Israël pas in 1999
weg uit Westoever
Buitenland
ervische politie loopt
emonstranten in de weg
x-DDR-spionagechef Wolf
)nieuw voor de rechter
Aangeschoten Gingrich herkozen
als voorzitter Amerikaans Huis
Korte recordvlucht
Franse veteranen werven
huurlingen voor Zaïre
Zwitserland overweegt
compensatiefonds joden
Britten vergeven hun 'royals' veel, maar niet alles
/OENSDAG 8 JANUAR11997
Italiaan loopt grote loterijprijs mis
goMLï De Italiaanse minister Visco (financiën) heeft een onder-
^oekïngesteld naar het zoveelste incident met de loterijen. Tij
dens de maandag rechtstreeks uitgezonden trekking van de jaar
lijkse Lotteria Italia gebruikte de machine slechts zes van de tien
ballen om het lotnummer te bepalen voor een prijs van 227.500
gulden. Kijkers ontdekten de fout, waarna het nummer ongeldig
werd verklaard. Daardoor liep een inwoner van Iesi een aardig
bedrag mis. Het is niet voor het eerst dat winnaars hun prijs niet
krijgen. In september liep een echtpaar 1,1 miljoen gulden mis
toen de overheid hun lot introk omdat het een misdruk zou zijn.
Passagiersschip na brand op drift
jfypney» Een passagiersschip met 290 opvarenden is op drift ge
raakt op de Grote Oceaan. Het schip is stuurloos na een brand in
Ae machinekamer. De 65-meter lange 'Maasmond' vaart onder
Üe vlag van Saint Vincent, en was onderweg van Kiribati naar
Christmas Island toen de brand uitbrak. Het vuur is inmiddels
gedoofd. De Nieuw-Zeelandse marine heeft een vliegtuig en een
boot naar het schip gestuurd. De Maasmond heeft in het verle
den ook al motorpech gehad.
Aanslag op Noord-Ierse patrouille
ONDONPERRYOnbekenden hebben gisteravond een aanslag ge
leegd op twee in Londonderry patrouillerende politieauto's.
Niemand raakte gewond. De politie kon nog niet zeggen of de
lanslag is gepleegd met een bom of dat er op de auto's is ge-
ichoten is. De aanslag kwam enkele uren nadat de politie twee
nannen had aangehouden die mogelijk betrokken waren bij de
RA-raketaanval van maandag op een politiepost bij het paleis
ran justitie in Belfast.
Vloordenaar gaf demonstratie doden
iamburg Een 30-jarige Hamburger heeft een man van 64 dood-
estoken, omdat hij aan een derde persoon wilde laten zien hoe
nakkelijk iemand vermoord kan worden. De dader ging maan-
agavond naar de woning van het slachtoffer, nam hem in de
orstklem en stak hem daarop meermaals in de borst. De dader
irerd gepakt nadat hij het misdrijf aan een buschauffeur had op-
ebiecht. In zijn bekentenis gaf hij toe dat hij de moord had ge-
om te laten zien dat het niet moeilijk is om iemand te do-
rware aanslag met autobom in Algiers
In het centrum van de Algerijnse hoofdstad Algiers is
isteren een zware autobom ontploft. De aanslag kostte zeven
ïensen het leven en 48 anderen raakten gewond. Ooggetuigen
eiden dat de auto stond geparkeerd bij de universiteit van Al-
iers. Na de ontploffing brak paniek uit. In december vielen in
lgiers zeker achttien doden door twee aanslagen met autobom-
ïen. Algerije gaat sinds vijfjaar gebukt onder politiek geweld,
lat heeft inmiddels 60.000 mensen het leven gekost.
issad aan prostaat geopereerd
amascus De Syrische president Assad is met succes geope-
eerd aan zijn prostaat. Dat heeft het staatsjJersbureau SANA
isteren gemeld. SANA vermeldde niet wanneer de operatie
laatshad of waarom de ingreep nodig was. Assad werd in de ja-
in tachtig getroffen door een hartaanval. In het buitenland
ordt gezegd dat hij in slechte gezondheid verkeert, maar Syri-
:he functionarissen ontkennen dat. De president zwaait al 26
ar de scepter over zijn land.
lostenrijks vliegtuig kort gekaapt
rlun» Een vliegtuig van Austrian Airlines is gisteren tussen
erlijn en Wenen korte tijd gekaapt geweest. De kaper bleek een
osniër die uitzetting wilde voorkomen. De man bedreigde de
iloot met een mes en een knuppel. Het toestel keerde terug
lar Berlijn, waar de kaper tijdens onderhandelingen met de
ilitie werd overmeesterd. Geen van de 33 inzittenden raakte
wond. De Bosniër werd gearresteerd en is vandaag voorgeleid,
ij was volgens de politie geestelijk in de war en leek dronken.
)uitse prijs naar Daniel Goldhagen
)nn Daniel Goldhagen, de auteur van het omstreden boek
litlers gewillige beulen', krijgt dit jaar de 10.000 mark grote de-
locratieprijs van de Blatter für Deutsche und Internationale Po-
tik. Het blad geeft Goldhagen de prijs omdat hij met zijn 'in-
ingende en moreel krachtige werk' heeft bijgedragen aan het
penlijke bewustzijn' in de Bondsrepubliek. Het boek van de
nerikaan Goldhagen is onder historici omstreden, omdat hij
weert dat het grootste deel van de Duitsers antisemitisch was
i heeft meegewerkt aan de holocaust.
RADO Rtr-PPA-AFP-AP
heden van de Servische po-
hebben gisteravond de-
ïstrerende aanhangers van
oppositieverbond Zajedno
nen) gehinderd bij hun
s door de binnenstad van
;rado. Ze gebruikten geen
eld.
ppositieleider Draskovic
zijn aanhangers opgeroe-
tot 'een wandeling' in het
ersgebied in het cen-
n. Sinds twee weken zijn alle
igingen in Servië verboden
daarom roept Zajedno ook
op tot demonstraties, maar
it het verbond de activitei
tegen de regering aan als
idelingen' en 'optochten',
skovic veroordeelde tijdens
toespraak voor de 40.000
ïonstranten het optreden
van de politie. In Belgrado ge
stationeerde diplomaten zeggen
dat ze bang zijn dat president
Milosevic opdracht zal geven
hard op te treden tegen demon
stranten als de kerstvakantie
volgende week voorbij is. Zij
wijzen erop dat Milosevic' ge
zag geheel ondermijnd is nu
ook groeperingen binnen het le
ger, de politie en zijn eigen soci
alistische partij zich tegen hem
keren.
De Amerikaanse regering
heeft gisteren zowel de Servi
sche militairen als de demon
stranten geprezen. De militai
ren hebben gezegd dat ze zich
neutraal blijven opstellen en
geen geweld zullen gebruiken.
De betogers werden geprezen
vanwege hun vreedzame pro
test.
peter van nuijsenburg
Respondent
winnaars van de koude
zijn slechte verliezers",
Markus Wolf, de voormalige
jnagechef van de DDR over
lieuwe poging om hem ach-
tralies te krijgen. Gisteren
73-jarige oog in oog met
overwinnaars'. Opnieuw in
gerechtshof van Düsseldorf,
(t hij eind 1993 tot zes jaar
ingenisstraf was veroor-
oktober '95 werd dat von-
ppgeheven door het consti-
hof in Karlsruhe, dat
fl dat Wolf voor zijn spiona-
ptk in de DDR niet kan wor-
I veroordeeld. Sindsdien
Netanyahu wil troeven niet te snel uit handen geven
Israël wil zich pas in mei 1999 terugtrekken uit grote de
len van de Westelijke Jordaanoever in plaats van uiterlijk
in september, zoals de autonomie-akkoorden van Oslo
voorschrijven. Dat heeft David Bar-Illan, woordvoerder
van premier Netanyahu, gisteren bevestigd. Daarom wil
Netanyahu het hele tijdschema voor de terugtrekking
wijzigen. Volgens 'Oslo' moest in september tevens de
definitieve status van de Palestijnse gebieden van kracht
worden.
JERUZALEM .AFP-Rtr
De Palestijnse president Arafat
wil echter vasthouden aan de
drie fases voor de terugtrekking,
zoals afgesproken in Oslo. Na
september zou Israël dan alleen
nog de joodse nederzettingen
houden, plus de wegen er naar
toe en afgebakende militaire zo
nes. De Palestijnen zouden dan
85 procent van de Westelijke
Jordaanoever beheersen, tegen
nauwelijks drie procent nu.
Israël is zijn belofte al niet na
Tsjetsjenië kent
brein achter moord
op hulpverleners
MOSKOU Rtr
De Tsjetsjeense veiligheids
dienst zegt te weten wie het
brein is achter de moord op zes
medewerkers van het Rode
Kruis op 17 december, onder
wie een Nederlander. Volgens
directeur Movsajev van de vei
ligheidsdienst bevindt de ver
dachte zich in het buitenland.
Movsajev zei gisteren de Rus
sische autoriteiten om hulp te
hebben gevraagd. Maar volgens
het Russische persagentschap
RIA weten de Russische autori
teiten niets af van een dergelijk
verzoek.
In totaal hebben de
Tsjetsjeense autoriteiten acht
tien mensen aangehouden die
worden verdacht van betrok
kenheid bij de moordpartij. Een
aantal verdachten wist te ontko
men. Twee van de verdachten
hebben tegen een verslaggever
van het Franse persbureau AFP
ontkend iets te maken te heb
ben met de moorden.
'Kenya martelt
stelselmatig
gevangenen'
nairobiap
In Kenyaanse gevangenissen
worden gedetineerden stelsel
matig gemarteld. Dat stelt Am
nesty International in een rap
port dat vandaag is verschenen.
Gevangenen worden geslagen,
met brandende voorwerpen be
werkt, krijgen stroomschokken
toegediend en worden seksueel
misbruikt. Soms werkt medisch
personeel mee aan de martelin
gen, aldus Amnesty. Aangeno
men wordt dat zeker vijf men
sen in hechtenis zijn doodge
marteld. In geen van deze ge
vallen werd achteraf een onder
zoek ingesteld.
„Ondanks alle aanwijzingen
blijven de Kenyaanse autoritei
ten de mishandelingen ontken
nen en bekritiseren iedereen die
ze openbaar wil maken", aldus
de mensenrechtenorganisatie.
De Kenyaanse regering gaf geen
commentaar op het rapport.
gekomen door afgelopen sep
tember niet met de terugtrek
king te beginnen. Volgens Bar-
Illan heeft de premier er zon
dag, in zijn gesprek met Arafat,
mee ingestemd de terugtrek
king m maart of april te begin
nen. Netanyahu wil de volgende
fases echter niet aan een tijdsli
miet binden. Hij is bang dat de
Israëlische onderhandelaars bij
het overleg over de definitieve
status dan geen troef meer in
handen hebben.
Volgens de Israëlische staats
radio heeft de Amerikaanse be
middelaar Ross gepoogd een
compromisdatum te vinden
tussen september dit jaar en
mei 1999. De kwestie van de
Westoever blokkeert de onder
tekening van een akkoord over
Hebron, dat voorziet in de Is
raëlische terugtrekking uit 80
procent van de stad. Die had al
in maart van dit jaar moeten
plaatsvinden.
Volgens Nabul Abu Rdainah,
medewerker van Arafat, is de
kloof tussen Israël en de PLO
over Hebron intussen nog 'zeer
groot'. Ross slaagde er ook van
morgen niet in een overeen
komst naderbij te brengen.
Netanyahu zei eerder dat een
akkoord al bijna twee maanden
in de lucht hangt, en dat het
aan de Palestijnen te wijten is
dat het nog niet zover is geko
men. In Hebron wonen vier
honderd joodse kolonisten te
midden van meer dan 100.000
Palestijnen.
WASHINGTON HANS DE BRUUN
CORRESPONDENT
Het Amerikaanse Huis van Af
gevaardigden heeft gisteren een
voorzitter herkozen die heeft
toegegeven zijn campagne op
onwettige manier te hebben ge
financierd, en het Huis daarover
te hebben voorgelogen. Maar
het is allerminst zeker dat de
53-jarige Republikein Newt
Gingrich de volle komende twee
jaar Speaker of the House blijft.
De komende twee weken ge
bruikt het Huis voor hoorzittin
gen over het gedrag van de
speaker en het uitspreken van
een straf, die zelfs 'ontzetting
uit het Huis' kan inhouden.
Maar dat wordt in Washington
uitgesloten geacht, omdat Gin
grich onderwerp geworden is
van felle strijd tussen Democra
ten en Republikeinen. De
laatsten hebben de meerder
heid in het Congres.
Gingrich, die al voorzitter
was, kreeg 216 van de 431 stem
men. Het was voor het eerst in
68 jaar dat twee keer achtereen
een Republikein speaker werd.
Alle 205 Democraten stemden
tegen, maar ook tien Republi
keinen onthielden Gingrich hun
stem. Vier kozen voor een ande-
marrakech De Britse entrepreneur en ballonvaarder
Richard Branson, die gisteren met veel fanfare op
weg ging voor een reis om de wereld, heeft vanmor
gen vanwege technische problemen al een noodlan
ding moeten maken. Zijn ballon, de 'Global Challen
ger', landde zonder grote problemen in Algerije, en
kele honderden kilometers ten oosten van het ver
trekpunt in Marrakech, Marokko. Projectorganisator
Mike Kendrick zei vanmorgen dat nog onduidelijk is
wat er precies is misgegaan. De 46-jarige Branson,
eigenaar van onder meer Virgin Atlantic Airways,
had met zijn bemanning in 18 dagen de aardbol wil
len ronden. foto ap
Newt Gingrich wordt ingezworen
als 'Speaker of the House'.
foto ap ron edmonds
re Republikein, zes stemden
niet.
De Republikeinen veroverden
in 1994 onder leiding van Gin
grich voor het eerst in veertig
jaar de meerderheid in beide
huizen van het Congres. Sinds
dien heeft de ex-professor zich
tot de meest gehate politicus
van het land gemaakt. Hij werd
de felste tegenstander van pre
sident Clinton, zelf geplaagd
door onderzoeken naar zijn fi
nanciële handel en wandel.
Toen bekend werd dat ook Gin
grich niet brandschoon was,
grepen de Democraten dat
dankbaar aan.
Een speciale onderzoekscom
missie van Democraten èn Re
publikeinen concludeerde in
december dat Gingrich zijn
campagne onwettig had gefi
nancierd en daarover verkeerde
informatie had verstrekt. Gin
grich ontkent opzet, maar dat
wordt niet geloofd. Toen bleek
dat een toenemend aantal Re
publikeinen ook twijfels had
over het gedrag van Gingrich,
bewogen zijn aanhangers he
mel en aarde om de rijen geslo
ten te houden. Zijn critici wezen
er echter op dat herverkiezing
van Gingrich het de Republikei
nen extra moeilijk zal maken
om Clinton hard aan te vallen.
Tijdens de hoorzittingen
krijgt niet alleen Gingrich de
kans zich te laten horen, maar
ook de speciale officier van jus
titie die het onderzoek heeft ge
daan. Verwacht wordt dat hij
een vernietigend oordeel over
Gingrich's activiteiten zal uit
spreken, wat de kans vergroot
dat hij er niet met een verma
ning zal vanaf zal komen.
Parijs ontkent elke betrokkenheid
PARUS AFP-Rtr
Oudgedienden van het Franse
leger helpen het Zaïrese rege
ringsleger Franse, Belgische,
Britse, Zuid-Afrikaanse, Angole
se en Mozambikaanse huurlin
gen aan te trekken. De huurlin
gen komen bijeen in Oost-Zaïre
en moeten helpen de rebellen
te verjagen die dat deel van het
land sinds eind oktober bezet
ten. Dit meldde het Franse dag
blad Le Monde gisteren.
De krant sprak van een Wit
Legioen dat twee- tot driehon
derd man omvat, maar in de
komende weken snel kan aan
groeien. Sommigen zijn gere-
cruteerd door de gepensioneer
de kolonel Le Caro, oud-hoofd
van de presidentiële garde on
der president Mitterrand. Ook
de Zuid-Afrikaanse firma Execu
tives Outcomes is bij de reente
ring betrokken, aldus het blad.
Parijs ontkent dat het iets met
deze zaak heeft te maken. „Als
zo'n legereenheid bestaat, is dat
totaal in tegenspraak met het
Franse beleid en moet dit wor
den veroordeeld zo zei een
woordvoerder van president
Chirac.
Le Caro werkt samen met een
vroegere gendarme Montoya,
die gespecialiseerd is in bestrij
ding van terrorisme. De twee
hebben volgens Le Monde
huurlingen geworven uit dezelf
de groep als waaruit Bob
Denard putte voor zijn door het
Franse leger verijdelde poging
tot staatsgreep op de eilanden
groep Comoren in 1995.
BERN BOB KROON
CORRESPONDENT
De Zwitserse regering is bereid
een compensatiefonds te 'over
wegen' voor rechthebbenden
op de joodse tegoeden die sinds
de Tweede Wereldoorlog op
Zwitserse bankrekeningen slui
meren. Dat werd gisteren be
kendgemaakt door de regering.
De pas afgetreden Zwitserse
bankpresident Jean-Pascal De-
lamuraz betuigde intussen zijn
spijt over 'mogelijke misver
standen', nadat hij organisaties
als het Joods Wereld Congres
(JWC) had beschuldigd van
'chantage' met de bedoeling
'losgeld' af te dwingen. Maar
formele excuses, zoals het JWC
en het Joods Agentschap wil
den, bleven uit.
Het door de joodse lobby ge-
eiste compensatiefonds van 250
miljoen dollar komt er voorlo
pig niet. In de verklaring van
gisteren staat dat een eventueel
fonds slechts een tiende van dat
bedrag zal omvatten, en pas
wordt geopend als de eerste
harde bewijzen van malversa-
voert justitie volgens Wolf een
vendetta tegen hem. Hij is niet
van plan dat over zijn kant te la
ten gaan.
Omdat Wolf niet meer we
gens spionage kan worden ver
oordeeld, is hij nu wegens drie
gevallen van ontvoering, omko
ping en mishandeling voor de
rechter gedaagd. De slachtoffers
werden in de jaren vijftig en
zestig door de Oost-Duitse ge
heime dienst, Stasi, ontvoerd.
De aanklagers moeten zien te
bewijzen dat Wolf de opdracht
gever was. Dat is overigens niet
hun enige lastige klus. Volgens
het in de Bondsrepubliek gel
dende recht zouden deze mis
drijven inmiddels zijn verjaard.
londen hans geleunse
CORRESPONDENT
De leden van het Britse koninklijk huis moeten gister
avond met samengeknepen billen tv hebben gekeken.
In het 'grootste live tv-debat ter wereld' werden over
de Windsors heel aardige dingen gezegd, maar er
werd ook duchtig vuil gespuid. 'Weg met die bende
corrupte opvreters' en andere voor de koninklijke fa
milie weinig bemoedigende kreten knalden de huis
kamer in.
Maar aan het einde van het zeer emotionele debat
volgde er toch een opsteker voor het koninklijk huis.
Een tijdens de uitzending gehouden telefonische en
quête leverde op dat de monarchie mag blijven. Zes
enzestig procent van de liefst twee miljoen mensen
die op 14.000 lijnen belden stelde zich achter de
Windsors op.
Voorafgaand aan het debat was al een opiniepeiling
gehouden, waarvan de resultaten de afgelopen dagen
naar de pers waren gelekt. Die bevestigden wat de
zaal gisteravond ook massaal aangaf: dat prins Char
les verantwoordelijk wordt gesteld voor al het slechts
wat over het koninklijk huis is uitgestort.
Slechts 48 procent van de ondervraagden vindt dat
Charles geschikt is voor het koningschap. En i
ren van een wintersportvakantie teruggekeerde
kroonprins kreeg nog meer voor zijn kiezen. De drie
duizend aanwezigen in de zaal, monarchisten en re
publikeinen, wezen in overweldigende meerderheid
het idee af dat hij en minnares Camilla het toekom
stige koningspaar worden.
Het boulevardblad The Sundat zo veel koninklijke
ontsporingen in de publiciteit bracht, kopte vanmor
gen meteen Two million phone to save the throne.
Maar die uitleg ging voorbij aan wat gisteravond héél
erg duidelijk werd: de Britten kunnen zich geen toe
komst zonder een koningshuis voorstellen, maar ze
zitten er ook geweldig mee in hun maag.
Het was maar goed dat er geen guillotines stonden
opgesteld in het tot tv-studio omgebouwde congres
centrum in Birmingham, anders was er heel wat
bloed vergoten. 'Dit is geen debat, maar een legaal
hanengevecht', constateerde de hofverslaggeefster
van de Daily Mail.
In driedelig pak gestoken gentlemen en keurig geper
manente ladies maakten elkaar uit voor 'crypto-com-
munisten' en 'psychopaten'. Een hoogtepunt in dit
opzicht was de reactie van journalist en republikein
Andrew O'Neill op de suggestie van de voormalig
woordvoerder van Thatcher, Sir Bernard Ingram, om
hem als 'verrader' te onthoofden. „Liever onthoofd
dan gecastreerd door het leven, dan als spreekbuis
van Thatcher", zei O'Neill.
Ook de uiterst arrogante schrijver en overtuigd roya
list Frederick Forsyth maakte korte metten met zijn
tegenstanders. „Kop dicht, jij vuilspuiter", brieste hij
tegen prof. Stephen Haseler, voorzitter van de (kleine)
republikeinse beweging. Haseler betoogde dat onge
kozen gekroonde hoofden die op kosten van de be
lastingbetaler leven geen pas geven in een democrati
sche samenleving.
Dat het koningshuis de Britten jaarlijks 55 miljoen
pond kost, bleek voor- en tegenstanders zwaar op de
maag te liggen. Meer dan 80 procent van het publiek
in de zaal en deelnemers aan de enquete vinden dat
de Windsors in hun eigen levensonderhoud zouden
moeten voorzien. En dat de Britten een republiek af
wijzen, zegt nog lang niet alles over de toekomst van
het koningshuis.
Bij de opiniepeiling bleek dat minder dan de helft van
de ondervraagden denkt dat Groot-Brittannië over 50
jaar nog een monarchie is. En een tweederde meer
derheid vindt dat de titel van het tv programma 'Mo
narchie - de natie beslist' in praktijk moet worden ge
bracht door een referendum over deze vraag te hou
den.
ties door Zwitserse banken bin
nen zijn. Hiernaar loopt een on
derzoek, dat nog jaren kan du
ren. Volgens de joodse belan
gengroepen zullen de meeste
rechthebbenden dan niet meer
leven. Daarom wordt van Zwit
serland een onmiddellijk 'con
creet gebaar' verwacht. Juri
disch stelt dit de regering voor
problemen, omdat een onmid
dellijke uitkering zal worden
uitgelegd als een 'schuldbeken
tenis zonder bewijs'.
Het JWC en het Joods Agent
schap in Israël reageerden bitter
op de Zwitserse verklaring. Een
functionaris van het Joods
Agentschap zei niet te willen
praten met „mensen als De-
lamuraz, die ons ervan beschul
digen een financieel slaatje te
willen slaan uit de moord op zes
miljoen joden".
Het dreigement van de joodse
lobby om aan te sturen op een
boycot van de grote Zwitserse
handelsbanken drukte gisteren
de koersen van de UBS en Cre
dit Suisse op de beurs van Zü-
rich.
Zuid-Koreaanse
bond dreigt met
ambtenarenacties
De Koreaanse Confederatie van
Vakbonden (KCTU) heeft van
daag gedreigd met stakingen in
het overheidsapparaat als de
Zuid-Koreaanse regering de
omstreden arbeidswet niet in
trekt. „De metro, telefoonmaat
schappijen, transportbedrijven,
kranten en alle anderen die nog
niet staken zullen op 15 januari
actie gaan voeren als de rege
ring de wet niet intrekt", zei
vakbondsleider Kwon Young-il.
De omstreden wet maakt de
arbeidsmarkt flexibeler doordat
werkgevers personeel sneller
kunnen ontslaan, tijdelijke
krachten kunnen inhuren en
stakers vervangen. De wet werd
op 26 december door het parle
ment aangenomen zonder dat
erover is gedebatteerd en zon
der de aanwezigheid van leden
van de oppositie.
