'Zelfs voor een bom sluit ik niet'
Boeren niet meer welkom in Utrechtse Veemarkthal
Feiten &Meningen
MAANDAG 11 DECEMBER 1995i
André Slootman weigert zijn Tour Montpamasse te sluiten voor stakingsacties
Van Mierlo
blundert op
vredesoverleg
Het valt de Parijse vakantie-industrie uitermate zwaar het hoofd boven de stakingsgolf te houden. Terwijl een groeiend aantal Fransen zich
voelt 'gegijzeld' door de acties in het openbaar vervoer, bewaren buitenlandse toeristen flinke afstand van de Franse hoofdstad. Alleen de
Japanners laten zich als de ware diehards onder de vakantiegangers niet afbluffen door het bordje fenné.
Minister van buitenlandse zaken
Hans van Mierlo had het vrijdag en
zaterdag in Londen drukker met de
bezetting van de Nederlandse am
bassade in Jakarta dan met de in
ternationale Bosnische vredescon
ferentie in de Engelse hoofdstad.
Misschien was dat de oorzaak van
een forse uitglijder op het spek
gladde parcours van de internatio
nale diplomatie.
De conferentie van veertig lan
den en twaalf internationale orga
nisaties sprak zijn 'actieve solidari
teit' uit met Franse pogingen om
uiterlijk zondag informatie over of
vrijlating van twee Mirage-piloten
te krijgen. De twee waren op 30 au
gustus üjdens een NAVO-bombar-
dementsvlucht neergehaald en ver
moedelijk in Bosnisch-Servische
handen gekomen.
Van Mierlo toonde zich ook soli
dair. De minister begreep de Fran
se emoties over deze affaire volle
dig, zei hij. Maar hij liet zich zater
dag tevens en als enige verlei
den tot een openlijke en waarschu
wende oproep richting Parijs. Van
Mierlo zei te hopen dat de piloten-
actie „niet ten koste zal gaan van
het broze vredesproces in Bosnië".
De minister was op dat moment
niet op de
hoogte van
de laatste
ontwikke
lingen in
deze affaire,
namelijk dat
Frankrijk al
le dreige
menten al
weer 4 danig
had afge
zwakt. Van
Mierlo had
urenlang
aan de tele-
toon geze
ten met Ja
karta, terwijl
zijn Franse collega De Charette de
internationale pers toesprak. De
Charette zwakte daar niet alleen de
term 'ultimatum' af, maar vermeed
zorgvuldig in te spelen op de vrij
dag gewekte suggestie dat Frankrijk
de plechtige ondertekening van het
Bosnische vredesakkoord dinsdag
in Parijs zou schrappen als er geen
informatie over de piloten zou ko-
Van Mierlo wist echter van niks
en gaf bereidwillig en uitvoerig ant
woord op de vraag van een journa
list die hem een eigen uitleg van de
woorden van De Charette voor
schotelde. „Oh, heeft hij er weer
over gesproken", zei de minister.
„Nou, er zouden wel heel zwaar
wichtige redenen moeten zijn om
het vredesproces te stagneren. Er
staat teveel op het spel."
En om de geweldsoptie waar
had gezegd bij voorbaat uit te
sluiten, filosofeerde Van Mierlo:
„Hoe zou je geweld kunnen ge
bruiken. De Fransen weten niet
eens waar die piloten zich bevin
den en of ze nog wel in leven zijn."
Conferentievoorzitter Rifkind
deed dat anders. Het commentaar
van de Britse minister was dat de
verantwoordelijkheid ligt bij dege
nen die opheldering over het lot
van de piloten kunnen geven. En
hij verwees desgevraagd kort en af
gemeten naar het slotcommuniqué
van de conferentie. Daar is vermeld
dat de ondertekening van het
Bosnische vredesakkoord dinsdag
in Parijs plaatsvindt.
Als directeur van de Tour Mont
pamasse mag André Slootman
dan vloeiend Frans spreken, het
woord fermé ontbreekt in zijn
vocabulaire. Wat er ook ge
beurt, de uitzichttoren blijft
open. Daar staal hij voor. Hij
verkoopt naar eigen zeggen al
dertien jaar op 56 en 59 hoog
209 meter boven de zeespiegel
'inzicht' en 'uitzicht'. Nader
gepreciseerd: de 64-jarige ex-
Amsterdammer geeft aan de
hand van bordteksten, diapre
sentaties en filmvoorstellingen
historisch verantwoorde tekst
en uitleg over het Parijse pano
rama, dat hij zijn klanten te bie
den heeft.
Maar helaas voor hem, wat valt
er aan 'inzicht' en 'uitzicht' te
verkopen als de stakingsacties
de toeristen wegjagen? En als
dan bovendien het weer er ook
nog eens de brui aangeeft door
de uitzichttoren te verstoppen
achter een grauw mistgordijn,
moet Slootman wel een grote
optimist zijn om de moed erin
te houden. Nou, een zwartkijker
is hij in geen geval.
„Ik weiger bij de pakken neer te
zitten. Ik heb vanmorgen tegen
mijn personeel gezegd: Wat een
geluk dat er tegelijkertijd mist is
en gestaakt wordt. Was nog se
rieus gemeend ook. Ik moet er
toch niet aan denken dat het
hierboven twee weken potdicht
zit, als straks iedereen weer aan
het werk is."
Het was me anders het jaartje
wel voor Tour Montpamasse,
eigenlijk de 56ste verdieping en
de 59ste daketage van een im
mense kan too rpaal waarin 185
ondernemingen zijn gevestigd.
„We hebben last gehad van de
bomaanslagen in de zomer
maanden, dan was er de boycot
vanwege de Franse kernproe
ven en nu die stakingen weer.
Desondanks hebben we dit jaar
600.000 betalende en 200.000
niet-betalende bezoekers over
de vloer gehad."
Volgens een eigen calculatie
moet Slootman jaarlijks 540.000
betalende bezoekers binnen
zien te halen om quitte te spe
len. „Dat is het breakeven-
point." Hij wil geen negatief
verhaal ophangen, al is Sloot
man de eerste om toe te geven
dat het de eerste dagen van de
cember behoorlijk tegenzit.
„Normaal komen hier rond de
ze tijd op doordeweekse dagen
nog wel zo'n zes- a zevenhon
derd klanten binnen. Nu zitten
we als gevolg van die stakings
acties op vijftien procent van
dat bezoekersaantal."
Slootman zegt ook in sombere
tijden te vechten voor het
imago dat Tour Montpamasse
nooit sluit. Deze zomer had een
luitenant van de Parijse politie
een speciale mededeling voor
hem: Er was een bommelding.
Wat monsieur le directeur dacht
te gaan doen? Hangt ervan af
wie in dezen verantwoordelijk
is, repliceerde Slootman.
„Vous", was het antwoord van
de policier, „u runt een particu
lier bedrijf." Waarop Slootman
hoogstpersoonlijk het besluit
nam de Tour Montpamasse
niet te ontruimen. „In Frankrijk
Ook gisteren werd er weer volop gestaakt en gedemonstreerd in de Franse hoofdstad. Deze betogers houden
tro's rijden.
is er namelijk nog nooit een
bom ontploft, die vantevoren
was aangemeld. Kijk, ik ben na
tuurlijk niet gek, we hebben wel
even in alle hoeken en gaten ge
keken. En als altijd bleek het
loos alarm."
Van de week vroeg de pachter
van het restaurant om belet. Of
hij de tent mocht sluiten, nu er
toch nauwelijks een kop koffie
te serveren viel. Vergeet het
maar, zei Slootman. „Ik geef
geen toestemming. Als u ermee
kapt, vat ik dat op als contract
breuk. Ik draai door en u draait
door. Mijn souvenirwinkeltje
hier levert al dagen nul franc
omzet op, maar er zijn betere
dagen geweest en er breken on
getwijfeld ook betere dagen
aan. We kunnen het nog wel
even uitzingen. Vanaf 1989
heeft Tour Montpamasse steeds
goed gedraai'd, waardoor er de
nodige reserves zijn gekweekt."
Niettemin moest hij deze week
zijn 28 Franse medewerkers ge
ruststellen. Gezien de karige re
cettes zaten ze in over hun sala
rissen. Ze zullen aan het eind
van de maand uitbetaald wor
den, zo waar hij André Sloot
man heet. „Om louter admini
stratieve redenen heb ik de
Franse nationaliteit aangeno
men, maar ik ben Nederlander
gebleven. Met de daarbij beho
rende nuchtere mentaliteit, die
behoorlijk verschilt van de
Franse. Wij Nederlanders gaan
eerst overleg plegen en als we
dan onze zin niet krijgen, leg
gen we eventueel het werk neer.
Hier laten ze het eerst op een
staking aankomen en gaan dan
pas praten. Monsieur le premier
ministre Alain Juppé ook. Die
kwam even met een paar decre
ten, of het Franse volk zich daar
maar even aan wilde houden.
Nu iedereen op z'n achterste
benen staat, is hij dan wel be
reid met de vakbondsleiders te
praten."
Op zich is er volgens Slootman
weinig mis met het Plan-Secu,
dat Juppé heeft gelanceerd. Er
moet wat gedaan worden aan
de hoog opgelopen staatsschul
den. De toestand in Frankrijk
rechtvaardigt bezuinigingen en
hervormingen. „Maar om een
Franse politicus na te spreken
kun je een volk niet zo leiden
als de Raad van Commissaris
sen. Neemt niet weg dat Juppé
natuurlijk gelijk heeft met zijn
plan om spoorwegbeambten
niet meer na 37,5 dienstjaren,
maar na 40 dienstjaren te laten
uittreden. Het statuut-Spoorwe
gen dateert nog uit de tijd van
de stoomtrein. Toen stonden
die locomotiefvoerders met hun
buiken tegen een gloeiend hete
bak aan. Die mensen van toen
waren heel snel versleten. Maar
nu zitten de machinisten op
comfortabele stoelen. En ook
het administratieve personeel.
Waarom zouden die korter
moeten werken dan anderen?"
Hij is van de week gaan kijken
naar een van de vele demon
straties. En stelde vast dat vele
betogers niet eens wisten waar
voor ze stonden. „Meneer Mare
Blondel die hier het grote woord
voert namens de vakbond FO,
roept iedereen op te staken.
Omdat de ziekenfondskassen
met zo'n groot tekort kampen.
een tegen-demonstratie, ze eisen dat i
Maar die worden in Frankrijk
wel beheerd door de vakbon
den. Blondel is als vakbondslei
der ook lid van de Raad van
Commissarissen van de zieken.-
fondskas. Welk percentage hij
als vakbondsleider ontvangt
voor z'n commissariaat weet
niemand."
Wat André Slootman wel weet,
is dat de FO in het dertiende ar
rondissement van Parijs een
prachtig kantoor heeft. „Ik heb
moeite te geloven dat dit ge
bouw alleen dankzij de contri
buties van de leden gebouwd
kon worden. Menigeen loopt er
hier ook naar te gissen of de zie
kenfondskassen daar een finan
ciële bijdrage aan hebben gele
verd. En zo vraag ik me ook af
hoe dat gat in de ziekenfonds
kassen kon ontstaan. Is dat,
omdat de rijken niet voldoende
bëtalen? Of kent dat andere oor
zaken? Tijdens demonstraties
hoor je de slogan: Laat de rijken
betalen en u>ij niet. Als directeur
van Tour Montpamasse geniet
ik een ruim salaris, geen klacht
daarover. Maar afgezien van de
er tenminste een paar bussen en me-
foto AP
belasting betaal ik 23 procent
aan verplichte inhoudingen. Ik
vind dat heel erg veel."
De vakbonden hebben morgen
uitgeroepen tot de volgende ac
tiedag. Slootman weet het en
slaakt een diepe zucht. „Als
voorzitter van Les Visites, de
Vereniging van Bezienswaardig
heden in Parijs, vind ik het ui
termate vervelend dat het toe
risme door dit hele gedoe een
klap krijgt. Vooral de kleintjes.
Zoals Paris Historique, een be
drijfje dat wordt gedreven door
vader en zoon. Hoe diejiet nu
financieel redden, ik weet het
niet. Voor hen hoop ik dat ze de
Kerst halen. De Fransen ken
nende ga ik ervan uit dat ze dan
niet meer met een spandoek op
straat lopen, maar thuis zitten.
Let maar op, na 1 januari is hier
iedereen weer gewoon aan het
werk. En dan kan ook de balans
van deze stakingen worden op
gemaakt. Ik vrees dat de conclu
sie zal zijn dat de economie
grote schade is toegebracht."
PARUS GERARD VAN PUTTEN
M MR KAUWT3üim
Z'N TRACTOR
TOM JANSSEN
Met de boeren hoeft men, zo leek het zater
dag in de Utrechtse Veemarkthal, geen me
delijden te hebben. Voor vele tienduizen
den guldens staken de 'met de hongerdood
bedreigde' agrarische gezinnen 's middags
tijdens de grote manifestatie vuurwerk af.
Als door een wonder gebeurden er in de
overvolle Veemarkthal geen ongelukken. De
boeren komen er bij bedrijfsleider J. Boog
aard nooit meer in. Hij is nog boos.
Een paar weken geleden probeerden enkele
boeren in een radioprogramma duidelijk te
mtiken dat ze ten onrechte worden geasso
cieerd met dom. Van dat stempel moesten
ze maar eens af. Het zijn juist 'zeer intelli
gente' lieden die in de agrarische sector
rondlopen, zo piepten de studiogasten.
Hun uitleg: 'met domme boeren een dom
produkt' en 'wat er in Nederland geprodu
ceerd wordt, is puur kwaliteit'.
Toegegeven: kwaliteit vereist hersens. Laten
we het erop houden dat de naar schatting
zevenduizend in Utrecht protesterende
boeren de hersens afgelopen zaterdag had
den thuisgelaten. Doorlopend stonden we
in de hal met beide handen voor het kruis
vanwege de overdaad aan rotjes waarmee
de agrariërs hun eisen van een extra
schreeuwerige lading voorzagen.
En was je net van de schrik vanwege een
voetzoeker bekomen, dan ging er achter je
een gillende keukenmeid richting plafond.
Al helemaal de boeren die met carbid en
melkbussen in de weer waren, hadden het
verstand op nul staan. Bij elke ontploffing
leek het dak van de hal de lucht in te vlie
gen. Ook de trommelvliezen waren hier
amper op berekend.
Het ergste moest toen nog komen. Enkele
ogenblikken voor hun massale aftocht
meenden sommige baldadige boeren in de
hal stapels autobanden en papier in de fik
te moeten steken. De schrik sloeg ook gast
heer I. Boogaard om het hart. Hij zocht in
paniek zijn heil bij de politie.
De boeren hebben het bij Boogaard ver
bruid. Medewerkers van hem sleepten als
bezetenen de brandstapels naar buiten,
maar kregen het daarbij met boeren aan de
stok. En terwijl Boogaard zijn hele repertoi
re aan schietgebedjes afdraaide, liepen ook
deze acties maar net goed af.
Gistermorgen was hij terug op kantoor.
Eerst om met een kop koffie bij te komen.
Om half elf nam hij de schade op. Hij in
specteerde elk hoekje en gaatje van zijn im
mense bedrijfsterrein. De schade viel nog
mee, Boogaard kwam tot een paar duizend
gulden. Maar zijn irritatie was een dag na
alle ellende nog onverminderd.
De boeren zijn niet meer welkom op het
Veemarktcomplex. De gekwelde bedrijfslei
der heeft zijn buik meer dan vol van deze
lawaaischoppers. Dat de boeren hem aan
een topomzet hielpen met het verorberen
van snert, worst, koffie en heel veel bier
deed niets aan die onvrede af.
„Petje af voor de Utrechtse politie. Het was
aan haar professionele aanpak te danken
geweest dat de zaak zaterdagmiddag in en
rond zijn bedrijf niet was geëscaleerd", al
dus Boogaard. Hij had zich tijdens de de
monstratie op zijn kantoor zitten verbijten.
Ook de in kruitdamp gehulde sprekers wa
ken met het dialect van sommigen. Flet eni
ge dat geregisteerd kon worden, was dat er
voorlopig geen eind komt aan de acties.
UTRECHT JOHAN CARBO
