Kritiek op synodeplannen voor hulporganisatie S<
Kerk Samenleving
WÊÊÊÊÊÊm
Wereldraad
naar Habibie
Pech bij herstel Valburgse kerk
Amerikaanse kerken werven
priesters via popzender MTV
Vaticaan presenteert nieuw
handboek voor duiveluitdrijvii
rwm
WEI
DONDERDAG 28 JANUARI 1999
979
Leidsch DagbladAllCHIlüVlüiV
Foto uit de archieven
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing een ingevulde cheque
(geen overschrijvingskaart) ter waarde van vijf gulden (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) op te stu
ren naar het Leidsch Dagblad, t.a.v Leidsch Dagblad Archieven. Postbus 54, 2300 AB Leiden of door contante
betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad aan de Rooseveltstraat 82 U ontvang de foto binnen drie weken.
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
W. H
REDACTIE
J Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
A J.B.M. Brandenburg, chef eindred. regio
F Blok, chef eindredactie algemeen
W van Wanrooy, chef a. i. red.
Duin en Bollenstr
W. Spierdijk, chef sportredactie
T Brouwer de Koning, chef Rijn- en
Veenstr.
E. Straatsma, chef red. Regio Leiden
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per halfjaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging vi
het automatisch afschrijven v;
abonnements- geld, ontvangen 1,<
9 VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (bil
worden verzonden geldt een toeslaglp
aan portokosten per verschijndag. Ljse
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSEf
Voor mensen die moeilijk lezen, s!
hebben of blind zijn (of een andeifert
leeshandicap hebben), is een samHooj
i het regionale nieuws uit het li
Dagblad op geluidscassette beschf
informatie 0486-486486 1
(Centrum voor Gesproken Lectuurpet
rijk
level
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezondenen
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
BEROEPINGSWERK
CHR.GEREF. KERKEN
Beroepen: te Amsterdam-Noord
i.c.m. Purmerend: P.J. van Dam
te Emmeloord, die dit beroep
heeft aangenomen.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt: voor 's-Gravenzande:
A.J. Gunst te Benthuizen.
GEREF. GEMEENTEN IN NED.
Beroepen: te Arnemuiden: J.
Roos te Opheusden.
utrecht anp
De Stichting Oecumenische Hulp (SOH) is ge
passeerd bij de voorbereiding van het besluit van
de triosynode over de reorganisatie van wereld-
diakonaal werk. De synode neemt vandaag het
principebesluit het noodhulp- en vluchtelingen
werk van SOH te laten opgaan in de dienst Mis
sionair en diakonaal werk en oecumenische rela
ties (MDO) van de Samen op Weg-kerken.
Directeur H. Zomer van SOH kreeg het syno
destuk op hetzelfde moment als de synodeleden.
Na lezing van het rapport constateert hij dat hij
het 'op bepaalde punten zeker anders geschre
ven zou hebben'. Ook is hij ongelukkig met het
'suggestieve taalgebruik'. Zo spreekt het synode
stuk van reïntegratie van SOH, terwijl het in feite
om een integratie van de stichting gaat.
Het is een geen optimale oplossing omdat er
twee organisaties blijven bestaan. Zomer had lie
ver één oecumenisch verband gezien dat breed-
gedragen wordt door de kerken. De integratie
van een aantal onderdelen van de SOH in de
MDO noemt de SOH-directeur 'een stap terug in
de oecumene'. Hij verwacht dat de synode over
een aantal jaren zal inzien dat ze het anders had
moeten aanpakken.
De synode noemt als redenen voor het samen
gaan, waarbij ook Kerken in Aktie en Kinderen in
de Knel zijn betrokken, grotere efficiëntie en be
tere dienstverlening aan de plaatselijke kerken.
Ook de geringe groei van de inkomsten van MDO
speelt een rol.
De 'kleine' kerken die bij SOH zijn betrokken,
zijn ook weinig gelukkig met de ontwikkelingen
rond de SOH. Vier ervan beraden zich erop hoe
zij nog enige bestuurlijke invloed kunnen behou
den.
Behalve de herschikking van het hul
uit kerkelijke middelen wordt gefinanct"
ook overleg gaande over integratie vanl
werk dat uit overheidsgeld wordt gefil
DOG (Dienst over Grenzen), ICCO (Int]
ke commissie ontwikkelingssamenwerty
en MDO spreken over samenvoeging v
tiviteiten in één organisatie die de wei)
heeft gekregen. Dit orgaan wordt de I
partner voor de overheid en voor ana
werkorganen, zoals Rode Kruis, Vlucl
werk, Mensen in Nood en Artsen zonï
GENEVE ANP
De delegatie van de Wereldraad
van Kerken die van 28 februari
tot 3 maart Indonesië bezoekt,
heeft daarbij een ontmoeting
met president Habibie. Verder
spreken de tien leden ervan
met andere overheidsfunctio
narissen en met kerkelijke lei
ders. Tot de delegatie behoort
ds. D. Nicolai, secretaris alge
mene zaken van de Hervormde
raad voor de zending.
De assemblee van de Wereld
raad besloot eind vorig jaar in
Harare een delegatie naar Indo
nesië te sturen als teken van so
lidariteit met de kerken en
christenen in dat land. De
christelijke minderheid in het
overwegend islamitische Indo
nesië heeft sinds de geweldda
digheden van mei 1998 te lijden
onder vervolging en intimida
tie. Tientallen kerken zijn er in
brand gestoken.
Verder wil de delegatie aan
dacht besteden aan de gespan
nen situatie op Irian Jaya, Atjeh
en Oost-Timor. Het is de be
doeling dat ook deze gebieden
worden bezocht. Behalve het
betonen van solidariteit wil de
Wereldraad van de Indonesi
sche kerken vernemen op welke
wijze de oecumenische bewe
ging hen kan helpen.
Tot de delegatie van negen
mannen en één vrouw behoren
David Gill, secretaris van de
Raad van Kerken in Australië,
Jochen Motte, mensenrechten-
functionaris van de Duitse zen
ding, en Clement John, bij de
Wereldraad verantwoordelijk
voor internationale zaken.
valburg Aan de buitenkant ziet het eeu
wenoude kerkje van Valburg in de Betuwe er
weer piekfijn uit. Maar na de broodnodige
restauratie van de buitenkant wacht de oude
hervormde kerk een nieuwe ingreep. De ijze
ren verwarmingsbuizen onder de plavuizen
vloer blijken verroest en lekken. Ze zijn bij
een vorige opknapbeurt, in 1971, in een laag
nat zand gelegd. Om alles te herstellen moet
de hele vloer worden opengebroken en op
nieuw gelegd.
Ook het herstel van het metselwerk van
het Valburgse kerkje was bittere noodzaak.
Vocht trok door de muren heen en tastte de
fresco's aan. De muurschilderingen zijn een
overblijfsel uit de tijd voor de Reformatie. De
muren zijn opnieuw gevoegd en er zijn zin
ken dakgoten opgehangen om doorslaan van
vocht te voorkomen. Het vernieuwen van de
verwarmingsbuizen vergt opnieuw een in
vestering van vele duizenden guldens.
Bisschoppen^
voor islamitf
godsdienstles
BONN EPD/KNA
De rooms-katholieke
pen van Duitsland zijn
recht van moslimki
islamitisch godsdiei
wijs. Niemand heeft
bij dat de 700.000 i
deren die mogelijk)
hebben. Moslims mil1?
zelfde kansen als
hebben.
De bisschoppencoj- 111
die dit standpunt vrijdet
verklaring heeft mtei
maakt, pleit ervoor df"11
tisch godsdienstondef110
gewoon vak wordt, vfP
regels van de grond-
grond daarvan moet lM
Duits worden gegever h°
de docenten gekwalifi iet.
en moet de inhoud ni<n 1
met de wetgeving zijn.11 tj
Volgens de grondw« 1(^e
dienstonderwijs aan 'd
scholen een gewoon dus
door de desbetreffene v
dienstgemeenschappe are
verzorgd. In Europeesm f
is de Duitse constnltte!
voorbeeld voor ander]0 1
aldus de bisschoppen.Q'nl
Een neutrale staateen
zelf „de grote en laatst|ate
naar God en de zin vfer
ven aan de orde stellef 1
andere kant moet
godsdienstonderwijs i
bare scholen wel i
ken. De in de grondwj
kerde godsdienstvrijhe
volgens de bisschop)
„het recht op godq
vorming" in.
De Amerikaanse Rooms-Katholieke Kerk pro
beert via reclameboodschappen op MTV, rock
en popmuziek en reclameborden jongeren te
werven voor het priesterschap.
Het aantal priesters in de Verenigde Staten is
de afgelopen 25 jaar met tienduizend afgeno
men. Vader Thomas Rausch van de Katholieke
Loyola Marymount Universiteit zegt dat als er
niets gedaan wordt, er over een aantal jaren te
weinig priesters zijn om de zondagse missen op
te dragen.
Bij de reclameboodschap op MTV gaat de tele
foon met een oproep van God. „Hoor je die op
roep?" En tussen de rock- en popmuziek klinkt
op de populairste radiostations in de VS de
boodschap: „Denk er eens over na om priester te
worden. Het is de mooiste baan van de wereld".
Reclameborden langs de weg noemen de priester
een zielendokter. „Kom eens praten. Je kan het
leven van mensen beïnvloeden", zegt een voor
lichter die met jongeren een dag op stap gaat om
te laten zien hoe moderne priesters leven.
Maar voor de meeste jongeren is er ondanks al
die sexy reclameboodschappen een onoverko
melijk obstakel: het celibaat. En vrouwen blijven
tweederangs omdat ze niet tot priester gewijd
kunnen worden. Daarvoor hebben noch de re
clameboodschappen noch de voorlichters een
bevredigend antwoord.
De paus trekt bij zijn bezoek aan Amerika in St.
Louis honderdduizenden jongeren in stadions
waar hij met rockmuziek en dans de mis op
draagt. Maar ook zijn populariteit kan maar wei
nigen van de zestig miljoen Amerikaanse rooms-
katholieken ertoe bewegen de aardse geneugten
opzij te zetten en te kiezen voor het priester
schap.
Het Vaticaan heeft een nieuw
handboek voor duiveluitdrij
ving gepresenteerd. Priesters
die zich met exorcisme bezig
houden, moeten uiterst voor
zichtig en behoedzaam te werk
gaan. Ze dienen onderscheid
te maken tussen demonisch
bezeten en psychisch zieke
mensen, staat in het docu
ment
Tekenen voor bezetenheid
zijn onder meer het spreken in
vreemde talen, het tonen van
een onnatuurlijke lichamelijke
kracht en een irrationele af
keer van God. Maar dat is niet
altijd voldoende om de precie
ze problemen van de patiënt
vast te stellen. Veel vermeende
bezetenen hebben vaak psy
chische problemen, aldus het
handvest. Daarom moeten
exorcisten in geval van twijfel
te rade gaan bij een psychiater.
De Rooms-Katholieke Kerk
legde de regels rond duiveluit
drijving in 1614 voor het eerst
vast. Het nieuwe handvest is
daar een aanvulling op. Het 84
pagina's tellende boek met be
schrijvingen van rituelen en
formuleringen is vooralsnog
alleen in het Latijn beschik
baar. Maar dat is g<
bleem, benadrukte
Medina Estevez. „Een
kan de Latijnse ver«
avond nog gebruiken, i
duivel verstaat Latijn."
Rooms-katholieken
geloven dat de duivel
zo leert het handboei
velen beseffen niet dat
staan van de duivel or
is van het katholieke ge
Estevez. Christenen
waakzaam zijn, want
genstander, de duivi
rond als een brullende
zoekende wie hij zal
den.
ANNO 1899
Zaterdag 28 Januari
LEIDEN De heer W.S. Van Sijpveld, alhier, opent
heden in het perceel hoek Nieuwe Rijn 87 schuin
tegenover de Kraaierstraat een spekslagerij en han
del in fijne vleeschwaren. Voor de tegenwoordige
bestemming heeft het perceel, waarin vroeger een
boekhandel gevestigd was en dat nog zoogoed als
geheel nieuw is, aangezien het slechts enkele jaren
geleden werd gebouwd, de noodige veranderingen
ondergaan, welke het huidige bedrijf, dat er in zal
worden uitgeoefend, uit den aard der zaak mede
brengt. Het geheel ziet er netjes en zindelijk uit en
met smaak wordt er ook geëtaleerd. Wat de qualiteit
der artikelen betreft, daarvoor zal den heer Van
Sijpveld in zijn eigen belang natuurlijk eveneens
wel de noodige zorg dragen, ter verkrijging van de
door hem verlangde cliënteele.
KATWIJK De voorbereidende werkzaamheden der
gasfabriek naderen haar voltooiing, zoodat gisteren
de gasbereiding een aanvang heeft genomen en de
stolp met gas gevuld wordt; vele particulieren mel
den zich reeds voor gebruik van gas aan, en waar
men hiertoe het laatste oogenblik heeft afgewacht,
komen er handen te kort om de aanvragen te kun
nen voldoen.
Woensdag 1 Februari zal waarschijnlijk de straat
verlichting in gebruik worden genomen, en waar de
lantaarns zijn vermeerderd en de verlichting beter
wordt, zullen des avonds de straten alzoo weldra
een goede, uitstekende verlichting hebben, iets wat
vooral te Katwijk aan Zee met de vele straten en
straatjes zeergewenscht was.
Kerken in Aetie geven voor Colombia
utrecht Kerken in Actie stellen 60.000 gulden beschikbaar voor
noodhulp aan de slachtoffers van de aardbeving in Colombia.
Het geld is bedoeld voor voedsel, medicijnen, tenten, transport,
gereedschap en dekens voor vijfhonderd mensen in Armenia,
de stad die het zwaarst is getroffen. Kerken is Actie is een sa
menwerkingsverband voor zending, werelddiakonaat en ont
wikkelingssamenwerking van verschillende kerken. Kerken in
Actie verwachten ook bij te dragen aan een wederopbouwpro-
gramina voor het getroffen gebied.
Poolse redacteur Turowicz overleden
Warschau lerzy Turowicz, hoofdredacteur van het Poolse pro
gressieve rk-blad Tygodnik Powszechny, is gisteren op 86-jarige
leeftijd overleden. Turowicz was in 1945 medeoprichters van
het gerenommeerde weekblad. Tot de redactie van de Tygodnik
Powszechny behoorde ook de latere Poolse minister van Bui
tenlandse Zaken Wladvslaw Bartoszwski. De overledene was
een goede \riend van de paus in de tijd dat die nog aartsbis
schop van Krakow was. Onder een pseudoniem schreef de kerk
leider gedichten in het blad. Onder het communisme was de
Tygodnik Powszechny het enige onafhankelijke medium in Po
len. Sinds de jaren vijftig zette Turowicz zich in voor verzoening
tussen Polen en Duitsland. Destijds knoopte hij contacten aan
met Duitse politici, zowel rooms-katholieken als protestanten.
Turowicz was een van de opstellers van een brief van de Poolse
bisschoppen aan hun Duitse ambtsbroeders. De brief beteken
de een keerpunt in de Duits-Poolse verhoudingen. In 1995
kreeg hij een hoge Duitse onderscheiding voor zijn verdiensten
voor de toenadering tussen Duitsland en Polen.
Pauselijke cd op komst
frankfurt Vlak voor Pasen komt er een cd uit met liturgische
teksten die door paus Johannes Paulus II worden gezegd of ge
zongen. De cd is samengesteld uit het archief van Radio Vati
caan en bevat geluidsopnames van kerkdiensten waaraan de
paus heeft meegewerkt. De cd Abba Pater bevat gebeden, ge
deelten van preken en bijbelteksten in vijf talen (Latijn, Itali
aans. Frans, Engels en Spaans). Tussen de teksten is er moderne
religieuze muziek te beluisteren.
Maleisië verbiedt tekenfilm
kuala lumpur Een man kijkt in een boekwinkel in de Maleise
hoofdstad Kuala Lumpur naar een stripboek van De prins van
Egypte. De gelijknamige Amerikaanse tekenfilm, die gaat over
het leven van Mozes, is door de regering van Maleisië verboden
op 'religieuze en morele gronden'. foto anp
ANNO 1974
Maandag 28 januari
LEIDEN De heer Taffijn aan de
J.P. Coenhof is sinds enkele we
ken de trotse vader van een zoon,
Wilfred. Dat was voor de familie
leden uit Apeldoorn reden om de
bakker opdracht te geven een
krentenbrood te fabrieken, dat
niet zomaar een broodje zou zijn.
Het produkt kreeg een lengte van
1.40 meter. Het is een goed ge
bruik in het meer oostelijk deel
van Nederland dat - in plaats
van beschuit met muisjes door
de ouders - door de familie een
krentenbrood wordt aangeboden,
wanneer het eerste kind wordt
geboren.
ALPHEN AAN DEN RIJN Het
Romeinse schip in Zwammerdam
is gered! Het regende zaterdag
avond telefoontjes bij initiatief
nemer Hans Perotti en onze re
dacteur Henk de Kat, prompt na
dat hun telefoonnummers door
de AVRO-televisie op het scherm
waren gebracht vóór en na de
Mounties-show.
Onder de opbellers naar onze
redactie bevond zich een Rotter
dammer die op laconieke wijze
Dat iedereen erg dankbaar en blij was en is, kunnen we aan de lengte van het
staat uiterst rechts.
aankondigde een bedrag van
40.000 te willen overmaken.
Daarmee bleek het te zijn gelukt
om in koud twee weken tijds van
25 (de eerste bijdrage, afkom
stig van één van onze lezers) op
te rukken naar de 250.000
voor het behoud van dit vaartuig,
dat bijna 18 eeuwen geleden ver
zonk in de haven van een Ro
meins rivierfort.
Het schip zal, na volledig ge
prepareerd te zijn, worden ten
toongesteld in het scheepsmuse-
krentenbrood zien. De trotse vader
foto archief leidsch dagblad
urn te Ketelhaven. Ook ligt het in
de bedoeling er een detail-ge-
trouwe kopie van te bouwen om
proefondervindelijk na te gaan
hoe dit Romeinse schip zich
heeft gehouden op de Hollandse
wateren.
I T