Nederlander
enthousiast
over Europa
Siciliaanse kerkvaders verbieden mis bij maffioso thuis
Buitenland
Vrachtvaarder ten prooi aan elementen
Spanje lanceert campagne
tegen vrouwenmishandeling
Jaar 1997 is
warmste ooit
Duitse studenten straat op tegen
wantoestanden op universiteiten
Bagdad haalt weer oude
dreigementen uit de kast
Zware beschuldigingen
tegen Winnie Mandela
J DAG 28 NOVEMBER 1997
id
ekarest Afwezigheid van de piloot en problemen met de au-
natische brandstoftoevoer hebben het ongeluk met een Roe-
ense Airbus in maart 1995 veroorzaakt. Het ongeluk kostte
n zestig mensen het leven, onder wie een Nederlander. Vol-
ns een onderzoek van het Roemeense ministerie van vervoer
s de piloot 'niet beschikbaar', op hetzelfde moment dat de
ihendel van de rechtermotor klem kwam te zitten. De co-pi-
i it had toen geen tijd om de toestand te herstellen. De onder
ekers legden niet uit wat de 'niet-beschikbaarheid' van de pi-
it inhield. Wel maakten ze duidelijk dat het niet om een men-
ijke fout ging.
n en op de zes Russen is alcoholist
)skou Een op de zes Russen is alcoholist. Tien jaar geleden
s dat nog een op de tien. Steeds meer jongeren en vrouwen
;en aan de drank, zo blijkt uit cijfers van het drankontwen-
ïgscentrum van het ministerie voor volksgezondheid in Mos-
a. Slechte wodka heeft dit jaar in Rusland aan 43.000 mensen
leven gekost. De drinkers waren vergiftigd door spul uit clan-
jtiene distilleerderijen, aldus de politie. De illegale productie
alcoholhoudende dranken is een uiterst lucratieve activiteit.
[i op de twee flessen wodka in Rusland is zonder vergunning
naakt. In heel Rusland zijn naast de 120 legale drankstokerij-
ook nog eens 1.400 illegale distilleerderijen, aldus de politie.
atagonië barst van de energie
:nos aires Patagonië (in het zuiden van Argentinië) is in staat
hele wereld van energie te voorzien. Dat zei de Duitse inge-
;ur Winter vandaag in Buenos Aires tegen een groep deskun-
;en op het gebied van waterstof. Hij noemde waterstof de
indstof van de toekomst omdat het geen kooldioxyde produ-
rt. In Duitsland, Canada, Japan en de VS zijn al proeven ge-
an voor het gebruik van waterstof in chemie, voedselindustrie,
ïling, verwarming en vervoer. Patagonië is het gebied waat de
ld het hardst en constantst waait. Sinds twee maanden heeft
tagonië het grootste windmolenpark van Zuid-Amerika.
raaf Spencer stapt naar Europees Hof
jden Graaf Spencer, de broer van de in augustus verongeluk-
irinses Diana, heeft een klacht bij het Europese Hof voor de
insenrechten ingediend tegen Groot-Brittannië. Hij meent dat
overheid zijn privé-leven niet heeft beschermd toen hij door
media werd belaagd. Aanleiding voor de klacht is een artikel
1995 dat zijn vrouw Victoria, met wie hij nu in Zuid-Affika in
scheiding ligt, in een kliniek werd behandeld wegens eet-
lornissen en drankproblemen. De media gingen ook in detail
op de huwelijksprobelemen van het echtpaar. Het Hof be
lt in januari of de klacht ontvankelijk is. Zo ja, dan zal een
rdeel pas in 1999 vallen.
onderden branden in Australië
)ney» Het aantal branden in Australië als gevolg van een hitte-
f is vandaag opgelopen tot ruim driehonderd. Volgens de au-
iteiten bestaat er evenwel geen gevaar voor mensen en ge-
iiwen. Het bluswerk wordt bemoeilijkt door een sterke wind
hier en daar snelheden van honderd kilometer per uur be
kt. Op veel plaatsen is de temperatuur boven de 40 graden ge-
men. Volgens deskundigen wordt de hittegolf veroorzaakt
or het klimatologische fenomeen El Nino.
usongeluk in India: 34 doden
v delhi In het zuiden van India zijn 34 doden gevallen toen
bus vol bruiloftsgasten in een kanaal stortte. Onder de do-
n waren veertien vrouwen en zeven kinderen. Vijftien passa-
rs wisten heelhuids naar de kant te zwemmen. De bruid en
lidegom ontsnapten aan de dood omdat ze in een andere au-
iverden vervoerd. De oorzaak van het ongeluk is niet bekend.
anslag op Mexicaanse journalist
iana» De Mexicaanse journalist Jesus Blancornelas van het
- afhankelijke weekblad Zeta is gisteren neergeschoten. Bij de
I islag kwam een van de daders en een lijfwacht om het leven,
bekenden openden in Tijuana, in de grensstaat Baja Califor-
het vuur op de auto waarin Blancornelas en zijn lijfwacht
en. Volgens de plaatselijke media zaten er zeker dertig kogel-
en in de auto. De straat lag bezaaid met tientallen leegge-
n* loten magazijnen. Zeta staat bekend om haar goede onder-
~n? eksjournalistiek. In de afgelopen tijd groef het blad opzienba-
i4 id nieuws op over een politieke moord en drugshandel. Tijua-
is de thuisbasis van het drugskartel van de gebroeders Arella-
Felix.
etrapte bankrover pleegt zelfmoord
irte Een betrapte bankrover heeft zich gisteren in een park in
Duitse plaats Lehrte voor de ogen van de politie door zijn
pfd geschoten. De ongeveer 40-jarige man had in 's morgens
bank overvallen en was er met een paar cluizend mark van-
|or gegaan. Naar alle waarschijnlijkheid ging het om een man
sinds 1994 werd gezocht wegens een serie bankovervallen,
man heeft vermoedelijk in de afgelopen jaren tenminste zes
nkovervallen gepleegd en daarbij zo'n 100.000 mark buitge-
lakt. Hij dreigde met een wapen, maar schoot nooit iemand
er. Ook gisteren bedreigde hij het personeel en de klanten van
bank en schoot een keer in de muur. Toen hij tijdens zijn
icht in het park door een politiepaüouille werd tegengehou-
i, richtte hij het wapen op zichzelf en haalde de trekker over.
Jlillenium begint op Pitt Island
iden» Het plaatsje Hakepa Hill op Pitt Island, ten oosten van
luw-Zeeland, is de eerste bewoonde plaats op aarde waar het
uwe millennium ingaat. Dat schrijven wetenschappers in het
blad Geographical Journal. Daarmee is de ruzie, die hierover
iren woedde in het gebied van de Stille Oceaan, opgelost. In
kepa Hill heeft om 04.03.30 uur plaatselijke tijd de eerste
hsopgang van het nieuwe millennium plaats. Het is dan in
■opa 17.03.40 uur op 31 december 1999. Iedereen die de Pitt
pnders wil verslaan, moet verder zuid-oostelijk reizen naar de
bewoonde Chatham Islands. Daar begint de dageraad drie
tuten eerder. Diverse eilandstaten in de Stille Oceaan hebben
brobeerd vals te spelen om de begeerde positie te krijgen en
ïristen te trekken. Inwoners van Kiribati wilden zelfs de da-
(ngrens verplaatsen zodat hun dag een uur eerder zou begin-
ROME EELCO VAN DER LINDEN
CORRESPONDENT
Priesters, bisschoppen en kardinalen
die al dan niet op uitnodiging een
bezoek willen brengen aan een maffio
so. hebben sinds deze week een hand
leiding over wat wel en wat niet is toe
gestaan. Het initiatiefis van de leiding
van de katholieke kerk op Sicilië, sinds
een aantal jaren officieel tegen de maf
fia. De leidraad is vooral een reactie op
de arrestatie en verbanning van een
priester, die meer dan pastorale con
tacten had met een van de belangrijk
ste bazen van Cosa Nostra.
Volgens het boekje is het niet verboden
een maffioso te bezoeken. Het mag
echter maar één keer, en bij die gele
genheid moet de geestelijke zich be
perken tot zijn pastorale plicht. Hij
moet de crimineel aanzetten tot beke
ring en hem overtuigen diens leven te
veranderen. Het hoort ook tot zijn taak
de man de weg te wijzen richting de
magistratuur. Het is streng verboden
de mis op te dragen bij de maffioso
thuis, of wanneer hij voortvluchtig
is in diens schuilplaats.
Dit laatste bleek de 58-jarige priester
Mario Frittitta uit Palermo veelvuldig
te hebben gedaan bij maffiabaas Pietro
Aglieri, die eerder dit jaar werd gearres
teerd. De agenten die hem aanhielden
troffen een als de Heilige Franciscus
uitgedoste en bijbelteksten citerende
man aan. In plaats van een revolver
droeg Aglieri een houten kruis. De
wanden waren bedekt met religieuze
werken en een van de kamers was in
gericht als huiskapel.
Aglieri houdt vol dat hij tot inkeer is
gekomen en wil zelfs vanuit de gevan
genis een studie theologie volgen. De
positieve rol van vader Frittitta is vol
gens de maffiabaas evident. De geeste
lijke zegt op zijn beurt dat hij Aglieri al
leen maar op het rechte pad heeft wil
len brengen en hem 'klaar achtte voor
bekering'. Het parket van Palermo
heeft echter via spijtoptanten een
ander soort bekeerlingen verborgen
camera's en het aftappen van telefoons
een ander beeld gekregen. Volgens de
magistraten zou Frittitta boodschap
pen hebben doorgespeeld en de zoons
van de maffioso een dekmantel heb
ben verschaft.
De opstellers van het boekje bekritise
ren de magistraten echter vanwege de
'te spectaculaire wijze' waarop de
priester is gearresteerd. Die kritiek lijkt
een tegemoetkoming aan de verpau
perde parochie van Frittitta. Het
nieuws van de arrestatie leidde hier tot
een ware volksopstand. Na vier dagen
werd de geestelijke vrijgelaten, op
voorwaarde dat hij het eiland snel zou
verlaten. Tijdens wat zijn voorlopig
laatste 'Siciliaanse mis' zal zijn, kroop
vader Frittitta in de rol van niet begre
pen martelaar. De parochianen bedol
ven hem onder applaus en steunbetui
gingen.
Een handleiding inzake contacten met
de maffia wordt dezer dagen ook aan
de politiekorpsen in Sicilië gegeven, al
thans zo wordt voorgesteld. Aanleiding
zijn de bekentenissen van de spijtop
tant Angelo Siino. Hij was decennia
lang de 'minister van openbare aanbe
stedingen' voor de 'baas der bazen' To
to Riina, maar ook een niet-officiële in
formant van de ROS. een speciaal on
derdeel van de carabinieri. Italië's mili
taire politie.
Siino zou de ROS hebben vertelei dat
hij een aantal jaren geleden een ge
heim rapport over de maffia kreeg van
aanklager Guido Lo Forte, de tweede
;nan van het parket van Palermo en al
om beschouwd als een van Italië's
meest waardevolle maffiabestrijders.
Justitie stond op zijn kop. zeker toen
Siino stellig ontkende dat hij l.o Forte
had beschuldigd, maar dat ROS-kapi-
tein Giuseppe De Donno hem er wel
diverse malen toe had proberen aan te
zetten om de aanklager op deze ma
nier 'uit te schakelen'. Hij bleek daar
zelfs geld voor over te hebben.
Diezelfde De Donno was weer degene
die het parket van een andere Sicili
aanse stad, Caltanisetta, onlangs ver-
lelde van Siino's 'bekentenis' over Lo
Forte's 'verraad' en daarmee de zaak
op gang bracht. De onthullingen van
Siino, die en passant nog een aantal
andere hoge carabinieri van contacten
met de maffia beschuldigde, hebben
daardoor inmiddels geleid tot een 'ooi
log' tussen de carabinieri en het park-
van Palermo. Dat laatste heeft ook
weer ruzie met de onderzoekende ma
gistraten uit Caltanisetta, die zeer kri
tisch zijn jegens hun collega's in de
hoofdstad.
De chaos is compleet. De enige die
hier garen bij spint, is natuurlijk de
maffia. Het lijkt namelijk steeds duidt
lijker te worden dat de regie van het
schandaal in handen is van Cosa
Nostra. Ze gebruikt weer de oude en
beproefde methode van de lastercam
pagne om haar tegenstanders tegen el
kaar uit te spelen en ze zo uit te scha
kelen. Hetzelfde gebeurde aan het ein
de van de jaren tachtig met Giovanni
Falcone en Paolo Borsellino, nu sym
bolen van de strijd tegen de maffia. Zi
kwamen daardoor uiteindelijk alleen ie
staan, en werden in 1992 vermoord.
dutch harbor De Japanse vrachtvaarder Kuroshima wordt overspoeld door een golf nadat het enkele ogenblikken daarvoor aan de grond was ge
lopen. Het incident gebeurde in de buurt van Dutch Harbor, een eiland voor de kust van Alaska. Twee bemanningsleden kwamen om het leven. De
rest, zestien manschappen, kon op het nippertje van het schip worden gehaald. foto »apscottdarsney
barcelona henk van den boom
correspondent
De Spaanse regering heeft maatregelen aange
kondigd om een halt toe te roepen aan vrouwen
mishandeling. Minister Arenas van sociale zaken
zal het parlement in maart een pakket maatrege
len voorleggen dat ondermeer voorziet in een
aparte afdeling binnen het openbaar ministerie.
Het (seksuele) geweld in Spaanse gezinnen is bo
venmatig. De eerste negen maanden van dit jaar
zijn 57 \Touwen door hun echtgenoot of vriend
gedood. Vierduizend werden slachtoffer van
seksuele agressie binnen de relatie. In totaal heb
ben 19.000 vrouwen aangifte gedaan van mishan
deling. Deze cijfers zijn volgens deskundigen het
topje van de ijsberg. Volgens hen gaat slechts tien
procent naar de politie om aangifte te doen.
Het actieplan gaat komend voorjaar van start. Het
begint met een mediacampagne ofn burgers op
te roepen aangifte te doen als ze getuige zijn van
huiselijk geweld. Vrouwen die nu een klacht in
dienen staan vaak alleen omdat buren of familie
leden niet willen getuigen vanwege de alom heer
sende opvatting dat men zich niet met ander
mans huwelijk moet bemoeien. Een ander onder
deel van het plan is het opzetten van een apart
onderdeel binnen justitie dat zich gaat specialise
ren in deze vorm van criminaliteit. Politiemensen
en officieren van justitie krijgen daarvoor een
aangepaste opleiding. De minister heeft ook toe
gezegd te bekijken of het nodig is het wetboek
van strafrecht op sommige punten aan te passen
omdat dit de 'intimiteit van het gezin' te sterk be
nadrukt. Nu ziet de wet deze vorm van agressie
als een vergrijp en niet als een misdaad.
De actie van de Spaanse regering volgt op een
golf van protest en acties door zo 'n honderd
Spaanse vrouwenorganisaties, die het geweldda
dige gedrag van de mannen niet meer pikken. Zij
hebben tientallen informatiecentra en opvang
huizen opgericht om de mishandelde vrouwen
op te vangen. De organisaties zijn ook op scholen
begonnen met het geven van voorlichting. Ener
zijds om de kinderen te ondersteunen, wanneer
ze zelf uit een gezin komen waar geweld heerst.
Anderzijds om de kinderen te leren hoe men wel
geweldloos kan samenleven.
LONDEN AFP-AP
Het jaar 1997 lijkt het warmste
te worden sinds de eerste syste
matische temperatuurmetingen
in 1860 begonnen. Dat hebben
Britse klimatologen gisteren be
kendgemaakt. De temperatuur
van het aardoppervlakte zal dit
jaar 0,43 graad Celsius hoger
uitkomen dan het langjarige ge
middelde van 1961 tot 1990.
Het jaar 1995 was tot nu toe
recordhouder met een stijging
van 0,38 graden. De deskundi
gen maken zich grote zorgen
over deze aanhoudende tempe
ratuurstijging, die zij als nieuw
bewijs zien voor het zogeheten
broeikaseffect.
Volgens onderzoeker David
Parker heeft echter ook El Nino,
de warme golfstroom die zich
ongeveer om de vijf jaar voor
doet in de Stille Oceaan, de
temperatuur in 1997 opgedre
ven.
Jeltsin dreigt
meer ministers
met ontslag
MOSKOU HANS HOOCENDUK
CORRESPONDENT
De Russische president Jeltsin
sluit nieuwe wijzigingen in het
kabinet niet uit. „Het is slecht
als een kabinet vaak wordt ge
wijzigd. Maar het is nog erger
als slechte ministers hun baan
houden zei Jeltsin vanmorgen
in zijn wekelijkse radiopraatje.
Maandag moeten de be
windslieden 'rapport' -uitbren
gen over hun functioneren en
daarna zullen er dus waar
schijnlijk opnieuw koppen rol
len. Het is niet uitgesloten dat
ook tophervormer en eerste
vice-premier Tsjoebais de laan
uit gaat. Tsjoebais verloor vori
ge week al zijn functie als mi
nistervan financiën.
bonn peter van nuusenburg
correspondent
Zo'n 30.000 studenten uit heel Duitsland heb
ben gisteren in Bonn gedemonstreerd tegen de
wantoestanden op Duitse universiteiten. De
'mars op Bonn' was de grootste studentende
monstratie van de afgelopen tien jaar.
Het wetenschappelijk onderwijs verkeert in
een diepe crisis. De fundamentele fout is dat
studenten te lang in de collegebanken zitten, de
gemiddelde leeftijd bij het afstuderen op 28 ligt,
en de studies vaak niet aansluiten op de ar
beidsmarkt. Sommige deskundigen wijten de
crisis verder aan het ontbreken van strenge se
lectiecriteria.
Daardoor zijn er twee keer zoveel studenten
(1,9 miljoen) als studieplaatsen (970.000), ter
wijl er de komende vijfjaar nog 400.000 bij zul
len komen. Deze studenten moeten een plaats
zien te veroveren in uitpuilende collegezalen en
in aftandse laboratoria hun proeven moeten
doen. De weinige docenten zijn zo overbelast
dat de student die over zijn vorderingen wil
praten op een soms wekenlange wachtlijst
komt te staan.
De studenten worden in hun acties gesteund
door vrijwel alle hoogleraren, politici, de vakbe
weging en de werkgeversorganisaties. De Bon
ner minister Rüttgers (onderwijs) had zelf 'wel
willen meelopen' en zelfs bondskanselier Kohl
zei woensdag dat hij begrip had voor de acties.
Minister Rüttgers heeft veertig miljoen extra in
het vooruitzicht gesteld, maar dqt werd door de
studenten weggehoond.
BRUSSEL PAUL KOOPMAN
CORRESPONDENT
Het Nederlandse protest tegen
de hogere betalingen aan Brus
sel en de euroscepsis van WD-
leider Bolkestein lijken weinig
gevolgen te hebben voor de me
ningsvorming. Liefst 69 procent
van de burgers heeft nog steeds
het idee per saldo profijt te trek
ken van het EU-Iidmaatschap.
Slechts zeventien procent denkt
dat Nederland geen voordeel
heeft. In de hele EU ligt het gr
middelde op respectievelijk 41
procent (wel voordeel) en 36
procent (geen voordeel).
Tweënzeventig procent van
de Nederlanders zegt eenwor
ding verder een 'goede zaak' te
vinden, tegen 46 procent ge
middeld in de EU. Minder en
thousiast zijn Nederlanders
over de eenheidsmunt: 52 pro
cent is voor en 42 tegen. Italië is
het meest enthousiast: 74 pro
cent voor en slechts 15 procent
tegen. Duitsland (32 procent
voor 54 procent tegen) behoort
met Finland en het Verenigd
Koninkrijk tot de hekkenslui
ters. Het Europarlement, on
langs negatief in het nieuws
vanwege declaratieperikelen,
Euroscepsis krijgt geen voet aan grond
De gemiddelde Nederlander blijft vergeleken met de bm
gers in de veertien andere HU-lidstaten opvallend en
thousiast over de Europese eenwording. Niettemin had
twee van de tien Nederlanders niet in gaten dat het kabi
net-Kok de eerste helft van dit jaar het voorzitterschap
van de Unie bekleedde. Dat blijkt uit een halfjaarlijks on
derzoek naar de populariteit van de EU.
geniet in Nederland relatief veel
vertrouwen.
Dat parlement heeft gisteren
het standpunt ingenomen dat
alleen Slowakije in de wachtka
mer moet worden geplaatst bij
de uitbreiding van de Unie. Met
de overige tien kandidaten
moeten gelijktijdig toetreding»
gesprekken worden geopend.
Het parlement vindt dat de Fu
ropese Commissie met de se
lectie van zes kandidaten uit
een groep van in totaal elf no
deloos verdeeldheid zaait in
Centraal- en Oost-Europa.
Het parlement maakt een uit
zondering voor Slowakije, dat
nog geen behoorlijke democr.
tie of rechtsstaat is. Een apart
rol is er ook voor Turkije, dat de
laatste weken vanwege zijn
sleutelrol bij de oplossing v in
de kwestie-Cyprus bovenaan de
Europese agenda staat. Het land
moet via deelname aan een
aparte 'Permanente Conferen
tie' bij Europa betrokken blij
ven, maar mag dat niet als vooï
portaal voor de toetreding zien.
aldus het parlement. De Eu
ropese leiders willen op 12 en
13 december knopen doorhal
ken over de uitbreiding.
BAGDAD Rtr-AFP-ANP
Irak gaat onverdroten door met
pogingen om de internationale
gemeenschap te dwingen tot
beëindiging van de economi
sche boycot tegen het land.
Bagdad gaf gisteren gemengde
signalen af, die kennelijk tot
doel hebben de Verenigde Sta
ten te intimideren en verwar
ring te zaaien binnen de Veilig
heidsraad.
Het Iraakse parlement deed
president Saddam Hussein gis
teren de aanbeveling dat de le
den van de VN-ontwapenings-
commissie (Unscom) hooguit
zes maanden de tijd moeten
krijgen om hun taak uit te voe
ren. Dan moeten de Verenigde
Naties hun sancties tegen Irak
opheffen.
De aanbeveling is bedoeld
voor buitenlandse consumptie.
Het Iraakse parlement is een
machteloos en willoos instru
ment van Saddam Hussein zeil
Het doet alleen die aanbevelin
gen aan de president die de pn
sident hen eerst zelfheeft gedi«
tcerd.
Tegelijkertijd met de nieuwe
deadline vaardigde het regime
in Bagdad nieuwe verboden uit
en herhaalde het oude dreigi
menten. Zo mogen VN-inspet
teurs niet de paleizen van Sail
dam bezoeken. Verder herhaal
de Irak het dreigement om
Amerikaanse U -2 - verkenning'
vliegtuigen neer te halen.
Sinds het begin van de crisis
tussen Irak en de VN eind oktu
ber, heeft de U-2 drie keer bo
ven Irak gevlogen. De vluchten
moeten de VN-wapeninspe<
teurs helpen een overzicht te
krijgen van Iraks vernietiging
wapens. Ondanks Iraakse dre
gementen het toestel neer te
halen, hebben zich toen geen
incidenten voorgedaan.
JOHANNESBURG Rtr-AFP
den de verklaringen de eerste
twee ondubbelzinnige verooi
delingen van Winnie Mandela
door getuigen met een dergelij
ke hoge functie.
Volgens de twee trokken Wii
nie en haar aanhangers zich
niets van anderen aan. Zij en
haar zogeheten Mandela Urn
ted Football Club weigerden ad
viezen van Nelson Mandela
(toen nog in de gevangenis) en
de toenmalige leider van hei
Afrikaans Nationaal Congres in
ballingschap. Oliver Tambo.
Winnie Mandela is gisteren
zwaar onder vuur komen te lig
gen. Twee hoge regeringsfunc
tionarissen beschuldigden de
ex-echtgenote van president
Mandela van het uitoefenen
van een schrikbewind in de
township Soweto.
De voormalige anti-apart
heidsactivisten Azhar Cachalia
en Murphy Morobe deden hun
uitlatingen voor Waarheids
commissie. Waarnemers noem-
gkok Een bouwvakker in de Thaise hoofdstad Bangkok
kt onder parasols bescherming tegen de brandende zon.
ewel er in Bangkok, ondanks de economische crisis, nog heel
t wordt gebouwd, zijn vooral bouwvakkers bang hun baan te
liezen. Diverse bouwondernemingen hebben hun werkzaam-
en al op een laag pitje gezet. Aangezien Thaise bouwvakkers
t in vaste dienst zijn, maar dagelijks een baantje op een
uwwerk moeten zoeken, zitten zij het eerst zonder werk.
foto ap» thaksina khaikaew
3loot afwezig; Airbus stort neer
ingewisse toekomst voor bouwvakkers
