i
li
li
111
i
I»
1
Si.
i
O
b
lilt
111
b
Denksport
te;
ZATERDAG 4 JANUAR11997
bridge
sHet nieuwe jaar wil ik beginnen met de zo
jjpopulaire Multicolour conventie. Een ope
ning met 2 ru geeft daarbij een zeskaart
harten of schoppen aan met 6-10 punten.
Het grote voordeel is, dat de openingen met
2 ha en 2 sch vrijkomen voor andere kaar-
n.
Vooral de Muiderberg is een geducht wa
pen. Ook bij de Multi is vaak wat te beleven,
omdat drie spelers aan tafel niet weten wel
ke van de twee hoge kleuren met 2 ru wordt
aangegeven. Zo had West in een viertallen-
wedstrijd deze kaarten: sch 8 5 4 3; ha
ru 9 7 6; kl A V B 8 5 2. Oost was de gever en
allen waren kwetsbaar. Oost opende met de
multi 2 ru en Zuid doubleerde. Dat gaf een
opening aan met ruitenkaarten. OW heb-
ben zo weinig punten, dat tegenspelen het
meest waarschijnlijk is. Daarom bood West
voor de uitkomst heel goed 3 kl. Noord gaf
met 4 kl zijn sterk spel aan, mancheforcing
en ruitensteun. Oost vertelde met 5 kl aan
zijn partner, dat hij wilde redden in klave
ren tegen de manche van de tegenpartij.
Zuid bood daarop 5 ru. Kan West nog wat
Wat is de lange hoge kleur van part-
aer Oost? Er zat niet veel anders op dan te
1 passen, maar dat was niet het optimale
:ontract voor OW, want dit was het spel:
AH 7
A V 5 4 3
V 103
H3
ipe lange kleur van Oost was schoppen en
liet harten, wat West natuurlijk verwachtte.
-Iet 5 ru-contract kon niet down, ook 'niet
ia de uitkomst met kl 2. Met deze start
ïoopte West, dat zijn partner met de heer
slag zou komen en harten in zou spe-
en. Aan de andere tafel opende Oost met
e ouderwetse zwakke twee 2 sch. Zuid gaf
en informatiedoublet. Ook hier bood West
iet goede 3 kl voor de uitkomst. Noord
lood 3 sch (schoppenaas en manchefor-
ing); Oost 4 kl; Zuid 4 ru. Hier wist West
rel, dat Oost lange schoppens had met kla-
erensteun. Hij steunde zijn partner met 4
ch; Noord zag slemvisioenen en vroeg
zen met 4 SA; Oost pas; Zuid 5 ha. (twee
an de vijf azen, waaronder ruitenaas),
daar ook nu bood West nog verder met 5
ch. En dat werd het gedoubleerde eind-
ontract. U ziet, dat 5 sch gedoubleerd
ïaar net een down gaat en dat woog goed
p tegen de kwetsbare manche aan de an-
ere tafel.
de wereldkampioenschappen 1996
ad Oost:
sch 10 9 7 6 5; ha A 8; ru A H 8 7 6 4; kl - -
Noord was de gever en OW waren kwets-
aar. Hier opende Noord met de multi 2 ru;
)ost paste. Dat was niet zo'n verstandige
r ktie, maar Oost kon niet doubleren, want
I at gaf in hun systeem tenminste 15 punten
an. Zuid bood 3 ha. Dat wordt meestal ge-
oden op een kaart, die zowel de harten-
leur als de schoppenkleur kan verdragen,
let is bedoeld als een limiet. Als Noord
:erk is, mag hij de manche bieden. West
lood 4 kl (kwetsbaar een sterk bod); Noord
as; Oost 4 ru; Zuid pas; West 4 ha; Noord
as; Oost?? Oost heeft zichzelf in een moei-
jk parket gewerkt. Het ziet er naar uit, dat
W een misfit hebben en daarom paste
lost maar. Dat dit contract slecht uitpakte,
iet U aan het hel? spel:
A A B 8 4 3 2
W <|-»
r Ipmerkelijk is het extra imaginatieve bod
e an 3 ha van Zuid, dat alleen is geïnspireerd
p de gunstige kwetsbaarheid en de zeker-
eid, dat OW de kwetsbare manche of slem
handen hebben. Het contract van 4 ha
ing overigens maar een down. Aan de an-
ere tafel opende Noord met de zwakke 2
:h. Na tweemaal pas bood West direct 3
A. Dat is vaak goed, want als Noord met
.hoppen uitkomt, zal hij wel onder het aas
it komen. Ook hier mag West er van uit-
aan, dat Zuid geboden zou hebben met
hoppensteun en dus met schoppenaas,
lost honoreerde het bod van zijn partner
oor direct te verhogen naar 6 SA.
Het was Noord niet te verwijten, dat hij
enige downstart met de simpele schop-
enaas niet vond. Dat betekende alle slagen
oor OW en grote winst. Het laatste spel
as spectaculair: Noord had daar: sch 10 4;
i A V 10 8 3; ru A 10 9; kl B 4 3. Met OW
i wetsbaar en Zuid gever opende Zuid met 2
11, een semiforcing in ruiten met 8 tot 9 sla-
en. West pas; Noord 2 ha (een positief bod
iet een goede hartenkleur); Oost 2 sch;
uid pas; West 3 sch; Noord? Tegenover een
imiforcing heeft Noord wel een heel
looie kaart, vooral als de tegenpartij
hoppen gaat bieden. Wat moet Noord
ieden? Het moet bijna slem in ruiten of
irten zijn. Noord bood 4 sch; Oost dou-
let; Zuid 5 ha; West doublet; Noord pas. En
•oen had Oost een levensgroot probleem,
loest hij 5 ha tegen gaan spelen of zelf nog
sch kwetsbaar proberen? Toen hij besloot
>t het laatste kon Noord niet anders dan
oubleren. Het hele spel zag er zo uit:
A 104
v A V 1083
A 109
B 4 3
let contract van 5 sch ging net eentje
[own. Zuid had zich vergist en had meteen
pulticolor 2 ru geopend, terwijl er eèn se-
aiforcing 2 ru op de systeemkaart stond,
faar ook 5 ha gedoubleerd had nog winst
jpgeleverd, want dat zou maar drie down
jpn gegaan. De wedstrijdleider kwam er
fog bij, maar Zuid mag zich natuurlijk ver-
ïssen. Noord had geboden alsof er een se-
hiforcing was geopend.
puzzel
Nummer 1
Horizontaal: 1. bevervilt; 6. aanrijding;
12. deel van het lichaam; 13. loven; 14.
klaar; 16. kommer; 18. geestdrift; 19. per
soonlijk vnw.; 20. dierenverblijf; 22. gniffe
len; 23. kledingstuk; 24. deelteken; 26. ge
bak; 28. struisvogel; 29. gezichtskleur; 32.
spotvogel; 33. inwendig orgaan; 34. arabi-
sche titel; 35. alvorens; 37. muziekteken; 38.
functie; 41. bewijsstuk; 43. afscheidingslijn;
46. met tegenzin; 48. insnijding; 50. hevige
wind; 51. muzieknoot; 52. Amerikaanse
staat; 55. jong dier; 56. bijwoord; 57. hoop;
58. stootwapen; 60. muzieknoot; 61. rijke
lijk; 62. bestemming; 64. pracht; 65. draai.
Verticaal: 1. hoenderachtige vogel; 2. de
oudere; 3. doortochtgeld; 4. Griekse letter;
5. onafgesloten; 7. gekheid; 8. manier; 9. Ja
panse munt; 10. voorzetsel; 11. grappig; 15.
krachtig; 17. bedrogene; 18. deelbaar door
twee; 19. meisjesnaam; 21. edelgas; 23. tijd
ruimte; 25. valse eed; 27. onrust teweeg
brengend; 29. inert; 30. meisjesnaam; 31.
interval; 36. in groten getale; 37. paar; 39.
brandstof; 40. knaagdier; 42. paard; 44. sie
raad; 45. las; 47. doorweekt; 49. larve van
de langpootmug; 50. ontvangkamer; 53. re
gelmaat; 54. met tegenzin; 57. nogmaals;
59. paardje; 61. mijns inziens; 63. Chinese
afstandsmaat.
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters in de volgende vakjes: 41
15 44 27 9 38 28 12 10 54 32
en 15 30 34 24 51 13 46 20 49
39.
Oplossing
nummer52
De twee woorden van de opgave van vorige
week waren: VARKENSSTAART en PAAR-
DEHAAR.
Winnaars
De winnaars van een luxe
dominospel zijn:
Mevr. Turk-Zandvliet, Zuidhof
22, Zoeterwoude (kruiswoord).
J. Zeestraten, dr. de Visserlaan
2, Sassenheim (cryptogram).
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, per briefkaart, dienen
uiterlijk woensdag a.s. in ons bezit te zijn. Indien per post wordt ingezonden, als
volgt adresseren: Redactiesecretariaat Leidsch Dagblad, Postbus 54,2300 AB Lei
den.
Cryptogram
nummer 1
Horizontaal: 4. Schoonmaakgerei van de timmer
man? (10); 7. In de veronderstelling zijn dat het verhe
ven is (10); 8. Met goed fatsoen betaald (6); 9. Dwaas
bakbeest (5); 11. Vruchten tegenover kameraden (7);
12. Voordracht van een zwoegende vrouw (5); 14. Nis
voor een slaginstrument? (11); 15. Hierom draait het in
de toekomst (2); 16. Hulpmiddel om te doden (4); 18.
Evenzo om een heldendicht in bewaring gegeven (8);
20. Boordwapens? (12); 22. Geslagen geld (7).
Verticaal: 1. Grote ogen (11); 2. Omroepgids of com-
puterlectuur? (15); 3. Moet betaald worden vóór de on
dertrouw? (12); 5. Slecht gedeelte van de leiding (9); 6.
Had redelijk plezier van de vereniging (16); 10. Maak
'm schoon voor de opwinding! (5); 13. Reukorgaan van
een fuifnummer (9); 17. Verdrag dat hoorbaar aangrijpt
(4); 19. Bij de bakker slapen ze nog'(6); 21. Maakt een
stapel op het gevoel (4).
Oplossing
cryptogram 52
Horizontaal: 6. buitenbeen
tjes; 9. slagersjongen; 10. gere
serveerd; 12. secretaris; 13. shit;
14. nest; 15. beuren; 16. lat; 18.
verlostang; 20. minimaal.
Verticaal: 1. kunstgeschiede
nis; 2. strafrechter; 3. onder
steuningskas; 4. kees; 5. Indo
nesië; 7. jagers; 8. sint; 11. raad
seltaal; 17. tig; 19. Luik.
dammen
Nadat ik u een gezond en goed
1997 heb gewenst keren we
vandaag nog even terug naar
het oude jaar. U krijgt namelijk
de oplossingen van de proble
men uit de rubriek van vorige
week en nog twee partijen uit
het afgelopen wereldkampioen
schap. Maar we beginnen met
de oplossingen, voorafgegaan
door de cijferstanden.
Diagram 1: wit 23, 29, 31, 32,
33, 35, 37, 39, 40,42, 45; zwart 7,
8, 9, 10, 12, 14, 17, 20, 24, 25 en
26. Opl.: 1. 23-19 14x43 2. 33-29
24x33 3. 42-38 33x42 4. 37x39
26x28 5. 39-33 28x39 6. 40-34
39x30 7. 35x22 25-30 8. 45-40-.
Diagram 2: wit 12, 28, 34, 35,
37, 39, 48; zwart 2, 14, 25, 26 en
32. Opl.: 1. 37-31 26x37 2. 39-33
32x23 3. 12-8 2x13 4. 48-42
37x48 5. 33-29 48x30 6. 29x20
25x14 7.35x24.
Diagram 3: wit 21, 23, 24, 25,
28, 29, 34, 35, 42; zwart 7, 8, 9,
10, 12, 14, 17, 18 en 26. Opl. 1.
25-20 14x25 2. 34-30 25x34 3.
29x40 18x20 4. 28-22 17x28 5.
42-38 26x17 6. 38-33 28x39 7.
40-34 39x30 8. 35-22.
Diagram 4: wit 30, 32, 34, 35,
36, 37, 38; zwart 10, 13, 19, 20,
22, 23, 24 en 28. Opl: 1. 34-29
24x31 2. 36x29 28x37 3. 30-24
19x30 4. 35x4 13-19 5. 4-10 19-
24 6. 10-41 24x33 7. 41-32 33-39
8. 32-49.
Diagram 5: wit 7, 12, 36 en
dam op 34; zwart 25 en dam op
26. Opl.: 1. 7-2 26x3 2. 2-30 3-26
A 3. 36-31 26x48 B 4. 30-35
48x30 5. 35x24. Na A. 3-21 34-45
en op B. 26x42 eveneens 34-45.
Diagram 6: wit 9, 26, 32, 38,
42, 48; zwart dammen op 46 en
a
O
O
O
O
O
O
O
O
P
-
-
47. Opl.: 1. 42-37 47x3 2. 26-21
3x42 3. 48x37. De kortste en
eenvoudigste. Ook hebt u nog
tegoed de oplossing van een
probleem dat ik eerder plaatste:
wit 23, 28, 30, 33, 34, 35, 36 t/m
41, 47; zwart 6, 8, 9, 10, 11, 12,
14, 17, 19, 20, 21, 22, 24, 25 en
27.
Dit is een compositie van de
Zwitser Bourquin en de oplos
sing gaat als volgt: 1. 36-31
27x36 2. 47-42 36x47 3. 34-29
25x41 4. 35-30 24x44 5. 29-24
47x18 6. 24x2 22x33 7. 2x3 met
winst. Tot zover de problema
tiek van vorig jaar.
Dan nu een laatste terugblik
op het wereldkampioenschap
1996. Bij de eerste partij past
een korte inleiding. In een
vraaggesprek met een of ander
dagblad en voorafgaande aan
het WK vroeg Erno Prosman
zich hardop af of 'die Tsjizjov
nu echt wel zo sterk is'.
Hier komt het antwoord. Wit:
A. Tsjizjov; zwart: E. Prosman
(WK 1996). Partij: 1. 33-29 17-22
2. 39-33 11-17 3. 44-39 6-11 4.
50-44 1-6 5. 31-26 16-21 6. 29-
Diagram 2
24 19x30 7. 35x24 20x29 8.
34x23 18x29 9. 33x24 13-18 10.
38-33 14-20 11. 33-29 9-13 12.
29-23 20x29 13. 23x34 10-14 14.
42-38 5-10 15. 48-42 3-9 16. 34-
30 22-27 17. 39-33 14-19 18. 30-
25 11-16 19. 44-39 10-14 20. 40-
34 19-24 21. 45-40 24-30 22. 49-
44 30-35 23. 33-28 7-11 24. 39-
33 2-7 (zie diagram 1) 25. 43-39
18-22 26. 28-23 13-19 27. 32-28
9-13 28. 37-32 15-20 29. 41-37
4-10 30. 37-31 10-15 31. 42-37
20-24 32. 25-20 14x25 33. 23x14
12-18 34. 47-42 7-12 35. 46-41
25-30 36. 14-9 13x4 37. 33-29
22x24 38. 31x2 4-9 39. 34-29
24x33 40. 39x28 12-18 41. 38-33
en zwart gaf het, weer wat wij
zer geworden, op. Tijd:
1.45/1.55 uur.
Tot slot de winst van Rob Cle-
rc op Aoatoli Gantwarg. Een ze
ge die erg bepalend bleek voor
de eindstand. Wit: R. Clerc;
zwart A. Gantwarg (WK 1996).
Partij: 1. 32-28 19-23 2. 28x19
14x23 3. 37-32 10-14 4. 41-37
14-19 5. 34-29 23x34 6. 39x30 5-
10 7. 44-39 10-14 8. 40-34 16-21
9. 31-26 11-16 10. 32-28 20-25
11. 45-40 18-22 12. 46-41 4-10
13. 30-24 19x30 14. 35x24 12-18
15. 37-32 7-12 16. 34-29 14-20
17. 28-23 9-14 18. 32-28 13-19
19. 24x13 8x1 20. 41-37 2-8 21.
37-31 8-13 22. 49-44 39 (zie dia
gram 2) 23. 39-34 20-24 24.
29x20 15x24 25. 44-39 18x29 26.
34x23 12-18 27. 23x12 17x8 28.
26x17 22x11 29. 50-45 1-7 30.
42-37 7-12 31. 37-32 13-18 32.
31-27 9-13 33. 39-34 10-15 34.
34-29 14-20 35. 47-42 11-17 36.
36-31 19-23 37. 28x30 25x23 38.
33-28 17-21 39. 28x19 13x24 40.
38-33 24-30 41. 43-39 30-35 42.
31-26 35x44 43. 39x50 20-24 44.
26x17 12x21 45. 45-40 6-11 46.
42-38 11-17 47. 33-28 8-13 4^.
40-34 1$-19 49. 50-45 19-23 50.
28x30 17-22 51. 30-24 22x31 en
Gantwarg gaf het op zonder 24-
20 en 34-29 af td wachten. Tijd:
1.57/1.54 uur.
Uit de regio Kennemerland
komt de volgende oproep. Op
de zaterdagen 11 en 18 januari
en 1 februari organiseert men
een open damtoernooi met een
bizonder formule. Per dag wor
den er namelijk drie partijen ge
speeld met een tempo van een
uur per speler per partij. Er
wordt gespeeld volgens het
Zwitsers Systeem hoewel de in
schrijving per klasse zal ge
schieden: hoofd-, eerste-, twee
de-, jeugd- en recreatieklasse.
In elke Idasse zijn drie geldprij
zen te wonnen. Het toernooi
wordt gehouden in de 'Prince-
hof aan de Glipperweg 57 te
Heemstede. U kunt tot uiterlijk
7 januari inschrijven bij Gerard
van der Eem, Zuidertuindor-
plaan 23, 2015 HP Haarlem of
telefonisch: 023-5245719.
schaken
Het sterk bezette Koop
Tjuchemtoernooi in Groningen
is een prooi geworden voor de
Engelse GM Nigel Short. Jan
Timman en Boris Gelfand ein
digden gelijk op de tweede
plaats. Timman speelde een
voortreffelijk toernooi maar ver
loor onnodig van Short hetgeen
van beslissende invloed was op
de einduitslag. Ook Loek van
Wely deed het goed maar was in
sommige gevallen toch te
kwetsbaar. Loek heeft het wel in
zich om, net als Jeroen Piket,
een echt grote te worden.
Nog voor de feestdagen ver
schenen Yearbook 41 van New
in Chess en deel 67 van de In-
formator. De uitgave uit Alk
maar is meer toegespitst op de
theorie der openingen. Per deel
behandelt men een dertigtal
'surveys', veelal samengesteld
en geanaliseerd door bekende
(grrot) meesters en een (paar)
zeer grote artikels gewijd aan
een bepaalde variant of onder
deel daarvan. Dit keer werd
door de bekende Hongaarse on
derzoekers Lukacs en Hazai een
diepgaand onderzoek ingesteld
naar een onderdeel van het
Aangenomen Damegambiet.
Echt vakwerk voor de professio
nal en een vrijwel onuitputtelij
ke bron voor de corresponden
tieschaker. Het aardige van de
ze boeken is dat ook aan weinig
bekende openingen/varianten
de nodige aandacht wordt be
steed. In deel 41 treft de lezer
bijvoorbeeld uitgebreide theorie
aan, toegelicht met tientallen
partijen, van de Mieses variant
van het Schots met 7. Pd5;
het tweepaardenspel in de
naliand, Ulvestad variant met
het weinig gebruikelijke 6.h6;
De 'Black Knights Tango' (1. d4
Pf6; 2. c4 Pc6) en het Bogolju-
bov systeem tegen het Hol
lands. (1. d4 f5; 2. Lg5) In deze
laatste variant valt vooral op dat
de vroeger afgekeurde reactie 2.
h6; 3. Lh4 g5; wel degelijk
speelbaar blijkt te zijn!
Uit de rubriek 'combinaties'
van Informator 67 geef ik een
aantal partijstellingen ter oplos
sing. (Zie diagram 1 t/m 3). De
oplossingen geef ik in de ru
briek van volgende week.
De op zaterdag 14 december
afgebeelde 'Opgave van de
week', waarvan de oplossing
werd gegeven op 21 december
1996, leverde een reactie op van
de heer C.J. Top uit Haarlem.
De stelling waar het om draait
ziet er als volgt uit: (Wit: Kgl,
Tb7, Pa4, a2, b2, g2, h2. Zwart:
Kh7, Td2, Lb6, a7, c4, c5, g7.
Zwart aan zet wint). Oplossing:
1.Txb2; 2. Pxb2 c3. Tot zover
gaat onze briefschrijver ac-
coord. Ik gaf nu enkele moge
lijkheden die alle winnend spel
voor zwart te zien gaven met als
uiteindelijke conclussie dat
slechts 3. Txb6 nog kans op ver
dediging bood. De heer Top be
schouwt deze zet echter als een
fout en stelt dat na het ant
woord 3.axb6 de mogelijkhe
den voor wit zijn uitgeput. Dat
oordeel lijkt me onjuist want na
4. Pd3 staat wit gewonnen. In
plaats van 3. Txb6 stelt de heer
Top 3. Td7 voor, met als moge
lijk vervolg: 3.cxb2; 4. Tdl c4
5. Kfl c3; 6. Tbl c2; 7. Txb2
clD+; 8. Ke2 Dxb2+ en wit
geeft op. Inderdaad aardig ge
vonden maar dat deze variant
mooier is dan de auteursoplos
sing is vooral een kwestie van
smaak. Persoonlijk prefereer ik
de hoofdvariant, die een aantal
geniepige pionzetjes bevat.
Overigens kan zwart in de vari
ant van de heer Top (3. Td7)
onmiddellijk winnen door niet
op b2 te nemen doch direct 3.
c2 te spelen. (4. Pd3 c4+; enz.)
Graag wil ik trouwens aan u
kwijt dat ik met reacties als
hierboven vermeld ingenomen
ben. Uit ervaring is mij bekend
dat de wekelijkse opgave aan
veel lezers/lezeressen een stuk
genoegen verschaft. Maar ik
weet ook dat het tamelijk frus
trerend kan zijn als men het
idee heeft een alternatieve op
lossing of, nog erger, meent een
weerlegging te hebben gevon
den en niet direct een antwoord
krijgt. Schrijft u in dergelijke ge
vallen een briefje of briefkaart
naar mijn postadres: Postbus
44, 2080 AA Santpoort-Zuid. U
krijgt altijd antwoord!
OPGAVE VORIGE WEEK
(Wit: Kh3, Tal, a6, g2, g6.
Zwart: Kh5, Ta7, a4, b6, h6. Wit
aan zet wint). Oplossing: 1. g7!
Txg7. Na 1. Ta8 volgt 2. Txa4
Kg6; 3. Tg4+ enz. 2. Ta3! Een
zeer fraaie 'stille' zet waarvan de
bedoeling zo dadelijk blijkt. 2.
Tc7; 3. Tg3 a6; 4. a7! Txa7; 5.
Tg8! Ta4; 6. g4+ Txg4; 7. Txg4
b5; 8. Tg4! en wint.
NIEUWE OPGAVE
Zo'n 40 jaar geleden schafte
ik mij het boek 'Schaakstukken
spelen u voor' van Hans Bouw
meester aan. Het betekende in
feite mijn eerste stap naar de
wereld van de eindspelstudie.
Het boek van Bouwmeester be
treft een verzameling boeiende
eindspelstudies die mij al snel
enthousiast maakte voor deze
materie. Het eerste diagram in
dat boek betrof een studie uit
1930 van Paul Heuacker. (Zie
diagram 4) Dat brillante ideeën
met een minimum aan materi
aal uit te drukken zijn, leert ons
deze mooie studie.
filatelie
PTT POST heeft donderdag de door zelfkle
vende zegels omzoomde en voor verzame
laars heilloze weg vervolgd door de uitgifte
van twee rolzegels 'Honderd voor uw zaken'
en een velletje '20 voor uw verhuizing'.
De zelfklevende zakenzegels hebben
waarden van 80 en 160 cent en zitten op
rollen van honderd stuks. De rollen, be
doeld voor kleine zakelijke gebruikers, zijn
in aparte doosjes te koop voor 80 en 160
gulden. Verzamelaars kunnen dus niet ge
woon aan het loket een paar zegels halen,
maar zijn daarvoor aangewezen op de Ver-
zamelservice in Groningen.
Op de zegels pictogram-achtige beelden,
als het ware kleine waardepapiertjes, aldus
ontwerper Haico Beukers, die in 1995 met
de Panorama-Mesdagzegel debuteerde.
Beukers heeft ook een nieuwe tanding ont
worpen: staande zijden ongetand, boven
drie keer drie tandjes en onder geheel ge
tand.
Van de verhuiszegel zijn zegelbeeld (een
mannetje dat een straatnaambord met de
tekst 'verhuisd' omhoog hijst) en het beeld
van het velletje identiek aan die van 1 april
jl. De waarde is daarentegen opgetrokken
van 70 naar 80 cent (het drukwerktarief is
per 1 januari vervallen) en de zegels zijn nu
dus zelfklevend geworden.
In deze en enkele volgende rubrieken (in
het kader van de 'compleetheid') een korte
opsomming van de uitgiften in de laatste
maanden van 1996 (met uitzondering van
de reeds behandelde kerstuitgiften):
Vooruitlopend op een tariefsverhoging
per 1 januari heeft België 16 december een
17 frank-zegel (donkerblauw) met de beel
tenis van koning Albert II (type MVTM) uit
gegeven.
Grafieken van Janus Kamban (*1913)
sieren drie zegels die Faroer 16 september
uitgaf: 4,50 kr., schaapskudde; 6,50 kr., vis
sersboot op weg naar huis en 7,50 kr., ge
zicht op het oude Torshavn. Op 4 november
twee 4,50 kr.-zegels (kerk en altaar) gewijd
aan de kerk van Klaksvik; ook in boekjes: 4 x
altaar, 6 x kerk.
Finland gaf 6 september ter gelegenheid
van de 'dag van de postzegel' een velletje
met vijf 2,80 Fm.-zegels uit waarop wadvo
gels. Óp 9 oktober verscheen een boekje
'100 jaar strips' met acht 2,80 Fm.-zegels
die Finse stripsfiguren laten zien.
Groenland kwam 5 september nog met
een Europazegel 'beroemde vrouwen' van
4,50 kr. met daarop een portret van Ar-
narulunnguaq (expeditiedeelneemster,
1896-1933). Eveneens 5 september: boeg
beelden (15,00 kr. en 20,00 kr) en een velle
tje met een 4,25 kr. 50 öre-zegel met daar
op een gehandicapte die in een rolstoel
langs het strand wordt gereden. De kerstze
gels (4,25 kr. en 4,50 kr., stralende kinderen
en een ster) verschenen 7 november. Ook in
boekjes.
Ierland herdacht 17 oktober '100 jaar
film in Ierland' met vier 32p-zegel waarop
beelden uit Ierse films. De zegels zitten in
strippen van vier; er is ook een velletje uit
gegeven met daarin vier strippen. Oplage:
3,2 miljoen strippen.
Noorwegen herdacht 21 november één
van zijn briljantste schrijfsters, Amalie
Skram (1846-1905), met twee zegels: 3,50
kr.', portret en 15,00 kr., toneelscène uit haar
novelle Hellemyrsfolket, het volk van Helle-
myr. Oplage van beide zegels: 5 miljoen.
IJsland bracht 17 september twee zegels
in roulatie: 65,00 kr., 100 jaar Orde van de
Zusters van St. Joseph in IJsland en 150,00
kr., 150 jaar gymnasium in Reykjavik. De
Godafoss-waterval in Skjalfandafljot don
dert op een velletje met zegels van 90,00 kr.,
45,00 kr. en 65,00 kr., dat 9 oktober (Dag
van de postzegel) verscheen en dat tevens
attendeert op de postzegeltentoonstelling
Nordia 96. Het jaar werd 5 november afge
rond met twee kerstzegels (beelden, 35,00
kr., Maria en Kind en 45,00 kr., de Aanbid
ding) en een 45,00 kr.-zegel ter gelegenheid
van het 200-jarig bestaan van de domkerk
in Reykjavik.
Stempelnieuws—In januari maar één bij
zonder stempel en wel op de 26e ter gele
genheid van de 84e Filatelistendag die op
26 januari tijdens de Filatelistenbeurs in
Nieuw-Loosdrecht (24 t.e.m. 26 januari)
wordt gevierd. Correspondentie naar: PTT
Post de Verzamelservice, Postbus 30051,
9700 RN Groningen. Op omslag/ehvelop:
Stempel 84e Filatelistendag.