Fotograferen poles
Hm
'Haarlemmer me ei
WÊ& "7*9k.
oe een boerendorp uit moest groei
en tot modelstad. De 41-jarige
Theo Baart heeft als kind met eigen
ogen gezien hoe de verstedelijking Hoofddorp in
zijn greep kreeg. „Het vroegere Hoofddorp was
niet groots, het was bepaald geen Venetië", zegt
hij. „Maar het had wel een zekere charme. Door
de bouw van nieuwe wijken vanaf de jaren zeven
tig veranderde alles dramatisch. De traditionele
inwoners werden een minderheid in hun eigen
omgeving. En het tempo waarin dit gebeurde was
zeer hoog. Wat elders een heel mensenleven
duurt, gebeurde hier in nog geen twee decennia.
De schoonheid van het polderlandschap fasci
neert mij. Als jongen reed ik altijd op de fiets naar
de middelbare school in Badhoevedorp. Het is
toch uniek dat je vanuit de Haarlemmermeer te
gelijk de duinen, Groenendaal in Heemstede en
de St. Bavo in Haarlem kunt zien?
Mij boeit de manier waarop dit landschap ge
bruikt wordt, en de veranderingen die erin zicht
baar worden als gevolg van dit gebruik. In de
Haarlemmermmeer is dat de verandering van een
agrarisch landschap in stedelijk gebied. Deze
functieverandering speelt zich natuurlijk in de
hele Randstad af. Overal heerst opruimwoede.
Meer dan twintig jaar al legt Theo Baart het proa kir
in I960 op 3-jarige leeftijd met zijn ouders naai tar
Tijdens zijn studie aan de Rietveld Academieit 97!
omgeving waar hij opgroeide. Sindsdien loopt de eer
bijvoorbeeld samen met de dichter Willem van 11 h
(Het landleven). Twee jaar geleden begon hij te t oe
loop van de jaren tots to.
Nederland is, buiten de historische stadskernen,
een vrijplaats voor afbraak en nieuwbouw. Maar
de schaal waarop de verstedelijking in de Haar
lemmermeer heeft plaatsgevonden, is uniek. Ner
gens vind je dit verschijnsel zó ingrijpend, en zó
complex."
Baart typeert zijn fotoboek, waarin hij dit pro
ces heeft willen documenteren, als een 'tussen-
verslag van een oneindig project'. In de inleiding
schrijft hij: 'Ik word niet gedreven door heimwee
naar het oude dorp of het 'onaangetaste' land
schap, maar meer door de verbazing dat de voor
uitgang zich blijkbaar op deze wijze en in dit tem
po manifesteert.'
Gebruikslandschap
Wat is het dat hem zo verbaast? Baart:„De be
stuurders uit de jaren zeventig en tachtig kwamen
voort uit de boerenbevolking in de polder. Over
dreven gesteld waren het de boeren zelf die hun
land opgaven. Alles gebeurde onder hun eigen
verantwoordelijkheid. Later namen mensen en
bedrijven van buiten de polder het van hen over.
Wat ik mis in dit proces is de reflectie op de eigen
cultuur en identiteit. Het landschap is liefdeloos
behandeld. De polder is gebruikt als een winge-
De Hoofdvaart bij Lijnden. Binnen enkele jaren wordt de Hoofdvaart overkluisd door een nieuwe snelweg (de Verlengde Westrandweg) en de
taxibaan voor de vijfde landingsbaan van Schiphol.
Toolenburg, 1997.
Concourslaan, 1997.
