'Van brommen in de cel knapt niemand op'
Blues- en Jazzweek zit op een doodlopende w
Meningen
Mulder slaat in zijn column
'Onderbuik' de plank mis
Plannenmakers hebben
oog voor wijk als Hoge
WOENSDAG 27 JANUARI 1999
De pagina 'Meningen' staat open voor alle lezers. Bij uw brief gaarne vermelding van onderwerp en publicatiedatum van het artikel waarop u reageert. De redactie kan brieven bewerken, bekorten of weigeren. Alleen I
met een volledige adressering komen voor plaatsing in aanmerking. Bijdragen sturen naar: Leidsch Dagblad, postbus 54,2300 AB Leiden, of faxen naar: 071 - 5321921, of e-mailen naar: redactie.ld@damiate.hdc
UITGELICHT
'Alle Turken heten Ali
en zijn moordenaars(2)
Vorige week beschreef ik op
deze plaats hoe de schietpartij
in Gorinchem onder journa
listen de discussie over het
vermelden van de afkomst van
verdachten en daders in een
stroomversnelling heeft ge
bracht. Als verhoudingsgewijs
meer van oorsprong buiten
landse dan Nederlandse jon
geren zich aan criminaliteit
schuldig maken, wordt het
dan niet tijd dat de media hun
op privacy-regels gebaseerde
berichtgeving aanpassen?
Henk Blanken, minderhe-
denjoumalist van de Volks
krant, sprak gisteren op de
opiniepagina van zijn krant de
vrees uit dat de Nederlandse
samenleving daar nog niet
aan toe is. Hij verwijst bijvoor
beeld naar de uitslag van de
recente enquête van het dag
blad Trouw, waarin meer dan
de helft van de Nederlanders
een causaal verband legt tus
sen meer vreemdelingen en
meer misdrijven. Daar kun je
van schrikken, maar als je je
lezers op andere gedachten
wilt brengen, is de vraag inte
ressant hoe mensen er toe zijn
gekomen dat causale verband
te zien.
Het kan niet anders of de
media hebben daarin een
hoofdrol gespeeld. En dan
niet door alle feiten te geven,
maar door sommige feiten uit
de wereld te houden. In een
tamelijk zeldzaam gelegen-
heidsverbond hebben media
en politiek de afgelopen de
cennia veel te terughoudend
bericht over de problemen bij
het asielbeleid en rond de in
burgering van buitenlanders
in de Nederlandse samenle
ving. Dat klimaat is langzaam
aan het veranderen en daar
door is er eindelijk een pu
bliek debat gaande over toe
komstig beleid. Ie zou zeggen
dat de kwaliteit van het beleid,
en het draagvlak daarvoor in
de samenleving, daar alleen
maar mee gediend zijn.
Op dit punt ben ik het totaal
oneens met de in mijn ogen
bevoogdende opstelling van
Henk Blanken. Natuurlijk is
een journalist meer dan een
doorgeefluik en moet hij da
gelijks afwegen welke infor
matie wel en welke niet ge
schikt is voor publicatie. Maar
het achterhouden van infor
matie, zoals in het minderhe
den- en asieldebat wel is ge
beurd. leidt eerder tot merk
waardige opvattingen bij de
lezer dan genuanceerde jour
nalistiek. Dat betekent dat af
komst in berichtgeving over
criminaliteit wordt vermeld
als die relevant is. Volgende
week. in de derde en voorlo
pig laatste Uitgelicht oveï dit
onderwerp, de vraag hoe die
relevantie vast te stellen is.
TON VAN BRUSSEL
HOOFDREDACTIE
Context ontbrak in weergave van
GroenLinks' mening over Schiphol
In de krant van vrijdag 15 janu
ari doet het Leidsch Dagblad
verslag van een commissiever
gadering van de gemeente Lei
den over Schiphol. Hierin komt
naar voren dat GroenLinks ak
koord is met het zijn gang laten
gaan van Schiphol. Duidelijk is
hier de context verdwenen die
ik heb aangebracht in de dis
cussie. GroenLinks is uit mi
lieu-oogpunt absoluut geen
voorstander van onbeperkte
groei en is van mening dat op
de korte afstanden de trein ab
soluut de voorkeur verdient.
GroenLinks vindt verder dat het
kabinetsstandpunt van én groei
én beperking van de milieuge
volgen niet houdbaar blijkt te
zijn.
Steeds duidelijker wordt bij
voorbeeld de aantasting van de
ozonlaag door het vliegverkeer.
Verder heb ik eerder gewezen
op andere negatieve effecten
zoals uitbreiding van de A4. In
de commissie heb ik wel naar
voren gebracht dat de Leidse
invalshoek zich met name moet
richten op het tegengaan van
de negatieve effecten voor de
Leidse burgers. Het gaat dan
om geluidhinder, veiligheid en
volksgezondheid.
Ik vind het belangrijk dat dit
onderscheid duidelijk over het
voetlicht blijft komen.
Paul Duijvensz,
raadslid GroenLinks,
Leiden.
Het lijkt wel of het goed gebruik is ge
worden om je over de Leidse Blues-
en Jazzweek te beklagen. De negen
tiende aflevering werd over ons uitge
stort alsof het net als de winter een
onvermijdelijk natuurverschijnsel is
geworden. Natuurlijk valt er flink op
de programmering
en de organisatie van flPIIUIP
Leidens grootste mu- UrllwlC
ziekgebeuren af te
dingen, maar de ontwikkeling die de
Jazzweek heeft doorgemaakt is ook
symptomatisch voor de situatie rond
de live muziek in Leiden. Inmiddels
zijn er stemmen opgegaan om een al
ternatief festival te organiseren. De or
ganisatie van de Blues- en Jazzweek
overweegt zelfs om het woordje 'jazz'
helemaal te schrappen.
De Jazzweek begon aan het begin
van de jaren tachtig als een vriende
lijk, onpretentieus initiatief van de ei
genaar van Jazzcafé The Duke, Dick
Wansink, om in Leiden wat leven in
de brouwerij te brengen. Naar voor
beeld van wat er in veel middelgrote
steden gebeurde en gebeurt, moest
vooral drankomzet - dus niet de en
treeprijzen - de zaak rendabel maken.
Oude stijl en bedaagde swing voerden
de boventoon in De Waag, toen de
jazzmarathon nog een echte mara
thon was die minstens een heel et-
maal doorging. Het
aantal sponsors was
nog beperkt, subsi
die was er niet of
i r
Ken Vos is jazzcriticus van het
Leidsch Dagblad. Op verzoek
van deze krant schreef hij een
opinie over de Leidse Blues- en
Jazzweek.
nauwelijks en je mocht blij zijn als De
Waag af en toe flink gevuld was.
In de Stadsgehoorzaal was er op de
laatste zaterdagavond het Keytown
Jazz Festival, waar ook veel oude stijl
te horen was, maar vooral ook veel
beschaafd amusement uit de oude
Pirn Jacobs-Rita Reys-doos. Een waar
incrowdfeest in meerdere zalen, als
een mini-North Sea Jazz Festival voor
de geblondeerde en zonnebankge-
bruinde middenstand die werd gelokt
met lage entreeprijzen en schappelijk
drinkgelag.
Is dat nu jazz?, vroegen enkelen
zich af die in de veronderstelling ver
keerden dat er ook na 1955 wel enige
ontwikkelingen hadden plaatsgevon
den in dat ondergeschoven genre. Af
en toe mocht er een van tv bekende
persoonlijkheid (waar natuurlijk bar
weinig jazz te zien is) aan het pro
gramma worden toegevoegd, maar de
kritiek werd door de programmeurs
van de voorloper van Jazzin' Leiden
gepareerd door nog meer van hetzelf
de neer te zetten. Erger nog, de pro
grammering van deze avond waaierde
uit naar hotelfestivals in Noordwijk en
Alphen.
Intussen groeide het aantal spon
sors en werd de Jazzweek de Blues- en
Jazzweek die tijdens de stille januari
dagen een motor werd voor de Leidse
horeca. Dat er meer sponsors werden
gestrikt, werd niet aangegrepen als
een mogelijkheid om in een artistiek,
origineler programma te investeren.
Ook niet in een behoorlijke zaalver
sterking. Die sponsors wilden kenne
lijk vooral veredelde personeelsfees-
tjes of VIP-kaarten in plaats van
naamsbekendheid verbonden aan
cultuur. Laagdrempelig moest het
vooral zijn, zonder riskante investe
ringen in wat het publiek in de war
zou kunnen brengen.
Leiden heeft dan nu de rekening ge-
The Bloose Brothers tijdens Jazzin' Leiden: blues, disco, country, soul rock.
presenteerd gekregen. In De Waag en
tijdens de kroegentocht was er dit jaar
weinig jazz te horen en menigeen zou
zijn wenkbrauwen fronsen als er eens
geen oude bekenden aangekondigd
werden voor optredens in de Stadsge
hoorzaal of de Hooglandse Kerk. Dat
de Blues- en Jazzweek buiten de Leid
se regio helemaal geen uitstraling
heeft, hoeft dan ook niet te bevreem
den. Gevangen door de drogreden dat
zo'n muziekfeest alleen kan slagen als
het steeds laagdrempeliger wordt,
heeft de organisatie daarmee zelf het
bestaansrecht van een dergelijk festi
val aangetast. Als het streven een gro
te omzet is voor de horeca, dan is de
jazz of zelfs de blues een wel erg
moeizaam en onhandig instrument
om dat voor elkaar te krijgen.
Tegelijkertijd boet Leiden als cul
tuurstad alleen maar aan reputatie in.
Gelukkig heeft de gemeente dienaan-
gaand geen enkele visie. Daardoor
blijft elke substantiële investering om
structureel enige verandering te bren
gen in de Leidse muziekwoestenij - of
het nu om pop, klassiek, jazz of bui-
ten-Europese muziek gaat - achterwe
ge. In de bekrompen provinciale gees
ten van de Leidse cultuurpausen kan
alleen datgene serieus genomen wor
den wat overbekend is, liefst nog als
het de zegen heeft van de platenbon-
zen.
Artistiek risico moet maar iets ver
derop in de randstad worden geno
men. Dat Leiden door zijn overzichte
lijke middelgrote schaal,
bevolkingssamenstelling jiise ji
vruchtbare voedingsbodem de
ten zijn voor een rijk en Lnlol C
cultureel leven ontgaat hen ijdaa
Het is goed dat de orgamb
van de Blues- en Jazzweekjlefc
dat ze op een doodlopende
en er hard over nadenken
Jazzweek een zachte dood
sterven om daarvoor in de jjTil
andersoortig muziekfestijn a
ten. Ik heb al een voorstel"^
naam: De Leidse Drank- en*611
heidsweek Met Een Beetj#^
(Geeft Niet Welk Soort). rer
Columnist Han Mulder slaat in
zijn bijdrage 'Onderbuik' in het
Leidsch Dagblad van 13 januari
de plank toch lichtelijk mis. Die
jonge bezorger van de in Mul
ders ergernis genoemde "Va
kantiegids 1999', heeft op vrij
willige basis en tegen betaling -
vergoeding, zo u wilt - op zich
genomen deze gidsen in een
bepaalde wijk in de respectie
velijke brievenbussen te stop
pen. Wanneer Mulder daar, om
voor hem moverende reden,
niet van is gediend, dan plakt
hij op zijn brievenbus een gratis
sticker die daar speciaal voor is
bedoeld. In het vervolg blijft hij
dan zeer waarschijnlijk van der
gelijke verspreiding gevrij
waard.
Nu gaat Mulder de jonge be
zorger als het ware prijzen voor
diens verzaken van een aange
nomen taak. Hoe gaat deze co
lumnist reageren, als de bezor
gers van zijn dagelijkse kranten
er ook zo over denken en af en
toe een pak kranten bij de pa
pierbak dumpen, in de overtui
ging: ach, waarom zal ik die
dingen bij Mulder c.s. bezor
gen? Morgen pakt hij er allerlei
afval in, of moet hij weer naar
de 'papieren' onderbuik in zijn
buurt?
Nee. Han Mulder, waar de
huidige maatschappij, gelet op
de ultieme ontwikkelingen,
meer en luider roept om terug
keer van verantwoordelijkheid
en plichtsbesef, heeft het goed
keuren van het onderhavige
niet mijn instemming.
Nic. Sluis sr.,
Noordwijkerhout.
Zo'n tweehonderd Urkers
namen afgelopen
weekeinde het huis van
een plaatsgenoot onder
handen. De man was
veroordeeld wegens een
zedenmisdrijf en kreeg
van de rechter een
alternatieve werkstraf.
Een taakstraf is geen straf,
stelde de woedende
menigte: op Urk zijn ze
immers gewend om hard
te werken. De belagers
eisten dat de man alsnog
de cel in zou gaan.
Burgemeester Sijko
Veninga keurde de
strafexpeditie af, maar
kon wel begrip opbrengen
voor de gevoelens van zijn
dorpsgenoten. In
Nederland is het zo
geregeld dat celstraffen
van zes maanden of
minder kunnen worden
omgezet in
dienstverlening. Zes
maanden cel staat gelijk
aan 240 uur arbeid ten
nut van de gemeenschap.
Moet het fenomeen
'werkstraf opnieuw ter
discussie worden gesteld?
En hoe belangrijk is het
element 'vergelding' in
het opleggen van straffen?
De Katwijkse advocaat mr. L.
de Milliano: ,,Een taakstraf
dient twee doelen. Eén: vergel
ding. Twee: de veroordeelde
moet worden ingepeperd dat
herhaling uit den boze is, zeg
maar het opvoedkundige facet.
De bekendste 'taakgestrafte' van Nederland, Marco Bakker, wordt bij de rechtbank belaagd door fotografen.
FOTO DIJKSTRA
Over het Urkse voorbeeld kan
ik niets zeggen. Ik zou daarvoor
het dossier moeten inzien.
Daarin zijn alle nuances te vin
den die de rechter niet maar die
boze jongeren wél zijn ontgaan.
De verontwaardiging van het
publiek komt meestal voort uit
onwetendheid. Dat kijkt alleen
maar naar het gepleegde feit.
Mensen baseren zich op De Te
legraaf en daarin staan geen
nuances. Heeft die man een ge
zin dat hij moet onderhouden?
Wie sleurt hij allemaal mee de
afgrond in? Dat soort zaken. Ik
heb eens een aantal jongeren
als cliënt gehad, die in de cel ja
ren achtereen helemaal niks za
ten te doen. Laat ze toch lekker
werken, dacht ik toen. Nee,
taakstraffen zijn niet bedacht
om celruimte en dus geld uit te
sparen. Er is geen rechter die
zich daardoor laat leiden."
Persrechter E. Numann: ,,Hoe
ik er zelf over denk, doet er niet
toe. Ik zit hier om de standpun
ten van de rechtbank naar bui
ten te brengen. Maar als er
meer van dit soort signalen uit
de maatschappij komen, on-
staat er waarschijnlijk een dis
cussie over de lengte van werk
straffen. Misschien verandert er
iets aan de omrekeningsfactor:
méér dan 240 uur werkstraf
voor zes maanden cel. De Ur
kers gaven afgelopen weekein
de te kennen dat ze een alterna
tieve straf geen straf vonden.
Maar daar hebben ze het mis.
Uit onderzoeken is gebleken,
dat iemand die dienstverlening
moet gaan verrichten, dat zeker
wél als straf ervaart.
Zanger Marco Bakker, kreeg
240 uur dienstverlening opge
legd nadat hij in Amsterdam
een dodelijk ongeluk veroor
zaakte: „Een groot deel van
mijn taakstraf heb ik er inmid
dels op zitten. Ik heb ergens in
het land in de bossen moeten
werken. Eerlijk gezegd, viel me
dat niet altijd mee. Het laatste
deel van mijn straf bestaat uit
het meehelpen op een kwekerij.
Als blijk van waardering voor de
steun die ik van de mensen al
daar heb gekregen, zal ik straks
voor hen een concert geven. Ik
ben niet opgehouden met zin
gen zoals sommige mensen wel
denken. Er is enige tijd wat
minder belangstelling voor mij
geweest, maar de laatste tijd is
mijn agenda weer aardig vol."
Pastoor G. Claassen uit Ha-
zerswoude: „Een straf zou als
doel moeten hebben dat hij bij
de man of vrouw, die hem moet
ondergaan, een mentaliteitsver
andering teweeg brengt. Vol
gens mij zijn alternatieve straf
fen voor dat heilzame effect een
goed middel, al vraagt ze om
een heel goede begeleiding.
Mensen worden meestal niet
veel beter van celstraf. In België
hebben ze een jaar of tien gele
den de pelgrimage opnieuw in
gevoerd als alternatieve straf:
lopen naar Santiago de Com-
postella. Daar zou ik ook voor
willen pleiten in Nederland."
Agnes Gielen van Slachtoffer
hulp: „Veel slachtoffers hebben
zelf het idee dat daders niet als
een beter mens uit de gevange
nis zullen komen. Zij zijn soms
blijer met een vorm van thera
peutische behandeling van een
dader, zodat de kans Ideiner
wordt dat hij nog eens iets ie
mand aandoet wat hij hen heeft
aangedaan. Natuurlijk, ook ver
gelding is voor veel slachtoffers
belangrijk. We komen ook
mensen tegen die de straf, die
de rechter heeft uitgedeeld, te
laag vinden. Maar écht heel be
langrijk voor slachtoffers blijft
vooral dat er een straf wordt
opgelegd die efficiënt is, die
herhaling voorkomt. Vaak heb
ben ze niet zo'n probleem met
een alternatieve straf. Maar wil
len ze wel dat - bijvoorbeeld -
die veroorzaker van een dode
lijk verkeersongeval zijn werk
straf uitvoert in een revalidatie-
kliniek en niet bij de plantsoe
nendienst."
De Leidse ambtenaar Edith
van Middelkoop, chef van
Stadsdeel Zuid, waarvan de
plantsoenendienst binnenkort
- tijdelijk - wordt versterkt met
vijf 'taakgestraften': „Onze er
varingen met mensen met een
alternatieve werkstraf zijn goed.
Ik vind de keuze die een veroor
deelde krijgt waardevol. Ie
mand die na zes maanden
brommen de cel verlaat, komt
daar echt niet beter uit dan dat
hij diezelfde periode nuttig
werk heeft verricht. Op deze
wijze kan hij die de maatschap
pij iets hebben ontnomen, iets
terug voor die samenleving.
Soms gaat het om mensen met
weinig kansen op de arbeids
markt die na hun taakstraf zich
op werkervaring kunnen bogen.
Zij die roepen dat het element
vergelding ontbreekt, roepen te
snel. De beste stuurlui staan
aan wal. Zelf zou ik niet graag
in het openbaar iets alternatiefs
staan te doen. Dat is wel dege
lijk een straf. Of de straf zwaar
genoeg is, laat ik aan de des
kundige bij uitstek, de rechter,
over."
Mr. A Strien, wetenschappe
lijk medewerkster van de uni
versitaire vakgroep algemeen
straf- en strafprocesrecht:
„Taakstraffen zijn zinvol mits
aan de voorwaarden wordt vol
daan. Er zijn gevallen bekend
van veroordeelden die gewoon
niet kwamen opdagen, zonder
dat daar adequaat op werd ge
reageerd. Taakstraffen zijn te
verkiezen boven celstraf. Daar
knapt niemand van op en bo
vendien bestaat in gevangenis
sen het gevaar van 'besmetting'
door andere gedetineerden.
Wel vind ik dat er moet worden
gekeken naar de zwaarte van
het werk. Tijdens een excursie
zag ik een veroordeelde thee
schenken in een bejaardenhuis
terwijl een ander zeer arbieds-
intensief schoonmaakwerk in
een hondenkennel verrichtte."
ANNET VAN AARSEN EN WIM KOEVOET
De afgelopen tijd hebben veel
bewoners van Leiden die langs
het spoor naar Den Haag wo
nen, veel te maken gekregen
met ernstige geluidsoverlast.
Dit komt doordat de NS hun
project Rail 21 heeft ingevoerd:
verdubbeling van het treinver
keer.
De rijksoverheid, de gemeen
te Leiden, de woningbouwver
eniging (WBL) en de NS hebben
geen rekening gehouden met
de bewoners die langs het
spoor wonen. Een zéér slecht
voorbeeld geven deze instan
ties. Ik beschuldig hen dan ook
van grote onverschilligheid en -
met name de NS - van machts
misbruik.
De NS waren reeds lang bezig
met deze verdubbeling van dit
spoor en de genoemde instan
ties hadden toen toch maatre
gelen kunnen treffen, zoals iso
lerende overkapping van het
spoor of dubbele beglazing
voor de woningen.
Een tijdje geleden stelde de
Kamer van Koophandel voor
rijksweg A4 te overkappen. De
gemeente Leiden is van plan
om de Leidse binnenstad te
verbouwen voor 200 miljoen.
De plannenmakers hebben
geen oog voor een wT
Hoge Mors. Daar v^iei
slotte maar sloebers rn
misch oninteressant j wi
Zo beginnen de
Hoge Mors die langs^
staan ernstig te verloi
verhuurder - Woninl
eniging Leiden - heeft
onderhoudswerkzaai
uitgevoerd, die besliilei
kelijk waren, in vei{re,
bijvoorbeeld betonrot 1
afgelopen zomer waj.flj
gaten te zien, die pasLt
jaar weer werden ge|rs i
der heeft iedereen e{
bel gekregen, maar!
dusdanige kwaliteit
weer spoedig moesf? C
vervangen.
Voor een heuse opl
van onze flat is geen
waardeloze situatie,
bedenkt dat de woit"
vereniging een enon
heeft van maar liefst
gulden. De vorige dir
er een puinhoop van
Ik hoop nu maar dat
nabije toekomst we
goede spoor komt.
Aa
eJr
Onheilsprofeten over vliegvel
zee moeten met argumenten k(
In de afgelopen maanden heeft
het Leidsch Dagblad nogal wat
artikelen geplaatst over de
voorgenomen aanleg van een
vliegveld in zee. Het laatste be
richt, van 20 januari, meldde
dat prof. di'. ir. A. Berkhout van
de TH Delft lawaaiproblemen
verwacht bij westelijke winden,
omdat geluid over water harder
klinkt dan over land.
In een eerder bericht werd
gemeld dat de provincie
Noord-Holland op den duur al
le start- en landingsbanen wil
verplaatsen naar een locatie op
30 kilometer voor de kust bij de
IJmond. Kwaadwillenden kop
pelen daar een perspectief aan
vast van een uitgestorven
strand omdat je elkaar niet
meer kunt verstaan van de her
rie, en omdat de horizon 'ver
vuild' zal raken met de hoge
obstakels die een vliegveld nu
eenmaal met zich meebrengt.
Laten we eens zien welke
mensen thans op 30 kilometer
ten oosten van Schiphol wo
nen. Je komt dan uit in Huizen,
Almere, Lage Vuurse, en maakt
u zelf de cirkelboog maar af.
Hoeveel de waardedaling van
de huizen in genoemde ge
meenten, als gevolg van het
Schiphollawaai, bedraagt is me
niet bekend, maar ik
op nihil.
Laten we ten
prof. Berkhout op 20
gaan zitten. Dan kom
in Muiderberg, Loene
sen, Holysloot enzov
altijd zeer gezochte
meenten.
Natuurlijk is het vo L
tistiek wel aardig omje
hqidshalve ook een tl
lawaaimodel te makei
lometer uit de kust.
het dan tegelijk met ai
tingen, zodat het platj,
nodig wordt vertraagd
Men zou trouwens
bouwen aan de oost
het eiland kunnen siti|j
dat deze als een -
overbodig - geluidsset jj
nen functioneren. Ei e
horizonvervuiling betr
lometer uit de kust 1^,
en beneden de horiz
de exploitanten van ve
op de boulevard er ge
brood aan zullen verdi
Jammer voor de or,,
feten, maar men zal
eens met echte arg
moeten komen.
de
