Bisschop Hurkmans
prijst
Tiecht aan
Opstandige gemeenten vangen bot bij kerkelijke rech
Kerk Samenleving
Zwolle beraadt zich op
huisvesting dakloze moslims
Ongelovige theoloog mag aanblijvi
Leidsch Dagblad
WOENSDAG 16 DECEMBER 1998
Paus klaagt uitwassen economie aan
Vaticaanstad» De jongste crisis op de financiële markten heeft
talloze mensen in de Derde Wereld aan de bedelstaf gebracht.
De vrije markt is zelf niet in staat het algemeen belang te behar
tigen en de sociale en economische rechten van de mensen te
garanderen. In zijn boodschap voor de jaarlijkse Wereldvredes-
dag op 1 januari klaagt paus Johannes Paulus II de uitwassen
van de vrijemarkteconomie aan. Door de fluctuaties op de fi
nanciële markten zijn talloze mensen tot extreme armoede ver
vallen. aldus de 78-jarige kerkleider. Hij roept op tot de ontwik
keling van een nieuwe visie op wereldwijde vooruitgang in soli
dariteit. De razendsnelle ontwikkeling van de wereldeconomie
maakt het volgens de paus nodig vast te stellen wie verantwoor
delijk is voor het vervullen van de basisbehoeften van de men
sen. „De vrije markt kan dat zelf niet, want er zijn veel menselij
ke behoeften waarvoor op de markt geen plaats is." In zijn
boodschap onder de titel Respect voor mensenrechten: het ge
heim van ware vrede gaat de paus in op vraagstukken als de
rechten van kinderen, het milieu, het verwoestende verschijnsel
van de werkloosheid en de positie van etnische minderheden.
Hij herhaalt zijn oproep aan de rijke landen de Derde Wereld in
2000 van zijn ondraaglijke schuldenlast te bevrijden.
Anglicanen zoeken kerststallen
londen De Anglicaanse Kerk gaat kerststallen verzamelen in de
164 landen waar zij is vertegenwoordigd. De mooiste exempla
ren krijgen een plaats in een nieuw kerststallenmuseum in
Bethlehem, Jezus' geboorteplaats. De tentoonstelling is onder
deel van het project-2000 dat de stad in het Heilig Jaar 2000 tot
een uitstalkast van het christendom moet maken. Het kerststal
lenmuseum komt met steun van de Zweedse regering op het
plein voor de Geboortekerk. De uitstalling van het kindje Jezus
in de kribbe, Maria, Jozef, de os, de ezel, herders, engelen en wij
zen in diverse gedaanten maakt duidelijk waar het in het jaar
2000 om gaat, aldus secretaris-generaal John Peterson van de
anglicaanse wereldkerk. „De kerststallen zullen een duidelijk
symbool zijn van waar het jaar 2000 om draait. Dat is de geboor
te van een kind dat we Verlosser, Heer en Vredevorst noemen."
Barbara Payne, echtgenote van bisschop Claude Payne van
Texas, is belast met het verzamelen van de kerststallen.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Beroepen: te Lekkerkerk (Her
vormde Gemeente 't Venster):
G.J. Hiensch te Delft; te 01de-
bert: mw. A.J. van Ess te Nieho-
ve-Oldehove, die dit beroep heeft
aangenomen.
Aangenomen: naar Kampen (wijk
2): G.H. Koppelman te Scherpen-
zeel; naar Neede: mw. H.J. Buijs
te Streekgemeente De Gouwe;
naar Wierden (wijkgemeente
West): J. van Beek te Jaarsveld.
GEREF. KERKEN (VRIJGEMAAKT)
Beroepen: te IJmuiden: G. Zomer
te Nijkerk.
CHR. GEREF. KERKEN
Bedankt: voor Lisse: J. Trommel
te Kornhorn.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen: te Terwolde-De Vecht:
A.B. van der Heiden te Utrecht.
Bedankt: voor Sprang-Capelle: P.
Blokte Kootwijkerbroek.
REDACTIE DICK VAN DER PUS,
zwolle anp
Shah Ahmad Noorani Siddiqui.
Op last van de rechter hebben
de bezetters hun actie maandag
opgegeven en de sleutels van
het gebedshuis aan het door
Noorani benoemde interim-be
stuur overgedragen.
Volgens een woordvoerster
van de gemeente beslist de ge
meente vrijdag of ze de groep
tijdelijk onderdak kan bieden.
De vastenmaand begint om
streeks 20 december.
De Pakistaan Noorani ont
sloeg vorig jaar het in conflict
geraakte bestuur van de Zwolse
moskee en benoemde een inte
rim-bestuur.
De gemeente Zwolle onder
zoekt of ze de Surinaamse mos
lims die na het beëindigen van
de bezetting van de Gulzar-e-
Madinamoskee op straat staan,
voor de duur van de vasten
maand ramadan een tijdelijke
gebedsruimte kan aanbieden.
Dat was dinsdag de uitkomst
van een gesprek tussen burge
meester Franssen van Zwolle en
de voorman van de groep dissi
dente moslims, imam M. Goe-
lab. De groep bezette ruim drie
weken geleden de moskee uit
protest tegen het autoritaire op
treden van geestelijk leider
Faculteit bedenkt nieuw vak voor Liidemann
gottingen epd
De Duitse theoloog Gerd Liide
mann, die dit jaar publiekelijk
zijn geloof afzwoer, blijft ver
bonden aan de theologische fa
culteit van de Universiteit van
Göttingen. In plaats van zijn
leerstoel Nieuwe Testament
wordt voor hem een nieuw vak
in het leven geroepen.
De Evangelische Kerken in
Nedersaksen hebben sterke
druk op Liidemann uitgeoe
fend om de theologische facul
teit vaarwel te zeggen. In Duits
land zijn hoogleraren theologie
echter in staatsdienst. Het mi
nisterie van Wetenschap en
Cultuur van de deelstaat zag
geen reden voor ontslag. Een
overstap van Liidemann naai
de faculteit wijsbegeerte stuitte
op verzet van die faculteit en
van de omstreden godgeleerde
zelf.
De faculteitsraad stemde
maandagavond in met het
voorstel van het universiteits
bestuur om Liidemann een
aparte positie in de theologi
sche faculteit te geven. De uni
versiteit roept voor de ketterse
theoloog het vak Geschiedenis
en literatuur van het vroege
christendom in het leven. Een
„noodoplossing", oordeelde
decaan Eberhard Busch. Hij
hoopt dat met dit besluit de
zaak-Liidemann gesloten is en
de rust in Göttingen terugkeert.
Lüdemanns collega-hoogle
raren van de theologische fa
culteit hadden eerder aange
drongen op zijn vertrek omdat
hij zich na het afzweren van
het christelijk geloof als godge
leerde in een onmogelijke posi
tie zou hebben
vreerd. Als sinds 1996|
demann geen kerkeli ee
mens meer afnemen.
Liidemann zegde i
het christendom vaan rcj
dat hij de christelijke 1 Lv
langer met de nieuwst- 1,
schappelijke inzichten n
enigen. De leer dat Je;
Zoon is en de bijb
Woord is volgens hem<m
baar geworden. Zijn b .|ef,
ters uit 1995 verscheen 'n
in het Nederlands.
De gelovigen biechten te weinig, vindt bisschop Hurkmans van Den
Bosch. In het Bisdomblad van deze week beveelt hij het in de
vergetelheid geraakte sacrament van harte aan. „De biecht zet ons
ertoe aan goed te maken wat wij fout deden, voor iedereen."
den bosch anp
„In het sacrament van de biecht heeft de Kerk
een geestelijke rijkdom te bieden die nergens
anders te vinden is", schrijft Hurkmans. Toch
vinden veel gelovigen het moeilijk ten overstaan
van een priester hun zonden te belijden. „De
stap om u voor de biecht te melden is groot, om
dat het in parochies bijna on
gewoon is geworden."
Gelukkig telt het bisdom
nog echte 'biechtkerken',
constateert Hurkmans. Hij
wijst op de paters kapucijnen
in Den Bosch, de paters jezu-
ieten in Nijmegen en de pa
ters augustijnen in Eindho
ven, die nog op vaste tijden
de biecht horen.
Wie de gang naar de biecht
stoel te beladen vindt, kan
volgens de bisschop bij veel
priesters en paters ook in de
pastorie of het klooster te
recht.
Pater Bamabas van den
Bruele van de Bossche kapucijnen merkt dat
sommige mensen de biechtstoel 'unheimisch'
vinden. Daarom kunnen ze ook in de spreekka
mer van het klooster terecht voor een gesprek
dat met de biecht wordt afgesloten. In de kerk
kunnen de gelovigen vrijwel elke dag 's morgens
en 's middags gedurende enkele uren met de
'Van het angstige
gedoe van heel
vroeger merk
ik niet veel
biechtbel een pater oproepen. De meeste paro
chiepastoors kennen tot verdriet van pater Bar
nabas geen vaste biechttijden meer.
Als je eerst een afspraak moet maken, gaat de
lust om te biechten er al een beetje af." Van het
plichtmatige karakter van het sacrament, dat
veel oudere rooms-katholieken zo tegenstaat,
merkt hij niet veel meer. „Wie komt biechten,
doet dat persoonlijk en heel be
wust." In biechtstoel of spreek
kamer treft hij ook 'serieuze
jongelui' aan.
De jezuïeten van de Titus
Brandsmaparochie in Nijmegen
bieden elke week een uur lang
de mogelijkheid te biechten.
Pater Jan van de Poll heeft tij
dens dat uur zijn handen vol.
Het sacrament is voor hem en
zijn biechtelingen een volstrekt
normale zaak. „Van het angsti
ge gedoe van heel vroeger merk
ik niet veel. Mensen willen wel
eens met iemand anders praten
dan met hun psychotherapeut
en wat hen bezighoudt voor
God brengen."
Paus Johannes Paulus II wees de Nederlandse
bisschoppen tijdens hun vijfjaarlijkse werkbe
zoek aan het Vaticaan in juni op de zegeningen
van de biecht. Kardinaal Simonis zag daarin een
stimulans om zich sterk te maken voor het 'vers
made' sacrament.
Juridische strijd sleept zich al jaren voort
leidschendam anp
Ruim zestig hervormde gemeenten weigeren ten
onrechte om hun financieel beheer onder toe
zicht van de synode te stellen. De hoogste recht
bank van de Nederlandse Hervormde Kerk (NHKj
heeft het verzoek van de opstandige gemeenten
om de kerkordewijziging van 1991 niet op hen
van toepassing te verldaren, afgewezen.
Die kerkordewijziging houdt in dat alle ge
meenten uiterlijk in 1996 onder een vorm van be
heer hadden moeten vallen waarbij de hoogste
kerkvergadering (de synode) het laatste woord
heeft. De betrokken 62 gemeenten houden echter
vast aan de zelfstandige positie van hun kerk
voogdijen, die verantwoordelijk zijn voor het fi
nancieel beheer. Ten onrechte, oordeelde de ge
nerale commissie voor de behandeling van be
zwaren en geschillen, de hoogste rechtsinstantie
in de NHK.
De gemeenten hadden eerder tevergeefs gepro
beerd via de burgelijke rechter hun gelijk te ha
len. Het gerechtshof in Den Haag bepaalde vorig
jaar dat ze eerst de kerkelijke rechtsgang hadden
moeten doorlopen. De kerkelijke rechtbank oor
deelde dat plaatselijke hervormde gemeenten
weliswaar zelfstandige onderdelen zijn maar dat
het hoogste gezag in de NHK via kerkenraad en
regionale kerkvergadering uiteindelijk bij de sy
node berust.
Al in de kerkorde van 1951 had de NHK gepro
beerd een einde te maken aan de zelfstandigheid
van de kerkvoogdijen. Ze werden onderdeel van
de kerkenraden, met de synode als hoogste toe
zichthouder. Aanvankelijk was de aanpassing aan
de nieuwe regels vrijwillig, maar vooral met het
.Mi
oog op de voorgenomen kerkfusie mi
meerden en lutheranen wilde de syno t,jee
kerkordewijziging van 1991 ook de wei
kerkvoogdijen over de streep trekken.
De opstandige gemeenten vinden di
de de kerkorde van 1991 onrechtmatig
gesteld. De juridische strijd sleept zit'
jaren voort. Eind vorig jaar klaagde de
synodevoorzitter ds. W. Beekman
dures van de gemeenten de Kerk al
gulden hadden gekost.
)iri
'\J
uit de
Foto uit de archieven
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing een ingevulde cheque
(geen overschrijvingskaart) ter waarde van vijf gulden (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) op te stu
ren naar het Leidsch Dagblad, ta.v. Leidsch Dagblad Archieven, Postbus 54, 2300 AB Leiden of door contante
betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad aan de Rooseveltstraat 82. U ontvang de foto binnen drie weken.
ANNO 1898
ANN01973
Vrijdag 16 December
LEIDEN INGEZONDEN. Openbare slachtplaatsen.
Mijnheer de Redacteur!
Onlangs heeft de Burgemeester in den Raad aange
kondigd, dat waarschijnlijk binnenkort een voordracht
zal worden ingediend tot oprichting van een „abattoir".
Gaarne aannnemende, dat de met dien naam aange-
duidde zaak nuttig, noodig, onmisbaar is, zal ik mij van
harte verheugen wanneer ook Leiden welhaast daarop
kan bogen. Niet over de zaak dus, maar over den naam
zij mij een bescheiden vraag geoorloofd. Waarom moet
zulk een inrichting toch een abattoir heeten? Is open
bare slachtplaats niet aanstonds voor iedereen ver
staanbaar en duidelijk, ook voor de „burgers, boeren
en buitenlui", die juist telkens er mede te maken heb
ben, veel meer dan degenen, die Fransch kennen? Zeer
Zeker!
Is dan soms de Nederlandse benaming nieuw, onge
woon, opzettelijk in de studeerkamer uitgedachten dus
onbekend en onbruikbaar? Geenszins. De slachtplaat
sen der verschillende slachters worden hier gewoonlijk
met dezen naam genoemd, niet alleen in boeken en ge
schriften, maar ook, in de opschriften op de daartoe
bestemde stallen en gebouwen, en in den volksmond.
Een openbare slachtplaats zal dus niemand als onge
bruikelijk bevreemden, en daar immers, na de oprich
ting der ééne openbare, geen bijzondere slachtplaatsen
meer zullen worden gedoogd, kan het woord openbaar
bovendien gevoegelijk wegblijven, zoodat de Neder-
landsche naam zeker niet langer is dan de vreemde. Is
deze laatste dan zoo welluidend en streelend voor het
oor? Leiden, 14 Dec. 1898. M.
Maandag 17 december
LEIDEN Het jaar 1972 was
volgens het jaarverslag voor de
openbare bibliotheek "Reuvens"
en haar filialen - laatstgenoem
de in samenwerking met de r.k.
openbare bibliotheek - een jaar
met grote toeneming van het
aantal lezers.. Was dat eind 1971
ca. 11.800, eind 1972 was dit
gestegen tot ca. 13.000. Eind
1972 was 13% van de bevolking
van Leiden ingeschreven als le
zer.
Het boekenbezit steeg voor de
Centrale en filialen van 77.000
tot 85.600. Het aantal uitlenin
gen steeg van 476.800 tot
485.700.
DEN HAAG Het Centraal Bu
reau voor de statistiek heeft be
rekend dat het aantal doden in
het verkeer dit jaar iets geringer
zal zijn dan vorig jaar. Op grond
van de nu beschikbare gegevens
komt men tot de conclusie dat
de daling beperkt zal zijn: van
3300 in 1972 tot 3240 in dit
jaar.
DE BILT Het afgelopen jaar
heeft in vergelijking met '72 een
stijgende lijn te zien gegeven in
Feest in de Alexanderstraat zaterdag, waar het echtpaar De Wekker het 60-jarig huwelijksfeest vierde. Muziekvere
niging Concordia, waaraan de bruidegom zijn beste krachten heeft gegeven, bracht een muzikale hulde. Mevrouw
De Wekker, in een stoel, en haar man naast haar, volgen het feestelijk straatgebeuren.
FOTO ARCHIEF LEIDSCH DAGBLAD
uren zonneschijn en tempera- zomer. De eerste sneeuw kwam
tuur. Toch bleef de gemiddelde zeer laat (20 januari) maar op 12
temperatuur het gehele jaar 0,3 april lag een groot deel van ons
graad onder normaal. land nog wel onder een laagje
De zon scheen ruim 90 uur sneeuw. Schaatsen was er de
meer dan normaal, vooral te dan- laatste winter niet bij, want be
ken aan de fraaie, zeer zonnige halve weinig sneeuw trad er ook
weinig vorst op. De kou kwam
echter in het voorjaar.
Over de afgelopen zomer niets
dan goeds, alleen viel de nacht
vorst op 22 augustus volledig uit
de toon, temperatuur in Twente
en Zuid-Drente-5.
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82
Postadres; Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/riVvr.18 00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-5128 030
DIRECTIE
B.M.Essenberg,
W.MJ. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
A.J.B.M. Brandenburg, chefeindred regio
F. Blok, chef eindredactie algemeen
W. van Wanrooy, chef a. i. red.
Duin en Bollenstr.
W. Spierdijk, chef sportredactie
T. Brouwer de Koning, chef Rijn- en Veenstr,
E. Straatsma, chef red. Regio Leiden
Redactie:
Hoofdredactie;
ADVERTENTIE!
Maandag t/m vrijdag van 8 Ji t
ïb he
Hij t
ABONNEMENT^
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtigt 'Ullj
het automatisch afschrijven vanh Or d
geld, ontvangen 1,- korting pal Cteui
VERZENDING PESK fcgl
Voor abonnementen die per post
worden verzonden geldt een loa Qctie
aan portokosten per verschijnt
toni
LEIDSCH DAGBLAD OP Oi
Voor mensen die moeilijk lez»
hebben of blind zijn (ot een al
hebben), is een samenvatting v
nieuws uit het Leidsch Dagblac
/oor informatief
noi
nLectm
Auteursrechten voortó
Wr di
k m
(er
II vi
N H U I Z
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis
vestiging St. fclisabeth 24 u. per dag.
andag t/m vrijdag 08 00-17.00 u. (uitgezond
Pje
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071 -5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord:tel. 0172-463131
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
dek
iel st
tuur.