kleinkinderen vinden ons Neanderthalers
ROLFF keukens
Al voor 1,40 per dag
mist u geen Uant meer.
PLANET INTERNET
Extra
1 Siemens kookdemonstrati
A&ï op donderda
28 december
van 10.30 tot 16.00 uur
3
JNSDAG 27 DECEMBER 1995
AAG ANS BOUWMANS
pREET VERMEULEN
?ens tikte Sarah in: ik-ben-
gefd-op-je. Ik weet nog dat
icht: wat een onzin, we zijn
iden voor elkaar. Maar ik
iet ook niet helemaal ont
zien... Uiteindelijk ben ik dit
F jaar naar de VS gereisd.
Bloednerveus natuurlijk. Maar
op het vliegveld vlogen we el
kaar direct om de hals. En we
hebben elkaar drie weken niet
losgelaten".
Kees Schalken van de Katho
lieke Universiteit Brabant doet
onderzoek naar de maatschap
pelijke gevolgen van Internet.
Al 'surfend' over het beeld
scherm is hij verliefd geworden
op Sarah, een Amerikaanse stu
dente die via Internet over het
zelfde onderwerp om onder
zoeksmateriaal vroeg. On-line
klikte het meteen", herinnert
hij zich. Binnenkort komt Sarah
naar Nederland. „Misschien
blijft ze wel, als 't goedgaat".
Wordt de computer de huwe
lijksmakelaar van de toekomst?
Kunnen we hem in pakweg
2015 als een butler toespreken
om de gordijnen te sluiten?
Gaan scholen massaal dicht
omdat de beste leraren lesge
ven via Internet? Werken we al
lemaal thuis en kopen we onze
bankstellen bij voorkeur elek
tronisch?
W nductie kookplaat.
I Twee maal zo snel als gas. Een
^.laag energieverbruik. En een
Dokplaat die zelf niet heet wordt,
lat is inductiekoken! De warmte
ntstaat door een magnetisch veld
de panbodem zelf, niet in de
Lokplaat. Kom zelf kijken hoe het
'erkt. Hoe simpel. En hoe veilig.
SIEMENS
J bent van harte welkom op onze demonstraties.
lolff Keukens, Industrieweg 14 (Industrieterrein Grote Polder),
£oeterwoude. Telefoon 071 5899206. Openingstijden: ma. t/m vrij.
)9.00 - 17.30 uur, zat. 10.00 - 17.00 uur, do. koopavond 19.00 - 21.00 uur.
Tijdens de demonstratie kunt u
zien hoe beeldschoon de Siemens
inductie kookplaten zijn.
Magnetron plus oven.
De kompakte alleskunner,
moeiteloos ontdooien,
verwarmen, grilleren, bakken en
braden met meerdere systemen.
Snel en veelzijdig en eenvoudig
te bedienen.
"IJ DEN S DE KOOKDEMONSTRATIEDAG ZIJN ER SPECIALE AANBIEDINGEN
„Ja, ja en nog eens ja", zegt
prof. dr. R.J. Tissen, hoogleraar
aan de universiteit van Nijenro-
de. „Onze kleinkinderen zullen
ons beschouwen als een soort
Neanderthalers. 'Goh, die leef
den in een tijd dat er nog geen
computers waren!'. En ze zul
len jaloers op ons zijn. Omdat
wij nog regelmatig naar buiten
gaan, door een landschap naar
ons werk rijden, van bloeiende
bloemen genieten en boswan
delingen maken".
Ajax
Die voorspelling gaat zelfs In
ternet-fan Kees Schalken veel
te ver. „Er zal altijd sociaal con
tact blijven. Je gaat niet alleen
naar school om lesstof in je op
te zuigen, maar ook omdat je
een sociaal wezen bent. Omdat
je moet leren met andere kin
deren om te gaan. Met werken
is het idem-dito. Je wilt toch
ook over Ajax praten? Boven
dien is het erg moeilijk om sa
men een (creatief) produkt te
maken als je elkaar nooit ont
moet. En ik zal die auto toch
eerst willen zien, voordat ik 'm
koop".
Wel is het leven van Schalken
nu al veranderd door toedoen
van Internet. Na werktijd surft
hij 's avonds gemiddeld nog
drie uur voor zijn lol over het
beeldscherm. Als Sarah naar
Nederland komt, loopt ze het
risico een 'Internet-weduwe' te
worden, zoals de Amerikaanse
computerexpert Clifford Stoll
het omschrijft in zijn boek Sili
con Snake Oil. Stoll vindt dat
computercontacten de aan
dacht afleiden van bestaande
relaties. Sterker nog: de virtuele
wereld van het computernet
werk werkt de afbraak van fy
sieke woongemeenschappen
en buurten in de hand.
Schalken heeft er via de com
puter inmiddels een nieuwe
kennissenkring bij van pakweg
40 a 50 mensen. „Ik heb er
twintig ook in het echt ont-
BRON: PTT TELECOM
DE PLANEET VAN
Telefoonlijn
tussen modem
gebruiker en
modembank
Planet Internet.
Vaste
verbinding tussen
modembank en
centrale computer
Planet Internet.
Vaste
verbindingen
met
computers
over de hele
wereld.
Gebruiker
kan
informatie
uit deze
computer
halen.
Elke ondernemer heeft een nachtmerrie dat een
belangrijke klant belt op een moment dat er
niemand bij de telefoon zit. Die angst is nu verleden
tijd. Want voor 1,40 per dag kunnen klanten,
leveranciers, collega's, kortom iedereen die uw
nummer heeft, u overal bereiken.
Voor belangrijke beslissingen en afspraken.
Ook privé. Voor dat bedrag heeft u bovendien de
zekerheid van een servicecontract! Bij het dichtstbij
zijnde Business Center van PTT Telecom vertellen
ze u precies wat u met 1,40 kunt bereiken.
Pocketline Columbus^ plus
Deze stijlvolle zaktelefoon heeft maar liefst 99
alfanumerieke geheugenplaatsen. Gecombineerd
met een 6 Watt-booster en een handsfree carkit
verandert de Pocketline Columbus plus bovendien
in een volwaardige NMT (ATF-3) autotelefoon
(optioneel).
Nu voor 297 (excl.BTW)
Renteverlies 10%
Abonnement
•rivate Space (NMT)*
Kosten Koster
per jaar per da|
1,40
e kosten per dag (excl. gespreksko»
isis van GSM (City Space, 3 jaar) en de Pocketline Tango 2,11
ocketline Tango®
8SM zaktelefoon, geschikt voor SMS
jrichten. Leverbaar in antraciet,
digo blauw en groen,
invoudige bediening, zeei
ed leesbaar display. 260
am. Minder geschikt v
bruik in auto.
Pocketline Vespucci®
De Pocketline Vespucci (gewicht 326
gram) munt uit door een voortreffe
lijke verhouding tussen prijs en pres
taties. Het is een fraaie, voordelige
no-nonsense NMT (ATF-3)
zaktelefoon met 49
alfanumerieke
geheugenplaatsen.
Pocketline Darwin®+
Menugestuurde GSM zaktelefoon.
Voorbereid voor datacommunicatie.
Ontvangen en verzenden van tekst
berichten (SMS). 235 gram.
Any key answer voor probleemloos
beantwoorden.
Uit te breiden met carkit.
Inclusief snelladcr en milieu
vriendelijke NIMH batterij.
698,-'
(excl. BTW)
Pocketline Marco Polo®
De kleinste GSM-zaktelefoon
van PTT Telecom is meteen
ook uiterst veelzijdig. Hij kan
tekstberichten ontvangen (SMS).
Heeft een hcrhaalfunctie
laatste tien gekozen numrr
En weegt maar 225 gram.
telecom
DE ZAAK VOOR ONDERNEMERS
/cndrecht, V;in
veg 12. Amsterdam-SIotcrdlJk,
lamoven 2c. Barcndrccht, Donk I
cda,TakkcbijstersDen Bosch, Utopialaan 22. Eindhoven (Son), Ekkersrijt 5057. Goes, Livingstoncw<
□ningen, Atoomweg9. Haarlem, Oudewcg 159 Hengelo, Amarilitraat 6-12 Hilversum. Marathon I
cuwarden, Celsiusweg 6. Nijmegen,Takcnhofplcin 1. Nuth, Handclsiraat 8. Rijswijk, Madame Curielaan
ttcrdam-Noordwcst, Varescwcg 33/35 Tilburg, Dr. H. van Doorneweg 101 Utrecht, Europalaan 97a
llo, Wijlrchofweg 11 Zwolle, Schuncvacrkade 88.
Legitimatie.
diere klanten cn
rk van PTT Tele
iting op Het M
Bel voor meer informatie en andere verkoopadressen gratis 06-0403.
moet. En dat zijn vrienden ge
worden. Stuk voor stuk mensen
die ik anders nooit ontmoet
zou hebben."
Hoe 'ontmoet' je iemand op
Internet?
Schalken: „Ik zit bijvoorbeeld
in een discussie-groep over de
mocratie en ik doe vaak mee
aan een futuristisch spelletje
dat KOBRA heet. In KOBRA zit
ten veel nationaliteiten, veel
Amerikanen. Dat trekt me wel.
Bovendien kun je via Internet
contact zoeken met mensen
die eenzelfde soort interesse
patroon hebben als jijzelf. In
mijn geval is dat democratie,
informatietechnologie, science
fiction en bestuurlijke kwesties.
Meestal communiceer je via
eletronische brieven, e-mail
dus".
Maar wat is het verschil met
een'penfriend'?
Om die vraag moet Schalken
wel een beetje lachen. „Via e-
mail krijg je direct antwoord. Je
merkt meteen of iemand
brutaal is, adrem, verlegen of
grof in de mond. Die echte
•Amerikaanse rednecks haal ik
er in twee minuten uil. In een
brief kun je gemakkelijker je
ware aard verbergen. Boven
dien is een brief altijd één-op-
één-contact. Als je met iemand
in een spel- of discussiegroep
zit dan weet je ook hoe iemand
zich in een groep gedraagt".
Natuurlijk kun je iemand via
Internet niet zien, horen, voe
len of ruiken. „Na een tijdje
gingen Sarah en ik elkaar op
bellen. Je wilt toch die stem ho
ren. En fotootjes uitwisselen
natuurlijk". Maar het onbreken
van een scherm waarop je ge
sprekspartner verschijnt, vindt
Schalken juist een pré. „Tech
nisch is het natuurlijk een fluit
je van een cent om er een
beeldje bij te doen. Maar of ik
dat zou willen... Het geeft ook
een bepaalde vrijheid dat de
ander je niet kan zien. Ik vertel
via Internet soms dingen die ik
anders alleen aan mijn beste
vrienden kwijt kan".
Onlangs overleed één van
Kees' Internet-vriendinnen.
Een 18-jarig Australisch meisje.
„Daar heb ik echt verdriet van
gehad. Ik heb haar ouders ook
een kaartje gestuurd. Weet je,
ik had echt contact met haar en
ik vond het ook heel boeiend
om iemand van 18 jaar te ken
nen. Die kom ik anders nooit
tegen".
Schalken wil en kan niet
voorspellen of Internet een
massa-medium wordt. „Dat
hangt van zoveel factoren af.
De verdere ontwikkeling komt
in handen van de commercie.
Dat kan ook niet anders, want
alleen al met het leggen van al
le kabels, is onnoemelijk veel
geld gemoeid. Maar wat gaat
ercie ontwikkelen? En
is daar behoefte aan? Alle con
sumenten-onderzoeken spre
ken elkaar tegen. Video-op-
aanvraag zal wel een succes
worden. Wie wil niet met één
druk op de knop zijn eigen TV-
avondje samenstellen. Maar te
leshoppen en telewerken? Ik
plaats er mijn vraagtekens bij".
Het is vooral de e-mail die
Internet zo populair maakt.
„Maar vergeet niet, flat is nu
bijna gratis. Heel.het gebruik
van Internet is nu bijna gratis.
Dat gaat natuurlijk veranderen.
En het is bovendien zeer de
vraag of de commercie ruimte
vrij laat op Internet voor dis
cussie- en speletjesgroepen en
e-mail voor persoonlijk ge
bruik. Het speeltuinkarakter
blijft waarschijnlijk niet".
Heelal
Binnenkort kan via een glasve
zelkabel met de dikte van één
haar elk nummer van The Wall
Street Journal dat ooit is ge
maakt hij IJ thuis bezorgd wor
den - in minder dan een secon
de. Dat schrijft Intemet-gocroe
Nicholas Negroponte in 'Digi
taal Leven'. Wat is de uilwer
king van zo'n informatie-heelal
op ons dagelijks leven? Prof. dr.
Tissen gaat er eens goed voor
zitten. Ilij voorspelt een heuse
revolutie. „In het midden van
de volgende eeuw is nog maar
een minderheid van de mensen
werknemer. Er komt gewoon
een soort beurs op Internet. En
op die beurs worden pakketjes
werk aangeboden waar je of)
kunt intekenen. Grafisch ont
werpers worden bijvoorbeeld
uitgenodigd om een etiket te
ontwerpen voor een nieuwe li
monade-lijn. Als je die op
dracht krijgt, heb je twee weken
werk en ondertussen kijk je of
je aansluitend weer een nieuw
klusje kunt vinden".
Kortom, een soort dagloners-
nieuwe-stijl? Tissen: „la, ik ben
wat betreft de werkgelegenheid
helemaal niet optimistisch.
Want zo'n beurs wordt natuur
lijk-een wereldwijde beurs. Dus
ook grafische ontwerpers uit de
VS en Italië proberen die op
dracht te krijgen
Ook het teleshoppen zal een
grote vlucht nemen, weet Tis
sen. „Nu zou niemand zijn au
to nog via de TV willen kopen.
Maar stel dat je nieuwe auto le
vensgroot op de muur wordt
geprojecteerd in alle gewenste
kleuren. En dat je er -als je een
speciale bril op zet - als het wa
re omheen kan lopen en in kan
zitten. Op dat moment gaat
niemand meer naar een dealer
toe".
Maar ja, wie heeft er echter
nog een auto nodig, als je ner
gens meer voor naar buiten
hoeft...?
Het lijkt een banale ontwik
keling: je inkopen thuis doen
via een levensgroot TV-scherm
met afstandsbediening die te
gelijk telefoon is. Maar voor de
economie zijn de gevolgen le
vensgroot. Want er kan direct
via de fabriek gekocht worden -
en dat maakt traditionele dis
tributiecentra, groothandels en
ook een deel van de winkels
overbodig. Hele economische
schakels en daarmee hon
derdduizenden hanen - zullen
overbodig worden.
Datzelfde toekomstbeeld
schetst de Amerikaan Nicholas
Negroponte in Digitaal leven.
Er kan meer en meer digitaal
worden gemaakt en gedaan.
Neem de krant die U nu leest,
liet maakproces is volledig ge
digitaliseerd. Wij schrijven dit
verhaal op een computer, het
artikel wordt - evenals de illu
stratie - met electronische post
verstuurd naar de regio waar
uw regionale krant wordt ge
maakt. De opmaak wordt met
de computer vorm gegeven en
uitgevoerd. Alleen de allerlaafs
te stap is nog fysiek, dat wil
zeggen tastbaar. „Als inkt op
dode bomen wordi geperst.
Dat is de stap waarbij hits ato
men worden", aldus Negrop
onte. Ook die allerlaatste stap
wordt op den duur gedigitali
seerd. De drukpersen kunnen
naar het museum toe: IJ ont
vangt de krant via de computer
thuis.
„Zeker", zegt Tissen. „De
denkfout die veel mensen ma
ken is dat ze een computer
voor zich zien zoals wij die nu
kennen. Niemand gaat een
boek lezen vanachter een
beeldscherm - laat staan de
krant. Maar Philips werkt nu
aan de ontwikkeling van een
soort 'magic carpets' (magische
tapijtjes) zonder snoeren en
stekkers waarvan je teksten
kunt lezen. Kijk, als we zover
zijn is het met het ouderwetse
boek gedaan".
Maar straks kunt IJ de com
puter opdracht geven de krant
op CD te zetten zodat IJ hem in
de auto kunt afluisteren. En als
IJ écht van papier wil lezen is
de computer ook wel in staat
een printje van die verzameling
artikelen te maken. In dit op
zicht is Schalken het met Tis
sen eens. „De consument
wordt steeds machtiger. Nu be
slist de redactie van een krant
wat je te lezen krijgt. Maar die
beslissing kunnen mensen
straks zelf maken", meent ook
Schalken. Uiteindelijk kunnen
we de computer de opdracht
geven een dagelijkse selectie te
maken van het nieuws met
daarin bij voorbeeld veel aan
dacht voor Bosnië, Nederland
se literatuur, het basisonder
wijs, de laatste mode en kin
deropvang.