Leidsch
Dagblad
lellen goedkoper
l
19
23
Beroemde 'krabbel' Einstein verhuist
eiden wil zeven ton
nen aan Smitsloo
Vlietwijk
3litiek verdeeld over
ipport luchthaven
Op naar
school
Tsjernomyrdin koerst aan
op 'economische dictatuur'
'Mondriaan veel te duur'
TWEE WEKEN GRATIS
DE WERELD OM U HEEN.
DAG 4 SEPTEMBER 1998
OPGERICHT 1 MAART 1860
3innenland
Fractievoorzitter
verdient bij door uit de
kleren te gaan
Buitenland
Enthousiaste Noord-
7 leren bezorgen Clinton
opkikkertje
Cultuur en Kunst
Brug tussen
elitekunsten
massacultuur
Sport
Oranje volleyballers
houden stand onder
druk
TA dwingt KPN tot prijsverlaging
Telecom is te duur en moet zijn tarieven voor bin-
andse telefoongesprekken 25 tot 30 procent goedko-
naken. Dat heeft de toezichthouder OPTA beslist na
boekenonderzoek bij KPN. Volgens de OPTA ge-
ct KPN zijn monopoliepositie nog altijd om de bin-
andse prijzen hoog te houden en om gebieden waar-
rel concurrentie is te subsidiëren, zoals internationa-
efoongesprekken.
met 25 procent omlaag en de
interlokale met 30 procent. Bei
de vormen samen het leeuwen
deel van de tweemaandelijkse
nota van KPN, naast de abon
nementskosten. Volgens de OP
TA worden de ongunstige effec
ten van dé 'herbalancering' in
ariefswijziging per 1 juli,
abonnementen 14,40 gul-
ler twee maanden duurder
;n en de gesprekskosten
heeft volgens OPTA in het
el van de consument uitge-
en in het voordeel van de juli nu ongedaan gemaakt.
Maar de wijziging blijft vooral in
het voordeel van de veelbellers.
In de internationale tarieven,
van de OPTA, komt door waarop al fel wordt geconcur-
ïgreep in de tarieven die reerd, grijpt de OPTA niet in.
ISDN, dat KPN beneden de
kostprijs aanbiedt, moet met 25
procent omhoog. Het belbud-
get- en belplus-abonnement
blijven onaangetast. KPN heeft
vier weken om nieuwe tarieven
lokale tarieven moeten vast te stellen en moet deze per
ijke gebruikers, de veelbel-
lgens prof. J. Arnbak, voor-
nu wil, de consument ook
bod. Tot nu toe heeft de
ument niet echt geprofi-
van de liberalisering van
lefoonmarkt per 1 juli vorig
Sieboldhuis eerder open
herman joustra
emeente Leiden wil pro-
ntwikkelaar Menno Smit
met de grootste spoed
00 gulden lenen. Voor heel
maar, het geld zou in janu-
Dlgend jaar weer worden
gestort. Met dat geld kan
iloo dan vliegensvlug een
maken met het opnieuw
iten van Rapenburg 19,
de vestiging van het Von
ildhuis. „De gemeente
daar groot belang bij",
le toelichting van wethou-
I. Baaijens, gisteravond in
mmissie financiën.
voorstel was pas op het
e moment op de agenda
De commissieleden krab-
ich dan ook even achter de
geld lenen aan een be-
toch niet armlastige pro-
ïtwikkelaar? Vreemd, heel
id. Vreemd is het ook ei-
ik wel, gaf Baaijens toe,
de constructie moet wor-
gezien als een slimmig-
Op dit moment huist het
mgerecht nog in het pand
iet Rapenburg, dat eigen-
is van de Rijksgebouwen-
t. Het kantongerecht ver-
echter binnenkort naar de
Singel. In het pand wordt
iet Von Sieboldhuis geves
tigd, een museum van Japanse
cultuur en natuur, dat in 2000
zijn deuren zou moeten ope-
,nen.
Voor het inrichten van het
pand heeft de Rijksgebouwen
dienst dit jaar echter geen geld
meer beschikbaar. Leiden wil
dat geld nu voorschieten. Want
de gemeente wil graag dat het
Von Sieboldhuis zo snel moge
lijk klaar is: als het kan voor
2000, het Japanjaar, wanneer de
officiële band tussen Nederland
en Japan vierhonderd jaar oud
is* Leiden is aangewezen als
hoofdstad van alle festiviteiten.
„Met het verstrekken van de le
ning winnen we drie maan
den", rekende Baaijens voor.
Het voorstel is al besproken
met de Rijksgebouwendienst.
Die maakte kenbaar dat de
voorfinanciering het best zou
kunnen lopen via de huurder
van het pand: Menno Smitsloo.
„Dus de gemeente wil een le
ning verstrekken, terwijl de
Rijksgebouwendienst uiteinde
lijk moet dokken?", vroeg G.
van Dijk (PvdA) zich hardop af.
„Precies", knikte Baaijens.
„Daar hebben wij baat bij."
Het collegevoorstel komt
dinsdag in de gemeenteraads
vergadering aan de orde.
1 januari hebben ingevoerd.
De ingreep komt keihard aan
bij KPN. Het bedrijf raakt door
de tariefsverlaging ongeveer een
miljard gulden omzet kwijt. Vol
gens OPTA wordt dat gecom
penseerd doordat mensen meer
zullen gaan bellen.
Beleggers reageerden de afge
lopen dagen op waarschuwin
gen van KPN met een grote
koersdaling van het aandeel
KPN met bijna 20 procent. Ter
compensatie daarvoor mocht
KPN per juli zijn abonnemen
ten verhogen met tien gulden
per maand. KPN maakte daar
toen 7,20 gulden van. De ta
riefsverlaging maakte het lasti
ger voor concurrenten om met
KPN te concurreren op het bin
nenlands verkeer. Volgens de
OPTA zullen in de praktijk al
leen bedrijven met een fijnma
zig netwerk de strijd aankun
nen. Andere die bellen via het
net van KPN met een '1600'-co-
de, zoals Tele2, Versatel, maar
ook Telfort en Enertel, krijgen
het veel moeilijker.
Veel stress
rond Schiphol
amstelveen carlo ndveen
De inwoners van Haarlemmer
meer en vier andere gemeenten
rondom Schiphol zijn stressge-
voeliger dan elders in Neder
land en hebben vaak last van
migraine, slapeloosheid of een
hoge bloeddruk. Bijna zeventig
procent van de (naaste) omwo
nenden van de luchthaven heeft
ten minste één langdurige aan
doening. Desalniettemin blijken
de 'polderbewoners' over het al
gemeen behoorlijk tevreden
over de eigen gezondheid: die
wordt gemiddeld met een 7,8
gewaardeerd.
Dat zijn de belangrijkste con
clusies van de omvangrijke ge
zondheidsenquête die vorig jaar
werd gehouden in Haarlem
mermeer, Aalsmeer, Amstel
veen, Ouder-Amstel en Uit
hoorn. Aan de steekproef, uitge
voerd door de GGD-Amstel-
land-de Meerlanden, deden in
totaal 5.250 volwassenen (in de
leeftijd van 18 tot 75 jaar) mee.
Pagina 5: In polder wordt veel
gesnoept en gesnackt
Supersnel
autowassen
Kia dealer
De muur met de beroemde krabbel krijgt een ereplaats in het Oortgebouw.
leiden caroline van overbeeke
irkeur voor uitbreiding Schiphol
Albert Einstein heeft in 1928 zijn handtekening
gezet op een stuk Leidse muur. Hij bevindt zich
in gezelschap van andere beroemde natuurkun
digen zoals Ehrenfest, Dirac, Schrödinger, Hei-
senberg en Pauli. De bijzondere muur met hon
derden handtekeningen in een collegezaal van
het Kamerlingh Onnes Laboratorium aan de
Nieuwsteeg wordt zorgvuldig verwijderd. Hij
wordt overgebracht naar het nieuwe onderkomen
van de Leidse natuurkundigen in het Bio Science-
park.
„Deze muur heeft voor ons grote historische
waarde", zegt professor dr. P. van Baal. In het vo
rig jaar opgeleverde Oortgebouw vernoemd
naar de beroemde Leidse sterrenkundige Jan
Hendrik Oort wordt de inmiddels volgekrab
belde muur op een sokkel gezet, vlakbij de nieu
we collegezaal.
Volgens Van Baal stamt het idee van de handte
keningen van de natuurkundige Ehrenfest die in
het begin van deze eeuw de leiding had over het
Leidse Lorentzinstituut. „Het verhaal gaat dat hij
ooit is begonnen met het uitnodigen van gast
sprekers bij hem thuis in Leiden. Zij zouden op
zijn verzoek hun handtekening op een van zijn
muren hebben geplaatst. We willen nog steeds
eens bij de nieuwe bewoners informeren of die
handtekeningen er nog staan. Deze traditie werd
in elk geval voortgezet in het Kamerlingh Onnes."
De handtekeningen waarvan de eerste stam
men uit het begin van de jaren '20, worden be
schermd met een speciale glasplaat. De andere,
nog lege kant van de muur, is beschikbaar voor
nieuwe handtekeningen. „Nog steeds hebben we
hier twee keer per maand een lezing van een
gastspreker die vervolgens zijn handtekening mag
zetten: een hele eer", aldus Van Baal.
De handtekeningen worden gezet met een
zacht potlood. Hoewel de krabbel van Einstein
niet meer zo duidelijk leesbaar is, garandeert het
grafiet in het potlood de lange 'houdbaarheid'
van de krabbel.
aag gpd-anp
uchthaven in de Noordzee
)n met een gekrompen
phol levert de meeste eco-
ische groei op en de minste
|uoverlast. Wel is een vlieg-
in zee veruit de duurste op-
lanleg van het kunstmatige
jd kost 33 miljard gulden. In
iaar 2025 zou zo'n luchtha-
i combinatie met Schiphol
zijn voor honderd miljoen
Jgiers.
blijkt uit grootschalig on-
>ek in opdracht van het ka-
dat gisteren werd gepre-
door het projectbu-
TNLI (Toekomstige Neder-
•e Luchtvaart Infrasctruc-
Uit eerste reacties blijken
irtijen in de Tweede Kamer
onverdeeld enthousiast
:en zee-luchthaven.
regeringspartijen PvdA,
en WD hebben eerder al
weten weinig te voelen
twee andere opties: een ex-
iegveld in Flevoland of op
Tveede Maasvlakte. Een
haven in Flevoland zal bij
:apaciteit van veertig mil-
passagiers zo'n dertien
rd gulden gaan kosten. In
older zijn negatieve effec-
ie verwachten voor land
bouw, recreatie en toerisme. De
Maasvlakte heeft als groot na
deel de decentrale ligging en
brengt het risico met zich van
een te grote verkeersdruk. De
kosten worden hier geraamd op
twintig miljard gulden, terwijl
het vliegveld dan twintig mil
joen pasagiers zou kunnen op
vangen als overloophaven van
Schiphol. Uitbreiding van
Schiphol zelf, de vierde onder
zochte optie, zou neerkomen
op een totale nieuwbouw van
het huidige vliegveld en een
grote toename van de geluids
hinder.
De meeste partijen in de
Tweede Kamer neigen in hun
eerste reacties naar een behou
dend standpunt. De Katwijkse
wethouder A. Berkheij noemt
een keuze voor een vliegveld in
zee 'stom'. „De gegevens zijn zo
gebrekkig dat iedereen daar
heel veel spijt van gaat krijgen.
We leren onze kinderen boven
dien dat je problemen die je op
het land hebt, niet in zee moet
dumpen. We zitten in Katwijk
niet te wachten op een kunst
werk in zee."
Pagina 5: Combinatie eiland
in zee en Schiphol minst nade
lig.
moskou hans hoogenduk
Eton Prins Harry, de
jongste zoon van de
Britse kroonprins Char
les en de vorig jaar ver
ongelukte Diana, be
leefde gisteren zijn eer
ste dag op de presti
gieuze kostschool Eton
College, waar ook zijn
broer William op zit.
Keurig in jacquet, krijt
streep-broek en geste
ven witte boord, foto
ap» danielle smith
solute prioriteit wil geven aan
de binnenlandse productie en
dat er veel bedrijven failliet zul
len gaan als zijn noodprogram-
ma in werking treedt. „Onze
stappen zullen onpopulair zijn
en zullen door iedereen worden
aangevallen, maar sta ons toe in
iedér geval iets te doen om het
land weg te voeren van de grens
tussen leven en dood", zei
Tsjernomyrdin.
De koers van de roebel is van
daag op de officiële markt ver
der gezakt tot 17 per dollar. Dat
is een waardevermindering van
63 procent sinds half augustus.
De 60-jarige Tsjernomyrdin
riep de gouverneurs opnieuw
op hun invloed te gebruiken om
de Doema, de door de commu
nisten gedomineerde Tweede
Kamer, te bewegen in de loop
van de dag akkoord te gaan met
zijn nominatie. Intussen wordt
druk op Jeltsin uitgeoefend
Tsjernomyrdin te laten vallen.
De communistische leider Zjoe-
ganov zei zich te kunnen voor
stellen dat zijn partij de geres
pecteerde voorzitter van de Se
naat, Strojev, als premier zou
kunnen aanvaarden.
correspondent
Rusland moet een 'economi
sche dictatuur' invoeren om
een totale economische ineen
storting te voorkomen. Dat ver
klaarde de kandidaat-premier
Viktor Tsjernomyrdin vanoch
tend in de Senaat, waarin de in
vloedrijke gouverneurs zijn ver
tegenwoordigd.
„Ik ben gereed de volledige
verantwoordelijkheid op mij te
nemen. Vanaf 1 januari zullen
we een economische dictatuur
in moeten voeren. Dat houdt
onder meer in dat niemand
meer in staat zal zijn, zijn schul
den niet te betalen", zei Tsjer
nomyrdin. Hij wil ook een kop
peling van de roebel aan de
goudvoorraad om te voorko
men dat de nationale munt zijn
waarde totaal verliest.
„Indien we nu de paniek niet
stoppen, zal er een catastrofe
zijn die te vergelijken is met die
van het einde van de jaren '80,
toen de winkels helemaal leeg
waren. De keuze is hyperinflatie
of strikte controle over de eco
nomie", zei Tsjernomyrdin. Hij
voegde daaraan toe dat hij ab-
LOSSE NUMMERS ƒ1,80
ZATERDAG 2,30
IMERSSERVÏCE
Week naar bungalowpark in
Schotland vanaf 215,-II
100 jaar klederdrachten in het
Openluchtmuseum Arnhem
'Met het hele gezin naar 'Wereld van
'Everest', spectaculaire film In het
Zie aanbieding elders in de krant
Nieuwe cd's van
John Lennon
Capitol Records brengt in
november vier cd's uit met
onbekende songs van de ver
moorde ex-Beatle John Len
non. Dat meldt de Britse
krant Daily Mail Het gaat
om solonummers die zijn
opgenomen in studio's van
Capitol Records en in de ei
gen studio van de zanger. De
tapes werden gevonden in
het archief van een Ameri
kaanse muziekmaatschappij.
Echt onbekend is het werk
overigens niet; verzamelaars
van Beatle-materiaal hebben
de meeste van de gevonden
songs op illegale uitgaven
(bootlegs) al in hun bezit. De
weduwe van Lennon, Yoko
Ono, en hun zoon Sean zijn
betrokken bij de productie
van de cd's.
De gróótste selectie
kantoormeubelen
I 2000 m2
SHOWROOM!
-TsCieba
Kmtoormeubelen
HET WOORD IS AAN
Monika van Paemel
Alle goedbedoelde liefde
huldigt de struisvogelpoli
tiek.
12*/210 15722° 14720°
ft 30% 60% 60%
SS,? 30% 20% 20%
Uitgebreid weeroverzicht op pagina g
I VANDAAG 26 PAGINA'S 1
Binnenland
3,5
Buitenland
7
Cultuur
19
Economie 8
Gesprek van de dag2
Kerk en Samenleving14
Regio13,15,16,17
Rubrieken10
RTV/programma's11
Sport23,25
Strips10
Weg en Wiel22
Uitgaan18
den haag gpd
Voor Mondriaans schilderij Vic
tory Boogie Woogie is mogelijk
tientallen miljoenen meer be
taald dan nodig was geweest.
Het doek werd vorige week voor
tachtig miljoen gulden gekocht
ten behoeve van het Haags Ge
meentemuseum. Stichting Na
tionaal Fonds Kunstbezit was
niet op de hoogte van eerdere
onderhandelingen waarbij de
eigenaar een lagere verkoop
prijs noemde.
In augustus 1996 was de
Amerikaanse eigenaar S.I. Ne-
whouse nog bereid het schilde
rij te verkopen voor dertig mil
joen dollar, in die tijd ongeveer
48 miljoen gulden. De voorma
lige zakelijk leider van het Ge
meentemuseum C. List was
toen al bijna twee jaar met Ne-
whouse in de slag over een mo
gelijke aankoop. Het kwam toen
uiteindelijk niet tot een transac
tie. List vertrok bij het Haags
Gemeentemuseum en werd di
recteur van het Cobramuseum
voor moderne kunsten in Am
stelveen.
Volstrekt los van deze voorge
schiedenis begon voorzitter
J.M. Boll van de Stichting Natio
naal Fonds Kunstbezit in janua
ri van dit jaar nieuwe bespre
kingen met Newhouse. As ge
wiekst zakenman heeft de Ame
rikaan (hij staat met een vermo
gen van 4,5 miljard nummer 21
op de lijst van rijkste mensen
ter wereld) vervolgens het on
derste uit de kan gehaald.
De huidige directeur van het
Haags Gemeentemuseum,
H. Locher, bevestigt desge
vraagd dat de Stichting Natio
naal Fonds op geen enkele wijze
door hem is geïnformeerd over
de eerdere onderhandelingen.
„Dat leek me volstrekt niet rele
vant. Newhouse heeft ons in ja
nuari zijn prijs genoemd. En die
prijs heeft het Nationaal Fonds
betaald. Er is niet onderhan
deld."
List wil geen commentaar op
de gang van zaken geven. „Ik
vind het grandioos dat dit schil
derij nu in het Haags Gemeen
temuseum hangt." Uitgever Ne
whouse, die zelf het schilderij in
1988 voor vier miljoen dollar
kocht, wil niets over de transac
tie zeggen. Boll praat evenmin
met de pers.
UIT-bijlage voor nieuw seizoen
Na alle zomerse festivals en evenementen barst volgende week
het nieuwe cultuurselzoen weer in volle hevigheid los. Een golf
van premières, voorstellingen, openingen en manifestaties
staat ons te wachten. Hoog tijd dus voor de UIT-bijlage waarin
ditmaal als rode draad de rechtgeaarde amateur tegenover de
doorgewinterde professional staat
Dat levert een aantal interessante verhalen op. Met aanko
mend talent als de pianiste Natasja Douma en cabaretier Eric
van Sauers. Maar ook met grootheden uit binnen- en buiten
land zoals de verloren gewaande zanger Paul Young, die in
maart naar Leiden komt, de actrices Jenny Arean en Anne-Wil
Blankers en de schrijver, beeldhouwer en musicus Armando.
ja, ik wii een abonnement op het Leidsch Dagblad.
Naam; Voorletieii M At
Adres:
controle bezorging) 1
Na de eerste twee weken betaal ik mijn abonnement:
lOPermaand Per kwartaal Oautomatisch (f. 94,15)
l automatisch (f. 32,70) Oacceptgiro ff. 95,15)
X
Leidsch i Dagblad
DE WERELD OM JE HEEN.
'elop, zonder postzegel,
2300 VB Leiden
OF BEL 071-5128 030
'712141 "4001 14"
maandag t/m vrijdag