'Inkomen ouders
bepaalt beurs'
Binnenland
Wandelen in tropische oceaan
Grijs protest
Prinselijke aandacht
Eis twaalf jaar cel na
'verderfelijke moord'
Beslissing over onderzoek Herculesramp uitgesteld
Miljoenenkorting publieke
omroepen lijkt van tafel
[OERPAP 12 JUN11997
ANP Algemeen Nederlands Persbureau CPD Geassocieerde Pers Diensten
jiitenlanders mogen drugs kopen
Minister Sorgdrager van justitie zal koffieshops niet
Rieden om softdrugs aan buitenlanders te verkopen. Prak-
jhiszo'n verbod onhaalbaar. De Tweede Kamer had Sorgdra-
gevraagd de mogelijkheid van een verbod te onderzoeken
1 Duitsers, Britten en Fransen in grensplaatsen soft-
>s kopen. Volgens de minister is het niet mogelijk om een
inlander in een koffieshop naar zijn paspoort te vragen. Ook
Kt zij dat er in geval van een verbod een tussenhandel ont-
^t die alleen maar extra overlast veroorzaakt.
stof ingezet tegen processierups
Inningen De Plantenziektekundige Dienst uit Wageningen
^gisteren bij wijze van proef in het Brabantse Someren de
taprocessierups bestreden met vloeibare stikstof. De rups
Waakt in de zomer veel overlast. Iedere rups produceert
0 brandhaartjes die irritaties kunnen veroorzaken aan de
J, ogen en de luchtwegen. Al eerder is de rups bestreden
or bomen te injecteren met stoffen waardoor de rupsen het
j jdje leggen. Ook is geprobeerd de overlast tegen te gaan door
jjups uit de bomen te zuigen.
ten briefgeheim elektronische post
i ipiAAGElektronische post valt niet onder het briefgeheim.
[Jjtie beschouwt een dergelijk bericht als een beschreven
■kaart, waar iedere postbesteller kennis van kan nemen, ant-
jprdt minister van justitie Sorgdrager op vragen van PvdA en
I«over de mogelijkheden van het openbaar ministerie om in
Itteken op Internet. Zij beraadt zich nog op de vraag of het
Ijdzakelijk is het briefgeheim ook voor elektronische post wet-
jk te regelen.
tip campermoord beloond
De familie van het in Duitsland vermoorde echt-
den heeft een beloning van 20.000 mark uitgeloofd
aanwijzingen die naar de daders leiden. Dit bedrag komt
Ie 5.000 mark die de Duitse politie uitkeert aan degene die
de gouden tip komt. Tot nu toe heeft de politie geen idee
de daders zouden kunnen zijn. Het echtpaar werd afgelopen
keinde bij Neurenberg dood gevonden in de camper waar
zij op reis waren. De wagen was geheel uitgebrand. De man
en vrouw (61) bleken met geweld omgebracht. Het zou om
oofmoord gaan.
kering voor inhuren prostituee
Een 44-jarige gehandicapte Tilburger heeft recht op een
■age van de gemeente voor betaalde seks. Dit heeft de recht-
:in Breda gisteren bepaald. Ongeveer twee jaar geleden had
üburger een aanvraag ingediend om via de bijzondere bij-
d in aanmerking te komen voor een financiële bijdrage voor
aide seks. De man is al vanaf zijn geboorte spastisch en zit
n rolstoel. De man had een aanvulling geëist op zijn AAW-
iring zodat hij een prostituee kon betalen. De gemeente
erde dit omdat er geen dringende redenen zouden zijn om
de extra bijstand in aanmerking te komen. Naar het oor
van de rechtbank valt de gevraagde seksuele hulpverlening
irde gezondheidszorg.
addonor oorzaak geslachtsziekte
ht» Het Academisch Ziekenhuis Utrecht (AZU) heeft hon-
vrouwen die van een met chlamydia besmette donor zaad
en gekregen, opgeroepen zich te laten onderzoeken op de-
slachtsziekte. De betrokken vrouwen hebben gisteren een
van het ziekenhuis gekregen. De besmetting van de zaad-
rkwam aan het licht toen het ziekenhuis in januari 1996
evoeliger methode ging gebruiken om de chlamydia-tra-
latisbacterie bij spermadonoren op te sporen. Eerdere tes-
adden de infectie bij de donor nooit aangetoond. De man
veertien kinderen verwekt.
litairen bestraft na dodelijk ongeval
m. De militaire kamer van het gerechtshof in Arnhem
gisteren vier militairen wegens dood door schuld veroor-
Itot vier maanden voorwaardelijk. Dé mannen waren be
en bij een dodelijk ongeluk op het militair oefenterrein in
lte op 24 april 1996. Een 75-jarige vrouw uit Darp kwam om
iven toen een mitrailleurnabootser afging toen zij over een
de zogenoemde struikeldraden viel. De vrouw liep ernstig
lletsel op door rondvliegende metaaldeeltjes en overleed
agen later. De mannen waren in november vorig jaar ook al
ier maanden voorwaardelijk veroordeeld. Net als de recht-
k oordeelde het hof dat de betrokkenen onvoldoende waren
ileid en uitgerust voor hun werk.
;omensgrens rechtsbijstand omhoog
aag. De inkomensgrens waaronder mensen in aanmerking
in voor gesubsidieerde rechtshulp gaat met 350 gulden om-
tot 2470 gulden netto voor een alleenstaanden en 3530
'n netto voor samenwonenden. Door deze verruiming kan
veer de helft van de bevoking een beroep doen op gefinan-
e rechtsbijstand. Met dit voorstel hoopt de bewindsvrouw
toet te komen aan de kritiek van met name PvdA en D66
e huidige regeling te veel mensen met serieuze rechtspro-
ïn in de kou laat staan. Sinds de Wet op de rechtsbijstand
Mvan kracht werd, is het aantal mensen dat een beroep op
isidieerde rechthulp kan doen, teruggelopen van 62 pro
van de bevolking tot minder dan 48 procent.
n tonrechter:
en sneller
slag zieke
tonrechters hebben niet
ik dat er sinds de priva-
van de Ziektewet meer
erzoeken ingediend
voor ziek personeel,
staatssecretaris De Gra-
sociale zaken aan de
Ie Kamer. Die had ophel-
gevraagd over kranten-
iten dat werkgevers in toe-
- nde m te zouden probe-
bas ek personeel te lozen om-
sinds de privatisering van
ktevvet zelf verantwoorde-
jn voor de doorbetaling
et loon bij ziekte. Bedrij-
ouden zich daarbij van
ledienen om het ontslag-
I voor zieke werknemers
zeilen. De Grave heeft de
al eerder laten wetei\dat
n aanwijzingen zijn dat
?urt.
de kantonrechters zien
oename van het aantal
dingsverzoeken wegens
Zij zeggen verder dat ze
"ighoudend opstellen als
ïrgelijk ontbindingsver-
[och aan de orde is. Zij
zich aan het ontslagver-
ir ziek personeel. Alleen
bedrijf aannemelijk kan
dat het in grote proble-
'akt als het geen perso-
'ntslaat, kan van dat ver
fden afgeweken.
Nieuwste attractie in BurgersZoo
arnhem gpd
Vanaf volgend voorjaar kunnen bezoekers van
Burgers Zoo in Arnhem een avontuurlijke en
kleurrijke onderwatertocht maken van tweehon
derd meter lengte. De wandeling voert langs
twaalf zoutwaterbassins waarin het leven in tropi
sche oceanen wordt nagebootst. De jongste be
zienswaardigheid van de Arnhemse dierentuin
gaat Burgers' Ocean heten en kost dertig miljoen
gulden.
Vele duizenden 'bewoners' zullen de waterbek
kens bevolken, waaronder ook grote soorten als
haaien. Binnenkort zullen de eerste dieren in
quarantaine gaan, zodat ze te zijner tijd zonder
veel problemen naar Arnhem kunnen verhuizen.
In eerste instantie wordt gebruik gemaakt van
dieren die in aquaria zijn geboren of die daar
overtollig of te groot zijn geworden. Een deel is
'puur natuur' en komt rechtstreeks uit de Indi
sche of Grote Oceaan. Daarbij moet Burgers' Zoo
diverse wettelijke bepalingen in acht nemen, aan
gezien de organismen die in koraalriffen leven
onder strikte bescherming staan.
Directeur Anton van Hooff gaf begin deze week
een toelichting op het plan, waarvoor de werk
zaamheden al flink zijn gevorderd. Hij greep te
rug op de opening van het safaripark, bijna twin
tig jaar geleden, waarmee een nieuwe trend in de
dierentuinwereld werd gezet. „De dieren kregen
vrijheid, de bezoekers werden gekooid. We wil
den de dieren laten zien in hun natuurlijke omge
ving. Het oude, stereotiepe gedrag van de con
ventionele dierentuin werd daardoor voorko
men." Na het safaripark volgden de oerwoudhal,
het mangrovebos en de woestijnhal die alle vol
gens hetzelfde principe zijn opgezet. De onder
waterattractie behoorde destijds ook tot de plan
nen, maar wegens geldgebrek moest de aanleg
daarvan telkens worden uitgesteld.
De oplevering van Burgers' Ocean valt samen
met het 85-jarig bestaan van Burgers' Zoo. Ook
hebben de Verenigde Naties 1998 uitgeroepen tot
'het jaar van de oceanen'.
Commissie Hermans haalt studiefinanciering overhoop
den haag gpd
Ouders die daartoe financieel in staat zijn, moeten weer
flink gaan bijdragen aan de studie van hun kinderen. De
overheid betaalt bovendien alleen nog mee in de eerste
studiejaren. Voor de overige studiejaren moet geleend
worden. Met het aandragen van deze en andere 'bouw
stenen' gaf de commissie-Hermans gisteren het startsein
voor de publieke discussie over een toekomstig stelsel
van studiefinanciering.
beurs helemaal moeten terug
betalen als ze niet aan de eisen
voldoen. Door de lage basis
beurs (425 gulden voor uitwo
nende studenten), waar de poli
tiek stelselmatig op bezuinigd
heeft, moeten veel studenten
noodgedwongen bijverdienen.
Dat doorkruist volgens de com
missie-Hermans in veel geval
len het leren.
Het is daarom 'onontkoom
baar' dat de hoogte van de stu
diefinanciering weer afhankelijk
wordt van het inkomen van de
ouders, zoals vóór 1986 ook het
geval was. Dat betekent dat ou
ders die draagkrachtig genoeg
zijn moeten bijdragen aan de
kosten van de studie, wellicht
door middel van het inhouden
van geld via de belastingen. Ou
ders kunnen dan ook niet meer
weigeren mee te betalen. In
hoeverre deze ouders zelf een
Het college onder leiding van de
Friese commissaris van de ko
ningin Hermans is door minis
ter Ritzen van onderwijs ge
vraagd een debat te beginnen
over een nieuw stelsel voor stu
diefinanciering dat een lange
tijd mee kan. Van de PvdA-mi
nister hoeft er weinig te veran
deren en mag het geen cent
meer kosten, zo liet hij bij de in
stallatie van de commissie in ja
nuari weten. Hermans en zijn
zeven commissieleden hebben
zich daarvan niets aangetrok
ken. Wat hen betreft moet het
huidige stelsel flink op de
schop.
De door Ritzen ingevoerde
prestatiebeurs heeft volgens de
commissie namelijk tot aan
zienlijke 'financiële risico's' bij
studenten geleid, omdat ze hun
deel weer vergoed krijgen (bij
voorbeeld via de kinderbijslag)
wil de commissie nog onder
zoeken. Voor studenten moet
het hierdoor mogelijk zijn zon
der bijverdienste te kunnen
rondkomen. Wel blijft gedeelte
lijk lenen noodzakelijk. Het
CDA en de PvdA hebben on
langs ook pleidooien gehouden
om het stelsel in deze zin te ver
anderen. De WD is hier fel te
genstandervan.
Veel (aankomend) studenten
hikken aan tegen het hoge be
drag dat ze moeten lenen. De
commissie-Hermans stelt daar
om voor dat ze de eerste twee
jaar een studiebeurs krijgen en
pas daarna - als ze weten dat ze
met succes de studie kunnen
voltooien - de rest van het be
drag lenen. Gedacht kan ook
worden aan een zogeheten
'academiebelasting', waarbij
studenten afhankelijk van hun
inkomen als academicus hun
lening 'terugbetalen'
Deze zomer wordt er over de
'bouwstenen' in drie plaatsen
(Amsterdam, Arnhem en Haar
lem) gedebatteerd met deskun
digen en geïnteresseerdenVer
volgens krijgt minister Ritzen in
oktober het eindadvies van de
commissie-Hermans.
den haag Naar schatting 1.500 werknemers en
bewoners van verzorgingshuizen uit het hele land
hebben gisteren in Den Haag actie gevoerd onder
het motto 'paars maakt het te grijs'. Zij willen dat
het kabinet minstens honderd miljoen gulden extra
uittrekt voor de bejaardenoorden. De 80-jarige
mevrouw Luijben uit een verzorgingshuis in Rot
terdam overhandigde een 'koffer van ongenoegen'
aan diverse Kamerleden. Vogens de Woon Zorg
Federatie, de organisatie van verzorgingshuizen,
kan aan bewoners onvoldoende zorg worden ver
leend. Zo zouden bewoners vaak maar één keer
per week onder de douche kunnen en soms drie
kwartier moeten wachten tot iemand ze naar het
toilet kan helpen. De vertegenwoordigers van de
regeringspartijen deden de zingende betogers
geen enkele toezegging.
foto anp hans steinmeier
Defensie: Gevaar
van asbest te
lang onderschat
den haag anp
Defensie en de NAVO hebben
zich onvoldoende gerealiseerd
hoe gevaarlijk werken met as
best kon zijn, ook nadat de mo
gelijke gevolgen daarvan be
kend waren. Zij hebben te lang
aangenomen dat er voor bloot
stelling aan asbest veilige nor
men waren, schrijft staatssecre
taris Meijling van defensiein
antwoord op Kamervragen. Vol
gens hem is dat ook de reden
waarom in het NAVO-comman-
docentrum de Cannerberg bij
Maastricht militairen jarenlang
hebben blootgestaan aan as
best.
De metingen van TNO bleven
onder de normen, maar het in-
tituut wees er wel op dat bij bij
voorbeeld onderhoud de nor
men overschreden zouden kun
nen worden. „De verantwoor
delijke autoriteiten hebben
hierop gereageerd met het tref
fen van - niet altijd afdoende -
maatregelen", erkent de staats
secretaris.
Meijling heeft Sociale Zaken
gevraagd uit te zoeken of de Ar
beidsinspectie in de kwestie
Cannerberg in gebreke is geble
ven. Zo zou de inspectie onder
meer in 1971 en 1976 niet gere
ageerd hebben op verzoeken
van Defensie nader onderzoek
te doen.
roermond anp
Moeder wurgde dochter uit jaloezie
Op de dag van de moord zou
de vrouw al hebben geprobeerd
het meisje met haar handen te
wurgen, maar dat mislukte. Een
half uur later slaagde een wurg-
poging wel. „Ik heb het gedaan
om mijn dochter van haar toe
vallen te verlossenhad de
vrouw tijdens het politieverhoor
verklaard.
Volgens de psycholoog was
de daad op onbewust niveau
misschien de wraak op de vader
met wie het meisje steeds beter
en meer optrok. De moeder
voelde zich daarom door haar
dochter verlaten. Ook was de
vrouw ziekelijk. Ze was ver
slaafd aan medicijnen en leed
aan een bepaalde epilepsie-
vonn die pas na de moord werd
ontdekt. Mogelijk is er zelfs
sprake van een diffuse hersenaf
wijking, aldus de neuroloog.
Uitspraak: woensdag 2 juli.
„Het beeld van het meisje, lig
gend in de woonkamer in haar
Jip Janneke-trui, brandt op je
netvlies. Deze daad is zo verder
felijk en de rechtsorde is zo ge
schokt, dat verdient de hoogste
straf'. Met die woorden moti
veerde gisteren officier van jus
titie Jansen voor de rechtbank
in Roermond zijn eis van twaalf
jaar cel tegen een 36-jarige
vrouw uit Echt die op 17 januari
haar dochtertje wurgde.
Het dochtertje ('een lief en
vrolijk meisje dat zich op de
eerste communie verheugde',
aldus Jansen) zou al eerder door
haar moeder zijn mishandeld.
Op de zitting ontkende de ver
dachte zowel de mishandeling
als de moord. Volgens de vrouw
was haar dochter van de trap
gevallen.
den haag anp-gpd
pernis Prins Claus bekijkt samen met directeur Goetzee van Shell Pemis de nieuwe raffinaderij. De installatie, die veel schoner werkt dan de oude
raffinaderij, draait al enkele weken op proef. De fabriek voorziet in haar eigen electriciteitsbehoefte doordat een centrale gas, dat gewonnen wordt
uit reststoffen, omzet in elektriciteit. De installatie heeft een capaciteit van twintig miljoen ton olie per jaar. Prins Claus verrichtte de officiële ope
ning door het kunstwerk van Hans Rikken te voltooien. foto anp marcel antonisse
Nabestaanden willen onderste steen boven hebben
wen het overleg met de vaste Kamercom
missies nu als laatste strohalm. Ze zullen
onder andere voorstellen om een onder
zoek te laten uitvoeren door professor Ro
senthal van het Crisis Onderzoeksteam
(COT), die al eerder een onafhankelijk on
derzoek verrichtte naar de afwikkeling van
de Herculesramp.
„Wij hebben nog steeds niet de indruk
dat de bewindslieden al het mogelijke heb
ben gedaan om de volledige waarheid op
tafel te krijgenaldus Ron Geurts, een van
de zeven overlevenden van de ramp. „Voor
ons is het boek nog lang niet dicht. Nog
lang niet alle mogelijke getuigen zijn ge
hoord. Pas als dat is gebeurd, kan de zaak
worden afgesloten. Eerder niet."
hilversum anp
Pas over twee weken zal duidelijk zijn of er
een parlementair onderzoek komt naar de
hulpverlening na de ramp met de Belgische
Hercules. Eerst vindt nog overleg plaats tus
sen de nabestaanden en de Kamercommis
sies voor defensie en binnenlandse zaken.
Dat bleek gistermiddag tijdens de afslui
ting van het debat in de Kamer over de Her
culesramp waarbij vorig jaar juli 34 van de
41 inzittenden om het leven kwamen. Tij
dens het overleg toonde alleen Groen Links
zich een uitgesproken voorstander van een
parlementair onderzoek. WD en het CDA
maakten duidelijk er geen behoefte aan te
hebben. D66 sprak er zich nog niet over uit,
net zo min als de PvdA.
De Kamer had zich tijdens de eerste ter
mijn met name geërgerd aan het beeld dat
de regering opriep 'dat bij Defensie de trap
van bovenaf is schoongeveegd'. Sommige
fracties stelden nadrukkelijk dat de Lucht
machtstaf ten onrechte buiten schot is ge
bleven. Voorhoeve erkende dat er tekortko
mingen w^ren, maar dat deze bij de ramp
niet doorslaggevend waren. Hij benadrukte
nog eens dat de drie uit hun functie gezette
officieren geen zondebokken waren. Tegen
het trio loopt nog een strafrechtelijk voor
onderzoek.
De nabestaanden hebben het Kamerde
bat als uitermate onbevredigend ervaren,
aldus woordvoerder Kempen. „We hebben
geen antwoord gekregen op de vraag wat er
in de eerste 25 minuten na het neerstorten
is gebeurd. De politiek is met dezelfde vraag
bliiven zitten." De nabestaanden hesrhnn-
Nu is rekent op eigen plan Hilversum
plan komen om voor het jaar
2000 hun begroting op orde te
hebben.
Volgens vice-voorzitter Van
der Veer van de NOS hebben de
omroepen gisteren beloofd dat
zij zeventig miljoen aan bezui
nigen zullen vinden, zonder dat
de kijker er iets van zal merken.
De manier waarop hangt mede
af van een rapport dat organisa
tiebureau McKinsey momenteel
opstelt over de financiële posi
tie van de publieke omroep.
Nuis zei na de gesprekken
van gisteren 'meer zekerheid te
hebben dat we eruit komen'.
Maar hij herhaalde wel dat hij
snel 'haring of kuit moet heb
ben'. De omroepen hebben
Nuis ervan kunnen overtuigen
dat ze in ieder geval veertig mil
joen aan bezuinigingen halen.
Over de hardheid van de toege
zegde zeventig miljoen heeft hij
nog twijfels. „Over dat gat ver-
De korting van honderd miljoen
gulden op het budget van de
publieke omroep lijkt van tafel.
Staatssecretaris Nuis (mediaza
ken) heeft goede hoop dat de
omroepverenigingen op tijd
met een eigen bezuinigingsplan
komen om hun begroting voor
de eeuwwisseling sluitend te
maken, zei hij gisteren na over
leg met de omroepen.
Nuis had zich de toorn van de
omroepdirecteuren op de hals
gehaald door zijn dreigement
het jaarbudget voor AVRO.
KRO. NCRV. EO. VARA. \PRO
en TROS met honderd miljoen
gulden te korten. Deze korting
was een straf voor het feit dat de
omroepen in de ogen van de
staatssecretaris te lang hebben
getalmd met het doorvoeren
van noodzakelijke bezuinigin
gen op de overheadkosten. Nuis