.EIDEN
Breestraatplan valt slecht bij ondernemers
'Ongelukken
net palen niet
e vermijden'
Nieuwjaarsfooi9leuke bonusvoor bezorger
Gemeente wil investeren in
parkeerterrein Haagweg
ERDAG 23 DECEMBER 1995
HENNY VAN ECMOND. 071 -5356414. PLV -CHEF HANS KOENEKOOP. 071 -5356429
Twee zaken
/i —j Leiderdorp en de
I vrijgesproken ex-
ambtenaar grondzaken
zijn nog niet van elkaar af.
Er lopen nog twee zaken.
Afwachtend en wantrouwend.
Zo wordt in Leidse onderne
merskringen gereageerd op de
Breestraat-plannen die wet
houder P. Langenberg (D66)
heeft gepresenteerd. Woord
voerder P. van Bakkum van het
Vendex-concern is zelfs nega
tief. Hij ziet in de nota 'Bree-
straat in balans' een nieuwe
aantasting van de bereikbaar
heid van de binnenstad. „Voor
onze Leidse V&D-vestiging is
dit plan slecht."
Langenberg wil het aantal
bussen halveren, auto's weren
met elektronische palen, stoe
pen verbreden en het straat-
meubilair vernieuwen. De wet
houder verwacht dat de straat
aan het begin van de volgende
eeuw klaar is voor de komst
van de sneltram.
Van Bakkum: „Sneltram?
Eerst zien dan geloven. Dat is
en blijft het probleem met al
die verkeersplannen in Leiden:
het ontbreken van alternatie
ven. Eerst moeten die er zijn
voordat je iets verandert of ver
wijdert. In Leiden komen ze
niet alleen te laat met alterna
tieven maar zijn ze ook nog
eens onzeker."
„Bovendien is voor een wa
renhuis als V&D een tram geen
alternatief voor een auto. In
een tram is geen plaats voor
mensen met grote pakketten."
C. Verplancke van de Samen
werkende Ondernemers Leiden
(SOL) is verrast door de nota.
Hij betreurt het in hoge mate
dat de winkeliers pas hun zegje
tijdens de inspraakprocedure
kunnen doen. „Ik vind dat poli
tiek heei onhandig. Wij hadden
al bij de totstandkoming van de
plannen moeten worden be
trokken. De wethouder had de
ondernemers direct mede
plichtig moeten maken."
„Wethouder Walenkamp
(CDA/economie)", zegt Ver
plancke, die ook voorzitter is
van de belangenvereniging van
de ambulante handel in de
leidse regio, „heeft dezelfde
fout gemaakt met zijn mark-
tennota. Die was er ook ineens.
Dat was vier jaar geleden en er
is nu nog geouwehoer over."
Ton Elderhorst, voorzitter
van de aan SOL gelieerde com
missie van Breestraat-winke-
liers, heeft (nog) geen uitge
sproken oordeel. De Breestraat
in haar huidige vorm, met tien
tallen te hard rijdende bussen
per uur, honderden illegale au
to's en overal tussendoor glip
pende fietsers is hem een gru
wel.
„Aan de ene kant voel ik er
wel wat voor om het aantal
bussen te verminderen maar ik
vraag me wel af of met een
tram daarvoor in de plaats de
Breestraat niet net zo goed
overvol raakt."
INO 1895
Maandag 23 December
trtentiën Armenzorg. Wie wil een knap Werkman een ge-
ig Kerstfeest bereiden, door van hem eene door hem ver-
digde Linnenkast te koopen? Hij heeft er drie in voorraad.
rmatiën bij Mevrouw Van Kleeff, Utrechtse Veer 24.
^erstbrood, prima qualiteit, gewoon of tulbandsvorm a 25
de 5 ons. Liefst tijdige bestelling. Bijzondere attentie voor
^lijne Koeksoorten. J. Warmenhoven, Koorsteeg hoek Lange-
INO 1970
woensdag 23 december
witte kerst" dit jaar, of niet? Wel, wanneer we de weerkun-
in De Bilt mogen geloven zit de kans er in. De aanloop
een flinke laag sneeuw hebben we gisteren reeds beleefd.
2 rschillende delen van ons land sneeuwde het behoorlijk. De
I sloeg afgelopen nacht ook in Leiden toe zodat de automo-
Ib en vanochtend hun ijskrabbertje tevoorschijn moesten ha-
E m de ruiten ijsvrij te maken. Kort en goed: met lichte vorst
|»rspreide sneeuwbuien stevenen we recht op de dagen rond
^prstboom aan.
afsluiting van Breestraat
en moet rekening houden met aanloopmoeilijkhé-
>r zeggen verkeersambtenaren van Delft, Breda en
lem. Deze gemeenten gingen Leiden voor in het
tsen van elektronische aangestuurde palen, slagbo-
blokken en pyramides om autoverkeer te weren.
:en maar dat er ook in Leiden automobilisten zullen
eren in het kielzog mee te gaaji met verkeer dat wel
raat in mag rijden. Met alle schade en storingen van
zegt de Arnhemse verkeerskundige M. van Donsel.
eidse wethouder P. Lan-
jrg (D66/verkeer) kwam
r deze week met het plan
an de uiteinden van de
traat palen te plaatsen die
I maar de grond in zakken
'bussen, taxi's, alarm- en
)rradingsverkeer. Volgens
jthouder is er geen andere
(lijkheid om ervoor te zor-
|at de verkeersregels in de
traat worden nageleefd.
veer de helft van de 3000
I die er dagelijks rijden, rij-
J r illegaal.
als in Leiden, heeft ook
I jlitie in Arnhem 'andere
F teiten', zegt Van Donsel.
n stad is zo'n anderhalf
eleden 'een grote vierkan-
ds' geplaatst op de Kleine
die alleen voor met spe-
zendertjes uitgeruste bus-
l e grond in zakt. Sinds en-
Ta weken is bovendien de
^imse binnenstad voor au
to's op slot gegaan met beweeg
bare palen. Zowel het blok als
enkele palen zijn al ettelijke ke
ren geramd. „Niet alle keren
was er misbruik in het spel.
Dikwijls was het pure onwe
tendheid. Voor beide geldt:
door schade en schande wordt
men wijs."
Van Donsel is tevreden over
'het paardenmiddel'. De voor
delen wegen ruimschoots op te
gen de nadelen, oordeelt hij.
„Zelfs de winkeliers zijn er nu
van overtuigd dat een voetgan
gersgebied in het centrum echt
autovrij moet zijn."
Aan de plaatsing van de syste
men is de nodige discussie
voorafgegaan. „Niet dat er hele
mensenmassa's tegen te hoop
liepen. Eerder het tegendeel, er
waren veel mensen die om uit
eenlopende redenen op de lijst
van uitzonderingen wilden;, zeg
maar: ook een zendertje wilden.
Ik zou Leiden willen adviseren
die lijst niet te lang maken."
5 Mei Comité
zoekt video's
bevrijdingsfeest
Het leidse 5 Mei Comité is
•op zoek naar video's van de
viering van de 50-jarige be
vrijding. Twee I.eidenaars
hebben al spontaan een zelf
gemaakte videofilm van de
viering op 5 mei aan het co
mité aangeboden. Dat bracht
de stichting op het idee, een
videoband van het feest sa
men te stellen: een collage
van beelden die door Leide-
naars op die dag zijn ge
maakt. „Wij hebben er als
comité behoefte aan de her
denkingsbijeenkomst en de
feestviering voor latere jaren
vast te leggen", aldus secre
taris mevrouw E. van Tol. Vi
deo's kunnen worden afge
geven bij rijwielhandel R. van
den Berg aan de Zijlsingel 57.
Werkwijzer biedt
ex-psychiatrische
patiënten hulp
LEIDEN
De l-eidse Rechtswinkel heeft
voor ex-psychiatrische patiën
ten een werkwijzer uitgebracht.
In de folder staan diverse in
stanties genoemd die hulp kun
nen bieden bij het vinden van
een baan. Gebleken is dat men
sen die verpleegd zijn in de
geestelijke gezondheidszorg,
moeite hebben met het vinden
van werk. Ook terugkeer naar
de oude werkplek ligt voor de
meesten moeilijk. De werkwij
zer is te verkrijgen bij de de
Leidse Rechtswinkel aan de Ke-
telboetersteeg 10 in leiden.
DE Kerstgroeten VAN:
N. van Duurenuit Leiden
„Een zeer grote prestatie waar
ik ontzettende waardering voor
heb." Wethouder J. Walenkamp
(CDA/autoluwe binnenstad)
komt superlatieven te kort als
hij het werk van de stichting
Stadsparkeerplan Leiden moet
beschrijven. Walenkamp zal de
gemeenteraad voorstellen ook
volgend jaar garant te staan
voor de verliezen van het par
keerterrein aan de Haagweg.
Die garantie kan de gemeente
171.250 gulden kosten.
Behalve dat zij een garantie
verlenen, willen burgemeester
en wethouders ook investeren
in het parkeerterrein. Zij vinden
dat de gemeente de bouw van
een wachtruimte, een loods en
een fietsenstalling en het neer
zetten van hekken voor haar re
kening moet nemen. Dat kost
bij elkaar nog eens 90.000 gul
den.
Het gaat goed met het par
keerterrein aan de Haagweg, in
september van dit jaar op initia
tief van de leidse middenstand
geopend. De bezetting stijgt el
ke week. „Iets minder snel dan
wij gehoopt hadden, maar wel
gestaag", zegt bestuurslid J. Vel-
lekoop van de stichting.
Per week zoeken er nu al zo'n
450 auto's een plekje, tegen vijf
tig a honderd in de beginperio
de. Uit een enquête onder de
gebruikers is gebleken dat zij te
vreden zijn over het vervoer van
het parkeerterrein naar de bin
nenstad. Vooral de tuktuk, een
gemotoriseerd driewielig wa
gentje valt in de smaak bij de
parkeerders. Ook voor de aan
loopperiode stond de gemeente
garant voor verliezen aan de
Haagweg. Van de honderddui
zend gulden die B en W daar
voor beschikbaar stelden werd
minder dan 40.000 gulden op
gemaakt. Bestuursleden van de
stichting deden zelf veel om de
kosten zo laag mogelijk te hou
den. Zo namen zij vaak zelf
plaats achter het stuur van bus
je en tuktuk. „De stichting is so
ber en beheerst met de centen
omgegaan", prijst Walenkamp.
De aantrekkingskracht van
het parkeerterrein zal nog flink
moeten groeien voordat de
stichting kostendekkend gaat
draaien. Dat punt wordt pas be
reikt als per week zo'n 1400 au
tomobilisten er hun voertuig
stallen. Maar Walenkamp ziet
het experiment wel zitten. Hij is
van plan de gemeenteraad in
1997 opnieuw een voorstel voor
te leggen om tot een bedrag van
180.000 gulden garant te staan
voorverliezen.
Naamloze haven wordt Blauwpoortshaven
De haven langs de Beesten
markt in Leiden, tussen de
Blauwpoortsbrug en de Turf-
marktbrug, heeft een naam ge
kregen. Op advies van de straat-
namencommissie doopten bur
gemeester en wethouders het
water tot Blauwpoortshaven. In
de stellige overtuiging dat de
haven nog geen naam had.
Maar volgens een woordvoerder
van het Stadsarchief is het water
omgedoopt. Die meent te weten
dat de haven gewoon deel uit
maakt van het Galgewater en al
sinds 1879 zo te boek staat.
Wethouder J. Walenkamp
(CDA/toerisme) vroeg de straat-
namencommissie om zich eens
te buigen over de namen van de
havens in Leiden. „Omdat ik de
laatste jaren merkte, dat er snel
verwarring ontstaat als mensen
het hier over 'de haven' hebben.
Sommigen bedoelen daarmee
de Haven, die van de Zijlsingel
naar het Havenplein loopt, an
deren het Galgewater en weer
anderen dat stukje tussen
Blauwpoortsbrug en Turfmarkt-
brug. En dan wordt de Haven
ook nog wel passantenhaven
genoemd en het Galgewater is
voor sommige mensen de histo
rische haven."
Omdat hij verwacht dat de
drie havens steeds meer een ei
gen karakter krijgen verdienen
zij ook allemaal een eigen
naam, vindt Walenkamp.
De straatnamencommissie,
die er op zijn verzoek een studie
van maakte, heeft besloten alles
zoveel mogelijk bij het oude te
laten. De Haven blijft gewoon
de Haven en het Cialgewater het
Galgewater. „En da's ook lo
gisch", zegt een woordvoerder,
„want voor mensen die daar
een vaste plaats hebben is dat
ook hun adres." Alleen de naam
Blauwpoortshaven is nieuw.
Vijftig gulden van een cafébaas,
een dubbeltje, een mandarijn,
of helemaal niets. Rond de
feestdagen gaan de krantenbe
zorgers de deuren langs met
hun nieuwjaarskaartjes en pro
beren zo een aardige einde
jaarsbonus in de wacht te sle
pen. Sommige mensen doen
angstvallig de gordijnen dicht
wanneer ze de krantenbezorger
aan zien komen, maar dat
houdt de meeste jongeren niet
tegen: „Ik ga net zo lang door
tot ik ze allemaal heb gehad; al
moet ik tot februari lopen."
Het salaris van een kranten
bezorger is geen vetpot. Ali (16)
bezorgt al drie jaar en krijgt
voor tachtig kranten 140 gulden
per maand. „Het hangt er na
tuurlijk wel vanaf waar je loopt.
Kranten bezorgen in een flat le
vert veel minder op dan in een
moeilijk bereikbare buitenwijk."
Bezorgers van ochtendkranten
verdienen zeker het dubbele,
maar die moeten dan ook voor
zessen op pad. Vaak zijn er wel
vakantiebonussen en wat ver-
jaardagsgeld, maar 'het grote
geld' moet toch rond de jaar
wisseling binnenkomen. Het
bedrag kan oplopen tot een
paar honderd gulden.
Wrang
Dus leuren de jongens en mei
den van de dagbladen in groten
getale met hun kaartjes. Maar
ook de bezorgers van Nieuws-
week, Het, De Leidenaar, het
Leids Niewsblad, de Leidse Post
en zelfs van het reclamedruk
werk willen een extraatje ver
dienen. De meeste mensen
gunnen dit de jongeren wel,
maar anderen worden gek van
al die 'bedelende kinderen aan
de deur'. Ans Prins uit Leiden
heeft al vijf keer de deur dicht
gegooid voor bezorgers die met
een kaartje aan haar deur kwa
men. „Ik vraag toch niet om al
die huis-aan-huisbladen en om
Honderden bezorgers gaan dezer dagen op pad om hun kaartje af te geven. Daarmee halen ze soms wel honderden guldens op.
FOTO HOLVAST/MARK LAMERS
die reclame al helemaal niet.
Die kinderen moeten gewoon
zorgen dat ze genoeg betaald
krijgen zodat ze. niet bij mij
hoeven te bedelen."
Het wrange is dat de bezor
gers van De Schakel, versprei
der van reclame en huis-aan-
huisbladen, de nieuwjaarkaart
jes zelf moeten kopen. Gelukkig
kan er ook voor deze jongens en
meiden meestal wel 'één piekie'
af. „De bezorgers van de huis-
aan-huisbladen moeten ook
door weer en wind. Ik vind het
zielig om ze met lege handen
naar huis te sturen. Wel geef ik
de bezorger van mijn avond
krant een paar gulden meer,
want die ken ik.", zegt Jan Ra-
vensbergen.
Vijftig gulden
Herkenning is belangrijk bij de
bepaling van de hoogte van de
fooi. Ali ontvangt gemiddeld
twee gulden, maar bij het café
waar ze hem goed kennen,
krijgt hij vijftig gulden. „Als ik
de krant daar afgeef, krijg ik
vaak iets te drinken, of een gra
tis pakkie shag. Maar dat is echt
een uitzondering. Bij de meeste
winkels geven ze je helemaal
niets. En ook met de feestdagen
valt daar niets extra's te halen.
Ja, bij MCDonalds krijg je een
bon voor een gratis hamburger;
nou leuk hoor."
Oudere mensen geven
meestal aanzienlijk minder dan
jongere, is de ervaring. „Ik kreeg
een keer een dubbeltje van een
oudere vrouw. Zegt ze ook nog
'doe er maar iets leuks mee'. Ik
heb maar gedaan of ik er heel
blij mee was.", zegt Sandra. Zij
bezorgd* tot voor kort het LD,
maar vond een goed betaald
baantje in een winkel. „Toch
haalde ik altijd wel een paar
honderd gulden op rond deze
tijd. Maar dat gebedel stond me
erg tegen
Elk jaar komt het wel voor dat
de bezorgers gedwarsboomd
worden door jongeren die zelf
kaartjes laten drukken en zich
aan de deur voorstellen als de
echte krantenbezorger. Wie de
echte nooit heeft gezien, trapt
daar gemakkelijk in. De politie
heeft dit jaar al vijf meldingen
gekregen over valse bezorgers.
Ook dit jaar zullen er weer
flink wat smoezen verzonnen
worden om maar niet te hoeven
betalen. De onbetwiste num
mer één is altijd: 'Ik heb mijn
portemonnaie nu niet bij me'.
Sommige mensen zijn origine
ler en roepen door de intercom
dat ze niet thuis zijn, of vragen
of de bezorger terugheeft van
honderd gulden. „Ik was al
langs een heleboel huizen ge
weest om geld op te halen en
had een hele grote zak kleingeld
bij me. Dus ik kon het makkelijk
wisselen", lacht Sandra. Mensen
die zo snel geen smoes bij de
hand hebben, duiken achter de
bank, of doen snel de gordijnen
dicht. Het meest komt voor dat
de bezorger een paar gulden
fooi krijgt. Met dank voor de be
wezen diensten.
In dl
tarten maken is blijkbaar
ior vrouwen, want in deze
tomen niet veel mannen
Hirer' van Duuren is één van
[zonderingenHij heeft er
Wmvrklaring voor waarom de
niet zo goed vertegen-
~~~*igd zijn. „Misschien scha-
e zich ervoor omdat ze het
r tachtig vinden. Ik vind het
J-tist heel leuk, vooral bij
weer. Dan kan je lekker
binnen bij de kachel zit-
m~~'utselen. Weet u, ik heb het
leerd, want ik heb net een
achter de rug. Hier in het
tuis, daar was zo'n zes-
'legd^ cursus kerstkaarten ma-
let is dus ook wel een eer
'e dame die les geeft, want
h me het dus goed geleerd.
akkeÊ meer van ^at soort cur'
;taier> ik heb bijvoorbeeld ook
tfie gedaan. Het geeft zo'n
creatief bezig zijn, ik
hijn gedachten en mijn
r Bef i dan helemaal gaan.
'er< hemel op de kaart is ge-
n3en van kanariezand, dat
eerst goed zeven, zodat
elpjes er uit zijn. Daarna
ihen. J -
Prettige Kers(d^sen
GsLiikig Nieuwmm
verf ik het, ik doe dan het zand
in een bakje waterverf en dat
laat ik drogen. Nee, dat wordt
geen klonter hoor, dat moet je
gewoon effe losmaken met je
vingers. En dan plak je het op
van dat zelfklevend papier.
Ja, ik ben er verslingerd aan
geraakt, dat prutsen met die
kaarten, en straks met Pasen ga
ik weer op cursus. Er zitten in
derdaad allemaal vrouwen op
cursus, bejaard hoor, dus mijn
vrouw hoeft echt niet jaloers te
wezen. En fanatiek dat die vrou
wen zijn. Als z£ koffie willen,
moet ik het voor ze inschenken.
Want zij willen per se doorwer
ken."
TEKST MARINA VAN DEN BERG
FOTO LOEK ZUYDERDUIN
