Veiling Boijmans
voor de nieuwbouw
Tadic 'duikt op' in Rotterdam
Een duizelingwekkende mensenmassa
Fonkelend 'Op naar de top
is soms tenenkrommend
Cultuur&Kunst
Leids onderzoek naar de dwingende krachten van verf en doek
m
Mode in het museum
Demi Moore en Bruce Willis uit elkaar scapino opent
VRIJDAG 26 JUN11998
Burgemeester Peper van Rot
terdam wil verhinderen dat
zondag in zijn stad een ten
toonstelling van schilderijen
van de Servische oorlogsmisda
diger Dusko Tadic wordt ge
opend. Welke maatregelen Pe
per gaat nemen, is nog niet
duidelijk.
Eerder deze week last te het
cultureel centrum Het Everts-
huis in Bodegraven al een ten
toonstelling van veertig schil
derwerken van Tadic af. De
Serviër werd vorig jaar door het
Joegoslavië-tribunaal veroor
deeld tot twintig jaar cel we
gens oorlogsmisdaden en mis
daden tegen de menselijkheid.
De veertig schilderijen van
Tadic waren eerder te zien in
Belgrado, Londen en New York.
De reizende expositie maakt
onderdeel uit van een interna
tionale actie om de Serviër te
rehabiliteren. Het was de be
doeling dat de schilderijen van
af zondag in het Servisch Cen
trum in Rotterdam te zien zou
den zijn. Peper gaat daar echter
een stokje voor steken.
Hoe Peper de expositie in het
particuliere centrum gaat ver
hinderen, is niet duidelijk. Hij
kan de tentoonstelling verbie
den als er aanwijzingen zijn dat
de openbare orde verstoord
gaat worden. Een woordvoer
ster van de organisatie van de
tentoonstelling zei dat wat haar
betreft de expositie gewoon
doorgaat. Zij heeft nog niets
vernomen van Peper of de ge
meente.
Wanneer de schilderijen naar
Rotterdam komen, wil ze niet
zeggen. „Dan zou een of ande
re gek ze kunnen beschadi
gen."
Drieduizend tuinkabouters
leiden. sander becker
Kunnen kunstenaars écht zelf bepalen
wat ze schilderen? Of worden ze een
bepaalde kant op gestuurd door de
mogelijkheden en beperkingen van het
materiaal dat ze gebruiken? De Leidse
kunsthistorica Erma Hermens gelooft
in het laatste. Deze week presenteerde
ze in het Prentenkabinet een nieuw
boek, waarin de dwingende krachten
van verf en doek centraal staan. Het is
een ontzettend dikke pil geworden:
519 pagina's telt het werk. Het boek
staat vol met wetenschappelijke verha
len, in het Engels geschreven door
kunsthistorici uit de hele wereld. Her
mens verzamelde de teksten en maak
te er een samenhangende bundel van.
Het boek, getiteld Looking through
pictures, is technisch en ingewikkeld.
Maar de achterliggende bedoeling is
heel menselijk, legt Hermens uit. „In
het boek proberen we als het ware in
de huid van schilders te kruipen. We
willen beter begrijpen waarom ze op
een bepaalde manier hebben geschil
derd. Pigmenten en oplosmiddelen die
vroeger in de verf zaten, blijken bij
voorbeeld te hebben bepaald welke
bewegingen schilders met hun kwast
konden maken." Tot voor kort keken
kunsthistorici alleen naar de invloed
van maatschappelijke denkbeelden op
geschilderde afbeeldingen. Sinds een
paar jaar bestaat daarnaast een nieuw
type kunstonderzoek, dat zich vooral
richt op de gebruikte materialen en
technieken. In Looking through
paintings worden de maatschappelijke
en de technische benadering gecombi
neerd. Want op die manier valt een
kunstwerk pas echt te snappen, denkt
Hermens.
Het boek gaat over schilders van de
middeleeuwen tot de moderne tijd.
Om er achter te komen hoe de oude
hun verf maakten, bestu
deerde Hermens antieke brieve
boeken waarin een tipje
wordt opgelicht over de werkwijze
de kunstenaars. De verzamelde
is overigens niet alleen nuttig
schilders beter te begrijpen. Hei
„We kunnen er ook ons voordeel
doen als we oude sch
reren en conserveren. Ons boek
niet alleen belangrijk
schappers, maar ook voor musea
oude schilderijen in hun bezit.
iibi/an
munchen» Het jaarlijkse Opera Festival van München gaat van
daag van start. Omdat daar in de regel flink wat toeristen op af
komen, gaven de bestuurders van de Zuidduitse stad een kun
stenaar opdracht om een speciaal 'welkom' te bedenken. Het
werd een plein vol met tuinkabouters, uitgevoerd in zwart en
wit. Drieduizend stuks zijn het en wie in dat woud van gnomen
terecht komt, zoals de man op de foto, kan er gemakkelijk in
verdwalen. foto reuters
Nog drie miljoen tekort
Florence met Nic w h
De Leidse Kalender 1999
leiden Leiden Promotie VW organiseert in samenwerking met
Moret, Ernst Young voor de tweede maal een wedstrijd voor
fotografen die moet resulteren in de Leidse Kalender 1999. Het
thema is ditmaal Leiden, zoals het is en de organisatoren nodi
gen amateurs en professionals uit om binnen deze mime marge
de stad zo mooi of zo goed mogelijk op de gevoelige plaat vast te
leggen. De hoofdprijs bedraagt 2500 gulden, de nummers twee
en drie ontvangen respectievelijk 1500 en 1000 gulden en voor
de nummers vier tot en met twaalf ligt nog altijd een bedrag van
500 gulden klaar. De specificaties: dia 6x6 en afdruk 20x30.
Maximum inzendingen: 10. Inleveren tussen 19 augustus en 8
september bij Leiden Promotie VW, Steenstraat lb Leiden.
Schilderij van 60 meter
wassenaar In de Wassenaarse Langstraat leggen Martha van
1 lunsel en Frank uit het Broek momenteel de laatste hand aan
een kunstwerk van 60 meter lang en 2,5 meter hoog. Het betreft
de beschildering van De Oude Winkelwand, de schutting rond
de bouwlocatie die het winkelcentrum is. Op woensdag 1 juli
verklaart loco-burgemeester Van Dijk-Staats, samen met de
twee winnaartjes van de tekenwedstrijd, de wand officieel ge
opend.
Taptoe Parade Noordwijk
noordwijk» Zes muziekkorpsen verzorgen zaterdag op de Ko
ningin Wilhelmina Boulevard in Noordwijk een zogenaamde
Taptoe Parade. Het wordt een schouwspel met muziek, bewe
ging en kleurrijke uniformen. Uit Leiden doen de Show- en
Drumfanfare Amigo en de Muziek- en Showband Concordia
mee. De Parade begint om 19.45 uur en duurt tot 22.15 uur.
Koppen van Koen de Vries bij Cellini
Het Rotterdamse museum Boijmans Van Beuningen
komt nog steeds drie miljoen gulden tekort voor de
nieuwbouw die maart volgend jaar moet beginnen. Het
heeft een groot aantal bevriende beeldend kunstenaars
gevraagd een of meer van hun werken af te staan voor
een kunstveiling. De opbrengst daarvan moet een deel
van het tekort dekken. Boijmans laat de veiling organise
ren door Christie's in de Burgerzaal van het Rotterdamse
stadhuis op 14 oktober volgend jaar.
Boijmans.
Intussen kijkt het
wél gewoon vooruit. Een over
zichtstentoonstelling met veel
onbekend werk van de Spaanse
schilder Dali moet een van de
trekpleisters worden in het jaar
2001. De nieuwbouw van het
museum is dan net open en
Rotterdam is dat jaar Culturele
Hoofdstad van Europa.
Boijmans probeert in samen
werking met enkele andere gro
te Europese-musea in 2001 ook
een expositie van werken van
Jeroen Bosch te houden. Met
beide schilders heeft Boijmans
in het verleden grote klappers
gemaakt. In het crisisjaar 1936
kwamen 54.000 mensen in het
Rotterdamse museum kijken
naar Jeroen Bosch. In 1971
zochten 190.000 mensei
tentoonstelling van Dali.
In 2001 brengt Boijmans^
derde bijzonderheid een ei
sitie van vijftig prenten en
ventig tekeningen van Breuj iet
Het ideale
tel
wordtj jo ha
Museumdirecteur Chris Dercon
kwam op het idee door het suc
ces van de veiling van werk van
de leden van de Haagse kunste
naarssociëteit Pulchri. Die vei
ling bracht 2,2 miljoen op. „Wij
kunnen straks werk op de vei
ling brengen van grote interna
tionale kunstenaars, dus reke
nen wij ook op een forse op
brengst."
Boijmans zal voor de veiling
een uitgebreide catalogus laten
maken over de ingebrachte
werken en de deelnemende
kunstenaars. Daarin zal ook de
relatie uitgelegd worden die de
ze kunstenaars in de loop der
jaren hebben opgebouwd met
expositie waarin
sluitend kunst uit eigen hui
zien zal zijn. Verder in dit s jttir.
ciale jaar een tentoonstel iet c
van de nieuwste Nederlaq
kunst en een groot deel
collectie van de bekende v
meiaar Joop van Caldenborg
Het 150-jarig bestaan
Boijmans wordt volgend
gevierd met een expositie i en
twaalf Rotterdamse kunstve iet.^c,tj
meiaars die hun collecties h lar4^ 1
ben geschonken aan het mi
um en met een groot volksfi )ngew'
in het Museumpark. Dat feeila
plaats op 3 juli, indertijd ii
de officiële oprichtingsdai
van Boijmans. Een program fTQr»
staat nog niet vast, maar mi
umdirecteur Chris Den jantes
hoopt dat Keimpe de Jong
massaal muziekspektakel
verzorgen, afgesloten
vuurwerk boven het mil
an ziji
net de
I600st«
\frikat
ieun wild, v\
recensie susanne lammers
Voorstelling: Op naar de top door Jeugdtheaterschool Leiden e.o.
Regie- Kees van Leeuwen Drama- Liesbeth Huiberts Choreogra
fie: Penina Schupper. Gezien: 25/6, Leidse Schouwburg.
Een aanloop naar een theaterloopbaan, daar gaat
de voorstelling van de Jeugdtheaterschool van de
stichting Ins Blau over. Je ziet de leerlingen doen
de met de verschillende facetten van theaterma
ken: dansen, zingen, spelen, en dat alles in wisse
lende ensembles.
Aan het begin galmt een stem uit een blikje de
voorwaarden om in de opleidingsklas te komen;
aan het einde laat die stem ze allemaal toe. Nogal
wiedes, want al die meiden zijn hartstikke goed.
Dat blijkt vooral als ze dansen. Dat spat en fon
kelt. Dat is spannend, explosief en gestroomlijnd.
Het acteren is goed, al krijg je soms de indruk dat
ze niet altijd ten volle beseffen wat ze zeggen. Al
leen het zingen blijft een beetje onder de maat.
In een kaleidoscoop van scènes, sketchjes, lied
jes en dans presenteren ze hun vaardigheden en
talenten. Soms enig, zoals de douche-scène waar
in ze allemaal met hun eigen douchehokje op i^nna -
men om in een lange rij te kibbelen en elka zowej
zeep lenen. Soms aangrijpend, zoals het me
dat door haar levende knuffels zo teleurgesL(
wordt. Soms tenenkrommend, zoals in het
ment 'Mahagonny' waarin ze een gênant b
deel-tafereel moeten neerzetten, afgemaakt i
een krachteloos, want veel te langdradige 'Ala
ma-song'.
De artistieke leiding - Kees van Leeuwen
Liesbeth Huiberts - lijkt trouwens toch e
keur te hebben voor het veel te wijze enl
scabreuze. Dat shockeert inderdaad,
zozeer vanwege het 'lef als wel vanwege het a
lige gevoel dat je bekruipt als je kijkt naar dei
ni-playback-show. Ook de keuze voor het stif1NT'ETI
uit Shakespeares Midsummer Night's
duidt niet op een goede begeleiding. Dat \w
overdreven lijfelijk gespeeld, waardoor de inh<ievei
volkomen verdampt.
Het wordt pas leuk door de eraan vastgepla
'ontsporing', waarin twee meiden plotseling!:
pen moeten worden. Precies en heel serieus sp
ken ze hun tekst t
.i??:
De Hollywood-sterren Bruce
Willis en Demi Moore gaan na
bijna elf jaren huwelijk schei
den. Over de scheiding werd al
geruime tijd gespeculeerd. De
twee ontmoetten elkaar in 1987
en trouwden op 21 november
van dat jaar. Little Richard zong
op de plechtigheid, die volgens
de roddelpers tegen de twee
miljoen gulden kostte. De
laatste jaren bewoonden ze een
uitgestrekte ranch in de staat
Idaho.
Moore en Willis hebben drie
dochters: Rumer Glenn (9),
Scout Laurie (7) en Tallulah Bel
le (4). Het is onduidelijk aan wie
de meisjes zullen worden toege-
De 36-jarige Moore werd ge
boren in Ros well, New Mexico
als Demetria Guynes. Ze ver
wierf in 1984 bekendheid met
St. Elmo's Fire, waarin ze een
cocaïne verslaafde speelde. Kor
te tijd later zwoer ze zelf de
drug af. Begin jaren negentig
had ze successen met Ghost en
A few good men. Haar laatste
paar films echter, Striptease en
G.I. Jane, oogstten vooral hoon
gelach.
De 43-jarige Willis kreeg zijn
eerste bekendheid met zijn rol
van morsige detective in de tv-
serie Moonlighting. Hij wisselde
de laatste jaren actierollen .(Die
Hard) af met verrassende optre
dens in films als Bonfire of the
Vanities, Short Cuts en 12 Mon
keys. Deze zomer speelt hij in
de mega-productie Arma
geddon.
Jazz op de boulevard
hoofd buigt. Beelden die ter
nauwernood zijn ontworsteld
aan de materie, maar als ze
eenmaal gezien zijn niet meer
kunnen ontglippen.
Steeds lukt het Koen de Vries
met weinig middelen veel te
suggereren. Hoe langer je er
naar kijkt, hoe meer de portret
ten tot leven komen. Een pop
ster kijkt je stoer en zelfbewust
aan, een middenstander knijpt
zuinig zijn mond dicht en het
gezicht van een ballonvaarder is
zo ijl en langgerekt uitgebeeld
dat het lijkt alsof hij elk moment
kan stijgen.
Toch zijn niet alle gezichten
even gemakkelijk te doorgron
den. De portretten van Koen de
Vries beelden namelijk geen
personen uit die echt bestaan,
maar mensen die hij tijdens het
boetseren tegenkomt. Spontaan
treden zij te voorschijn uit klei
of was. Snelle momentopna
men, die de ene keer duidelijk
omlijnd en herkenbaar zijn, en
de andere keer niet meer dan
een glimp van iemand weerge-
Onduidelijke klompen brons
en klei stellen het geduld van de
toeschouwer danig op de proef.
Langzaam ontdek je wie ze zijn,
zoals je ook in het dagelijks le
ven mensen pas na verloop van
tijd echt goed leert kennen. En
dat is precies wat de beelden
van Koen de Vries zo boeiend
maakt. Ze nemen je mee op
ontdekkingsreis.
bilbao» Mod
e-ontwerpers
profileren zich
als kunste
naars. Of wat
de modellen
showen ook
daadwerkelijk
door de con
sument te
dragen is,
maakt niet uit
- als het artis
tieke gehalte
maar hoog is.
Paco Raban-
ne, de Spaan
se ontwerper,
liet er in elk
geval geen
misverstand
over bestaan
waar wat hem
betreft zijn
ontwerpen
thuishoren: in
het museum.
Hij liet zijn
najaars- en
wintercollec
tie daarom
zien in het
prestigieuze
Guggenheim
in de Baski-
sche haven
plaats Bilbao.
foto reuter
Schampers maakt
presentatie Venetië
De Mondriaan Stichting heeft
kunsthistoricus Karei Scham
pers gevraagd om de Neder
landse presentatie op de Biën
nale van Venetië in te richten.
Het is de bedoeling dat de con
servator moderne kunst van het
museum Boijmans eind dit jaar
een plan van aanpak inlevert
over de opzet en inrichting van
de tentoonstelling in het Neder
landse Rietveldpaviljoen. Het
cultuurevenement wordt vol
gend jaar zomer gehouden.
Het Scapino Ballet Rotterd; peiei
maakt internationaal furoren )U(j0C
de voorstelling Nico van c'
reograaf Ed Wubbe en comp k 0
nist John Cale. Na een sucö jema
volle tournee op Malta opi nem;
het Nederlandse gezelsch emer
woensdag met deze produi iem j
het Florence Dance Festiv |et js
Scapino zal de voorstelling, eld 5
is geïnspireerd op het leven t' et tv\
de legendarische zangeres N"
volgend jaar op festivals ii
nen, Innsbruck, Athene
Thessaloniki presenteren. 1
is het de bedoeling dat in 1!
'Nico' nog wordt uitgevoerd
New York, waarbij John C
deel zal uitmaken
orkest.
M ad rul
lijker
lelijkL
0 Iranjt
C oork<
hu n dg
nOr;
Dansprijs voor
Kupferberg (NDTf
amsterdam anp
De gouden VSCD Theaterdac ,anc
prijs 1998 gaat naar Sabi »et v
Kupferberg van het Nederlau
Dans Theater. De prijs in i
is toebedeeld aan Regina
Berkel voor haar solo i
un bel didi maggio, een
grafie die zij voor zichzelf ma!
te. Kupferberg wordt door
jury geëerd voor haar hele o
vre. De Lucas Hoving Prijs
voor Tom Stuart voor zijn f
reografie Closet Case and o
stories. Arthur Rosenfeld
de Choreografieprijs voor i
hele oeuvre.
'zijr
at w
jn,
oth 'edsi
kri ^1 c
i fntij
noordwijk In het weekeinde van 4 en 5 juli zal Noordwijk weer
in het teken staan van jazz en de pop. Onder de noemer Heine-
ken Music Noordwijk treden vanaf zaterdag 14.00 uur een twin
tigtal orkesten en bands vrijwel non-stop en op drie verschillen
de podia op. Daaronder niet de minsten. Bekende namen als
Rob Hoeke, Frits Landesbergen, Nightlife, Bob Rigter, Joke
Bruijs, Marianne Weber en Dries Roelvink geven acte de presen
ce. Op zaterdag is er om 23.00 uur een spectaculair vuurwerk.
recensie
beeldende kunst bernadette van
der goes
Expositie: 'Koppen van Koen', beelden
van Koen de Vries. Te zien t/m 8 juli, do
t/m za en de eerste zo. van de maand,
14.00-17 00 uur en op afspraak, galerie
Cellini, Hooigracht 50, Leiden
Misschien komt het doordat het
er zoveel zijn, maar bij de eerste
aanblik van de koppen in klei
en brons van Koen de Vries, die
bij galerie Cellini zijn tentoon
gesteld, slaat de verwarring toe.
Het lijkt wel alsof je in een snel
ronddraaiende kermisattractie
zit en honderden toeschouwers
aan je voorbij ziet zoeven. Je
weet dat er iemand bij is die je
kent, maar door de snelheid
lukt het niet die persoon te her
kennen.
Zo is het ook met de portret
ten van Koen de Vries. Impres
sionistisch, grillig en klodderig
van vorm, lijkt het wel of ze be
wegen. Wie nietsvermoedend
de galerie betreedt, wordt een
duizelingwekkende mensen
massa gewaar. Pas als je ze een
voor een aandachtig en gecon
centreerd bekijkt, lukt het de
vele gezichten te ontmaskeren.
Neus, oren, ogen en hals doe
men op en vormen een gelaat.
Bijvoorbeeld dat van een sena
tor die, geplaatst op een hoge
sokkel, met een voornaam ge
zicht een redevoering staat te
houden. Aan zijn voeten zit een
bedelaar die onderdanig zijn
i
