M
Leidsctwpagblad
Als de zon schijnt, slaan de meters uit
Leverancier én concurrent
van het energiebedrijf
l SI
ZATERDAG 1 AUGUSTUS 1998
-'000'9
-'000'9
inoHaaariMaaooN
I O
'0000Z
N3ai31
NOI1V1S
-'000 01-
1N3H930
xriMaaooN
'000TL
iwyisuooA
»riMaaooN
dnaasa
SJU31Diai>m3
Twee enen, naar de Katwijkse
Boulevard. Daar zijn we al geweest, dus
treedt automatisch regel twee in
werking: nog een keer gooien. Elf, Vrij
Parkeren. Maandag leest u op deze
pagina hoe het ons daar is vergaan.
Als de zon schijnt, komen de ener
giemeters in de Vierambachtsweg
55 te Woubrugge volop in bewe
ging. Zelfs als wolken opdoemen,
dan nog wordt er stroom opge
wekt. Arie Kroon, voormalig ener
giecoördinator aan de Leidse Uni
versiteit, heeft in de Zuid-Hol
landse polder zijn eigen mini-cen
trale. Bij hem valt er
geen 'vervelende'
energierekening in de
bus. Hij betaalt alleen
vastrecht.
Arie Kroon (60)
ziet zichzelf dankzij de
aanwezigheid van
zonnecellen en zonnecollectoren
op zijn dak. Die zetten, simpel ge-
het zonlicht om in energie.
Heeft de 'centrale' van Kroon e
overcapaciteit, dan levert hij
stroom aan het energiebedrijf.
Blijft de zon in de wintermaanden
lang verscholen achter e
wolkendek, dan 'koopt' hij elektri
citeit. Sinds driejaar staat hij op
nul. Hij levert net zoveel af, als
hij koopt.
Arie Kroon,
eigenaar van een energie advies
bureau, begon vijfjaar geleden
vooral uit nieuwsgierigheid en uit
milieuoverwegingen met zijn pri-
vécentrale. Hij investeerde
meer dan 100.000 gulden. Dat
heeft hij niet allemaal zelf betaald,
anders was hij er nooit aan begon
nen. Van een aantal instanties
kreeg Kroon subsidie. Iedereen
verklaarde hem voor gek.
Vijfjaar later ontvangt hij maan
delijks mensen in zijn huis, die al
les over de minicentrale willen
weten. Dat beschouwt de 60-jarige
Woubruggenaar als de kroon op
zijn werk. Huizenbouwers vragen
hem om zijn advies. „Soms doen
ze er wat mee. Dan geven ze er
eigen invulling aan." Vier hui
zen in Nederland hebben eenzelf
de centrale. Dat is niet veel en dat
heeft een reden, beseft Kroon. „Er
hangt natuurlijk een prijskaartje
aan zonne-energie. De prijs is
een gulden per kilowatt.
Voor normale energie betaal je
dubbeltje, windenergie kost
twee dubbeltjes. Een energiebe
drijf is huiverig om dan met zon
ne-energie te beginnen,
consument kijkt altijd r
het prijskaartje."
Toch
discussieert Kroon regelmatig r
grote stroomleveranciers. „Ze v
den het heel interessant v
doe."
Energiepionier Kroon weet dat
energieopwekking uit zonnecellen
zal komen. „Er is hier wat
afgelachen toen het energiebedrijf
begon met zogenaamde decentra-
les. Dat zijn centrales r
tekracht. Die zorgen nu voor 20
procent van de totale productie.
Zo gek is dat dus niet. Ove
ne-energie is ook zo lang gepraat
dat praten op een gege
ven moment zat. Ik v
neerd door deze manier v
stroomvoorziening, ook al omdat
het milieuvriendelijk is. Ik keek
niet naar mijn portemonnee, ik
handelde uit idealisme en zei: ik
doe het gewoon.
In zijn woning in Woubrugge, i
schitterend uitzicht op de Hei
manswetering, draait een propel
ler van een miniatuurvlieg op vol
le toeren. „Ik heb er een zonnecel
in geplaatst", lacht Arie Kroon.
Zelfs zijn kleinkinderen kunnen
niet om de passie van Kroon heen.
Ook lego-speelgoed is uitgerust
met 'draaisels', die in werking tre
den zodra de zon gaat schijnen.
ZOETERWOUDE
HOGE RIJNDIJK
28.000,-
N
O
O 3 O
O
m
absoluut oplosbaar. if& W»
Momenteel wordt er
bekeken wat er aan de vorm
van de bladen moet veranderen
om het fluiten te doen stoppen.
Daarna is er niets meer aan de
hand."
Van Gunsteren kan het weten
want hij is deskundige in stro
mingsleer. Ooit ontwierp hij
zelfs revolutionaire scheeps
schroeven. Volgens de hoogge
leerde is er wél uitgebreid on
derzoek gedaan naar de lawaai-
productie van grote windturbi
nes die langs (water)wegen
staan en een vermogen hebben
'van 750 kilowatt. „Maar naar
kleinere exemplaren is nooit re
search gedaan. Het fluiten komt
door het bladontwerp waar nog
het nodige aan kan worden ver
beterd", aldus de hoogleraar
bouwinformatica aan de Tech
nische Universiteit Delft.
Volgens Van Gunsteren zijn
windturbines, groot èn klein, de
toekomst. „Over 50 jaar barst
het er van. Het is met energie
net als bij een grote supermarkt.
Niets ko'st veel maar op het eind
bij de kassa moet je toch een
paar flappen van honderd trek
ken." Daarom gaan
meer en meer op zoek naar al
ternatieven. Van Gunsteren
denkt dat een combinatie van
energie opgewekt door wind,
water en zon circa tien procent
van de behoefte kan dekken.
„Alleen maar praten over bij
voorbeeld zonnecollectoren is
zinloos omdat die wel douche
water kunnen verwarmen maar
de cv-ketel is natuurlijk een heel
ander verhaal." De roterende
beweging van de windturbine
op het dak van de woning van
Van Gunsteren wordt omgezet
in stroom.
.Achter de rotor zit een veredel
de fietsdynamo." Een kabel
loopt naar beneden naar een
omvormer die twee uitgangen
heeft. Een privékabel v
een deel van het huis v
stroom. Het andere snoer heeft
een aansluiting bij het EWR. Als
het héél hard waait voorziet Van
Gunsteren het elektriciteitsbe
drijf van stroom. Accu's om de
stroom te 'bewaren' heeft hij
nog niet in verband met de ho
ge kosten.
In de meterkast van huize Van
Gunsteren bevinden zich twee
door het EWR geinstalleerde
Het Christiaan Huygens Laboratorium werd in 1957 aan de Koningin Astrid Boulevard in
Noordwijk gebouwd. Er werd onderzoek gedaan naar radar en plaatsbepaling. Daarom staat
er op het dak een lange mast waaraan apparatuur kan worden bevestigd. Het huis is
trillingsvrij omdat muren en steunbalken zijn gemaakt van gewapend beton en er een extra
stevige fundering ligt. Na een slepende strijd met de gemeente Noordwijk kreeg Van
Gunsteren, die in 1995 het pand kocht om als woning in gebruik te nemen, toestemming om
zijn turbine op het dak te installeren. Vanaf de eerste week van juni voorziet de moderne
windmolen een deel van zijn woning van stroom.
kastjes. Eén n
het opschrift leve
ringen de andere
met het bordje toe
levering. Maar v
levert nu aan wie?
Het energiebedrijf
blijkt de vrijheid te
hebben genomen
om zichzelf n
als leverancier te
benoemen. „En
weet je wat het ge
val is", zegt Van
Gunsteren. „Dat ik
één cent per Kilo
wattuur n
het EWR betaal
dan dat ik van het
energiebedrijf krijg
als ik lever. Boven
dien is hun prijs
geïndexeerd en die
van mij niet."
De windenergie is
volgens Van Gun
steren 100 procent schoon. „Je
zou hooguit kunnen spreken
over geluidsvervuiling maar met
een beetje wind hoor je haar
niet boven het omgevingsgeluid
uit." Ook over horizonvervui
ling wil de professor niets ho
ren. Achterbuurman Heineken
heeft geen bezwaar aangete
kend en er is hem slechts één
wanklank ter ore gekomen. „Ie
mand zei dat zijn oog er door
werd aangetrokken. Een tikkel
tje overdreven lijkt mij."
Als Van Gunsteren de rotorbla
den van zijn windturbine aan
past en het hard gaat waaien,
kan hij voor een deel selfsuppor-
ringzijn. Stel dat Noordwijk 's
nachts door een stroomstoring
wordt getroffen. Dan gaat in
huize Van Gunsteren de \vind-
turbine én het licht aan. Nog
steeds is er dan gefluit hoor
baar. Niet van de windturbine
maar van Van Gunsteren zelf.
„Want dan zeg ik tegen de rest
van Noordwijk: jongens, kijk mij
TEKST: ERIC-JAN BERENDSEN
FOTO: DICK HOCEWONINC
De Monopoly-prijsvraag
van vorige week zaterdag le
verde weer een flinke stapel
inzendingen op. De goede
antwoorden zijn:
1. Dolle Mina
2. Beurzen
3. Bloedblaar
De winnaars zijn: Mw.
Remmerswaal-Ammerlaan,
Wassenaar; Eline en Koen
Grimbergen, Noordwijk;
Mw. Van Duijn-^
Meij, Katwijk aan Zee; R.
van Zuilen, Hazerswoude-
Dorp en W.J. van Mil, Lei
den
Ook de vierde week
Leidsch Dagblad Monopoly
sluiten we af met een prijs
vraag. Elke zaterdag stellen
we drie vragen die eenvou
dig te beantwoorden zijn
voor iedereen die de voor
gaande afleveringen heeft
gelezen. Fabrikant Hasbro
stelt voor de winnaars we
kelijks vijf exemplaren van
de reisversie van Monopoly
beschikbaar. Wie vijf weken
meedoet - en de vragen
goed beantwoordt - maakt
kans op de speciale voetbal
editie van Monopoly.
De vragen van deze week:
1. Waarmee heeft de uit
drukking 'Soms word je
op het paard gezet' te
maken?
2. Uit welke straten bestaat
de 'Stijfselbaan'?
3. Waaruit wordt het drink
water van de DZH in eer
ste instantie getapt?
Antwoorden per briefkaart
naar: Leidsch Dagblad, t.a.v.
Monopoly-secretariaat,
Postbus 54, 2300 AB Leiden.
Inzendingen moeten uiter
lijk woensdag bij ons bin
nen zijn.
WATERLEIDING
JACOBSWOUDE
HERENWEG
26.000,-
JACOBSWOUDE
COMRIEKADE
24.000,-
STATION
LAMMENSCHANS
f 20.000,-
ALPHEN
VAN MANDERSLOOSTRAAT
22.000,-
ALPHEN
B. B. SLOTSINGEL
22.000,-
ALGEMEEN FONDS
