd over de namen
kazernes en in het parlement zijn er vaak vragen over ge-
ild. De regering wil onder meer af van de namen van de gene
iveldmaarschalken Paul von Hindenburg en August von
ckensen. Pruisische generaals en tegenstanders van Hitier
In wel geschikt om kazernes naar te benoemen.
lissers blokkeren grenzen Gibraltar
Ilinea Honderden Spaanse vissers hebben vandaag de grens-
lergang naar Gibraltar bezet gehouden uit protest tegen de
llitie van de Britse kolonie, die hun bij hun werk in het gebied
lu hebben belemmerd. Eind vorig jaar bereikten Groot-Brit-
hnië en Spanje een akkoord over de visrechten in de wateren
nd Gibraltar, maar de Spaanse minister van buitenlandse za-
n Abel Matutes beschuldigde de autoriteiten van Gibraltar er
jensdag van die afspraken aan hun laars te lappen. Hij eiste
t Groot-Brittannië de kolonie onder druk zou zetten het ak-
ord te respecteren.
leen relatie kerncentrale ziektes
:hland« Schildklierziektes onder omwonenden van de Han-
rdkerncentrale in de Amerikaanse staat Washington zijn niet
roorzaakt door radioactieve uitstoot van de installatie tijdens
Koude Oorlog, zo blijkt uit een tienjarige studie van de fede-
le overheid. In de Hanfordcentrale, die in 1943 werd gebouwd
i onderdeel van het geheime Manhattanproject voor de bouw
n de atoombom, werd tot in de jaren '80 plutonium voor
nerikaanse kernwapens gemaakt. Het uitgebreide terrein
lar de centrale staat wordt beschouwd als het meest vervuilde
rncomplex van de VS.
lillenniumprobleem op begraafplaats
is anceles Op begraafplaatsen in de Verenigde Staten tekent
fch een millenniumprobleem af. Op kerkhoven staan naar
■hatting 250.000 graven met stenen waarop alleen nog de
crfdatum hoeft te worden afgemaakt. De '19' staat er al. Deze
laven zijn ooit gekocht door Amerikanen die hun begrafenis
ed wilden regelen voor een prettige prijs. Nu ze tot de groep
Izonde ouderen behoren, zitten ze met een millenniumpro-
Teem, tenzij ze nog dit jaar overlijden. Directies van begraaf-
Jaatsen en steenhouwers houden conferenties en ledenverga-
iringen over het stenen millenniumprobleem en er zijn work-
ops waar zij kunnen leren hoe ze het probleem moeten ver-
'I pen.
Inschendbaarheid voor EU-getuigen
ussel De Europese Commissie heeft vandaag toegezegd dat
nctionarissen die getuigen over fraude, nepotisme en financi-
mismanagement binnen de Europese Commissie on-
hendbaarheid zullen genieten voor eventuele vervolging. „We
Hen het klimaat van vertrouwen herstellen. Functionarissen
innen alle informatie doorgeven die ze hebben", zei Marceli-
j|g4 Oreja, EU-commissaris voor relaties met het Europese parle-
gg ent. Woensdag wees het Europese parlement vijf onafhanke-
te deskundigen aan die de vermeende fraude binnen de
)mmissie zullen onderzoeken. Zij zullen op 15 maart een
iorlopig rapport uitbrengen en eind mei een definitief rapport.
N komen met financiële hervorming
w york Het internationale financiële systeem is niet in staat
rden te behoeden voor een economische neergang en kan
iden evenmin beschermen tegen de gevolgen van een ecorio-
ische crisis als deze eenmaal heeft toegeslagen, zegt het Per-
anente Comité voor Economische en Sociale Zaken van de
irenigde Naties in een vandaag uitgegeven rapport. Om crises
tals in Azië te kunnen voorkomen is een nieuw reguleringssys-
em nodig. Het Internationaal Monetair Fonds zou ook in de
ekomst een belangrijke instrument moeten blijven. Verder
elt het VN-comité voor een 'internationale financiële dienst'
het leven te roepen die normen kan stellen voor financiële re
dering en supervisie.
fAVO nodigt nieuwe leden uit
ussel De NAVO heeft gisteren formeel Hongarije, Polen en
jechië uitgenodigd om lid te worden van de verdragsorgani-
tie. De secretaris-generaal van de NAVO, Javier Solana, heeft
brieven aan de ministers van buitenlandse zaken van de drie
idden-Europese landen gesteld dat wat de NAVO betreft hun
lmaatschap nog slechts een formaliteit is. Alle drie waren ze
de Koude Oorlog lid van het Warschau Pact, de aartsvijand
n het atlantisch bondgenootschap. Als de NAVO in april haar
jftigjarig bestaan viert, moeten Hongarije, Polen en Tsjechië
t als volwaardig lid kunnen meevieren.
Lu-pair mag niet verdienen aan drama
|>stonHet Britse kindermeisje Louise Woodward is een civie-
regeling overeengekomen met de-ouders van baby Matthew,
onder haar toezicht is overleden. Woodward is veroordeeld
egens dood door schuld en kreeg een celstraf opgelegd die net
i lang was als haar voorarrest. Met de ouders is zij nu overeen
komen dat zij onder geen beding aan het drama verdient. De
iders, Sunil en Deborah Eappen, hadden in een procedure ge-
st dat Woodward geen geld aan het drama mocht verdienen
)or bijvoorbeeld haar verhaal te verkopen aan de media.
resident Angola ontslaat regering
anda De Angolese president José Eduardo dos Santos heeft
steren de complete regering van premier Franga Van-Dunem
ltslagen. Dos Santos heeft zelf de post van regeringsleider,
immandant van het leger en staatshoofd op zich genomen. De
esident liet het parlement weten dat hij tot zijn beslissing
oest komen om in deze 'uitzonderlijke periode' een einde te
innen maken aan de rebellenopstand. Een 'permanente com-
issie' komt in de plaats van de ministerraad. Sinds vorig na
ar vechten de rebellen van Unita en het regeringsleger weer.
huiskomst Jeltsin niet bekend
dskou De woordvoerder van de Russische president Boris
ltsin, Dmitri Jakoesjkin, die eerder deze week meldde dat zijn
las toch zeker aan het einde van dé week uit het ziekenhuis
ltslagen zou worden, moest gisteren toegeven dat hij niet kan
iggen wanneer Jeltsin daadwerkelijk naar huis mag. Jeltsin
ordt maandag 68. Op 17 januari moest hij worden opgeno-
I en in het ziekenhuis met een maagbloeding.
Inwoners Annenia massaal op zoek naar voedsel
Een hongerige menigte in de door een aardbeving verwoeste Colombiaanse stad Ar
menia heeft gistermorgen het hoofdkantoor van het Rode Kruis met machettes en
stokken aangevallen op zoek naar voedsel. Dit hebben journalisten ter plaatse gecon
stateerd. Ook elders in de stad gingen mensen tot plunderingen over. Het leger greep
in met traangas en schoten in de lucht.
ARMENIA AFP-DPA
„Wij hebben honger",
schreeuwden de aanvallers op
de vijfde dag na de beving die
aan meer dan 1.500 mensen het
leven heeft gekost en waarbij
250.000 mensen dakloos wer
den. „Nergens is iets meer. Hier
wel", aldus een van hen bij het
Rode-Kruisgebouw. Maar er
viel nauwelijks iets te halen,
omdat het kantoor geen opslag
plaats voor levensmiddelen is.
De militairen die sinds don
derdag massaal in het centrum
van de stad aanwezig zijn om
plunderingen te voorkomen,
konden de menigte niet tegen
houden. Na aanvankelijk wer
keloos te hebben toegekeken,
schoten zij later in de lucht om
de plunderaars af te schrikken
en zetten traangas in. Tot grof
geweld kwam het niet. „We
kunnen niet zomaar schieten
op mensen die honger heb
ben", zei een soldaat.
Ook elders in Armenia deden
zich dergelijke scènes voor,
waarbij mensen vergeefs naar
voedsel zochten. Een woord
voerder van het Internationale
Rode Kruis zei dat de menigte
in wanhoop en paniek handelt.
De omvang van de schade, het
gebrek aan levensmiddelen en
drinkwater verklaren de reactie,
zei hij.
Het Rode Kruis zoekt naar
3.850 mensen van wie het lot
niet bekend is. De organisatie
wil nog niet spreken van ver
misten, omdat een aantal men
sen mogelijk de stad uit was of
in shocktoestand in ziekenhui
zen ligt.
JAKARTA Rtr
De gevangen zittende Oost-Ti-
morese opstandelingenleider
Xanana Gusmao heeft gisteren
opgeroepen tot een staakt-het-
vuren. Gusmao sprak in de Ci-
pinang gevangenis in Jakarta
met journalisten, twee dagen
nadat een Indonesische be
windsman zei dat Jakarta de ge
annexeerde provincie mis
schien onafhankelijkheid kan
geven.
Gusmao zei dat Indonesië
moet beginnen met de ontwa
pening van milities en het te
rugtrekken van troepen en dan
over een staakt-het-vuren met
de separatisten moet onder
handelen.
Indonesië geeft de voorkeur
aan autonomie boven onafhan
kelijkheid voor Oost-Timor en
sluit een referendum hierover
uit. Dit zei de Indonesische am
bassadeur bij de Verenigde Na
ties in New York, Nugroho Wis-
numurti, gisteren. Onafhanke
lijkheid voor de voormalige
Portugese kolonie noemde hij
'het allerslechtse scenario'.
Wisnumurti sprak in de mar
ge van de besprekingen bij de
VN tussen Indonesië en Portu
gal over de toekomst van Oost-
Timor. Hij zei dat de ministers
van buitenlandse zaken van de
twee landen 'binnen één tot
twee weken' een ontmoeting
hebben met VN-secretaris-ge-
neraal Annan in New York. De
onderhandelingen zouden
moeten uitmonden in een au-
tonomie-akkoord.
Wisnumurti verwierp het idee
van een referendum in Oost-Ti-
mor over de vraag of de bevol
king autonomie of onafhanke
lijkheid wil. Hij erkende dat Ja
karta zich tegen een dergelijke
volksraadpleging verzet, uit
vrees dat andere separatistische
groepen in het land die ook
zouden gaan eisen.
Gisteren braken in Oost-Ti-
mor bloedige botsingen uit.
Duizenden inwoners vluchtten
uit hun dorpen. De vrees be
staat dat er een burgeroorlog
uitbreekt als Indonesië het ge
bied onafhankelijkheid zou ver
lenen.
Turkije wil verbod
op grootste legale
Koerdenpartij
ANKARA AFP
Het Turkse hof van cassatie
heeft gisteren bij de rechtbank
een procedure in gang gezet die
moet resulteren in een verbod
van de grootste legale Koerden
partij van Turkije, de Democra
tische Volkspartij Hadep. De
stap zal de Turkse politiek op
zijn grondvesten doen schud
den, minder dan drie maanden
voor de algemene verkiezingen.
De procureur-generaal van
het hof beschuldigt de Hadep
ervan banden te onderhouden
met de verboden Koerdische
Arbeiderspartij PKK. „Er be
staat een organisch verband
tussen Hadep en de PKK, die de
bloedigste terreurorganisatie
van de 20ste eeuw is", zei pro
cureur Savas in een verklaring.
Hadep-ondervoorzitter Ozce-
lik verklaarde dat Savas het ver
bod niet voor de verkiezingen
zal kunnen door drijven. „Be
zorgdheid over de stijgende po
pulariteit van Hadep zit hier
achter. Het is vergeefs.... Zij zul
len acht maanden nodig heb
ben om de partij te verbieden",
zei hij.
Leider Bozlak van Hadep zit
al in de gevangenis op beschul
diging dat hij het Koerdische
onafhankelijkheidsstreven aan
moedigt. Tientallen andere Ha-
dep-leden werden eind vorig
jaar opgepakt. In Ankara wordt
een proces gehouden tegen 47
Hadep-leden.
De dramatische stap, waar
voor Savas zeker de steun zal
hebben van het Turkse leger,
loopt parallel met de Turkse di
plomatieke pogingen om de
voortvluchtige leider Öcalan
van de PKK op te pakken. Anka
ra stelt hem verantwoordelijk
voor de dood van ongeveer
30.000 mensen tijdens de veer
tien jaar oude guerrillaoorlog.
Turkije verbiedt geregeld Koer
dische partijen. De twee voor
gangers van Hadep, HEP en
DEP, ondergingen hetzelfde lot.
brussel anp
Richmond Leden van het Zuid-Afrikaanse leger patrouilleren te paard in Richmond. Het leger en de politie
waren versterkt in de stad aanwezig in verband met de begrafenissen van elf vermoorde ANC-leden.
FOTO REUTERS PETER ANDREWS
De plannen van de Europese
Commissie om de financiële
bijdragen aan de armere ge
bieden in Nederland te be
perken, zijn voor de regering
onaanvaardbaar. Ze wil meer
steun uit Brussel voor de
grote steden, Groningen en
het platteland in het zuiden
en oosten.
In een brandbrief aan de
Europese Commissie klagen
minister De Vries (sociale za
ken) en staatssecretaris Ybe-
ma (economische zaken)
hun nood over de jongste
voorstellen. Ze zijn 'niet ac
ceptabel' voor het kabinet.
Ten opzichte van andere
EU-landen komt Nederland
er bekaaid vanaf.
Nu al krijgt Nederland 'be
duidend minder' dan lidsta
ten met een vergelijkbare
welvaart, menen de be
windslieden. De Europese
steun wordt na de eeuwwis
seling nog eens 'fors min
der'.
Ondanks het florerende
poldermodel, dat de werk
loosheid heeft teruggedron
gen, heeft Nederland wel de
gelijk behoefte aan Europese
steun. In het noorden zijn er
specifieke problemen met de
economische structuur. De
Nederlandse grote steden
kampen met een grote werk
loosheid, onveiligheid, ver
pauperde wijken, verouder
de bedrijfsterreinen en
moeilijkheden rond de inte
gratie van buitenlanders. Bo
vendien is er geld nodig voor
de herstructurering van de
landbouw op de zandgron
den in het oosten en zuiden
van Nederland. De milieu
vervuiling door de mest en
dierenziektes (varkenspest)
grijpen daar om zich heen.
De bewindslieden vinden
dat de criteria zo moeten
worden aangepast dat deze
gebieden en steden ook voor
Europese steun in aanmer
king komen. De 'ernstige' si
tuatie rechtvaardigt dat. Een
veel te klein aantal Neder
landers kan nu rekenen op
hulp uit Brussel.
Sinds vorig jaar maart
voert Den Haag al een inten
sieve lobby in Brussel om ex
tra geld los te peuteren voor
probleemgebieden in Neder
land. Maar tot nu toe heeft
dit weinig zoden aan de dijk
gezet.
Waarnemer na moordpartij Rogovo:
Frankrijk rondt
onderzoek naar
dood Diana af
PARUS AFP-Rtr
rogovo harald doornbos
correspondent
In de modder liggen de lijken
van 24 Albanese mannen; ko-
gelwonden, bloed, afgeschoten
benen, een open hersenpan,
een met bloed besmeurde
trouwring om een verstijfde
vinger. Sommige mannen lig
gen op de grond alsof ze sla
pen, anderen hebben hun ogen
wijd open gesperd. In die ogen
valt af te lezen hoe ze stierven;
blikken van verbazing, paniek,
angst. De oogleden van alle
mannen zijn licht paars ge
kleurd door de ingetreden dood
en de kou. Een Albanese jongen
bloed en kogelgaten overal op
z'n lichaam ligt er volledig in
een gekrompen bij, zijn rug ge
kromd, zijn handen omhoog
gestoken en vuisten gebald. Hij
lijkt overeind te willen komen.
Weg van hier, weg van deze
plek des doods.
Op het zelfde moment dat de
zes landen van de Internationa
le Contactgroep voor het Voor
malig Joegoslavië in Londen
bijeen kwamen om te spreken
over een politieke oplossing
voor Kosovo, vielen gistermor
gen Servische politie-eenheden
een boerderij aan in Rogovo,
vijftien kilometer verwijderd
van de Albanees-Kosovaarse
grens. De Serviërs vermoedden
dat de boerderij werd gebruikt
als onderkomen van Albanese
rebellen van het Kosovo Bevrij-
dings Leger, UQK. Tijdens de
aanval werd een politieman ge
dood. Van de 24 gedode Alba
nezen droegen er slechts vijf
een U^K-uniform. Anders dan
bij de moordpartij in Racak,
precies veertien dagen geleden,
zijn er nu onder de slachtoffers
geen vrouwen of kinderen.
Wat er precies gebeurde tijdens
De plek waar Servische politiemannen 24 etnische Albanezen doodschoten. Volgens de Serviërs waren de
mannen leden van het Kosovo Bevrijdingsleger, U£K. Het is nog niet bekend onder welke omstandigheden
de mannen gedood zijn.
de Servische aanval op de boer
derij, is nog niet voor de volle
honderd procent duidelijk. De
enige getuigen zijn negen wou
wen en kinderen, die ten tijde
van de aanval binnen in de
boerderij zaten. Zij zochten in
eerste instantie dekking toen
het schieten begon.
Uren later zitten de volledig in
shock verkerende vrouwen en
kinderen, onder wie een baby
van één maand, opgesloten in
een kamertje op de eerste ver
dieping van de boerderij. Servi
sche politiemannen hebben
hen verteld dat ze daar moesten
blijven en zich niet mochten
bewegen want anders zouden
zij ook worden doodgeschoten.
De vrouwen en kinderen heb
ben het luguberste uitzicht dat
je je maar kunt voorstellen;
door het enige raam kijk je uit
op de modderpoel met de 24
doden.
„We konden niet zien wat er
buiten gebeurde", vertelt Nez-
mine Berisha. „Ik wist helemaal
niet wie al die mannen op ons
FOTO REUTERS GORAN TOMASEVIC
erf waren", vervolgt ze. „We
waren doods, doods bang.
Toen het schieten ophield, ging
de oudste wouw in ons gezel
schap naar de politie toe en zei:
„Schiet mij als eerste dood,
maar laat de kinderen en de
vrouwen met rust".
De oude vrouw werd door en
kele politiemannen uitgeschol
den en teruggeslagen naar de
kamer, waarbij ze haar arm
brak. „Als jullie je verroeren,
zijn jullie er geweest, zei de po
litie tegen ons", vertelt Nezmi-
ne Berisha.
Wat Nezmin Berisha niet heeft
kunnen zien, is hoe de Albane
se mannen om het leven kwa
men. Onderzoek ter plaatse
leert dat ten minste elf van de
24 lichamen alleen kogelgaten
hebben in het hoofd. De andere
dertien hadden over hun hele
lichaam kogelwonden. Dit zou
er op kunnen duiden dat der
tien mannen inderdaad tijdens
het vuurgevecht zijn omgeko
men, maar dat de resterende elf
zich hebben overgegeven aan
de Serviërs en vervolgens zijn
geëxecuteerd middels een of
twee schoten in het hoofd.
Zo blijkt een van de Albanese
mannen te zijn doodgeschoten
op de wc, waar hij zich had ge
probeerd te verstoppen voor de
Serviërs. Het toilet, een klein
schuurtje net buiten het huis,
vertoont geen enkel spoor van
gevechten, zoals kogelgaten. Op
de grond ligt een grote plas
bloed. „Hier moet iemand ge-
executeerd zijn, dat kan niet
anders", aldus een van de in
ternationale waarnemers die op
de plaats des onheils aanwezig
is.
Gistermiddag was er nog geen
internationaal team van patho
logen aanwezig om te onder
zoeken hoe de mannen precies
zijn gedood.
„Zoiets heb ik nog nooit ge
zien", zegt Maurits van Heek,
een Nederlandse waarnemer
die twee weken geleden in Kos
ovo arriveerde en gisteren zijn
eerste rit maakte door het ge
bied. „Ik kan nog niets zeggen
over hoe de mannen zijn ge
dood", aldus Van Heek, terwijl
hij naast de 24 lijken staat,
„Maar dit is toch wel een schok
om te zien".
De Franse onderzoeksrechters
die zich de afgelopen zeventien
maanden hebben gebogen over
het ongeluk waarbij prinses
Diana om het leven is geko
men, hebben hun onderzoek
vandaag afgerond. Dit heeft het
openbaar ministerie in Parijs
bekendgemaakt.
Diana, haar vriend Dodi al-
Fayed en een chauffeur veron
gelukten op 31 augustus 1997
in Parijs. Alleen de lijfwacht van
Diana overleefde het ongeval.
De rechters Marie-Christine
Devidal en Hervé Stéphan zul
len om procedurele redenen
nog wel enkele maanden nodig
hebben om te bepalen wie
schuldig was aan het ongeluk,
waarbij de Mercedes met de
vier inzittenden met hoge snel
heid tegen een pilaar in een
tunnel botste. Ook zullen zij
dan vaststellen of er nog een
proces moet komen om de zaak
definitief te sluiten.
Het juridisch onderzoek
loopt nog tegen negen fotogra
fen en een motorrijder wegens
het 'niet helpen van iemand in
levensgevaar' en het 'toebren
gen van letsel en doodslag'. Of
de tien worden aangeklaagd,
hangt af van het juridisch on
derzoek naar hem gedrag vóór
en vlak na het ongeluk.
De rechters zijn tot de con
clusie gekomen dat de Merce
des, die werd gevolgd door de
persfotografen op motoren,
met hoge snelheid tegen de pi
laar aanreed en dat de chauf
feur, Henri Paul, onder invloed
van alcohol achter het stuur
zat.
Het onderzoek heeft het ech
ter niet mogelijk gemaakt de
witte Fiat Uno te traceren die
de Mercedes vlak voor het on
geluk zou hebben geraakt.