Vormgeving auto's niet
veilig voor voetgangers
KLM heeft tekort aan cabinepersoneel Fusie Russische olieconcerns
Economie
'Vorig jaar veel minder
toeristen naar Nederland'
Cruiseschip 'opgerekt'
moet privatisering versnellen
'Koks komen niet meer toe aan het uitoefenen van hun vak'
Arsenal gaat voetballen
in Oldenzaalse kleding
-OENSDAG 27 JANUARI 1999
'jLYSTADHet nieuwe gebouw van het NISA, het Nederlands Insti-
liut voor Scheeps en Onderwater Archeologie in Lelystad, wordt
orgen geopend door staatssecretaris Rick van der Ploeg. In het
ieuwe onderkomen, dat de vorm heeft van een omgekeerde
tfheepsromp, wordt onder meer hout afkomstig van oude schepen
pwerkt en geconserveerd.
foto anp koen verheyden
)mwisselen euro in twee weken
^sterdam De periode waarin de gulden plaats maakt voor de
uro, wordt waarschijnlijk verkort van een maand tot twee we-
1,20 «n. Dat worden de eerste twee weken van het jaar 2002. Dit
pmpromis werd bereikt na overleg tussen De Nederlandsche
uo pnk (DNB) en branchevereniging Midden en Klein Bedrijf
o,85 MKB), zo heeft een woordvoerder van DNB vandaag bevestigd.
°'2o [et midden- en kleinbedrijf vond eigenlijk dat de guldens in
0^50 #n dag om moesten worden gewisseld in euro's. Het is nu
1.05 Verstag gegaan. De Europese Centrale Bank (ECB) had in een
3*qq erder stadium het omwisselen van de guldens in euro's in de-
o!95 ember 1991 verboden.
3,90 I
Jikkoord sociaal plan bij Van Melle
140 [eda« De vakbonden hebben met snoepfabrikant Van Melle
uo fen akkoord bereikt over een sociaal plan voor de vestigingen in
o.85 [eda en Weert. De leden van FNV Bondgenoten hebben er gis-
olgo ren unaniem mee ingestemd. Van Melle gaat beide fabrieken
ozo [organiseren vanwege het instorten van de Russische markt.
o,20 janvankelijk zou dat in Breda 30 arbeidsplaatsen kosten en in
['oo [eert 110. Nu is afgesproken dat in Breda geen banen verloren
i,30 kan en in Weert 85. Een aantal werknemers heeft inmiddels via
atuurlijk verloop het bedrijf verlaten. Het plan houdt ook in
U5 bt er de komende drie jaar geen gedwongen ontslagen vallen.
0^40
3 (ill Gates op bezoek bij Wim Kok
ï.oo r r J
o.70 |n haag Bill Gates, president van de Amerikaanse softwaregi-
3;00 knt Microsoft, brengt volgende week woensdag een bezoek
5.oo in premier Wim Kok. De bewindslieden Jomtsma (verkeer),
alm (financiën) en Van Boxtel (millenniumprobleem) zijn
3'oo erbij aanwezig. Het overleg heeft een informeel karakter en is
4,25 [n initiatief van minister Hermans (onderwijs). Gates is in Ne-
4'3° prland om het congres 'Microsoft at Work, exhibition and con-
130 [ntion 1999' in Den Haag toe te spreken. Dit congres voor we-
o 25 ?rver^°PerSi ontwikkelaars en gebruikers wordt elke twee jaar
0;90 [houden. Gates spreekt ook de kabelexploitanten, die verenigd
0^45 nn in de Vecai, toe.
4,35 i
iouwsector faillissementsgevoelig
®'2Q otterdam De Nederlandse aannemerij blijkt faillissementsge-
s!oo kelig. Het aantal zaken dat op de fles ging nam vorig jaar met
2.85 g procent duidelijk af, maar in de bouw voltrok zich de daling
5|2o Ijnder snel dan in andere bedrijfstakken (8,4 procent). Dat
430 lijkt uit onderzoek van het bureau Dun Bradstreet, geba-
j:'®® jerd op gegevens van de Nederlandse rechtbanken. Bijna de
3;30 elft van de faillissementen in de bouw hadden vorig jaar be-
2,20 pkking op besloten vennootschappen. Daarentegen gingen er
jlatief minder eenmanszaken op de fles. De meeste faillisse-
(enten zijn in 1998 uitgesproken in Zuid-Holland, 22,4 procent
in het totaal. In deze provincie zijn echter wel 21,8 procent
|n de aannemers gevestigd.
u2 [SB stunt met hypotheektarieven
Lsterdam-utrecht De VSB Bank, onderdeel van het Fortis-
uo [ncern, stunt opnieuw met de hypotheektarieven. De rente op
leningen met een looptijd van tien jaar is verlaagd tot 4,5
jocent. De rente is enkele weken geldig. De bank is daarmee
uo goedkoopste aanbieder. De meeste collega's hanteren tarie-
3.40 L van 4,7 of 4,8 procent. Of de andere banken de stap van
SB volgen is de vraag. De ABN Amro, een van de machtigere
elers op de hypotheekmarkt, verlaagde haar tarieven al op 14
puari. „Een verlaging is dan ook niet aan de orde", zegt een
oordvoerder van de bank.
[ieuwe stimulans zonne-energie
recht Er moeten de komende vier jaar 65.000 zonneboilers
Q" jkomen. Daartoe hebben ruim dertig partijen gisteren in
trecht een convenant gesloten. De overheid wil dat er in 2010
0.000 zonneboilers in ons land staan. Het zijn er nu nog maar
.000. en er komen er duizend per maand bij. Verwarmen van
iter met een zonneboiler spaart energie en het milieu. Het
obleem is nog steeds de prijs van de apparatuur. Door de af-
t te stimuleren zou die verder kunnen zakken. De overeen-
mst is de opvolger van de Meerjarenafspraak Zonneboilers
1994, maar heeft een breder draagvlak. Naast het ministerie
n economische zaken doen onder meer twaalf fabrikanten,
rtien energiedistributiebedrijven, het ministerie van VROM
de Vereniging Nederlandse Installateurs mee.
stricht-haarlea/l
Europese Commissie wil maatregelen na botsproeven
Auto-ontwerpers moeten veel meer rekening houden
met de veiligheid van voetgangers. Door een verande
ring in de vorm van de bumpers en de motorkap kan bij
een aanrijding het letsel van de voetganger beperkt blij
ven. De Europese Commissie komt nog voor de zomer
met wetsvoorstellen om de autoproducenten hiertoe te
dwingen.
delijkheid'
Europees Commissaris Kin-
nock (transport) benadrukte
gisteren de noodzaak van veili
ger auto's. Elke dag sterven er
123 mensen op de Europese
wegen aan de gevolgen van een
verkeersongeval. Jaarlijks zijn
dat circa 45.000 doden. Kin-
nock prees de autofabrikanten
voor hun inspanningen om wa
gens met steeds betere veilig
heidsmaatregelen uit te rusten.
De tests die de Commissie sa
men met consumentenorgani
saties uitvoert, dragen daar vol
gens de Kinnock zeker toe bij.
De resultaten dienen immers
BRUSSEL MARC PEEPERKORN
CORRESPONDENT
De Commissie reageert hier
mee op de gisteren gepresen
teerde resultaten van botsproe
ven met de meest verkochte
kleine gezinsauto's. De veilig
heid van de bestuurder en zijn
passagiers is in de Ford Focus,
Mercedes A, Opel Astra en Re
nault Megane volgens de test
goed geregeld. Alleen de Ford
Escort en de Nissan Almera
scoorden beduidend slechter.
Maar géén van de zes onder
zochte auto's scoorde goed als
het gaat om 'voetgangersvrien-
steeds meer als advies voor au
tokopers.
Het meest recente onderzoek
naar kleine familiewagens toont
aan dat de veiligheid voor de
inzittenden steeds beter wordt
gewaarborgd. Bij de botsproef
(64 km/u frontaal; 50 km/u zij
kant) kregen de Ford Focus, de
Mercedes A, de Opel Astra en
de Renault Megane het maxi
mum aantal van vier sterren.
Voor de Megane was het de
tweede test, die dankzij de extra
(standaard) aangebrachte air
bags nog beter uitviel. De Es
cort en de Nissan Almera ka
men niet verder dan twee ster
ren. De Commissie vindt dat de
waarschuwing tegen het plaat
sen van kinderzitjes tegenover
een airbag, in alle auto's veel
duidelijker moet worden aan
gebracht. Een openklappende
airbag kan een kind ernstig ver
wonden.
Beangstigend zijn de testre
sultaten voor potentiële slacht
offers op straat. Door hun
vormgeving haalden de Escort
en de Focus twee (van de vier)
sterren op het punt van de
voetgangersvriendelijkheid.
Opel, Nissan en Renault kregen
er slechts één, terwijl de Merce
des vanwege zijn afwijkende
vorm (korte neus, groot raam)
niet getest kon worden. De
Commissie vindt dat traliewer
ken als extra bumper (vooral
populair bij terreinwagens) ver
boden moeten worden.
Het onderzoek maakt deel uit
van een langer lopende reeks.
In 1997 belandde de eerste serie
modale personenwagens op de
botsbaan, vorig jaar gevolgd
door zeven duurdere auto's. De
Nederlandse regering betaalt
mee aan de tests, cfie verder
worden ondersteund door
ANWB en Consumentenbond.
NBT verbaasd over cijfers
MADP.ID-DEN HAAG AFP-ANP
Nederland heeft vorig jaar te
maken gehad met een flinke
vermindering van het aantal
buitenlandse toeristen: 7,6
procent. Dat blijkt uit giste
ren gepubliceerde cijfers van
de Wereldorganisatie voor
Toerisme in Madrid. Het Ne
derlands Bureau voor Toeris
me, dat in februari met de
jaarresultaten komt, is erg
verbaasd over de cijfers. Di
recteur Th. Schmitz: „We
gaan er nog steeds vanuit dat
er vorig jaar een groei was
met enkele procenten. Ik ben
heel benieuwd waar de gege
vens vandaan komen."
Nederland behoorde tot de
landen met de grootste ach
teruitgang. Flinke inzinkin
gen waren er ook in Honga
rije (15 procent), Singapore
(14,3 procent), Hongkong (7,7
procent) en Australië (7,1
procent). Tot de grootste
winnaars behoorde Portugal
met een stijging van het aan
tal buitenlandse toeristen
met 16 procent. Groeicijfers
rond de tien procent boekten
Spanje, Griekenland, Ierland,
Kroatië, Zuid-Afrika, Tunesië
en Brazilië.
Over de hele wereld gezien
steeg het aantal buitenlandse
toeristen ondanks de crisis in
Azië met 2,4 procent tot 625
miljoen. In 1997 bedroeg de
groei ook 2,4 procent en in
1996 was het 5,5 procent. De
inkomsten uit het internatio
nale toerisme stegen vorig
jaar met 2 procent tot 845
miljard gulden na een stijging
met slechts 0,1 procent in
1997.
Frankrijk bleef vorig jaar
verreweg het meest geliefde
vakantieland. Het aantal bui
tenlandse toeristen nam toe
met 4,7 procent tot 70 mil
joen. Spanje heroverde de
tweede plaats met 47,74 mil
joen bezoekers (plus 10 pro
cent).
Arme landen in
problemen door
millennium
WASHINGTON Rtr-AFP
Voor de meeste ontwikkelings
landen is het al te laat om af
doende maatregelen te treffen
tegen het millenniumprobleem.
Dat concludeert de Wereldbank
op basis van een gisteren gepu
bliceerde enquête onder 139
ontwikkelingslanden. Daaruit
blijkt dat in slechts 54 landen
sprake is van een nationaal be
leid om te voorkomen dat com
puters het bij de eeuwwisseling
laten afweten. Van die groep
hebben maar twintig landen
concrete maatregelen geno
men.
De Wereldbank wijst erop dat
zelfs de armste ontwikkelings
landen afhankelijk zijn van
computers voor essentiële za
ken als stroomvoorziening, te
lecommunicatie, voedseldistri
butie en medische zorg. Het fa
len van apparatuur kan daarom
levens kosten.
De Wereldbank wijt de on
achtzaamheid deels aan het feit
dat de economische crises in
Azië, Rusland en Latijns-Ameri-
ka de aandacht van het pro
bleem hebben afgeleid. De We
reldbank verstrekt speciale le
ningen voor het aanpakken van
het millenniumprobleem.
bremerhaven Op de scheepswerf van Lloyd in de Noord-Duitse stad Bremerhaven is een fraai staaltje van scheepsuitbreiding verricht. Het crui
seschip 'Norwegian Majesty' werd eerst in twee stukken gezaagd met snijbranders. Vervolgens werd er in een drijvend dok een nieuw 33 meter
lang middenstuk tussengezet. En daarna werden de drie delen weer aan elkaar gelast. Het is de derde keer in een jaar dat een cruiseschip van de
Norwegian Cruise Line wordt verlengd. foto ap jörc sarbach
Startsein voor
privatisering
van Air France
PARUS Rtr-DPA-ANP
De Franse regering heeft giste
ren het startsein gegeven voor
de gedeeltelijke privatisering
van luchtvaartmaatschappij Air
France. Parijs liet weten de ko
mende weken 32 miljoen aan
delen aan te bieden, ofwel 17,4
procent van het totale aande
lenkapitaal.
De prijs voor institutionele
beleggers zal liggen tussen
26,40 en 31,25 gulden per aan
deel. Kleine beleggers krijgen
een bescheiden korting. De op
brengst voor de staat zal ruim
900 miljoen bedragen.
Voor institutionele beleggers
zijn 15,8 miljoen aandelen gere
serveerd en voor particuliere
beleggers 13,5 miljoen. De rest
is bestemd voor de piloten van
Air France en ander personeel.
De staat behoudt een meerder
heidsbelang.
De privatisering van Air Fran
ce had het afgelopen najaar al
zullen beginnen, maar werd
uitgesteld wegens salariscon
flicten met het personeel. De
maatschappij is genoemd als
kandidaat voor versterking van
de alliantie van KLM, North
west Airlines en Alitalia.
SCHIPHOL'ANP
Als KLM er niet in slaagt op
korte termijn grote aantallen
stewards en stewardessen aan
te trekken, komt de uitvoering
van de zomerdienstregeling in
gevaar. Dat zegt de Vakbond
voor Nederlands Cabineperso
neel (VNC) die heeft becijferd
dat KLM een tekort van 500
mensen heeft onder het cabine
personeel.
VNC-voorzitter Gerda Oskam
noemde de situatie gisteren
'ronduit zorgwekkend'. Het
grote knelpunt zit bij het wer
vingsbeleid. Uit gegevens van
KLM blijkt dat de belangstelling
voor een baan als steward of
stewardes drastisch is terugge
lopen. Zo kwamen in 1995 nog
ruim 5.500 geïnteresseerden af
op een selectiedag. Vorig jaar
was dat aantal gedaald tot ruim
2.400.
De grote behoefte aan meer
cabinepersoneel heeft te maken
met de groei van het aantal
KLM-vluchten. Die bedraagt dit
jaar naar verwachting 4,4 pro
cent. De groei zal zich vooral
manifesteren in het drukke zo
merseizoen, dat op 1 april be
gint.
De KLM ontkent dat de
dienstregeling gevaar loopt en
zegt dat het de wervingsafde
ling zal lukken voldoende per
soneel aan te nemen. De on
derneming heeft tot maart voh
gend jaar 800 nieuwe mensen
in de cabines nodig. Dat komt
door groei, natuurlijk verloop
en ziekteverzuim. „Het ziekte
verzuim is met zo'n tien pro
cent pittiger dan normaal", al
dus een woordvoerder. Het
KLM-gemiddelde ligt op zeven
procent. De KLM heeft meer
dan 7.000 stewards en stewar
dessen.
Een van de mogelijkheden
die Oskam ziet is dat Transavia,
Martinair en KLM samen gaan
werven. Het probleem van te
weinig cabinepersoneel doet
zich namelijk ook voor bij deze
andere leden van de KLM-
groep. Nu gaat ieder nog apart
de arbeidsmarkt op. Bovendien
is voor de VNC onderlinge uit
wisseling van personeel be
spreekbaar. Dat zou zelfs kun
nen inhouden dat vliegend per
soneel op een bepaald moment
op de grond wordt ingezet.
De VNC is van plan eind vol
gende maand een campagne te
starten om meer mensen te in
teresseren in een baan in de
lucht. Bovendien zal de VNC de
komende weken de nu ontsta
ne situatie bespreken met de
directies van de maatschappij
en. Onlangs werd bekend dat
ook de instroom op de KLM-
vliegschool op Eelde de afgelo
pen tijd is gedaald.
MOSKOU DPA-ANP
Strenge overheidsregels bedreigen toprestaurants
De Russische regering wil de
drie oliemaatschappijen Ros-
neft, Slavneft en Onako samen
voegen. Moskou zal daama een
nieuwe poging wagen tot priva
tisering van de olie-industrie.
De Russische staat zou in de
combinatie een belang krijgen
van 75 procent. Ze beschikken
samen over de grootste aard
oliereserves ter wereld en pro
duceren jaarlijks ongeveer 55
miljoen vaten olie.
De privatisering liep vorig
jaar op een fiasco uit. Rosneft,
het grootste Russische oliecon
cern, stond maanden in de ver
koop, maar zonder resultaat. Zo
haakte Shell af omdat zijn an
dere Russische energiepartners
Gazprom en Lukoil al in pro
blemen verkeerde.
Er is niet veel buitenlandse
interesse voor de Russische
energiesector, ondanks zijn
grote potentie. Ook het afstoten
van een 2,5 procentsbelang van
Gazprom, de grootste gaspro-
ducent ter wereld, kostte Mos
kou vorig jaar veel moeite. Uit
eindelijk ging het Duitse Ruhr-
gas er mee aan de haal voor een
prijs die net boven het gevraag
de minimum lag.
Deskundigen wijten de ge
brekkige belangstelling aan de
onzekere economische en poli
tieke situatie in Rusland. Verder
verkeert de energiesector in
grote betalingsproblemen.
Onako werd vorig jaar nog ach
tervolgd door de belasting
dienst voor een schuld van 68
miljoen gulden. Bovendien lijdt
de sector onder de fors lagere
olieprijs. De Russische regering
moet privatiseren om de begro
tingstouwtjes aan elkaar te kun
nen knopen.
iëlle nijland-anp
restaurants dreigen in gevaar te
ïen door verstikkende regelgeving
de overheid. Dat zegt de Belgische
kok J. Bruneau. Voor de authentie-
maak van het eten is het absoluut
dzakelijk dat ambachtslieden op
itionele wijze kunnen blijven ko-
Hygiënevoorschriften staan die
sfeelijkheid in de weg. Een rondgang
;s een aantal Nederlandse restau-
:s leert dat de eigenaren de regelin-
vooral lastig en overdreven vin-
ivisiekok Joop Braakhekke kan zich
edig vinden in de woorden van
„Neem de import van kazen,
moeten tegenwoordig allemaal ge-
teuriseerd zijn, maar dat is hele-
il niet lekker", weet Braakhekke.
hebben juist af en toe wat bacte-
nodig om ons immuunsysteem op
te houden, maar niemand die je
rover hoort."
lasmeijer, bedrijfsleider van het
erbroekse restaurant Het Oude
huys sluit zich aan bij Braakhekke:
pasteuriseerde kaas is dode kaas.
tnieke smaak verdwijnt totaal.
zelfde geldt voor yoghurt. Ook dit
Het werken in de keuken van een restaurant wordt aan steeds meer voorschriften en
regels gebonden. archieffoto henk bouwman
zuivelprodukt heeft bacteriën nodig."
B. Koster, bedrijfsleidster van het
Haarlemse kaashuis La Muse, voorziet
grote problemen als het Europees Par
lement een verbod invoert op 'rauw-
wemelkse' kazen. Deze kleine boeren-
kaasjes, bereid uit ongepasteurisseer-
de melk, zitten vol bacteriën. „Maar
dat maakt ze juist zo lekker en boven
dien bevordert dp kaas de spijsverte
ring. Ik hoop dat het verbod nooit
wordt doorgedrukt, want dan kan ik
mijn deuren wel sluiten." De Picobello
uit Heeze of de Machedoux uit Zeven
huizen en Franse brie de meaux, de
camembert au lait cru en de roquefort
zullen uit het assortiment verdwijnen.
Directeur J. Peters van het Bedrijfs-
schap Horeca en Catering meent:
„Ondernemers in de horeca moeten
welhaast duivelskunstenaars zijn om
hun bedrijf goed te managen. De ver
stikkende en vaak onredelijke regelge
ving is een bron van irritatie volgens
Peters. „De regels zijn zo overheer
send, dat koks niet meer toekomen
aan het uitoefenen van hun vak." Plas-
meijer valt hem bij: „De overheid gaat
te ver. Om een voorbeeld te noemen:
we mogen geen kaasplank meer in het
restaurant zetten. De kaas moet uit de
koeling komen, maar je moet die juist
op kamertemperatuur serveren."
In de nieuwe Warenwet is de HACCP-
methode opgenomen; een soort hygië-
nestappenplan voor restaurants.
„Rampzalig", volgens Plasmeijer: „Alle
restaurants zijn verplicht hun vlees,
groenten en vis te registreren. Het is
allemaal veel te ambtelijk; de hele goe
derenstroom moet je administratief
bijhouden. Ook de temperatuur van
alle produkten moet voor en tijdens
het koken gemeten worden. Werkelijk
alles moet worden gedaan om besmet
ting te voorkomen. We komen er niet
door in de problemen, maar de regel
geving is overdreven en lastig."
Kenmerkend voorbeeld vindt R. Stuit,
eigenaresse van het Santpoortse chalet
'De Uilenboom', de snijplanken.
„Vroeger had ik vier snijplanken en nu
tien. Je moet er een hebben voor bij
voorbeeld vlees, maar ook een voor
respectievelijk vis, groente en vruch
ten. Voor elk produkt een andere kleur
plank. Ook moet je alles afgedekt weg
zetten, maar dat is bijna niet te doen.
Je doet dat thuis toch ook niet.
Natuurlijk zijn sommige regels heel
nuttig, maar het wordt al snel overdre
ven en dat maakt het werken lastig. Je
mag de mixer ook niet meer met doe
ken schoonmaken; dat moet met pa
pier gebeuren. De spoelbakken zijn
verdeeld in een koude en een warme
kant. Bij de koude kant mag je geen
pan afspoelen, maar wel je handen
wassen, en omgekeerd. De kok gaat
echt geen rondje lopen om zijn han
den te wassen. Al die maatregelen kos
ten veel tijd en geld."
OLDENZAAL GPD
Fashion drie jaar geleden sa
men met Phien Dieters. Beiden
werkten bij het textielbedrijf
Love Fashion, dat in 1996 fail-
liet ging.
„We zijn nog een tijdje met
enkele collega's bezig geweest
met een management buy-out,
maar dat liep stuk. Binnen drie
weken zijn we met z'n tweeën
opnieuw begonnen. Vanuit het
niets."
Philex Fashion zette het merk
Uppermen in de markt; een
kledinglijn in het duurdere seg
ment. In de Randstad en het
zuiden van ons land verkoopt
het merk goed. Ook in België en
Frankrijk hangt Uppermen in
de rekken en sinds kort wordt
er ook geëxporteerd naar de VS
en Canada.
Philex Fashion in Oldenzaal
gaat een aparte kledinglijn ma
ken voor de Engelse voetbal
club Arsenal. Daardoor zullen
spelers als Dennis Bergkamp en
Mare Overmars straks 'Twent
se' kleding dragen. Het tenue
wordt onder de merknaam AFC
(Arsenal Football Club) ook ver
kocht in de vijf clubwinkels in
en rondom Londen, en via een
postorderbedrijf.
Voor Philex Fashion betekent
de opdracht een doorbraak. Di
recteur Lex Schukking: „Man
chester United is al wat eerder
met de verkoop van eigen kle
ding begonnen. In één jaar gin
gen daar 700.000 kledingstuk
ken over de toonbank." Schuk
king startte het bedrijf Philex
