Leidsch
Dagblad
Totale chaos in Oost-Zaïre
Opnieuw flinke brand bij Duinrell
D66: Twee banen Schiphol
kunnen in toekomst dicht
jedisciplineerde rebellen
teersen in lege spookstad
Voetballer slikt tong in
Gele kaart voor doelpunt
NK Indoor-springen in Lisse
De Boer niet onder
indruk HSL-enquête
GOED NIEUWS
lAANDAG 4 NOVEMBER 1996
OPGERICHT 1 MAART 1860
Binnenland
Buitenland
Leiden
Chartermaatschappijen
B mijden vliegveld Beek na
kabinetsbesluit
Onderdrukking in
Indonesië neemt
toe
Juriste Meijdam doet
8 voorstel voor mildere
vorm van adoptie
Cultuur en Kunst
Harry Mulisch
M maakt furore
in Amerika
LOSSE NUMMERS ƒ1,75
ZATERDAG ƒ1,95
IKAVU FRANS VAN DEN HOUDT
JRRESPONDENT
e jonge rebel trekt een revol-
!r als we de villa betreden van
an Kambanda, voormalig pre-
ler van Rwanda en een van de
istichters van de volken-
lord in dat land. Kambanda
ionde sinds 1994 in alle rust
luxe in dit huis aan het Kivu-
•er. Iedere kamer wordt met
|t wapen in de aanslag geïn
jecteerd, maar er is niemand
Is we te lang blijven rond-
igen, wordt Banyamulenge-
jmmandant Nicolas Ruheka
igeduldig. „We hebben nog
:er werk te doen. Bukavu is
|g altijd niet voor honderd
icent veilig." Zondag wordt
neld dat er bij het vliegveld
ig wordt gevochten.
"et is zaterdagmiddag, drie
[gen nadat Bukavu in Oost-
e is ingenomen door de Ba-
tamulenge, de opstandige Zaï-
ïe Tutsi's. Als eerste journalis-
n doorkruisen we de stad. Tot
kort een plaats met
0.000 inwoners en een luxu-
is vakantieoord voor Zaïres
ïlgestelden, nu een spookstad.
)g maar weinig gevluchte in-
jners zijn teruggekeerd. De
eeste tegen de heuvels ge-
DEN HAAG WILLEM SPIERDIJK
plakte huisjes zijn nog leeg en
afgesloten.
Onwerkelijk is het om zo'n
grote stad midden op de dag in
complete stilte gehuld te zien.
Pas na lang zoeken ontwaren
we een paar mensen. Het stads
centrum is compleet uitgestor
ven, op zwaarbewapende rebel
len na die wegversperringen be
mannen. Ze zijn getooid met
zwarte, rode en groene baretten
en duidelijk veel beter georgani
seerd dan hun collega's in Uvi-
ra. Ze zijn gedisciplineerd. Be
velen worden direct opgevolgd
en onze bescherming, uit angst
kennelijk voor scherpschutters,
nemen ze heel serieus.
Hun etnische achtergrond is
divers. Het zijn niet alleen Ba-
nyamulenge, maar ook andere
Zaïrezen en Rwandezen. De au
to waarin de commandant rijdt,
heeft een NL-sticker. Langzaam
beginnen veel stukjes van de
puzzel op hun plaats te vallen
en wordt duidelijk dat de op
stand van de afgelopen weken
goed was georganiseerd. Je ver
overt niet zomaar drie steden
Uvira, Bukavu en nu ook
Goma in ruim een week tijd.
2: Jezus, wanneer
houdt het moorden eens op?
LEEUWARDEN GPD
Het werd zaterdagavond ake
lig stil in het Cambuursta-
dion. Na dertien minuten in
de wedstrijd Cambuur-Go
Ahead Eagles botsen Geert
Jelle de Vries (Cambuur) en
Cees Marbus (Eagles) in een
poging een hoge bal te kop
pen met hun hoofden tegen
elkaar. Beide spelers gingen
gestrekt, maar Marbus (ex-
speler van Noordwijk) bleef
roerloos op zijn buik liggen.
Clubarts Theo Velsink van
Cambuur, constateerde dat
Marbus, zijn tong had inge
slikt. „Ik heb de tong met
mijn vingers naar buiten ge
haald. Het is levensbedrei
gend als je er niet snel bij
bent." In het Medisch Cen
trum Leeuwarden werd later
ook een hersenschudding ge
constateerd.
Het was gisteren overigens
toch een gedenkwaardige dag
voor Cees Marbus. Aan het
begin van de middag had hij
op weg naar het stadion zijn
auto total-loss gereden.
Keeper omspelen, bal op de
doellijn leggen en liggend in-
coppen. Altijd leuk, dacht
spits Marnix van der Gun van
het Haagse HW tijdens het
duel in de derde klasse zon
dag tegen Alkmania uit
Roelofarendsveen. Helemaal
niet leuk, vond scheidsrechter
Zatar. 'Gevaarlijk spel' wegens
te laag kopen, 'spelbederf en
een gele kaart voor Van der
Gun. Omdat het zijn tweede
was, mocht hij bij de stand 2-
1 meteen inrukken. HW hield
die voorsprong met tien man
vast.
Van der Gun protesteerde
niet tegen de beslissing. „De
scheidsrechter kwam uit Sy
rië, sprak gebrekkig Neder
lands, ik dacht: het heeft geen
zin om in discussie te gaan.','
HW laat het er overigens niet
bij zitten. Zodra de HW-spits
wordt geschorst, wil de club
in beroep gaan.
AMSTERDAM GPD
lumping Indoor Lisse GIL)
mag eind januari het Neder
lands Indoorkampioenschap
springen organiseren. Dat is
bekendgemaakt op de laatste
dag van Jumping Amsterdam.
Tevens zal het evenement al
op woensdag beginnen, waar
mee het vijf dagen gaat du-
rn.
In slechts zes jaar tijd is
lumping Indoor Lisse uitge-
d tot het grootste in-
door-evenement in de regio.
Lisse weet zich altijd verze
kerd van een grote opkomst
van de Nederlandse spring-
top. Het goed georganiseerde
evenement werd door de Ne
derlandse ruiters gezien als
een generale repetitie voor
het winterkampioenschap
een week later in de Leidse
Groenoordhallen. Lisse neemt
nu de organisatie over van
Leiden.
Lisse zal het hippische eve
nement verplaatsen van de
HoBaHo-hallen naar de gro
tere Bakkerhallen in Lisse,
waar twee keer zoveel ruimte
is (tienduizend vierkante me
ter).
(N
Ruim miljoen vluchtelingen Epidemieën dreigen Moord en doodslag in kampen
HET WOORD IS AAN
John Clare
Wanneer het leven een
tweede druk had, wat zou ik
dan een boel in de proeven
veranderen.
Totale chaos heerst in Oost-Zaïre. Zaïrese opstandelin
gen en Rwandese eenheden hebben het Zaïrese leger uit
grote delen van de regio verdreven. Meer dan een mil
joen vluchtelingen zijn voor het geweld op de loop. Ge
vreesd wordt dat onder hen binnen enkele dagen epide
mieën van cholera en dysenterie uitbreken. Hulporgani
saties hebben het gebied verlaten.
mensen bezwijken aan de ge
volgen van diarree. Artsen zon
der Grenzen voorziet op korte
Aan de oever van het Kivu-meer termijn epidemieën die duizen-
is het grootste vluchtelingen- den slachtoffers per dag kunnen
kamp ter wereld gevormd. Er maken. Vooral gebrek aan
zijn gevechten uitgebroken om schoon water is daaraan debet,
de laatste voorraden voedsel en De Hutu-vluchtelingen heb-
water. Elke dag zouden duizend ben niet alleen gevaar te duch-
NAIROBI-GISENYI-GENÈVE
Rtr-GPD-ANP-AFP-DPA
ten van Rwandese soldaten en
Tutsi-rebellen, maar ook van el
kaar. Mensen die al in de kam
pen zaten, vermoorden nieuw
komers met kapmessen en
knuppels. De vluchtelingen
worden verder beroofd (en vaak
gedood) door Zaïrese regerings
soldaten die voedsel zoeken.
Door de sterfgevallen hangt
een geur van ontbinding boven
de tentenkampen. De macht in
de kampen is in handen van
Hutu-extremisten, die in 1994
achter de massamoord zaten op
Tutsi's in Rwanda.
De militaire situatie is ondui
delijk, al staat wel vast dat de
steden Goma, Bukavu en Uvira
in handen zijn van opstandige
Zaïrese Tutsi's. Volgens waarne
mers bemoeien Rwandese troe
pen zich steeds vaker met de
strijd. De Rwandese regering
zegt echter dat haar troepen
slechts voor enkele korte vergel
dingsacties de grens met Zaïre
zijn overgestoken.
In de Zaïrese hoofdstad Kins
hasa eisten nationalisten in het
weekeinde dat premier Kengo
wa Dondo de opstandelingen
met kracht het hoofd biedt. Er
werden Rwandezen en Tutsi's
De internationale gemeen-
De harde wind speelde de brandweer parten bij het bestrijden van het vuur.
WASSENAAR AAD RIETVELD
Een felle brand heeft zaterdagmorgen twee
horecagelegenheden en een supermarkt op
de camping van attractiepark Duinrell gro^
tendeels in as gelegd. De drie gebouwen
waren onderdeel van het overwegend uit
hout opgetrokken complex De Kildcertuin.
Er vielen geen slachtoffers. De directie van
Duinrell schat de schade op drie miljoen
gulden.
De brand ontstond rond acht uur in café
restaurant Brasserie. Personeel was daar
bezig met de voorbereiding van het ontbijt,
waarbij een omgevallen kaars het tafellaken
vlam deed vatten.
Het vuur greep snel om zich heen en toen
de Wassenaarse brandweer kwam, sloegen
de vlammen al uit het dak. De stormachtige
wind zorgde ervoor dat het vuur hevig op
laaide en ook de andere delen van het com
plex eettent De Kikkertuin en een super
marktin brand zette. Het kostte de
brandweer twee uur om de vuurzee onder
controle te krijgen.
De brand was moeilijk te blussen. De har
de wind speelde de brandweer parten, het
vuur raasde als een sneltrein door het com
plex. In een opslagplaats explodeerden gas
flessen en schoten de vlammen soms tien
meter omhoog. De Wassenaarse brandweer
kreeg assistentie van collega's uit Den Haag
en Leidschendam.
Bij de brand kwamen dikke zwarte rook
wolken vrij. Volgens metingen leverde de
NVJ dreigt met
acties voor CAO
publieke omroep
HILVERSUM GPD
De Nederlandse Vereniging van
Journalisten (NVJ) en de Neder
landse Vereniging van Omroep
medewerkers (NVO) dreigen
met acties bij de publieke om
roep. Zij verwijten de omroep-
werkgevers (NOS en Wereldom
roep) dat deze het overleg over
een nieuwe CAO hebben laten
mislukken. Ze eisen vóór 19 no
vember een reactie op een brief
waarin zij de onderhandelaars
van de werkgevers zwaar onder
vuur hebben genomen.
Er wordt al een jaar lang ge
praat over een nieuwe CAO
voor het omroeppersoneel. De
brief van de NVJ wordt niet on
dersteund door de andere on
derhandelaars binnen de om
roep, de Dienstenbonden van
CNV en FNV. Steffe Bak van de
Dienstenbond CNV: „Wij zijn
ronduit verbijsterd door het ge
drag van de NVJ, omdat er uit
zicht was op een CAO. We heb
ben nog wel geprobeerd om de
NVJ op andere gedachten te
brengen, maar dat is niet ge
lukt", aldus Bak vanmorgen.
Bij aanleg van luchthaven in zee
DEN HAAG WIM BANK
Een luchthaven in zee voor de kust bij IJmui-
den mag geen tweede nationale luchthaven
worden. Als zo'n plan doorgaat, moet Schiphol
twee banen sluiten en moet het aantal nacht
vluchten omlaag. Daardoor ontstaan er wellicht
ook mogelijkheden om meer woningen te bou
wen in de regio. D66-fractievoorzitter Gerrit Jan
Wolffensperger gaf dit standpunt van de demo
craten gisteravond in het tv-programma Net
werk.
Volgens Wolffensperger kunnen de Buiten-
veldertbaan en de Kaagbaan dicht, als er elders
nieuwe banen worden aangelegd. Die twee ba
nen geven volgens D66 de meeste overlast.
Sluiting van de Kaagbaan zou een forse vermin
dering van overlast kunnen geven in de regio
Leiden en het zuiden van Haarlemmermeer.
De nieuwe luchthaven moet een snelle
spoorverbinding met Schiphol krijgen, zodat de
afhandeling van passagiers en vracht daar kan
blijven. Het beperken van nachtvluchten wil
D66 in Europees verband regelen, zodat dit niet
ten koste gaat van de concurrentiepositie van
Schiphol.
Ook premier Kok ziet mogelijkheden voor
een luchthaven in zee. Als voorbeeld ziet hij de
internationale luchthaven Kansai op een kunst
matig eiland in de baai van Osaka. De premier
landde daar vanmorgen voor een driedaags be
zoek aan Japan. Kansai ligt vijf kilometer uit de
kust bij Osaka en is met een brug aan het vaste
land verbonden. Het project heeft in totaal 20
miljard gulden gekost. De luchthaven verwerkt
18 miljoen passagiers per jaar.
Volgens de PvdA zou een luchthaven in zee
het bestaande Schiphol moeten vervangen. In
dat geval kunnen alle banen dicht, aldus PvdA-
kamerlid F. Crone. Verder wijst hij zijn D66-col-
lega er op dat de Aalsmeerbaan meer overlast
veroorzaakt dan de Kaagbaan.
De WD vindt de voorstellen van Wolffens
perger 'prematuur'. „De discussie over nut en
noodzaak van de tweede luchthaven moet nog
beginnen. Het kabinet denkt nog anderhalf jaar
nodig te hebben om gegevens te verzamelen",
aldus het WD-kamerlid Verbugt.
De discussie over een nieuwe luchthaven is
actueel geworden omdat Schiphol veel sneller
groeit dan verwacht en mogelijk al in 2003 de
grens van 44 miljoen passagiers bereikt. Om die
reden sprak luchthavendirecteur Smits zich on
langs uit voor een luchthaven bij IJmuiden.
schap beziet intussen wat ze
kan doen. Artsen zonder Gren
zen wil snel naar het rampge
bied terug, maar vraagt wel mi
nimale veiligheidsgaranties. Die
zijn er nu niet. Ook het Rode
Kruis en de VN-vluchtelingen
organisatie UNHCR wensen
veiligheidsgaranties. Op hun
hoofdkwartieren in Genève
wordt gehoopt dat met inzet
van militairen een veiligheids-
corridor in het leven kan wor
den geroepen. Maar de VS en
de Europese Unie sluiten mili
tair ingrijpen vooralsnog uit.
Paard rent over
A9 van Velsen
naar Haarlem
VELSEN GPD
Een paard dat gistermiddag via
de autosnelweg A22 op de A9
was terechtgekomen, heeft op
beide wegen een uur lang kilo
meterslange files veroorzaakt.
Het dier was rond vijf uur ont
snapt uit een manege in Velsen.
Met zwaailicht en sirene ach
tervolgde de politie de viervoe
ter, waarna het dier bij het Rot-
tepolderplein kon worden ge
vangen. Daar laadde de mane
gehouder het paard in een aan
hanger.
De westelijke rijbanen van de
vierbaanswegen moesten tijde
lijk worden afgesloten. De poli
tie zette tien mensen in om het
verkeer tegen te houden en het
paard te vangen. Het dier raakte
licht gewond aan een been.
5712° 87130 7712°
70% 60% 30%
10% 20% 40%
Uitgebreid weeroverzichtop pagina 12
VANDAAG 26 PAGINA'S
Binnenland
Buitenland
Cultuur
Economie
Feiten en meningen2
Kerk en Samenleving8
Mode12
Multimedia25
Randstad
10
7,8,9
13
0
RTV/programma's
Schrijvende lezers
Sport15 t/m 24
Strips 12
Uitgaan
26
Musicalgezelschap Otis
brengt 'Ticket to the musical
II' in de Stadsgehoorzaal in
Leiden, waarvooreen kor
tingsbon.
'Grote meerderheid voor Bos-variant'
FOTO HIELCO KUIPERS
rook geen gevaar op voor de volksgezond
heid. Maar voor de zekerheid werd bewo
ners van woningen in de omgeving wel
aangeraden ramen en deuren gesloten te
houden.
De Wassenaarse brandweer heeft al enige
tijd de handen vol aan het plaatselijke at
tractiepark. De politie besloot in oktober
een speciaal rechercheteam te formeren dat
onderzoek doet naar het grote aantal bran
den op Duinrell. Meestal zijn het caravans
op het campingterrein die in lichterlaaie
staan. Maar in de zomer ging ook een hou
ten uitkijkplatform bij de attracties Splash
en Waterspin in vlammen op. De politie wil
weten of één of meer brandstichters het
hebben gemunt op het park. Duinrell juicht
het politie-onderzoek toe.
DEN HAAG WILCO DEKKER
Minister De Boer (ruimtelijke
ordening en milieu) is niet erg
onder de indruk van een blik-
semenquête waaruit blijkt dat
86 procent van de ondervraag
den vindt dat de hogesnelheids
lijn (HSL) langs de bestaande
snelwegen A4 en Al3 moet, de
zogeheten Bos-variant. De
steekproef werd gehouden on
der 220 Nederlanders. „Dan
kun je toch moeilijk roepen dat
heel Nederland de Bos-variant
wil", schamperde De Boer gis
teren in het tv-programma Bui
tenhof.
De bliksemenquête werd ge-
houden door de zogeheten bre
de HSL-coalitie, waarin onder
meer de ANWB en de Kamer
van Koophandel Haaglanden
zitting hebben. Volgens de
steekproef steunt slechts zeven
procent van de ondervraagden
de variant die het kabinet wil,
met een tunnel onder het Groe
ne Hart.
Van de WD-stemmers zou
ook 78 procent kiezen voor de
Bos-variant, maar WD-leider
Bolkestein is daar niet erg van
onder de indruk. „Ik kan me
best voorstellen dat Jan en alle
man ergens een mening over
heeft. Maar de regering regeert
op basis van nauwkeurige stu
dies. Ik hou me dan ook aan de
kabinetsvariant."
De ministers De Boer en Jor-
ritsma gaan vandaag opnieuw
met de Kamer in de slag over
het traject van de HSL. De WD
staat als enige volledig achter
het tracé van het kabinet. De
PvdA en D66 zien vooralsnog
meer in de Bos-variant. Het
CDA, dat de HSL eigenlijk over
het bestaande spoor wil, lijkt
bereid de PvdA en D66 aan een
meerderheid te helpen. Het is
echter de vraag of beide rege
ringspartijen van die hulp ge
diend zijn, en zich niet alsnog
voor het kabinetsplan uitspre
ken.
Volgens het Platform Hoge
snelheidstrein Nederland, dat
tegen de Bos-variant en tegen
het kabinetsplan is, probeert
minister Jorritsma (verkeer) het
kabinetsbesluit er bij de Kamer
door te jagen, voordat die een
belangrijke studie onder ogen
krijgt. Daaruit zou blijken dat de
capaciteit van het bestaande
net veel groter wordt als dat een
stroomsterkte krijgt van 25.000,
volt tegen 1.500 nu. Dat zou een
nieuw HSL-spoor overbodig
maken en 2,5 miljard gulden
schelen, aldus het platform.
NIEUWE ABONNEES ONTVANGEN DE KRANT
DE EERSTE 2 WEKEN GRATIS.
la, dal is goed nieuws. Dus neem ik uu een abonnement.
1. controle bezorging)
Na de eerste twee weken betaal ik mijn abonnement:
Per maand a
_J Per kwartaal
O acceptgiro (f. 91,20)
O automatisch (f. 90,20)
n envelop, zonder postzegel,
OF BEL 071-51 28030
8 "712141"4001 14"
maandag t/m vrijdag
