Leidsch
I
Dagblad
MF dreigt Moskou
Terugblik op Wilhelmina
Kok: zorgen over Rusland
Bloemen opent culturele seizoen
Juivert voor vier
-iar naar Barcelona
Verwarmd asfalt kan geld opleveren
KEUKENS G
HALF GELD
ZONDAG GEOPEND
Twee weken gratis
de wereld om u heen.
- x
ERDAG 29 AUGUSTUS 1998
OPGERICHT 1 MAART 1860
781
50(
75( omen over de
es! sterfelijke ^6
75J nses Diana.
'Mystiek en verzet'.
Theologe Dorothee Sölle
is niet te stoppen.
Nederland
ruimt z'n troep
niet op.
Oegstgeestenaar
Peter Hendriks als
waarnemer naar Bosnië.
leiden annet van aarsen
Idkraan gaat dicht als Jeltsin toegeeft aan communisten
iington-moskou rtr-krf-gpd
er meer
►501 Internationale Monetaire Fonds (IMF) en Rusland
|5< renen af op een breuk. Als de Russen besluiten de
Ipers te laten draaien in de hoop de financiële crisis
►aas te worden, kunnen ze verdere steun van het IMF
hun buik schrijven. IMF-topman Michel Camdessus
>50 ft dat gisteravond gezegd.
avond een principe-akkoord
met Tsjernomyrdin en de
Doema, al temperde de com
munistische voorman Zjoega-
nov het optimisme daarover.
Volgens hem moeten 'veel
kwesties' nog worden opgelost.
Een eerste 'zoenoffer' was in elk
geval het ontslag door Jeltsin
van zijn IMF-onderhandelaar,
ex-premier Tsjoebais.
Fractievoorzitter Sjochin van
Ons Huis Rusland, de partij van
Tsjernomyrdin, kondigde aan
dat 'de ernst van de crisis spe
ciale mechanismen vereist'.
„Daartoe horen ook het laten
oplopen van de inflatie en het
dicteren van een economische
koers", aldus Sjochin. Dat riep
bij Westerse waarnemers herin-
FOTO GEMEENTEARCHIEF LEIDEN
„Toen H.M. de hardsteenen trappen van
ons historisch merkwaardig Raadhuis be
klom, scheen er aan de hoezee's geen einde
te komen", schreef een verslaggever van het
Leidsch Dagblad op 21 juni 1905 over het
bezoek van Wilhelmina. „Op het hooge
bordes van het gebouw is door de firma Ge-
brs. Reinkes een troonhemel opgericht met
een zwaar vergulde kroon er boven op en
ter weerszijden gedrapeerd met rood flu
weel."
Het is dit jaar honderd jaar geleden dat
Wilhelmina op 18-jarige leeftijd gekroond
werd tot koningin der Nederlanden. Foto's
als deze moeten er tijdens de halve eeuw
dat ze op de troon zat, veel meer zijn ge
maakt. Ze werd omschreven als energiek en
nauwgezet. Intelligent en moedig ook. Maar
hoezeer ze land en volk met hart en ziel was
toegedaan, ze bleef toch een wat afstande
lijke vorstin.
Vandaag in het Zaterdagsbijvoegsel een
portret van Wilhelmina van de hand van
Ruud Paauw. Wilhelmina zag zichzelf zo
ongeveer als door God gezonden om aan
het Nederlandse volk leiding te geven,
merkt hij op. Maar ook: Als je in je jeugd
nooit eens aan de haren bent getrokken,
een leven lang door lakeien bent omringd
en nooit eens met een hamer op je duim
hebt geslagen, dan krijg je misschien al
gauw dat soort gedachten.
Deze foto, eigendom van het gemeente
archief in Leiden, is genomen vlak voordat
de majesteit een lunch zou gebruiken in het
stadhuis. Ze was die dag in Leiden om zich
op de hoogte te stellen van de lustrumfees
ten van de Leidse Universiteit.
Tijdens de lunch, waarbij een groot gezel
schap notabelen aanwezig was, sprak ze
over haar warme gevoelens voor de stad.
„Het was voor den Prins en mij een groot
genoegen, deze gemeente te bezoeken, wel
ke door hechte en eeuwenoude banden
verknocht is aan mijn huis. Wij zijn geko
men om getuige te zijn van een deel der
Lustrumfeesten van Leidens roemruchte
Hoogeschool, welker oprichting de welver
diende belooning is geweest voor de held
haftige verdediging dezer stad door haar
dappere burgerij. Zoo zal bij het late nage
slacht de herinnering levendig worden ge
houden aan de gewichtige rol die Leiden
gespeeld heeft in onzen 80-jarigen worstel
strijd. De wederzijdse gevoelens van
waardeering en afhankelijkheid tusschen
Leiden en Willem den Zwijger, in donkere
dagen van leed en verdrukking ontstaan,
hebben zich voortgeplant in de harten van
alle Oranjes. Wij zullen de schoonste
herinneringen medenemen van de uren, in
uw gemeente doorgebracht."
Wilhelmina liet bij haar vertrek als dank
een cadeautje achter, getuige het verslag in
het Leidsch Dagblad: „H.M. de Koningin
heeft bovendien bij Hoogstderzelven ver
trek aan den Burgemeester een bedrag van
duizend gulden doen overhandigen voor de
algemeene armen van Leiden, benevens
honderd gulden voor de politie.
In het Zaterdags Bijvoegsel: Toegewijd,
moedig en eigenzinnig'
in omloop
jgQit, leidt dat lot hyperinflatie,
wordt de roebel nog min
waard en stijgen de prijzen
Ier. Alleen een strak mone-
beleid kan de roebelkoers
liliseren, aldus Camdessus
een helemaal aan Rusland
djde persconferentie,
gj ij reageerde op de eis van de
gj sische communisten dat de
g^ persen moeten draaien. De
gj imunistische parlements-
Tzitter Seleznjov riep de re-
ng gisteren op zich niets aan
ekken van het 'IMF-dictaat'.
znjov zei dat uitgifte van 30
miljard roebel (7,5 a 12,5
ard gulden) nodig is om het
rijfsleven te steunen,
joogd premier Tjsemomyr-
moet zaken doen met het
de communisten beheer-
parlement, de Doema, om
>e orde te kunnen scheppen
Re financiële chaos. Het is al
lelijk dat dat zal leiden tot
itregelen die lijnrecht in-
n tegen de hervormings-
Irs van de afgelopen jaren en
Kvoorwaarden die het IMF
't gesteld voor steun. Behal-
(eldschepping staan onder
:r ook prijscontrole en na-
alisaties op de agenda,
p economisch terrein be
te president Jeltsin gister
neringen op aan de comman
do-economie uit Sovjet-tijden.
De Doema, Tsjernomyrdin en
het Kremlin hebben ook een
politiek akkoord bereikt. Maan
dag stemt de Doema over Tsjer-
nomyrdins kandidatuur. Vrijwel
zeker krijgt hij voldoende steun.
Dat komt doordat president
Jeltsin fikse concessies heeft ge
daan.
Jeltsins onderhandelaar met
de Doema zei gisteravond dat
de premier de macht krijgt zelf
een kabinet te vormen en dat
het parlement daarbij vergaan
de inspraak krijgt. Tot nu toe
deed Jeltsin dat op eigen vuist.
Ook belooft de president het ka
binet een jaar lang niet te zullen
ontslaan.
Pagina 5:
jeltsin wil tot 2000 aanblij
ven
'Naar Siberië met al die zak
kenvullers!'
Damrak beperkt verlies
den haag-washington gpd-afp-Rtr gend jaar op 2,5 a twee procent.
Dat het iets terug zal lopen, kan
ik niet ontkennen, maar dat zou
ook het geval zijn geweest zon
der crisis in Rusland."
Het kabinet is voorlopig niet
van plan om Rusland met geld
terzijde te staan. De Amerikaan
se president Clinton beloofde
gisteren steun als de Russen
'harde maatregelen' nemen.
Dinsdag gaat Clinton op bezoek
in Moskou.
Premier Kok is 'ernstig bezorgd'
over de chaos in Rusland. „Het
is een hele spannende situatie",
zei hij gisteren na afloop van
het kabinetsberaad.
Dat Nederland grote risico's
loopt, gelooft de premier niet.
„Vorig jaar noteerden we een
economische groei van vier pro
cent. Dit jaar komen we naar
verwachting op drie uit en vol-
Amsterdam Karin Bloemen, traditiegetrouw gehuld in een extrava
gante creatie, gaf gisteravond op de Dam het startsein voor het nieu
we culturele seizoen. Voorde ogen van vele duizenden belangstellen
den presenteerde ze op het Uitpodium een muzikaal programma met
als gasten onder anderen Gordon en Ilse de Lange. Naar schatting zul
len dit weekeinde in totaal zo'n half miljoen mensen de Uitmarkt be
zoeken om een indruk te krijgen van het culturele aanbod.
FOTO GPD
LOSSE NUMMERS 1,80
ZATERDAG 2,30
LEZERSSERVICE
Deze week in lezersservice
Zie aanbieding elders in de krant
HET WOORD IS AAN
A. Roland Holst
Vervloekt dit laag zwerk dat
het leven onmacht maakt.
Vervloekt elke kerk die het
lichaam verdacht maakt.
weersverwachting
voor het weekend
10720° "722° "723°
10% 10% 20%
50% 60% 40%
Uitgebreid weeroverzicht op pagina 20
VANDAAG 54 PAGINA'S
Binnenland
Buitenland
Cultuur
Economie.
27
8,9
Gesprek van de dag2
Kerk en Samenleving14
Regio13,15,17
Rubrieken35
RTV/programma's10,11
Sport21,23
Strips35
Recordaantal
vallende
dominostenen
leeuwarden anp
Van de twee miljoen neergezet
te dominostenen in het Expo
Centrum Leeuwarden zijn er
gisteravond zeker 1,4 miljoen
omgevallen. Daarmee kan een
nieuw record worden bijge
schreven in het Guinness Book
of Records. De geslaagde re
cordpoging was rechtstreeks te
zien op SBS 6, dat met het eve
nement het driejarig bestaan
vierde.
De afgelopen twee maanden
werkten honderd dominobou
wers aan het project. In totaal
werd 78 kilometer aan stenen
uitgezet. Om te voorkomen dat
voortijdig stenen zouden om
vallen waren er allerlei maatre
gelen genomen. Zo zijn kieren
en tochtgaten dichtgemaakt om
het ongedierte buiten de deur te
houden. Het hele schouwspel
bestond uit 72 projecten. Daar
in werden onderwerpen ge
toond als Nederland export
land, de elektronische snelweg
en levende energie.
ick Kluivert gaat naar Bar
st ina. Gisteravond tekende de
valler een contract dat hem
vier jaar aan de Catalaanse
bindt. Barcelona betaalt
Milan, de club waar Kluivert
een jaar voor heeft ge-
eld, een bedrag van ruim
ig miljoen gulden,
arcelona-voorzitter Nunez
ide zich zeer verheugd: „We
ben een wereldspits aange-
ken. Ik denk dat hij bij ons
ed zal aarden". Ook
tvert was blij dat de transfer
i was gekomen. „Ik wilde
dan ook weg uit Milaan,
ik bij Barcelona binnenkom
iet zo vreemd. Daar zitten
veel oude bekenden van me",
zei hij. Barcelona en AC Milan
waren het snel eens. Langer
duurden de onderhandelingen
tussen Barcelona en Kluivert.
Beide partijen konden het in
eerste instantie niet eens wor
den over de lengte van de over
eenkomst. Kluivert wilde niet
langer dan voor twee jaar teke
nen, terwijl Barcelona hem voor
zeven jaar wilde binden.
Kluivert is de zesde Nederlan
der in de selectie van trainer
Louis van Gaal. Doelman Hesp
en de veldspelers Reiziger, Bo-
garde, Zenden en Cocu gingen
hem voor. In de trainersstaf
werken naast Van Gaal ook de
Nederlanders Van der Lem,
Hoek en Ronald Koeman.
Plan voor groot
windmolenpark
bij JJmuiden
Een park met honderd wind
molens op acht kilometer voor
de kust bij IJmuiden. Dat is het
plan van het ministerie van eco
nomische zaken. De proef moet
duidelijk maken of het mogelijk
is op grote schaal energie op te
wekken met grote buitengaatse
windmolenparken.
Komende week houdt het mi
nisterie inspraakbijeenkomsten
in Noord- en Zuid-Holland. De
ze krant peilde de meningen
van betrokkenen en milieuorga
nisaties. Die zijn te vinden op
pagina 33.
rhoon anp
Zes vierkante meter asfaltweg,
met daaronder een op vloerver
warming lijkend buizensys
teem, levert net zoveel energie
op als één zonnecollector. De
aanleg van het systeem maakt
de asfaltweg wel twintig tot 25
procent duurder. Maar omdat
er daarna minder onderhoud
nodig is, wordt dat geld (nog los
van de energieopbrengst) weer
terugverdiend.
Dat blijkt uit een proef van
Rijkswaterstaat en vier inge
nieursbureaus met de weg over
de Haringvlietsluizen. Die weg
behoeft frequent onderhoud
omdat de temperatuurverschil
len in het wegdek grote gevol
gen kunnen hebben voor de
brug. Op zoek naar een onder
houdsarm alternatief besloten
de initiatiefnemers een leidin
gensysteem met water onder
het asfalt aan te leggen.
Dat systeem onttrekt in de
zomer warmte aan het asfalt.
Dat maakt het wegdek minder
week, waardoor er minder spo
ren inkomen en rijkswaterstaat
het asfalt dus minder vaak hoeft
te vervangen. In de winter kan
er verwarmd water in de leidin
gen. Daardoor wordt bevriezing
van het wegdek voorkomen.
Om het water te verwarmen
wordt ongeveer twintig procent
van de zomerse energie-op
brengst verbruikt.
Volgens een woordvoerder
van een van de betrokken inge
nieursbureaus gaat het om een
nieuwe toepassing van bestaan
de technieken, die veel oplevert.
„Neem bijvoorbeeld een nieu
we woonwijk met honderd wo
ningen, en een zes meter brede
rondweg van een kilometer.
Met die weg verwarm je die hele
woonwijk."
Hans Verkerk Keukens houdl vandaag en zondag (vanaf
10.00 uur) een Caribbean Party. Als u binnen twee jaar een
keuken nodig heeft en nu koopt, krijgt u van Hans een echte
Caribbean keuken voor de helft van de door de leverancier
aanbevolen adviesprijs! Kom nu snel echt geld verdi
vraag naar de snelle beslisserskorting.
Tentoonstelling
Groeten uit de Kosmos
Buitenaards gevaar: feit of fictie?
zondag 30 augustus, 13.30-16.00 uur:
kinderactiviteiten, tot 12 jaar
knutselen, schminken en film
Museum Boerhaave, Leiden
Lange St. Agnietenstraat 10 071 - 5214 224
Filiaal Leiden morgen 30 augustus geopend
van 11.00 uur tot 17.00 uur.
30 AUGUSTUS VAN 10.00 TOT 17.00 UUR
ALPHEN A/D RIJN: GOUWESTRAAT 60a - 0172-476672
Na de eerste twee weken betaal ik mijn abonnement:
|D Per maand □PerkwarlaaJ Oautomatisch II'. 94,15)
i automatisch (f. 12,70) Qacceptgiro ff
Leidsch Dagblad
DE WERELD OM JE HEEN.
..MiiiiifiUl
■lop, zonder postzegel,
OF BEL 071-51 28 030
