Leidsch Dagblad Oorlogsarchief vernietigd winter i ort 5? :rnmm 21 Valkenburg krijgt kerktoren weer terug ïuizenprijzen regio eiden weer hoger ^Spoeddebat na nieuw dreigement' van Zalm Vulkanisch vuurwerk op Sicilië Pharming werkt samen met Rode Kruis VS extra aanbieding Acties in voortgezet onderwijs 2) KQDMil! LAMINAAT TWEE WEKEN GRATIS DE WERELD OM U HEEN. X "-1 OPGERICHT 1 MAART 1E LOSSE NUMMERS ƒ1,80 ZATERDAG 2,30 Binnenland 'Willem-Alexander moet vrij kunnen kiezen voor de troon' Buitenland i Cultuur en Kunst Geduld Verenigde Staten met Irak is bijna op Stedenbouw speelbal van ideologen, dromers en realisten Sport Rijkaard in technische staf van Oranje I'vnanciën gooide DRT-archief over joods en vijandelijk vermogen bewust weg HET WOORD IS AAN Gustav Mahler Het belangrijkste van de muziek staat niet in de no- jet ministerie van financiën in Den Haag heeft in juni bewust 156 meter archief vernietigd van de Deut- che Revisions- und Treuhand AG. Die instelling hield jch tijdens de bezetting bezig met het toezicht op liqui- atie en beheer van joods en vijandelijk vermogen. .Kemperman, woordvoerder ian het ministerie van financi- i), kan nog niets zeggen inhoud van het vernietigde rchief. Maar volgens A.J. van er Leeuw, voormalig mede- s h i-erker van het RIOD, bevatte nSf un; - Woningnood in Katwijk en Rijnsburg' ee: BOEN/REGIO PETER BLOK VALKENBURG. 1DEN CEES VAN HOORE het archief belangrijke rappor ten over de wijze waarop de door de Duitsers aangestelde bewindvoerders (Treuhander) de joodse bedrijven hebben ge liquideerd. Ronnie Naftaniel, directeur van het Centrum voor Informatie en Documentatie Is raël, noemt de vernietiging 'ver bijsterend' en 'zeer kwalijk'. Van der Leeuw: „De Deutsche Revisions- und Treuhand AG, eigenlijk een van de eerste grote accountantsbureaus in Neder land, keek of alles wel volgens de regels ging. Dat wil zeggen: volgens de regels van het Rijks commissariaat. Bij de joodse vermogens betekende dat vaak liquidatie en inbeslagname van het bedrijf. Als u mij vraagt of dit archief vernietigd had moe ten worden, zeg ik: nee, toch maar liever niet. En dan druk ik mij zacht uit." De DRT hield zich niet alleen bezig met de beheersprocedure bij grote joodse bedrijven als Tuschinski, De Bijenkorf, Krasnapolski, De Bonneterie en Gerzon, maar ook met die bij kleine sigarenzaakjes of kleer makerijen van joden. Naftaniel: „Op 17 maart 1971 heeft de toenmalige staatssecretaris van justitie de gelden die nog in de ze Treuhand zaten (ongetwij feld gelden van mensen die na de oorlog geen verhaal meer konden halen) in de consigna tiekas van de staat laten vloeien. Het ging daarbij om een bedrag van ruim 2,5 miljoen gulden. In 1992 heeft het rijk die gelden defintief opgeslokt. Nog dage lijks krijgen wij hier mensen die inlichtingen willen hebben over het vermogen dat hen of hun familie is ontstolen. Het is daar om verbijsterend dat zo'n groot deel van dit archief gewoon maar is vernietigd. Wil je bij eventuele claims de zaak goed kunnen onderzoeken, dan kan elk document waardevol zijn." Pagina 3: 'Onderzoek naar joods vermogen bemoeilijkt' De Nederlandse Hervormde Kerk in Valkenburg krijgt weer een toren. De Katwijkse archi tect C. Warmenhoven heeft gis teravond in opdracht van het gemeentebestuur een ambitieus plan gepresenteerd, waarin het bouwwerk voor meerdere doe len geschikt wordt gemaakt. De oorspronkelijke toren van de hervormde kerk sneuvelde in de eerste dagen van de Tweede Wereldoorlog, toen op en rond het vliegveld Valkenburg hevig werd gevochten. Over de her bouw wordt al tientallen jaren gesproken. Al in 1948 lag al een ontwerp klaar voor toren, maar telkens bleken de kosten te hoog. In het huidige ontwerp van Warmenhoven krijgt het bouw werk een lift en een invaliden toilet. Tegelijk met een verbou wing van de huidige consisto riekamer zou in de toren ook een mortuarium kunnen wor den ingericht. Daarbij kan de kerkzaal als condoleanceruimte dienst doen. „Vanaf een hoogte van 22 meter heeft men verder een prachtig gezicht op de kerktorens van Katwijk, Rijns burg, Oegstgeest en Leiden", al dus Warmenhoven. WEERSVERWACHTING DONDERDAG ,A )e huizenprijzen zijn in de ,le io Leiden het afgelopen jaar tlf,i net gemiddeld 14,4 procent 1 tegen, van 265.000 gulden n ^e! 03.000 gulden. Het landelijk emiddelde ligt een flink stuk ?.at iger: een kleine negen procent, let aantal verkochte woningen de Leidse regio in 1997 met procent gestegen van 1.635 j. ot 1.720. Dit blijkt uit de van- ,f norgen gepresenteerde jaarcij fers van de Nederlandse Vereni- van Makelaars (NVM). De piek in de huizenprijzen olgens de NVM nu echt be- eikt. De makelaars in Leiden i mgeving denken daar anders §ver. J. Zaalberg van de Leidse lakelaardij Z R: „De NVM zit :r volledig naast, zoals ze er vier 41/jaar geleden ook naast zat. Zo- ang de rentevoet laag blijft r in Leiden een gebrek ouvvgrond en woningen l'onl! lijven de prijzen stijgen." .oe" W. de Leeuw, directeur lucr' De Leeuw Makelaars met vesti- J [ingen in onder meer Leiden, afwijk en Rijnsburg vermoedt veneens dat de piek war de NVM spreekt nog niet ou eikt. „De huizenprijzen stijgen 'k jaar nog steeds, alleen minder hevig dan in voorgaan de jaren. De woningmarkt is in zowel Katwijk als Rijnsburg bij zonder krap, er is écht woning nood. In die plaatsen worden maar bitter weinig panden te koop aangeboden. Voor huizen van minder dan 2,5 ton kun je in Katwijk en Rijnsburg niet eens terecht. Starters hebben in die dorpen geen schijn van kans om gepast onderdak te vinden." Volgens De Leeuw zijn de huidige lage rente en aantrekke lijke hypotheken er debet aan dat de huizenmarkt nog volop in beweging is. „Voor een nor maal mens zouden de huidige prijzen anders niet zijn op te brengen." Makelaardij Holland West uit Alphen aan de Rijn laat bij monde van W. van Vliet weten dat de prijzen van populaire woningen (tot'zo'n 300.000 gul den) in het Alphense het afgelo pen jaar met zo'n 15 procent zijn gestegen. „De lonen stijgen vrolijk mee, de prijzen zullen nog verder omhoog gaan. Ik zit 25 jaar in het vak. De NVM zegt elk jaar dat de prijzen niet ver der stijgen. Die prognose is bij mijn weten nog nooit uitgeko men." i6.(« 'talië zou niet aan EMU mogen meedoen Catania Iets langer dan zes jaar was hij stil, maar sinds afgelopen weekeinde rommelt het weer in de Etna op Sicilië, Europa's grootste nog werkende vulkaan. Met aardschok ken, explosies en vooral 's avonds goed zichtbaar vuurwerk is 'la muntagna' (de berg) opnieuw tot leven gekomen. Vooralsnog heeft de activiteit in de vulkaan weinig gevol gen gehad. Het dorpje Biancavilla verloor het dak van zijn kerk door een aardschok, maar verder bleef de eruptie beperkt tot de hoogstgelegen kraters van de bijna 3.300 meter hoge vulkaan. Deskundigen houden er niettemin rekening mee dat het tot een echte uitbarsting komt, al zou dat niet een zo gevreesde 'big one' zijn, zoals die van 1669. De enorme lavastroom vernielde toen tientallen dorpen en zelfs grote delen van de stad Catania, die rechts op de foto is te zien. FOTO AP FABRIZIO Vil VANDAAG 24 PAGINA'S Binnenland Buitenland Cultuur Feiten en meningen2 Kerk en Samenleving14 Regio13,15,17,19 RTV/programma's11 Schrijvende lezers20 Sport21,23 Strips8 Uitgaan9 Waterpolosters in halve finale WK in Perth De Nederlandse waterpo losters hebben zich in Perth geplaatst voor de halve fi nale van de strijd om de wereldtitel. In de kwartfina le rekende Oranje af met de Verenigde Staten: 9-5. De vier periodestanden waren 2-1 1-1 3-1 3-2. Karin Kui pers trof drie keer doel. Andere uitslagen waren: Italië-Canada 12-9, Rus- land-Griekenland 8-6, Australië Hongarije 8-5. Nederland speelt morgen in de halve finale tegen Rusland. De andere halve finale gaat tussen Italië en Australië. aire: awa tdk iroenLinks-voorman Rosen- meende onenigheid in het kabi- nt l\ net over de toetreding van Italië ej tot de Economische en Mone- [aire Unie (EMU). Afgelopen i weekend meldde het Duitse weekblad Der Spiegel dat °.n, ter Zalm van financiën had e*.- lyf dreigd dat Nederland zal afzien "J's van deelname aan de EMU als Italië meedoet. Gisteren meldde sr M?C Handelsblad dat Zalm zelfs n V zou hebben gedreigd met op- stappen. Officieel is Nederland 111 ^stander van toetreding mits het land voldoet aan de criteria. Zalms eigen partij, de WD, heeft echter al eerder zegd op de langere termijn nig vertrouwen te hebben ii Italiaanse economie. Zalm ont kent echter ergens mee te heb ben gedreigd. Wel herhaalt hij -w/J bat Nederland zijn harde gul- den 'niet in de Hofvijver moet gooien', door ongezonde lan- Sale! den mee te laten doen. Voor deelname aan de EMU en de eenheidsmunt euro moe ten landen aan strenge eisen voldoen. Aanvankelijk leek Italië die niet te halen, maar het land heeft een grote inhaalslag ge maakt en komt nu op zijn minst in de buurt. Volgens Zalm zal ieder land op dezelfde criteria van Maastricht worden beoor deeld. Op 2 mei wordt de beslis sing genomen welke landen mogen meedoen aan de EMU. Dat is vier dagen voor de Tweede-Kamerverkiezingen in Nederland. De Italiaanse klan ten vermoeden dan ook dat de 'Nederlandse Italofobie' en het Baalbergen ruimt op! Naast de vele showroommodellen met kortingen tot wel 50%, 'WD-spel van dreigen en ont- hebben we voor deze opruiming door onze gehele collectie scherpe aanbiedingen, kennen' vooral voor verkie- oe mooiste meubelen voor de laagste prijs! Wacht niet te lang, want op op! zingsdoeleinden bedoeld is. De Voor productie bloedstollingseiwitten Alles voor Goed Wonen leiden* anp/adv beurs in Milaan nam de geruch ten gisteren echter dermate se rieus dat de koersen na een dag van flinke stijging vlak voor slui ting inzakten. Een aanvankelij ke groei van 2 procent werd daardoor afgevlakt tot 1,25 pro cent. Het biopharmaceutisch bedrijf Pharming gaat samen met het Amerikaanse Rode Kruis bloed stollingseiwitten produceren. Het Leidse bedrijf haalt de ei witten uit de melk van transge ne koeien en varkens. Het erfe lijk materiaal van deze dieren is door menselijk ingrijpen veran derd. Het gaat om een miljoe nencontract. De middelen zijn bestemd voor de naar schatting 55.000 hemofiliepatiënten en voor mensen die een bloedtransfusie of operatie moeten ondergaan. Tot nu toe was het alleen moge lijk de eiwitten te winnen uit menselijk bloed. Pharming en Runderbiefstuk Vers van onze vakslager. Per 250 gram van 8.48 voor Met gratis kruidenboter! 95 Een middagje ijsvrij. Zo moet de actie van de docenten in het voortgezet onderwijs maar wor den gezien. Ze leggen op don derdag 29 januari vanaf één uur 's middags het werk neer uit protest tegen de hoge werkdruk. „Ik denk dat de meeste leerlin gen dat wel leuk zullen vinden, als het maar niet te lang duurt", zegt directeur A.H. de Zoete van het Da Vinei College in Leiden. Hij heeft er nog geen idee van hoe groot de actiebereidheid onder zijn personeel is. De sta- kingsoproep van de onderwijs bonden is nog te vers. De Zoete: „De onderwijsbonden hebben op zich een punt. De werkdruk is hoog. De bonden willen van 28 lesuren per week naar 26, terwijl (als je het onderwijs echt goed wilt doen en roofbouw op de docenten wilt uitsluiten) 23 uur per week het uiterste zou moeten zijn. Ik ben er absoluut voor om het aantal lesuren te verlagen. Ik zou met liefde iede re docent 23 uur geven. Het probleem is alleen dat we dan failliet gaan. Het ministerie geeft er geen geld bij." A. Tieleman, directeur perso neelszaken van College Het Ho ge Land (Visser 't Hoofd en Mondriaan) moppert. „Als de docenten gaan staken, voeren ze actie tegen de verkeerde. Ze zouden bij de overheid moeten zijn, niet bij de werkgevers. Als schooldirecties hebben we de politiek al herhaaldelijk ge vraagd ons de mogelijkheid te geven om het aantal lesuren te verminderen." het Amerikaanse Rode Kruis gaan wederzijds octrooien uit wisselen bij het verdere onder zoek. Het Rode kruis beschikt over de patenten, Pharming over de kennis om de eiwitten aan te maken. Voor het produ ceren daarvan richt Pharming speciaal voor de Amerikaanse markt een dochtermaatschappij in de VS op. Het Amerikaanse Rode Kruis wordt tevens voor vijf procent aandeelhouder van Pharming dat als onderneming inmiddels zo rond de 400 miljoen gulden waard is. In 1989 werd het bedrijf in Leiden opgericht als Gene Phar ming en laeeg het wereldwijde bekendheid door de perikelen rond de genetisch gemanipu leerde stier Herman. Uit de melk van de nakomelingen van dit dier wordt een geneesmiddel gemaakt. BEUKEN KERSEN MAPLE Katwijk Noort Interieur, Industrieterrein 't Heen, Ambachtsweg 15, 2222 AH Katwijk, tel: 071 - 40 80 008. Ja, ik wil een abonnement op het Leidsch Dagblad. Na de eerste twee weken betaal ik r I Per maand Per kwartaal lijn abonnement: Oautomatisch (f 94 Oacceptgiro (f. 95,1 Bij automatische betaling krijgt u een 1/5 staatslot met jackpot cadeau. EUROPA ~>ARKET MT4IT IT.IT.I.M I I, li Leidsch Dagblad DE WERELD OM JE HEEN. elop. zonder postzegel. r 101)50.2300 VB Leidei OF BEL 071-5128030 '712141 "4001 14" maandag t/m vrijdag

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1998 | | pagina 1