'Ik weet niet wanneer XI
ophoudt te bestaan'
Kampernoelies
136
ZATERDAG 21 NOVEMBER 1998
Regina Louf schreef'Zwijgen is voor daders'
Zij is zonder twijfel de meest
mtrouersiële vrouw van België. Bijna
tee jaar langde kroongetuige van het
onderzoeksteam-Dutroux. Onder
ienaam 'XIhet middelpunt van een
lts ontziende media-oorlogen bittere
strijd binnen de politiediensten.
I Eenmaal uit de anonimiteit getreden
werd Regina Louf in no-time een
Bekende Vlaming. Nu heeft ze haar
verhaal, dat zulke heftige reacties
oproept, de wereld ingestuurd in het
boek 'Zwijgen is voor daders.
Woest geblaf in de zoom
van een Belgische snel
weg. Aan het eind van
een doodlopend pad ligt een verzame
ling witte gebouwtjes met het opschrift:
'Hondenpension Haegelanden'. Op de
deur een gekalligrafeerd "briefje met de
belofte dat 's avonds alle viervoeters ge
knuffeld worden. Nerveuze kippen
scharrelen op het erf, terwijl een Dog
met de omvang van een kleine pony pa
trouilleert. Dit is het domein van Regina
Louf in De Pinte. Een vlekje op de West-
vlaamse kaart, dat eind 1996 gepromo
veerd werd tot het Zwarte Gat van Bel
gië. Zo gruwelijk waren de verhalen die
Louf aan haar ondervragers vertelde, dat
alle hoop, vertrouwen en geloof leek te
worden verzwolgen.
Misbruikt vanaf haar tweede jaar, in
de hotelvilla van haar grootmoeder
waar ze werd 'uitgeleend'. Op twaalfjari
ge leeftijd verkocht aan Tony, de min
naar van haar moeder, waarna een car
rière als kindhoertje tot zijn meest per
verse wasdom kon komen. „Als maar
een deel waar is van wat deze getuige
vertelt, staren we in de afgrond", zei
Mare Verwilghen, de voorzitter van de
parlementaire onderzoekscommissie-
Dutroux nadat hij over het dossier-Xl
was ingelicht. Speurders die Regina
Louf maandenlang bijna dagelijks ver
hoorden, voorspelden een doorbraak in
het onderzoek naar machtige pedofi-
lienetwerken. Zo groot was de samen
zwering, dat de 'hooggeplaatste Belgen'
met bussen uit Brussel zouden moeten
worden afgevoerd.
Getuige XI bleek verbluffende details
te kennen van enkele moorden op min
derjarige meisjes in de periode '75 - '85.
Zo gaf zij een vrij getrouwe beschrijving
van de champignonkwekerij waar
Christine van Hees werd misbruikt en
verbrand en wist ze te melden dat het
slachtoffer met 'draad' was vastgebon
den (elektriciteitsdraad, bleek uit de ou
de processen-verbaal). Wat de onder
vragers de koude rillingen bezorgde,
was de manier waarop XI Belgisch
meest beruchte crimineel Dutroux in dit
milieu situeerde. Dutroux zou niet het
meesterbrein zijn waarvoor men hem
aanzag: XI beschreef hem liever als een
kleine kruimelaar, een figurant. Anderen
waren nog veel erger.
Verhoord wordt Regina Louf inmid
dels niet meer, maar daarmee is de aan
dacht voor haar persoon nog niet weg
geëbd. Het programma Panorama
waarin zij voor het eerst uit de anonimi
teit trad, werd door 983.000 Vlamingen
bekeken. Uit peilingen blijkt dat onge
veer de helft van de Belgische bevolking
haar verhaal nog steeds geloofwaardig
acht. Het medialandschap blijft ver
deeld in een kamp 'gelovigen' en 'niet
gelovigen'. Haar boek Zwijgen is voor
daders, dat volgende week ook in Ne
derland ten doop wordt gehouden,
bleek een bestseller. In de eerste weken
werden er in Vlaanderen al meer exem
plaren van verkocht dan van de briljante
roman Het goddelijke monster van Tom
Lanoye.
Woordvoerder
„De oplage vliegt omhoog", zegt Louf
glimlachend. Ze heeft met opgetrokken
benen plaatsgenomen op twee plastic
kantoorstoeltjes, Jhermoskan koffie op
tafel. Vorige week was zij nog te zien in
'Jan Publiek', de Vlaamse beschaafde
variant op de David Letterman-show.
Onder het volkstribunaal dat haar
mocht ondervragen, bleken maar enke
le sceptici te zitten. De uitzending was
een groot succes, vindt Louf. „Als ik met
de grond gelijk was gemaakt, waren ook
alle andere slachtoffers van seksueel
misbruik in België tekort gekomen, zo
voel ik dat. Zij zien mij een beetje als
hun woordvoerder. Als ik instort, dan
krijgen zij ook klappen. Een zware ver
antwoordelijkheid."
- Waarom na alle heisa ook nog een
boek?
„Ik wilde beschrijven hoe het komt dat
een slachtoffer van seksueel misbruik zo
lang loyaal blijft aan de daders. Waarom
een kind dat van jongs af aan in eéh
netwerk wordt misbruikt, blijft zwijgen
en er niet uitbreekt. Je krijgt honderden
keren te horen: dit is jouw schuld, het
ligt in je aard. Dat geloof je gewoon. En
ik had af te rekenen met mijn familie,
die niet achter me is gaan staan en met
de rijkswachters en magistraten die het
onderzoek hebben vermoord omdat ze
mij beschouwden als een fantaste. Alle
politiemensen die serieus aan het on
derzoek hebben gewerkt, kunnen een
verdere carrière wel vergeten."
- Je wilt graag geloofd worden
Schaterlach: „Nee, ik word graag door
mijn therapeute en mijn partner ge
loofd. Mijn boek biedt de mensen wel
een kans om na alle controverses een
eigen oordeel te vormen. Héél België
kan mij niet geloven, simpelweg omdat
het onderzoek naar mijn verklaringen
niet fatsoenlijk is afgerond."
- Vier magistraten hebben onafhankelijk
van elkaar verklaard dat er geen mate
riële bewijzen zijn gevonden die jouw
verhalen staven.
„Iemand heeft ooit gezegd: pedofilie is
de meest perfecte misdaad. Als slachtof
fer word je nooit geloofd. Hoe gruwelij
ker het verhaal, hoe minder je geloof
waardigheid. Ik heb inderdaad overwo
gen: ik zeg gewoon een paar dingen
niet, om die reden. Maar ik zit nu een
maal zo in elkaar dat ik graag alles wil
vertellen. Ik kan niet kiezen tussen de
waarheid en het zwijgen. En er blijven
toch voldoende elementen die na verifi
catie bleken te kloppen. Hoe had ik an
ders twee jaar lang een legertje politie
mensen aan het werk kunnen houden?"
- De praktijken die jij in je boek be
schrijft: babymoorden, het met geweren
jagen op kinderen in de bossen, pedofi-
lienetwerken, bestaan nog steeds?
„Zeker. In 1992 kreeg ik signalen dat-het
gewoon doorging in Gent, met kinderen
en dezelfde kring van mensen. Ik ben
naar de rijkswacht gestapt maar die zei:
'Dit is te groot voor ons, hier willen we
onze vingers niet aan branden.' Mijn
daders zullen altijd vrij blijven, dacht ik.
Tot ik in de zomer van 1996 op televisie
beelden zag van twee meisjes die levend
uit een cel van Dutroux bevrijd werden
omdat de politie één tipgever serieus
had genomen. Het was de eerste keer
dat er toch 'iets' werd gedaan."
- Waarom werd het onderzoek naar
jouw verhaal volgens jou gefrustreerd?
„België kon zich na het drama Dutroux
niet nog eens zo'n affaire permitteren.
Ten tweede: een aantal mensen in de
politiek, rijkswacht en magistratuur had
een hoop te verliezen. Zij hebben aan
de noodrem getrokken. Uit angst dat er
te veel aan het licht zou komen, is de
eerste rechercheploeg van het onder
zoek afgehaald."
- Dat was misschien niet gebeurd als die
speurders bewijzen hadden gevonden.
„Ik pretendeer niet dat alles klopt wat ik
gezegd heb. Ik heb dingen door elkaar
gehaald. In mijn geheugen zijn bepaal
de herinneringen vervormd. Mijn tijds
besef, het aantal mensen dat ergens bij
aanwezig was, dat soort dingen. Maar
de feiten zelf, de scènes, bepaalde inte
rieurs, staan in mijn geheugen gegrift."
Het boek van Regina Louf is ver
schenen bij uitgeverij Houtekiet-
/De Fontein en kost 34,90 gul
den. Hieronder enkele citaten uit
het boek.
'Ik ben bang dat als ik ga huilen,
ik nooit meer kan ophouden, dus
huil ik niet. Ik ben bang dat als ik
ga haten, ik nooit meer ophoud te
haten, dus haat ik niet.
Zij (moeder) mocht vaak kiezen
wie me het eerst mocht nemen en
ze voerde die opdracht gretig uit.
Ze schonk me weg, applaudisseer
de als ze me op de tafel legden.
'Het spel ging vlot door, de man
nen amuseerden zich prima en ik
werd angstiger dan ooit tevoren.
Toen de meisjes hun kleren alle
maal kwijt waren begonnen ze te
mikken. Bewust schoten ze naast
hen, joegen hen op, en lachten om
hun angst.
'De andere man. kleiner en dik
ker, schopte mijn benen uit elkaar
terwijl hij zijn rits opende. Ik
hoorde het geluid. 'Neeeeü'gilde ik
terwijl de gil gesmoord werd in de
handpalm van de grote man. 'Ik
was vier' roep ik tegen mezelf, ge
luidloos. 'Ik was vier, want er
stond nog een stuk taart in de ijs
kast, de taart die 's middags was
uitgedeeld, en ik had de kaarsjes
uitgeblazen'.'
- U lijdt aan wat een 'versplinterde per
soonlijkheid' wordt genoemd. Volgens de
vakliteratuur is een van symptomen dat
realiteit en fantasie met elkaar verward
kunnen worden. De ploeg psychiaters die
u onderzocht, kwam tot de conclusie: ge
tuige XI moet serieus worden genomen.
Maar zij kan gebeurtenissen in haar ge
heugen hebben gecreëerd. Feiten uit boe
ken, verhoren, therapie-sessies, voor
waar zijn gaan aannemen.
„Ik ben dertig uur lang getest en de con
clusie was: Regina is wel érg nuchter. Ik
weet heel duidelijk wat mijn herinne
ring is. Ik ken perfect het verschil tussen
dromen en herbeleving. Ik heb echt niet
mijn nachtmerries aan de politie ver
teld! Het is waar: ik heb lang therapie
gevolgd, maar ik ben daardoor een sta
biele persoon geworden. Hypnose-ses-
sies heb ik bijvoorbeeld altijd gewei
gerd: wat ik mij gewoon herinner, is al
gruwelijk genoeg.
- U was niet de enige 'X'-getuige. Ande
ren, met soortgelijke verhalen, vielen al
snel door de mand omdat zij er aan
toonbaar op los fantaseerden. Er zijn ook
mensen die heilig geloven dat zij door
UFO's on woerd zijn en slachtoffer wer
den van buitenaardse medische experi
menten.
„Klopt. Het is vaak zo dat patiënten met
persoonlijkheidsstoornissen dingen
door elkaar halen. Het werkt een beetje
als een spons: men zuigt alles op. Bij mij
is dat niet gebeurd. Ik weet ook niet wat
het verschil heeft gemaakt. Ik was een
onverwoestbaar kind. Beter bestand te
gen de druk. Ik probeerde mezelf bij
voorbeeld mentaal gezond te houden
door boeken stuk te lezen over onder
werpen als archeologie en paleontolo
gie. Daardoor werd ik niet helemaal
door het seksueel misbruik beheerst.
Maar ik geef toe: het is een beetje a-ty-
pisch."
- Ooit gemerkt dat mensen dachten: die
Regina Louf is zo gezond, wat zij beweert
kan ze nooit zelf hebben meegemaakt?
„Ja, vooral de tweede groep speurders
was vreselijk. 'Je ziet er veel te gelukkig
uit' zeiden ze. 'Te perfect. Je zult er wel
veel plezier aan hebben beleefd'. Ze
duwden me tot de rand. Bijna heb ik
toen schreiend al mijn verklaringen in
getrokken. Ik heb toen echt op mijn tan
den moeten bijten."
Licht verontwaardigd: „Ik kan het ook
niet helpen dat mijn therapie inmiddels
is afgerond, dat ik weer gevoelens heb
en weer kan lachen. Zo zijn er ook
slachtoffers die relatief goed functione
ren ondanks jaren in een concentratie
kamp."
- Toen de politieteams elkaar in de ha
ren waren gevlogen en het onderzoek
naar jouw getuigenissen leek vast te lo
pen, heb je de publiciteit gezocht. Dat
heb je wel geweten.
„Ik dacht eerlijk gezegd: het zal de men
sen nauwelijks interesseren. Maar er
stak een storm op. Ik had het gevoel: ik
ben op oorlogsgebied beland. In de me
dia ontbrandde een strijd die vooral
ging om de vraag: wie krijgt er gelijk? Nu
nög is het voorpaginanieuws als mijn
ouders met een verklaring komen die
mijn vriend in een slecht daglicht stelt.
Dan denk ik: zijn er geen belangrijker
zaken aan de hand?"
- Nooit spijt gehad?
„Niet over het feit dat ik mijn anonimi
teit heb opgegeven. Het heeft me om te
beginnen van mijn familie verlost. Ik er
vaar het als een enorme bevrijding dat
die banden nu zijn doorgesneden. Zij
hebben niet mijn kant gekozen, maar
die van de daders. Het heeft me jaren
gekost om dat in te zien. Ik heb veel te
lang met ze gedweept. Als ik nu de fo
toalbums van mijn jeugdjaren zou krij
gen, zou ik ze meteen op de brandstapel
gooien. Het kind dat daarin staat, dat
was ik niet. Ik ben een wees."
- Uw ouders hebben ervoor gezorgd dat
uw boek één dag uit de handel werd ge
haald.
„Ja, het gevolg was dat nu nog meer
mensen mijn boek willen kopen. Bijko
mend voordeel is dat ik nu mijn dossier
mag inzien. Echt, als je dat leest... Met
mijn advocaat en enkele journalisten
ploegen we de stukken nu door. Over
een jaar komen we naar buiten met het
gedocumenteerde verhaal dat het on
derzoek systematisch is vermoord. En
de hetze die mijn ouders nu via de me
dia tegen mij voeren... Ach, het feit dat
ze met modder gooien, kan alleen maar
bijdragen aan hun ontmaskering."
Lacht: „Ze verdienen echt een Oscar in
de categorie drama."
- Komt er ooit een eind aan de publieke
figuur XI?
Voor het eerst in het gesprek is er een
lichte aarzeling. Dan zegt Regina Louf:
„Ik weet niet wanneer XI ophoudt te
bestaan. Het zal me nog lang achtervol
gen. Mijn job als getuige zit er in elk ge
val op. Nou ja, als de eerste dader uit
het pedofilienetwerk waarin ik als kind
meedraaide, aangehouden wordt... Dan
gaat XI echt de kast in."
PAUL KOOPMAN en MARC PEEPERKORN
Onze Taal
Ik werk in een studentenstad. Er
zijn allerlei mensa's, gaarkeukens of
studentenrestaurants. De meeste
heten hier Alma, wat niet handig is
maar ondervangen wordt doordat
de Alma's genummerd zijn. Ik eet
wel eens in de Alma-1. Het eten is
er lang niet slecht, het is hier vlak
om de hoek en men treft er geregeld
leden van het Comité 'Ei zo na'. Vo
rige week stond er een gerecht op
het menu met kampernoelin.
Ik had daar nog nooit van gehoord, van
kampernoelin, en bestelde om zeker te
zijn iets anders. Wat de boer niet kent, dat
eet hij niet. Mijn Vlaamse collega's kenden
het woord wel, maar ze zeiden er meteen
bij dat champignons toch meer gebruikelijk
was. Er moet een purist in de keuken van
Alma-1 zijn. Niet om puree te maken, maar
om Franse woorden van het menu te ver
vangen door Nederlandse, want zoveel is
zeker dat de champignon van Franse af
komst is.
Dat het woord kampernoelie weinig meer
gebruikt wordt, ook in Vlaanderen, blijkt
ook hieruit dat het wel vermeld staat in het
'Zuidnederlands Woordenboek' van Walter
De Clerck (1981) maar niet is opgemerkt
door Ton van der Wouden in zijn 'Vlaamse
taai-eigenaardigheden' (1998).
Het Franse champignon, vroeger ook
'champegnuel', is een vervorming van
het Latijnse '(fungus) campagniolus', ofte
wel: veldpaddestoel. Dat is niet speciaal on
ze champignon, maar in 't algemeen: eet
bare paddestoel. In het middeleeuwse Ne
derlands is dat overgenomen als 'comper-
noel', 'campemoel', en sedert de 16de eeuw
als 'campernoelie'.
Het is dus eigenlijk een beetje vreemd om
het Franse champignon te willen ver
mijden ten gunste van het 'Nederlandse'
kampernoelie, want kampernoelie is even
zeer aan het Frans ontleend, alleen een
paar honderd jaar eerder. De vorm kamper
noelie is er sedert de 16de eeuw, de vorm
champignon sedert de 18de eeuw. liet laat
ondertussen wel zien dat leenwoorden, als
ze maar lang genoeg in onze taal voortle
ven, hun vreemdheid verliezen en zo ge
woon kunnen worden dat ze als purisme te
genover een jonger leenwoord gesteld kun
nen worden.
Ik ontdek ook dat het woord kampernoelie
destijds niet beperkt was tot de Vlaamse
gebieden, en evengoed in Nederland het
gewone woord is geweest. In de 19de en
20ste eeuw is het meer en meer vervangen
door champignon. Dat het in het Zuiden
wat langer gebruikt werd, zou kunnen ko
men doordat men er wat meer geneigd is
Franse woorden te vermijden. Ik geef toe:
uiterst selectief, maar toch.
In het algemeen ben ik geen voorstander
van purismen. Ik beschouw het als een
vorm van xenofobie, vreemdelingen-angst,
een niet ongevaarlijke ziekte die snel kan
omslaan in vreemdelingen-haat. De purist
van de puree is me aangenamer dan de pu
rist van de purismen. Woorden als duim-
spijkertje voor punaise of stortbad voor
douche doen mij gekunsteld aan. De kam
pernoelie heeft bovendien nog het nadeel
zelf ook niet van vreemde smetten vrij te
zijn.
Het is dus niet omdat ik van purismen
houd. dat ik toch de kampernoelie wel
mag. Het woord hééft wat. Het heeft iets
sympathieks. Het klinkt bepaald beter dan
sjampiejon, en verdient mijns inziens een
tweede leven. Ik zal er een goed woordje
voor doen in het Comité, ook al moeten we
voorkomen dat het voortaan het Kamper
noelie- Komitee wordt. En ik neem mij voor
om zelf van nu af aan van kampernoelies te
spreken, als het zo uitkomt. Weg met de
champignons.
Toen mijn kinderen vijf en zes waren,
hadden zij een vreselijke hekel aan 'pad
destoelen' in hun eten. Die aten ze niet, on
der geen beding. Een tijd lang wist ik dat te
omzeilen door te zeggen: Welnee, het zijn
geen paddestoelen, het zijn champignons.
Champignons aten ze wel, ofschoon met te
genzin, zolang maar zeker was dat het geen
paddestoelen waren. Dat ging een hele
poos goed. Totdat mijn dochter op zevenja
rige leeftijd ontdekte dat champignons wel
degelijk paddestoelen waren. Toen was de
beer los, ik viel door de mand als een be
drieger en het heeft meer dan tien jaar ge
duurd voordat er weer eens af en toe cham
pignons op tafel kwamen. Had ik destijds
het woord kampernoelies gekend, ik had
wellicht nog mijn gezicht kunnen redden.
Ik had kunnen zeggen: O, bedoel je kam
pernoelies? Had dat dan meteen gezegd!
Volgens de nieuwe spelling blijft de pad
destoel overigens een paddestoel. Het is
maar dat u het weet. Het is geen padden
stoel geworden. Althans in de editie van het
Groene Boekje die ik heb, want ze verande
ren die geloof ik drie keer per jaar.
Louf: „Ik pretendeer niet dat alles klopt wat ik gezegd heb.
FOTO C PD PETER-VINCENT SCHULD
