I
Franse acties doen Nederland rillen
Politieke leiding NAVO doet er niet zo veel toe
Buitenland
!ommissie in Spanje stopt
nderzoek naar vuile oorlog
Ook in Ierland heldenontvangst voor Clinton Kroegfilosoof Tomin
hongert vanwege Plato
Frans weekblad prijst
Nederlandse drugpolitiek
iTERDAC 2 DECEMBER 1995
^•Paus debuteert als scenarioschrijver
^rome Paus Johannes Paulus II heeft het scenario voor een film
_*van de Poolse regisseur Krzystztof Zanussi geschreven. De film
npratello del nostro Dio (Broeder van onze God) is het levensver-
~~~haal van een heilige aan het begin van deze eeuw. Dat heeft Za-
Bnussi gisteren gemeld. De film is gebaseerd op een toneelstuk
—dat de paus als jonge man in Polen schreef, aldus de regisseur.
~jDe 75-jarige kerkleider heeft zijn pennevrucht een jaar geleden
_enog eens herlezen en er ten behoeve van de film een Italiaanse
—vertaling van gemaakt.
zjapanse gijzeling beëindigd
—■roKYO» De politie in de Japanse hoofdstad Tokyo heeft gisteren
—een huis bestormd waar een man sinds donderdag een 2-jarig
lijjongetje in gijzeling hield. Het kind bleef ongedeerd en de gijzel-
-nemer, die eerder donderdag een postkantoor had overvallen,
—•werd gearresteerd.
^Albanese vluchtelingen verdrinken
ytRANTEOp de Adriatische Zee is een rubberbootje met Alba-
""Jïese vluchtelingen gezonken. Zeker zeventien mensen worden
„vermist. Aangenomen wordt dat ze zijn verdronken. De opva-
renden wilden in Italië als illegale immigranten aan land gaan.
jCelstraffen in Duits bloedproces
yoBLENZDe rechtbank in de Duitse stad Koblenz heeft gisteren
vier mensen tot gevangenisstraffen van twee tot vier jaar veroor
deeld wegens het in omloop brengen van bloedprodukten die
■onvoldoende waren getest. Het bloed was besmet met HIV, het
Virus dat AIDS veroorzaakt. De rechtbank achtte bewezen dat de
J^erdachten uit winstbejag tussen 1986 en 1993 bloedplasma
-maakten zonder de noodzakelijke zorgvuldigheid in acht te ne-
%nen. In 1993 werd bij drie patiënten in ziekenhuizen AIDS ge
constateerd die was veroorzaakt door het bloedplasma.
5>ude panda werpt opnieuw jong
Een 19 jaar oude, in gevangenschap levende panda heeft
'oor het tweede achtereenvolgende jaar een jong gekregen. De
meeste vrouwelijke panda's die niet in het wild leven, worden
ond hun 16de jaar onvruchtbaar, zo meldde gisteren het Chine
se staatspersbureau Xinhua. Qingqing werd vorig jaar op 18-jari-
!e leeftijd kunstmatig geïnsemineerd en wierp vervolgens een
ing. Op 20 november jongstleden schonk ze opnieuw het leven
een jong, zo meldt Xinhua pas nu. Slechts duizend panda's
fven nog in het wild in het midden en zuidwesten van China.
TDok Duitsers gaan anders spellen
De ministers van onderwijs van de Duitse deelstaten
jebben gisteren een spellingshervorming aanvaard. Evenals in
plederland en België zijn ook in Duitsland wijzigingen van de
elling een zaak van lange adem: er is tien jaar aan gewerkt en
Ie oorspronkelijke ingrijpende wijzigingsvoorstellen zijn wat
rerwaterd. De nieuwe Duitse spelling wordt op 1 augustus 1998
ngevoerd. Tijdens een tot het jaar 2005 durende overgangspe-
iode wordt de oude spelling op scholen niet fout gerekend.
Brussel strijdt tegen vrouwenhandel
irussel De Europese Commissie heeft de bestrijding van de
tandel in vrouwen tot een van de prioriteiten van haar werk-
aamheden verheven. Volgens de Zweedse cgmmissaris Anita
5radin heeft de criminaliteit rond deze moderne vorm van sla-
'ernij een omvang bereikt die vergelijkbaar is met de drughan-
lel. In de Europese Unie behoren Nederland en België tot de
neest gewilde afzetgebieden voor de vrouwenhandel, aldus een
'an de deskundigen die gisteren en vandaag over het vraagstuk
'ergaderden in Brussel.
Arrestaties Argentinië wegens aanslag '94
Jdenos aires De Argentijnse politie heeft gisteren meer dan tien
nensen aangehouden in verband met een bomaanslag op het
l)ods cultureel centrum in de hoofdstad Buenos Aires in 1994.
lij die aanslag kwamen 86 mensen om het leven en raakten er
Iriehonderd gewond. Onder de arrestanten zijn militairen.
Ujf jaar cel voor Bhagwan-vrouwen
ortland Een Amerikaanse rechtbank heeft gisteren twee voor-
anstaande voormalige volgelingen van Bhagwan Shree Ra-
|ieesh veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf. Ze zouden een
hebben beraamd om een Amerikaanse officier van jus-
te vermoorden. De rechter verklaarde Sally-Anne Croft ali-
s Ma Prem Savita, 45) en Susan Hagan (48), in juli al schuldig
an een complot om federaal aanklager Charles Turner te ver
boorden. De twee Britse vrouwen zijn door Groot-Brittannië
an de VS uitgeleverd. Turner leidde een onderzoek naar onre-
elmatigheden in de grote commune van de sekte in de staat
|regon. Daarbij ging het onder meer om valsheid in geschrifte.
Guerrillaleider Rincon in Peru gepakt
friA» Een groep linkse guerrillastrijders heeft zich gisteren over-
egeven na een bloedige belegering door regeringstroepen in
en woonwijk van de hoofdstad Lima. Onder de aangehouden
(rijders is Miguel Rincon. Hij is de tweede man van de pro-Cu-
aanse ondergrondse beweging Tupac Amaru. De ongeveer vijf-
en guerrillero's gaven zich over na garanties dat ze zullen wor-
en behandeld als krijgsgevangenen.
beria-piloten stoppen met stakingen
adrid - De piloten van de Spaanse luchtvaartmaatschappij Ibe-
a hebben gisteren een punt gezet achter hun bijna eindeloze
leks stakingen. De directie is bereid bemiddeling te aanvaar-
en. Vorige maand legden de gezagvoerders bij elkaar twaalf da-
;n het werk neer. Zij vinden dat de Iberia-leiding draalt met de
)orgenomen reorganisatie. Iberia is genoemd als mogelijke
artner van KLM, maar de Nederlandse maatschappij heeft aan-
Igeven dat samenwerking pas aan de orde kan komen als het
jaanse bedrijf is gesaneerd.
)RID Rtr-AFP
■Spaanse commissie die de
lie oorlog' van de zogeheten
L tegen Baskische afschei-
^sbeweging ETA onderzoekt,
ft haar werk gisteren opge-
prt. Dat gebeurde nadat de
fcrende socialisten een ver-
f k hadden geblokkeerd om
|ele hoge functionarissen
F r de affaire te ondervragen.
igenomen wordt dat de
ïmissie met het opschorten
haar werk druk op de rege-
wil uitoefenen,
ie onderzoekers wilden ex-
i-premier Narcis Serra en
ekt. ("tninister van binnenlandse
en José Barrionuevo onder-
"9®"{en over de affaire rond de
329: de Anti-terroristische Be-
die in de jaren
een bloedige strijd tegen
separatisten voerden.
Vervoerders vrezen wegblokkades Sociaal verzet steeds omvangrijker
De stakingen en andere acties tegen de sociale hervor
mingsplannen van de Franse regering grijpen steeds ver
der om zich heen. Gisteren kondigden ook de belasting
dienst en het gevangenispersoneel voor volgende week
acties aan. En de Nederlandse wegvervoerders houden
sinds gisteren hun hart vast. Ook Franse vrachtwagen
chauffeurs komen volgende week in actie en wegblokka
des zijn dan niet uitgesloten. De Nederlandse bedrijfstak
vreest daardoor enorme schadeposten. De bevoorrading
van de Franse steden komt dan trouwens ook in gevaar.
parus-den haag anp-gpd
De grote Franse vakbondsfede
ratie Force Ouvrière (FO) heeft
komende maandag uitgeroepen
tot nationale actiedag. De com
munistisch georiënteerde CGT
roept voor dinsdag haar aan
hang op tot protest.
Parijs bood gisteravond de
aanblik van een omgekeerde
wereld: een geplande demon
stratie kon nauwelijks beginnen
omdat het plein waar de men
sen bijeenkwamen volkomen
was geblokkeerd door vastzit
tend verkeer. Normaal is het
precies andersom.
Opvallend is de houding ten
opzichte van de stakingen van
Parijzenaars die wèl werken.
Normaal duurt het geen twee
dagen voor zij 'over de rooie'
gaan als de spoorwegen weer
eens actie voeren. Ditmaal is er
sprake van begrip en solidari
teit.
Volgende week hebben ook
artsen en verpleegsters, onder
wijzend personeel en de werk
nemers van Renault acties aan
gekondigd. net als het personeel
van de binnenlandse lucht
vaartmaatschappij Air Inter. Ac
ties bij Renault leggen veel ge
wicht in de schaal, omdat deze
gedeeltelijk geprivatiseerde on
derneming geldt als de grote so
ciale werkplaats van Frankrijk.
In de jaren dertig is daar als eer
ste betaalde vakantie ingevoerd
en later de dertiende maand sa
laris.
Bij de Nederlandse wegver
voerders zit de schrik er intus
sen al op voorhand goed in. De
aankondiging van de Franse
vrachtwagenchauffeurs dat ze
zich maandag aansluiten bij de
stakingen zorgt voor verhoging
van de bloeddruk. Tot nu toe
hebben de stakingen in Frank
rijk de Nederlandse transpor
teurs nauwelijks schade berok
kend omdat de vervoerders de
drukke plekken kunnen mijden.
Als de Franse chauffeurs echter
weer tot wegblokkades over
gaan, zoals in juli 1992 op grote
schaal gebeurde, zal de schade
meteen in de miljoenen gaan
lopen.
De werkgeversorganisatie
Transport en Logistiek Neder
land (TLN) heeft gisteren ver
keersminister Jorritsma per
brief verzocht zo snel mogelijk
een beroep op de Franse rege
ring te doen om het dreigende
onheil af te wenden. ,,De blok
kades van de Franse chauffeurs
in 1992 heeft ons 28 miljoen
gulden gekostaldus H. Koele*
man van TLN. ..Dagelijks gaan
er zo'n 2.000 Nederlandse
vrachtwagens de Franse grens
over. Als zo'n wagen stil komt te
staan kost dat tussen de 75 en
100 gulden per uur.''
De angst voor blokkades is re-
eël, benadrukt Koeleman. ..In
Frankrijk zijn maar weinig
chauffeurs georganiseerd in een
vakbond. Stakingen krijgen dus
snel een wild karakter en zijn
ergonvoorspelbaar."
haarlem ronald frisart
Van Tsjechen wordt wel gezegd
dat ze graag naar consensus
streven. Dat ook hier de uitzon
dering de regel bevestigt, be
wijst de voormalige dissident
Julius Tomin. In een café in het
Engelse Oxford is hij voor zeven
dagen in hongerstaking gegaan
omdat hij ruzie heeft met de
plaatselijke universiteit. Onder
werp van de twist: de klassieke
Griekse filosoof Plato, meer in
het bijzonder diens werk
Phaedrus.
Volgens Tomin debiteert de
eerbiedwaardige Oxfordse uni
versiteit al twee eeuwen onzin
door studenten voor te houden
dat Phaednis behoort tol het la
tere werk van Plato (428-348
voor Christus). Het is, zegt To
min. juist een van diens eerste
werken. „De universiteit durft
mij niet mijn analyse te laten
presenteren", vertelde hij de
Britse krant The Independent.
Volgens filosofiedocente Ka-
thy Wilkes, verbonden aan het
Oxfordse St. Hilda's College,
kletst Tomin maar wat en is hij
domweg niet in staat zich in
Engeland aan te passen.
In de jaren zeventig was To
min nog zeer gevierd onder Ox
fordse wetenschappers. Gere
geld bezochten ze de dissident
in diens flat in Praag. Maar
sinds hij in 1980 naar Engeland
verhuisde, heeft Tomins naam
veel van zijn glans verloren. Een
baan als filosoof kon hij niet
vinden en hij leeft van de bij
stand..
Eind jaren tachtig raakte hij
zelfs die uitkering kwijl omdat
hij slechts als filosoof wilde wer
ken en andere banen weigerde.
Hij zat toen zo krap bij kas dat
hij de fiets moest nemen om in
het 130 kilometer van Oxford
gelegen Brighton een filosofie-
congres te bezoeken.
Noel Reilly, eigenaar van de
pub Beehive in Swindon, kreeg
medelijden met de aan lager
wal geraakte specialist in de
Griekse filosofie en nam hem in
dienst als 'krocgfilosoof. In ruil
voor een redelijk salaris ver
zorgde Tomin in de Beehive
enige lijd inleidingen in de filo
sofie. Hij verwierf er landelijke
bekendheid mee.
Ook zijn dispuut met de uni
versiteit van Oxford baart weer
het nodige opzien. En Tomin
wil van geen wijken weten, (iaat
de universiteit niet door de
knieën, dan volgt in 1996 een
tweede hongerstaking en die
gaat langer duren dan die van
dit jaar, zo heeft hij deze week
strijdlustigaangekondigd.
londen hans geleunse
correspondent
„We want Bill", klonk het giste
ren in het centrum van de Ierse
hoofdstad Dublin uit honderd
duizend kelen. De Amerikaanse
president Clinton kreeg in Ier
land eenzelfde heldenontvangst
als donderdag in Noord-Ierland.
En hij had er dezelfde vredes
boodschap: het terrorisme dat
Noord-Ierland een kwart eeuw
teisterde, behoort tot de ge
schiedenis. De toekomst is vre
de.
Clinton kreeg een ovatie toen
hij na een politiek gesprek met
premier John Bruton de menig
te toeriep: Amerika is met jullie
op de weg van de vrede. En met
groot vertoon van bescheiden
heid gaf hij John Bruton en zijn
Britse collega John Major alle
eer voor het weer op gang bren
gen van het moeizame vredes
proces in Noord-Ierland.
Maar het is geen geheim dat
juist Amerikaanse druk de hoog
opgelopen meningsverschillen
bezwoor tussen Engeland en
Ierland. Die ruzie betrof de eis
tot inlevering van IRA-wapens
voor met onderhandelen kan
worden begonnen. Premier
Bruton erkende dat impliciet.
„We waren er op een gegeven
moment wel uitgekomen. Maar
de komst van de Amerikaanse
president bood ons de beste
omstandigheden tot een vre
desinitiatief."
De hoop in Londen en Dublin
is dat Clintons bezoek en zijn
toezegging dat er economische
hulp komt voor de armlastige
twee Ierlanden de vredeswil
heeft yersterkt. De president,
die ook gisteren weer actief was
met 'spontane' ontmoetingen
met het publiek, nam er giste
ren in Dublin een biertje op in
een voor alle zekerheid van te
voren van stamgasten gezuiver
de pub.
De naam van die kroeg, Cas-
sidy, moet hem hebben herin
nerd aan het enige smetje op
zijn visite. De meisjesnaam van
Clintons moeder was ook Cas-
sidy en vermoed werd dat hij
Ierse voorvaderen had. Inten
sieve Amerikaanse naspeurin
gen in het familieregister leid
den echter tot niets.
Clinton hield aan Dublin wel
een exclusieve onderscheiding
over: hij mag zich nu Vrije Bur
ger van de Ierse hoofdstad noe
men. Die eer werd zelfs Ronald
Reagan niet gegund toen deze
Ierland bezocht. Slechts de pre
sidenten Ulysses Grant en John
F. Kennedy werden eerder deze
titel waardig bevonden.
parus»anp „dat zo lek is als een mandje",
schrijft het blad. Hetzelfde geldt
voor harddrugs.
Lof heeft het blad voor de Ne
derlandse douaniers, die meer
resultaten boeken dan de Fran
sen. Blijkens een onderzoeksbu
reau in Lissabon heeft de Ne
derlandse douane in 1994 42,46
procent van alle aan de grenzen
van de hele wereld in beslag ge
nomen cannabis voor haar re
kening genomen, de Franse 0,7
procent. Het weekblad ziet wel
iets in de Nederlandse redene
ring dat het tijd wordt dat
Frankrijk de hand in eigen boe
zem steekt.
Voor het eerst zet een Frans
weekblad vraagtekens bij het
Franse drugbeleid. Daarbij ver
wijst het naar het Nederlandse
beleid. „Heeft Chirac wel gelijk
als hij Nederland beschuldigt?",
vraagt de kritische, links geori-
enteerde L'Evénement du Jeudi
zich af in een artikel over de ir
ritatie die de Nederlandse
'drugsupermarkt' opwekt in
Frankrijk.
Zeker de helft van de in Ne
derland in beslag genomen
cannabis komt uit Marokko en
wordt aangevoerd via Frankrijk
brussel aly knol
Maar de socialisten binnen de
commissie hielden dit voorstel
tegen, met steun overigens van
de Baskische en Catalaanse na-
tionalische partijen.
Daarop heeft de oppositione
le Partido Popular (PP) erop
aangedrongen dat de Senaat de
commissie zou ontbinden. De
conservatieve PP beschuldigt de
socialistenn en de Baskische en
Catalaanse nationalisten ervan
het werk van de commissie te
belemmeren. Eerder was een
verzoek van de onderzoekers
om premier Felipe Gonzalez te
ondervragen, niet ingewilligd.
De GAL voerde tussen 1983
en 1987 bloedige aanslagen uit
in Zuid-Frankrijk tegen de Bas
kische ETA, in een poging de
beweging met haar eigen me
thoden te bestrijden. Daarbij
zijn 27 Baskische guerrillastrij
ders vermoord.
correspondent
Waar zijn de Verenigde Staten
in vredesnaam mee bezig? De
Amerikanen spelen een spel,
maar welk spel? In uiteenlopen
de bewoordingen werd de afge
lopen weken in Brussel steeds
dezelfde vraag gesteld. Was
hington bleef maar dwarsliggen
bij de benoeming van een nieu
we secretaris-generaal van de
NAVO. Naar de reden daarvan
hadden de Europese NAVO-
partners het raden.
De Nederlandse oud-premier
Lubbers leek dë man te zijn, na
dat Groot-Brittannië, Frankrijk
en Duitsland zich voor hem
hadden uitgesproken. Maar de
Amerikanen zagen Lubbers niet
zitten. Ze wantrouwden hem.
Waar had hij de Franse steun
aan verdiend? Was hij wel At
lanticus genoeg? Vertoonde hij
niet te krachtige Europese trek
jes?
Bovendien: Zou hij, als voorma
lig premier die al met alle gro
ten der aarde aan tafel had ge
zeten, niet te veel eigen intiatief
ontplooien, in plaats van de rol
te spelen van serviel uitvoerder
van bevelen? Was hij niet te
zeer een 'prater', die als het
even kan het 'doen' uit de weg
zou gaan waaraan het Ameri
kaanse publiek soms behoefte
heeft?
De Deense oud-minister van
buitenlandse zaken Ellemann-
Jensen maakte in ieder geval op
de Amerikaanse minister van
defensie Perry een betere in
druk. Hij bleek gezegend met
flair en een jongensachtige uit
straling en was afkomstig uit
een klein land, dat niet eens lid
is van de Westeuropese Unie,
de Europese defensiepoot van
de NAVO. Een AÜanticus pur
sang. Hij had het in zich een
Amerikaans 'vazal' te zijn, zoals
de Belg Claes dat was.
Maar nadat de VS hadden laten
zien dat ze een Europese kandi
daat konden laten struikelen,
wilden de Europeanen tonen
dat zij in staat waren een Ame
rikaanse kandidaat pootje te
lichten. De Fransen hadden
hun reden snel gevonden: de
Deen sprak geen Frans, één van
de officiële werktalen van de
NAVO. Daarmee was voor hen
de kous af. De Grieken schaar
den zich achter Parijs, omdat
Ellemann-Jensen zich ooit als
halfjaarlijks voorzitter van de
Europese Unie boos tegenover
de Grieken had uitgelaten we
gens de dwarse houding van
Athene ten aanzien van de
voormalige Joegoslavische re
publiek Macedonië.
Zo werden twee gerenommeer
de politici uitgerangeerd. Maar
aan Europese zijde was snel een
nieuwe man gevonden: Javier
Solana, de Spaanse minister van
buitenlandse zaken. Subtieler
dan met Lubbers was gebeurd,
steunden de Europese NAVO-
landen Solana. Duitsland liet
weten niet achter de Deen te
staan. Frankrijk en Italië huldig
den Solana uitvoerig op de Eu
ro-Mediterraneconferentie,
eerder deze week in Barcelona,
zonder hem openlijk als moge
lijke NAVO-topman aan te prij
zen. De Amerikanen gaven zich
Deze foto werd op 21 september genomen in Madrid. Links Willy Claes
zijn Spaanse opvolger bij de NAVO, Solana.
echter, tot grote frustratie van
vele diplomaten in Brussel, nog
steeds niet gewonnen. Perry
bleef, tot afgelopen woensdag
aan toe, herhalen dat er behalve
Ellemann-Jensen en Solana nog
wel andere mensen te vinden
waren. Namen noemde Perry
overigens niet.
Dat de Europeanen uiteindelijk
het machtsspel met de VS heb
ben gewonnen, komt misschien
niet zozeer door de argumen
ten, als wel door een eenvoudi
ge aftreksom. Amerika komt
niet voor het politieke leider
schap in aanmerking, omdat
het al bij traditie de militaire
NAVO-opperbevelhebber levert.
En Canada is hoe dan ook te ver
die toen nog in functie was, rechts
FOTO FFF
van het bed.
Griekenland en Turkije schake
len elkaar wederzijds uit door
hun chronische vetes. Frankrijk
kan het als 'geheelonthouder'
bij de militaire structuur hele
maal vergeten. IJsland en
Luxemburg zijn domweg té
piepklein. België heeft na Claes
voorlopig zijn kansen verspeeld.
Portugal levert al de voorzitter
van de Weseuropese Unie
(WEU). Italië bezet de post van
plaatsvervangend secretaris ge
neraal van de NAVO. En Duits
land is met Glaes' voorganger
Wörner nog niet aan de beurt.
De Britten konden niemand
vinden omdat oud-minister van
buitenlandse zaken Douglas
Hurd elders meer kon verdie
nen. Denemarken kreeg Elle
mann-Jensen er niet doorheen.
En Nederland wilde Euro-Com
missaris Van den Broek niet af
staan. Daarmee restten nog
slechts Noorwegen en Spanje.
Maar Noorwegen telt, behalve
hinnen de NAVO, verder ner
gens in Europea mee niet in
cle EU en niet in de WEU. En
dat gaat vermoedelijk zelfs.de
Amerikanen te ver. Ergo: Javier
Solana wordt de nieuwe NAVO-
topman.
Maar met al hun obstructie
hebben de Amerikanen wellicht
toch iets aan de Europeanen
duidelijk gemaakt. Namelijk dat
de politieke leiding van de
NAVO er niet eens zo veel toe
doet. Zelfs niet aan de voor
avond van het sturen van de
vredesmacht naar Bosnië. Ten
slotte is alles voor die vredes
macht intussen geregeld onder
leiding van de Amerikaanse op
perbevelhebber, generaal Geor
ge Joulwan. Waarmee overigens
niet is gezegd, dat Solana straks
de meeloper zal blijken te zijn,
die de Amerikanen eigenlijk
wensten.
Tijdens zijn bezoek aan de Ierse republiek was Clinton gisteren in de weer met 'spontane' ontmoetingen met het publiek.
FOTO REUTER WIN McNAMEE
