Leidsch
Dagblad
14
Veiligheid Schiphol verslechterd
Tehuizen in nood door financiering nieuwbouw
'Monarchie afschaffen zonder bloedvergieten'
ïerun-record gebroken
|frname
Manchester rond
ee gewonden overval
nog in ziekenhuis
armond economisch
t van de Randstad'
Laadbakken vol koorleden
BEL: 071-5128030
TWEE WEKEN GRATIS
DE WERELD OM U HEEN.
'AG 9 SEPTEMBER 1998
OPGERICHT 1 MAART 1860
NR. 41794
,1>R£K VAN DE DAG
fScheiden, een
^vernederende
ervaring'
►Economie
Kerk en Samenleving
Groei goed voor
bedrijven en
overheid
Jaar met de Bijbel
moet stof van Heilige
Schrift afblazen
Cultuur en Kunst
Zeventig premières
op Filmfestival
Utrecht
"\dn cpd
b kaanse honkballer
}wire schreef van-
18 minuten over
Jerlandse tijd) ge-
Pljs door voor eigen
?n prestigieus, 37
ecord aan stukken te
joenentelevisie-
het Amerikaanse
keken toe hoe de
je slagman van de St.
dinals zijn 62ste
van het seizoen
armee passeerde hij
3 ris, die in 1961 voor
örk Yankees 61
s sloeg.
Swire homerun 62
gen. kwam het spel
n in het Busch Stadi-
Louis stil te liggen.
;re partijen in het
mse profhonkbal
nderbroken. Via
ge televisieschermen
W «schouwers in sta-
1 r heel Amerika en
Mark McGwire, foto reuters
Canada toe hoe McGwire de
bal voor zijn doen laag over
het hek joeg. Overal leverde
het de bekendste slagman van
de wereld sinds Babe Ruth
(zestig homeruns in 1927) een
staande ovatie op van spelers
en publiek. Boven het stadion
in St. Louis barstte onmiddel
lijk een groot vuurwerk los.
McGwire kreeg de afgelopen
anderhalve week in de VS
meer aandacht van de media
dan de presidenten Clinton en
Jeltsin samen. ,,Ik dank de
man daarboven", zei McGwire
gisteravond
ter United heeft het
ebod van mediaty-
j/ >ert Murdoch geac-
De Australiër had,
ran zijn betaal-kanaal
jq 25 miljoen pond
ri 2 miljard gulden)
de beroemdste En-
tbalclub.
rision News en The
ïide onderdeel van
Murdochs imperium, maakten
gisteravond bekend dat het
United-bestuur akkoord is ge
gaan met een prijs, die nog 50
miljoen pond hoger ligt dan
het eerste bod.
The Times wist te melden dat
het laatste bod, gedaan na een
dag van keihard onderhande
len, vergezeld is gegaan van
een ultimatum. Dat kwam
neer op 'slikken of stikken'.
DIMITRI WALBEEK
jhaven in de Noordzee
jWarmond het econo-
.'ntrum van de Rand
en. In twee van de drie
van de studie naar
haven in zee, voor de
i Noordwijk, is een
weggelegd voor de re-
meente.
nancieel gezien 'meest
optie is sprake van
t overstapstation in de
dse polders. Het sta-
Ipleet met terminals en
Sferium, moet volgens
ant jaarlijks zeventig
reizigers en misschien
in miljoen kilo vracht
aar de dependance van
brengen.
teinverbinding vanuit
en Katwijk en Noord-
r, sluit aan op het be-
Spoor bij Warmond en
jim, bij de kruising van
en A44. In de Klinken-
Ider, Alkemadepolder
iris Schouten Vrouwen-
ómen dan een station,
1, parkeergarages en
holland anp
jchtoffers van de explo-
jrmiddag bij de overval
grenswisselkantoor in
n Holland liggen nog in
inhuis. Het gaat om een
j marrechaussee en een
f Nederlandse vrouw,
[aller is ondanks een in-
zoektocht van de poli-
steeds voortvluchtig.-
dijk is of hij iets buit
tmen maken,
arechaussee heeft een
bratie en de vrouw ver-
ie snijwonden en een
rd trommelvlies. Bij de
ingen bij het GWK in de
ial van Stena Line raak-
er negen personen ge
le naar ziekenhuizen in
t werden overgebracht,
hen bevond zich een
imilie met kinderen van
ar oud.
(eryal was om ongeveer
l Volgens een ooggetui-
ii enkele explosies te ho-
te zien. Waarschijnlijk
granaten gebruikt. Ook
dader volgens getuigen
geschoten.
Toverval is een gemas-
n in het zwart geklede
Minister Pronk wil nader onderzoek en pleit voor beperking van binnenlandse vluchten
Er komt een nader onderzoek naar de veiligheid rond
Schiphol. Minister Pronk van milieu zei dat gisteren in
een reactie op het bericht dat de veiligheid voor omwo
nenden van de luchthaven sinds 1990 sterk is verslech
terd. Ook wil hij de mogelijkheid bekijken het aantal bin
nenlandse vluchten te beperken, zodat de milieunormen
rond Schiphol minder snel worden overschreden.
keersongeluk in Nederland één
op tienduizend. De kans op een
vliegtuigongeluk rondom Schip
hol is één op twintigduizend, al
dus het RIVM.
De aanleg van een vijfde baan
zou het aantal woningen dat ri
sico loopt aanzienlijk verminde
ren. Als die baan er ligt, vliegen
den haag gpd
Pronk reageerde op passages uit
de Milieubalans 1998, het jaar
lijkse rapport van het Rijksinsti
tuut voor Volksgezondheid en
Milieu (RIVM) naar de kwaliteit
van het milieu. Volgens het RI
VM is de kans op een ver-
er minder toestellen over be
staande wijken en daalt dus het
risico voor omwonenden. Die
vijfde baan zou er in 2003 moe
ten liggen. Maar de kabinets
doelstelling dat Schiphol in
2003 net zo veilig moet zijn als
in 1990 wordt waarschijnlijk
niet gehaald, denkt Pronk. Dat
komt doordat het aantal omwo
nenden in de tussentijd sterk is
gestegen, het aantal vliegtuigen
is toegenomen en doordat
vliegtuigen zwaarder zijn ge
worden.
Volgens Pronk is iedere analy
se die erop neerkomt dat de vei
ligheid afneemt, schokkend.
„Veiligheid moet meer aan
dacht krijgen." Toch blijft Pronk
voor beheerste groei van het
luchtvaartverkeer, zoals in het
regeerakkoord is vastgelegd.
Minister Netelenbos (verkeer
en waterstaat) vindt de conclu
sie dat de afgesproken veilig
heidsnorm in 2003 niet wordt
gehaald, te voorbarig. Volgens
haar gaat het RIVM uit van een
verouderd rekenmodel. Boven
dien trekt Schiphol modernere
en veiligere vliegtuigen aan dan
vroeger. Ook is volgens de mi
nister van verkeer en waterstaat
het door het RTVM gehanteerde
meetgebied waar ongelukken
Jrol in plannen voor luchthaven in zee
terminals. Onduidelijk is nog op
welk punt de 'shuttle' boven
gronds moet komen.
De zogenoeihde 'Stop bij
Warmond' moet volgens de stu
die uitgroeien tot een 'brand
punt van allerlei economische
activiteiten'. De komst van het
station, over ongeveer 25 jaar,
zou grote gevolgen hebben voor
Warmond, haar omgeving en
het Groene Hart.
Het groene dorp (5.400 inwo
ners) - gekozen vanwege de
centrale ligging tussen drukbe-
reden wegen en spoorlijnen in
de Randstad - wordt dan vesti
gingsplaats van bedrijven die
anders bij Schiphol zouden
bouwen! De werkgelegenheid
rondom Warmond neemt in de
ze optie dan ook enorm toe en
de druk op de woningmarkt
stijgt torenhoog, verwachten de
onderzoekers. Werknemers van
de toegestroomde bedrijven als
ook van de luchthaven in zee
zullen zich rond Warmond wil
len vestigen.
Pagina 17: 'Dit komt bijna over
als een grap'
pannerden Rijkswaterstaat bestaat tweehonderd jaar. Ter gelegenheid van dat feit ga- ten tijde van de Bataafse Republiek de wieg van de jarige stond: het knooppunt van de
ven drie vrachtwagens vol zangers en zangeressen gisteren een concert op de plek waar Waal en het Pannerdens Kanaal. foto anp ben balster
Klimgeldlening hangt als een molensteen om onze nek'
man weggereden. In de hal van
de terminal hangt een videoca
mera. De politie heeft de band
inmiddels bekeken maar kan
nog niet zeggen of de beelden
iets bijdragen aan het onder
zoek.
Pagina 3: 'Iedereen probeerde
weg te komen'
regio peter van egmond
annetvan aarsen
Een groot aantal verzorgingste
huizen, waaronder vier in de re
gio Leiden en de Duin- en Bol
lenstreek, kampen met toren
hoge schulden als gevolg van
zogenoemde klimgeldleningen.
Dat is een soort hypotheek - ge
baseerd op de verwachting dat
de inflatie toeneemt - die de
rijksoverheid eind jaren zeven
tig verplicht stelde voor nieuw
te bouwen verzorgingstehuizen.
Het Voorhoutse verzorgings
tehuis Agnes en het Noordwij-
kerhoutse Munnekeweij drei
gen slachtoffer te worden van
de klimgeldlening. Ook verzor
gingstehuis St. Joseph in Alphen
aan den Rijn, St. Willibrord in
Wassenaar en het Leiderdorpse
Dillenburg kampen met hoge
schulden. In 2000 moeten de te
huizen hun twintig jaar geleden
afgesloten klimgeldrekening af
lossen en vervangen door een
nieuwe hypotheek.
„Het door ons af te lossen be
drag is honderd procent hoger
dan de boekwaarde van onze
gebouwen", zegt directeur
H. Driesen van St. Joseph hier
over. „En daarbij praten we
over een bedrag van meer dan
tien miljoen gulden." Een nieu
we hypotheek afsluiten zal -
denkt hij - niet gaan. „Niemand
leent ons zoveel miljoen als
daar geen honderd procent ga
rantie tegenover staat."
Ook directeur M. Mornut van
het Agnes in Voorhout ziet de
bui hangen. „De schuld groeit
elk jaar. Zoals het er nu naar
uitziet, moeten wij zo'n tien
miljoen gulden op tafel leggen.
Als er geen oplossing komt, zou
dat een faillissement kunnen
betekenen." Bij verzorgingste
huis Dillenburg in Leiderdorp
wordt eveneens het ergste ge
vreesd. „Die lening hangt als
een molensteen om onze nek",
zegt directeur A. Paats.
De rijksoverheid wees eind ja
ren zeventig de klimgeldlening
aan als enige geaccepteerde fi
nanciering voor nieuwbouw. De
overheid ging er toen van uit
dat de inkomsten uit huur voor
de tehuizen zo zouden stijgen
dat de leningen konden worden
LOSSE NUMMERS ƒ1,80
ZATERDAG 2,30
Nog geen abonnee?
kunnen gebeuren, te groot.
Volgens de woordvoerder van
Schiphol is een verbod op bin
nenlands vliegverkeer eerder
slecht voor het milieu dan goed.
De zakenreizigers die van deze
vluchten gebruik maken, zullen
volgens hem namelijk in plaats
van het vliegtuig de auto pak
ken. Dertig zakenmensen in
dertig auto's veroorzaken meer
schadelijke broeikasgassen dan
wanneer ze met z'n allen het
vliegtuig nemen, zegt hij.
Pagina 2: Commentaar
Pagina 3: Terugdringen uit
stoot broeikasgas lukt niet
HET WOORD IS AAN
James Dent
Het is met je intelligentie
net als met ondergoed: je
moet het wel hebben, maar
je mag er niet mee pronken.
WEERSVERWACHTING
VOOR DONDERDAG
127170 "716° 9716°
nwrsffg 60% 80% 80%
ÏSÖ)!? 20% 20% 20%
Uitgebreid weeroverzicht op pagina 8
VANDAAG 26 PAGINA'S
Binnenland
Buitenland
Cultuur
Economie
.3,5
7
20
.6,9
terugbetaald. Maar omdat de
inflatie uitbleef, en daardoor
huurverhogingen, is hiervan
niets terechtgekomen. De ver
zorgingstehuizen, die zo'n twin
tig jaar geleden nieuw bouw
den, zien hun schuld juist groei-
In het regiokatern: Verkoop
verzorgingstehuizen stuit op
weerstand
Gesprek van de dag2
Kerk en Samenleving14
Meningen16
Regio13,15,17,19
Rubrieken10
RTV/programma's11
Sport21,22,23
Strips10
Uitgaan24
Medisch falen
op Internet
amstelveen anp
Een nieuwe stichting wil vanaf
vrijdag medische fouten en mis
standen op een Internetpagina
plaatsen. De Stichting Slachtof
fers Medische Fouten die de
Amsterdamse advocaat G. En-
gelgeer dinsdag heeft opgericht,
hoopt dat ziekenhuizen dan
meer opening van zaken geven.
Engelgeer vindt dat consu
menten er recht op hebben om
te weten of een arts veel fouten
maakt. Mensen kunnen hun er
varingen met slechte behande
lingen doorgeven aan de stich
ting. Die controleert de gege
vens bij de instellingen, waarna
de melding op Internet kan
worden gezet (www.medische-
fouten.org).
De Orde van Medische Spe
cialisten is bezorgd over het ini
tiatief.
Kabinet wil kijk
en luistergeld
afschaffen
bussum gpd
Het nieuwe kabinet overweegt
het kijk- en luistergeld af te
schaffen. Staatssecretaris Rick
van der Ploeg van cultuur en
media zei dit vanmorgen tijdens
de eerste dag van het achtste
Nationale Omroepcongres in
Bussum.
Kijk- en luistergeld moet door
iedere bezitter van een televisie-
en/of radiotoestel worden be
taald. Van der Ploeg wil de pu
blieke omroep in de toekomst,
naast de geldstroom uit de re
clameblokken, financieren uit
de algemene middelen.
Boek van Republikeins Genootschap wordt morgen gepubliceerd
amsterdam kees van der linden
De monarchie kan in Nederland een
voudig en zonder geweld worden afge
schaft. Dat schrijft hoogleraar staats
recht prof. P.W.C. Akkermans in Het
boek De Republiek der Nederlanden,
dat morgen verschijnt. Een gekozen
president met louter representatieve ta
ken neemt de plaats van de koningin in;
het bestaande parlementaire stelsel
blijft ongeschonden. „Een omwenteling
zonder bloedvergieten, door statuut,
grondwet en wetten aan te passen."
Leden en sympathisanten van het Re
publikeins Genootschap treden morgen
officieel naar buiten met de publicatie
van een boek vol pleidooien voor het af
schaffen van de monarchie. Ze noemen
het erfelijk koningschap een 'relict uit
het verleden' (Akkermans), een 'miljoe
nenverslindend museumstuk' (publicist
Martin van Amerongen) en 'potsierlijke
fictie' (psycholoog Jaap van Heerden).
De opeenvolgende Oranje-monar
chen worden in het boek bepaald niet
vleiend beschreven. Willem I was een
autocraat, Willem II een opportunist,
Willem III een 'hardnekkig potloodven-
ter', Wilhelmina een 'vijand van kunst
en wetenschappen' en Juliana slechts
'een brave vrouw'. Beatrix is 'een en al
majesteitelijkheid en ijzigheid'. Schrij
ver Jeroen Brouwers gaat het verst als
hij troonopvolger Willem-Alexander 'de
diepgang van een surfplank, het brein
van een gup en de intellectuele uitstra
ling van een krop sla' toedicht.
De formele oprichting van het Repu
blikeins Genootschap had plaats in het
voorjaar van 1997 in Delft, op initiatief
van president-commissaris van Reed El
sevier Pierre Vinken en oud-minister
van economische zaken R. Nelissen.
Ook oud-commissaris van de koningin
in Zuid-Limburg S. Kremers was van de
partij. De bijeenkomst lekte uit naar de
pers en zorgde voor landelijke tumult.
Daarna deed het gezelschap er bewust
het zwijgen toe.
Ter gelegenheid van de presentatie
van de boek wordt morgenavond in De
Rode Hoed in Amsterdam gedebatteerd
over de monarchie. Deelnemers zijn on
der anderen hoogleraar politieke weten
schappen Bart Tromp, adjunct-hoofdre
dacteur van Elsevier Arendo Joustra en
Eerste-Kamerlid Erik Jurgens (PvdA). De
organisatie is in handen van de uitgever
van het boek, De Bezige Bij, het Repu
blikeins Genootschap en het minder
deftige Nieuw Republikeins Genoot
schap (NRG of 'Energf). Het laatste ge
zelschap is eveneens vorig jaar ontstaan
en trekt vooral aanhang onder jongeren
en studenten.
Ja, lk wil een abonnement op het Leidsch Dagblad.
Postcode:
Tel:
- Plaats: -
(I.v.m. controle bezorging) 1
Na de eerste twee weken betaal ik mijn abonnement:
Permaand Per kwartaal Oau'omatisth (f. 94,15) I
automatisch (f. 32,70) Oacceptgiro (f. 95,15)
Nr. bank/giro:Handtekening:i
Leidsch Dagblad
DE WERELD OM JE HEEN.
Deze bon in een envelop, zonder postzegel,
OF BEL 071-5128 030
"712141 "400114"
maandag t/m vrijdag
