Leidsch
Dagblad
'Bankroet dreigt voor
sociale huursector'
'Zieke kunstuiting' in Leidse sociëteit
Examen op zee desnoods midden in de nacht
Weinig kans
op redding
voor Fokker
Kamer wil plan voor
aanpak IRT-affaire
Rectificatie
Kwartaalwinst Shell
stijgt met 37 procent
Kamerfracties willen
debat over 'Suri-gate'
GOED NIEUWS
DONDERDAG 9 ME11996
Binnenland
OPGERICHT 1 MAART 1860
•Buitenland
Eén portie lever al
gevaarlijk voor
ongeboren kind
Coalitieregering
Turkije dreigt nu
al uiteen te vallen
•Cultuur en Kunst
Adèle Bloemendaal
9 maakt met 'De Gidsen'
rentree op theaterpodia
LOSSE NUMMERS 1,75
ZATERDAG ƒ1,95
•Sport
Paris Saint Germain
cip met Europa Cup 2
koning te rijk
BREESTRAAT 146 LEIDEN
Casema: Kabel
biedt veel meer
mogelijkheden
noordwuk peter van der hulst
Voor grote bedragen verkochten
gemeenten de afgelopen jaren
hun kabelnetten aan bedrijven
zoals Casema. Gisteren werd in
Noordwijk tijdens de introduc
tie van 'pay-per-view' duidelijk
waarom de kabelexploitanten
zo diep in de buidel tastten. Be
taaltelevisie is slechts één van
de mogelijkheden die het kabel
net biedt. Casema is van plan in
de komende jaren tal van dien
sten aan te bieden, van alarme
ringssystemen voor ouderen tot
allerlei internetfaciliteiten. Ui
terlijk per 1 januari 1998 als
de Tweede Kamer een wetswij
ziging heeft doorgevoerd waar
door concurrentie met PTT Te
lecom mogelijk is wil Casema
zelfs telefoondiensten gaan
aanbieden.
Door aanpassingen van het
kabelnet krijgt Casema meer
dan honderd kanalen tot haar
beschikking. Dat maakt de mo
gelijkheden voor het aanbieden
van andere diensten ongekend,
zo bleek gisteren ook tijdens de
presentatie. „Het gebruik van
elektronische media is niet
meer weg te denken. Voor In
ternet heb je nu nog een perso
nal computer nodig. Wij willen
ervoor zorgen dat allerlei infor
matie uit Internet ook op de te
levisie beschikbaar komt", kon
digde adjunct-directeur netbe-
heer van Casema, G. Lieverse,
Daarnaast komt er een soci
aal-medisch alarmeringssys
teem. In Den Haag doen hulp
behoevenden daar nu al erva
ringen mee op. „Via de kabel is
er dan direct telefooncontact
met degene die om hulp
vraagt." Telefonie is een volgen
de wens van Casema. „Het mag
nu nog niet, maar er komt wel
een wetswijziging aan. We zijn
dan ook al zeer ver met de voor
bereidingen van een telefoon
net over de kabel." Ook wil Ca
sema de kijker meer zeggen
schap geven over de zenders op
de buis. Naast een basispakket
van zo'n 20 tot 30 kanalen ko
men er allerlei keuzepakketten.
Belangrijke Amerikaanse toele
veranciers van Fokker voelen er
weinig voor om tegen afbraak-
prijzen onderdelen te leveren
om een tijdelijke verlenging van
de vliegtuigproductie in Neder
land mogelijk te maken.
Als de curatoren de Amerika
nen niet kunnen overhalen om
tegen sterk verlaagde prijzen te
leveren, dan is alle kans op een
redding van Fokker verkeken.
Vermoedelijk zal dan in juli tot
liquidatie worden overgegaan.
Dat melden welingelichte bron
nen rond de failliete vliegtuig
bouwer.
Het gaat om commerciële le
veranciers van electronica, lan
dingsgestellen en boordsyste
men als Rockwell-Collins,
Menasco en Northrop-Grum-
man. De curatoren van Fokker
reizen momenteel met enige re
gelmaat naar de VS om hun
'doorwerk-scenario' toe te lich
ten.
De risico-dragende partners
DASA, Shorts en Rolls-Royce
zouden wel bereid zijn de prij
zen van respectievelijk de rom
pen, vleugels en motoren te ver
lagen.
Pagina 20:
Volkshuisvesting vindt veronderstellingen voorbarig
Positie officier Van der Veen wankel
HET WOORD IS AAN
Doris Day
Rimpels zijn erfelijk. Ouders
krijgen ze van hun kinderen.
weersverwachting
Tientallen miljarden guldens komen de woningcorpora
ties de komende vijftien jaar te kort als de overheid niet
te hulp schiet. Nieuwbouw en het opknappen van de wo
ningvoorraad slurpen zo veel geld op, dat een bankroet
dreigt voor de sociale huursector.
den haag gpd
Dit stellen de koepels van wo
ningbouwcorporaties naar aan
leiding van een uitgelekt onder
zoek over de huursector. Het
ministerie van volkshuisvesting
noemt deze conclusie „voorba
rig en onjuist, want de bereke
ningen zijn puur theorie".
De koepels voorzien een te
kort dat in het jaar 2009 oploopt
tot 23 miljard als de huren niet
extra stijgen. Ze baseren zich op
het rapport Toekomst sociale
huursector na de brutering' dat
in opdracht van het ministerie
van volkshuisvesting is opge
steld. De koepels, Nationale
Woningraad en NCIV, conclu
deren. dat er tot 2009 zeker 65
miljard gulden nodig is om de
voorraad betaalbare huizen op
peil te houden. Vooral de wo
ningen uit de jaren zestig en ze
ventig zijn toe aan onderhoud.
Daarnaast is er behoefte aan
nieuwbouw.
Staatssecretaris Tommei heeft
ernstig bezwaar tegen het
doemscenario van de koepels
en spreekt van een theoretische
excercitie. Hij benadrukt dat „Fi
nanciële continuïteit van de
sector uitgangspunt blijft van
het beleid". Dat neemt niet weg
dat de bezorgdheid groot is. De
corporaties moeten zelf hun
boontjes doppen en vrezen
enorme tekorten als de huren
niet met ten minste 3,8 procent
blijven stijgen. Ze vinden dat de
overheid het wonen betaalbaar
moet houden met extra huur
subsidie of door extra mee te
betalen aan nieuwbouw en op
knapbeurten.
Blijft die hulp uit, dan kunnen
de koepels niet bouwen in de
uitbreidingsgebieden aan de
rand van de grote steden, de zo
genoemde Vinex-gebieden.
Daar is behoefte aan huizen
met een huur van ten hoogste
700 gulden in de maand, maar
die kunnen zonder subsidie niet
worden gebouwd.
Het ministerie vindt dat de
corporaties voorbarige conclu
sies trekken. De investeringen
voor de komende jaren zijn nog
niet bekend, evenmin als rente
of het huurbeleid.
den haag gpd/jan kuys
De coalitiepartijen PvdA, WD
en D66 hebben vandaag in de
Tweede Kamer twee moties in
gediend. De ministers Dijkstal
en Sorgdrager wordt gevraagd
in de maand september in het
kader van de IRT-affaire met
een plan van aanpak te komen.
Daarnaast willen de drie partij
en dat het ambtenarenregle
ment voor politiefunctionaris
sen zodanig wordt veranderd,
dat politiemensen aan de top
kunnen worden verplaatst naar
een andere functie.
Intussen is al duidelijk dat
maatregelen zullen worden ge
nomen tegen de Haarlemse of
ficier van justitie mr. O. van der
Veen wegens het fout inlichten
van de minister van justitie over
een onderzoek naar XTC-smok-
kel. Welke maatregelen is nog
den helder peter van egmond
Onder de 183.000 scholieren
voor wie vanochtend de eind
examens zijn begonnen, be
vindt zich een handjevol bijzon
dere kandidaten. Matrozen, of
ficieren en onderofficieren die
examen willen afleggen, moeten
dat op het marineschip doen,
zelfs als dat in het Caribisch ge
bied ronddobbert. En precies
tegelijkertijd met hun Neder
landse medekandidaten. Ook
als dat midden in de nacht is.
Zo kan het voorkomen dat
matrozen om drie uur 's nachts
over hun examenopgaven gebo
gen zitten. Want, zou het exa
men uitgesteld worden tot over
dag, dan kunnen malafide kan
didaten hun antwoorden door
gespeeld krijgen uit Nederland.
Dat ze midden in de nacht
moeten zwoegen geeft niet,
vindt J.R. Koenoe, hoofd bureau
onderwijs bij de marine. „De
mensen zijn dat wel gewend.
Op een marineschip moet je
toch steeds beschikbaar zijn."
Komt er tijdens het examen on
verhoopt een vijandelijk schip
in zicht of moet er onverwacht
geoefend worden, dan worden
de examens een uurtje opge
schort.
„Het is dan zo'n kabaal aan
boord dat ze zich toch niet kun
nen concentreren", legt Kóenoe
uit. „Maar de commandant
moet de kandidaten dan wel
goed in de gaten houden. Ze
mogen geen contact opnemen
met het buitenland. De controle
daarop wordt wel steeds moei
lijker, sinds de komst van de
zaktelefoons."
Examens afnemen in het bui
tenland vergt toch al extra
maatregelen. De verzegelde en
veloppen met examenopdrach
ten worden door de marine nog
eens extra verzegeld voordat ze
naar het schip van bestemming
worden gestuurd. Wanneer het
schip gedurende lange tijd geen
Leerlingen van het Vlietlandcollege in Leiden keken met spanning toe, hoe de enveloppen met de opdrachten, werden ontzegeld. Vanochtend stipt
r begonnen de eindexamens op de middelbare scholen.
haven aandoet, kunnen de op
drachten per helikopter worden
bezorgd. „Zo'n helikopter wordt
toch aü regelmatig ingezet. Ge
zien de bezuinigingen hebben
de schepen namelijk weinig re
serveonderdelen aan boord. En
omdat er regelmatig wat kapot
gaat moet men die per helikop
ter vanaf, het vasteland aanvul
len", aldus Koenoe.
Op het schip zorgt de com
mandant dat (onder-jofficieren
surveilleren tijdens het e
Na afloop gaan de antwoorden
in een kluis. Weer verzegeld en
per aangetekende post gaat de
enveloppe naar Nederland.
Eenmaal is het voorgekomen
dat de enveloppe in de kluis
bleef liggen. Bij aankomst in
FOTO LOEK ZUYDERDUIN
Nederland kwam ze weer boven
water, enkele weken te laat. De
besloot dat
ongeldig was ge
worden, en de kandidaat moest
het examen (op kosten van de
marine) over doen.
Onbekende beschrijft moordzaak in bloed
leiden erna straatsma
Een bloederig gedicht, getiteld
'Moordzaak', heeft voor de no
dige commotie gezorgd in de
Leidse sociëteit De Burcht. In
de hal van het gebouw was door
een onbekende man een oude
prijzen wc-deur gedeponeerd, waarop
irk-sce- in bloed de moord op een jon
getje stond beschreven. Eige
naar Jan van der Stoep vond de
kunstuiting 'dermate ziek' dat
hij de politie inschakelde.
In een aan de redactie van
deze krant gerichte brief laat de
schrijver van het gedicht, onder
het pseudoniem 'Kamoe Ezla',
weten dat het niet zijn bedoe
ling was om personen te kwet
sen. „Kunst van de straat op de
straat", schrijft Ezla in zijn brief.
„Daarom heb ik op 17 april
mijn gedicht Moordzaak in het
portiek van De Burcht gedepo
neerd."
Na zijn actie kwam hij er 'via
via' achter dat de eigenaar van
de sociëteit zich lam was ge
schrokken van zijn poging beel
dende kunSt met tekst te com
bineren. „Nu heb ik het gevoel
gekregen een poëtische aanslag
te hebben gepleegd. Dat is
mooi, ik ben wellicht de eerste
dichter die wegens terroristi
sche activiteiten wordt gezocht.
Maar, het is absoluut niet mijn
bedoeling mensen persoonlijk
te kwetsen. Ik spreek niemand
persoonlijk aan, noch wens ik
zelf persoonlijk aangesproken te
worden. Vandaar mijn pseudo
niem." De briefschrijver kondigt
tevens een nieuwe 'aanslag'
aan. Deze zal 'milder van aard'
zijn en is komende week 'ergens
in de binnenstad te vinden'.
Van der Stoep waarschuwde
op 17 april de politie omdat hij
vreesde dat de maker van het
besmeurde paneel met de ge
welddadige tekst daadwerkelijk
een jongetje had omgebracht.
„Het was erg bizar en een der
mate ziek iets dat ik de politie
heb gebeld. Misschien is er wel
iets in Leiden gebeurd dacht
ik." t
De politie kwam, zag dat het
gedicht Moordzaak met echt
bloed was geschreven en no
teerde voor de zekerheid de
tekst. De zaak werd verder met
rust gelaten. Van der Stoep:
„Overigens heeft een bewaker
de man buiten gesignaleerd.
Die zag hem lopen en dacht dat
hij een gewone deur bij ons
kwam afleveren. Volgens hem
was het een heel normaal per-
Het 'tekst-object' is door Van
De aanbiedingen van onze groenteboer van deze
week moeten zijn:
Jonagold zachtzore handappel
kilo 1,fP§
Mango - AD
per stuk I jlïl
Komkommer DQ
per stuk «J«|
De aanbiedingen zijn geldig t/m zaterdag
code: 19.09.96
niet bekend. Minister Sorgdra
ger wacht eerst een onderzoek
naar de verwijtbaarheid van
Van der Veen's optreden af.
De Tweede Kamer, bezig met
de behandeling van het rapport
van de commissie-Van Traa,
noemde het foutief inlichten
van het parlement gisteren een
onverkwikkelijke zaak. Op basis
van door Van der Veen verstrek
te informatie heeft Sorgdrager
tot twee keer toe de Kamer ver
keerd beantwoord.
Kamerleden waren gisteren
hoogst verbaasd dat de minister
niet eerder heeft ingegrepen.
Volgens Sorgdrager zou dat ten
koste zijn gegaan van de zorg
vuldigheid. Zij noemde de wijze
waarop Van der Veen in deze
XTC-zaak met geheime infor
matie is omgegaan een
'verzachtende omstandigheid',
maar, 'hij heeft een verkeerde
afweging gemaakt
Tijdens hetzelfde debat drong
de Kamer aan op spoedig eer
herstel voor de Haarlemse CID-
rechercheurs Van Belzen en
Limmen. Zij zitten al bijna twee
jaar thuis. Zij zijn geschorst na
het wegnemen van een floppy
met informatie over de omstre
den opsporingsmethoden. De
avonturen met de floppy heb
ben eraan hijgedragen dat de
deze methoden van de politie in
Kennemerland in de openbaar
heid kwamen. Daarom noemde
onder anderen het CDA-Kamer-
lid Hillen het een schandaal dat
eerherstel zo lang heeft ge
duurd.
Pagina 3:
Kennemerland lacht, Kenne
merland huilt
Kabinet haast zich niet in
IRT-affaire
ssTiïïr 4*/i6°
ncenSg 20%
ÏSÏÏS&S? 40%
772010723°
30% 30%
40% 40%
Uitgebreid weerovei
rzicht op pagina 14
1 VANDAAG 30 PAGINA'S 1
Binnenland
3,5
Boeken
12
Buitenland
7
Cultuur9,10,11,12
Economie6
Feiten en meningen2
Kerk en Samenleving18
Randstad20
Regio17,18,19,21
RTV/programma's15
Smaak14
Sport
Strips
Uitgaan
25,26,27
14
Drie kaartjes halen en maar
twee betalen met de bon in
de krant van vandaag voor
de film The Age of Innocence
in het Cultureel Centrum in
Voorschoten.
Rotterdam anp1995 tot 1,74 miljard pond dit
jaar. Het resultaat valt hoger uit
De winst over het eerste kwar- dan analisten hadden verwacht,
taal van de Koninklijke Shell Zij hadden een kwartaalwinst
Groep is met 37 procent geste- van hooguit 1,54 miljard pond
gen van 1,24 miljard pond in voorzien.
«gpd
CDA, Groen Links en PvdA stu
ren aan op een confrontatie met
de ministers Van Mierlo van
buitenlandse zaken en Pronk
van ontwikkelingssamenwer
king over de rol van Nederland
in Suriname gedurende de jaren
tachtig. De fracties denken er
sterk aan de beide bewindslie
den voor een debat naar de
Tweede Kamer te roepen.
Maar eerst willen ze schrifte
lijk opheldering over het ge
bruik van ontwikkelingsgeld
voor wapenaankopen voor het
Junglecommando van Bruns-
wijk in Suriname, eind jaren
tachtig. De fracties hebben gis
teren vragen ingediend naar
aanleiding van een reeks ont
hullende artikelen in deze krant.
Daarin meldden bronnen,
onder wie een majoor b.d. van
de Nederlandse Inlichtingen
dienst, dat de Nederlandse re
gering op de hoogte was van die
wapenaankopen. Ook zouden
de decembermoorden (1982) te
voorkomen zijn geweest, als de
ambassade waarschuwingen se
rieus had genomen. Tevens zou
de Nederlandse regering van te
voren op de hoogte zijn geweest
van de coup door Bouterse.
CDA, GroenLinks en PvdA
willen van de beide bewindslie
den weten of het waar is dat
ontwikkelingsgeld via het Zeis
ter Zendingsgenootschap, dat
destijds in Suriname actief was,
zijn gebruikt voor wapenaanko
pen door het Junglecommando.
En zo ja, of Pronk daar destijds
van op de hoogte was.
der Stoep in de galerieruimte
van De Burcht opgeslagen.
„Nee, niet voor een expositie.
Het ding ligt hier tijdelijk, totdat
de kraak het komt ophalen."
NIEUWE ABONNEES ONTVANGEN DE KRANT
DE EERSTE 2 WEKEN GRATIS.
Ja, dat is goed nieuws. Dus neem ik nu een abonnement.
e weken betaal ik mijn abonnement:
nd automatisch (f. 31,30)
O acceptgiro (f. 9
Deze bon in een envelop, zonder postzegel.
Letdsch Dagblad. Abonnee-service.
Antwoordnummer 10050.2300 VB Leiden
OF BEL 071-51 28030
712141 "4001 14"
maandag t/m vrijdag