'Ik doe het gewoon goed op tv'
Ruim baan voor CDA-vernieuwer
I
Feiten &Meningen
Hagel
I Misschien hebt
u als huiseigenaar dit
jaar al te maken
met de nieuwe
berekening van het
huurwaardeforfait.
Dat wil
ik zeker weten.
Belastingdienst
ZATERDAG 26 APRIL 1997
Ruim vier jaar geleden zat ik bij Mensje van
Keulen in de auto. Op de Veluwe werd zij
onwel. Helaas kon ik het stuur niet overne
men. Ik dacht toen: dit mag mij geen twee
de keer overkomen, laat ik een paar rijles
sen nemen. Ik nam een paar rijlessen en
vond autorijden onverwacht leuk. Waarom
niet geprobeerd het rijexamen te halen? Na
dertig fessen had mijn instructeur echter
nog niet eenmaal het woord examen laten
vallen. Bovendien hoorde ik dat hij een
nonnetje al 104 lessen had gegeven zonder
ooit over het examen te reppen. Ik zag om
naar een andere instructeur.
Ik schreef mij in voor zo n cursus 'In tien
dagen uw rijbewijs' die in het gunstigste ge
val op z'n minst drie maanden duurt. Na
die tiendaagse cursus van, in mijn geval,
mei 1994 tot februari 1995 viel ik tijdens het
exapien in handen van houwdegen Heene
man en kwam ik met hevige hartrit
mestoornissen in het hospitaal terecht. Ik
staakte toen mijn pogingen om een rijbe
wijs te bemachtigen.
Vorig najaar echter
dacht ik: waarom
mag iedereen achter
het stuur en ik niet?
Omdat ik mezelf in
middels. wat chauf
feurscapaciteiten
betreft, als een
randdebiel was gaan
beschouwen, leek
het me het beste op
stappen.
Aan de 62 lessen die
ik al eerder genoot
in de schakelauto,
voegde ik 22 lessen
Kort geleden heb ik op
een grijze woensdagmiddag wederom exa
men gedaan en ben ik, ofschoon ik zonder
blikschade, noodstops of ongelukken bij de
CBR-barakken terugkeerde, wederom ge
zakt. Ik had ingevoegd zoals een vrachtauto
voor mij, dus niet goed. En binnen de be
bouwde kom had ik, net als al het andere
snelverkeer, harder gereden dan vijftig. Ook
had ik niet geanticipeerd.
Overigens had ik geen moment verwacht
dat ik zou slagen. Het Nederlandse rijexa
men is het strengste ter wereld. Binnen Ne
derland zakt in de regio waar ik woon bo
vendien 67 pet. (In de regio Kampen zakt
slechts 50 pet). Je hebt dus in het Westen
des Lands een kans van één op drie dat je
slaagt. Geen enkel ander examen ter wereld
waarvoor dat geldt. Was Nederland als ge
volg van het absurd strenge examen nu ook
het verkeersveiligste land. men zou die
strengheid kunnen toejuichen. Dat is echter
geenszins het geval, dus vanwaar die idioot
hoge eisen?
Ach: het is zowel voor het CBR als voor de
rijscholen reuze lucratief als er zoveel ge
zakt wordt. Dat betekent: meer lessen en
meer examens, en aangezien de rijscholen,
nog afgezien van al die extra-lessen, boven
dien aan het examen verdienen is het ook
voor hen aangenaam als de leerling pas na
een keer of drie slaagt.
Ik heb nu zesduizend gulden uitgegeven.
Tot op heden heeft mij dat niets opgele
verd. Ik had nooit gedacht dat het halen van
een rijbewijs zo'n ongelofelijke lijdensweg
zou zijn. Voor mij zit er m'n theoriecerti
ficaat is inmiddels verlopen, en examen
doen blijkt bar slecht te zijn voor m'n hart
kennelijk niets anders op dan blijven
fietsen. Ik heb daar wede mee, behalve als
het hagelt. Dan kletteren keiharde kristallen
op mijn kale kruin neer en kan uw colum
nist niet begrijpen dat het comfort van de
car hem niet vergund is.
Rob Oudkerk, vooral politicus buiten Den Haag
Rob Oudkerk, PvdA-Kamerlid,
huisarts, televisiepresentator
en vader van twee kleine kin
deren, vindt het leven vijfhon
derd, misschien wel duizend
jaar te kort. Hij wil nog zoveel
verbeteren aan de gezondheid
van de Nederlanders en nog
zoveel leren in het leven. Hoe
wel hij iedereen kan aanraden
Kamerlid te worden, twijfelt
Oudkerk of hij het zelf zal blij -
ven.
,,Nee, ik heb niet meer tijd per dag dan an
dere mensen. Er is geen recept voor wat ik
allemaal doe. 's Nachts slaap ik gewoon
hoor, voor zover je van slapen kunt spreken
als vader van de twee drukste kinderen van
Nederland. Ze zijn tweeënhalf en anderhalf
jaar en vooral de oudste is nauwelijks stil te
krijgen. Als ik er diep over na zou denken
dan kom ik misschien tot de conclusie dat
het allemaal een beetje te veel is."
Rob Oudkerk (42) zit in de Tweede Kamer
voor de PvdA als specialist volksgezond
heid. Dat betekent langdurige debatten
voeren over eigen bijdragen, ziekenfonds of
hartcentra en veel, heel veel huiswerk.
Daarnaast heeft hij samen met een collega
een huisartsenpraktijk. Dus houdt hij één
dag per week spreekuur en komt het wel
eens voor dat hij 's nachts of in het week
einde wanhopige ouders van een koortsig
kindje bezoekt of oude mannen met hart
klachten. En dan presenteert hij ook nog el
ke week een actueel medisch televisiepro
gramma.
„Ik krijg energie van al dat werken. Tot nu
toe heb ik altijd gedaan wat ik leuk vind.
Helaas is het leven vijfhonderd, misschien
wel duizend jaar te kort. Ik wil zo graag dat
iedereen een even grote kans heeft op een
goede gezondheid. Maar arme mensen
worden sneller ziek en gaan eerder dood.
Om wat aan die idiote onrechtvaardigheid
te doen, kruip ik in al die banen. Met dat te
levisieprogramma bijvoorbeeld geef ik in
formatie en met goede informatie hebben
weer iets meer kans gezond te blij-
,,Het werk in de Tweede Kamer
stelbaar leuk, ik kan het iedereen aanraden.
Ik vind het een hele eer. Ik heb bijvoorbeeld
meegeholpen om het kunstgebit weer terug
in het ziekenfonds te krijgen. Natuurlijk is
niet alles even spannend. Soms zou ik zo'n
ingewikkelde nota van minister Borst wel in
de prullenbak willen gooien. Maar dat kan
niet, omdat ik door de PvdA ben ingehuurd
om daar iets van te vinden.''
„Ondanks alle drukte heb ik wel het gevoel
dat ik m'n werk kan combineren met mijn
gezin en ook nog tijd heb voor m'n vrien
den. Irritant aan de Tweede Kamer is het
onvoorspelbare. Heb ik mijn vrouw net be
loofd dat ik op tijd thuis ben en zal koken,
moet ik weer bellen omdat een debat uit
loopt".
TAM TAM
Oudkerk is een van de bekendste parlemen
tariërs en zorgt goed voor z'n persoonlijke
PR. Geen kans laat hij onbenut om op radio
Huisarts-Kamerlid Rob Oudkerk (PvdA).
of televisie, in kranten of tijdschriften z'n
zegje te doen. Als er iets actueel is in de ge
zondheidszorg, staat hij vooraan om com
mentaar te leveren. Hij heeft voor de twee
de keer een eigen televisieprogramma: 'Vol
gende patiënt!' bij de NCRV. Zelf vindt hij
da| hij niet genoeg aandacht kan krijgen.
„Je bent volksvertegenwoordiger in de
Tweede Kamer, maar vooral ook daarbui
ten. In die publieke rol moet ik naar men
sen luisteren. Maar ik moet ze ook zo vaak
mogelijk vertellen waar ik mee bezig ben.
We leven in 1997, communiceren gaat nu
eenmaal veel via de televisie. Je gaat niet in
een boom zitten en via de tam tam iets dui
delijk maken."
„Ik ben iemand die graag z'n bek opentrekt.
Dat praten heb ik van mijn grootvader die
klassieke talen doceerde en prachtig kon
vertellen. Mijn moeder zei altijd: je kunt
veel dingen niet, maar.je kunt alles leuk on
der woorden brengen. Het is dus handig
voor de PvdA als ik de dingen vertel. Na
tuurlijk loop je het gevaar dat ze zeggen
'daar heb je hem weer'. Mijn collega-Ka
merleden vinden al die aandacht ook niet
FOTO CPD CEl
altijd even leuk, sommigen zijn misschien
jaloers. Het is niet anders. De een kan nou
eenmaal beter met z'n kop op de televisie,
de ander kan weer iets anders. Ik doe het
gewoon goed op televisie."
Commentaar krijgt Rob Oudkerk ook volop
van zijn eigen patiënten. Die volgen de po
litieke carrière van hun huisarts op de voet.
Elke vrijdag houdt hij spreekuur. „Ik luister
vooral naar de kritiek van mijn patiënten.
Zij zijn maatgevend voor wat ik in Den
Haag doe. Het zijn nuchtere Amsterdam
mers die gewoon zeggen wat ze vinden.
Dan maak je een uitstrijkje en vertelt die
mevrouw ondertussen dat ze mijn optre
den bij Nova de avond daarvoor niet goed
vond."
OP HUN KOP
Als Oudkerk het voor het zeggen had, zou
hij de Tweede Kamer en ministeries hele
maal op hun kop zetten en door elkaar
schudden. „We voeren zo vaak dezelfde
discussies. Over wachtlijsten, over com
mercie, over toezicht op het geld. Proble
men op dat gebied komen niet alleen in de
volksgezondheid voor, maar ook bijvoor
beeld bij onderwijs of binnenlandse zaken.
Daarom moeten er deskundige Kamerleden
komen die zijn gespecialiseerd in de com
binatie van al die problemen."
Van deze 'thema-Kamerleden' zouden er
dan maar honderd moeten zijn mét elk een
eigen staf. „Dan gaan we alleen nog maar
over de belangrijke zaken praten en niet
over details waar niemand wat van begrijpt.
En als de ministeries dan ook nog gaan sa
menwerken dan kunnen we alles veel doel
matiger regelen."
Rob Oudkerk staat zo langzamerhand be
kend als 'mister doelmatigheid'. Twee rap
porten schreef hij over de verkwistende in
koop van spullen door ziekenhuizen. Ein
deloze pleidooien hield hij erover, ook tij
dens debatten die in de verste verte niets
met doelmatigheid te maken hadden. Hij
lijkt gehoor te krijgen. Minister Borst gaat
uitzoeken of Oudkerk echt een punt heeft.
Zelf is hij ervan overtuigd.
„Kijk, het gaat erom dat er meer geld naar
de zorg zelf gaat en niet naar bijvoorb
veel te dure geneesmiddelen, le
huisbedden of naar onnodig papienv
Tot nu toe dacht ik dat er zo'n vijfhor
miljoen gulden per jaar wordt verspil
heb bijna het bewijs dat het om veel
geld gaat. We hebben het hier wel
van de burger, premiegeld van on;
maal. En dan kunnen de bobo's v<
kenhuizen zeggen dat die Oudkerk hi
maal niet kan aantonen, maar ik lach
laatst. Let maar op."
Misschien is de huisarts al lang verdv
uit Den Haag als het tijd is om t
Want hij denkt na over een overstap
de Amsterdamse gemeenteraad,
misschien fractieleider van de PvdA k
worden. „Ik ben hier en daar aan het
ten. Hoe gaat het eigenlijk in zo'n g
teraad? Wil ik wel weg? Ik hou heel
Amsterdam. Een baan daar is makkei
te combineren met mijn gezin. Binne
kele weken moet ik een beslissing
DEN HAAG MARGIT KRANENBURG
Hebt u een eigen huis? Dan krijgt u te maken met een nieuwe
berekening van de huurwaarde. Tot en met de aangifte over 1996
nam u 60% van de waarde van de eigen woning. Vervolgens nam
u uit een tabel het bi|bchorende bedrag aan huurwaarde.
In de nieuwe regeling bepaalt de gemeente de waarde van de
woning (dit is de WOZ-waarde). WOZ staat voor Waardering
Onroerende Zaken. De huurwaarde wordt met ingang van 1997
berekend door een percentage toe te passen op de WOZ-waarde.
Rond deze tijd ontvangt u van uw gemeente een WOZ-beschik-
king. Daarop staat de WOZ-waarde van uw huis precies vermeld.
Dit bedrag is gebaseerd op de waarde van uw woning in vrij
opleverbare staat per 1995.
Is de WOZ-waarde vóór 1995 vastgesteld dan wordt voor de
inkomstenbelasting de huurwaarde mogelijk met een bepaald
percentage verhoogd.
"Wanneer merk ik iets van die nieuwe berekening?"
Normaal gesproken hebt u pas begin 1998 met de WOZ-waarde
te maken: bij het invullen van uw aangifte-biljet over 1997. Dat
ligt echter anders als u voor 1997 een beschikking 'vermindering
loonbelasting' hebt gekregen. U zult de beschikking aangevraagd
hebben op basis van de oude berekening. U kunt er belang bij
hebben om het bedrag van uw vooraftrek aan te passen. De
Belastingdienst maakt het u daarbij zo gemakkelijk mogelijk: in mei
ontvangt u een formulier waarmee u de beschikking kunt wijzigen.
"En als ik nog vragen heb?"
Meer informatie over de eigenwoningregeling in 1997 en het voor
u geldende percentage vindt u in de brochure 'Uw eigen Woning in
1997'. U kunt deze brochure zonder kosten telefonisch aanvragen.
Bel hiervoor de gratis Belastingdienst Bestellen: 0800-0043.
Leuker kunnen we 't niet maken. Wel makkelijker.
Mateman, Lansink, Van der
Linden, Bukman, Brokx: de
CDA-d/no'szien met groeiende
wanhoop hoe hun tijdperk ver
strijkt. Niemand redt hen, wei
nigen luisteren nog naar hen.
Het CDA vernieuwt zich. Dat
gaat langzaam, het kost moeite,
er wordt strijd geleverd. Maar
de christen-democraten zullen
bij de komende Kamerverkie
zingen onmiskenbaar een heel
andere partij zijn dan tijdens de
vorige, in 1994. De arrogantie
van de macht is geheel verdwe
nen, de bestuurlijke reflexen
van deze 'natuurlijke' regerings
partij zijn stukken minder ge
worden, de discussie over de
beginselen is terug in het hart
van de partij.
Na het verlies van twintig zetels
en de regeringsmacht had men
geen keus. De nieuwe partij
voorzitter Helgers deed die pot
sierlijk grote plastic oren op om
de achterban beter te kunnen
horen, 'coming woman" Lod
ders deed het vuile werk door
snel een einde te maken aan het
leiderschap van de technocraat
Brinkman, de commissie-Gar
deniers signaleerde: de partij
moet terug naar een sociaal
profiel.
Alleen die fractie, die zat er voor
vier jaar. Inmiddels aangevoerd
door een Fries die niet kon
communiceren, vol met gouver
nementeel ingestelde parle
mentariërs die aanvankelijk za
ten mee te denken met paars, in
plaats van de oppositie te zoe
ken. Een fractie ook met ouder
en oudgedienden, wier politieke
ervaring lang van pas was geko
men om het CDA keurig in het
machtscentrum te houden,
maar op wie nu ineens extra
werd gelet of ze nog wel in staat
waren smoel te geven aan het
CDA-in-vernieuwing.
Hans Helgers maakte intussen
zijn lange mars door de afdelin
gen, op zoek naar nieuw talent.
Hij wil mensen in de toekomsti
ge fractie, die niet uit die oude
bestuurderstraditie van de partij
voortkomen. Helgers waar
schuwde zelfs de CDA-jonge-
ren: in allerlei bestuurtjes
plaatsnemen is niet langer een
garantie om ooit in de Kamer
terecht te komen. Het was tij
dens dezelfde bijeenkomst dat
de jonge CDJA-voorzitter Teus
Jan Vlot afscheid nam van wat
hij de 'fractie-dino's'noemde.
Vlot en zijn jonge maatjes zet
ten in op een generatiestrijd,
Helgers op een beginselenstrijd.
Mensen als Mateman, Bukman
en Lansink zijn in Helgers' visie
niet zozeer te oud. Zelfs oudere
christen-democraten zouden
hun plaats kunnen innemen,
zolang ze maar niet hun carriè
re in het Haagse hebben ge
maakt. En, even belangrijk, zo
lang ze in staat zijn het nieuwe
CDA-denken vorm te geven en
op aansprekende wijze te ver
tolken in de Tweede Kamer.
De CDA-veteranen op het Bin
nenhof, die tot hun pensioen in
de politiek dachten te blijven
zitten, klampen zich nu vast
aan hun politieke bestaan. Het
heeft iets voorspelbaars en iets
tragisch. Terwijl miljoenen
werknemers in ons land steeds
meer gewend raken aan jobro-
tation, kunnen sommige Ka
merleden na twintig jaar alleen
met harde hand van hun stoel
worden verwijderd.
Helgers heeft het lef om ze dit
aan te doen. Maar is hij bestand
tegen alle tegenkrachten die de
dino's organiseren? Deze week
orakelde zo'n CDA-kanon uit
lang vervlogen tijden, burge
meester Brokx uit Tilburg. Een
echte arrogante KVP'er, bol van
de zelfoverschatting. Helgers
deugt volgens hem niet, Lod
ders, die de programmatische
vernieuwing leidt, evenmin. En
als ze hem niet zouden hebben
tegengehouden, dan had Brokx
zelf de leiding van het CDA op
zich genomen. Mateman, Buk
man, Lansink, Van der Linden
zouden hun pensioen onder
Brokx zeker halen.
Niets wijst er echter op dat deze
mensen de grote dragers zou
den kunnen zijn van het nieuwe
programma waarmee het CDA
zich weer tussen PvdA en WD
probeert te wringen. Met het
nieuwe partijprogramma wordt
afscheid genomen van het oude
CDA: geen schaalvergroting
meer, maar menselijke maat.
Geen onbekommerd groeiden
ken meer, maar een radicale
'vergroening' van de belastin
gen. Geen liberalisering (onder
Lubbers begonnen), maar be
scherming. Ook onder de para
plu van de overheid, die zeker
niet weg wordt geprivatiseerd
als het aan het vernieuwde CDA
ligt.
Met het rapport 'Nieuwe We
gen, Vaste Waarden' werden
deze lijnen twee jaar geleden
uitgezet. Lodders en haar com
missie moeten in de afdelingen
nog heel wat geesten rijp maken
de praktische keuzen ed
verkiezingsj en
gramma worden gemaakt er
ook hier geldt: men heefti jo
lijk geen keus. Want de af| e
pen jaren is pijnlijk duidel
worden dat het CDA v
landsbestuur eigenlijk nie n
nodig is. Tenzij de partij {j t
helder het tegendeel kanb
pi
Daarvoor zijn een ander p )e
gramma en andere volksv ie
genwoordigers nodig. Daa ?n
moet tevens die archaïsch i
bloedgroependiscussie st( >eg
jonge christen-den oc
ten zichzelf volstrekt n
herkennen. De vrouw
week de tweede plaat: ijr
fractie inneemt, Ali Doelm 'ai
Pel, verkreeg die positie ni vv
vanwege de combinatie kiI
teit-geslacht, maar vanwe
haar protestantse achtergi
Daarmee liet de pas benoi
fractieleider zich nog r
Detill
Scheffer heeft zich inmidd I
wel verbaal bekeerd tot de I
christelijke beginsel
die het CDA weer bovenaf
zetten. Maar heeft De Hoi
Scheffer ook de moed omj'
men met Helgers de fract
vernieuwen en met Lodde|
verkiezingsprogramma a
od
Ie L
hetC
zich kwetsbaar
baar opstelt voor de kiezi
Durft hij voor een paar rol
de oppositiejaren te kiezef
zijn verjongde fractie te li
wennen aan het grote
stokt de vernieuwing, oi
zucht naar regeermacht
overhand krijgt? In dat
er nog hoop voor de dim
saurussen, die tot
nitieve ondergang zullen
roepen dat zij de redding!
voor hun
DEN HAAG MAURICE WILBRINK