Israëli's fel tegen spoedconferentie Buitenland m tolitiek wordt weer cht leuk in Rusland Britse industrie vreest anti-Europese houding Gekloonde politici in Europarlement VS onderzoeken spekken campagnekas Duikers vinden reuzenschat hij Ecuador 'Commandant was enige hoop gevangen Serviërs' g^VQENSDAG 12 MAART 1997 Explosie in Japanse kernfabriek tokio Een niet goed gebluste brand heeft gisteren in een nucle- ^jrëopwerkingsfabriek bij het Japanse Tokaimura een explosie veroorzaakt. De gevolgen zijn ernstiger dan eerder werd aange nomen. Dertig werknemers hebben radioactieve lucht inge ademd. Ook buiten het gebouw is straling gemeten. De fabriek is 'esloten. De directie meldde dat de 'extreem geringe hoeveel heid' straling voor omwonenden geen gevaar zou opleveren. Milieuorganisaties zijn woedend dat de autoriteiten alleen de irsvi werknemers van de fabriek hebben geëvacueerd en de bevolking an f; niet hebben gewaarschuwd. Ie Illegale Koerden in Nederlandse truck bofkarest-innsbruck De Roemeense douane heeft gisteren ver stopt in een Nederlandse vrachtwagen 42 Koerden ontdekt die hoopten zo illegaal naar Hongarije en Duitsland te reizen. De 25 mannen en zeventien vrouwen zaten als sardines samengepakt in de vrachtwagen die voor de rest was volgeladen met plastic I sponzen. De Hongaarse chauffeur zei niets van zijn 'extra lading' laf te weten. De Koerden blijken zo'n 4.500 mark te hebben be taald aan een onbekende Turkse tussenpersoon. Bij de Oosten rijks-Italiaanse grens werden 56 Koerden in een Italiaanse ®r.^( vrachtwagen aangetroffen. Jongetjes (7) eten rattengif na standje f B( rairq Op school kregen ze een standje omdat ze de tafels niet leenden en toen ze thuiskwamen en hun ouders vertelden wat tien was overkomen, kregen ze daar ook nog eens op hun kop. Twee Egyptische jongetjes van 7 jaar oud besloten daarop om lot van hun spaarcentjes rattengif te kopen dat ze op een begraaf plaats in hun woonplaats Hayatim, honderd kilometer ten noor den van Cairo, opaten. De jongens werden later bewusteloos aangetroffen en naar een ziekenhuis gebracht, waar één van hen i gei overleed. De toestand van het andere jongetje is kritiek, uss Protest tegen feestje Front National Marseille» De politie heeft gisteravond traangasgranaten ge- iruikt en tenminste tien arrestaties verricht, nadat meer dan n. Jlrieduizend activisten in Marseille een gebouw hadden omsin- geld waar een partijconferentie werd gehouden van het Front va National. De bijeenkomst werd onder meer bijgewoond door !N-leider Jean-Marie Le Pen. Nadat de bijeenkomst om acht uur vas geopend, probeerden tientallen activisten over de versper ingen te klimmen die de politie rond het gebouw had geplaatst. De politie ondernam actie om te voorkomen dat de betogers het >ebouw zouden binnendringen, wat leidde tot felle botsingen. ETA vermoordt gevangenispsycholoog iAadrid Een man die als psycholoog werkzaam was in een ge vangenis in Spaans Baskenland is gistermorgen doodgeschoten in San Sebastian. De vermoedelijke dader werd korte tijd later na een vuurgevecht met de politie aangehouden en geïdentifi- :eerd als een lid van de Baskische afscheidingsbeweging ETA. <m? avier Garcia Elosegui werd van achteren beschoten toen hij op 4 traat liep. Hij was het zevende slachtoffer van de ETA dit jaar. Zuid-Korea heeft nieuwe arbeidswet Seoul President Kim Young-sam van Zuid-Korea heeft gisteren le arbeidswet ondertekend die de omstreden wet van eind vorig 43iot aar vervangt. De wet legt de rechten van de arbeiders minder lan banden dan de oude. Toch zijn de vakbonden niet tevreden, sin iedrijven kunnen nu nog geen werknemers ontslaan als het conomisch slecht gaat, maar over twee jaar krijgen ze die mo gelijkheid wel. De vakbonden hebben met stakingen gedreigd, fit naar waarnemers vermoeden dat zij weinig gehoor zullen vin- len. De Zuid-Koreanen lijken niet tot nieuwe acties bereid. !oalitieregering Liechtenstein uiteen aduz Een politieke aardbeving heeft Liechtenstein (30.000 in- foners) getroffen. De tweepartijencoalitie die het kleine vor- tendom van prins Hans Adam II zestig jaar achtereen bestuur- e, is uiteengegaan. De Progressieve Burgerpartij maakte maan- ag bekend dat zij uit de coalitie met de Vaderlandunie stapt, eide partijen zeggen dat hun beleid ongewijzigd blijft. De Va- erlandunie haalde bij de parlementsverkiezingen van eerder dit lar de absolute meerderheid. ïeen vervolging na aids-besmetting bloed jRiJS» De hoogste Franse openbare aanklager heeft gisteren anbevolen de aanklachten tegen ex-premier Laurent Fabius en vee ex-ministers in het schandaal rondom HlV-besmettingen oor bloedbanken in te trekken wegens gebrek aan bewijs. Mid- en jaren '80 dienden Franse bloedbanken met het aids-virus Iesmet bloed toe aan hemofiliepatiënten, terwijl er al middelen )orhanden waren om HlV-besmettingen van bloed te voorko- len. Van de 1.300 patiënten zijn er inmiddels meer dan vijfhon- erd aan aids overleden. EEN irbeiders scheepswerf bezetten Gdansk dansk Het centrum van de Poolse havenstad Gdansk werd andaag bezet door zo'n 1.500 werknemers van de plaatselijke iheepswerf. Een dikke rook steeg op van de tientallen banden 'e de actievoerders in brand staken. Hun protest is gericht te- in de regering, omdat die weigert de werf te hulp te schieten, et bedrijf gaat dicht. Er worden 3.700 arbeiders ontslagen. SKOU HANS HOOGENDUK litiek is ineens weer leuk ge- rden in Rusland nu president ris Jeltsin zijn hele kabinet 112,01 ir huis heeft gestuurd, behal- de kersverse vice-premier oebais en minister-president imomyrdin. Jeltsin heeft daard dat hij vrijdag de uwe ploeg ministers bekend akt. Voor de ministers kwam decreet van Jeltsin als een nplete verrassing die ze van malisten moesten veme- n. 'e 58-jarige politieke overle- 45ja 'skunstenaar Tsjernomyrdin 'f ft regeringsleider. Het is de kvan Jeltsin aan zijn uiterst Vh de strijdmakker. MaarTsjoe- 27,ï i wordt de spil van de nieu- ploeg. Een promotie van de Jy arige radicale hervormer tot 12,0 'te man was onmogelijk, 3.JJ dat de door de communis- gedomineerde Doema daar- I5i'cie nooit zou instemmen. 1044 lununistZjoeganov: „Misda- its horen niet in de rege- 835 Heen over de benoeming 1,0 een regeringsleider heeft parlement iets te zeggen. In- 29,1 het parlement echter twee r binnen een maand een tie van wantrouwen aan- mt tegen de regering, moet sin het kabinet ontslaan of het parlement ontbinden. Helemaal spannend wordt het omdat Tsjoebais een hele nieuwe lichting liberaal den kende jonge hervormers wil aanmonsteren, dit keer met vol ledige steun van Jeltsin. Ruim een jaar geleden stuurde Jeltsin Tsjoebais de laan uit als vice- premier. Hij vond dat de voor vechter van de hervormingen schuldig was aan de catastrofale verkiezingsnederlaag van de re geringspartijen bij de parle mentsverkiezingen in december 1995. De communisten triom feerden. Later haalde Jeltsin Tsjoebais terug om zijn herverkiezings campagne te leiden. Dat deed hij met verve, waarbij hij overi gens wel allianties aan ging die hem nu kunnen opbreken. Een come-back op het hoogste ni veau werd vertraagd door Jeltsins fysieke kwalen en een machtsstrijd achter de Kremlin- muren tussen hervormers en conservatieven. Die strijd heeft de man met de fluwelen tong maar onver zettelijke wil, nu in zijn voordeel beslecht. Daarom mag Tsjoe bais proberen orde op zaken te stellen in de chaos. In het verle den heeft hij bewezen snel en gedurfd te kunnen handelen, hetgeen hem tot de meest im populaire politicus van het land heeft gemaakt. IRA-lid moet baby mogelijk meteen afstaan LONDEN «ANP IRA-activiste Roisin McAliskey, de gedetineerde dochter van de Noord-Ierse actievoerster en oud-parlementslid Bemadette Devlin, mag haar baby na de bevalling misschien niet hou den. De 25-jarige McAliskey, ze ven maanden zwanger, had al eerder te horen gekregen dat ze direct na de bevalling weer ge boeid wordt. Een speciale commissie houdt zich bezig met de vraag of McAliskey geschikt is voor het moederschap. Morgen hoort die commissie de aan staande moeder. Als het oordeel negatief uitvalt, stap McAliskey naar de rechter, zo heeft ze al laten weten. De zaak-McAliskey houdt Britse en Ierse gemoederen al geruime tijd bezig. De discussie gaat niet alleen over het feit dat ze al vier maanden zonder aan klacht in een streng bewaakte gevangenis zit, maar ook over de omstandigheden waaronder ze moet bevallen. De Ierse zit vast omdat Duitsland haar uit levering wil voor verhoor over een aanslag op een Britse leger basis. Amerikanen bij overleg over Palestijnse crisis De Amerikanen zullen aanwezig zijn op een internationale spoedconferentie over de nieuwe crisis in het Midden-Oosten, die zaterdag op verzoek van de Palestijnen wordt gehouden in de Gazastrook. Israël probeert de bijeenkomst uit alle macht te voorko men. „Internationale tussenkomst kan uitlopen op bevriezing van het het vredespro ces," zo waarschuwde minister van buitenlandse zaken Levy. TEL AVIV AD BLOEMENDAAL CORRESPONDENT De Palestijnse Autoriteit (PA) heeft de Verenigde Staten, Rus land, de Europese Unie, Noor wegen en Japan uitgenodigd. PA-president Arafat wil dat de sponsors van het vredesproces zich uitspreken over de bouw van een Israëlische wijk en de sluiting van Palestijnse institu ten in Oost-Jeruzalem, en over de omvang van de Israëlische terugtrekking van de Westoever. De VS zullen op de conferen tie worden vertegenwoordigd door Edward Abbington, de consul in Jeruzalem. De Ameri kaanse bereidheid wordt in Is raël in verband gebracht met het recente veto van Washing ton over een ontwerpresolutie van de Veiligheidsraad, waarin Israël wordt veroordeeld we gens het besluit te gaan bouwen in het Arabische deel van Jeru zalem. Het veto is Amerika op felle Palestijnse en Arabische kritiek komeil te staan. Hoe diep de crisis is, blijkt uit een harde, persoonlijke brief van de Jordaanse koning Hus sein aan premier Netanyahu van Israël. „Ik ben diep be droefd over de opstapeling van tragische acties die u heeft on dernomen. Daardoor lijkt wede steeds meer een luchtspiege ling. Ik zou me afzijdig kunnen houden, ware het niet dat alle Arabieren en Israëli's snel afglij den naar een zee van bloed, voortgebracht door angst en wanhoop." Vanuit Moskou, waar hij op bezoek is, heeft Netanyahu Hussein gevraagd de moeilijk heden tussen Israël en de Pales tijnen niet te betrekken op de Israëlisch-Jordaanse betrekkin gen. Maar de koning heeft te maken met een bevolking die voor de helft uit Palestijnen be staat, en zijn teleurstelling over Israëls politiek wordt gedeeld door vrijwel alle Jordaniërs. mory, uit de regering gestapt om de handen vrij te hebben voor actie tegen de Europese munt. „Die zakenlieden verwar ren anti-Europees met anti- Unie. Wij hebben geen proble men met Europa, we hebben problemen met Brussel. Daarmee ontweek hij één van de meest fundamentele kritiek punten van de industriëlen, na melijk dat het publiek door alle kritiek de voordelen van het Unie-lidmaatschap wordt ont houden. „Zestig procent van onze handel drijven we met de Unie. We investeren meer in Europa dan in de VS. Meer dan tweeduizend Europese bedrij ven investeerden hier", aldus de brief. De Financial Times zelf con cludeert dat de industriëlen alle recht van spreken hebben. „Eu roscepsis is steeds sterker ge worden in de Britse politiek. De twee grote partijen moeten daarom in de verkiezingscam pagne een krachtig standpunt innemen tegen doorgeschoten nationalisme dat geen enkel verstandig doel dient en het land geen goed kan doen", al dus de krant. LONDEN» HANS GELEIJNSE CORRESPONDENT Conservatieve Eurocritici in Groot-Brittannië hebben boos gereageerd op de gisteren in de Financial Times afgedrukte brief van 23 topindustriëlen, waarin wordt gewaarschuwd te gen de 'groeiende anti-Europe se sentimenten' in de Britse po litiek. „Laat ze zich met hun ei gen zaken bemoeien", was het geïrriteerde antwoord van oud minister Norman Lamont. „Ze weten niet waar ze het over hebben." Volgens Sir Colin Marshall, bestuursvoorzitter van British Airways en voorzitter van werk geversorganisatie CBI de ini tiatiefnemer van de brief ging het echter niet om een partijpo litieke zaak. „Er zijn Euroscepti ci in alle partijen. We zijn bang dat die anti-Europese geluiden met de verkiezingen in aantocht alleen maar sterker worden", al dus Marshall. Maar het spreekt boekdelen dat het in Labour-kringen stil bleef en het reacties regende uit de Conservatieve hoek. Euros cepticus David Heathcote-Ar- straatsburg De leden van de groene fractie in het Europese Parlement verschenen gisteren als 'gekloonde' politici tijdens het debat over deze omstreden wetenschappelijke techniek waarmee identieke wezens kunnen worden verwekt. De discussie is opgelaaid na het bekend worden van de geboorte van Dolly, een gekloond schaap in Schotland. Wetenschappers denken dat het binnen afzienbare tijd ook mogelijk is mensen te klonen. De Euro-groenen willen het klonen van mens en dier verbieden. De Wereldgezondheidsorganisatie wil het klo nen van mensen verbieden, maar de Europese Commissie wil zo ver nog niet gaan. Minister Borst wil dit jaar nog met een wet komen om het klonen in Nederland te regelen. FOTO EP A PHILIPPE HUGUEN China: Kritiek mensenrechten is niet terecht GENEVE GPD-ANP „China wijst, evenals in het ver leden, iedere kritiek van de Westerse schoolmeesters in de VN Commissie voor de Men senrechten van de hand", aldus gisteren de Chinese delegatie leider Wu Jianmin. Op de tweede dag van de zes weken durende jaarvergadering van de Commissie, maakte hij duidelijk dat 'elke poging om China en andere ontwikkelings landen Westerse opvattingen over individuele mensenrech ten op te dringen' tot confron tatie zal leiden en tot misluk king is gedoemd. Ook onafhankelijke organisa ties als Amnesty International werden door Wu bestempeld als 'instanties die nog in een Kou- de-Oorlogssfeer leven en hun geld verdienen met beledigin gen tegen mijn land'. De vroegere confrontatie tus sen Oost en West heeft volgens Wu in de 53 leden tellende Commissie voor de Mensen rechten plaatsgemaakt voor een Noord-Zuid tegenstelling, waar bij ontwikkelingslanden stee vast als boosdoeners worden gebrandmerkt. Minister Van Mierlo (buiten landse zaken) deed vanmiddag in een toespraak namens de Eu ropese Unie een oproep aan al le landen in de wereld om el kaar te blijven aanspreken op schendingen van de mensen rechten. Indien mogelijk moet dat van staat tot staat gebeuren, anders kan het ook via de Vere nigde Naties. WASHINGTON »AFP-Rtr-AP De Amerikaanse Senaat heeft gisteren unaniem besloten een onderzoek in te stellen naar de financiering van de verkiezings campagnes van vorig jaar. Het onderzoek heeft niet alleen be trekking op de campagne voor de herverkiezing van president Clinton, maar ook op die van de Senaat en het Huis van Afge vaardigden. De Republikeinse meerder heid in de Senaat wilde het on derzoek aanvankelijk beperken tot de beschuldigingen over het illegaal inzamelen van fondsen voor de herverkiezingscampag ne van president Clinton. De Democraten bepleitten echter uitbreiding tot de campagnes voor de verkiezingen voor het Huis en de Senaat, die eveneens op 5 november vorig jaar zijn gehouden. Clinton heeft gisteren gepleit voor gratis zendtijd voor politici op de grote televisiezenders, zo dat partijen geen geld hoeven in OSLO AP-DPA te zamelen om zendtijd te ko pen. „Gratis zendtijd voor kan didaten kan onze democratie uit de greep van het grote geld halen", aldus Clinton. De drie grote zenders in Amerika, ABC, NBC en CBS, zullen niet en thousiast zijn over Clintons plan. De zenders kunnen een beroep doen op hun recht op vrije programmering, terwijl zij bij het afschaffen van de recla mes veel geld mislopen. Noorse duikers hebben voor de kust van Ecuador het in 1654 gezonken Spaanse galjoen 'La Capita- na Jesus Maria' gevonden. Het schip gaf een schat prijs waarvan de waarde tussen de zeven en veertien miljard gulden ligt. Het wrak ligt slechts vierhonderd meter uit de kust. „Het lijkt wel een sprookje", zei Egil Nagell- Erichsen, die enkele jaren geleden het consor tium La Capitana Invest stichtte, dat geld be schikbaar stelde voor de zoektocht. Het consor tium wordt voor de helft eigenaar van de schat, de rest gaat naar Ecuador. De schat bestaat uit ju welen, zilver en goud. Op de plaats waar het galjoen zondag werd ge vonden is het water slechts zestien meter diep, maar er staat een sterke stroming. De Noren heb ben technologie gebruikt waarmee voorwerpen die onder het zand liggen kunnen worden opge spoord. Eerst kwamen drie kanonskogels en een vaas naar boven, waarna het schip en de schat werden gevonden. De schat die 'La Capitana Jesus Maria' in 1645 richting Panama vervoerde was geroofd van in dianen in Peru. Hoewel de kapitein de schipbreuk overleefde en ongeveer kon aangeven waar het galjoen in de golven was verdwenen, werd meer dan driehonderd jaar vergeefs in de kustwateren van Ecuador gezocht. De berging begint op 19 maart en zal naar ver wachting een jaar duren. DEN HAAG MARJOLUN DE COCQ EN SIMONEVAN DRIEL De Bosnische Kroaat Zdravko 'Pavo' Mucic was als commandant van het Celebici-kamp in Bosnië voor veel ge vangenen de 'enige hoop'. Hij liet onge veer honderd Servische burgers vrij, bracht sommigen in zijn auto naar hun huizen terug en hielp hen 'binnen de grenzen van oorlogsomstandigheden'. Dat betoogde zijn advocaat Branislav Tapuskovic gisteren voor het Joegosla- vië-tribunaal. Daar begon gisteren het proces tegen drie moslims en een Kroaat echt. Maandag, offcieel dag één, ging verlo ren in totale chaos. De negen advocaten van de vier, die oorlogsmisdaden tegen Servische burgers zouden hebben ge pleegd, bestookten de rechters toen met moties en bezwaren. Daarna werd de zitting geschorst omdat een van de raadslieden per se een dag uitstel wilde. Een loos bomalarm luidde de eerste dag uit. In de Celebici-zaak staan Zejnil Delalic, Zdravko Mucic, Hazim Delic en Esad Landzo terecht omdat zij, hetzij als commandant hetzij als ondergeschikte, verantwoordelijk worden gehouden voor de moord op zeker veertien Ser viërs en marteling en verkrachting van tientallen anderen. De slachtoffers za ten in het centraal-Bosnische detentie centrum Celebici. Anders dan in de zaak tegen de Bosni sche Serviër Dusko Tadic beschikken de aanklagers over veel schriftelijk bewijs materiaal. Bij Delalic en Mucic zijn bo vendien videobanden aangetroffen waarop ze in functie te zien zijn. Mucic heeft overigens erkend dat hij kamp commandant was. De aanklagers heb ben 76 getuigen tegen de vier. Mucic wordt als superieur verantwoor delijk gehouden voor de oorlogsmisda den die twee van zijn ondergeschikten in Celebici zouden hebben gepleegd. Tapuskovic zei gisteren dat Mucic hier van niet-had afgeweten. Twee van die ondergeschikten, ondercommandant Delic en bewaker Landzo, zitten tegelijk met Mucic in de beklaagdenbank, sa men met Zejnil Delalic. Hij was destijds bevelhebber van de regionale Kroati sche en moslimtroepen en is volgens de aanklagers verantwoordelijk voor de daden van de andere drie. Tapuskovic zei dat Mucic absoluut niet bang is voor het proces. „Hij is in 1994 al tot vijftien jaar veroordeeld voor mis daden die hij niet heeft gepleegd." Hij verwees hiermee naar een vaag proces tegen Mucic, Delic, Landzo en twee an deren in Bosnië. De overeenkomsten met het huidige proces zijn opvallend. De rechtbank van Mostar verklaarde de drie schuldig aan de moord op een Ser vische man bij Celebici in 1992. Ook hierbij was Mucic de man met het gè- zag en waren Delic en Landzo zijn on dergeschikten. Mucic werd bij verstek veroordeeld en vluchtte naar Oostenrijk. Delic, die al een strafblad had, kreeg negen jaar, Landzo acht. Zij werden echter om on duidelijke redenen vervroegd vrijgela ten. Toen zij door het tribunaal waren aangeklaagd, moest de Bosnische poli tie hen opnieuw arresteren. Mucic' advocaat meent dat het Bosni sche proces bedoeld was om de Kroaat Mucic alle schuld in de schoenen te schuiven. Uit de Bosnische stukken blijkt dat Mucic denkt te zijn veroor deeld op basis van slechts één verkla ring, namelijk die van Delic. Zonder die naam te noemen, zei Tapuskovic giste ren dat 'de getuige' zijn verklaring later had herroepen. Hij citeerde uit het dos sier: „Mucic moest worden veroordeeld omdat hij een Kroaat was. Ik heb gelo gen. Hij was volkomen onschuldig." De tweedeling tussen Mucic en de an deren gaat in het huidige proces verder dan hun etnische achtergrond/Gisteren eiste Landzo's advocate dat Mucic als nog apart wordt berecht, omdat zijn verdediging die van Landzo en de an deren in de weg zou zitten. Mucic' ad vocaat erkende gisteren dat de gevan genen van Celebici 'beschermde perso nen' waren onder de Geneefse Conven ties, hetgeen door de andere advocaten wordt betwist. De advocaten zijn doodsbenauwd dat de verdachten elkaar alleen maar meer zullen belasten. In het Bosnische proces heeft Delic verklaard dat Mucic bang was dat Landzo, labiel als hij was, zou doorslaan. Verminderde toerekenings vatbaarheid is in het nieuwe proces een van de pijlers van Landzo's verdediging. Landzo, verdacht van moorden en mar telingen, heeft psychiatrische onder zoeken laten doen. Ook Delic heeft be sloten verminderde toerekeningsvat baarheid aan te voeren. Geen VN-macht naar Oost-Zaïre Secretaris-generaal Kofi Annan van de Verenigde Naties is er niet in geslaagd de Veiligheids raad te winnen voor zijn voor stel alsnog een internationale troepenmacht naar Oost-Zaïre te sturen. In november ging de raad ak koord met zo'n macht, maar hij zag er een maand later van af. De troepenmacht, die de Rwan dese vluchtelingen in Oost-Zaï re moest helpen veilig terug te keren, leek niet meer nodig. Annan kreeg vannacht steun van Frankrijk, dat altijd heeft geijverd voor het sturen van mi litairen. De bezwaren van de Amerikanen en de Britten ble ken echter onoverkomelijk. De Franse president Chirac en paus Johannes Paulus II rie pen de internationale gemeen schap gisteren op een bestand na te streven en de vluchtelin gen te helpen. Laurent Kabila, leider van de rebellen die het regime van president Mobutu bevechten, sloot gisteren een wapenstilstand echter opnieuw uit.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1997 | | pagina 7