Werk te zwaar in
verzorgingshuis
Ziekenhuis staakt hartoperaties baby's
Binnenland
jemeenten zijn laks met
liljoenen belastinggeld'
Earner wil snel overleg over
lecht functionerende politie
DOTW
ANWB, RAI en Bovag:
Helm dragen op snorfiets
Boeren gaan volgende
week door met acties
Tweede Kamer keurt inzet
militairen in Bosnië goed
-OENSDAG 13 DECEMBER 1995
>..rp l .IV.,', ,r IV'-,
WO verblijfsrecreatie afgesloten
•nhaag» De 20.000 werknemers op campings en in bungalow-
dirken hebben voor het eerst een eigen Collectieve Arbeids
Overeenkomst (CAO) gekregen. De nieuwe CAO verblijfsrecrea-
heeft een looptijd van twee jaar. In die periode krijgen de me-
ïwerkers vier keer prijscompensatie uitbetaald om hun koop-
jacht op pijl te houden. Bij ziekte zal honderd procent worden
iorbetaald behoudens een wachtdag per ziektegeval. De werk-
fleek is vastgesteld op 38 uur.
Posters HU smakeloos en ongepast'
gfNENDAALDe Bond tegen het vloeken heeft gisteren geprotes-
erd tegen een „schokkende en grievende" reclamecampagne
- in HIJ Mannenmode. Volgens de Bond leggen affiches met de
ksten Hij roept u tot zich, Twijfel niet, Hij is er en Hij is er ook
tor u, een verband met de persoon van Jezus Christus. Volgens
Bond wordt daarmee „de persoon van Jezus Christus op een
er ongepaste en tevens smakeloze wijze omlaag gehaald." De
nd wil dat de affiches worden verwijderd.
Vrnhem ook gratis heroïne'
■jhem» Als de Tweede Kamer akkoord gaat met het experiment
2t het verstrekken van gratis heroïne voor zwaar verslaafden in
itterdam, mag Arnhem als tweede stad met zo'n proef begin-
n. Dat heeft minister Borst van volksgezondheid burgemees-
P. Scholten van Arnhem beloofd. Scholten sprak de afgelo-
n week met drie ministers over de drugproblemen in zijn stad.
ihem telt zo'n tweehonderd zwaar verslaafden die voor het
leriment in aanmerking komen.
jrgdrager: Meer geld voor cellen
c» Minister Sorgdrager van justitie wil meer geld om de
volgen van de invoering van de 36-urige werkweek voor rijks-
ïbtenaren in het gevangeniswezen op te vangen. Komt dat
d er niet, dan ziet ze geen kans om alle duizend extra cellen te
uwen, zoals dat in het regeerakkoord is afgesproken, maar
rden het er slechts achthonderd, zo heeft ze gisteren aan de
cbonden laten weten. De financiële eisen van de minister
irden dit voorjaar bij de voorbereidende begrotingsbehande-
g 1997 besproken.
erlandse gemeenten smij-
jaarlijks honderden miljoe-
aan belastinggeld over de
Van het bedrag dat zij
het Rijk krijgen om de bij
tere bijstand te bekostigen,
it alleen al twee- tot drie-
derd miljoen bij andere
en terecht. Dat stelt de Ne-
'andse Vereniging van Be-
ingbetalers (NVB). De ver-
blijkt dat een stuk snel-
dat eind jaren tachtig in
eilioven is aangelegd, nooit
in gebruik is genomen na pro
testen van omwonenden. Tus
sen Utrecht en De Bilt ligt nu
een rolschaatsbaan van vele
miljoenen guldens.
De gemeente Emmen heeft
in enkele jaren tijd bijna drie
miljoen verloren aan verkeer
de beleidsbeslissingen, aldus
de NVB. Zojnoest de gemeente
850.000 gulden betalen voor
de viering van het 850-jarig be
staan, terwijl het feest uitein
delijk niet doorging. Rond de
zelfde tijd investeerde Emmen
1,4 miljoen in de bouw van een
hotel, dat binnen enkele jaren
failliet was.
Amnesty: 'Geef
Oosttimorezen
alsnog asiel'
DEN HAAG GPD
Ruim twintig van de 55 Oostti
morezen die vorige week mee
deden aan de bezetting van de
Nederlandse ambassade in Ja
karta, hebben gisteren alsnog
asiel aangevraagd. Nederland
moet die mensen opvangen,
vindt de mensenrechtenorgani
satie Amnesty International.
Volgens Amnesty-woordvoer-
der P. van Lelyveld is het Indo
nesische leger een kerk binnen
gevallen, waar de demonstran
ten zich schuil hielden. Van Le
lyveld baseert zich op berichten
van de Portugese radio.
De Oosttimorezen wilden vo
rige week met hun actie de aan
dacht vestigen op hun land dat
twintig jaar geleden door Indo
nesië werd geannexeerd. De be
zetting van het ambassadege
bouw verliep vreedzaam, tot
donderdag een knokploeg met
stokken en staven de demon
stranten te lijf ging. De Indone
sische politie die voor de poort
van de ambassade stond, greep
niet in. Een deel van het ambas
sadepersoneel liep rake klappen
op.
Minister Van Mierlo (buiten
landse zaken) heeft gisteren in
de Tweede Kamer bevestigd dat
de knokploeg „verbindingen"
heeft met de Indonesische rege
ring. De bewindsman heeft zijn
Indonesische ambtgenoot Ali
AJatas om opheldering ge
vraagd.
Toen de gevechten op het
ambassadeterrein losbarstten,
vroegen de Oosttimorezen di
rect asiel aan. Maar dat was vol
gens de Nederlandse ambassa
deur te laat en hij stelde ze voor
de keus: of het terrein vrijwillig
verlaten of de politie zou ze ver
wijderen. Van Mierlo verdedig
de gisteren dat besluit. Volgens
hem lopen de bezetters geen
gevaar.
Leden van de Oosttimorese
groep Renetil protesteerden gis
teren bij de Tweede Kamer te
gen de gang van zaken in Jakar
ta. De jongeren ketenden zich
vast aan een pilaar in de hal van
het kamergebouw. Na een uur
werden ze door de Haagse poli
tie verwijderd.
'iopport Algemene Rekenkamer slaat in als een bom
IAAG ANP
t-^isteren gepubliceerde rap-
van de Algemene Rekenka-
)niover het functioneren van
politie is als een bom inge-
r »n in de Tweede Kamer.
nD66 en CDA hebben al la-
ist»veten dat zij na de kerstva-
n ,ie de ministers Dijkstal (re-
lt jale politiekorpsen) en Sorg-
ro;er (landelijk korps) ter ver-
doording zullen roepen.
j0 de PvdA vindt het tijd wor-
ar|dat minister Dijkstal einde-
Jens ingrijpt.
&aar ook bij de korpsleiding
j^it het verslag opschudding
v-eg. De Korpsbeheerders re-
'e rden gisteren buitenge
nt! geïrriteerd. De Rekenka-
kj(heeft een beperkt zicht op
materie, zo bleek uit de
den van de voorzitter
./den
i Di
Hondt. Het had vol
gens hem verstandiger geweest
als de Rekenkamer met de
korpsleiding had gesproken
voordat het rapport werd uitge
bracht.
Het stuk van de Rekenkamer
liegt er niet om. De Nederland
se politie werkt verre van goed.
De gegevensuitwisseling tussen
korpsen over misdrijven en cri
minelen is gebrekkig. En de
boekhoudingen het personeels
beleid deugen ook niet.
De Tweede Kamer is zwaar
teleurgesteld en volgens D66 is
het misschien tijd om de politie
onder curatele te stellen. Ook
oppositiepartij CDA reageert te
leurgesteld. „Het is heel erg dat
zij geen greep op de financiën
hebben en het is heel erg dat de
communicatie bij de politie zo
slecht is", zei woordvoerder Van
der Heijden.
De PvdA'er Van Heemst vindt
KOM 'KASTJE KIJKEN'
BIJ D0RMAËL
DOORLOPENDE VOORSTELLING
Neem geen genoegen met zomaar een linnenkast. Kom eerst 'kastje
kijken' bij Dormael Dat is een wereld van verschil. Ons flexibele pro
gramma voorziet in al uw persoonlijke wensen. In grootte, indeling, in
vorm, in accessoires. Met schoenenrekken en dassenhangers bijvoorbeeld.
Met kledingrekken, ladenblokken, legplankenMet schuifdeuren, vouw
deuren, roldeuren, spiegeldeurenkomplete schuifdeurenwanden zo u
wilt., afgestemd op wat nodig heeft. Maatwerk dus. Uw Dormael nacht
rust specialist vertelt u er graag alles o
•ctslaapkamers
SPECIALISTEN IN NACHTRUST
Eenderde medewerkers klaagt over 'psychische overbelastingPlicht moet alleen voor jongeren gelden
den haag gpd
Het personeel in verzorgingshuizen wordt psychisch en
fysiek te zwaar belast. Bij ziekmeldingen geeft ruim een
derde van het personeel 'psychische overbelasting' als
klacht op. Bovendien is dertig procent van de werkne
mers die in de WAO belanden uiteindelijk afgekeurd we
gens psychische problemen. Voorts had het afgelopen
jaar 56 procent van het personeel rugklachten.
DEN HAAG GPD
Dit blijkt uit een nog niet eerder
gepubliceerd rapport van het
Nederlands Instituut voor on
derzoek van de gezondheids
zorg (Nivel) en de AWOB, een
stichting die zich bezighoudt
met de arbeidsomstandigheden
in bejaardenoorden. In totaal
zijn ruim tweeduizend werkne
mers in zo n dertig verschillen
de verzorgingshuizen onder
vraagd.
De psychische problemen
worden voornamelijk veroor
zaakt door het hoge werktempo.
Ruim veertig procent van de
ondervraagden zegt zich vaak
extra hard te moeten inspan
nen. Hierdoor raken werkne
mers emotioneel uitgeput en
voelen zich chronisch ver
moeid.
Veertig procent van de werk
nemers is ontevreden over de
personeelsbezetting. Zieke col
lega's worden nauwelijks ver
vangen. Veel werknemers kla
gen over de inhoud van hun
werk. Ze willen minder tijd be
steden aan huishoudelijke ta
ken en zich meer concentreren
op verpleging en de psychische
begeleiding van bewoners. Dat
maakt hun werk uitdagender.
Meer dan de helft van de
werknemers had het afgelopen
jaar last van zijn rug. In veel
verzorgingshuizen is een gebrek
aan tilliften en de zogenoemde
'hoog-laag-bedden' die het li
chamelijke werk aanzienlijk
lichter maken.
Het ziekteverzuim van het
personeel in verzorgingshuizen
is hoger dan in bijvoorbeeld
psychiatrische instellingen en
ziekenhuizen. De meerderheid
van de managers in de verzor
gingshuizen neemt de proble
men van hun werknemers dan
ook wel degelijk serieus. Kant-
en-klare oplossingen zijn echter
nog niet voorhanden. Managers
beseffen dat er meer personeel
èn meer hulpmiddelen moeten
komen, maar door geldgebrek
en de beperkte ruimte op de ka
mers van de bewoners is dit
lang niet altijd mogelijk.
dat Dijkstal zich niet langer mag
verschuilen achter het stand
punt dat hij vroeger als WD-ka-
merlid had. Hij was tegen de
politiereorganisatie in haar hui
dige vorm, die de korpschefs
verregaande bevoegdheden
geeft. „Geen smoesjes meer,
Dijkstal moet nu actie onderne
men."
De WD vindt het de hoogste
tijd om de politie onder een
centrale leiding te stellen. Vice-
fractievoorzitter Korthals ziet in
de problemen de bevestiging
van het WD-standpunt dat de
nieuwe politie organisatie niet
deugt.
Vandaag kwam ook de Stich
ting Maatschappij en Politie
(SMP) met een rapport. Daarin
staat dat Nederland 68 bijzon
dere opsporingsdiensten heeft.
SMP komt tot de conclusie dat
dat er veel te veel zijn. De orga
nisatie van de Nederlandse
rechtshandhaving is daardoor
buitengewoon ondoorzichtig.
De stichting bepleit een duide
lijker politieleiding, meer con
trole op de activiteiten van de
politie en een professionelere
aanpak.
zwolle De winkeliers en inwoners van het cen
trum van Zwolle hebben zoveel last van duiven en
hun ontlasting dat de plaatselijke middenstands
vereniging een duivenvanger heeft aangesteld. Hij
heeft de afgelopen weken al ruim tweeduizend
duiven gevangen of afgeschoten.
Levende duiven die geringd zijn, kunnen door de
eigenaars worden opgehaald. De andere vogels
worden vetgemest en gaan op transport naar een
patéfabriek in Frankrijk. Begin februari moet Zwol
le 'duivenvrij' zijn.
De plaatselijke raadsfractie Swollwacht is inmid
dels tegen de duivenslachting in het geweer geko
men. Ook de dierenbescherming in Zwolle is ge
schokt over de slachting. foto anp koensuyk
De snorfiets moet onaantrekke
lijk worden voor jongeren die
hem willen opvoeren en er zon
der helm mee gaan rijden.
Daarvoor zijn technische maat
regelen nodig, maar moeten
jongeren tussen 16 en 21 jaar
ook verplicht worden een helm
te dragen.
Dit stellen ANWB. RAI en Bo
vag in een vandaag aan minister
Jorritsma (verkeer) overhandigd
plan. Als de minister ermee in
stemt, zal het plan komende
week officieel worden gepresen
teerd.
De drie organisaties willen
het volgende. Ten eerste zullen
snorfietsen die op de Neder
landse markt komen,
'opvoerbestendig' moeten zijn.
Dat kan als de onderdelen niet
meer uitwisselbaar zijn met die
van een bromfiets. Ten tweede
moet de verkoop van opvoer-
sets voor snorfietsen aan ban
den worden gelegd.
ren derde stellen ANWB, RAI
en Bovag voor om een kente
kenbewijs voor de snorfiets in te
voeren, net als voor een auto of
motor. Nu kan nog worden vol
staan met een verzekerings
plaatje. Tenslotte is er een
helmplicht nodig.
Er rijden ongeveer 250.000
snorfietsen en -scooters in ons
land: de helft is opgevoerd.
ANWB, RAI en Bovag menen
dat een helmplicht voor alle
snorfietsbezitters de dood van
het vervoermiddel zou beteke
nen. De snorfiets zou dan ook
niet meer interessant zijn voor
ouderen die met een rustig gan
getje door drukke centra hun
weg willen zoeken.
's Avonds mestformulieren in brand steken
ARNHEM/DEN HAAG ANP
Boeren van het actiecomité Wij
zullen doorgaan van Wien van
den Brink zullen volgende week
maandag op verschillende
plaatsen in het land 's avonds
mestformulieren in brand ste
ken.
„Wij willen daarmee laten
zien dat er totaal geen draagvlak
binnen de sector is voor de
mestplannen van het kabinet.
En ook niet voor de punten en
komma's die de kamerleden
volgende week nog zullen aan
brengen", aldus woordvoerder
Weinans gisteravond na afloop
van een beraad van actievoer
ders in Arnhem.
Gisteravond vergaderde ook
het bestuur van de boerenorga-
nisatie LTO-Nederland. Dat
gaat op korte termijn, maar
waarschijnlijk pas na volgende
week, met landbouwminister
Van Aartsen praten over de uit
voering van de mestplannen.
De komende dagen raadple
gen de regionale afdelingen van
de boerenorganisatie hun leden
over wat hen verder te doen
staat, na het mestdebat van af
gelopen maandag in de Tweede
Kamer. In afwachting daarvan
ziet het comité Wij zijn 't zat
(dat is gelieerd aan LTO-Neder
land) vrijwel zeker voorlopig af
van acties tegen de mestplan
nen, aldus actieleider Roemaat
gisteren.
Roemaat erkende dat de uit
komst van het kamerdebat „1-0
voor de overheid" is geworden.
I iardere acties verwacht hij ech
ter vooralsnog niet. „Ik zie niet
wat dat ons aan extra's zou
kunnen opleveren." Zijn orga
nisatie bereidt wel een boycot
voor van de mestadministratie.
Erkende vluchtelingen mogen hier blijven
den haag «anp-gpd
De deelname van ruim twee
duizend Nederlandse militairen
aan de vredesmacht voor Bos
nië (l-I-or) krijgt de instemming
van de Tweede Kamer. Ook
WD en CDA, eerder zeer terug
houdend, gingen gisteren ak
koord, zij het met de nodige
aarzeling. De grote fracties zijn
onderling verdeeld over het
eventueel uitzenden van de mi
litairen voor een periode langer
dan één jaar.
De Verenigde Staten, die de
leiding krijgen over l-For, heb
ben al laten weten na een jaar
uit de vredesmacht te stappen
De Nederlandse regering gaat
voorlopig ook uit van een perio
de van twaalf maanden. Voor
PvdA en D66 is het bespreek
baar dat de Nederlandse troe
pen langer blijven.
Met de WD en het CDA valt
over verlenging van de uitzend-
termijn niet te praten. Voor de
WD geldt dat de Nederlandse
bijdrage aan I-For ophoudt als
de VS niet meer meedoen. WD-
woordvoerder Blaauw stelde
een duidelijke tijdslimiet van
één jaar. Slechts onder deze en
een aantal andere voorwaarden
geeft de WD 'voorwaardelijk
het groene licht'.
Ook het CDA stelt de Ameri-
Wilhelmina Kinderziekenhuis Utrecht stelt cardioloog op non-actief
UTRECHT. ANP-GPD
De raad van bestuur van het Wilhelmi
na Kinderziekenhuis (WKZ) in Utrecht
is een intern onderzoek gestart naar de
oorzaak van het hogere sterftecijfer van
hartpatiëntjes vergeleken met het bui
tenland. Zolang het onderzoek loopt
neemt het Dijkzigt Ziekenhuis/Sophia
Kinderziekenhuis in Rotterdam de ope
raties uit Utrecht over.
Dit heeft de raad gisteren bekendge
maakt. Een 46-jarige cardioloog van het
WKZ, tevens universitair hoofddocent,
is de toegang tot het ziekenhuis ont
zegd omdat de specialist buiten het zie
kenhuis uitlatingen over het onderzoek
zou hebben gedaan. Dit was volgens
bestuursvoorzitter!. R. Rozendaalde
druppel die de emmer deed overlopen.
Het WKZ is wereldwijd een van de wei
nige centra waar de nieuwste weten
schappelijke inzichten op het gebied
van hartafwijkingen worden uitgepro
beerd. Daarom worden ook doodzieke
baby's geopereerd die een zeer com
plexe en zeldzame (aangeboren) hartaf
wijking hebben. De kans op succes is
bij elke operatie uitermate onzeker.
Negentig procent van de 745 hartopera
ties in Utrecht (sinds 1991) kunnen zich
volgens het WKZ meten met de hoogste
internationale normen. Maar met de
zeer moeilijke operaties van doodzieke
zuigelingen, de overige tien procent,
valt het WKZ wereldwijd volledig uit de
toon. Bijna vijftig van de 75 baby's met
complexe hartafwijkingen overleden de
afgelopen vijf jaar: statistisch gezien
twee keer zoveel als in andere vermaar
de centra in binnen- en buitenland.
Het ziekenhuis is inmiddels druk bezig
met het vergelijken van de onderzoeks
resultaten uit het buitenland met die
van het WKZ. „Wij zijn gezien onze aca
demische achtergrond voor veel ouders
het laatste redmiddel. Zelfs bij de
kleinst mogelijk kans op succes wil je de
mensen niet teleurstellen. Misschien
stellen andere centra bij de intake ho
gere eisen. Dan vallen bij de eerste dia
gnose de ernstigste gevallen af ope
raties die wij wèl accepteren. Dat zie je
vervolgens terug in onze sterftecijfers".
Rozendaal zegt de oorzaken niet alleen
buiten de operatiezaal te willen zoeken.
„Het kan ook te maken hebben met de
hygiëne, de manier van perfusie (de be
diening van de hart- en longmachine,
red.), de werkwijze van de chirurg of
onze nazorg. Of misschien is het wel
een combinatie van al deze factoren.
We weten het niet. Alles ligt nog open".
Volgens Rozendaal heeft de kindercar
dioloog zich hier buiten het ziekenhuis
negatief over uitgelaten. „Zijn uitlatin
gen waren voor ons de bekende drup
pel. Er is sprake van een langduriger ar
beidsconflict", zegt Rozendaal.
De kindercardioloog, sinds 1986 bij het
WKZ werkzaam, zit sinds maandag
morgen thuis. Hij beraadt zich op juri
dische stappen tegen het ziekenhuis.
Volgens ingewijden had de kindercar
dioloog, die overigens niet zelf opereert,
zijn vakgenoten nog zó gewaarschuwd:
riskante en baanbrekende operaties zijn
misschien interessant voor de weten
schappelijke erkenning, maar hoeven
niet altijd in het belang te zijn van kind
en ouders.
Voor bijvoorbeeld een zuigeling met
een aangeboren aandoening als geen
boezem of hartkamer(s) bestaat nu
eenmaal weinig hoop. Het uitproberen
van nieuwe technieken op kinderen
met een zeer complexe hartafwijking
doet ouders nieuwe verwachtingen
koesteren. Ook al maant de arts nog zo
tot voorzichtigheid.
Bij het WKZ ging het aantoonbaar keer
op keer mis, vindt de cardioloog. Het
ziekenhuis is in zijn ogen nog niet rijp
voor 'het betere werk'. Bovendien kos
ten de niet geslaagde operaties handen
vol geld.
Zuigelingen met ernstig aangeboren
hartafwijkingen zullen de komende
maanden niet meer in het WKZ geope
reerd worden. „Wegens de publiciteit
rond ons ziekenhuis hebben we hier
voor gekozen. En niet wegens de resul
taten van het onderzoek. Ouders hoe
ven niet bezorgd te zijn", stelt bestuurs
voorzitter Rozendaal.
kaanse bijdrage als bindende
voorwaarde voor Nederlandse
deelname. De christen-demo
craten gaan echter nog een stap
verder: wanneer een groot Eu
ropees land, bijvoorbeeld
Groot-Brittannië, ermee stopt,
moet er onmiddellijk een einde
komen aan het Nederlandse
verblijf in Bosnië.
De gehele Kamer is zich ervan
bewust dat de Nederlandse mi
litairen een gevaarlijke (aak
wacht. Zij komen in een gebied
in de voormalige frontlijn dat
zich prima leent voor guerrilla.
Minister Voorhoeve (defensie)
zei de Kamer dat de Nederlan
ders geen grotere risico's lopen
dan collega's uit andere landen.
De ruim tienduizend Bosniërs
die in Nederland zijn erkend als
politiek vluchteling, mogen hier
blijven als zij dat willen. Dat
heeft staatssecretaris Schmitz
(justitie) gisteren gezegd. De
fracties van PvdA en 1)66 steu
nen dit standpunt volmondig.
I loewel CDA en VVD vinden dat
gedwongen terugkeer in princi
pe mogelijk moet zijn, legt in ie
der geval het GDA zich neer bij
de opvatting van de staatssecre
taris. Gedwongen uitzetting
voor deze groep met een zoge
naamde A-status is daarmee
van de baan.
Aantal huwelijken
ligt op naoorlogs
laagterecord
DEN HAAG ANP
Ongeveer 77.000 paren stappen
dit jaar in het huwelijksbootje.
Dat is een absoluut laagterecord
sinds de Tweede Wereldoorlog.
Dat blijkt uit voorlopige jaarcij
fers van het Centraal Bureau
voor de Statistiek.
In 1994 waren er 83.000 hu
welijken. Het jaar daarvoor wa
ren het er nog 88.000. Het jaar
1990 was een topjaar met
96.000 trouwpartijen. Na de
oorlog heeft het aantal huwelij
ken maar één keer onder de
80.000 gelegen. Dat was in 1983,
toen er 78.000 huwelijken wer
den afgesloten. Het dieptepunt
wordt volgens het CBS onder
meer veroorzaakt door invoe
ring van de wet voorkoming
schijnhuwelijken in november
vorig jaar. Daardoor zijn er min
der huwelijken afgesloten tus
sen Nederlanders en niet-Ne
derlanders. Het aantal echt
scheidingen blijft stijgen. Dit
jaar werden 38.000 huwelijken
ontbonden, vorig jaar 36.000.
