Kunstenaarswijk van dobbelstenen Vreugdetranen bij verloren schatten Cultuur Kunst Frederic Forsyth houdt het schrijven voor gezien Werk Krijgsolifanten nog niet baanbrekend BALlet en voetBAL, kunst op het gras en op de planken t World-brulwedstrijd' in Alphen ifkiaan den rijn Wie weet welk geluid een dinosaurus maakt JDAG21 OKTOBER 1997 N RIJSDAM. 071 -5356444. PLV CHEF AD VAN KAAM 071 Plan voor atelierdorp bij Klinkenbergerpias zaterdag 25 oktober vanaf 13.30 uur meedoen aan de brul- jstrijd van Euro Cinema aan de Van Boetzelaerstraat in Al- Cn. De beste brullers krijgen een 'Lost World'-prijs. Voor de ste 50 deelnemers ligt een button klaar. C teraire avond over J.C. Bloem aan den run» Ter ere van dichter J.C. Bloem wordt mor- i sJj^ond vanaf 20.00 uur in de bovenzaal van zalencentrum Adde iBron' aan de Troubadourweg in Alphen aan den Rijn een de inkomst gehouden waarin het leven en werk van de dichter n o< llfaal staan. Kunstenares Ingrid Rollema spreekt over het pas lijke hulde kunstwerk voor de in OUdshoon geboren dichter en van het Literair café dragen gedichten voor gebaseerd op idichtregel van Bloem. tü [gende editie Cultuur compact-gids u gj. Stadsgehoorzaaldirecteur Petra Unger heeft gistermid- 'leve ne8ende editie van de Cultuur Compact-gids overhan- >n[ daan wethouder A. Pechtold. De cultuurwethouder is zeer housiast over de gids. „Hij heeft zich nu negen jaar kunnen druipen zonder geld van de gemeente. Als de culturele organi- es proberen een maandelijkse Uitgaanskrant te publiceren, ik bereid voor een startimpuls te pleiten in de gemeente- id. Er is een noodzaak om informatie te hebben op het brede nifcein van cultuur." In de Cultuur Compact-gids staat de pro- mmering van het LAK-theater, de Stadsgehoorzaal en de jdse Schouwburg. Daarnaast bevat het adressen van veel Leid- P| kroegen, restaurants en galeries. Het heeft een handige platte- ind van de stad om de weg van en naar de etablissementen te Jen. Ie" eat-Meet in Antonius Zalencentrum 'gen Goll Öf! Deze maand is het 35 jaar geleden dat de eerste Beatles f 'Love me do' uitkwam en 40 jaar geleden dat John en Paul i, R| aar tegen het lijf liepem. Genoeg reden voor een bescheiden abot stje. Op zondag 26 oktober is er een internationale Beatles iden zamelaarsbeurs in het Antonius Zalencentrum in Leiden. Bij- Aa iderheden zijn deze keer de John Lennon 'How I won the ratst r'-tentoonstelling, met foto's uit de gelijknamige film, en de n f esentatie van een nieuwe Beatles discografie. Schrijver Ed !iï pekmann verkoopt en signeert het nieuwe Beatlesboek 'Beat- made in Holland Too', waarin een compleet overzicht van de Nederland verschenen Beatles-soloplaten. Beat-Meet begint 111.00 uur. jzz in 'In Casa' en» Vanaf morgen is in Danssalon 'In Casa' aan de Lammer- irkt in Leiden een maandelijks trugkeende Jazz-avond. De onden hebben een speciaal thema en er is een optreden van ijazz-band. Thema van de eerste avond is 'Jazz-prestige' en er ij is een optreden van 'Footprints', met onder anderen saxofo nen it Wlady Podsoda. De viermansformatie speelt behalve eigen üdd, mmers ook stukken van Frank Zappa, Wayne Shorter en John afield. De toegang is gratis. Vanaf 20.30 is de zaal g |esj jaanse elite rouwt om Pilar Miro drid» Prinses Cristina, oud-premier Felipe Gonzalez en film- tvvif [isseur Pedro Almodovar waren enkelen van de tientallen vips «valit pgisteren in Madrid de begrafenis hebben bijgewoond van Pi- oeld Miro, een van 's lands toonaangevende film- en toneelregis- lomqjurs. Miro, die twee weken geleden de leiding had van de tv-re- itratie van het huwelijk van Cristina, stierf zondag, op 57-jari- :tieo leeftijd, aan een hartaanval. Zij wordt beschouwd als een van prak eerste grote vrouwelijke regisseurs in Spanje. Haar jongste en itie atste film, 'El Perro del Hortelano' leverde haar acht Goya-on- om rscheidingen - vergelijkbaar met Oscars - op, alsmede de prijs am orde beste regie, reel. Kolossale dobbelstenen, verspreid over het gras, aan de oever van de Klinken bergerpias. Het lijkt wel alsof hier een paar reuzen kinderen hebben zitten dobbelen. Full house of three of a kind? Geen van beide. Het gaat om vijfen veertig ateliers, waarin kunstenaars uit de omge ving van Leiden hun scheppende werk doen. Toeristen kunnen hier, op de route van Madurodam naar de Keukenhof, een tussenstop maken en een schilderijtje of keramiek kopen voor thuis. oegsgeest/warmond/sassenheim afke van dertoolen Als het aan de Valkenburgse kunstenaar W. Molenkamp ligt worden de dobbelstenen snel gebouwd. Een paar jaar geleden zat Molenkamp zelf zonder ate lier. En hij was niet de enige in de regio. Molenkamp bedacht daarom het plan om een 'ate lierdorp' te bouwen, naar het voorbeeld van St. Paul de Ven- ce, een Frans dorpje dat bijna volledig uit ateliers en galeries bestaat en dat een belangrijke toeristische attractie is. Die twee vliegen wil Molen kamp ook graag in één klap slaan. „De 'bewoners' van mijn atelierdorp kunnen door de ver koop aan toeristen, en met een schappelijke huurprijs van vier honderd gulden, zichzelf volle dig bedruipen. Subsidies van de Een impressie van de kubusateliers aan de Klinkenbergerpias. Alsof een paar reuzenkinderen hebben zitten dobbelen. overheid zijn niet nodig. Start kapitaal wel, maar dat kan ook van sponsors komen." De kubussen zijn 125 kubieke meter groot (5x5x5 meter). „Ge noeg vloeroppervlak voor een atelier", meent Molenkamp, een worp dobbelstenen te ver- „En zo nodig kan er een verdie- sterken, staat een deel van de pinkje in worden gemaakt; het kubussen uit het lood. „Geen atelier is hoog genoeg." De probleem voor de gebruikers", 'ogen' van de dobbelsteen zijn verzekert Molenkamp. „De de ramen. En om het beeld van vloeren worden waterpas ge maakt. Net zoals in de kubus woningen in Rotterdam." De provincie Zuid-Holland heeft wel oren naar het plan. Het past goed in haar beleid van culturele vernieuwing: het stre ven om kunst en recreatie te in tegreren. Perfect voor het toe komstig recreatiegebied rond de Klinkenbergerpias, vindt men in het Provinciehuis. Ate liers als kunstobject, en als gele genheid om kunst te scheppen. Afhoudend Maar tussen droom en daad staan als zo vaak praktische be zwaren. De Klinkenbergerpias loopt dwars door drie gemeen tengrenzen heen: die van Oegstgeest, Warmond en Sas senheim. Momenteel is de pro vincie zelf nog eigenaar van de grond, maar zij wil het eigen dom overdragen aan de ge meenten. Die houden de boot nog af omdat de grond is ver vuild. „De milieu-procedures moeten eerst worden afgewik keld", zegt L. Hartholt van de provincie, die zich sterk maakt voor het plan. „Maar ik denk dat in de loop van volgend jaar de tijd rijp is voor het atelier project." De drie betrokken gemeenten stellen zich afwachtend op. Wethouder W. de Vos van War mond: „Er spelen nog enkele heikele punten als het gaat om overdracht van de plas. Op zich zeggen we geen nee tegen het atelierproject, al krijgt het aan tal dobbelstenen van ons geen applaus. Dat mag best wat min der. Maar dan is de haalbaar heid misschien in het geding. Er moeten namelijk speciaal voor dit project water- en elektrici teitsleidingen worden aange legd. En dat maakt het plan duur, aldus de wethouder, die positief gestemd is over het plan." beeldende kunst stockholm ap Fredrick Forsyth, auteur van 'De Dag van de Jakhals' en andere bestsellers, heeft besloten het schrijven eraan te geven. In een gisteren gepubliceerd vraagge sprek met de Zweedse krant Dagens Nyheter zegt hij dat 'Ikoon' zijn laatste roman is ge weest. „Je moet ophouden wan neer je nog betrekkelijk succes vol bent. Dus ik denk dat het tijd is om te stoppen. Ik heb tien thrillers geschreven. Dat is een goed en even getal. En ik ben 25 jaar schrijver geweest", zei For syth. recensie titia fuchs Expositie: veRsUS Te zien: tot eind van dit jaar, zaterdag en zondag 12.00-17.00 uur of op afspraak, tel. 071- 5128175/5144973, Galene Liga Nieuw Beelden, Presi dent Steinstraat 14, Leiden In het begin van de jaren negentig begon de Leidse Galerie Liga Nieuw Beelden een groep jonge Russen, de Krijgsolifanten, te volgen. De Leidse belangstelling lag in het verlengde van de interesse voor het ontwa ken van de Nederlandse moderne kunst vlak na de Tweede Wereldoorlog. In Rus land was sinds de perestrojka op een zelfde manier sprake van het zoeken naar nieuwe wegen en het gestalte geven aan de door braak van moderne kunst. Galerie Liga Nieuw Beelden toont nu, in de tentoonstelling met als titel veRsUS, werk van Russische kunstenaars, o.a. van de Krijgsolifanten, samen met werk van een aantal Amerikaanse kunstenaars. Hoewel de kwaliteit sterk uiteen loopt, zijn aspecten als het forceren van verandering, het zoe ken naar een doorbraak, ook in de huidige expositie duidelijk aanwezig. Er hangen veel doeken van de Ameri kaanse Molly Ackermann, een telg uit een Russisch-joods geslacht en regelmatig in Nederland. Ackermann maakt robuuste, veelkleurige doeken die stijf staan van de verf. Geen gladde dikke strepen, maar verf met een korrelige structuur omdat het ver mengd is met o.a. hout, gras of zand. Som mige doeken hebben in het midden een gat of 'een kuil' die ook weer met verf is dicht gesmeerd en aan een wond doen denken. Soms maakt Ackermann ook collages van werk, worden er etiketten van flessen of draadjes opgeplakt en weer beschilderd. Het zijn imposante werken met mysterieu ze namen die aan iets zachts doen denken. Hun structuur laat eerder een gevecht zien. De Russische kunstenares met de meest illustere achternaam, Olga Romanova, woont momenteel in Leiderdorp. Ze maakt grote en kleine pastels in vloeiende vormen en in elkaar overgaande kleuren. De werken zijn overwegend abstract met hier en daar een verwijzing naar iets herkenbaars. Van de Amerikaan Ford Crull, wiens werk in meerdere grote musea in de Verenigde Sla- ten te zien is, worden drukke expressionis tische schilderijen in zware stalen lijsten ge toond: 'relics'. Maar het meest indrukwek kend is de sereniteit in de schilderijen van Sergei Glousjko. Glousjko, die deel uitmaakt van de Krijgsolifanten kwam in 1991 op uit - nodiging van Liga Nieuw Beelden naar Ne derland. De Russisch-joodse kunstenaar vroeg hier asiel aan en woont en werkl mo menteel in Weesp. Zijn werk, dat is beïn vloed door de icoonkunst, js niet realistisch maar wel herkenbaar. Glousjko schildert licht geabstraheerde taferelen of neemt soms als thema een gemoedstoestand. Zijn werk wordt gekenmerkt door een ingehou den, aparte en direct herkenbare stijl. De tentoonstelling veRsUS maakt duide lijk hoe een aantal kunstenaars in of afkom stig ui tRusland een weg zoekt na het jaren lange verplichte academisme. I lun werk wil veranderingen forceren. Een doorbraak is daar (nog) niet bij. Cypriotische fresco's in Het Paleis in Den Haag Het Ajax-museum, zoals dat recentelijk is geopend. FOTO RONALD DE BRUIN Is het kunst of is het sport of is het beide? Waar ligt de grens, wie gaan er over heen en waarom gebeurt dat? In de rubriek Kunstgras zoeken we achter de coulissen en tussen de kalklijnen op zoek naar antwoorden. Vandaag aflevering 1. Over een mu seum dat z'n mooiste kunststukje niet opstelt. nieuwe Arena was nog slechts een kleine. Afgelopen week was het zo ver en opende niemand minder dan de maestro himself, Johan Cruijff dus, het Ajax-museum. Even weg van de waan van de dag, zo introduceerde voorzitter Michael van Praag de nieuwe aanwinst van de club, waar naar verwachting zo'n 130.000 men sen per jaar op afkomen. Het twee verdiepingen tellende mu seum vertelt enerzijds de ge schiedenis van de roemruchte, bijna 100-jarige en anderzijds die van een jongensdroom die werkelijkheid wordt. Tot zover klopt het als een bus. Met de oude prenten, de digita le videobeelden, de zes Europa Cups, de twee Wereldbekers, de jongenskaart van Bergkamp, de nis van Cruijff, het Feyenoord- kabinet, de foto's van onze plaatselijke coryfeeën Edwin van der Sar, Wim Rijsbergen en Alfons Groenendijk is helemaal niks mis. De collectie en de op zet rechtvaardigen de naam museum in alle opzichten; ik ken musea waar beduidend minder verteld wordt dan wel te zien is. Alleen, helemaal 'af is het toch niet. Want een muse um heeft behalve een kijk- en bewaarfunctie toch ook iets met kunst van doen. Tuurlijk, de wonderschone beelden van het fenomeen Cruijff spreken voor zich en tussen de vertoonde doelpunten zitten kunststukjes. Maar waar is die video v^n Ru- die van Dantzig over Van Bas ten, gemaakt met de hulp van Cruijff? Waar is die prachtige sa mensmelting van de kunstvor men BALlet en voetBAL? Die is er niet... die ontbreekt. En dat is een misser. Als in een gemiste kans voor open doel. ad van kaam den haag coos versteeg Het was een emotioneel mo ment voor honorair consul Tasoula Georgiou van Cyprus. Geflankeerd door bisschop Vas- silios van Trimithountos en re chercheurs van de Cypriotische politie kon zij gistermiddag de wereld tonen hoe Grieks- Cyprioten onverschrokken hun geroofde kunstschatten waar ook ter wereld terughalen. In museum Het Paleis in Den Haag lagen 32 uit Noord- Cypriotische kerkmuren losge- hakte fresco's uit Antiphonites en een mozaïek uit Kanakaria uitgestald. De charmante hono rair consul - zelf een Grieks- Cypriotische vluchteling uit Fa- magusta - trilde licht met haar stem, voelde haar ogen vochtig worden en moest al kijkend naar de 'verloren schatten' even een slokje water nemen. „Want dit is nog maar het begin", liet ze daarna krijgshaftig weten. Met andere woorden: Tasoula Georgiou zal niet rusten voor ze de andere geroofde kunst ook terug heeft. „En we zijn niet be reid ook maar een dollar te be talen voor iets dat al van het Cypriotische volk was. Sinds het Turkse leger in 1974 het islamitische Noord-Cyprus bezette, zijn er volgens de Grieks-Cypriotische regering zo'n 15.000 tot 20.000 ikonen en tientallen belangrijke fresco's en mozaïeken van dat deel van het eiland verdwenen. Een groot deel is door Turkse militairen uit minachting voor het Chris tendom vernietigd: simpelweg verbrand of verminkt. Zo zijn er talloze gevallen waarbij de ogen van apostelen of de maagd Ma ria werden uitgesneden. Tal van eeuwenoude waardevolle stuk ken werden echter verkwanseld en kwamen in de internationale kunsthandel terecht. Een suppoost waakt over de kunstschatten. In de loop der jaren zijn via juridische procedures, onder meer in Amerika, geroofde kunstwerken als de Kanakaria- mozaïeken teruggekregen. Soms bleken particuliere bezit ters, die te goeder trouw had den gekocht, zo geschrokken van het feit dat ze gestolen waar in huis hadden dat ze hun aan winst beschaamd aan de Grieks-Orthodoxe kerk van Cy prus teruggaven en hun finan ciële verlies voor lief namen. In Nederland loopt ook nog een procedure tegen een Schiedams echtpaar dat de van diefstal af komstige ikonen van de vier apostelen van Antiphonites in bezit bleek te hebben en verder worden pogingen in het werk gesteld de Koningsdeuren uit Peristerona uit Japan terug te halen. De collectie die gister middag in Den Haag werd gr toond is 'teruggekocht'. Althans er is als het ware losgeld voor betaald, wat nu weer ogenblik kelijk door de tirieks-Cyprioti sche regering wordt teruggeëist. Via de Nederlandse kunsthan delaar Michel van Rijn die giste ren om onduidelijke redenen niet met name werd genoemd, maar uitsluitend onder zijn co denaam 'Leftaris' (wal 'vrije man' betekent) werd aangeduid is die eerste partij kunstwerken in München gekocht van de 60- jarige Turkse kunsthandelaar Aydin Dikmen. Deze transactie is trouwens in het geheim door het Britse Channel 4 vastgelegd voor een reportage van Peter Watson, de journalist die eerder allerhande malversaties en kunstsmokkel van het gerenom meerde veilinghuis Sotheby's onthulde. De deal met Dikman, aan wie een half miljoen gulden werd betaald, was een lokkertje. Want toen 'Ix-ftaris' voor de tweede partij Grieks-orthodoxe kunst kwam, bleek hij vergezeld door een grote Duitse politiemacht. Uit het magazijn van de gear resteerde Turk, die overigens al om bekend is in de internatio nale kunsthandel, kwamen 35 fresco's, een mozaïek en aantal ikonen. Alles bij elkaar ter waar de van naar schatting een slor dige 70 miljoen mark. Die tweede partij religieuze kunst bevindt zich nog in Mün chen en is hangende de zaak te gen Aydin Dikmen door de Duitse justitie in beslag geno men. „Wij hopen dat deze kunstschatten voor kerst op Cy prus kunnen zijn. Dan heb ik de mooiste kerstdagen die ik ooit heb gehad", liet mevrouw Geor giou met haar liefste glimlach weten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1997 | | pagina 17