Verdeeldheid over lagere
prijssubsidies voor boeren
UPC grootste kabelaar
Northwest Airlines
diep in rode cijfers
Economie
Railtest voor Combino
Beursfraudezaak levert
staat al 90 miljoen op
Bouwstenen onder Lego lijken weg te vallen
Stratenmakersshow
In Flevoland dreigt nieuwe treinstaking
JJSDAG 20 JANUARI 1999
ïWei jikopterdivisie Boeing naar RDM
UO [lü Boeing gaat de afdeling voor lichte civiele helikopters
open aan een dochteronderneming van het Nederlandse
l De afdeling kreeg Boeing in 1997 na de fusie met McDon-
Douglas in handen. Boeing blijft wel militaire helikopters
en. RDM-dochter MD Helicopters Holding Inc. koopt de
iten op de helikopters MD-500, MD-600N en MD Explorer
reen niet nader genoemd bedrag. De transactie, die nog
•t worden goedgekeurd door de Amerikaanse federale han-
commissie, kan medio februari rond zijn.
iast auto- nu ook computerrijbewijs
haag Vanaf vandaag is het mogelijk het Europees Compu-
Üjbëwijs te bemachtigen. De bezitter ervan wordt geacht de
sbegrippen voor de bediening van een pc onder de knie te
ben. Minister Hermans (onderwijs) reikte vanmiddag het
te rijbewijs-voor-toetsenborden-en-beeldschermen in Den
g uitgereikt. Het Europees Computer Rijbewijs is een inter-
Dnaal erkend document en staat in Nederland onder auspi-
van de stichting European Computer Driving Licence. Met
iivoering van dit document streeft de stichting onder meer
rverhoging van het niveau van computervaardigheden.
ote overneming in Internetbranche
vork» De Amerikaanse provider AtHome neemt voor 12,7
ard gulden het Internetbedrijf Excite over. AtHome wordt
rdoor een grote concurrent van bedrijven als America Onli-
dicrosoft, Disney en Yahoo. AtHome biedt de toegang tot
met aan via kabel-tv. Het heeft contracten met achttien ka-
tv-maatschappijen, waaronder TCI. De laatstgenoemde on-
neming wordt overgenomen door het telecomconcern AT&T
lat biedt AtHome grote toekomstmogelijkheden.
hoonmakers zijn klaar voor acties
[CHT* FNV Bondgenoten verwacht dat zonder acties er geen
)voor de schoonmaak komt. „Ik ben een optimistisch
ns, maar ik moet mijn verwachtingen aanpassen aan de rea-
Na vier dagen onderhandelen gaapt er een groot gat tus-
wat wij willen en de werkgevers bieden", zegt onderhande-
Berghuis. De bonden eisen een loonsverhoging van 3,5
cent. De Ondernemingsorganisatie Schoonmaak- en Be-
fsdiensten stelt daar 2,5 procent tegenover. Ook zijn de
kgevers volgens Berghuis niet bereid afspraken te maken
r de werkdruk. Vrijdag wordt er onderhandeld. „Dan moe
de werkgevers met een beter bod komen. Doen ze dat niet
volgen er onherroepelijk acties", verzekert de bestuurder.
imiliebedrijf na 111 jaar failliet
•len Precies op de dag dat het familiebedrijf Hekkens' IJzer-
erij 111 jaar bestaat, vraagt de bewindvoerder bij de Roer-
ndse rechtbank het faillissement aan. De zestig werknemers
al naar huis gestuurd, omdat overnamegesprekken misluk-
Bestuurder Antonis van FNV Bondgenoten verwacht dat de
ïtbank het faillissement vandaag of morgen zal uitspreken
noemt de ondergang 'tragisch'. Bij zijn bezoek aan de verou-
de gieterij kreeg hij zelfs nostalgische gevoelens. „Het is alsof
een bedrijf uit de vorige eeuw loopt. De directiekamer zou
naar een museum kunnen." De familie had al jaren niet
;r geïnvesteerd in de gieterij. De fabriek had veel last van de
currentie uit Oost-Europa. Ook de zwaarder wordende mi-
voorschriften zaten Hekkens dwars.
aling werkloosheid minder sterk
irburg De werkloosheid is in de laatste maanden van 1998
lieuw gedaald. In het vierde kwartaal waren er volgens de
i-cijfers 260.000 mensen werkloos. Het werkloosheidpercen-
daalde naar 3,7 procent (1997 4,9 procent). Wel daalde de
:kloosheid minder snel dan in de afgelopen kwartalen, zo
Idt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In de laatste
anden vein het jaar daalde de werkloosheid met gemiddeld
DO mensen per maand. In de voorafgaande maanden be
leg de daling nog 6.000 per maand. Tussen medio 1997 en
dio 1998 daalde de werkloosheid zelfs met 9.000 per maand,
aantal werklozen is in het laatste kwartaal van 1998 gehal-
rd ten opzichte van de top van 520.000 mensen begin 1994.
el bouwt nieuwe Duitse fabriek
sselsheim Opel gaat bij zijn hoofdvestiging in Ruesselsheim
compleet nieuwe fabriek neerzetten. In de fabriek die rond
miljard gulden gaat kosten, zullen de modellen Vectra en
lega worden gebouwd. De productiehal moet eind 2001 klaar
Woordvoerder Bruno Seifert zei dat de directie nog wacht
de formele goedkeuring door het Amerikaanse moederbe-
jf General Motors. Begin jaren negentig opende Opel een
gaand geautomatiseerde fabriek in het Oost-Duitse Eisen-
die model zal staan voor de nieuwe hal in Ruesselsheim.
danks de opening van een nieuwe productiehal gaat de af-
ïwvan het personeel in Ruesselsheim door. Eerder was al
t de vakbonden overeengekomen het aantal medewerkers
eind 2002 terug te brengen van 10.000 naar 6.000.
an der Valk ook in Engeland
fford Horecaconcern Van der Valk gaat zijn vleugels uit-
an in Engeland. Het ligt in de bedoeling dat medio zomer
gend jaar een wegrestaurant en hotel nabij Stafford aan de
Manchester-Birmingham in gebruik worden genomen.
Alphenaar Piet van de Poel is de nieuwe directeur Van der
Ik UK. Volgens Van de Poel, nu nog directeur van Vogelpark
ifauna (ook onderdeel van Van der Valk), is het niet uitgeslo-
dat de horeca-onderneming meer vestigingen in Engeland
at openen. „Maar we moeten eerst even afwachten hoe de za-
iilopen." Naast zijn Engelse activiteiten is Van de Poel ook
commercieel directeur verbonden aan de Pier in Schevenin-
ook eigendom van het toekanconcern. De werkzaamheden
nVan de Poel bij Avifauna worden overgenomen door J. de
ion, afkomstig van De Apenheul in Apeldoorn. Het hotel in
geland krijgt 180 kamers. Van der Valk heeft behalve in Ne-
rland onder meer ook vestigingen in België en Curasao.
Eind februari marathonvergadering over hervorming Europees landbouwbeleid
De Europese Unie is ernstig verdeeld over de manier
waarop de prijssubsidies voor boeren met maximaal
dertig procent verlaagd kunnen worden. Eind februari
trekken de EU-landbouwministers zich voor drie dagen
terug om een doorbraak te forceren. Daaraan vooraf
gaand wordt iedere minister in Brussel ontboden om te
peilen waar de benodigde 'onderhandelingsruimte' zit.
brussel gpd
De ministers besloten gisteren
tot deze marathonvergadering
omdat de gesprekken over een
nieuw landbouwbeleid tot nog
toe nauwelijks resultaten heb
ben opgeleverd. Europees
Landbouwcommissaris Fischler
en de Nederlandse minister
Apotheker zijn optimistisch
over de kans op een akkoord
eind februari.
De openingsdag van die ver
gadering zal overigens worden
'opgefleurd' door een grote
boerendemonstratie in Brussel.
Blijft een akkoord uit, dan is de
vrees groot dat de EU-ministers
van financiën de touwtjes in
handen nemen. Het landbouw
beleid slorpt namelijk bijna
helft (negentig miljard gulden
per jaar) van het EU-budget op.
De landbouwministers kwa
men gisteren niet verder dan
een herhaling van hun stand
punten over voorstellen van de
Europese Commissie, het dage
lijks bestuur van de EU. De
Commissie wil de prijssubsidies
voor rundvlees, graan en zuivel
stapsgewijs met respectievelijk
dertig, twintig en vijftien pro
cent verlagen. De inkomensda
ling voor de boeren wordt ge
deeltelijk gecompenseerd.
Fischler wil op die manier het
landbouwbeleid betaalbaar
houden, ook als de EU straks
met nieuwe landen wordt uit
gebreid.
Over het idee van lagere prijs
subsidies, zijn de meeste lan
den het eens. Knelpunt is ech
ter de verdeling van de pijn:
welke groep boeren en welk
land wordt het hardst getroffen
en in welke mate komt er com
pensatie. Zo heeft Nederland
moeite met de verhoging van
de zuivelquota met twee pro
cent. Die is namelijk gereser
veerd voor bergboeren en jonge
agrariërs, waardoor ons land
grotendeels buiten de boot valt.
Apotheker stuurt aan op een
eerlijker verdeling. Daarnaast
bepleit de minister een Euro
pees landbouwbudget dat ruim
tien miljard lager uitvalt dan de
Commissie voor ogen staat.
Groot-Brittannië, Zweden,
Denemarken en Italië stellen op
hun beurt voor de zuivelprijs
nog verder te verlagen, onder
gelijktijdige uitbreiding van de
quota. Op den duur zou het he
le quota-systeem volgens deze
'bende van vier' op de helling
moeten. Nederland voelt daar
niets voor. Frankrijk wil in het
geheel niets veranderen in de
zuivelsector. Ook over de rund
vlees-plannen zijn de landen
diepgaand verdeeld, evenals
over de lagere graanprijzen.
De hervorming van het Euro
pese landbouwbeleid maakt
deel uit van de Agenda 2000,
waarin de Commissie ook de
steunfondsen voor arme regio's
en de financiering van de EU
op de schop neemt. Eind maart
moet tijdens een extra topont
moeting van de EU-regerings-
leiders een akkoord over al deze
onderwerpen bereikt worden.
Pilotenstaking belangrijke oorzaak
ter ook met een daling van de
bezettingsgraad van 74,3 pro
cent tot 73,1 procent. Er werd
bovendien 5,8 procent minder
gevlogen terwijl de kosten per
verkochte stoel stegen en de
opbrengst daalde. Ook de hoe
veelheid vracht verminderde,
met 14,4 procent.
Het vierde kwartaal van 1998
werd afgesloten met een netto
verlies geleden van 343,9 mil
joen gulden. Zonder bijzondere
lasten zou sprake zijn geweest
van een verlies van 222,3 mil
joen gulden. In 1997 werd in
het vierde kwartaal nog een
winst van 217,4 miljoen gulden
geboekt. De omzet in het vierde
kwartaal daalde met ruim elf
procent, van 4,7 tot 4,2 miljard
gulden.
Northwest-topman John
Dasburg typeerde 1998 als een
'teleurstellend jaar'. Niettemin
sprak hij gisteren de verwach
ting uit dat de maatschappij het
komende jaar zijn leidende po
sitie zal heroveren.
haarlem rudolf kleun
Northwest Airlines, alliantie
partner van de KLM, is in 1998
diep in de rode cijfers terecht
gekomen. Het afgelopen jaar
werd afgesloten met een netto
verlies van 543 miljoen gulden.
Een jaar eerder boekte de maat
schappij nog een record-netto
winst van 1,2 miljard gulden.
De omzet daalde 11,5 procent
van 19,4 miljard gulden tot 17,2
miljard gulden.
Belangrijke oorzaak van de
teruggang is de pilotenstaking
van het afgelopen najaar. Om
die reden vindt Northwest zelf
een goede vergelijking met 1997
niet mogelijk. De staking kostte
de maatschappij ongeveer 570
miljoen gulden. Daarnaast was
er sprake van van extra lasten
door het afstoten van zeven
Boeing 747's en CAO-nabeta-
lingen. Zonder die lasten zou
sprake zijn geweest van een be
scheiden winst van 49,4 miljoen
gulden. Northwest kampte ech-
Amsterdam De inwoners van de hoofdstad kunnen vanaf morgen tot en met 4 februari kennismaken met de Combino, een nieuw type iage-
vloertram. Siemens test de Combino op het tramnet van het GVB. Na de proef gaat de Combino naar Rotterdam waar ook een test wordt uitge
voerd. De Combino heeft over de volle lengte een verlaagde vloer waardoor de ingestapte passagier geen hoogten meer hoeft te overbruggen. De
Combino is ook voorzien van automatische halteafroep en is uitgerust met permanente camerabewaking.
FOTO FOTOPERSBURO DIJKSTRA PETER BROM
amsterdam gpd
Operatie Clickfonds heeft de
staat tot dusver ongeveer ne
gentig miljoen gulden opgele
verd. De fiscus incasseerde on
geveer tachtig miljoen gulden
aan belastingnahefïïngen; de
Amsterdamse justitie ontving
tien miljoen gulden aan boetes.
De opbrengsten van de beurs
fraudezaak zullen waarschijn
lijk verder oplopen, omdat de
hoofdverdachten nog voor de
rechter moeten verschijnen.
De Amsterdamse hoofdoffi
cier van justitie Vrakking maak
te de 'winst' van het justitieel
onderzoek gisteren bekend bij
de presentatie van het jaarplan
van het hoofdstedelijke arron
dissementsparket. Hij reageer
de daarmee op kritiek dat Ope
ratie Clickfonds tot dusver niet
bijster succesvol zou zijn.
Doordat een aantal zaken
nog 'naijlt' is niet helemaal ze
ker hoeveel de fiscus precies
binnenkrijgt. In eerste instantie
was de bedoeling dat de be
trokken beurshandelaren en
beheerders van pensioenfond
sen eind 1998 voorgeleid zou
den worden, maar dat schema
kon justitie niet waarmaken.
Vrakking: „Er is sprake van een
flinke werkdruk, maar het is
niet zo dat we door het bomen
het bos niet meer kunnen
zien."
Het onderzoek naar de beurs
fraude begon ruim een jaar ge
leden. Justitie ontdekte tiental
len Zwitserse en Luxemburgse
coderekeningen waarachter be
lastingontduikers schuil gingen.
De meeste van dit soort 'kleine
re' zaken zijn inmiddels afge
handeld door justitie dan wel
de fiscus. De beurshandelaren
en beheerders van pensioen
fondsen die behalve van belas
tingontduiking ook worden ver
dacht van handel met voorwe
tenschap en lidmaatschap van
een criminele organisatie wach
ten nog op hun proces.
De opsporing van financiële
delicten blijft ook in 1999 één
van de topprioriteiten voor de
Amsterdamse justitie. Vrakking
zegde toe extra mensen aan te
stellen. Bovendien moet binnen
justitie de kennis over de finan
ciële wereld uitgebreid worden.
Daarvoor is onder meer het Fi
nanciële Expertise Centrum
(FEC) opgezet. Dat moet het ze
nuwcentrum van de financiële
recherche worden.
ENW en EWR dragen kabelnet binnenkort ook over
den haag gpd
Het kabelbedrijf United Pan-
European Communications
(UPC) wordt binnenkort op af
stand het grootste kabelbedrijf
van Nederland met 1,6 miljoen
aansluitingen. Na de aankoop
van de kabelbelangen van
NUON, die gisteren werd be
klonken, worden waarschijnlijk
binnenkort ook de kabelnet
werken van EWR(regio Leiden),
ENW(Noord-Holland) en Ga-
mog overgenomen. De deal
vloeit volgens NUON-directie-
voorzitter Tob Swelheim voort
uit de onlangs aangekondigde
fusie tussen NUON en de drie
energiebedrijven.
Swelheim ziet geen hoofdrol
weggelegd voor NUON in de
kabel- en multimediawereld:
„We leggen ons weer toe op de
leverantie van gas, licht en wa
ter". Voor de snelle kabelwe
reld, die wordt aangevuurd
door de telecomsector en waar
met miljarden wordt gesmeten,
bleek NUON een maat te klein.
NUON beurt ongeveer 550
miljoen gulden voor zijn 49-
procentsaandeel in UPC Tele-
kabel. Dat bedrag wordt, bij de
komende beursgang van UPC,
voor ongeveer de helft betaald
in aandelen. Daardoor houdt
NUON een belang van 'minder
dan tien procent' in UPC. De
deal levert het energiebedrijf
volgens Swelheim een boek
winst op van 275 miljoen. De
overnameprijs komt volgens
Swelheim uit 'ver boven 1500
gulden per abonnee.'
UPC, dat inmiddels over vijf
miljoen aansluitingen in Euro
pa beschikt met 3,4 miljoen
abonnees, timmert agressief
aan de weg in Nederland. De
eerste stap was de aankoop van
het Amsterdamse kabelnet, sa
men met Philips, in 1995 voor
700 miljoen gulden. Later volg
de Hilversum. Doordat Philips
zijn kabelbelangen in '97 ver
kocht kreeg UPC (dat toen nog
stond voor United Philips Com
munications) ook de kabelnet
ten van Eindhoven, Helmond,
Son en Breugel en omstreken in
handen.
De fusie met NUON Teleka-
bel (600.000 aansluitingen), be
gin vorig jaar, bracht UPC op
1,4 miljoen aansluitingen. Gro
ter dan Casema, tot dan toe
nummer één met 1,1 miljoen
aansluitingen en begin 1998 ge
kocht door France Telecom van
KPN. Alleen het Amsterdamse
net wordt, tegen de zin van
UPC, nog gedeeld met het
Amerikaanse Media One, ont
staan uit US West.
Deense speelgoedfabrikant in de rode cijfers door concurrentie van elektronische spelletjes
Volle schappen met afgeprijsde Znap van Lego.
bijna niks nieuws uitgebracht",
vertelt De Vogel.
Het .verbaast hem dan ook niet
dat het vanaf 1997 bergafwaarts
ging met de winst van Lego. De
officiële cijfers komen in april,
maar woordvoerders van het
bedrijf hebben al laten weten
dat het afgelopen jaar met ver-
FOTO GPD HARMEN DE JONG
lies werd afgesloten. Het is de
eerste keer in het 70-jarige be
staan van Lego dat de fabrikant
in de rode cijfers eindigt.
De Vogel ziet de onderneming
als een kat in het nauw die de
spreekwoordelijke rare spron
gen maakt. „Ze proberen van
alles uit nu het slecht gaat. Een
lachertje is bijvoorbeeld de
UFO, die in november '97 in»
productie kwam en er al weer is
uitgegooid. Zo heb je meer
voorbeelden, ook van modellen
die nog korter in de winkel heb
ben gelegen."
Verder was De Vogel onaange
naam verrast toen Lego in okto
ber vorig jaar- plotseling met
'Znap' op de markt kwam. Vol
gens hem is dit nieuwe product
een 'regelrechte kopie' van het
goedlopende speelgoed K'nex,
de opvolger van Meccano. D.
Bos, medewerker van een V&D-
filiaal in Den Haag waai' Znap-
waterscooters, straaljagers en
racemonsters in de schappen
liggen, vindt dat de Lego-vari
ant niet kan tippen aan het ori
gineel. „Ik heb de demohstra-
tiemodellen hier opgebouwd,
maar het is allemaal veel te
simpel, niet mooi. Het verkoopt
ook niet goed. K'nex gaat daar
entegen wel hard."
Volgens De Vogel probeert Lego
de concurrentie nu onder meer
af te troeven door op trends in
te springen. Zo komt in april
Starwars- en Winnie the Pooh-
Lego op de markt: „Zoiets heb
ben ze nooit eerder gedaan."
Daarnaast constateert hij dat
het speelgoed hier en daar een
gewelddadig tintje krijgt. Per
soonlijk heeft hij daar geen be
zwaar tegen: „Kinderen vinden
dat nu eenmaal leuk. Ik gooide
m'n Lego-vliegtuigje vroeger
ook al tegen de muur om het
neer te laten storten."
De Deense krant Mandag Mor
gen zegt dat de onderneming is
ingehaald door concurrenten
die veel hebben geïnvesteerd in
elektronische spelletjes. Lego
probeert die markt te volgen
door bijvoorbeeld producten
met cd-rom te leveren, maar
die verkopen nog niet echt
goed.
Waar de knelpunten volgens
Lego zelf liggen en welke oplos
singen het bedrijf in gedachten
heeft, wordt in de loop van de
week toegelicht. Bij de vestiging
in Breda houdt men, net als in
Denemarken, de kaken tot die
tijd stijf op elkaar. Ook wordt
gezwegen over eventuele gevol
gen voor de 74 Nederlandse
werknemers.
Rotterdam In het tentoonstellingscomplex Ahoy' in de Maasstad is
gisteren de beurs Infratech 99 geopend. Op de beurs zijn onder meer
diverse soorten bestratingen te zien op het zogeheten 'stratenmakers
plein'. Infratech zet de komende dagen de Nederlandse grond-, water
en wegenbouw in de schijnwerpers. De organisatoren van de vakbeurs
verwachten met name belangstelling van uitvoerders van grote infra
structurele werken. foto anp Raymond rutting
Omzet Viagra al
1,5 miljard gulden
new york krf-anp
i Het Amerikaanse farmaciecon
cern Pfizer heeft vorig jaar flink
geprofiteerd van de introductie
van Viagra. De verkoop van de
jS erectiepil kwam uit op 1,5 mil
jard gulden, zo blijkt uit de gis
teren gepubliceerde jaarcijfers
van het concern.
Viagra was vorig jaar al goed
voor zes procent van de omzet
van Pfizer. De omzet groeide
ten opzichte van 1997 met 22,5
procent tot 25,7 miljard. De
nettowinst ging omhoog met
bijna 27 procent tot vijf miljard.
VS-zuivelreus
steekt 20 miljoen
in plasticfabriek
groningen-noordhorn gpd
De Amerikaanse zuilvelgigant
Dairy Farmers of America
(DFA) wordt voor bijna vijftig
procent eigenaar van een fa
briek voor afbreekbaar plastic.
Daartoe is een contract geslo
ten met de universiteit in Gro
ningen, die in Noordhom een
proeffabriek onder de naam
Hycail heeft opgezet.
De productie bij Hycail wordt
vooral gericht op het verwerken
van melkwei, een restproduct
bij het maken van kaas, tot af
breekbaar plastic. Nu wordt wei
als afvalproduct in het riool ge
loosd en moet er een afvalhef-
fing worden betaald. Het plastic
kan worden gebruikt om kaas
in te verpakken. De proeffa
briek moet begin 2000 met
achttien werknemers operatio
neel worden.
lelystad gpd
Het spoorwegpersoneel in Lelystad probeert nog
één keer óp een nette manier gedaan te krijgen
dat de NS-directie instemt met de eisen rond de
verlofdagen. Doet de directie dat niet voor van
avond 18.00 uur, dan bereiden de spoorwegbon
den acties voor. Een nieuwe staking in Flevoland,
begin volgende week, is dan niet uitgesloten.
Dat hebben de machinisten en conducteurs uit
Lelystad gisteren besloten tijdens werkoverleg.
Vanwege het overleg reden er 's ochtends tot 7.10
uur geen treinen vanaf Lelystad naar Amsterdam
en Schiphol. Honderden reizigers waren de dupe
van de werkonderbreking. De vertraging werd
nog verergerd door een grote sein- en wisselsto
ring in de regio Amsterdam.
Ook had niet iedereen begrip voor de acties.
Het werkoverleg was belegd, omdat het perso
neel kwaad is dat hun chef zijn mondeling geda
ne beloftes over verlofdagen niet had herhaald in
een brief. Op 7 januari eiste het personeel dat de
verlofdagen van 1999 dit jaar onvoorwaardelijk
kunnen worden opgenomen. Volgens een NS-
woordvoerder is dat 'niet haalbaar'. 'Het kan niet
zo zijn dat verlofdagen onder alle omstandighe
den gegarandeerd worden, rekening houdend
met het hoge ziekteverzuim dat er in Lelystad is.'
