rovincie moet conflict
binnen Gevulei oplossen
Warmtebron zeer schadelijk voor milieu
D66'ers in de clinch over gemeentelijke herindeling
'Baggerprobleem' wellicht opgelost
Leiden Regio
b!
Onderzoek ophalen bedrijfsafval
Extra parkeerplaatsen
bij ziekenhuis illegaal
INSDAG 30 JANUAR11996
chef henny van egmond. 071 5356414. plv -chef
^rouw breekt heup
(/Assenaar Een 88=jarige Wassenaarse heeft vanmorgen haar
leup gebroken bij een val in haar huis aan de Kerkstraat. De
touw is naar het Bronovo-ziekenhuis in Den Haag overge-
racht. De oorzaak van het ongeval is niet bekend.
Klaverjassen bij Oranjevereniging
pDERDORP» Een wisselbeker, porties vlees en vele andere prijzen
lijn vanavond te winnen tijdens de traditionele klaverjasvved-
ïrijd van de Oranjevereniging in Leiderdorp. De strijd barst om
io.ÓO uur los in het gebouw van buurtvereniging Zijlkwartier aan
e Van der Marckstraat. Er kan ook worden gesjoeld. Inschrijven
lost drie gulden.
Leidse wethouder merkt 'geen bal' van medewerking buurgemeenten
leiderdorp judy nihof
lini-molentocht in Warmond
rmond/leiden»
lt schoolgaande jeugd uit War
end en de Leidse Merenwijk
,jii de vrije woensdagmiddag
week benutten voor een
iaatstocht met start en finish
de IJsclub Warmond (naast
Dekker-tenniscomplex). De
ijsclub heeft een ronde van twee
kilometer uitgezet, een mini-
molentocht. Tussen 14.00 en
15.00 kunnen scholieren van 6
tot en met 13 jaar starten vanaf
de ijsbaan. De schaatstocht
voert vervolgens over de nabij
gelegen ringsloot. Elke scholier
krijgt een stempelkaart mee.
Zet bestuurders van D66 uit allerlei hoeken bij el
kaar. en de meest uiteenlopende meningen over
de noodzaak van een gemeentelijke herindeling
vliegen om je oren. Hoe gevoelig het onderwerp
ligt, zelfs binnen één partij, werd gisteren duide
lijk tijdens een gisteravond in de Muzenhof in
Leiderdorp gehouden bijeenkomst waar D66-be
stuurders van overheid, provincie en gemeenten
met elkaar en met het publiek in discussie gin
gen.
Terwijl het landelijke verkiezingsprogramma
van D66 geen twijfel laat bestaan over de nood
zaak van gemeentelijke herindeling, bleef kamer
lid O. Scheltema er vaag over, had het provinciale
statenlid Han Weber nog geen standpunt, hield
de Leidse wethouder P. Langenberg een warm
pleidooi voor herindeling en keerden de bestuur
ders van de gemeenten Oegstgeest, Voorschoten
en Leiderdorp zich er fel tegen. En dat voor een
partij die zo ongeveer claimt de vernieuwing van
het (lokaal) openbaar bestuur te hebben uitge
vonden.
..Het is triest als je allerlei mensen van D66 ver
schillende meningen ziet hebben." merkte ie
mand uit het publiek op. Volgens kamerlid Schel
tema kon je daaraan merken dat D66 een 'echt
grote partij' aan het worden is. „Ook binnen D66
zie je tegengestelde belangen." Maar er is volgens
haar één gemeenschappelijk punt waarbij de de
mocraten elkaar vinden. ,,We moeten een be
stuur hebben dat democratisch gecontroleerd
kan worden, dus geen vage samenwerkingsver
banden."
Volgens Scheltema moet nader onderzoek uit
wijzen of gemeentelijke herindeling de oplossing
is voor de problemen waar een centrumgemeen
te als Leiden en de omliggende kleine gemeenten
mee te maken hebben. „Een ding is belangrijk.
Ga er gezamenlijk naar kijken en niet met je rug
naar de centrumgemeente toe," drukte ze de be
stuurders van de de kleine gemeenten op het
hart.
Maar ook gisteravond bleven de kleintjes te
gensputteren. Ze denken niets bij een samenvoe
ging met Leiden te winnen. Ze hebben de indruk
te moeten opdraaien voor de problemen van Lei
den, waarvoor ze hun eigen identititeit nog moe
ten inleveren ook.
Volgens de Leidse wethouder Langenberg zijn
de problemen van Leiden, zoals het gebrek aan
woningbouwlokaties en bedrijventerreinen, óók
de problemen van de randgemeenten. Deze pro
blemen kunnen 'slagvaardiger' worden opgelost
door de omliggende gemeenten bij Leiden te
voegen. De randgemeenten vinden echter dat ze
al allerlei oplossingen aandragen. „Daar heb je
geen gemeentelijke herindeling voor nodig",
vond de Voorschotense wethouder H. Smits. De
Oegstgeester wethouder M. Poelmans noemde de
Broek -en Simontjespolder als voorbeeld waarbij
'een gemeente als Oegstgeest tot inzicht komt' en
'samen met Leiden woningbouwplannen gaat
ontwikkelen'.
De Leidse wethouder l angenberg hoorde de
opmerkingen met stijgende verbazing aan. „Er
was jarenlang gesteggel met Oegstgeest voor no
dig. Ik merk geen bal van medewerking van de
buurgemeenten. Integendeel, als ik van de vier
bussen die per uur via Voorschoten door de Leid
se Breestraat rijden er twee schrap sta ik voor
mijn eigen commissie beroep- en bezwaarschrif
ten tegenover een wethouder uit Voorschoten."
Ook over het verlies van hun identiteit moeten
de regiogemeenten niet zo zeuren, vond Langen
berg. „Leiden heeft ook niet één identiteit. De
Slaaghwijk is heel anders dan de Stevenshof. Als
het om identiteit gaat, zie ik alleen krokodilletra-
nen."
J. Pool, statenlid voor D66, moest hem gelijk
geven wat zijn woonplaats Leiderdorp betreft.
„Dit dorp is niet meer dan de Albert Heijn en het
Meubelplein."
jporschoten, Wassenaar en Leiderdorp houden poot stijf
iiderdorp, Voorschoten en Wassenaar blijven weigeren
irik maar één cent mee te betalen aan het debacle van de
Hidse scheidings- en vergistingsinstallatie. De drie ge-
jöeenten hebben via een advocaat het bestuur van de
djovincie Zuid-Holland gevraagd te bemiddelen in het
ejnflict dat ze hebben met de Gevulei, de Gemeenschap-
Hlijk Vuilverwerking Leiden en omstreken. Voordat de
ie|ovincie ingrijpt, willen de gemeenten de zaak nog een
(er bespreken binnen de Gevulei.
tl
(j)en monica wesseung
de negen Gevulei-gemeen-
hebben er drie nooit mee-
laan aan de voorbereidingen
nh in Leiden een scheidings-
vergistingsinstallatie te bou-
o|n. De SVI werd afgeblazen
ejidat een dergelijk installatie
eel milieuhinder zou geven.
De zes zogeheten SVI-gemeen
ten (Leiden, Oegstgeest, Sassen-
heim, Zoeterwoude, Warmond
en Alkemade) leden hierdoor
een verlies van enkele miljoe
nen guldens.
De zes hoeven het geld echter
niet op te hoesten, want het
provinciaal Afvalverwijderings-
bedrijf (Proav), heeft die scha
depost overgenomen. Die over
name van de schulden is onder
deel van het 20-jarig contract
dat de Proav en Gevulei hebben
afgesloten. Mede in ruil voor de
overname van de 2,5 miljoen
gulden schade mag de Proav 20
jaar achtereen het afval van de
Gevulei afvoeren en verwerken.
Bovendien krijgt de Proav de
kennis die inmiddels door de
Gevulei over SVI's is opgedaan.
Het tarief waarvoor de Proav
het Gevulei-afval verwijdert en
verwerkt, ligt niet vast. Het
Proav bouwt in Moerdijk een
SVI en als daardoor de verwer-
kingsprijs per ton afval sterk
daalt, dan hoeven de Gevulei-
gemeenten ook slechts die lage
re prijs te betalen. In dat geval
mag het Proav wel een paar gul-
1 tlden «.monica wesseung
je negen gemeenten van de
tevulei (de Gemeenschappe-
pke Vuilverwerking Leiden en
pmstreken) bekijken of het
ïogelijk is het bedrijfsafval
jedkoper te verwijderen dan
]u het geval is. In een groot
intal gemeenten wordt het
(fval van bedrijven nu nog
peds als huishoudelijk afval
én dus met de gewone vuilnis-
lagen) opgehaald. Onderzoek
thoet uitwijzen of het ophalen
dp commerciële wijze kan ge-
ieuren, zoals in Leiden al het
jfivaL
i Gemeenten zijn wettelijk
Jerplicht om het huishoudelijk
afval op te halen. Die verplich
ting geldt niet voor het afval
dat bedrijven produceren.
Sommige gemeenten, zoals
Leiden, laten bedrijven betalen
voor het ophalen van het be
drijfsafval en doen dit ook met
aparte wagens. Andere, zoals
Oegstgeest, kennen een derge
lijk commercieel 'afvalbedrijf
Ook voor de kleinere ge
meenten kan commercialise
ring echter aantrekkelijk zijn.
Gemeenten als Oegstgeest
(niet alleen klein, maar ook
nog eens niet bepaald indus
trieel), produceren echter te
weinig bedrijfsafval om in hun
eentje een financieel gezond
bedrijfsafvalproject te draaien.
Daarom wordt nu in Gevul-
ei-verband gekeken of samen
werking mogelijk is. De eerste
stap wordt deze weken gezet:
alle gemeenten moeten een
enquête invullen over wat zij
met het bedrijfsafval doen. Di
recteur P.G. Peters van de Ge
vulei verwacht in april met een
voorstel ter verbetering van de
afvoer van bedrijfsafval te kun
nen komen.
De negen gemeenten produ
ceren gezamenlijk 8000 ton be
drijfsafval per jaar. Aan huis
houdelijk afval komt er elk jaar
60.000 ton vrij.
den meer rekenen om zo de 2,5
miljoen gulden schade van de
SVI-Leiden enigzins te compen
seren.
Het contract staat niet ter dis
cussie. Voorschoten, Leiderdorp
en Wassenaar willen echter wèl
profiteren van de prijsverlaging
als gevolg van de bouw van een
SVI in Moerdijk, maar weigeren
dan ook akkoord te gaan met de
paar guldens 'opgeld' bestemd
om de voorbereidingen van de
SVI-Leiden mee te betalen. „Wij
hebben nooit meegedaan en
betalen dus ook niet mee", zo is
het standpunt van de drie.
Tot nu toe was het conflict
onoplosbaar. De drie hebben
daarom een advocaat in de
hand genomen en die heeft op
zijn beurt de provincie om be
middeling verzocht. Die stap
wordt niet in dank afgenomen,
zo bleek gistermiddag tijdens de
vergadering van de Gevulei.
Voorzitter J. Laurier noemde het
'niet direct bevorderlijk voor
een goede bestuurlijke verhou
ding' dat de drie gemeenten de
provincie inschakelen zonder
eerst hem daarvan de verwitti
gen.
Wethouder Van der Poel van
Voorschoten maakte op zijn
beurt duidelijk dat de drie er de
buik vol van hebben steeds
weer als profiteurs te worden af
geschilderd. „Er is hier een za
kelijk verschil van inzicht en dat
moet opgelost worden".
Afgesproken is volgende
maand toch nog maar een keer
te proberen binnen de Gevulei-
geledingen uit de impasse te
komen. Lukt dat niet, dan komt
de provincie 'in het spel'.
leiderdorp» Twee enorme appa
raten, van elk ongeveer 1500 ki
logram, zweefden vanmorgen
door de lucht voor de ogen van
de patiënten van het St.Elisabeth-
ziekenhuis aan de Simon Smit-
weg in Leiderdorp. Omdat deze
zogeheten stroomsterilisatoren
niet gewoon door de deur kon
den, moesten er hijskranen aan te
pas komen om ze door de ramen
naar binnen te takelen. Door de
werkzaamheden was de hoofdin
gang van het ziekenhuis enige
tijd versperd. De stroomsterilisa
toren zijn nodig om medische in
strumenten, voor bijvoorbeeld
operaties, onder verhoogde druk
te ontsmetten. De kersverse ap
paraten maken deel uit van een
vernieuwing van de afdeling cen
trale sterilisatie. Daarmee is in to
taal 600.000 gulden gemoeid.
FOTO HOL VAST/MARK LAMFRS
lektrotechnisch ingenieur Van den Bossche bindt strijd aan met overheden
schriften ingediend bij de ge
meente Voorschoten. „Niet zo
maar gebrabbel, maar stuk voor
stuk studies en metingen naar
de schadelijke effecten."
Waar het Van den Bossche
vooral om gaat is dat de overhe
den de WKK's promoten als
milieuvriendelijke energieleve
raars. „Ik ontken niet dat ze het
broeikaseffect verminderen,
maar de schadelijke uitstoot
van stikstofoxide en salpeter
zuur wordt genegeerd. Ik be
schouw de WKK's ook niet als
installaties, maar als elektrici
teitscentrales. Alle stroom die ze
opwekken, gaat naar de ener
giebedrijven. Van die WKK bij
tuinder Hendriks kan heel
Leidschendam van stroom wor
den voorzien."
De gemeente Leidschendam
heeft de installatie aan de Veur-
sestraatweg zonder milieuver
gunning laten bouwen. Volgens
nieuwe richtlijnen van het rijk
mag dat. Van den Bossche
waarschuwt voor de gevolgen.
„Een catastrofe voor het milieu.
Overheden suggereren dat er
niets aan de hand is, tuinders
weten van niets. Maar ik zal me
er in vastbijten."
leiderdorp judy nihof
De ongeveer 100 extra par
keerplaatsen, die vorig jaar bij
het Rijnland Ziekenhuis in Lei
derdorp zijn aangelegd, blij
ken illegaal te zijn. Volgens de
juristen van de commissie be
roep- en bezwaarschriften
heeft de gemeente Leiderdorp
ten onrechte vrijstelling van
het bestemmingsplan ver
leend om de aanleg mogelijk
te maken. De gemeente had
hiervoor een procedure moe
ten volgen, waarbij ook toe
stemming van de provincie
Zuid-I lolland nodig was.
Het ziekenhuis hoeft vol
gens de juristen niet bang te
zijn dat de nieuwe parkeer
plaatsen weg moeten. Ze gaan
ervan uit dat de provincie wel
goedkeuring verleent, als de
gemeente de parkeerplaatsen
alsnog legaliseert. Het zieken
huis kan volgens de commis
sie voldoende aantonen dat de
extra plaatsen heel hard nodig
waren.
Leidse milieucentrum bepleit andere normen
leiden monica wesseung
Waterschappen kunnen wellicht binnen
niet al te lange tijd de broodnodige bagger-
werken weer uitvoeren. Er lijkt een oplos
sing te komen voor het ontbreken van op
slagruimte voor vervuilde bagger. Onder
zoekers van het Leidse Centrum voor Mi
lieukunde hebben 'ontdekt' dat bagger die
een tijdje op de kant wordt opgeslagen,
vanzelf minder vuil wordt.
Door opslag van vervuilde bagger in de
open lucht neemt het gehalte aan polycycli
sche aromatische koolwaterstoffen (pak's),
een van de belangrijkste vervuilers, vanzelf
af. Een belangrijk deel van de bagger die nu
nog 'voor eeuwig' wordt opgeslagen in du
re, ruimteverslindende depots, kan zo ge
woon op het land worden gebruikt.
De afbraak van PAK's kwam naar voren
uit een onderzoek dat het milieucentrum in
opdracht van de waterschappen van Zuid-
Holland uitvoerden. De waterschappen
vroegen zich af of de huidige normen, die
bepalen wanneer bagger wel en niet aan de
waterkant mag worden gebruikt, wel juist
is. Onderzoekster M. Gorree (biologe) stelde
vast dat de huidige norm té statisch is en
onvoldoende gebaseerd op de werkelijke ri
sico's van het gebruik van vervuilde bagger.
Bij de bepaling of bagger op de kant mag
worden gezet, speelt uilsluitend de giftig
heid van PAK's voor het waterleven een rol
Bagger wordt één keer geclassificeerd en
op grond daarvan wordt bepaald wat er met
de bagger mag en moet gebeuren. Bagger
van klasse 1 mag terug in het water en dus
ook op de kant, klasse 2 mag onder voor
waarden op de kant worden verspreid en
klase 3 en hoger moet worden opgeslagen.
Het gehalte aan PAK's is vrijwel altijd bepa
lend voor de klasse-indeling. PAK's zijn
vooral schadelijk voor bodem- en wateror
ganismen: schimmels, bacteriën, algen en
aaltjes. In hoge concentraties kunnen ze
voorde mens kankerverwekkend zijn. Kool
waterstoffen worden onder invloed van
licht en lucht afgebroken.
Gorree vindt dat de huidige rijksnorm voor
het al dan niet op de kant mogen zetten van
bagger niet overdreven zwaar is, maar be
pleit een ander systeem. „Bij bestrijdings
middelen werken we met een zogeheten
maximaal toelaatbaar risico. Dat is het ge
halte aan bestrijdingsmiddel waarbij maxi
maal vijf procent van de organismen gevaar
loopt. Zo n norm moet er ook voor bagger
komen als je wilt beslissen of het op het
land mag worden verspreid."
Het risico neemt in de loop van de tijd af
dankzij de afbraak van de PAK's. „Dat bete
kent dus dat bagger die te vuil is om op de
kant te zetten, na twee jaar opslag in de
open lucht schoon genoeg kan zijn om wèl
op het land te worden gebruikt." Gorree
vindt dat landopslag om de bagger schoon
te laten worden wel aan strenge voorwaar
den moet worden gebonden.
Het onderzoek is nog niet afgerond. De
waterschappen hebben het Milieucentrum
gevraagd te berekenen of het op de kant
zetten van bagger met de vervuilingsklasse
twee - pu nog toegestaan, binnenkort wel
licht verboden - werkelijk zo veel milieube
lastender is dan het afvoeren van de bagger
naar een depot. Gorree verwacht de resulta
ten van dit onderzoek kort na de zomer.
dze fotograaf Wim
Kman doorkruist
gelijks eei
tl van de
nieuws voor de
Int in beeld vast te
i Jgen. Tijdens die rit
l komt hij langs al-
sltei 'beeldige' plekje
niet direct hot
""a/s vormen, maar
zeker waard zijn
ui) te presenteren.
3
Van den Bossche steekt de
omwonenden van tuinder Hen
driks aan de Veursestraatweg in
Leidschendam, die protesteren
tegen de WKK aldaar, een hart
onder de riem. „De klachten
van die mensen worden niet se
rieus genomen", zegt hij.
De gemeente Leidschendam
en het Energiebedrijf Rijswijk
Leidschendam (ERL) bagatelli
seren volgens Van den Bossche
in grote mate de hoeveelheid
giftige stoffen die bij het ver
brandingsproces in de installa
tie vrijkomen. „Ik heb het een
paar keer nagerekend, want ik
wil natuurlijk geen modderfi
guur slaan. Maar er komt per
dag 18 kilo salpeterzuur vrij. Dat
is te vergelijken met 40 perso
nenauto's die de hele dag in een
stilstaande file plankgas staan te
draaien."
Salpeterzuur, een stof die in
de lucht ontstaat door een ver
binding van stikstof met zuur
stof, is kankerverwekkend. Wat
dat betreft is het volgens de
elektrotechnisch ingenieur niet
gek dat omwonenden klagen
over hoofdpijn en een zoete
weëige geur. „Salpeterzuur is
extreem giftig en agressief. Li
prschoten hans koenekoop
chamelijke gevolgen op de lan
gere termijn kunnen zijn ver-
moeidheidsgevoelens, erfelijke
afwijkingen, miskramen, adem
halingsstoornissen en impoten
tie. Stikstofoxide en salpeter
zuur zijn zwaarder dan lucht en
vallen snel neer in de directe
omgeving. Wie zegt er dat er
niets aan de hand is."
Van den Bossche heeft ook al
een heftig protest laten horen
tegen de geplande komst van
een WKK bij tuinder Van den
Berg aan de Kniplaan, op enkele
tientallen meters van zijn wo
ning Hij heeft 38 bezwaar
CS grote nationale leugep
ei|emt Willy van den Bossche
9t. De werktuigbouwkundige
elektrotechnisch ingenieur
qji de Voorschotense Kniplaan
I daarom keihard de strijd
ngaan met alle overheden.
*nri den Bossche vindt het on
weerbaar dat tuinders zoge-
Ren warmtekrachtinstallaties
->KK's) mogen plaatsen zonder
Uieuvergunning. WKK's zijn
lliswaar energiezuinige instal-
njes, maar in zijn ogen zeker
1 jt milieuvriendelijk.
fi doorkijkje tussen
oude boten die
ngemeerd liggen
•oigs de Oude Vest
Leiden.
