Leidsch
Dagblad
Oorlogsarchief vernietigd
winter
i
ort
5?
:rnmm
21
Valkenburg krijgt
kerktoren weer terug
ïuizenprijzen regio
eiden weer hoger
^Spoeddebat na nieuw
dreigement' van Zalm
Vulkanisch vuurwerk op Sicilië
Pharming werkt samen
met Rode Kruis VS
extra aanbieding
Acties in voortgezet onderwijs
2) KQDMil!
LAMINAAT
TWEE WEKEN GRATIS
DE WERELD OM U HEEN.
X
"-1
OPGERICHT 1 MAART 1E
LOSSE NUMMERS ƒ1,80
ZATERDAG 2,30
Binnenland
'Willem-Alexander moet
vrij kunnen kiezen voor
de troon'
Buitenland
i Cultuur en Kunst
Geduld Verenigde
Staten met Irak is
bijna op
Stedenbouw speelbal
van ideologen,
dromers en realisten
Sport
Rijkaard in
technische staf
van Oranje
I'vnanciën gooide DRT-archief over joods en vijandelijk vermogen bewust weg
HET WOORD IS AAN
Gustav Mahler
Het belangrijkste van de
muziek staat niet in de no-
jet ministerie van financiën in Den Haag heeft in juni
bewust 156 meter archief vernietigd van de Deut-
che Revisions- und Treuhand AG. Die instelling hield
jch tijdens de bezetting bezig met het toezicht op liqui-
atie en beheer van joods en vijandelijk vermogen.
.Kemperman, woordvoerder
ian het ministerie van financi-
i), kan nog niets zeggen
inhoud van het vernietigde
rchief. Maar volgens A.J. van
er Leeuw, voormalig mede-
s h i-erker van het RIOD, bevatte
nSf
un; -
Woningnood in Katwijk en Rijnsburg'
ee: BOEN/REGIO PETER BLOK
VALKENBURG.
1DEN CEES VAN HOORE
het archief belangrijke rappor
ten over de wijze waarop de
door de Duitsers aangestelde
bewindvoerders (Treuhander)
de joodse bedrijven hebben ge
liquideerd. Ronnie Naftaniel,
directeur van het Centrum voor
Informatie en Documentatie Is
raël, noemt de vernietiging 'ver
bijsterend' en 'zeer kwalijk'.
Van der Leeuw: „De Deutsche
Revisions- und Treuhand AG,
eigenlijk een van de eerste grote
accountantsbureaus in Neder
land, keek of alles wel volgens
de regels ging. Dat wil zeggen:
volgens de regels van het Rijks
commissariaat. Bij de joodse
vermogens betekende dat vaak
liquidatie en inbeslagname van
het bedrijf. Als u mij vraagt of
dit archief vernietigd had moe
ten worden, zeg ik: nee, toch
maar liever niet. En dan druk ik
mij zacht uit."
De DRT hield zich niet alleen
bezig met de beheersprocedure
bij grote joodse bedrijven als
Tuschinski, De Bijenkorf,
Krasnapolski, De Bonneterie en
Gerzon, maar ook met die bij
kleine sigarenzaakjes of kleer
makerijen van joden. Naftaniel:
„Op 17 maart 1971 heeft de
toenmalige staatssecretaris van
justitie de gelden die nog in de
ze Treuhand zaten (ongetwij
feld gelden van mensen die na
de oorlog geen verhaal meer
konden halen) in de consigna
tiekas van de staat laten vloeien.
Het ging daarbij om een bedrag
van ruim 2,5 miljoen gulden. In
1992 heeft het rijk die gelden
defintief opgeslokt. Nog dage
lijks krijgen wij hier mensen die
inlichtingen willen hebben over
het vermogen dat hen of hun
familie is ontstolen. Het is daar
om verbijsterend dat zo'n groot
deel van dit archief gewoon
maar is vernietigd. Wil je bij
eventuele claims de zaak goed
kunnen onderzoeken, dan kan
elk document waardevol zijn."
Pagina 3: 'Onderzoek naar
joods vermogen bemoeilijkt'
De Nederlandse Hervormde
Kerk in Valkenburg krijgt weer
een toren. De Katwijkse archi
tect C. Warmenhoven heeft gis
teravond in opdracht van het
gemeentebestuur een ambitieus
plan gepresenteerd, waarin het
bouwwerk voor meerdere doe
len geschikt wordt gemaakt.
De oorspronkelijke toren van
de hervormde kerk sneuvelde in
de eerste dagen van de Tweede
Wereldoorlog, toen op en rond
het vliegveld Valkenburg hevig
werd gevochten. Over de her
bouw wordt al tientallen jaren
gesproken. Al in 1948 lag al een
ontwerp klaar voor
toren, maar telkens bleken de
kosten te hoog.
In het huidige ontwerp van
Warmenhoven krijgt het bouw
werk een lift en een invaliden
toilet. Tegelijk met een verbou
wing van de huidige consisto
riekamer zou in de toren ook
een mortuarium kunnen wor
den ingericht. Daarbij kan de
kerkzaal als condoleanceruimte
dienst doen. „Vanaf een hoogte
van 22 meter heeft men verder
een prachtig gezicht op de
kerktorens van Katwijk, Rijns
burg, Oegstgeest en Leiden", al
dus Warmenhoven.
WEERSVERWACHTING
DONDERDAG
,A )e huizenprijzen zijn in de
,le io Leiden het afgelopen jaar
tlf,i net gemiddeld 14,4 procent
1 tegen, van 265.000 gulden n
^e! 03.000 gulden. Het landelijk
emiddelde ligt een flink stuk
?.at iger: een kleine negen procent,
let aantal verkochte woningen
de Leidse regio in 1997 met
procent gestegen van 1.635
j. ot 1.720. Dit blijkt uit de van-
,f norgen gepresenteerde jaarcij
fers van de Nederlandse Vereni-
van Makelaars (NVM).
De piek in de huizenprijzen
olgens de NVM nu echt be-
eikt. De makelaars in Leiden i
mgeving denken daar anders
§ver. J. Zaalberg van de Leidse
lakelaardij Z R: „De NVM zit
:r volledig naast, zoals ze er vier
41/jaar geleden ook naast zat. Zo-
ang de rentevoet laag blijft
r in Leiden een gebrek
ouvvgrond en woningen
l'onl! lijven de prijzen stijgen."
.oe" W. de Leeuw, directeur
lucr' De Leeuw Makelaars met vesti-
J [ingen in onder meer Leiden,
afwijk en Rijnsburg vermoedt
veneens dat de piek war
de NVM spreekt nog niet
ou eikt. „De huizenprijzen stijgen
'k jaar nog steeds, alleen
minder hevig dan in voorgaan
de jaren. De woningmarkt is in
zowel Katwijk als Rijnsburg bij
zonder krap, er is écht woning
nood. In die plaatsen worden
maar bitter weinig panden te
koop aangeboden. Voor huizen
van minder dan 2,5 ton kun je
in Katwijk en Rijnsburg niet
eens terecht. Starters hebben in
die dorpen geen schijn van kans
om gepast onderdak te vinden."
Volgens De Leeuw zijn de
huidige lage rente en aantrekke
lijke hypotheken er debet aan
dat de huizenmarkt nog volop
in beweging is. „Voor een nor
maal mens zouden de huidige
prijzen anders niet zijn op te
brengen."
Makelaardij Holland West uit
Alphen aan de Rijn laat bij
monde van W. van Vliet weten
dat de prijzen van populaire
woningen (tot'zo'n 300.000 gul
den) in het Alphense het afgelo
pen jaar met zo'n 15 procent
zijn gestegen. „De lonen stijgen
vrolijk mee, de prijzen zullen
nog verder omhoog gaan. Ik zit
25 jaar in het vak. De NVM zegt
elk jaar dat de prijzen niet ver
der stijgen. Die prognose is bij
mijn weten nog nooit uitgeko
men."
i6.(« 'talië zou niet aan EMU mogen meedoen
Catania Iets langer dan zes jaar was hij stil, maar sinds afgelopen weekeinde rommelt
het weer in de Etna op Sicilië, Europa's grootste nog werkende vulkaan. Met aardschok
ken, explosies en vooral 's avonds goed zichtbaar vuurwerk is 'la muntagna' (de berg)
opnieuw tot leven gekomen. Vooralsnog heeft de activiteit in de vulkaan weinig gevol
gen gehad. Het dorpje Biancavilla verloor het dak van zijn kerk door een aardschok,
maar verder bleef de eruptie beperkt tot de hoogstgelegen kraters van de bijna 3.300
meter hoge vulkaan. Deskundigen houden er niettemin rekening mee dat het tot een
echte uitbarsting komt, al zou dat niet een zo gevreesde 'big one' zijn, zoals die van
1669. De enorme lavastroom vernielde toen tientallen dorpen en zelfs grote delen van
de stad Catania, die rechts op de foto is te zien.
FOTO AP FABRIZIO Vil
VANDAAG 24 PAGINA'S
Binnenland
Buitenland
Cultuur
Feiten en meningen2
Kerk en Samenleving14
Regio13,15,17,19
RTV/programma's11
Schrijvende lezers20
Sport21,23
Strips8
Uitgaan9
Waterpolosters
in halve finale
WK in Perth
De Nederlandse waterpo
losters hebben zich in Perth
geplaatst voor de halve fi
nale van de strijd om de
wereldtitel. In de kwartfina
le rekende Oranje af met de
Verenigde Staten: 9-5. De
vier periodestanden waren
2-1 1-1 3-1 3-2. Karin Kui
pers trof drie keer doel.
Andere uitslagen waren:
Italië-Canada 12-9, Rus-
land-Griekenland 8-6,
Australië Hongarije 8-5.
Nederland speelt morgen
in de halve finale tegen
Rusland. De andere halve
finale gaat tussen Italië en
Australië.
aire:
awa
tdk
iroenLinks-voorman Rosen-
meende onenigheid in het kabi-
nt l\ net over de toetreding van Italië
ej tot de Economische en Mone-
[aire Unie (EMU). Afgelopen
i weekend meldde het Duitse
weekblad Der Spiegel dat
°.n, ter Zalm van financiën had e*.-
lyf dreigd dat Nederland zal afzien
"J's van deelname aan de EMU als
Italië meedoet. Gisteren meldde
sr M?C Handelsblad dat Zalm zelfs
n V zou hebben gedreigd met op-
stappen.
Officieel is Nederland
111 ^stander van toetreding
mits het land voldoet aan de
criteria. Zalms eigen partij, de
WD, heeft echter al eerder
zegd op de langere termijn
nig vertrouwen te hebben ii
Italiaanse economie. Zalm ont
kent echter ergens mee te heb
ben gedreigd. Wel herhaalt hij
-w/J bat Nederland zijn harde gul-
den 'niet in de Hofvijver moet
gooien', door ongezonde lan-
Sale!
den mee te laten doen.
Voor deelname aan de EMU
en de eenheidsmunt euro moe
ten landen aan strenge eisen
voldoen. Aanvankelijk leek Italië
die niet te halen, maar het land
heeft een grote inhaalslag ge
maakt en komt nu op zijn minst
in de buurt. Volgens Zalm zal
ieder land op dezelfde criteria
van Maastricht worden beoor
deeld. Op 2 mei wordt de beslis
sing genomen welke landen
mogen meedoen aan de EMU.
Dat is vier dagen voor de
Tweede-Kamerverkiezingen in
Nederland. De Italiaanse klan
ten vermoeden dan ook dat de
'Nederlandse Italofobie' en het Baalbergen ruimt op! Naast de vele showroommodellen met kortingen tot wel 50%,
'WD-spel van dreigen en ont- hebben we voor deze opruiming door onze gehele collectie scherpe aanbiedingen,
kennen' vooral voor verkie- oe mooiste meubelen voor de laagste prijs! Wacht niet te lang, want op op!
zingsdoeleinden bedoeld is. De
Voor productie bloedstollingseiwitten
Alles voor Goed Wonen
leiden* anp/adv
beurs in Milaan nam de geruch
ten gisteren echter dermate se
rieus dat de koersen na een dag
van flinke stijging vlak voor slui
ting inzakten. Een aanvankelij
ke groei van 2 procent werd
daardoor afgevlakt tot 1,25 pro
cent.
Het biopharmaceutisch bedrijf
Pharming gaat samen met het
Amerikaanse Rode Kruis bloed
stollingseiwitten produceren.
Het Leidse bedrijf haalt de ei
witten uit de melk van transge
ne koeien en varkens. Het erfe
lijk materiaal van deze dieren is
door menselijk ingrijpen veran
derd. Het gaat om een miljoe
nencontract.
De middelen zijn bestemd
voor de naar schatting 55.000
hemofiliepatiënten en voor
mensen die een bloedtransfusie
of operatie moeten ondergaan.
Tot nu toe was het alleen moge
lijk de eiwitten te winnen uit
menselijk bloed. Pharming en
Runderbiefstuk
Vers van onze vakslager.
Per 250 gram
van 8.48 voor
Met gratis kruidenboter!
95
Een middagje ijsvrij. Zo moet de
actie van de docenten in het
voortgezet onderwijs maar wor
den gezien. Ze leggen op don
derdag 29 januari vanaf één uur
's middags het werk neer uit
protest tegen de hoge werkdruk.
„Ik denk dat de meeste leerlin
gen dat wel leuk zullen vinden,
als het maar niet te lang duurt",
zegt directeur A.H. de Zoete van
het Da Vinei College in Leiden.
Hij heeft er nog geen idee van
hoe groot de actiebereidheid
onder zijn personeel is. De sta-
kingsoproep van de onderwijs
bonden is nog te vers. De Zoete:
„De onderwijsbonden hebben
op zich een punt. De werkdruk
is hoog. De bonden willen van
28 lesuren per week naar 26,
terwijl (als je het onderwijs echt
goed wilt doen en roofbouw op
de docenten wilt uitsluiten) 23
uur per week het uiterste zou
moeten zijn. Ik ben er absoluut
voor om het aantal lesuren te
verlagen. Ik zou met liefde iede
re docent 23 uur geven. Het
probleem is alleen dat we dan
failliet gaan. Het ministerie
geeft er geen geld bij."
A. Tieleman, directeur perso
neelszaken van College Het Ho
ge Land (Visser 't Hoofd en
Mondriaan) moppert. „Als de
docenten gaan staken, voeren
ze actie tegen de verkeerde. Ze
zouden bij de overheid moeten
zijn, niet bij de werkgevers. Als
schooldirecties hebben we de
politiek al herhaaldelijk ge
vraagd ons de mogelijkheid te
geven om het aantal lesuren te
verminderen."
het Amerikaanse Rode Kruis
gaan wederzijds octrooien uit
wisselen bij het verdere onder
zoek. Het Rode kruis beschikt
over de patenten, Pharming
over de kennis om de eiwitten
aan te maken. Voor het produ
ceren daarvan richt Pharming
speciaal voor de Amerikaanse
markt een dochtermaatschappij
in de VS op.
Het Amerikaanse Rode Kruis
wordt tevens voor vijf procent
aandeelhouder van Pharming
dat als onderneming inmiddels
zo rond de 400 miljoen gulden
waard is.
In 1989 werd het bedrijf in
Leiden opgericht als Gene Phar
ming en laeeg het wereldwijde
bekendheid door de perikelen
rond de genetisch gemanipu
leerde stier Herman. Uit de
melk van de nakomelingen van
dit dier wordt een geneesmiddel
gemaakt.
BEUKEN KERSEN MAPLE
Katwijk
Noort Interieur, Industrieterrein 't Heen,
Ambachtsweg 15, 2222 AH Katwijk, tel: 071 - 40 80 008.
Ja, ik wil een abonnement op het Leidsch Dagblad.
Na de eerste twee weken betaal ik r
I Per maand Per kwartaal
lijn abonnement:
Oautomatisch (f 94
Oacceptgiro (f. 95,1
Bij automatische betaling krijgt u een 1/5 staatslot met jackpot cadeau.
EUROPA
~>ARKET
MT4IT IT.IT.I.M I I, li
Leidsch Dagblad
DE WERELD OM JE HEEN.
elop. zonder postzegel.
r 101)50.2300 VB Leidei
OF BEL 071-5128030
'712141 "4001 14"
maandag t/m vrijdag