Kamermeerderheid voor
betaalstroken op snelweg
Marnix van Rij: 'Het CDA is te centralistisch'
Binnenland
Heeftu misschien ergens een slaapplaats voor ons?'
Positieve reacties Paarse
partijen op Schipholplan
Pronk verstopt vuile grond
onder luchthaven in zee
Van Rij krijgt steun bestuur
DAG 17 NOVEMBER 1998
ANP Algemeen Nederlands Persbureau CPD Geassocieerde Pers Diensten
M STEVENHAGEN
ACH, 01 (KT 26 (76. SlUPTRBH SW1PPEN
omiwt ne-r <bpes>&Em&to&. ^oerr
IS VOOÊ Mil AUfEN ^UtWTIÊJ-
e|0ef&|2EMVÊWeA <^AAT V
I pec> iciio..?
ternatieve geneeswijzen zijn in
Een meerderheid van de Nederlanders staat positief
alternatieve geneeswijzen. Bijna driekwart denkt dat
Jel alternatieve als reguliere geneeswijzen effect hebben. Een
le meerderheid (77 procent) is van mening dat de overheid
gratie van alternatieve geneeswijzen in het reguliere circuit
stimuleren. Ziekenhuizen zouden ook alternatieve
moeten aanbieden, aldus deze meerderheid. Bijna
de vijf mensen (18 procent) wijst alternatieve geneeswij-
als een moderne vorm van kwakzalverij. Eenderde van de
[ervraagden denkt dat alternatieve geneeswijzen de oorzaak
een ziekte aanpakken, terwijl de reguliere geneeskunde al-
1de symptomen onderdrukken. Onder vrouwen is het aantal
wanders van alternatieve geneeswijzen groter dan onder
Dit blijkt uit een peiling die het Nipo heeft gehouden
van het Medisch Comité Nederland-Vietnam. Aan
tot de peiling is het symposium Geneeskunde in Oosten
het comité vrijdag in Amsterdam organiseert.
Lr miljoenen Viagrapillen gestolen
Onbekenden hebben het afgelopen weekeinde tien-
npallets met Viagrapillen gestolen in de Limburgse plaats
voort. De pallets bevonden zich in een vrachtwagen die in
loods stond. De pillen zijn volgens de politie tussen de der-
n vijftig miljoen gulden waard. De partij was geladen in
ikrijk en bestemd voor Spanje. Nadat de lading in België was
egeld, werden de pillen voor het weekeinde gestald bij een
rijf in Ittervoort. De politie wil in het belang van dat onder
been verdere mededelingen doen.
;un FNV-actie voor hogere uitkering
hidam» De kaartenactie waarmee de FNV en de Raad van
en pleiten voor hogere uitkeringen, heeft de steun gekregen
een aantal grote gemeenten. Zo'n vijftig wethouders van so-
zaken hebben meegedaan aan de actie. Onder meer de
louders van Amsterdam, Utrecht, Groningen, Eindhoven,
urg en Leeuwarden waren het eens met het pleidooi van de
:entrale en de kerken. Opmerkelijk is dat ook wethouders die
ijn van PvdA en CDA de actie hebben gesteund, alhoewel
lartijen het in de Tweede Kamer niet eens zijn met de inzet
de actie. De initiatiefnemers willen dat het sociaal minimum
dt verhoogd. Inmiddels zijn veertigduizend kaarten binnen.
edesprijs voor VN-ambassadeur
haag» De Nederlandse ambassadeur bij de Verenigde Na-
J. Ramaker, krijgt de Wateler-Vredesprijs. Dat heeft de orga-
rende Carnegie-Stichting vandaag bekendgemaakt. Die
ïiing is eigenaar van het Vredespaleis en kent de onderschei-
jjaarlijks toe aan een persoon of instantie die zich heeft in-
itvoor de wereldvrede. De prijs is vernoemd naar J. Wateier,
Nederlander die bij zijn overlijden in 1927 zijn vermogen
iet aan de eigenaar van het Vredespaleis waarbij hij bepaalde
het gebruikt moet worden voor een jaarlijkse vredesprijs,
ene jaar komt de prijs in Nederlandse handen, het andere in
enlandse. Tot degenen die sinds 1931 zijn onderscheiden
Dren Martin Luther King, Danny Kaye en Henry Kissinger.
veel dikke honden en katten
Niet alleen mensen, maar ook katten en honden moe-
aan de lijn doen. Te veel viervoeters lijden aan overgewicht,
ïen dierenartsen. De oorzaak zou verkeerde voeding en een
ezonde levensstijl van de dieren zijn. Bijna veertig procent
de Nederlandse honden en een op de drie katten lijdt aan
[gewicht, zo blijkt uit een onderzoek onder dierenartsen in
opa. Bij overgewicht treden bij de dieren gezondheidsproble-
nop; van een ongezond uitziende vacht tot hartaandoenin-
diabetes en allerlei infectieziekten. Om daar wat aan te doen
iniseerde dierenvoedingsbedrijfs Hill's Pet Nutrition eerder
aar in samenwerking met een aantal dierenartsenpraktijken
afslankwedstrijd voor honden en katten. Woensdag 25 no-
iber is de Finale in het Land van Ooit in Drunen.
cro Groundservices vrijuit
rlem Vrachtafhandelingsbedrijf Aero Groundservices op
liphol is niet aansprakelijk voor een dodèlijk ongeval van een
knemer in april 1994. De politierechter in Haarlem oordeel-
randaag dat de vervolging te lang op zich heeft laten wachten
dat het openbaar ministerie daarom niet ontvankelijk is. Op 7
il 1994 kwam een personeelslid van Aero Groundservices tij-
iszijn werk door een ongeval om het leven. De toedracht van
ongeluk is nooit helemaal duidelijk geworden. Justitie ver-
et het bedrijf dat de veiligheidsvoorschriften niet waren nage-
:d. Eind 1995 besloot de rechter de zaak aan te houden om
;enkele collega's van het slachtoffer te kunnen horen. Die
iben echter geen nieuw licht op het ongeval kunnen werpen.
VD beraadt zich over Van Baaien
haag» Het hoofdbestuur van de WD buigt zich vanavond
teen mogelijke rehabilitatie van Hans van Baaien. Van
alen trok zich tijdens de campagne voor de Tweede-Kamer-
kiezingen in april 1998 terug als campagneleider. Hij besloot
vendien voorlopig geen gebruik te maken van het recht voor
WD een Kamerzetel in te nemen waarop hij sinds de Kamer-
kiezingen met zijn 29ste plaats op de WD-kandidatenlijst
hthad. De WD haalde bij de verkiezingen 38 zetels. Van
alen trok zich terug, nadat hij er in de media van was beschul-
1 in zijn Leidse studententijd te hebben gesympathiseerd
extreem-rechts.
Asielzoekers die via een andere Europees land
naar Nederland komen, zijn sinds midden okto
ber op zichzelf aangewezen. De 'Dublin-geval-
len' (zo genoemd omdat de EU-landen daarover
in Dublin afspraken hebben gemaakt) moeten
zich regelmatig bij het aanmeldcentrum laten
zien. De overheid biedt deze groep intussen
geen enkele voorziening. Vluchtelingenwerk
sprong bij en zorgde voor geïmproviseerde
noodopvang. Morgen komt daaraan een einde.
De bodem van de noodkas is al geruime tijd in
zicht.
ARNHEM PAUL VERSLUIS
De matrassen voor twintig volwassenen vullen de
bovenverdieping van een Arnhems kerkgebouw.
Bijna een maand hebben de mannen en vrouwen
- van zeventien tot zestig, gezinnen en alleen
staanden door elkaar - zo goed en kwaad als het
ging in de krappe ruimtes rondgehangen. Geza
menlijk stonden ze er in de rij voor het enige toi
let. Ze deelden het keukentje, als de twee mannen
die daar een dubbele matras deelden er tenmin
ste niet lagen te slapen.
De groep asielzoekers zien langzaam het mo
ment naderen dat hun schrikbeeld - op straat sla
pen - werkelijkheid wordt. Via het Arnhemse kan
toor van Vluchtelingenwerk konden ze tot nu toe
in kleine groepjes terecht in Wageningen, Tiel,
Velp en Oosterbeek. Ze overnachtten in de daklo-
zenopvang of een pension. Een enkel gezin kwam
onderdak bij een particulier, anderen in een
kraakpand of een ruimte van het Leger des Heils.
De grotere groepen belandden in Wolfheze en in
de Pniëlkerk in Arnhem.
In die kerk hebben de asielzoekers vooral ge
wacht. Klagen doen ze, maar niet over de sobere
omstandigheden. Ze zijn de vrijwillgers dankbaar.
„Maar waarom gaat de Nederlandse overheid zo
met ons om? We zijn geen criminelen, we zijn ge
wone mensen die willen werken. Duitsland moet
ons niet, en in Bosnië kunnen we niets. Ons huis
in het Servische deel van Bosnië is bezet docfr an
deren. We hebben niets voor het kiezenzegt de
23-jarige Anita. Ze is hier met zes familieleden.
De familie heeft de oorlog op de Balkan uitge
zeten in Berlijn. Ruim drie maanden lang hebben
ze dit jaar geprobeerd in Bosnië een nieuw be
staan op te bouwen. Het is de tandartsassistente,
haar vader (elektriciën) en haar echtgenoot (me
taalarbeider) niet gelukt. In Nederland dachten ze
een laatste kans te maken, maar daar lijkt het
steeds minder op. Elke dag ziet hun lot er slechter
uit, weet echtgenoot Salih.
Ze zullen zich op verzoek van Vluchtelingen
werk morgen bepakt en bezakt melden in het
Arnhemse stadhuis. Ze hebben geen flauw idee
waar en hoe ze hun tijd moeten doorbrengen tot
dat ze voor controle in het Aanmeldcentrum Ze
venaar worden verwacht. Eén voor één heffen ze
de handen vragend in de lucht.
De tien Bosnische asielzoekers in de naastgele
gen kamer hebben ook nog niet kunnen beden
ken hoe de nachten tot de volgende afspraak bij
de vreemdelingendienst in Zevenaar door te ko
men. „Blijven lopen", is het meest concrete idee.
Bezoekende Nederlanders worden aangeklampt:
„Heeft u misschien een slaapplaats voor ons?"
De meeste tijdelijke bewoners van de Pniëlkerk
verbleven ooit in Duitsland en zijn teruggestuurd
naar Bosnië. Allemaal hebben ze een goede reden
om daar weer weg te gaan. „Mijn broer is bij een
massamoord om het leven gekomen. Meer fami
lie had ik niet. Ik kan niet terug. Mijn vroegere
woonplaats is in handen van de Serviërs", vertelt
een moslimman.
Uit plastic mapjes halen verschillende mannen
hun diploma's. Met trots worden hoge cijfers
aangewezen. Het zijn vaklui die maar al te graag
laten zien wat ze kunnen, maar niet mogen.
Milieudefensie boos op kabinet
Dat is begin december te ver
wachten. aldus D66-woordvoer-
derVan Walsem.
„Deze minister is moedig en
toont durf", reageert WD-Ka-
merlid Te Veldhuis op het be
sluit van minister Netelenbos
(Verkeer) om toe te staan dat
het vliegverkeer op Schiphol de
komende jaren flink mag groei
en. „En dat geldt ook voor mi
nister Pronk van milieu." Het
besluit werd maandagavond
door het bijna voltallige kabinet
genomen.
Over de inhoud van de beslis
sing is Te Veldhuis zeer content.
„Dit is precies in lijn met wat de
WD de afgelopen jaren steeds
heeft bepleit. Wij zijn blij dat
Nederland meegaat in de vlucht
der volkeren. Het is goed dat
het kabinet qua kosten-baten
kiest voor de meest gunstige
optie. Doorgroeien op Schiphol
is relatief goedkoop en er vindt
geen kapitaalvernietiging plaats
omdat de bestaande infrastruc
tuurdienst blijft doen."
Het Kamerlid denkt dat de
uitbreiding goed samen kan
gaan met beperking van de
milieuoverlast. „Waar dat plaat
selijk misschien toch niet lukt,
zouden eventueel enkele huizen
kunnen worden opgekocht.
Milieudefensie vindt het plan
van het kabinet om Schiphol
fors te laten groeien „volstrekt
onacceptabel". „Uitgerekend
op het moment dat we zijn uit
genodigd om met alle betrokke
nen te praten over de milieu-
grenzen, komt dit naar buiten.
De milieugrenzen moeten het
uitgangspunt zijn. En dan zijn
de groeicijfers van het kabinet
onrealistisch", aldus woord
voerder W. Duyvendak.
De Paarse partijen reageren
positief op de kabinetsplannen.
PvdA-Kamerlid Van Gijzel: „Er
zal goed gekeken moeten wor
den of Schiphol binnen de hui
dige milieugrenzen zo kan
groeien als het kabinet aangeeft.
Daarbij moet ook worden gelet
op veiligheid. Nu zijn er 420.000
vliegbewegingen en 44 miljoen
passagiers. Als dat 80 miljoen
passagiers en 600.000 vliegbe
wegingen moeten worden, geeft
dat aan wat een enorme kisten
je moet inzetten", aldus het Ka
merlid.
D66 vindt de cijfers die minis
ter Netelenbos gisteravond na
overleg op het Catshuis noemde
„vrij realistisch". De partij is
druk doende een standpunt te
formuleren over de luchtvaart.
Op 1 februari begint de eerste proef met rekeningrijden. Op de A12 bij Harmeien zijn daartoe elf portalen over de weg gebouwd. In elk van die
portalen zitten sensoren en camera's, die de auto's die er onderdoor rijden zullen registreren.
Een meerderheid van de Tweede Kamer steunt het idee
om op autosnelwegen 'betaalstroken' aan te leggen. De
automobilist die wil opschieten en files vermijden kan
daar dan tegen betaling gebruik van maken. Maar het
gaat de PvdA, WD en D66 te ver de plannen voor reke
ningrijden te schrappen, zoals het CDA gisteren bepleit-
In de plannen van het CDA
worden betaalstroken aange-
KWALITEITSPARK
parketvloer mei hinderlijke spijkergaatjes
MASSIEF EIKEN (14 mm) 4 H 4 95
STROKEN compleet gelegd I U*+.
49.95
18.
KAUitll
legd op of naast de bestaande
weg. Automobilisten zouden
voor gebruik ervan ongeveer
een tientje moeten betalen. Vol
gens de christen-democraten is
rekeningrijden geen oplossing
voor het fileprobleem. Betaal
stroken zouden dat wel zijn. De
ANWB steunt het CDA hierin.
Het kabinet wil rekeningrij
den invoeren op snelwegen in
de Randstad, zo staat in het re
geerakkoord. In de spits moeten
automobilisten ongeveer zeven
gulden gaan betalen. De ver
wachting is dat mensen zullen
overstappen op het openbaar
vervoer of op andere tijden
gaan reizen. Over betaalstroken
staat in het regeerakkoord niets
concreet.
Binnen de regeringscoalitie is
de twijfel over het effect van re
keningrijden het grootst bij de
WD. Als uit proeven blijkt dat
de files niet korter worden,
vindt Tweede-Kamerlid Hofstra
betaalstroken een goed alterna
tief. „Voordeel is dat automobi
listen zelf kunnen kiezen voor
de betaalstrook, terwijl iemand
die van de snelwegen gebruik
wil maken niet onder rekening
rijden uitkomt", aldus Hofstra.
„Bovendien zou het bedrijfsle
ven kunnen meebetalen. Dan
kun je toe naar een systeem
waarbij de betaalstroken zich
zelf financieren."
De PvdA houdt vooralsnog
FOTO ANP FRED STEENMAN
vast aan het rekeningrijden.
Tweede-Kamerlid Van Heemst
wijst grootschalige aanleg van
betaalstroken af. „Dat worden
rijkeluisstroken", verwacht Van
Heemst. „Het kost mensen geld
dat ze, in tegenstelling tot bij re
keningrijden, niet terugverdie
nen." Experimenten op kleine
schaal ziet hij wel zitten. „Waar
bij bedrijven investeren in de
aanleg en de betaalstroken
zichzelf terugverdienen.
D66 verwacht dat rekeningrij
den de files zal terugdringen,
maar acht het niet uitgesloten
dat er ook betaalstroken komen.
„We moeten maximaal gebruik
maken van het prijsmechanis
me. Andere effectieve metho
den zijn voor ons ook in beeld:
het is en-en", aldus Tweede-Ka
merlid Giskes. „Rekeningrijden
hoeft niet overal de beste oplos
sing te zijn."
GOUDERAK ANP
Bijvoorbeeld als ondergrond
voor een vliegveld in zee, als dat
er ooit komt. Waarom zou je
daar schone grond voor gebrui-
ken, als het met vervuilde, maar
verwerkte en goed geïsoleerde
grond ook kan?
De aanpak van de Gouderak-
se Zellingwijk staat al jaren
hoog op de prioriteitenlijst van
de provincie Zuid-Holland. Vijf
tien jaar geleden werden de
huizen in de Zellingwijk afge
broken en werd de gifwijk als
noodoplossing professorisch in
gepakt. De kosten van een defi
nitieve afgraving van de bodem
worden door de provincie op
circa 78 miljoen gulden ge
raamd.
Als er inderdaad een luchthaven
in zee wordt aangelegd, mag
daaronder van minister Pronk
(milieu) zwaar vervuilde grond
worden weggewerkt. Pronk zei
dat gisteren bij een werkbezoek
aan het zogenoemde Groene
Hart van de Randstad. De mi
nister wil zo snel mogelijk laten
onderzoeken of deze maatregel
technisch haalbaar is.
,Als we de vervuilde grond
zoals in Gouderak, maar ook op
vele andere plaatsen, dan toch
moeten afgraven en moeten
verwerken, waarom zouden we
die grond dan niet voor andere
activiteiten kunnen gebruiken?
DEN HAAG MARGIT KRANENBURG
Het Kamerlidmaatschap liet hij
dit jaar aan zich voorbijgaan
want hij wilde zijn baan niet op
geven. Maar deeltijd-partijvoor
zitter van het CDA worden, dat
wil Marnix van Rij wel. Dan kan
hij gewoon blijven werken als
fiscaal jurist bij accountantsbu
reau Moret, Ernst Young.
De geboren Rotterdammer
uit een gereformeerd gezin,
heeft belijdenis afgelegd in de
Hervormde Kerk, maar voelt
zich naar eigen zeggen vaak ka
tholiek. „De bloedgroependis
cussie ligt al ver achter ons."
De 38-jarige Van Rij maakt
een bliksemcarrière in de poli
tiek. Zijn politieke loopbaan be
gon in 1986 toen hij gemeente
raadslid werd in Wassenaar. Op
29-jarige leeftijd schopte hij het
tot wethouder, de jongste in de
historie van Wassenaar.
Na de verkiezingen van 1994
werd hij fractievoorzitter en
trad daarmee in de voetsporen
van zijn vader Cees van Rij. Die
werkte bij de Rijksvoorlichtings
dienst als perschef voor het Ko
ninklijk Huis en was ook in de
Wassenaarse gemeentepolitiek
actief. „De Koemannen zijn een
voetbalfamilie. Wij zijn thuis in
een politieke traditie opge
voed", zei Van Rij in een inter
view.
Het partijbestuur van het CDA
heeft eenstemmig Marnix van
Rij (38) voorgedragen als kan
didaat voor het partijvoorzit
terschap. Het partijcongres
van 27 februari moet de voor
dracht nog bekrachtigen.
Van Rij zegt nieu\y elan te
willen brengen in de partij en
veel te willen investeren in het
debat. Dat geldt zowel voor
het interne partijdebat als voor
het debat met andere partijen
en de samenleving. Van Rij
kondigde verder aan te zullen
strijden voor zetelwinst. „Je
moet willen winnen. Een Ka
merfractie van 29 leden is voor
het CDA beneden het niveau.
Ik ben zelf 38. Dat lijkt me een
mooi streven.
In het asieldebat dat de
CDA-partijraad van november
zal voeren, wil hij zich als kan
didaat-voorzitter nog niet
mengen. Maar hij liet desge
vraagd weten dat hij het
standpunt van de Kamerfrac
tie over het terugsturen van
asielzoekers uit Bosnië onder
schrijft. Wel vindt hij dat het
politiek primaat bij de Kamer
fractie ligt. „De politiek leider
zit naast mij", zei hij wijzend
op fractieleider De Hoop
Scheffer. „Ik zal mij niet men
gen in de hitte van het politie
ke debat van de dag. Er zijn
gescheiden verantwoordelijk
heden."
Op de protestantse christen
democraat Marnix van Rij, ge
huwd en vader van vier kinde
ren, valt volgens ingewijden
weinig aan te merken. Hij heeft
zijn zaakjes in de lokale politiek
goed voor elkaar. Hij wordt ge
kenschetst als een zorgvuldig en
eerlijk man, die soms wat arro
gant overkomt. Burgemeester
Schoute van Wassenaar typeer
de hem eens als 'ambitieus, ge
talenteerd en een tikkeltje
brutaal'.
De CDA'er heeft al laten zien
dat hij zijn nek durft uit te ste
ken en allerminst bang is open
gen partij. Zo constateerde hij
in 1994, vlak voor de verkiezin
gen, dat de partijtop was ver
vreemd van de traditionele ach
terban. De top wist niet meer
wat er leefde onder de eigen
kiezers. „De interne kanalen
zijn verstopt, de partij is ver-
ambtelijkt. Vanuit de top wordt
heel centralistisch bestuurd",
aldus Van Rij toen.
Terwijl de meeste christen
democraten toen lijdzaam af
wachtten hoe het verder zou
gaan met hun afkalvende partij,
hoopte Van Rij als een van de
eersten dat het CDA in de oppo
sitie terecht zou komen. Dan
kon de zelfreiniging versneld
van start gaan. „De appa
ratsjiks, de grijze muizen en de
snelle mediajongens kunnen er
dan uit. Daarna kan het CDA
versterkt terugkomen", aldus
Van Rij in 1994.
Een van zijn opdrachten als'
nieuwe voorzitter is het zoeken
en aanspreken van nieuwe kie-
zersgroepen voor de christen
democraten. Zelf wil hij graag
het debat terugbrengen in de
partij.
