SLIPS
Van Mierlo hield vervangen
Srebrenica-militairen tegen
IfPsiPy
'Uitwisseling kan snel'
YD
GRATIS
Toekomstdromen zijn vooral milieuvriendelijk
Binnenland
Nederlander minder
ezorgd over milieu
3 SLOGGI
Boete voor piloot na
afwijken vliegroute
Hooglanders op Tien Gemeten
Minister Netelenbos:
Schipholbesluit onjuist
Of
onetnen
Afspelen
WOENSDAG 16 DECEMBER 1998
Hoofdagent verdacht van handel
nrecht Bij een grootschalige politieactie in het midden van het
land tegen helers en handelaren in illegale waar, zijn gisteren
twaalf mensen aangehouden, onder wie een hoofdagent van de
Utrechtse politie. De politieman is direct geschorst. Aan de actie
deden honderd opsporingsambtenaren mee van politie, FIOD,
Economische Controle Dienst en Buma/Stemra. Er vonden in
vallen plaats in panden in Utrecht, Hilversum, Huizen, De Bilt
en Nieuwegein. De verdachten, in de leeftijd van 16 tot en met
57 jaar, hielden zich bezig met heling van gestolen cd's en vi
deobanden en handel in drank en sigaretten waarover zij geen
accijns betaalden.
Vier jaar cel en tbs in zedenzaak
arnhem/maurik De Arnhemse rechtbank heeft gisteren een
Mauriks echtpaar vier jaar cel opgelegd voor het jarenlang sek
sueel misbruiken van kinderen. De 37-jarige man kreeg daar
naast tbs met dwangverpleging opgelegd.Voor de 31-jarige
vrouw bleef het vonnis beperkt tot gevangenisstraf. Het Maurik-
se stel maakte jarenlang seksueel misbruik van de kinderen, die
via uitwisselingsorganisaties bij hen op vakantie waren. Verder
werd het tweetal veroordeeld voor het in bezit hebben en ma
ken van kinderporno. Tegen de man was zes jaar cel plus tbs
met dwangverpleging geëist en tegen de vrouw zeven jaar cel.
De zaak kwam aan het rollen toen een veertienjarig Hongaars
logeetje afgelopen zomer aangifte deed van verkrachting.
Weer handgranaat in Tilburg
Tilburg Voor de tweede keer in korte tijd is gisterochtend een
handgranaat ontploft in de Lijsterstraat in Tilburg. Deze keer
ontplofte die voor het woonhuis van een echtpaar. Er vielen
geen gewonden. De politie spreekt van een gerichte aanslag te
gen een van de bewoners in de getroffen woning, maar heeft
daar vooralsnog geen motief voor. Bij de ontploffing raakten
een auto en de gevels van vier huizen beschadigd. Ook sneuvel
den enkele ruiten. In dezelfde straat ontplofte twee weken gele
den ook al een handgranaat. Ook dat gebeurde in de vroege
ochtend. Bij die ontploffing raakten eveneens enkele auto's en
woningen beschadigd.
D66: Betuwelijn enkelsporig
den haag D66 wil onderzoek naar de mogelijkheid om delen
van de Betuwelijn tussen Kijfhoek en Zevenaar enkelsporig aan
te leggen. Tweede-Kamerlid Giskes heeft daartoe gisteravond
een motie ingediend. Het bedrag dat zo wordt bespaard, wil
Giskes gebruiken om de aanleg van de Noordtak van de Betu
welijn tussen Eist en Oldenzaal eerder te realiseren. Het is nog
niet duidelijk of een Kamermeerderheid achter haar voorstel
staat. Minister Netelenbos (Verkeer) ontraadt de motie. Ze acht
dubbelspoor over het hele traject noodzakelijk om de stroom
goederentreinnen te kunnen verwerken. Ook voelt de bewinds
wouw niets voor een motie van het CDA. De christen-democra
ten willen dat Netelenbos geen verdere verplichtingen voor de
realisatie van de Betuwelijn aangaat, zolang er onzekerheid is
over de private financiering, de aanleg van de Noordtak en de
aansluiting op het Duitse spoornet.
Verzekering tegen natuurrampen
den haag WD en PvdA in de Tweede Kamer hehben de rege
ring in een motie gevraagd om verzekeringsbedrijven en het
particuliere bedrijfsleven te stimuleren een'verzekering in het
leven te roepen voor schade door natuurrampen. Minister Apo
theker van Landbouw zei de motie als een ondersteuning te
zien voor het beleid dat de regering inmiddels heeft ingezet.
Schades als gevolg van natuurrampen zijn nu niet verzekerbaar.
Daardoor is het de afgelopen jaren diverse keren voorgekomen
de overheid met geld over de brug is gekomen om gedu
peerden te helpen. Volgens WD-Kamerlid Geluk moet hier een
eind aan komen. ,,Er moet een verzekering komen om te voor
komen dat het rijk nog vaker over de brug moet komen", zo
motiveert Geluk zijn motie;
NHAAG ANP
Nederlander maakt zich
inder zorgen over het milieu.
1997 vonden drie van de vier
derlanders lucht, bodem en
iter sterk verontreinigd. Acht
eerder maakten nog negen
de tien ondervraagden zich
jen over de milieuvervui-
g, zo blijkt uit cijfers van het
ntraal Bureau voor de Statis-
k (CBS).
Het CBS onderzocht voor
het oordeel van de Neder-
iders over hun woning en
lonomgeving. Een verder be
is dat landgenoten minder
nber zijn over het milieu
jkt uit het gegeven dat nu één
de drie ondervraagden vindt
bij verdere economische
lei natuur en mens ten dode
opgeschreven. In 1989 had
m de helft zo'n sterk eind-
Igevoel.
)ndanks de hoge waardering
gen veel ondervraagden last
lebben van lawaai en stank,
im een kwart wijst auto's,
immers en motoren aan als
Qmaamste oorzaak van ge-
Jshinder. Eén op de vijf on-
vraagden heeft last van de
ten, waarbij stedelingen (één
de drie) meer klagen dan
ttelanders (ruim één op de
1). Van vliegtuiglawaai heeft
op de vijf ondervraagden
DAMES- EN
HERENSLIPS
Geldig voor alle modellen en kleuren
van 1 t/m 31 december 1998.
Kamer wil parlementaire enquête na RIOD-rapport
ANP Algemeen Nederlands Persbureau GPD Geassocieerde Pers Dienster
Minister Van Mierlo heeft begin 1995 als minister van
buitenlandse zaken een discussie over het vervangen
van Unprofor door NAVO-eenheden tegengehouden.
Dat blijkt uit het gesprek dat oud-minister van defensie
Voorhoeve had met de parlementaire werkgroep Srebre-
den haag gpd-anp
Voorhoeve zocht naar mogelijk
heden om krachtiger op te kun
nen treden in de zogeheten
'veilige gebieden' in voormalig
Joegoslavië, dan tot nog toe in
VN-verband mogelijk was ge
weest. Hij dacht daarbij aan de
vervanging van Unprofor-een-
heden door vredeshandhaving
in NAVO-verband. Van Mierlo
meende echter dat een krachtig
NAVO-optreden niet strookte
met het beleid van de Veilig
heidsraad en op dat moment
politiek onhaalbaar was.
Van Mierlo wilde ook niet dat
Voorhoeve duidelijk naar bui
ten zou brengen hoe benard de
positie van Dutchbat in Srebre
nica was. Om die reden moest
Voorhoeve in diezelfde periode
een ingezonden stuk in de Was
hington Post intrekken waarin
hij de noodklok wilde luiden
over Dutchbat.
Was het stuk gepubliceerd,
dan zou een opmerkelijke te
genstelling met eerdere uitla
tingen van landmachtbevelheb
ber Couzy aan het licht zijn ge
komen. Deze had het eind ja
nuari in een kranteninterview
met geen woord over moeilijk
heden voor Dutchbat. Volgens
Couzy speelde Dutchbat in Sre
brenica 'in de erdedivisie' van
de internationale vredesopera
ties. Dutchbat zou dat nog ja
ren kunnen volhouden, aldus
Couzy destijds.
Een meerderheid van de
Tweede Kamer houdt toch re
kening met een parlementaire
enquête naar de val van de
moslimenclave Srebrenica in
1995. Deze kan echter pas
plaatshebben na afronding van
het wetenschappelijk onder
zoek van het Rijksinstituut voor
Oorlogsdocumentatie (RIOD).
Het rapport hierover verschijnt
medio 2000.
D66, CDA, GroenLinks willen
aan de hand van het RIOD-on-
derzoek het echec van Srebre
nica in het openbaar in de Ka
mer afhandelen, waarbij getui
gen onder ede worden gehoord.
De PvdA sluit deze mogelijk
heid nadrukkelijk niet uit, even
als de WD. D66-fractievoorzit-
ter De Graaf verklaarde gisteren
een parlementaire enquête de
'meest logische optie' te vinden
als het RIOD-rapport is ver
schenen.
De Kamerfracties reageren
hiermee op de aanbeveling van
de parlementaire werkgroep
Srebrenica. De werkgroep advi
seerde gisteren een tijdelijke
commissie in het leven te roe
pen. Die moet binnen een jaar
een analyse maken van de poli
tieke besluitvorming rond de
deelname aan vredesoperaties.
De militaire vakbonden AFMP
en VBM/NOV betreuren het ad
vies van de werkgroep. Zij wil
len liever meteen een parle
mentaire enquête.
haarlem richard mooyman
Een gezagvoerder van de Zwit
serse luchtvaartmaatschappij
Crossair is gisteren tot een boe
te veroordeeld van duizend gul
den. De Haarlemse kanton
rechter S. Mellema acht de pi
loot schuldig aan een ongeoor
loofde afwijking van de vlieg
routes rond Schiphol in februa
ri 1997.
Het is de tweede veroordeling
sinds ruim twee jaar terug de
wettelijke mogelijkheid werd
ingevoerd om slordige piloten
strafrechtelijk te vervolgen. Eer
der kreeg een gezagvoerder van
Malaysia Airlines een boete van
vierhonderd gulden. De lucht
vaartmaatschappijen zijn in alle
vier de tot dusverre gevoerde
proefprocessen vrijgesproken.
Het toestel vloog van Schip
hol naar Zürich. Al direct na de
start week de vlieger flink af van
de verplichte vliegroute, die
mede is bedoeld om de geluids
hinder voor omwonenden te
beperken. Even later gebeurde
Eén op de zeven wijst de
landbouw aan als meest hin
derlijke bron van stank, één op
de tien ondervindt de meeste
stankhinder van de industrie of
andersoortige bedrijven. De
zelfde mate van hinder komt
van het romantisch open
haardvuur of allesbranders.
Stank uit het verkeer is voor
acht procent reden tot klagen.
De cijfers wijken nauwelijks af
van die uit 1996.
Natuur en Milieu begrijpt dat
in algemene zin de bezorgdheid
over het milieu is afgenomen.
,,Er zijn natuurlijk ook verbete
ringen. Bepaalde soorten lucht
vervuiling zijn afgenomen en
bij voorbeeld het Rijnwater is
schoner. Het milieu stond ne
gen jaar geleden zeer hoog op
de maatschappelijke agenda en
dat blijft natuurlijk niet steeds
zo. Nu deelt het milieu de aan
dacht met grote problemen als
het asielbeleid en de criminali
teit", aldus M. Brunt.
Inmiddels lijkt een ander on
derzoek op een nieuwe omslag
in het denken over het milieu te
wijzen. Het marktonderzoeks
bureau Trendbox constateert
op basis van het doorlopende
onderzoek 'Life en Living', dat
de vermindering van de aan
dacht voor de milieuproblema
tiek weer heeft plaatsgemaakt
voor toenemende bezorgdheid.
tien gemeten Veertig Schotse Hooglanders zijn gisteren uitgezet op het eiland Tien Ge- natuur op het eiland. De Hooglanders die van oorsprong in de bergen van Schotland
meten in het Haringvliet. De runderen, afkomstig van het nationaal park Veluwe-Zoom thuishoren grazen daar nu beneden NAP. De groep zal naar verwachting uitgroeien tot
van Natuurmonumenten in Gelderland, moeten bijdragen aan de ontwikkeling van de een grote kudde die vrij over Tien Gemeten mag rondzwerven, foto wfa rein geleijnse
Hongerstaking in Marokkaanse gevangenis
Nederland kan op zeer korte
termijn een verdrag sluiten met
Marokko om onderling gevan
genen uit te wisselen. Frankrijk,
België, Spanje hebben dat al
met het Noord-Afrikaanse land.
Dat zeggen Tweede-Kamerlid
Dittrich (D66) en gevangenis
predikant ds. J. Spoor in reactie
op de gisteren begonnen hon
gerstaking van zes Nederlan
ders en vier Duitsers in de
Oukacha-gevangenis in Casa
blanca.
Volgens het ministerie van
Buitenlandse Zaken is zo'n re
geling wettelijk niet mogelijk,
omdat Marokko eerst een spe
cifiek verdrag bij de Raad van
Europa moet ondertekenen.
roenLinks-Kamerlid Rabbae
eist van minister Van Aartsen
(Buitenlandse Zaken) dat hij
snel actie onderneemt om de
situatie van de Nederlandse ge
vangenen te verbeteren.
De gevangenen protesteren
met hun hongerstaking tegen
de erbarmelijke omstandighe
den waarin ze verkeren. Ze ei
sen onmiddellijke overplaatsing
naar hun eigen land. „In de
Marokkaanse gevangenis wordt
ons essentiële verzorging en
verpleging geweigerd", schrij
ven ze in een brief. Het ministe
rie van Buitenlandse Zaken rea
geert verbaasd op de actie van
de gedetineerden in Casablan
ca. „Vorige week zijn de men
sen nog bezocht, maar ze heb
ben niets gezegd over hun
voorgenomen actie", vertelt
een woordvoerster.
Het laatste jaar zijn volgens
de gevangenen enkele van hun
celgenoten overleden door j
brek aan verzorging en verple
ging. Eidemieën, zoals schurft,
worden niet of nauwelijks aan
gepakt. Zelfs voeding is geen
vanzelfsprekendheid. „Door
onvoldoende voedsel en daar
door een gebrek aan vitaminen
en mineralen zijn haar- en
tanduitval geen uitzondering.
Het merendeel van het eten dat
de Marokkaanse overheid be
schikbaar stelt, krijgen we niet.
Meestal wordt het uit de keu
ken gestolen, waarna we het te
gen woekerprijzen krijgen aan
geboden", schrijven de stakers.
Ook andere rechten worden
op grove manier geschonden,
zo berichten de gevangenen. Ze
geven aan dat hun Marokkaan
se advocaten en het gevange
nispersoneel hen voordurend
bestelen en bedriegen.
den haag gpd
Minister Netelenbos (verkeer
en waterstaat) vindt dat achter
af gezien in 1995 een ander be
sluit had moeten vallen over
Schiphol. Maar ze bestreed gis
teren in de Tweede Kamer, dat
het vorige kabinet het meest
wenselijke groeiscenario aan de
Kamer had voorgelegd in plaats
van het meest realistische. Vol
gens de Rekenkamer zou de Ka
mer anders duidelijk zijn ge
worden dat de dubbeldoelstel-
ling om zowel het luchtverkeer
te laten groeien als het milieu te
verbeteren, onhaalbaar was.
Netelenbos gaf toe dat in het
groeibesluit veel hogere groei
cijfers verwerkt hadden moeten
zijn dan de destijds gehanteer
de. Overigens was de luchtha
ven ook dan tegen zijn milieu-
grenzen aangelopen, zo hield
ze de Tweede Kamer gisteren
voor. De Kamer was niet hele
maal tevreden met dat ant
woord. Nog deze week wordt
het debat voortgezet.
Met uitzondering van de WD
schaarde de hele Kamer zich
achter die bevindingen. Vooral
de oppositiepartijen Groen
Links en CDA lieten sterk af
keurende geluiden horen. Ro-
senmöller (GroenLinks) zei de
conclusie „buitengewoon hoog
op te nemen", CDA'er Reitsma
sprak over gesjoemel en slordi
ge en gebrekkige informatie.
WD'er Te Veldhuis vond dat
de Kamer zelf had zitten slapen.
Die had kunnen weten dat de
groeicijfers veel hoger waren,
want Schiphol had dat zelf al in
zijn Masterplan aangegeven. De
Rekenkamer meldde dat Schip
hol zelf alle Kamerleden daar
van op de hoogte had gesteld.
'Drie dagen op kantoor en daarna groente telen in de Achterhoek'
ede eva calicher
Auto's rijden op waterstof dat
met pijpleidingen uit de woes
tijn komt. Aan zee zijn bassins
die met eb leeg en met vloed
vol lopen, waardoor elektriciteit
wordt opgewekt. De wereld telt
nog maar de helft van het hui
dige aantal inwoners en slechts
de helft van het land is be
woond. De andere helft bestaat
uit natuur en landbouwgrond.
Eens in de zoveel tiid moeten
de mensen verplicht twee da
gen naar het buitengebied om
te jagen of voedsel te verbou
wen. „Tegen de stress", ver
klaart Hendrik Pothof, pen
ningmeester van NIVON Jeugd-
en Jongerenwerk en bedenker
van dit toekomstbeeld.
Onder de noemer 'I have a
dream' debateerden jongeren
en ouderen deze week in Ede
over hoe de samenleving er
over dertig jaar uit ziet. Daarbij
werd rekening gehouden met
dilemma's als hoe het wel
vaartsniveau in stand te hou
den en ver weg op vakantie te
gaan en tegelijkertijd minder te
vliegen en te consumeren. De
Nationale Commissie voor in
ternationale samenwerking en
Duurzame Ontwikkeling (NC-
DO) organiseerde het debat in
samenwerking met de Nationa
le Jongerenraad voor .Milieu en
Ontwikkeling (NJMO) om de
discussie over toekomstper
spectieven op gang te brengen.
Pothof vindt dat ook Neder
landers beter moeten nadenken
over de toekomst. Geen land is
zo milieubewust als Nederland,
het gescheiden inzamelen van
afval is gemeengoed. Maar te
gelijkertijd zijn' weinig Neder
landers bereid uit milieu-over
wegingen minder te gaan vlie
gen of minder te consumeren.
Producten vliegen de winkels
uit en zijn al verouderd op het
moment dat ze in de schappen
liggen. Heel milieuonvriendelijk
en weinig duurzaam, want door
deze 'overconsumptie' verdwij
nen de natuurlijke hulpbron
nen van de aarde razendsnel.
In Pothof s toekomstvisie
worden in Nederland over der
tig jaar alleen de provincies
Friesland. Noord-Holland en
Zuid-Holland bewoond. Zee
land wordt een recreatiegebied
en de rest van Nederland be
staat volledig uit bos en land
bouwgebieden. Iedereen werkt
drie dagen in een kantoor in het
westen van Nederland om
daarna vervolgens twee dagen
op de Veluwe te gaan jagen of
in de Achterhoek voedsel te
verbouwen.
De dromen van de deelne
mers aan het debat zijn lang
niet allemaal zo gedetailleerd
als die van Pothof. Dromen
over rust, vrede en grote na
tuurgebieden komen veel voor.
In de toekomst moet meer met
trein of boot worden gereisd, in
plaats van met de auto of met
het vliegtuig. Ook vinden de
meeste mensen het idee van
een aardbol met ruim acht mil
jard mensen afschrikwekkend.
Tussen alle dromen over de
wereld van de toekomst, klonk
ook af en toe een kritische noot.
Filosoof Hans Achterhuis is niet
erg gecharmeerd van al het ge
fantaseer. „Het creëren van
utopieën is zinloos. Bedrijven,
scholen, overheid; iedereen
schuift daarmee beslissingen
voor zich uit. Het is duidelijk
dat er fysieke grenzen zijn aan
de hoeveelheid grondstoffen in
de aarde. We dienen nu met
oplossingen te komen die ook
daadwerkelijk worden uitge
voerd. Dromen is leuk, maar
niet wanneer er geen stappen
worden ondernomen. Dat
maakt een droom gevaarlijk."
dat weer. De advocaat betoog
de dat de vlieger geen schuld
heeft aan de afwijking. Het woei
erg hard en de piloot zou uit
veiligheidsoverwegingen al zijn
aandacht nodig hebben gehad
voor het drukke vliegverkeer
om hem heen. De kantonrech
ter toonde zich verbaasd over
de afwezigheid van de piloot op
de zitting. De zaak was al
maandenlang aangehouden om
hem de gelegenheid te bieden
naar Haarlem te komen.
Het openbaar ministerie gaat
in hoger beroep tegen de eerde
re drie uitspraken. Begin vol
gend jaar moet de Haarlemse
rechtbank meer duidelijkheid
verschaffen over de moeizame
vervolging van piloten en vlieg
maatschappijen die zich niet
aan de routes houden. Inmid
dels liggen vele tientallen door
de luchtvaartpoiitie opgemaak
te processen-verbaal te wach
ten op afhandeling.
Vertraging bij
luchtmetingen
rond Schiphol
haarlem richard mooyman
De provincie Noord-Holland
heeft nog geen aanvullende
metingen laten verrichten naar
de luchtvervuiling rond Schip
hol. Het invoeren van een ver
beterde meetmethode blijkt een
jaar vertraging te hebben opge
lopen. Volgens woordvoerder
M. van Kanten van de provincie
is het uitstel vooral veroorzaakt
door een interne reorganisatie.
Een net van drie provinciale
'snuffelpalen' houdt de lucht
kwaliteit rond de luchthaven in
de gaten. De drie stations me
ten al meer stoffen dan enkele
jaren terug, maar kunnen geen
compleet beeld verschaffen van
de luchtvervuiling en de ver
oorzakers. Om die reden zou
dit jaar een uitgebreid aanvul
lend onderzoek worden uitge
voerd. Deze toezegging is mede
gedaan op aandringen van de
milieubeweging, die zich zor
gen maakt over mogelijke ge
zondheidsrisico's bij omwo
nenden.
De provinciale ambtenaren
die zich eerder bezighielden
met het luchtmeetnet hebben
na een reorganisatie een andere
functie gekregen, aldus Van
Kanten. Daardoor is vertraging
ontstaan. Verder bleken de
voorbereidingen meer tijd in
beslag te nemen dan verwacht.
„Het is jammer dat het is blij
ven liggen. Maar we willen de
toezeggingen wel nakomen. Al
le betrokkenen krijgen daarover
persoonlijk bericht."
Het door de provincie en
Schiphol gefinancierde onder
zoek is inmiddels aanbesteed.
„Begin 1999 kan de eerste fase
van de metingen plaatsvinden."
Dan zal met name de uitstoot
van afzonderlijke bronnen, zo
als vlieg- en wegverkeer, wor
den vastgesteld. Enkele maan
den daarna zal de luchtkwaliteit
op vijftig plaatsen in de wijde
omtrek van de luchthaven wor
den gemeten.
De meetresultaten van de be
staande snuffelpalen over 1998
zijn volgens de provincie nog
niet bekend. „De cijfers moeten
nog geïnventariseerd en geana
lyseerd worden", aldus Van
Kanten. In voorgaande jaren
werden de landelijke normen
voor de gemeten stoffen vrijwel
nooit overschreden. Wel is er
sprake van meer stankhinder.
De luchtkwaliteit bij Schiphol is
volgens de provincie vergelijk
baar met die van stedelijk ge
bied. Het wegverkeer is in
Haarlemmermeer de grootste
vervuiler.
De plaatselijke luchtkwaliteit
is een van de mogelijke beper
kingen bij de groei van Schip
hol. De beoogde toename van
het aantal vliegbewegingen
mag volgens eerdere afspraken
niet leiden tot een slechtere
luchtkwaliteit dan in 1990. De
toename van de uitstoot door
het steeds drukkere vliegverkeer
moet worden gecompenseerd
door een afname van de vervui
ling door het wegverkeer. Maar
de provincie verwacht dat het
effect van de invoering van de
katalysator over een aantal ja
ren zal zijn uitgewerkt.
Sony 180V 3-pak
3uurs videobanden.
Van 32.85 voor 19.95