B ultuur Kunst
Faith No More houdt wel van een grap
X ten dode
(geschreven
inorama Mesdag doet
ioep op Securitel-arrest
'7V T "S
David Bowie: de kameleon is zoekende
uirscHirws
Notabelen met billen
bloot in 'Sleutelgaatje'
Hans van Manen
in het zonnetje
pERDAG 12 JUNI 1997
westing in Volkshuis komt niet rond
ide van Cultureel Cen-
de X lijkt onafwendbaar,
lorstel van de Leidse
jnsorganisatie (LWO)
de wijze waarop de X in
'olkshuis aan de Apothe-
Iüjk moet worden onder-
icht, is bij het cultureel
um slecht gevallen. Vol-
e week volgt een slotge-
tussen de betrokkenen,
hid vrijwilligers van de X
er vanuit, en hebben zich
ihel mee verzoend, dat het
naa um deuren sluit. Vol-
raadsleden kan zelfs een
Ier de situatie niet meer
ideren.
ördinator H. lansen van
Volkshuis, die zich altijd
heeft gemaakt voor de
st van de X, zegt nu abso-
niet meer te begrijpen
om de X het voorstel van
WO afwijst. „De X is aan
jvervragen en lijkt alleen
maar tevreden te zijn als
Volkshuis Cultureel Cen-
i de X wordt." In het voor
bij waarvan A. Flapper van
W O de bedenker is, moe-
Hl ansen. haar medewerkers
le cursisten van het vor-
p- en ontwikkelingwerk
inschikken om ruimte te
M ;n voor de X Jansen; „De
inistratiemedewerkers
teki sinds het voorstel zelfs een
idig je jaloers. Ik kan me dat
de voorstellen, maar onze
jje fidheid om ruimte te ma
voorde X is groot."
pi apper gunt de X onder
0 r het zogeheten traplokaal
m° aangrenzende kantoor-
ites. Ook kan het cultureel
all rum beschikken over het
va|j ielte van het Volkshuis dat
ïog in gebruik is als speel-
o-theek (voorheen jongeren
centrum). Deze ruimte staat
dagelijks vanaf 15.30 uur plus
het hele weekeinde ter be
schikking van de X Volgens
Jansen wringt hier de schoen:
„De vrijwilligers van de X wil
len er van 09.00 tot 02.00 uur
terecht. Dat lijkt me overdre
ven. Ik kan bijna niet geloven
dat hier elke dag om 9.00 uur
35 vrijwilligers voor de deur
liggen."
Uiteraard kan de X voor zijn
programmering terecht in de
multi-functionele theaterzaal.
Wel is het gebruik hiervan be
perkt omdat er ook nog ande
re gebruikers zijn. „Als je alles
bij elkaar optelt, krijgt de X
zo n beetje het halve gebouw",
aldus Jansen.
Jansen kan niet geloven dat
de X het voorstel te mager
vindt. Ze denkt dat de X een
aanleiding zoekt om ermee op
te houden. „Er is door de aan
houdende onzekerheid over
de huisvesting een groot aan
tal vrijwilligers afgehaakt en
veel van de kopstukken heb
ben inmiddels een betaalde
baan."
De X begon vijf jaar geleden
in de voormalige Rek-bio-
scoop aan de Haarlemmer
straat. De vrijwilligers stamp
ten een cultureel centrum uit
de grond waarvan vooral het
onderdeel 'wereldmuziek' tot
ver buiten Leiden opzien baar
de.
Wordt voor de zomerperio
de geen overeenstemming be
reikt over de nieuwe behuizing
in het Volkshuis dan haken, zo
wordt algemeen aangenomen,
de resterende vrijwilligers defi
nitief af. Woordvoerder J. Wit-
teman van de X weigert voor
lopig commentaar.
'Album of the year' slaat geen nieuwe wegen in
ma Mesdag heeft giste-
ior de politierechter in
aag een beroep gedaan
jt Securitel-arrest. Het mu-
stond terecht wegens
(ding van de Wet milieu:
rlijke stoffen bij de ver
van het schilderstuk
;dag. Daarbij waren to-
(i en xyleen in schadelijke
raties vrijgekomen
;ens de advocaat van Pa-
a Mesdag zijn de techni-
(orschriften van het ge
kte oplosmiddel xyleen, dat
lijmverdunner werd ge
bruikt, echter niet aangemeld in
Brussel. De officier van justitie
sprak dit direct tegen.
De raadsman van Panorama
Mesdag vroeg gisteren op ande
re overtredingen van het Recht
boek van Strafrecht vrijspraak.
De officier van justitie achtte
delicten tegen het milieu en de
gezondheid wel bewezen, maar
vond dat Panorama Mesdag al
genoeg gestraft was door de pu
bliciteit en de lange duur van
het onderzoek. Hij matigde zijn
eis tot 50.000 gulden boete, al
hoewel op het delict majcimaal
twaalf jaar celstraf staat. De uit
spraak is op 27 juni.
1997 Is nog lang niet ten
einde. Maar de 'plaat van
het jaar' is reeds versche
nen. Tenminste als je Faith
No More al te serieus
neemt. Want het vijftal uit
San Francisco noemde zijn
zevende album 'Album of
the year'. Je moet er maar
opkomen. Niettemin is het
voor hen de plaat van het
jaar. Want zoveel albums
maken ze nu ook weer niet
jaarlijks. De musici hebben
het druk genoeg, met het
spelen in andere bands en
met toeren bijvoorbeeld.
AMSTERDAM RENÉ MEGENS
Het leiden van een normaal be
staan schiet er nog wel eens bij
in als je in een succesrijke rock
band als Faith No More speelt.
Zanger Mike Patton: „Toch
hebben we geprobeerd om in
de laatste twee jaar zoveel mo
gelijk als gewone mensen te le
ven. In plaats van als ratten.
Want dat doe je als je op tour
nee bent. We hebben verder on
ze gitarist buiten de band gezet.
En getoerd. Maar niet zoveel als
vroeger. We wilden ditmaal
stoppen met toeren op het mo
ment dat we nog wat hersens
over hadden en in staat waren
om een nieuwe plaat op te ne
men."
Op "Album of the year' slaat
Faith No More geen nieuwe we
gen in. Sterke ballades en agres
sieve rock bepalen de grenzen
van het werkterrein. Gitarist Jon
Hudson (ex-Systems Collaps)
maakt op het album zijn de
buut. „Persoonlijk konden we
goed overweg met de vorige gi
tarist, maar hij leverde geen bij
drage aan het creatieve proces.
Artistiek klikte het niet."
Faith No More: „We wilden ditmaal stoppen met toeren op het moment dat we nog wat hersens over hadden."
In de tiende editie van Oors
Popencyclopedie staat Faith No
More te boek als 'meesters van
de smakeloosheid'. Leuk vinden
ze dat niet. Patton: „Mensen
zeggen zoiets als ze niets anders
meer over ons weten te mel
den." Toetsenist Roddy Bottum:
„Er zijn mensen die vinden dat
we belachelijke covers spelen.
Die songs zijn zo a-typisch voor
de stijl van Faith No More, dat
ze menen dat het coveren van
dergelijke nummers getuigt van
slechte smaak. Maar ik vind dat
we het goed doen. En ook onze
eigen nummers zijn meer dan
oké."
Aantrekkelijk aan Faith No
More is de dynamiek waarmee
de band opereert en de veelzij
digheid van de muziek. Bottum:
„We werken veel met contras
ten. We scheppen een bepaald
sfeertje en helpen dat acuut de
vernieling in. Of we maken er
eerst een puinhoop van en ko
men dan met iets moois. Een
dergelijke werkwijze heeft iets
shockerends."
Patton: „Elk nummer heeft
zijn eigen stemming. Als je con
stant aan het schreeuwen bent,
kom je nergens. Het is aardig
om iets te reduceren tot gefluis
ter, zodat je geschreeuw nog
meer als geschreeuw klinkt. Een
dergelijke manier van werken is
relevant voor ons."
Negen jaar terug gaf Faith No
More zijn eerste concert in Ne
derland. De toenmalige zanger
Chuck Mosely sleepte een koffer
met pruiken en brillen met zich
mee. „Ja, Chuck hield wel van
verkleedpartijen. Het was een
fijne tijd. Het heeft iets moois,
als niemand je kent en niemand
weet wat hij kan verwachten en
je jezelf moet bewijzen. Puurder
wordt het nooit meer voor een
band," meent Bottum.
In Nederland scoorde Faith
No More enkele hitjes. Een van
de successen was 'Easy', een
compositie van Lionel Richie.
De band stond in de grote Ne
derlandse hallen en in 1995 op
het Pinkpop Festival. In de Ver
enigde Staten is Faith No More
relatief minder bekend dan in
Europa. Het blijft voor Patton
en Bottum gissen naar de oor
zaak. Bottum gooit het maar op
de beperkte interesse van Ame
rikanen. „Elke keer als we in de
VS een cd uitbrengen, moeten
we ons zelf opnieuw bewijzen
en moeten we een plaatsje ver
werven. Telkens worden we ge
zien als een nieuwe band," al
dus Bottum.
De reacties op de cd-titel zijn
wisselend. Niet veel mensen
zien er de humor van in. Patton:
„Ze vinden het maar een arro
gante titel. 'Jullie moeten wel
erg zelfverzekerd zijn om je
plaat zo te noemen', krijg je te
horen. 'Is het voor jullie echt de
plaat van het jaar?' vragen ze
dan. Natuurlijk is dat zo. Het is
de enige plaat die we dit jaar
maken. Humor is een rode
draad in de lange carrière van
Faith No More. Als we geen hu
mor zouden hebben, waren we
al lang gek geworden. Als je om
je zelf kunt lachen, voel je je
comfortabeler."
Bottum: „Maar niet elke band
beschikt over grappige humor.
Die lui van The Presidents üf
The United States bijvoorbeeld
denken dat ze grappig zijn. Ik
word ziek van zo n band. Het
zijn slappe clowns met domme
humor. De humor van Faith No
More is donkerder, cynischer en
bitterder."
MUZIEK
RECENSIE JOHN OOMKES
Concert: David Bowie. Bezetting: David Bowie (zang, gi
taar, saxen). Reeves Gabrels (gitaar, gitaarsynthesizer),
Zachary Alford (drums, electronische percussie), Gail Ann
Dorsey (zang), Mike Garson (keyboards en piano) Ge
zien: 10 juni. Paradiso, Amsterdam
Bowie brengt tijdens zijn huidige toer door
Europa twee. vrijwel haaks op elkaar staan
de programmaonderdelen. Vóór de pauze
richt hij zich op nog niet eerder opgeno
men. nieuw verkerend materiaal. Het be
staat soms ook uit volslagen geregenereerd
oud werk, waarin de oorspronkelijke bedoe
lingen van wat ooit een liedje was, volko
men door de molen zijn gehaald (zoals in
de elektronische variant van Is it any Won
der? dat van samples aan elkaar hangt). Het
publiek wordt gebombardeerd met de visu
ele chaos die je in een moderne club
frontaal treft: gecomputeriseerde vloeistof
effecten, geprojecteerd op een groezelig la
ken.
Dit onderdeel van het concert sluit sterk
aan bij de eigentijdse dance- en junglesce-
nes - maar het is een aanfluiting als je de
prestatie van Bowie zou proberen te verge
lijken met het consistente werk op deze ter
reinen van zulke uiteenlopende acts als The
Prodigy, Lamb of The Chemical Brothers.
Bowie's pogingen verraden de inborst van
de ware kameleon, die hij al decennialang
is. Een man die alles uitprobeert, die zijn
band zo ver weet te krijgen dat ze nog
slechts samples omspeelt, percussie haalt
uit een machine. Een man die nog steeds
anderen uitdaagt en op het verkeerde been
zet. De open vorm waarin Bowie hier tij
dens het concert speelt met moderne speel
tjes is slechts dan interessant wanneer de
basis van de compositie wordt open gela
ten, zoals in bewerkingen van 'Dead Man
Walking' en 'I'm Deranged', en de ritmiek
niet wordt vastgelegd in standaard shuffles
of breakbeats.
Verder wisselt hij briljante invallen af met
schamel jatwerk. Hoe goed de cover van
Laurie Anderson's 'Oh Superman' ook is. hij
haalt het niet bij het origineel. De keuze om
in een tweede set bekend tot tamelijk re
cent repertoire te brengen, toont ook de
persoonlijke gespletenheid waarin Bowie
vertoeft. Zijn eigen publiek is zo conserva
tief als dat van Pink Floyd. Maar ook dit ge
deelte van de show toont een man die zich
in vele muzikale kleren tooit, zonder een
eenduidige stiel neer te zetten. Hij wil zijn
fans op het verkeerde been zetten, maar
ook belonen.
De kroeg? Daar zit je met je ellebogen in een plas bier
van degene die net voor jou aan het tafeltje zat en lurk
je aan hetzelfde glas waar half Leiden al uit gedronken
heeft. Nou, voor mij hoeft dat echt niet. Het liefst mijd
ik kroegen en bioscopen. Niet omdat ik een sukkel
ben die nooit ergens komt. Maar ga ik dan eens een
rtje uit, dan staat er zo'n brede gozer voor de deur met zo'n
itraling van: 'Wat kom je hier doen', en dan mag je blij zijn
't een zitplaatsje en met water aangelengde cola.
ga dus niet zo vaak uit. De laatste keer was naar een concert
Joe Satriani en Steve Vai. Bij*zo'n concert is het de kick om
muziekstukken nog harder te beleven dan thuis. Maar daar
>je het ook hoor. Word je eerst gefouilleerd en daar houd ik al
emaal niet van en dan draaien ze in de pauze opeens Wham!
dan denk ik: 'Wat doe ik in Godsnaam eigenlijk hier?' leder-
klapt mee tijdens de rustige nummers zodat je de gitaren
eens hoort. Er stond er één voor me die vreselijk stonk naar
eet, aan de andere kant was er één aan het blowen en een
had net knoflook gegeten. Vreselijk die meur! Het eerste
ik doe na een concert is mijn haar wassen,
mag allemaal wel van mij. Maar ik word zo ontzettend af-
en dan hoor ik de muziek niet. Dan kun je net zo goed
lijven en een cd-tje draaien. Wat ik dan ook regelmatig
Ik koop voor zo'n 300 gulden cd's per maand. Thuis op
kamer kan ik draaien wat ik wil, met de laatste Oor of de
cyclopedie erbij, en dan mag iedereen binnenkomen,
me een tent waar ze èn goede hardrock èn techno draai-
Nergens toch? Dus is mijn ideale avondje uit een avondje
ijn vrienden hebben het allang opgegeven. Dansen? Als ik
nummer leuk vind dans ik wel in mijn hoofd. Gezellig? Ik
me niet voorstellen als zoveel mensen opeengepakt zitten in
kleine ruimte dat ze dan een leuke tijd hebben,
sommigen vinden me een zeikerd, maar daar
ik niet om. Als ze iets leuks .willen doen dan ko-
ze maar naar mij toe en dan luisteren we ge-
plaatjes op mijn kamer. Maar ik doe het volu-
wel wat zachter als m'n moeder naar bed gaat. S
NAAM:
Erik Koevoet
LEEFTIJD:
26
WOONPLAATS:
Leiden
BEROEP:
verkoper
GEZIEN:
thuis
'Alluh inz en outz van de Leids-
uh zosaaietie', heeft het gesten
cilde 'Sleutelgaatje' als onder
schrift. En wat de 'inz' en 'outz'
dan wel mogen zijn blijkt uit de
koppen van het geheel nieuwe
periodiek.
'Enthousiasme voor Tippelzo
ne', het 'kippetje van de maand'
en de 'Historie van het Leids
Gezeik'. Het colofon van het
blaadje vermeldt niet meer dan
dat het als leesvoer verspreid
wordt over de Leidse leestafels,
dat het onregèlmatig verschijnt
en een oplage heeft. Alle artike
len blinken uit in e.„n hoog ge
halte aan vrijmoedig, schenen-
trappende humor waarbij voor
al de Leidse notabelen het moe
ten ontzien in teksten geïllu
streerd met ranzige fotocolla
ges.
De Leidse wethouder van cul
tuur A. Pechtold. slachtoffer van
melige handenarbeid, bevoelt
geheel onwetend een strenge
dame in uitdagend leer. Burge
meester Goekoop biedt bijna
bloot, met alleen een puntmuts
op, de lezer schalks een kopje
thee aan. In een artikel over 'het
gat van de Beestenmarkt' wordt
een geestig pleidooi gehouden
voor het plein als 'erogene zo
ne'. Er wordt een link gelegd
tussen de grote hoeveelheid zei
kerds in Leiden en de Rijn en
ook nog vrolijk de spot gedre
ven met Leiden Stad van Cultu-
TEKST: PABLO CABENDA; FOTO: MARK LAMERS Projectleider van Leiden Cul
tuurstad, Karei Willems, in het
krantje slechts gehuld in leren
handschoenen en tatoeages,
kan wel om het blaadje lachen.
„Ik weet ook niet waar het van
daan komt, maar het bewijst in
elk geval dat er niet passief met
Leiden Cultuurstad wordt om
gegaan."
Of hij zich niet een beetje in
zijn hemd gezet voelt? „Nou,
zolang er geen grievende of
mensonterende dingen worden
geschreven vind ik het niet erg.
Het heeft iets infantiels, maar
het fascineert wel heel erg."
Olaf Hoenson, directeur van
'Het op zondag' is een ander
slachtoffer van het Sleutelgaatje.
In een 'kollumpie' getiteld 'Effe
me grammetje halen' bericht
een fictieve en uiterst dubieuze
Olaf Hoensebosch over zijn da
gelijkse wederwaardigheden.
Hoenson mag dit soort initiatie
ven op zich wel. Hij vindt de
jongelui van het blaadje alleen
wat oversekst. „Maar gegriefd?
Nee. Ik ga echt geen stappen
ondernemen."
Uit bijna niets is op te maken
wie de bedenkers/schrijvers zijn
van het Sleutelgaatje. De adres
sticker doet vermoeden dat het
krantje afkomstig is van project
bureau Leiden Cultuurstad. Bij
navraag echter blijkt niemand
daar er iets vanaf te weten zodat
Leidens meest zinneprikkelen-
de krantje voorlopig nog in ne
velen blijft gehuld.
PABLO CABENDA»
DEN HAAG GPD
Het zal niet zo vaak gebeuren
dat bij binnenkomst van ko
ningin Beatrix en prins Claus
het publiek niet opstaat, ter
wijl even later juist de majes
teit en haar man uit de stoel
verrijzen om samen met de
overige aanwezigen een jarige
choreograaf toe te juichen.
Het overkwam gisteravond
een trots glimmende Hans van
Manen, wiens 65ste verjaardag
met een gala in het Dansthea
ter in Den Haag werd gevierd.
Eigenlijk is Hans van Manen
pas over een maand jarig,
maar omdat het Nederlands
Dans Theater in juli op tour
nee is. werd Van Manens in
drukwekkende leeftijd nu
reeds met een daverend feest
herdacht. Met dans uiteraard.
Met zijn 'Kleines requiem' uit
1996, zijn 'The old man and
me', 'Solo' uit dit jaar en 'Twi
light' uit 1972. Daarnaast was
er een opmerkelijke samen
werking tussen Het Neder
lands Dans Theater en Het
Nationale Ballet (in vroegere
tijden 'de vijand') in een deel
uit 'Pianovariaties 1', gedanst
door twee van Van Manens fa
voriete dansers: Rachel Beau-
jean van Het Nationale Ballet
en Jean Emile van het NDT.
Behalve dans waren er uiter
aard toespraken. „Voor een
keer mag het", begon zakelijk
directeur Jaap Hülsmann zijn
welkomstwoord: „Beste Hans,
majesteit, koninklijke hoog
heid". Een volgorde die even
later ook Paul de Leeuw aan
hield. zij het dat hij er nog een
komisch 'Uwe majesteit' en
'Hare Hans'-variant op los liet.
In de ogen van Paul de Leeuw
waren er op deze avond dan
ook twee koninginnen in de
zaal: de koningin van het land
en de koningin van het bal,
een vrolijke toespeling op Van
Manens homoseksualiteit. De
Amsterdamse nichtenscène
gaf gisteravond nadrukkelijk
acte de présence in Den Haag.
Paul de Leeuw was gevraagd
Hans van Manen een boek
met herinneringen van vrien
den te overhandigen. „Het
heet Liber Amicorum. Ken je
dat? Heb je het al. want je mag
het niet ruilen!", aldus de gast-
presentator. In het boek staan
bijdragen van onder anderen
Gerrit Komrij, Remco Cam-
pert, Connie Palmen, het vroe
ger vermaarde NDT-dansers -
echtpaar Willy de la Bye en
Jaap Flier, Albert Mol, Tonny
Eyk. Rudi Fuchs en zijn vrouw
Nelleke, Alexandra Radius en
Han Ebbelaar.
Op het feest gisteravond was
het ook een ware verzameling
van bekende Nederlanders:
Martine Bijl met haar Berend
Boudewijn, Monique van de
Ven, Erwin Olaf, Adriaan van
Dis en Henk van Ulsen. De
voorstelling werd besloten met
een gelegenheidsballet 'Fanta
sia', met niet alleen huidige
dansers van het NDT, maar
ook veteranen als Roslyn An
derson, Arlette van Boven en
Mea Venema. Artistiek direc
teur Jiri Kylian reed uiteinde
lijk een wagen met glazen
champagne het toneel op, ter
wijl de gekleurde ballonnen en
confetti uit de toneeltoren
dwarrelden. Wat het publiek
niet zag, was dat Hans van
Manen namens het NDT ook
nog een apart cadeau kreeg.
Want verzot als de choreograaf
is op kleding van Armani, mag
hij bij de Armani-winkel in
Düsseldorf een mooi kostuum
gaan uitzoeken.
concertgebouw
Concertgebouwplein 2-6. Telefoon 671 83 4J
is (Handel-variaties)
cristofori
Prinsengracht 583. Telefoon 626 84 95
12.00 uur (mezzo-sopraan) Jacob Bogaart (plano). Joan Berkhemer (viool)
JürgenGeise (alt viool) en Nadia David (cello) toeg. II8.-. kind 17.50 0
0 di 17 juni Pianorecital door Bart van de Roer. Programma: Schumann 0
20 30 uur Brahms.Bartók. Janacek en Rachmaninofi. toeg. 118 - kind (7.50