'Ik heb steeds mijn eigen
broek kunnen ophouden'
'Breed beraad nodig in
de Gereformeerde Bond'
Leiden
Kerk Samenleving
Referendum
'penetrant'
aanwezig bij
pausbezoek
DINSDAG 30 JANUARI
Henny Wiggerseigenaar van een klein imperium in vrijetijdsklecling
Hij vindt het zelf ook wel grappig.
Dat zijn naam vaak vereenzel
vigd wordt met het produkt
waar hij voor staat. „De meeste mensen
denken dat ik ook waarlijk Henny Rits
heet", zegt de man, die in werkelijkheid
vanaf zijn geboorte bij de burgerlijke stand
staat ingeschreven onder de naam Henny
Wiggers. „Door de jaren heen is dat begrip
een eigen leven gaan leiden. Ze denken dat
dat met die spijkerbroeken puur toeval, is.
'Wat leuk' zeggen ze dan tegen me, 'dat u
met zo'n achternaam ook uitgerekend
broeken bent gaan verkopen'. Ja, die slogan
is destijds een gouden greep geweest. Dat
kan je gerust wel stellen."
'Rits', zoals hij in het Leidse ook wel bekend
staat, meldt die ochtend maar meteen dat
het de avond daarvoor een 'latertje' is ge
worden op een bijeenkomst van de Club
van 50, een ondernemersvereniging die
mede op zijn initiatief isopgericht. En dat
hij derhalve koffie, koffie en nog eens koffie
nodig heeft om de zaken weer netjes op een
rij te krijgen. De caffeine mist zijn uitwer
king inderdaad niet. Na het derde bakkie en
het eerste zware shaggie verschijnt, als hij
vertelt, met de regelmaat van de klok die
twinkeling in zijn ogen en die karakteristie
ke grijns op zijn gelaal. Want Wiggers houdt
van het (goede) leven en Wiggers houdt van
humor. Geen kater ter wereld die hem op
dat vlak lang zal dwarszitten.
Wat natuurlijk niet wegneemt dat Henny
Wiggers wel degelijk serieus genomen moet
worden. Met lachen alleen bouw je, zoals
hij dat gedaan heeft, niet vanaf de grond
een klein imperium in vrijetijdskleding op.
Met geen stuiver begonnen en zonder wat
voor schooldiploma dan ook, bezit de op 8
oktober 1944 in Leiden-Noord geboren on
dernemer nu zeven florerende textiel-spe-
ciaalzaken in de regio. Hij is intussen, zoals
dat heet, in goede doen geraakt. Woont in
een fraai landhuis met een hectare grond
aan de Zijl. Al loopt hij daar absoluut niet
mee te koop. Want wars van luxe en uiter
lijk vertoon zal Wiggers namelijk altijd een
jongen van de gestampte pot blijven. In elk
geval nooit vergeten waar hij vandaan
komt.
Dat is, zoals gezegd, uit Leiden-Noord, of
om precies te zijn uit de Sumatrastraat.
„We woonden, pa en ma en zes kinderen,
in een gezellige arbeidersbuurt. Mijn vader
werkte bij de sportstichting, onderhield de
velden en het zwembad voor de gemeente.
In zijn vrije tijd verdiende hij een centje bij
De handel zat ze al op jonge
leeftijd in het bloed. Liever dan
in de schoolbanken te zitten,
verdienden ze een paar
stuivers op straat. Een serie
over 'Leidse' ondernemers die
met weinig of niets begonnen'
en eigenhandig een bloeiende
zaak opbouwden. Vandaag in
aflevering 2 Henny Wiggers,
vooral bekend als Henny Rits.
U weet wel, die van die ene
broek voor twee billen.
1M1
door bijvoorbeeld in de winter de banen
van de Leidse Hout onder te laten lopen als
het vroor. Zodat de mensen konden schaat
sen. Of hij onderhield de fietsenstalling bij
Roodenburg, als er een belangrijke voetbal
wedstrijd was. Mijn moeder kluste bij in de
IVO- en NOVA-passage. Echte Leienaars
kennen die zaken nog wel, in de Haarlem
merstraat en op het Noordeinde. Nee, het
was thuis geen vetpot. Maar dat was het
vlak na de oorlog haast nergens. Je lol
moest je vooral op straat vinden."
Dat was voor hem al helemaal geen pro
bleem toen het gezin Wiggers verhuisde
naar de Buitenruststraat. „Als jongetje van
een jaar of tien ging je oud ijzer zoeken bij
de HCW of bij de machinefabriek van Den
Holder. Verdiende je een paar centen mee.
Of bij de groenteveiling wachten tot de por
tier weg was. Zaten er een paar plekjes op
de sinaasappels, hadden ze een hele partij
doorgedraaid. Stond je je thuis de hele dag
het lazerus te persen. Dat was veel leuker
dan school. Ik zat al vijf jaar op de ULO in
de Pieterskerkstraat en nog pas in de derde.
Toen ik daar maar weer dreigde te blijven
zitten, haalde mijn moeder me er uit arren
moede vanaf. Via een kennis kreeg ik een
baantje op de postkamer van de Raad van
Arbeid. Verdiende ik zeven tientjes per
maand. Veel te weinig natuurlijk om van
rond te komen. Want je was jong en je wil
de wat. Zeker in die tijd toen er overal wat
te beleven viel."
Het geluk lachte hem toe toen hij een an
nonce in de krant aantrof waarin de Broe
kenspecialist een hulpverkoper zocht. „Dat
was een bekende zaak in Leiden, op de
Haarlemmerstraat. Is er trouwens nog,
hoor. Niet alleen verdiende ik meteen het
dubbele, maar bovendien, kan je achteraf
stellen, heb ik daar de basis gelegd voor
mijn latere zaken. Een geweldige leerschool
was dat bij Aschenbrand. Leidse Kees werk
te er ook, die zanger. Ze hanteerden daar
een vast credo. Ben ik sindsdien nooit meer
vergeten."
Hij moet lachen om het onbegrip. „Heb je
die uitdrukking echt nog nooit gehoord? Ja,
bij ons gold dat 'pleiters' niet gemaakt
mochten worden. Betekent zoveel dat er
niemand de zaak uit ging of je moest ze wat
verkocht hebben. Daarom namen we bij
mannen ook steevast eerst de maat op. Zo
dat je ze meteen een passende broek kon
geven. Een man die eerst drie keer moet
passen, loopt weg. Diens geduld raakt op.
Het waren ogenschijnlijk kleine dingen,
maar wel héél belangrijk. De klant is ko
ning, daar komt het feitelijk op neer. Mis
schien is dat niks nieuws onder de zon,
maar ik heb dat motto wel degelijk goed in
mijn oren geknoopt. Ja, verkopen, dat kon
den ze bij de Broekenspecialist als de beste.
Enfin, er zijn er in de loop der jaren genoeg
geweest die eerst daar het vak hebben ge
leerd en later voor zichzelf zijn begonnen
en ook geslaagd zijn."
Wiggers waagde die stap toen hij, intussen
getrouwd, na vijf jaar meende het textielwe-
reldje onderhand als zijn broekzak te ken
nen. Hij deed de inkoop voor zijn baas, wist
zodoende van de hoed en de rand, kende
de mensen op de beurs. Een vriendje, Hans
Verver - bij wie nu nog altijd zijn boekhou
ding is ondergebracht - moedigde hem aan
om voor zichzelf te beginnen en in 'Ome'
Kees van Valdëren vond hij de perfecte ad
viseur. „Die zat al 60 jaar in de textiel. Had
een soort groothandel op de Herengracht,
de voorloper van de Makro, zeg maar.
Daarnaast was ook de begrafenisonderne
ming Ad Sanctos van hem. Ja, hij verdiende
aan de levenden en de doden. Men dacht
ook altijd dat hij mijn financier was. Maar
dat is een misverstand. Ik heb namelijk van
meet af aan mijn eigen broek kunnen op
houden."
Op. 29 oktober 1977 begon hij voor zichzelf.
Henny Wiggers voor
het ouderlijk huis aan
de Sumatrastraat.
„Nee, het was thuis
geen vetpot. Maar dat
was het vlak na de
oorlog haast nergens.
Je lol moest je vooral
op straat vinden."
FOTO HIELCO KUIPERS
Jli
winkels in Katwijk en Rijnsburg. Vervo(J
laste hij een lange rustpauze in waarna
Lisse, Noordwijk en Wassenaar kennisp^
den maken met het fenomeen 'Hennyl
Rits'. Zeven zaken in totaal en nog wat?sc
'handel' er omheen. Maar wat is nu hePn'
heim van zijn succes? Waar slaagde hif1
waar anderen vaak faalden.
„Laat ik voorop stellen, dat veel jongen1**'
mijn leeftijd die toen iets begonnen, o<jtl'
daadwerkelijk zijn geslaagd. De mental1
van na de oorlog. Willen werken en als^,
een kans zag, die ook pakken. En dan
Het bleek, achteraf, het breekpunt in zijn le
ven. „Ik nam een tweede hypotheek op
mijn huis aan de De Sitterlaan. Kocht een
stortvoorraad broeken en een pandje in de
Jan Vossensteeg van visboer Van Wijn.
Daarvoor zat er zo'n kop-en-schoteltjes-
winkel in, van Van Putten. Poepen moest ik
er op een vuilniszak, want een toiletje had
ik niet. Dat kwam pas later."
In die tijd is ook de naam Henny's Rits ont
staan. „Dat was een idee van Bert Boland
van reclamebureau Ziegelaar. Zelf dacht ik
aan Henny's Broekenshop, een combinatie
van de Broekenspecialist en de Man's Shop,
de zaken waarvoor ik had gewerkt. Maar
dat was te lang. Paste niet in een tweeko-
lomsadvertentie. Want je begrijpt, het
moest in het begin wel uit de lengte of uit
de breedte komen. Ik was in dat prille begin
nog niet goed voor een verlopen tramkaart
je. Het werd dus Henny's Rits, genoemd
naar het meest wezenlijke onderdeel van
een broek. Met als toevoeging: 'één broek
voor twee billen'. Die kreet doet het nog al
tijd goed."
De tijd werkte in zijn voordeel. De spijker
broek, zijn latere handelsmerk, begon aan
een opmars die dit kledingstuk zou maken
tot wat Wiggers noemt 'de Chinezen-dracht
van nu'. „Want iedereen loopt er tegen
woordig mee, jong en oud. Net als in China
ten tijde van Mao, toen zag ook iedereen er
hetzelfde uit. Maar goed, in het begin kwam
er alleen maar jeugd over de vloer. Ik zie ze
nog zo op de grond liggen kronkelen. Om
zich in een maar zo strak mogelijke broek te
kunnen wringen. Ik kwam toen dikwijls
thuis met rauwe vingers. Van het optrekken
van die ritsen."
Binnen een jaar liep zijn toko als een trein.
Nog geen twee jaar later opende hij een
tweede zaak in Alphen, daarna volgden
oude stelregel toch: de klant is koning,
blijf er bij. Met mensen kunnen omgaat'
bovenop zitten. Met aantrekkelijke act
komen ook. Jezelf goed verkopen. Ven p
heb ik altijd het geluk gehad dat ik goi
personeel kon vinden. Weinig verloop
kend, ze blijven vaak heel lang bij mij.
ten slotte heb ik me zelf altijd voorgeh
den dat je er nooit, maar dan ook n
bent."
„Ondernemen, zeg ik altijd maar, i:
wielerwedstrijd. Soms lig je op kop,
moet je gas terugnemen. Ik probeer alf^
vooraan te rijden, maar ik heb ook wel
verkeerd geschakeld. Elke koopman
wel eens een zeperd. In mijn branche id
letterlijk dat wat vandaag goud is, mo
bij de vodden kan. Je hebt met mode
ken. Dat is een cyclus. Daar moet je op
juiste moment op in springen. Tuurlijkee
moet je de wegen kennen. Bijvoorbeel
de parallel-handel. Maar je moet ook e nf
beetje geluk hebben. Joh, hoeveel zijn
de loop van de jaren niet verdwenen o
Haarlemmerstraat. Die dachten dat hejov
vanzelf ging."
Hij is niet vies van geld, nooit geweest i
daar komt hij rond voor uit. „Maar je (£en
veer mag het toch niet zijn. Kan ook nil
daar prikken mensen zo door heen. Erin
wat is geld. Vrijwel alles is geïnvesteerd 1
zaken. Ik hecht ook nauwelijks aan lux da;
Wel aan gezelligheid. Met vrienden on i i
elkaar, met gelijkgestemden, zoals in d vt
Club van 50 of met de jongens van Projn.
Vakantie? Af en toe op wintersport melid;
Maar Raak, mijn cluppie. Nee, ik hou nvei
van de Spanjaardsbrug. Als ik die zie b
thuis, daar zit ik liever.
„Tuurlijk ben ik trots op wat ik heb ben
Zonder diploma's, helemaal zelf gedaaT
Maar nog mooier vind ik het dat mijn
Jeroen nu in de zaak zit. Die gaat het si
overnemen. Dat is een jongensdroom hoi
uitkomt. Daar doe je het allemaal voor!
lid
DE SPITS
'i TOTÊ'LnlMflMW
Het werk van oude bouwmeesters gezien door de
lens van fotograaf Loek Zuyderduin. Vandaag in De
Spits: de Pieterskerk in Leiden.
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
Familieberichten:
HM"
ABONNEESERVICE
Er is een breed beraad binnen de Gereformeerde Bond
nodig om zich te bezinnen op zijn toekomst. Na de trio
synode van afgelopen week - waar werd besloten te blij
ven streven naar vereniging van hervormden, gerefor
meerden en lutheranen - bevindt niet alleen de Neder
landse Hervormde Kerk, maar ook de Gereformeerde
Bond zich in een crisis, aldus ds. W. Dekker uit Wezep.
Hij staat bekend als een lid van de Bond die het beleid
van het hoofdbestuur kritisch volgt.
apathie en chaos, maar wordt
gezien als mogelijkheid voor
WEZEP/HUIZEN
„Als je van Samen op Weg de
kwestie van de eeuw maakt en
die strijd dan verliest, dan is er
geen weg terug." Het keerpunt
was volgens hem november
1992 toen de Gereformeerde
Bond in Putten een ambtsdra
gersvergadering tegen Samen
op Weg organiseerde. „Toen
hield de Bond op te getuigen in
de breedte van de Kerk, maar
werden slechts de verontrusten
gemobiliseerd." Dekker hoopt
dat de crisis niet zal leiden tot
DÜSSELDORF KNA/DPA
Bij het bezoek dat paus Johan
nes Paulus II in juni aan Duits
land brengt, zullen de initia
tiefnemers van het kerkelijk re
ferendum 'penetrant en vrien-
delijk' aanwezig zijn. Dat heeft
initiatiefnemer Christian Weis-
ner bij een bijeenkomst in
Düsseldorfaangekondigd.
Na het succes van het kerke
lijk referendum moet het 'Kir-
chenvolksbegehren' in de aan
dacht blijven, zo vindt Weis-
ner. Afgelopen herfst waren 1,8
miljoen handtekeningen ver
zameld van Duitse katholieken
die verregaande hervormingen
in de Rooms-Katholieke Kerk
willen.
Maar heeft het hoofdbestuur
genoeg gezag om de chaos te
gen te houden, vraagt hij zich
af. Er zijn zoveel stromingen
binnen de Bond, die alleen
maar bij elkaar te houden zijn
als ze samen ergens op tegen
zijn. Dekker zou liever vandaag
dan morgen zien dat de Waar
heidsvriend, het orgaan van de
Gereformeerde Bond, zou
schrijven: „Heel verdrietig en
heel jammer, maar ook na dit
besluit is er een weg. De trouw
van God houdt niet op."
Dekker verzet zich ook tegen
de gedachte dat met het opgaan
van de Hervormde Kerk in de
Verenigde Protestantse Kerk
van Nederland er een eind komt
aan de continuïteit van de va
derlandse kerk. „Formeel mag
dat zo zijn, maar inhoudelijk is
die continuïteit gewaarborgd in
de mensen."
De predikant uit Wezep vindt
dat de leiding van de Hervorm
de Kerk meer moet waarmaken
dat zij 'niet zonder de Bond' in
de nieuwe Kerk wil opgaan.
Vaak is het minimumaantal
Bonders in commissies opgeno
men. Als daarin geen verande
ring komt, gelooft niemand zo'n
uitspraak, denkt Dekker. Naar
zijn mening is er te weinig crea
tief gereageerd op de felle oppo
sitie binnen de Gereformeerde
Bond tegen Samen op Weg.
Het verzet tegen Samen op
Weg is ongebroken, zegt de al-
n de Gere-
dr. J. van
der Graaf. Hij heeft grote zorgen
dat het hervormd moderamen
ondanks het brede verzet toch
op de ingeslagen weg is doorge
gaan. Ook de toon van het mo
deramen is harder en grimmi
ger geworden. „Dat kunnen wij
niet hebben", aldus Van der
Graaf, die vreest voor repercus
sies. Anderzijds vindt hij het ko
ketteren met Afscheiding en
Doleantie, zoals ds. M. Baan uit
Nijkerk op de triosynode deed,
'afschuwelijk'. Zolang de Neder
landse Hervormde Kerk bestaat,
'zullen wij erin blijven'.
„Op het gevaar af dat wij als
lastige lieden worden gezien,
zullen wij onze verantwoorde
lijkheid binnen de Hervormde
Kerk blijven dragen. Wij zullen
dezelfde strijd blijven voeren
voor het herstel van de Her
vormde Kerk als een belijdende
Kerk."
Abonnementen
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
DIRECTIE
B. M Essenberg,
G. P. Arnold (adjunct), J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor, F Nypels,
H. G. van der Post (adjunct)
PUBUC RELATIONS
W.H.C.M. Steverink 071 -5356356
OMBUDSMAN
RD.Paauw 07.1-5356215
Tel. dag. 9.30-11.30 uur of per post
REDACTIE
GJ. Visser, chef redactie nieuwsdienst/kunst
H.W. van Egmond, chef red. Groot Leiden
A.J.B.M. Brandenburg, chef eindredactie regio
chef eindredactie algemeen
Hoofdredactie:
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17
071
lENTEN
bijvooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per maand (autom. betaling)
per kwartaal (acceptgiro)
per kwartaal (autom. betaling)
per jaar (acceptgiro)
per jaar (autom. betaling)
VERZENDING PER POST
per kwartaal (NL)
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEBJ
Voor mensen die moeilijk lezen, slecht
hebben of blind zijn (of een andere ijeu
dicap hebben), is een samenvatting L
regionale nieuws uit het Leidsch Dagf e
geluidscassette beschikbaar.
r infl
Ö486-486486 (Centrum voor GeSprolj1 c
tuur, Grave).
Pg
Overleden: Dr. G.C. Berkouwer (1904-1996)
De donderdag op 92-jarige
leeftijd overleden gereformeer
de theoloog dr. G.C. Berkouwer
nam een centrale plaats in op
cruciale momenten in de ge
schiedenis van de Gerefor
meerde Kerken in Nederland.
Berkouwer was synodevoorzit
ter toen in 1944 dr. K. Schilder
en de zijnen werden geschorst,
als gevolg waarvan de Gerefor
meerde Kerken (vrijgemaakt)
ontstonden. Ruim veertig jaar
later zei hij voor de IKON-tele
visie dat hij zich nog vaak af
vroeg hoe de gereformeerden
midden in de oorlog zo ver
deeld konden raken over kleine
dogmatische verschillen. Ber
kouwer zei zich mede schuldig
te voelen voor het conflict. Zijn
spijtbetuiging leidde ertoe dat
de gereformeerde synode zich
opnieuw met de kwestie bezig
hield. Dat resulteerde in 1988
in een schuldverklaring.
Gerrit Comelis Berkouwer
werd in 1927 gereformeerd
predikant in Oudehorne en
verhuisde vier jaar later, in
middels gepromoveerd tot
doctor in de theologie, naar
Watergraafsmeer. In 1940 be
gon hij zijn wetenschappelijke
arbeid aan de Vrije Universi
teit, waar hij hoogleraar werd.
In 1973 ging hij met emeritaat.
Volgens een van zijn leerlingen
bevrijdde Berkouwer de gere
formeerden van hun absolutis
me. Hij speelde een belangrijke
rol bij de toetreding van de Ge
reformeerde Kerken tot de We
reldraad van Kerken, in 1968,
en opende hun ogen eveneens
voor de Rooms-Katholieke
Kerk. Berkouwer was de enige
Nederlandse niet-katholieke
theoloog die in 1962 het Twee
de Vaticaans Concilie bijwoon
de.
De belangrijkste kenmerken
van de kerk zijn volgens Ber
kouwer genezing, openheid en
vrijheid. De gereformeerde
theoloog herkende deze ken-
i paus
merken in het beleid1
Joannes XXIII.
Van 1940 tot 1973 was Berkou
wer hoogleraar dogmatiek en
dogmengeschiedenis aan Vrije
Universiteit te Amsterdam. Hij
schreef in die periode veel boe
ken. Zijn 18-delige Dogmati
sche studiën - mosgroene
bandjes die ruim een halve
meter in beslag nemen - zijn
een begrip in theologisch Ne
derland.
„Met Berkouwers optreden
werd een bladzij omgeslagen
in de gereformeerde theologie-
beoefening", schreef de gere
formeerde emeritus-hoogle
raar dr. H. Kuitert eens over
zijn collega. Volgens Kuitert
maakte Berkouvter een einde
aan 'de vanzelfsprekendheid
van het gereformeerde'. Ook
de gereformeerde traditie dient
zich te legitimeren in plaats
van bijvoorbaat gelegitimeerd
te zijn.
ONGEVALLENDIENST
Academisch Ziekenhuis: vanaf zaterdag 13.00 t/m dinsdag 13.00 enles
woensdag 13.00 t/m vrijdag 13.00; Diaconessenhuis: maandag t/m \it
8.00 tot 17.00 en vanaf dinsdag 17.00 tot woensdag 8.00; St. Elisabef
kenhuis: dagelijks. Um
BEZOEKUREN d
DIACONESSENHUIS ou
(tel. 071-5178178): dagelijks 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur. lg<
Kraam- en zwangerenafdeling: buiten de gewone bezoektijden, vooigs
ners bovendien van 10.30 -1115 uur en van 19.45 - 21.00 uur [ei
Special Care Unit: 10.30-11.00 uur, 15.00 - 15.30 uur en 19.00-19.30 f
na overleg met de dienstdoende verpleegkundige.
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur, na overleg met de dienstdoend!
pleegkundige.
Jongerenafdeling: 14.30-15.15 uur en 19.00-19.45 uur.
RIJNLAND ZIEKENHUIS vesüging SL Elisabeth
(tel. 071-5454545): dagelijks 14.00-15.00 uur en 18.30-19.30 uur, kj
en II daarnaast ook 1115-12.00 uur.
Kraamafdeling: 14.30-15.30 uur en 18.30-19.30 uur (voor vaders tot
uur).
Kinderafdeling: 14.30-19.00 uur (voor ouders de gehele dag).
Afdeling hartbewaking (CCU)en intensive care (IC): 14.00-14.30 ij
18.30-19.00 uur.
Spoedeisende hulp: dag en nacht geopend
tel
ACADEMISCH ZIEKENHUIS lni
(tel. 071-5269111): alle patiënten (behalve kinderen) 14.15-15.00 u t
18.30-19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verloskunde 18.15-19.00 uur. 19.00-20.00 uêe
leen Partners/echtgenoten met kinderen. I kt
Voor zwangeren: zaterdag en zondag van 10.00 tot 11.00 i
voor partners/echtgenoten en eigen kinderen.
Kinderafdelingen: voor ouders van opgenomen kinderen is ei
zoek mogelijkheid in overleg met de hoofdverpleegkundige.
Voor andere bezoekers gelden de volgende tijden: keel-, neus- en odZ€
kunde en neurologie: 14.15-15.00 uur en 18.30-19.30 uur; oogheelkunte
heelkunde 14.15-15.00 uur en 18.30-19.00 uur.
Kinderkliniek: zalen voor peuters, kleuters en grote kinderen: 15.15!
;nruiiP
r; babyzaal en boxenafdeling: volgens afspraak.
