Smaak
Goede prestaties Montignac komt met eigen producten
vragen om een
gezonde voeding
Smakelijke zomeroogst bewaren in weckpot
VRIJDAG 14 JUN11996
Wie goede prestaties wil leveren bij het sporten, zal ge
zonde voeding moeten nemen waarin alle noodzakelij
ke voedingsstoffen zitten en die voldoende energie
geeft. Het slikken van supplementen zal niet snel tot
prestatieverbetering leiden. De stelling 'baat het niet,
het schaadt ook niet' gaat lang niet altijd op.
De reclame voor voedingssupplementen belooft spor
ters gouden bergen en velen van hen kopen deze pre
paraten dan ook gretig. Toch zijn er meestal geen we
tenschappelijke bewijzen dat ze de prestaties werkelijk
verbeteren. Bestaan er wel supplementen die betrouw
baar zijn en effect sorteren?
Sinds strenger wordt gecontroleerd op doping in de
sport is de belangstelling voor supplementen die zich
tussen voeding en geneesmiddelen bevinden sterk toe
genomen. De sporters wordt door fabrikanten met in
formatie bestookt. Informatie die er vaak wetenschap
pelijk verantwoord uitziet. Maar dat is schijn.
Spirulina
Spirulina is een algenproduct. Het wordt aangeprezen
als: 'geeft energie', 'om af te slanken' en 'remt de eet
lust'. Beweringen die op zich al tegenstrijdig zijn. Een
eeüustremmende werking is voor een sporter natuur
lijk geen voordeel, maar een nadeel.
Spirulina bevat per tablet slechts enkele kilocalorieën
aan energie. Eiwitten levert het product nauwelijks,
hoewel het wel als eiwitbron wordt aangeprezen.
Dat het rijk zou zijn aan vitamine B12 is inmiddels ook
achterhaald. Met nieuwe analysetechnieken is geble
ken dat het om stofjes gaat die wel lijken op vitamine
B12, maar niet die functie hebben.
Daarentegen bevat spirulina wel hoge gehaltes aan
zware metalen, zoals nikkel en kwik(zilver). Bovendien
is spirulina - en dat geldt ook voor andere algenprepa-
raten - rijk aan nucleïnezuren, die worden afgebroken
tot urinezuur. Mensen met een verhoogd urinezuurge-
halte in het lichaam, bij jicht bijvoorbeeld, moeten
daarom voorzichtig zijn met spirulina en algenprepara-
ten in het algemeen. Voor het verbeteren van sport
prestaties via deze preparaten bestaat geen enkel be
wijs.
Pollen
Pollen, Royal jelly of Bee pollen zijn stuifmeelprepara-
ten. Daarvan wordt onder andere beweerd dat er goede
voedingsstoffen in zitten en dat ze het centrale zenuw
stelsel en het immuniteitssysteem (afweersysteem van
het lichaam tegen ziekten) gunstig beïnvloeden. Hier
voor is geen enkel wetenschappelijk bewijs te vinden.
Wat een gebruiker van pollen die allergisch is voor
stuifmeel (hooikoorts) kan overkomen, is dat hij er ern
stige (ademhalings)problemen doorkrijgt, vooral bij
duurinspanningen in de zomer. Uit een medische pu-
blikatie blijkt zelfs dat mensen in shock geraakt en ge
storven zijn na het gebruik van pollen. Het percentage
mensen dat ervoor allergisch is, is slechts klein, maar
de gevolgen kunnen zeer ernstig zijn.
Vitamine B18
Om u uit de droom te helpen: vitamine B18 bestaat
niet. Het werd in een fitness-shop verkocht als 'dubbel-
potente vitamine'. Achteraf bleek het te gaan om vita
mine B6 en vitamine B12 in één capsule. Toch beweer
den mensen dat het echt werkte, maar dat zat kenneijk
'tussen de oren'...
Zo'n placebo-effect (iemand heeft de stellige overtui
ging dat iets werkt terwijl bewezen is dat dit niet kan)
valt bij eenderde van de mensen waar te nemen. Als zij
niet weten of ze een werkzame of onwerkzame stof
slikken, zullen ze stellig beweren dat de onwerkzame
stof een positieve werldng op hun lichaam heeft.
Volgens de Fransman Michel Montignac zijn
onze eetgewoonten steeds slechter geworden.
We eten grote hoeveelheden voedsel met een
lage voedingswaarde, zoals aardappelen, of
hoog-geraffineerd voedsel zoals suiker en witte
bloem. Door deze slechte gewoonten worden
onze stofwisselingsprocessen steeds meer ver
stoord, doordat ons een aantal noodzakelijke
bestanddelen worden onthouden zoals vezels,
mineralen, sporen-elementen en essentiële vet-
Dit zou allemaal tot dat bekende buikje leiden,
eventuele vetzucht en allerlei beschavingsziek-
ten als suikerziekte, problemen van maag en
darmen, kanker, hart- en vaatziekten, allergiën
en vermoeidheidsverschijnselen. Dit proces kan
worden gestopt en worden gekeerd door onze
eetgewoonten te veranderen. „Om dat te doen
verliezen we niet alleen veel kilo's, maar raken
we ook verzekerd van een betere gezondheid in
het algemeen en van een grotere vitaliteit in het
bijzonder", weet Montignac zeker.
Anders dan wordt verondersteld heeft het cho
lesterol in eten weinig te maken met het choles
terol in het bloed. Het organisme zelf produ
ceert zijn eigen cholesterol uit bepaalde vetten.
Volgens Montignac is ook aangetoond dat een
van de belangrijkste oorzaken voor ziekten van
hart en bloedvaten is gelegen in het overmatig
eten van producten die het bloedsuikergehalte
sterk doen toenemen (suiker, aardappelen, wit-
De vinaigrettes van Montignac zijn, net zoals een te bloem, bier)Daarentegen doet wijn (bij
hele reeks andere eigen producten, nieuw voor Ne- voorkeur de rode) het cholesterolgehalte weer
derland. dalen.
foto uit het boek ve fast cuisine van monticnac De methode Montignac is een dieetmethode en
is gebaseerd op een juiste selectie en combina
tie van voeding. De methode wil op de eerste
plaats informeren en opvoeden, omdat kennis
en begrip essentieel worden geacht voor het be
halen van blijvende resultaten: begrip van onze
stofwisseling en spijsvertering, en kennis van de
verschillende soorten voedingsmiddelen. ,,De
methode is geen keurslijf en kan snel ingepast
worden in het huiselijke, sociale en professio
nele eetpatroon. Zij biedt daarbij tevens vele
gastronomische mogelijkheden", vindt Montig-
Onder zijn naam is begin deze maand een hele
reeks voedingsmiddelen op de Nederlandse
markt gebracht, op basis van de principes van
zijn methode. Het gaat om authentieke produc
ten, zonder suiker en met veel vezels; goede
koolhydraten met een lage glycemische index,
volgens het basisprincipe van de methode
Montignac. Ook het aandeel onverzadigde vet
zuren is hoog.
Zo zijn verkrijgbaar: geroosterd volkorenbrood,
pasta's op basis van volkorenmeel van biolo
gisch verbouwde harde tarwe, chocolade met
een cacaogehalte van zeventig tot 85 procent,
jams zonder toevoeging van suiker of andere
zoetmiddelen en producten uit de Provence,
zoals ratatouille, gaspacho, vissoep, alsmede
olijfolie extra vierge, biologisch geteeld, azijn
Balsamique en gedroogde vruchten, sojapro-
ducten, sauzen en wijnen.
De eerste producten uit eigen
moestuin worden al weer volop
gegeten. Spinazie, sla, andijvie,
raapsteel en straks komen ook nog
de boontjes, kersen, aardbeien,
frambozen en bessen. Wat doe je
er allemaal mee als alles ineens
wordt geoogst? Achter elkaar
opeten, verwerken of conserveren.
Invriezen is van deze tijd, conser
veren is een oude, maar nog altijd
zeer betrouwbare en vooral ook
smakelijker conserveermethode.
Wat bij invriezen aan smaak ver
dwijnt, blijft bij wecken vaak ge
handhaafd.
Enkele tientallen jaren terug was
het heel gebruikelijk om het groen
te- en fruitoverschot uit de tuin te
wecken en als wintervoorraad op
te slaan. Op het platteland werd
het veel gedaan maar ook mensen
uit de stad met een volkstuin had
den in de zomermaanden de ketel
op het vuur staan met weckglazen
erin. 'Wecken' is in de volksmond
een algemene term geworden voor
het steriliseren van voedingsmid
delen. Door verhitting in inmaak -
glazen worden levensmiddelen
(ziekte)kiemvrij gemaakt en kun
nen daarna lang worden bewaard.
De beginselen van het steriliseren
van groenten werden al in de 18de
eeuw uitgevonden door de Frans
man Appert. De Duitsers Johann
Weck en Georg van Eyck richtten
rond de eeuwwisseling een fabriek
op waar op grote schaal inmaak-
glazen en inmaakketels werden ge
produceerd. Zij brachten op die
het steriliseren van fiuit,
Het wecken van (groente en) fruit is gelukkig geen noodzakelijke plicht meer
om in het levensonderhoud te voorzien, maar in de hobbysfeer kan het net als
het maken van jam en wijn en het bakken van brood een plezierige bezigheid
groenten en vlees naar de huis-
houdens. Fabrikant Weck liet ieder
glas voorzién van een aardbeiteken
met zijn naam, zodat er al gauw
werd gesproken van weckpotten
en wecken.
Tuinopbrengst
In eigen land heeft de fabriek nog
steeds een flink afzetgebied. De
tuinopbrengst is vaak te groot voor
de diepvriezer en dan wordt er in
gemaakt. Zomers staan in de grote
Duitse warenhuizen de ketels met
thermometer, flessen, rubberen
ringen en metalen klemmetjes uit
gestald. In ons land zijn de weck-
benodigdheden niet altijd uit voor
raad leverbaar.
Hoe gaat wecken in zijn werk? Ge
vulde weckglazen worden op een
rooster gestapeld in een grote pan
of inmaakketel met water. De tem
peratuur wordt op honderd graden
gebracht en de Vulling gaat door de
verhitting uitzetten. De overdruk
die in het glas ontstaat perst de
lucht, stoom en eventueel iets van
de vloeistof door het deksel van
het weckglas naar buiten. Omge
keerd kan er geen lucht en kook
water in het weckglas komen. Na
het weckproces vormt zich bij het
afkoelen onderdruk in het glas en
de deksel wordt erop vastgezogen.
De veerklemmen die de deksel met
rubberen ring op hun plaats hiel
den zijn overbodig geworden.
Boontjes
Sperziebonen en snijbonen zijn al
tijd bijzonder populair geweest om
in te maken maar ook andere bo
nen, erwten en asperges worden
nog veel geweckt. Veel groenten-
soorten en bonen steriliseert men
bij honderd graden, vruchten wor
den tot tachtig graden verhit om
dat ze anders stuk koken en niet
meer als taartdecoratie of desert -
versiering kunnen dienen. Doordat
vruchten zuren bevatten en de mi
cro-organismen in een zure omge
ving snel vernietigd worden, kan
met een lagere temperatuur wor
den volstaan. Niet alleen groenten
en vruchten maar ook vlees, bouil
lon en zelfs (marmer)cake kan
worden ingemaakt. Het cakebeslag
wordt niet in metalen cakevormen
a ronde glazen
i. Na afkoeling gaan de
cakes voor een half uur in de steri-
liseerketel en blijven daarna een
halfjaar goed. Als een cilinder glij
den ze uit de pot evenals de kren
tenbroodjes uit blik die bij de ma
rine worden gegeten. Bij gebruik
van de inhoud geen mes tussen
pot en deksel duwen maar even
aan het rubberen lipje trekken om
te verbreken.
PUZZEL
OPGAVE
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal:
1. grijs; 5. psyche; 9. tweetal;
10. bergplaats; 11. maanstand;
13. gedroogde druif; 15. voeg
woord; 16. oude vochtmaat; 18.
Europese rivier; 19. jong dier;
20. garen; 22. binnenjaloezie;
24. een weinig; 26. deelbaar
door twee; 27. ik (Lat.); 29.
staatshoofd; 31. Trans-Europa-
express; 33. rijstbrandewijn; 36.
inwendig orgaan; 38. oude munt;
40. leersoort; 41. bevestiging;
42. behoeftig; 44. deel van het
lichaam; 45. administratieve
troepen; 46. heiligenbeeld; 48.
maanstand; 49. groet; 50. godin
van de dageraad; 52. ontvangka
mer; 53. armee.
Verticaal:
1vergevingsgezind; 2. jongens
naam; 3. deel van een etmaal; 4.
belofte; 5. grimas; 6. crjfer; 7.
maanstand; 8. plectrum; 12. be
richt; 14. kant; 15. Ierland; 17.
grondstof; 19. daarenboven; 21.
spil; 23. voorzetsel; 25. kruis
boog; 27. Europeaan; 28. lof
dicht; 30. zweep; 32. tractor;
34. kier; 35. bazige vrouw; 36.
momenteel; 37. adellijk; 39. af
keuren; 40. bek; 43. ambtshalve
(Lat. afk.); 46. kunsttaal; 47.
Noach; 49. bijwoord; 51. soorte
lijk gewicht.
OPLOSSING
CRYPTOGRAM
plasma
o-m-e-c-f
prive-h-d
u-s-sleur
schot-u-u
--a--stuk
oogwit
1 - e o
maniak
HEINZ
m-a 0-/-s a1&-/-t.s/ /_s~
m-m-/-a/-z o-o-k
TOM POES
Heer Bommel en het ontstoffen
Heer Ollie kwam langzaam tot zich
zelf. Hij betastte voorzichtig zijn le
dematen en ging recht zitten, terwijl
hij mompelde:W-waar b-ben ik?".
„Beneden", zei het vrouwtje. ,,0",
prevelde heer Ollie. „Beneden... net
wat ik dacht. En ik ben nog heel. Het
is niet te geloven wat een heer van
mijn stand verduren kan. Ach, hoe
vreselijk was dit alles!"
„Wat deed u eigenlijk?" vroeg het
mensje. „Wat wilde u in die verschre-
velde waterblaas?"
„Vliegen", zei heer Bommel kort.
Mevrouw de War barstte in een gie
rend gelach uit. „Vliegen?" riep ze.
„Met een bal water de lucht in?" Het
idee! Nee, vliegen kan je alleen, als je
goed ontstoft bent, hoor! Schrevelen
maakt zwaar, meneertje. Dat is het
werk van mijn zoon Oole. Een handi
ge jongen, daar niet van. Maar vlie
gen kan hij niet. Dat kan ik alleen op
mijn stoffer!" Met deze woorden
wees ze op de bezem - en heer Ollie,
die zijn leed reeds weer begon te ver
geten, wierp er een begerige blik op.
Dit zag Tom Poes. Geheel ademloos
van het rennen naderde hij het
groepje nog net op tijd, naar hij
dacht. „Vergeet dat vliegen nu
maar", zei hij. „We moeten een an
dere manier zoeken om vooruit te
komen." „Onzin, jonge vriend",
sprak heer Bommel. „Ik moet me
aanpassen aan de gebruiken van mij
nieuwe vaderland - en daarom wil ik
deze bezem kopen. Hoe duur kost
hij, goede vrouw?"
H
W
R
ZATERDAG 15 JUNI 1996
Zon- en maanstanden
Zon op 05.19 Zon onder 22.00
Maan op 05.17 Maaïï onder 21.09
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 04.05 16.35 03.38 16.08
Laag 12.24 12.05
Weerrapporten 13 juni 20 uur:
DOOR JAN VISSER
Zon, zon en nog eens zon. We zitten nog niet eens op de helft van de
maand en nu al is zo'n 65 a zeventig procent van het normale aantal
uren juni-zon geregistreerd. Daar komen dezer dagen nog wel wat
uren bij want dankzij een tussen Engeland en Nederland gelegen ho-
gedrukgebied behoudt het weerbeeld z'n zeer zonnige karakter. Van
daag dus ook een stralende dag en in een zwakke tot matige noord tot
noordoostelijke luchtstroming stijgt de temperatuur tot 19 a 20 gra
den. Morgen en overmorgen lopen de thermometers in een overwe
gend zwakke, meest noordoostelijke luchtstroming op tot boven de
20 graden. Op zondag tot gemiddeld 23 a 24 graden.
Maandag wordt de 25 graden overschreden maar daarna opnieuw een
overgang naar koeler weer. Op de oceaan ontstaat namelijk een vol
gend hogedrukgebied dat positie kiest tussen IJsland en Ierland. De
ze ontwikkeling heeft tot gevolg dat de wind opnieuw uit noord tot
noordwestelijke richting gaat waaien. Tevens drijven er met de stro
ming wolkenvelden mee. Een terugval halverwege de maand juni
staat in de Volksweerkunde bekend als de Schaapscheerderskou.
Vroeger maakte men van deze periode gebruik om schapen van hun
wollige vracht te ontdoen omdat deze beesten last hebben van de fel
le zomerzon op hun kale huid. De periode waarin de Schaapskoude
zich het meest voordoet is tussen 18 en 24 juni.
Gisteren veel zonneschijn in de kustgebieden maar in het oostelijk
deel van Noord-Holland verschenen ook stapelwolken aan het zwerk.
De temperaturen liepen op tot waarden omstreeks 17 a 18 graden.
Gisternacht in het binnenland verrassend koud met in Overloon in de
Peel zowaar nog vorst aan de grond.
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
vrijdag.
Noorwegen:
In het midden en noor
den in het algemeen
flink wat wolkenvelden
en een grote kans op
regen. Vooral rond Oslo
geregeld zon. Maxima
zondag van 12 graden
in het noorden tot 22
in de omgeving van Os
lo.
Zweden:
Perioden met zon en
droog. Morgen in het
midden en noorden
nog tamelijk veel be
wolking, maar op de
meeste plaatsen droog.
Zondag maxima rond
22, in het noorden on
geveer 17 graden.
Denemarken:
Flinke perioden met zon
Morgen nog tamelijk veel wind.
Maximumtemperatuur zondag rond
20 graden.
Engeland, Schotland, Wales en Ier
land:
Rustig, .vrij zonnig en droog weer.
Zondag in Schotland ook enkele
wolkenvelden. Middagtemperatuur
rond 22 graden, in Schotland en
kele graden lager.
België en Luxemburg:
Droog en veel zon. Maxima rond 22
graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Flinke zonnige perioden en droog.
Middagtemperatuur van 23 graden
in het noordoosten tot 28 in het
zuidwesten. Langs de Kanaalkust
maxima rond 20 graden.
Portugal:
Zonnig, morgen langs de westkust
mogelijk wolkenvelden. Droog.
Maxima van 28 graden aan zee tot
36 plaatselijk in het binnenland.
Madeira:
Zonnige perioden. Droog. Middag
temperatuur ongeveer 25 graden.
Spanje:
Overwegend zonnig. In het binnen
land 's middags en 's avonds een
'kleine kans op een lokale onweers
bui. Zeer warm met maxima rond
35 graden; aan zee middagtempe
ratuur circa 27 graden.
Canarische Eilanden:
Zonnig, aan de noordkant van de
eilanden ook enkele wolkenvelden.
Droog. Middagtemperatuur aan zee
ongeveer 26 graden.
Marokko:
Westkust: zonnige perioden, en in
de namiddag en avond een kleine
kans op een onweersbui. In het zui
den plaatselijk ook mist of laag
hangende bewolking. Maxima vlak
aan zee tussen 23 en 29 graden.
Tunesië:
Perioden met 'zon en lokaal kans op
een onweersbui. Middagtempera
tuur vlak aan zee ongeveer 30 gra
den.
Zuid-Frankrijk:
Flink veel zon, en vooral in de Al
pen en Pyreneeën aanhoudende
kans op een lokale regen- of on
weersbui. In het oosten geleidelijk
meer wind. Middagtemperatuur
meest tussen de 25 en 30 graden.
Mallorca en Ibiza:
Veel zon en middagtemperatuur
rond 29 graden.
Italië:
Zonnig. In de namiddag en avond
vooral in het zuiden en in de ber
gen lokaal onweer. Maxima onge
veer 30 graden, aan zee en in het
noorden iets lager.
Corsica en Sardinië:
Overwegend zonnig en vooral van
daag kans op een onweersbui. Mid
dagtemperatuur ongeveer 29 gra
den, op Corsica iets minder warm.
Malta:
Zonnig en morgen een kleine kans
op onweer. Middagtemperatuur on
geveer 31 graden.
Griekenland en Kreta:
Zonnig. In Griekenland een enkele
regen- of onweersbui. Op de
Egeïsche Zee waait een stevige
noordelijke wind. Middagtempera
tuur ongeveer 30 graden, op de ei
landen in de Egeische Zee circa
26. Morgen iets minder warm.
Turkije en Cyprus:
Aan de Turkse zuidkust en op Cy
prus zonnig en warm. Aan de Turk
se westkust soms veel wind en
vooral morgen kans op een regen-
of onweersbui. Middagtemperatuur
vaak 30 graden of hoger. Morgen
in het westen iets lager.
Duitsland:
In het algemeen flink zonnig. Voor
al vandaag in het noorden ook wol
kenvelden en veel wind en in het
New York licht bew
uiterste zuiden een kleine kans c
onweer. Middagtemperatuur va
16 graden laangs de noordkust tot
22 lokaal in het midden en zuiden
Zwitserland:
Aan de noordflank van de Alpen al
en toe zon en eerst nog een kleine
kans op onweer. In het zuiden ov
wegend zonnig. Enige daling
temperatuur met op morgen me
ma van 21 graden in het noorden
tot 26 rond Locarno.
Oostenrijk:
Perioden met zon en vrijwel overal
droog. Maxima dalend naar
21 graden op morgen.
Polen:
vandaag vooral in het noorden wol
kenvelden en kans op wat regen.
Morgen perioden met zon en vr
wel overal droog. Maxima rond I
graden, in het noorden iets lager.
Tsjechië en Slowakije:
Flinke perioden met zon en vrijwel
overal droog. Maxima ongeveer 20
graden.
Hongarije:
Vandaag een kleine kans op een
bui. Verder perioden met zc
droog. Daling van de middagtem
peratuur naar ongeveer 21 graden
op morgen.
