NAVO vrijwel klaar met
voorbereidingen aanval
Silvio Liotta velt Prodi's Olijfboom voortijdig
Buitenland
^sen vragen Eüropa
^humanitaire hulp
Akkoord EU en Italië
over vliegveld Milaan
De 'Stralende Zon der Natie'
Sharon moet concessies
doen aan zijn principes
Nu geen f60,-
maar f90 r beltegoed?
Heel iZi.
AG 10 OKTOBER 1998
en
j jida laat 10.000 moordenaars vrij
jvvanda gaat ruim 10.000 gevangenen vrijlaten die be-
hemwaren volkerenmoord van 1994. Volgens de rege-
zitten de verdachten al te lang in voorarrest. „Voor
1 dat de mensenrechten moet respecteren, is het niet te
U tien dat iemand vier jaar wordt vastgehouden zonder dat
2jiderzoek is geopend", aldus minister Nteziryayo van
uquipe gedetineerden mogen naar hun woonplaats terugke-
Jorden daar in de gaten gehouden. Justitie gaat gewoon
it het verzamelen van bewijzen voor hun deelname aan
;he oorlog. Waarnemers verwachten een nieuwe golf
eld door wraakacties op vrijgekomen Rwandezen.
field net zo besmet als Tsjernobyl
De radioactiviteit in de buurt van de opwerkingsfa-
J^JÖr nucleair afval in het Engelse Sellafield is net zo hoog
Wigeving van de kernreactor in het Russische Tsjer-
mat bhjkt uit onderzoek van de universiteit van Bremen,
Idracht van Greenpeace is uitgevoerd. Een belangrijk
echter dat op elf kilometer van Sellafield gewoon
1 (Avonen, terwijl het gebied in een straal van dertig kilo-
jnd Tsjernobyl onbewoonbaar is verklaard. Milieu-orga-
al jaren voor de sluiting van Sellafield.
id
tviv houdt eerste 'Loveparade'
)t0 Ook Israël is gezwicht voor het verschijnsel Loveparade.
±60fOOO enthousiaste jongeren trokken gisteren dansend
centrum van Tel Aviv. Naar Berlijns voorbeeld werd de
door gedecoreerde wagens met geluidsinstalla-
parade had als motto Muziek, Lol en Vriendschap, maar
14O0re verstandhouding tussen de volkeren stond niet op de
disc jockeys brachten uitsluitend joodse dance-lief-
slag]aan het dansen. Palestijnse jongeren waren niet te zien.
idenjieiize joden niet al te zeer te provoceren, maakten de
Fatoren bij het begin van de sabbat om vijf uur 's middags
]e aan de manifestatie.
igien zijn bijzonder zwaarmoedig
Slechts een kwart van de Russische bevolking heeft
of meer stabiele gemoedstoestand, en maar drie pro-
eekt van een uitstekend humeur. Vorig jaar was het aan-
>65ie Russen nog bijna twee keer zo groot. Dit blijkt uit een
ekvan het Russische onderzoeksbureau Publieke Opi-
*ineldt ook dat het aantal Russen dat last heeft van ang-
yjijwaarmoedigheid het afgelopen jaar meer dan verdub-
jt twintig procent van de bevolking. De toenemende de-
m ;it onder de Russen moet voornamelijk worden toege-
de economische crisis in het land.
6H samenlevingscontract Frankijk
iTin«et Franse parlement heeft gisteren een wetsvoorstel
□43^n dat samenwonende homo's en hetero's meer rechten
ten. Het nam een motie van de conservatieve oppositie
dat het voorstel voor het samelevingscontract strij-
t de grondwet. Omdat een deel van de linkse parle-
afwezig was tijdens de stemming, konden de
nders de motie door het parlement drukken. Minister
QVtie Guigou legt zich hier niet bij neer. Zij komt zo snel
'[met een nieuw voorstel. De katholieke kerk en Conser-
OT Inkrijk zien het zogenoemde Burgerlijk Solidariteitspact
iusji verkapt huwelijk voor homoseksuelen.
3291
_tste massagraf Bosnië gevonden
3 In Bosnië is een massagraf gevonden waarin vermoe
it driehonderd moslims begraven liggen. Het is daar-
erootste massagraf dat tot nog toe in Bosnië is gevon-
|$jken van de in 1992 gedode slachtoffers zitten in ge-
de plastic zakken, met een opdruk van het leger van
pië. De nieuwe vondst is gedaan bij het dorp Glumina
|k, dicht bij de grens met Servië. Zvornik werd in de
Ie oorlog ('92-'95) 'etnisch gezuiverd' door de Serviërs,
tele andere plaatsen. In totaal kwamen in de oorlog tus-
'"ms, Kroaten en Serviërs in Bosnië 200.000 mensen om.
itii
llANS HOOGENDUK
fhe premier Primakov
idee hoe hij aan het
-'"Tkomen om zijn anti-
g-J|amma te financieren.
(12 .alleen een ommekeer
als we het tweede
de toegezegde miljar-
plvan het Internatio-
Fonds ontvan-
f %ei Primakov gisteren
jvan zijn overleg met
r rianter, de voorzitter
||t ppese Commissie.
en"Jter was volgens Pri-
over nieuwe Eu-
gesproken. Dat
ipns hem niet worden
wo^als een mislukking
„De EU is niet
Q7|organisatie dat grote
ferstrekt", aldus Pri-
iters woordvoerder
fOfll Rusland de Unie om
•71 fre hulp heeft ge
ïmporteerde vóór de
if ongeveer 25 miljard
t jaar aan levensmid-
riërs in de EU en de
jït grote overschotten
Holbrooke praat tot diep in de nacht met Milosevic over Kosovo-crisis
brussel anp
De NAVO is vrijwel klaar voor een gewapend ingrijpen in de Kosovo-crisis.
Het bondgenootschap treft de laatste voorbereidingen voor luchtaanvallen
tegen Servische doelen. Dat zei de commandant van de NAVO-strijdkrachten
in Europa, generaal Clark, gisteren in Napels. Voor een militaire interventie
ontbreekt alleen nog het zogeheten activeringsbevel. Daarna kunnen de
NAVO-partners onder leiding van Clark in actie komen.
BELGRADO-BRUSSEL Rtr-ANP
Waarnemers houden er rekening mee dat
de NAVO-raad binnen enkele dagen tot ac
tivering besluit, als de vierde bemiddelings
missie van de Amerikaanse gezant Hol
brooke op niets uitloopt. De speciale be
middelaar ondernam gisteren zijn als
'laatste' betitelde poging om een Westers
ingrijpen te voorkomen.
In Belgrado probeerde hij de Joegoslavi
sche leider Milosevic ervan te overtuigen
concessies te doen. Hij had een eisenpakket
bij zich van de internationale Contactgroep
voor het voormalige Joegoslavië, dat de zes
leden donderdagavond waren overeenge
komen.
In een eerste ontmoeting van drie uur
stelde Holbrooke gistermiddag onder meer
dat de Joegoslavische troepen hun zware
wapens uit de opstandige provincie van de
deelrepubliek Servië dienen terug te trek
ken. De Westerse gemeenschap wil verhin
deren dat de Joegoslavische militairen de
Albanese meerderheid in Kosovo verder ter
roriseren. Ook gisteravond en vannacht
praatten de twee met elkaar. De uitkomsten
van dat gesprek waren bij het ter perse gaan
van de krant nog niet bekend.
Steeds meer NAVO-lidstaten geven aan
dat zij een eventuele aanval zullen onder
steunen. Met hun verklaringen hopen zij
ook de diplomatieke inspanningen kracht
bij te zetten. België en Spanje verklaarden
zich gisteren bereid mee te doen. Brussel
wil vier tot tien F-16 jachtbommenwerpers
inzetten. Net als boven Bosnië zullen de
toestellen optreden met de Nederlandse F-
16's, waarvoor Den Haag donderdag toe
stemming verleende. Van de belangrijkste
NAVO-leden voelt Italië nog niets voor een
interventie, Duitsland aarzelt.
Rusland, de felste tegenstander van een
gewapend optreden tegen zijn traditionele
bondgenoot Servië, en China uitten giste
ren nieuwe kritiek op de NAVO-plannen. Zij
pleitten met nadruk voor een politieke op
lossing van het Kosovo-conflict. Een com
mandant van de Russische strijdkrachten
verklaarde dat Moskou zijn kernwapenarse
naal bij verslechtering van de internationale
situatie op elk moment kan versterken.
De Italiaanse regering en de
Europese Commissie hebben
gisteren alsnog een akkoord be
reikt over het aantal vluchten
dat de nieuwe luchthaven Mal
pensa bij Milaan moet aan
doen. Daarmee is een zaak voor
de Europese rechter van de
baan. KLM, dat door de allian
tie met Alitalia meer op Italië
gaat vliegen, reageerde ver
heugd op het akkoord.
De meeste Europese lucht
vaartmaatschappijen wilden
niet naar het grote, nieuwe
vliegveld Malpensa, omdat dit
vijftig kilometer van Milaan ligt.
Volgens hen is Malpensa bo
vendien niet goed bereikbaar
per spoor of snelweg. De maat
schappijen bleven daarom lie
ver op de oude luchthaven Li-
nate vliegen. Deze ligt slechts
tien kilometer buiten Milaan.
De Italiaanse regering stelde
echter strikte richüijnen op
voor de verdeling van vluchten.
Na klachten van Europese
luchtvaartmaatschappijen stak
de Europese Commissie hier
zitten, dringen er bij hun rege
ringen op aan voedsel aan Rus
land te leveren, omdat hun prij
zen door de overproduktie
zwaar onder druk staan. De We
reldvoedselorganisatie FAO
sloeg eerder deze week alarm.
De dramatische val van de roe
bel en de misoogsten in Rus-'
land dreigen de komende
maanden een voedselcrisis in
het land te veroorzaken.
De Russische ontwerpbegro
ting voor het laatste kwartaal
van dit jaar vertoont een onge
dekt gat van omgerekend ruim
tien miljard gulden. Het minis
terie van financiën sprak de
hoop uit te kunnen volstaan
met het drukken van zo weinig
mogelijk nieuw geld, waardoor
de inflatie dit jaar beperkt zou
blijven tot tussen de 110 en 130
procent. Een voorwaarde daar
voor is volgens het ministerie
wel dat geld in het buitenland
kan worden geleend. Maar de
kans dat het IMF met de ruim
negen miljard van het tweede
deel van de grote lening over de
brug zal komen, wordt door
analisten in Moskou op dit mo
ment gering geacht.
Bakoe Een straathandelaar in Bakoe, de hoofdstad
van de voormalige Sovjet-republiek Azerbeidzjan,
hangt een portret op van president Gajdar Alijev
(75), voorzien van de tekst: 'Stralende Zon der Na
tie'. Ruim vier miljoen Azeri's kunnen morgen naar
de stembus om een nieuwe president te kiezen.
Volgens waarnemers maakt de sinds 1993 zittende
President een goede kans op herverkiezing. Alijev
eeft tweederde van de stemmen nodig om zonder
tweede stemronde gekozen te worden. Vijf jaar ge
leden kreeg de ex-communist bijna 99 procent van
de stemmen. Tegenstanders van de autoritair rege
rende Alijev hebben gewaarschuwd voor verkie
zingsfraude. Sommige oppositiebewegingen boy
cotten daarom de gang naar de stembus. Alijevs
meest geduchte tegenstander is Etibar Mamedov,
een populist die wraak wil nemen op Armenië we
gens de nederlaag in de oorlog om de enclave Na-
gomo-Karabach. Tijdens dit conflict van 1988 tot
1994 kwamen 35.000 mensen om het leven, en
verloor Azerbeidzjan twintig procent van zijn
FOTO AP SERGEI GRITS
tel aviv ad bloemendaal
vervolg van voorpagina
Het staat nog te bezien hoe het
zal gaan tussen Netanyahu en
Sharon. De 70-jarige ex-gene-
raal is niet iemand die makke
lijk orders aanneemt. Hij be
heert nu het ministerie van in
frastructuur, dat speciaal voor
hem in' het leven is geroepen
toen het ernaar uitzag dat Neta
nyahu hem buiten het kabinet
zou houden.
In zijn nieuwe post zal Sharon
onmiddellijk concessies moeten
doen aan zijn verklaarde princi
pes. Omdat hij zal worden be
last met het toezicht op de on
derhandelingen met de Palestij-
nen over de definitieve status
van de bezette gebieden, zal hij
ontmoetingen met Arafat niet
kunnen vermijden. Sharon
heeft gezworen dat hij 'die
aartsterrorist' nooit de hand zal
drukken, maar als minister van
buitenlandse zaken zal hij ele
mentaire beleefdheidsregels in
acht moeten nemen.
Sharon zal ook een concessie
moeten doen als het gaat om de
verdere terugtrekking van het
Israëlische leger van de Westoe
ver. Hij is tegen de dertien pro
cent waarin het Amerikaanse
compromis-voorstel voorziet
(met inbegrip van drie procent
'natuurreservaat') en vindt ne
gen procent meer dan genoeg.
De vraag is welke prijs Neta
nyahu moet betalen voor de
steun van Sharon en andere
rechtse leiders. Deze week had
hij een cruciale ontmoeting met
Optimistische
mensen sneller
uit ziekenhuis
münchen ap
Wie na een ongeluk in het zie
kenhuis belandt en rotsvast ge
looft in zijn genezing, mag veel
sneller naar huis dan een pa
tiënt die somber is. Dat blijkt uit
een onderzoek van de Duitse
psycholoog Dieter Frey.
Hij volgde driehonderd men
sen na een ongeluk. Na twee
dagen op het ziekbed werd hen
gevraagd hoe zij hun herstel
kansen inschatten. De optimis
tisch gestemde patiënten kon
den het ziekenhuis na gemid
deld twintig dagen verlaten.
Sombere patiënten lagen ge
middeld maar liefst twee keer
zo lang.
j-i^ren weet iedere Italiaan wie
—-fa is. En vooral premier Ro-
ji zal zijn naam nooit meer
riep Liotta krachtig
beurt was om bij de hoof-
Jnming het vertrouwen in de
uit te spreken.
*4rteerde daarmee uit het
pe regeringsfracties. Bij de
eyj313 tegen en 312 vóór Pro-
urefijn 'nee' dat de 'Olijfboom'
no'ëOalitie van centrum en link-
Italië sinds de verkiezin-
Vejril 1996 regeerde. Liotta ver-
ook Prodi's hartewens
r 0 jpr van de 55ste regering
3jj>rl°g een stabiliteitsrecord
iljy v°lgend jaar zou hij één
kei aan de macht zijn geweest
zin alistische premier Bettino
inmiddels wegens corrup
tie veroordeelde en naar Tunesië ge
vluchte politicus hield in de jaren tach
tig zijn regering 1.058 aangesloten da
gen overeind, een niet eerder vertoond
politiek kunststuk in Italië.
Zelfs zijn politieke geestverwanten
hadden niet verwacht dat de voormali
ge christen-democraat Prodi zo lang
aan het roer zou blijven. De Olijfcoali
tie rammelde van het begin en dreef
op de 34 gedoogstemmen van de Par
tita della Rifundazione Communista
(PRC), een bonte mengeling van stali
nisten, trotzkisten en andere linkse
folkloristen, om aan de helft plus één
van de 630 zetels in het Huis van Afge
vaardigden te komen.
Prodi's afkomst uit de linkervleugel
van de overleden christen-democrati
sche partij, en zijn technocratische,
bijna a-politieke opstelling maakten
hem de aangewezen figuur om de
meest linkse regering van het naoor
logse Italië te leiden. Stam en wortel
van de Olijfboom waren de tot de bur
gerlijke democratie bekeerde commu
nisten van Democratisch Links (PDS),
de grootste politieke partij van het mo
ment.
Echt populair werd de afstandelijke
econoom en hoogleraar niet. De dra
conische bezuinigingsmaatregelen van
de afgelopen twee jaar troffen vooral
de middenklassen behoorlijk in de
portemonnee. Prodi slaagde daardoor
wel in zijn grote ambitie om Italië in
de club van oprichters van de euro
binnen te loodsen. Binnen twee jaar
werd het overheidstekort met enkele
kunstgrepen van zeven procent tot
minder dan drie procent van het bruto
binnenlands product teruggebracht.
Daarmee kwalificeerde Italië zich voor
euro-deelname.
Maar tegenover dit succes stonden be
langrijke nederlagen. Van de broodno
dige hervorming van het vermolmde
politieke stelsel is nog weinig terecht
gekomen. En de daar nauw mee sa
menhangende afrekening met politie
ke corruptie en maffia is totaal in het
slop geraakt. En hoewel het de afgelo
pen jaren economisch voor de wind
ging, wilden de werkloosheidscijfers
maar niet dalen. Landelijk ligt het per
centage op twaalf, maar in het zuiden
loopt het tot ver in de twintig op.
Dat laatste was de voornaamste aan
leiding voor Rifundazione-leider Ber-
tinotti om het kabinet te laten vallen.
Hij wilde massieve overheidsinveste
ringen in het zuiden om de werkgele
genheid daar op te krikken. Prodi wei
gerde die wensen te honoreren in zijn
ontwerpbegroting voor volgend jaar.
Italië lijkt nu weer terug bij af. Silvio
Berlusconi, de mediamagnaat en lei
der van de oppositiepartij Forza Italia,
kan de grote winnaar van de huidige
crisis worden: persoonlijk omdat hij af
wil van de corruptiebestrijders die
hem met succes voor de rechter brach
ten wegens belastingontduiking en
fraude, en politiek omdat zijn partij in
de discussies over nieuwe regerings
vertegenwoordigers van de ex
treemrechtse Nationaal Reli
gieuze Partij (NRP), in het par
lement de spreekbuis van de
meest militante kolonisten.
De NRP verklaarde nog maar
kort geleden dat er geen rege
ring meer zal zijn als het komt
tot een terugtrekking van der
tien procent. Maar na de bij
eenkomst met Netanyahu toon
de de partijleiding zich opval
lend mak. „De regering kan
overeind blijven", liet NRP-
voorzitter Jitschak Levy weten.
Waarom? Omdat Netanyahu
had verteld dat hij voet bij stuk
zal houden op alle punten, en
dat hij liever zonder overeen
komst naar Israël terugkeert
dan dat hij concessies doet. De
partij lijkt bereid zich te schik
ken in de dertien procent als de
Israëlische premier maar iedere
komma laat staan in zijn eisen
aan de Palestijnen.
De nieuwe NRP-beleidslijn
heeft gezorgd voor onvrede bij
rechtse activisten, die al met
een nieuwe politieke partij drei
gen. „De benoeming van
Sharon is alleen maar bedoeld
om ons rustig te houden", zei
de woordvoerder van een kolo
nistenorganisatie gisteren.
Radicale groepen willen de
komende dagen betogingen
gaan houden bij de huizen van
de drie ministers die Netanyahu
meeneemt naar de Wye-planta-
ge, onder wie Sharon. Had de
kampioen van de kolonisten
ooit kunnen denken dat hij dit
soort demonstranten nog eens
voor zijn deur zou vinden?
een stokje voor. In reactie hier
op dreigde de Italiaanse trans
portminister Burlando woens
dag nog naar het Europese Hof
van Justitie in Luxemburg te
stappen.
„Het is een goede zaak dat
beide partijen elkaar gevonden
hebben", zei een zegsman van
de KLM. De mogelijkheid ver
der te kunnen groeien op een
gloednieuwe luchthaven is
voor KLM een belangrijk ele
ment in de alliantie met Alita
lia. KLM verwacht begin vol
gende maand een uitgewerkt
akkoord met de Italiaanse
maatschappij te kunnen pre
senteren.
Het akkoord tussen de Eu
ropese Commissie en de Itali
aanse regering houdt in dat alle
maatschappijen bij de opening
van Malpensa op 25 oktober de
nieuwe luchthaven gebruiken
voor 66 procent van hun vluch
ten. De overige 34 procent kan
blijven vliegen op Linate. Aan
de regeling verandert niets als
in het jaar 2000 de nieuwe
snelweg en spoorlijn van en
naar Malpensa gereed zijn.
Uitzetting Turk
uit Duitsland
komt dichterbij
MÜNCHEN «AP
De uitzetting van een 14-jarige
Turkse crimineel uit Duitsland
lijkt dichterbij te zijn gekomen,
nu hij eergisteren door de kin
derrechter in München tot een
jaar cel werd veroordeeld.
De zaak van de jongen, die
wordt aangeduid als Mehmet,
deed deze zomer veel stof op
waaien, toen de Beierse autori
teiten niet alleen de jongen,
maar ook zijn ouders het land
uit wilden zetten. De ouders
wonen al dertig jaar in Mün
chen, en zijn nooit met de poli
tie in aanraking geweest.
Een rechtbank heeft de uit
zetting van de ouders inmiddels
onrechtmatig verklaard, maar
het ministerie van justitie blijft
bij zijn voornemen de jongen
naar Turkije terug te sturen.
De kinderrechter veroordeel
de Mehmet donderdag wegens
beroving met geweld, mishan
delingen diefstal. Mehmet heeft
in juli met drie andere kinderen
een 19-jarige jongen overvallen,
beroofd en het ziekenhuis inge
slagen.
Het is de eerste keer dan
Mehmet is veroordeeld. Voor de
meer dan zestig misdrijven die
hij zou hebben gepleegd, kon
hij vanwege zijn leeftijd nooit
worden berecht.
Of de jongen wordt uitgewe
zen, hangt af van het gerechts
hof. Dat buigt zich over een uit
spraak van een lagere recht
bank, die oordeelde dat de be
slissing van het ministerie van
justitie om de jongen uit te zet
ten rechtmatig is.
vorming een hoofdrol kan veroveren.
President Scalfaro staat namelijk voor
de keuze om direct verkiezingen uit te
schrijven of een nieuwe regering te la
ten vormen die op een parlementaire
meerderheid kan rekenen. Herstel van
de Olijfcoalitie is uitgesloten vanwege
de chantage van Rifundazione. En de
politieke geruchtenmolen wil dat ex-
communist d'Alema en zijn PDS het
op een akkoordje willen gooien met
Berlusconi, waarbij een figuur uit het
politieke centrum zou kunnen funge
ren als aanvoerder van een brede coa
litie.
Voor Europa heeft de Italiaanse crisis
vooralsnog weinig gevolgen. Ook een
meer rechtse coalitie die in theorie
tot de reguliere verkiezingen van 2001
kan aanblijven blijft sterk pro-Euro
pees. En met de verminderde beteke
nis van radicaal-links zal Italië zich ook
makkelijker kunnen vinden in NAVO-
besluitvorming over militair ingrijpen
in Kosovo.
Libertel iZi: mobiel bellen zonder abonnement.
Libertcl kwam als eerste met mobiel bellen zonder
nnement. Oftewel Libertcl iZi. Makkelijk en tijdelijk
kelijk. Neem nu Libertcl iZi Totaal of Libertcl iZi GO!
en je krijgt geen f 60,- maar f 90,- beltegoed. Heel aantrekkelijk.
Heel iZi.
Bel voor meer informatie of het dichtstbijzijnde verkoop
punt gratis Libertcl 0800 05 60.
LIBERTEL
