'Sanering varkenssector
moet snel en pijnloos'
Economie
Oculerende apotheker
iart Brocacef zorgen
Politie moet staking breken
Bedrijven in actie tegen
afsluiten Houtribdijk
Ruim 42 procent meer winst
voor grote supermarkten
Ahold breidt uit in Spanje
Hoogste punt Sony
Northwest ontslaat 27.500 man
Duurzaam energiegebruik vergt
verbond Pronk en Jorritsma
JDERDAG 3 SEPTEMBER 1998
7
"idernemingsraad KLM naar rechter
Ielveen De ondernemingsraad van de KLM heeft een recht-
c aangespannen tegen het besluit om de afdeling telefo-
ihe reserveringen in een apart bedrijf onder te brengen. De
1 heeft daarvoor een nieuw bedrijf opgericht dat een Euro-
5 call-centre gaat exploiteren. Eerder heeft de onderne-
ie jgsraad daar negatief over geadviseerd. De KLM heeft het be-
d i toen ingetrokken. Volgens de raad probeert de KLM het
virt nu alsnog stapje voor stapje door te voeren, waarbij de ou-
ua/deling geleidelijk afsterft. De OR zou zo buiten spel worden
e pt. De raad heeft de zaak vandaag aan de ondernemingska-
zevan de Amsterdamse rechtbank voorgelegd. De rechter is
delaagd te voorlopig te verbieden dat de KLM nieuwe stappen
ke >m de reserveringen uit te besteden.
?hc
^eds meer Britten via IJmuiden
-D|pen Door een stijging van het aantal Britse passagiers, heb-
vorig jaar 20.000 mensen meer met Scandinavian Seaways
en IJmuiden en Newcastle gereisd dan was verwacht. Telde
ootdienst vorig jaar in totaal ruim 152.000 passagiers, voor
'ke^ar verwacht de rederij een stijging niet nog eens 60.000 rei
kis. Volgend jaar zet de groei naar verwachting door en reizen
)00 214.000 mensen via de IJmuidense zeehaven, zo spreekt de
|Jn nse DFDS Groep uit in de halfjaar-cijfers over 1998. Scan-
ierjvian Seaways is onderdeel van de DFDS Groep, die in het
vatte half jaar de omzet met zestig procent zag stijgen. Die stij-
)0Bis vooral te danken aan de vrachtdivisie Tor Line.
idc
fn'lN TV volledig in handen Endemol
cnrsum» Endemol Entertainment wordt volledig eigenaar van
iteijTV-Productions. Het amusementsbedrijf had al 49 procent
a d'e aandelen. Win-TV maakt spelletjesprogramma's als Tien
re jTaal en Herexamen. Bedragen zijn niet bekendgemaakt.
gei^mol-onderdeel John de Mol Produkties zal dit televisiesei-
ind beide programma's voor respectievelijk Tros en Vara pro
ven.
:t
Tienwerking KLM en Tsjechisch CS A
elveen De KLM praat met de Tsjechische luchtvaartmaat-
t alppij CSA over vergaande samenwerking. Beide maatschap-
ban hopen hierdoor sterker te worden in Europa. Wanneer de
laaénwerking haar beslag moet krijgen, is nog niet bekend, zegt
)n woordvoerder van KLM. KLM en CSA voeren op de dienst
e 'k-Amsterdam al samen vluchten uit. Beide maatschappijen
ibeppen tickets voor eikaars toestellen. ,,Wij willen kijken of we
dei toekomst op meerdere terreinen iets voor elkaar kunnen
ipokenen", aldus de woordvoerder. CSA heeft haar vloot heie
de I gemoderniseerd. Vorig jaar zette de maatschappij de
tante overgebleven Russische Toepolevs aan de kant. Ze ge-
dat nu alleen toestellen van westerse makelij.
»j
lg %kort aan bouwtechnici blijft
'enerdam. Het is nauwelijks mogelijk om het tekort aan civiel-
|^ehici (ingenieurs en technisch ontwerpers) in de bouw snel
ete werken. Het Economisch Instituut voor de Bouwnijver-
^(EIB) concludeert dat na onderzoek in opdracht van Ar-
eSvoorziening Nederland. Bijna 90 procent van de bouwad-
ers jureaus heeft één of meer vacatures voor personeel niet een
aasltechnische opleiding. Bijscholing van niet civiel-geschool-
zor^evert volgens het EIB veel problemen op. Zij missen een ge-
,-f np ondergrond qua wis- en natuurkunde. Ook ontbreken
eJijkervaring en kennis van regelgeving. Een bijscholingspe-
korter dan een jaar is daardoor onhaalbaar, stelt het EIB.
as
Mande IBM en Brits telecomconcern
de
n g£NHet Amerikaanse computerconcern IBM en het Britse
is ipmbedrijf Cable Wireless hebben een strategische allian-
buitvormd op het gebied van informatietechnologie. Het gaat
sr rien contract voor tien jaar dat een waarde vertegenwoordigt
:es miljard gulden. IBM gaat Cable Wireless helpen de
itverlening aan de klanten te verbeteren. Er stappen dui-
~~werknemers van het Britse concern over naar IBM Global
ces, de dienstverleningsdivisie van IBM.
b vliegt vaker naar de Antillen
Vakantiegangers die de komende wintermaanden een
r x vakantie naar de Antillen hebben geboekt, zullen
- aeen vliegen met KLM in plaats van Martinair. De Antilli-
e regering gaf eerder geen toestemming voor de overname
|e chartervluchten door Martinair. Het gaat om vakantie-
ers die een volledig arrangement boeken bij zeven tourope-
b zoals Hotelplan en Travel Unie. Monopolist KLM op deze
heeft de afgelopen maanden met de zeven touroperators
racten afgesloten. Daarbij is een retourprijs van 1000 gulden
iassagier afgesproken. Horecaconcern Van der Valk is niet
lpen met dit jongste KLM-aanbod. Van der Valk heeft geen
pet met KLM. Van der Valk verloor eerder een kort geding
as In van de KLM lagere tarieven werd geëist.
^nemende vraag van apo-
feurs naar kort'ngen baart
danPnenProc*ucent en
jecjjandel Brocacef zorgen.
Igende kortingen zorgen
Iedeen rem °P de winstgrooi-
>estoect'e dat de roeP
nee pussen en andere voor-
ens^ in de tweede helft van
nee| verder zal groeien.
evJ consument kijkt niet
aner Prtjzen", stelt directielid
lens "D'e koopt gewoon
weJhuisarts voorschrijft. Om
ïen fek aan concurrentiemo-
jg ^den te ondervangen, be-
i apothekers bij de groot
ma) sleeds lagere prijzen.
on^ikt de winstmarge."
occ3verheid stelt inmiddels
,t al en perk aan de kortin-
•dirip
und intig banen weg bij C A
mei O
>ok
puwe reorganisatie bij C
angeoet ertoe leiden dat het
at altconcern sneller kan in-
Revlop de behoefte van de
het In Nederland krijgen en-
e halntallen mensen in de top
ng gjin- en verkoop en op het
diejantoor een andere func-
rijdègeveer twintig mensen
nieuü (vervroegd) gepensio-
ers \of gaan met hulp van C
?ngé zoek naar een andere
wiei
s, wdedingmarkt is de laatste
:t naDor de detailhandel inge-
S geworden door het gril-
opgedrag van de consu-
Een eerdere reorganisatie
n A leidde tot een centrale
enkhuizen gpd
De vervoerdersorganisatie
Transport en Logistiek Neder
land (TLN) vreest miljoenen
schade door de geplande afslui
ting van de Houtribdijk tussen
Enkhuizen en Lelystad. Volgens
plannen van de provincie
Flevoland gaat de dijk in ver
hand met werkzaamheden aan
de sluizen bij Lelystad vanaf 21
september voor minimaal drie
weken dicht voor alle snelver
keer, behalve de bus.
Namens duizenden Noord-
Hollandse bedrijven zijn deze
week vierhonderd brandbrieven
rondgestuurd, onder meer naar
Kamer- en Statenleden, waarin
wordt aangedrongen op uitstel
van de klus. Bedrijven kunnen
zich er dan beter op voorberei
den en zich bezinnen op een al
ternatieve route.
N. Blom van de Westelijke
Land en Tuinbouw Organisatie
meent dat de klus aan de dijk
minimaal zes weken moet wor-
dqn uitgesteld. .Anders valt het
precies in de periode dal we in
Flevoland bollen planten en le
lies oogsten."
Een woordvoerder van TLN
noemt de schade die bij afslui
ting zal ontstaan 'enorm'. „Een
voorzichtige inschatting leert
dat er achthonderd vrachtauto's
per dag over de dijk gaan. De
afsluiting betekent per rit twee
uur extra rijtijd. De totale extra
kosten daarvan lopen in de mil
joenen. En dan hebben we het
nog niet eens over het perso
nenvervoer."
asan» Stakende vakbondsmensen hebben vanmorgen bij een van de zes vestigingen van de Mando-machinefabrieken in de buurt van het Zuid-
Koreaanse Asan een gebouw in brand gestoken. Voor de Zuid-Koreaanse overheid was toen de maat vol. Die heeft de oproerpolitie op alle zes de
vestigingen van Mando afgestuurd om een einde te maken aan de staking. De tweehonderd agenten kregen steun van een helikopter en speciale
voertuigen. Mando is het grootste bedrijf voor de productie van auto-onderdelen in Zuid-Korea. Bij de hoofdvestiging in Asan brak de politie met
speciale voertuigen door de hopen staal die de stakers op een brug hadden geplaatst. Terwijl de politie het gebouw bestormde, wierpen de stakers
stalen pijpen en molotovcocktails naar de agenten. De ongeveer 4.500 actievoerders gingen op 17 augustus in staking, nadat onderhandelingen
over het ontslag van 1.090 werknemers waren mislukt. Mando ging vorig jaar failliet. De ontslagen maken deel uit van een saneringsplan.
foto reuters yun suk bong
Nieuwe directeur LTO-Nederland:
Ook buurtsupers boeren goed
Zeist anp en stijging van de omzet. Rui
mere winkeltijden blijken de
verkoop te stimuleren.
De buurtzaken slaagden er
dus in om aan hun teruglopen
de omzetten een halt toe te roe
pen. Daarmee blijken er volgens
Deloitte ook voor deze groep
nog steeds mogelijkheden voor
een gezonde exploitatie te zijn.
Toch denkt Deloitte dat het
aantal supermarkten verder zal
dalen, dat de bedrijven steeds
groter worden en meer diensten
gaan bieden. Het aantal ope
ningsuren stijgt de komende ja
ren verder. In 1997 ging het
aantal uren gemiddeld met vijf
procent omhoog.
De winstmogelijkheid van su
permarkten blijven ook de ko
mende jaren goed. Met de daar
voor nodige uitbreiding van het
aanbod zijn de buurtsupers een
bedreiging voor de speciaalza
ken. De positie van bijvoorbeeld
bakkers en slagers blijft onder
druk staan.
De grote supermarkten hebben
vorig jaar een spectaculaire
winststijging van ruim 42 pro
cent geboekt. Deze ontwiicke-
ling blijkt overigens niet ten
koste te gaan van de kleine
buurtsuper. Zij kwamen tot een
winststijging van 26 procent.
Dit blijkt uit de jaarlijkse be-
drijfsvergelijking van de ac
countants- en adviesgroep
Deloitte Touche.
De bedrijfsvergelijking toont
een fors groeiende ontwikkeling
bij de supermarkten. De gemid
delde omzet nam toe met 5,2
procent. Met 8,5 procent was de
stijging het grootst bij de grote
zaken (meer dan een kwart mil
joen omzet per week). De kleine
winkels (gemiddelde weekom-
zet minder dan 50.000 gulden)
zagen de verkopen met ruim
één procent toenemen. Er is
een direct verband tussen uit
breiding van de openingstijden
De varkenssector moet zo snel en pijnloos mogelijk wor
den gesaneerd. De overheid moet daarom de komende
jaren het gereserveerde geld, ruim drie miljard gulden,
gebruiken om varkenshouders uit te kopen die willen
stoppen. Dat stelt D. Duyzer, de nieuwe directeur van
LTO-Nederland. Volgens hem gaat het om vooral zo'n
vierduizend kleinere varkenshouderijen.
den haag peet vogels
De varkenspest heeft het agrari
sche wereldje behoorlijk door
elkaar geschud, vindt Duyzer.
„Ondanks alle ellende zijn er
ook een paar goede kanten aan
de crisis te ontdekken. De var
kenshouderij is midden in de
belangstelling komen te staan
en niet op de meeSt positieve
manier. De kritiek heeft echter
het denken van de boeren ver
anderd. Maatschappelijk ver
antwoord ondernemen is een
noodzaak, zo begrijpen zij nu
ook." Om maatschappelijk on
dernemen mogelijk te maken
moet de sector wel de ruimte
krijgen, meent Duyzer. „Het
gaat slecht op dit moment.
Vooral de zevenduizend bedrij
ven in het varkenspestgebied
zijn hard getroffen. Daarbuiten
hebben de boeren kunnen pro
fiteren van de goede prijzen,
maar in het pestgebied hebben
de bedrijven nauwelijks de kos
ten goedgemaakt, laat staan dat
er reserves zijn opgebouwd
voor de slechte tijden."
Duyzer pleit voor een snelle
sanering omdat het tij nu gun
stig is. „De arbeidsmarld is
goed, dus boeren die willen ver
anderen kunnen nu gemakke
lijk iets anders gaan doen. Als
de overheid zorgt dat er vol
doende mogelijkheden zijn, bij
voorbeeld VUT-regelingen en
omscholingsmogelijkheden,
dan kan de sanering zonder al
te veel pijn worden uitgevoerd."
Naast de drie miljard gulden
uit Den Haag denkt Duyzer dat
er ook nog geld uit Brussel is te
halen. „Geld voor VUT-regelin-
gen, voor de sloop van varkens
stallen waar asbest in zit en geld
uit fondsen voor de versterking
van de structuur van het platte
land. Daar moet Apotheker, on
ze nieuwe minister van land
bouw, zich sterk voor maken."
De reconstructiewet waarin
de vorming van varkensclusters,
concentratiegebieden met var
kens die van elkaar worden ge
scheiden door varkensvrije cor
ridors van minstens een kilome
ter, wordt geregeld is een on
ding, meent Duyzer. Van Aarts-
en, de vorige minister van land
bouw heeft de clusters bedacht
om uitbraken van varkenspest
tot één gebied te kunnen beper
ken. De corridors moeten voor
komen dat de varkenspest over
slaat. In het wetsvoorstel is ook
geregeld dat varkensbedrijven
in of nabij een natuurgebied ge
dwongen moeten verhuizen.
„Er is niet aangetoond dat de
clusters een bijdrage leveren
aan de indamming van ziektes.
De slachterijen en de varkens
houders moeten zelf zorgen
voor een gezonde sector die aan
de normen van de samenleving
voldoet."
zaandam-sevilla anphonderd miljoen.
De overname van de super
marktonderneming Dumaya is
inmiddels op een haar na ge
vild. Dumaya bestaat uit 23 su
permarkten, vijf cash carry's
en een grote hypermarkt in
aanbouw. De winkels zijn ge
vestigd in en om de Zuid-
Spaanse stad Malaga en de
Spaanse enclave Ceuta aan de
Marokkaanse kust. Dumaya had
vorig jaar een omzet van onge
veer 150 miljoen.
Ahold heeft sinds 1996 in
Spanje samen met Caprabo de
joint venture Store 2000. Die
beschikt over 45 filialen in en
om Madrid met een omzet van
driehonderd miljoen per jaar.
Ahold gaat zijn supermarktacti
viteiten in Spanje uitbreiden.
Het detailhandelsconcern praat
met supermarktonderneming
Dialco over een krachtenbun
deling en neemt in dit land een
kleine branchegenoot over. De
beide Spaanse levensmiddelen-
bedrijven zijn goed voor een
omzet van ongeveer 550 mil
joen gulden.
Dialco is één van de oudste
Spaanse supermarktonderne
mingen met een goede reputa
tie in het zuiden van het land.
Het bedrijf telt ongeveer hon
derd supermarkten in de pro
vincie Andalusië. De omzet be
droeg vorig jaar ongeveer vier-
gen die apothekers ontvangen.
Maar dit zal de roep om voor
deeltjes niet doen afnemen,
vreest De Wit. „Sterker nog; wij
denken dat apothekers alleen
maar meer gaan eisen."
Brocacef behaalde in het eer
ste semester een winst van 8,9
miljoen tegen 7,1 miljoen in de
zelfde periode vorig jaar, terwijl
de omzet slechts 3,5 procent
aandikte tot 619 miljoen.
Volgens de directie blijft het
verbruik van geneesmiddelen
stijgen, terwijl het effect van de
prijsverlagingen door de Wet
geneesmiddelenprijzen in 1996
en 1997 inmiddels is verdwe
nen. Om dit te ondervangen is
Brocacef meer gaan letten op de
kwaliteit van de omzet, waar
door het marktaandeel licht
daalde.
inkoop voor alle vestigingen in
de tien Europese landen waarin
het concern van de familie
Brenninkmeijer actief is. Nu
vindt C A vooral een aanpas
sing aan de verkoopkant nodig.
Daarbij is de prijs-kwaliteitsver-
houding C A is toch voor
deligerniet meer alleen za
ligmakend.
Voor de klanten zal de groot
ste verandering zijn dat de hui
dige Twintig huismerken wor
den teruggebracht tot dertien.
Deze zijn elk bestemd voor een
aparte doelgroep. Dit merken
beleid wordt in de winkels
zichtbaar gemaakt onder meer
door 'winkeltjes binnen de win
kel', te creëren.
Staking piloten duurt inmiddels vijf dagen
minneapolis krf-anp-ap
De Amerikaanse luchtvaartmaatschappij North
west heeft gisteren 27.500 werknemers ontslagen.
De partner van KLM zegt niet anders te kunnen
nu de staking van de piloten aanhoudt. De acties
duren inmiddels vijf dagen.
Het personeel daf op straat is gezet, bestaat
vooral uit technici en cabine-, balie- en grondper
soneel. „Het is een trieste dag voor Northwest.
We hadden gehoopt dat dit nooit zou hoeven te
gebeuren"aldus personeelsdirecteur T ucker.
De ontslagen werknemers behouden hun recht
op medische voorzieningen tot eind deze maand.
Northwest sluit niet uit dat er meer mensen op
straat komen te staan. De maatschappij heeft on
geveer 50.000 personeelsleden en voert dagelijks
1.700 vluchten uit.
Een einde aan de staking is niet in zicht. De
maatschappij kondigde gisteren verder aan dat
tot en met volgende week maandag alle vluchten
zijn afgelast.
De actie van de vliegers heeft ook gevolgen
voor luchtvaartmaatschappij Mesaba. Deze
maatschappij vliegt bijna tachtig procent van zijn
passagiers naar Detroit en Minneapolis, waar die
overstappen op toestellen van Northwest. Mesa
ba heeft voorlopig al zijn vluchten stopgezet.
ruswuk anp
berlun. Vanuit de lucht is het nieuwe hoofdkwartier van Sony in Berlijn goed te zien. Het gebouw staat aan
de beroemde Potsdamer Platz. Van daaruit worden alle Europese activiteiten van de Japanse Sony Corpora
tion gecoördineerd. Gisteren werd het bereiken van het 'hoogste punt' gevierd. Sony Berlijn wordt volgend
jaar opgeleverd. fotoreuters fabrizio bensch
Om duurzaam energiegebruik
in Nederland echt van de
grond te krijgen, is het nodig
dat minister Pronk (VROM)
en zijn collega Jorritsma (eco
nomische zaken) een coalitie
vormen. Zij moeten met meer
dwingende regelgeving ko
men. Dit stelt voorzitter Zij
develd van de Duurzame
Energie Federatie. Hij is sinds
kort ook de nieuwe voorzitter
van Milieudefensie.
Dwingende regelgeving kan
voorkomen dat de Nederland
se industrie op achterstand
komt, meent Zijdeveld. In
Duitsland en Denmarken,
waar in tegenstelling tot Ne
derland wel dwingender regel
geving is, gaat de ontwikkeling
van duurzame energie veel
sneller, met alle voordelen
voor de industrie van dien.
„Als de bewindslieden willen,
kunnen ze met stip de geschie
denis ingaan als de ministers
die duurzame energie echt een
impuls hebben gegeven. Met
extra regels is het geen pro
bleem om de doelstelling te
halen om in 2020, tien procent
van het energiegebruik duur
zaam op te wekken."
Hij vindt dat Jorritsma het
Duitse voorbeeld moet volgen
en de energiebedrijven moet
verplichten alle stroom af te
nemen die duurzaam is opge
wekt. Alle afnemers moeten
dan meebetalen aan de extra
kosten.
Nu kent Nederland het sys
teem van Groene Stroom. Op
vrijwillige basis kunnen klan
ten besluiten meer geld voor
hun stroom te betalen. Met dat
extra geld zorgt het energiebe
drijf dan dat er meer energie
duurzaam wordt opgewekt.
„Dat is het omgekeerde princi
pe van de vervuiler betaalt",
zegt Zijdeveld afkeurend.
Pronk moet volgens hem met
meer dwingende bouwvoor
schriften komen. Daarbij hoort
ook de verplichting elke
nieuwbouwwoningstandaard
van een zonneboiler te voor
zien. Zonder dat het veel duur
der wordt, kan per nieuw
bouwhuis 650 kuub gas be
spaard worden. Een gemiddeld
huishouden verbruikt nu ruim
2000 kuub.
De voorvechter voor duurzame
energie stelt dat het huidige
Nederlandse beleid de burger
voor de gek houdt. De Neder
landse regering gokt bij haar
duurzame doelstelling op im
port van waterkrachtstroom
uit Noorwegen. „De Noren
bouwen momenteel twee grote
gasgestookte centrales om in
hun eigen behoefte te voor
zien. Het is dan cynisch om te
zeggen dat wij dan met de im
port duurzaam bezig zijn."
Uit de elektriciteitswereld heeft
Zijdeveld ook vernomen dat de
Zwiters onderhandelen over de
import van stroom uit Franse
kerncentrales, om vervolgens
hun eigen waterkrachtstroom
voor goed geld in Duitsland en
Nederland af te gaan zetten.
„Met zulke ontwikkelingen
verdwijnt het draagvlak voor
duurzame energie.
