ONTHULLEND
Schilders eisen
geld voor ziekte
JOVD betuigt steun aan Dijkstal
'Ziekenverzorgster was geen Engel des doods'
Nederland kan weer
Souden Eeuw beleven'
Duitse politie ontdekt
Illegale handel in biggen
'Autokostenvergoeding
van werknemer omlaag'
'Staatssecretariaat voor
minderheden nodig'
De 'oale roop' van de midwinterhoorn
RUUDGULIIT HAALDE ZUN
KINDEREN WEG BH HUN MOEDER
Man bekent misbruik van 23 jongens
roermond Een 32-jarige man uit Venlo heeft bekend vanaf
1982 tot oktober dit jaar 23 minderjarige jongens in en rond
jVenlo seksueel te hebben misbruikt. Na aangifte van twee
Islachtoffers werd de man begin oktober aangehouden. Volgens
■persofficier van justitie, mr. Van Delft in Roermond, pleegde de
erdachte met nog meer jongens ontucht, maar deed niet ieder-
;en aangifte. De jongens waren tussen de acht en zestien jaar
:oen de man zich aan hen vergreep.
STER weigert spotjes van Veronica
iilversum De STER weigert Veronica-spotjes uit te zenden
waarin de commerciële omroep zijn Nieuwsradio aanprijst. De
•TER verzorgt de reclames voor de publieke omroep. Een
ivoordvoerder zegt dat het uitzenden van de spotjes niet in het
gelang is van zijn organisatie en dat Veronica als concurrent
wordt gezien. In 1992 stelde de Amsterdamse rechtbank de
-STER in het gelijk in een geding rond een vergelijkbaar conflict.
Toen wilde Sky Radio dat de STER een spotje voor het program
ma Candlelight zou uitzenden.
'eta wil sluiting van Dolfinarium
arderwuk Actievoerders van de stichting Peta, een organisatie
ie opkomt voor de rechten van dieren, hebben gisteren gede-
lonstreerd bij het Dolfinarium in Harderwijk. Ze willen dat het
ierenpretpark onmiddellijk wordt gesloten. De bezoekers van
leen gala-avond die in het Dolfinarium werd gehouden, kregen
•en foldertje waarin Peta stelling neemt tegen het gevangen
iouden van dolfijnen en orka's.
tomp van coffeeshophouder gevonden
icronincenOp aanwijzing van een verdachte is woensdag de
iromp van een vermoorde Groningse coffeeshophouder gevon
den tussen Bremen en Bremerhaven. De coffeeshophouder
werd eind juli ontvoerd. Zijn partner betaalde een onbekende
'ïoeveelheid losgeld, maar de man werd toch vermoord. Begin
iugustus werden zijn hoofd en ledematen gevonden in een ri-
iertje in de buurt van Bremen. Er zitten nog twee verdachten in
zaak vast.
'ijers ziet onbenutte mogelijkheden
Nederland kan opnieuw een
qouden Eeuw beleven". Dat zei
jinister Wijers van economi
se zaken gisteren op een stu-
iedag in Rotterdam. Als Neder-
ind al zijn kansen benut, ziet
e minister mogelijkheden om
I de komende tien jaar een
conomische groei te bewerk-
telligen van drie procent per
lar. De minister ziet kansen
m op de „hoogste trede van de
uropese welvaartsladder" te
Jpmen.
Wijers baseert zich op de ver
achting dat de centrale doel-
:elling van het kabinetsbeleid
- 350.000 banen al in 1997
en feit zal zijn. Ook de doel-
felling ten aanzien van lasten-
erlichting en terugdringing van
et overheidstekort zullen dan
Ijn gehaald.
„Maar sommige potenties
an onze economie benutten
je onvoldoende. Slechts de
elft van de mensen tussen 15
n 65 jaar heeft een volledige,
etaalde baan. Met een groei
an drie procent per jaar kun
nen we die participatiegraad
optrekken tot 60 procent, gelijk
aan die in de jaren zeventig en
aan de situatie in Duitsland."
Voorwaarden voor dat beleid
zijn volgens Wijers: lid worden
van de Europese Monetaire
Unie, de markt meer zijn werk
laten doen en een „sterke en ex
cellente" overheid.
Wijers vindt nadrukkelijk niet
dat de overheid zich machte
loos bij de rol van de vrije
marktwerking moet neerleggen.
„Dat de overheid machteloos
wordt, is een mythe," zei hij.
„Economische sturing in de tra
ditionele zin is echter voorbij."
Het gaat nu om een sterke rol
in de economische ordening,
met name door bestrijding van
kartelvorming, een goed vesti
gingsbeleid en zorg voor het
milieu. Op dat laatste vlak dient
de overheid als 'katalysator' op
te treden. Privatisering dient
verder doorgang te vinden,
maar wel met concurrentie.
„Want privatisering zonder
concurrentie is niets anders dan
etikettenzwendel; de wijn blijft
immers slecht," zei hij.
Duitse politie is een grote il-
jale biggenhandel vanuit
"lost-Nederland naar Duitsland
p het spoor gekomen. Tussen
pril van dit jaar en september
nn rond de 14.000 varkens
pnder de vereiste papieren
aar Duitsland vervoerd.
Het gaat deels om dieren met
et Aujeszysche-virus. Volgens
p veterinaire dienst Kreis Bor
en is het varkensvirus zeer be
en kunnen varkens er
inettelijk e
dood van gaan. Voor mensen is
het ongevaarlijk. De besmette
dieren zijn inmiddels ingeënt
en kunnen genezen.
Een handelaar uit het Duitse
Borken heeft bekend vanuit de
Nederlandse grensstreek 53 ille
gale transporten te hebben ge
organiseerd. Hij kan een boete
van maximaal 50.000 mark
(55.000 gulden) krijgen. De af
nemers hebben deels te goeder
trouw gehandeld, omdat er pa
pieren vervalst waren.
ju UN IM ENLAND
Politieman uit
Losser sloeg de
hand aan zichzelf
losser anp
De 39-jarige brigadier van poli
tie uit Losser die dinsdag over
leed aan de gevolgen van een
schotwond, blijkt zichzelf mei
het dienstwapen door het hoofd
te hebben geschoten. Onder
zoek van het gerechtelijk labo
ratorium in Duitsland heeft dat
gisteren uitgewezen.
Uit een reconstructie blijkt
onder andere dat de politieman
helemaal niet in een achtervol
ging was verwikkeld, zoals hij
vlak voor zijn overlijden via de
mobilofoon had gemeld. De
route die hij doorgaf, was niet
de weg die hij reed. Bovendien
zag een getuige op het moment
van de zogenaamde achtervol
ging in het grensgebied een Ne
derlandse politiewagen die met
normale snelheid reed. Van een
achtervolging was volgens de
getuige geen sprake.
De politie stelde ook vast dat
op de plaats waar zij de briga
dier vond, één schot viel. Het
gerechtelijk laboratorium in
Duitsland heeft vastgesteld dat
de brigadier het wanen tegen
zijn hoofd hield toen nij schoot.
De politie onderzoekt nu de
achtergrond van de zelfmoord.
Voor de collega's van de briga
dier komt die als „een volslagen
verrassing."
Werkgevers kunnen claim van honderden miljoenen krijgen
Zieke schilders gaan voor honderden miljoenen schade
claims indienen bij hun werkgevers in de schildersbran
che. De bouwbonden van CNV en FNV zijn bezig proces
sen voor te bereiden voor schilders die ziek zijn gewor
den door oplosmiddelen in verf en lijm.
In totaal lijden drieduizend
schilders aan de ziekte OPS;
jaarlijks komen er 250 nieuwe
gevallen bij. OPS (Organisch
Psycho Syndroom) wordt ver
oorzaakt door een aantasting
van het centrale zenuwstelsel.
Veel voorkomende symptomen
zijn vergeetachtigheid, ver
moeidheid en concentratie-
stoornissen.
De Hout- en Bouwbond CNV
heeft nu een wetenschappelijk
onderzoek laten verrichten dat
aantoont dat OPS wordt veroor
zaakt door oplosmiddelen die
voorkomen in verf en lijm.
Met dit rapport in de hand
bereidt de bond nu een proces
voor tegen de werkgever van
een zieke schilder. „We willen
dat OPS als een beroepsziekte
erkend wordt en willen de werk
gever aansprakelijk stellen voor
de schade", aldus Johan Slok
van de Hout- en Bouwbond
CNV.
Ook de Bouw- en Houtbond
FNV is bezig met de voorberei
ding van een proces. „We heb
ben berekend dat een schilder
van veertig jaar ongeveer
400.000 gulden schade lijdt als
gevolg van OPS", aldus een
woordvoerder.
In de processen rond asbest
die de afgelopen jaren werden
gevoerd, kende de rechter scha
devergoedingen tot 150.000 gul
den toe. Uitgaande van dat be
drag kan OPS de werkgevers, of
de fabrikanten van de verf en
lijm, 450 miljoen gulden gaan
kosten.
De Bouw- en Houtbond FNV
heeft staatssecretaris van socia
le zaken Linschoten inmiddels
verzocht om een verbod op verf
en lijm met oplosmiddelen. Vol
gens de woordvoerder heeft
Linschoten beloofd in het voor
jaar met maatregelen te komen.
De Hout- en Bouwbond CNV
gaat de komende tijd zijn leden
en huisartsen voorlichten over
OPS. „Een van de oorzaken dat
mensen zo ziek worden van
OPS, is dat huisartsen de ziekte
niet onderkennen. De sympto
men lijken veel op die van
stress. Als de ziekte in een
vroegtijdig stadium wordt on
derkend, dan is volledige gene
zing mogelijk", aldus de woord
voerder.
Liefhebbers
in de rij voor
seksonderzoek
groningen gpp
De telefoon staat roodgloeiend
bij de Vrouwenkliniek van het
Academisch Ziekenhuis Gro
ningen sinds de oproep voor
vrijwilligers die seks willen be
drijven in het rötvgenapparaat.
Tientallen belangstellenden
uit het hele land bieden zich
aan om de liefde te bedrijven in
een zogenaamde MRI-scan, een
apparaat dat in tegenstelling tot
een röntgenbuis juist de weke
delen van het lichaam zichtbaar
maakt.
Door deze scans hopen de
onderzoekers aan te tonen dat
geslachtsdelen zich tijdens het
copuleren heel anders gedragen
dan tot nu toe werd aangeno
men. De eerste experimenten
bevestigen dit vermoeden, maar
er zijn nog tientallen waame-
meningen nodig om tot conclu
sies te kunnen komen die een
betrouwbaar wetenschappelijk
tijdschrift wil publiceren.
De bellers zijn voor het me
rendeel jonge mensen, die seri
eus geïnteresseerd lijken. Boze
mensen of ranzige grappenma
kers hebben zich nog nauwe
lijks gemeld.
'Eindelijk een politicus die taboe rond bijzonder onderwijs duift te doorbreken
De liberale jongerenorganisatie JOVD heeft
gisteren, als een van de weinige organisa
ties, instemming betuigd met de uitspraak
van minister Dijkstal dat artikel 23 uit de
Grondwet zou kunnen worden geschrapt.
„Wij zijn buitengewoon blij dat er eindelijk
een politicus is die het taboe rond de posi
tie van het bijzonder onderwijs durft te
doorbrekenaldus voorzitter Arjan Toor.
Volgens de JOVD is het nodig dat de be
voordeling van het bijzonder onderwijs
eens kritisch tegen het licht wordt gehou
den. Zo krijgt volgens de JOVD het bijzon
der onderwijs onevenredig meer geld dan
het openbaar onderwijs. De jongerenorga
nisatie prijst de WD-minister voor zijn
moed om dat ter discussie te stellen.
Dijkstal moet zich dinsdag in een debat
met de Kamer verantwoorden voor zijn uit
latingen in het weekblad Elsevier. Dijkstal
krijgt in zijn eigen fractie, in de Tweede Ka
mer, binnen het kabinet en in het onderwijs
nauwelijks steun voor zijn pleidooi.
Algemeen secretaris Hoefnagel van de
Onderwijsraad, een belangrijk adviesorgaan
van het kabinet, zei gisteren ook dat de uit
gangspunten van het onderwijs weliswaar
door iedereen worden gerespecteerd, maar
dat ze wel in de Grondwet verankerd moe
ten blijven. Het schrappen van artikel 23
ligt dan ook niet voor de hand.
Volgens Hoefnagel spitst de discussie
zich te veel toe op de mogelijke aantasting
van de vrijheid van onderwijs. „Artikel 23
behelst meer dan alleen de vrijheid van on
derwijs. Het artikel geeft ook aan dat de
overheid verplicht is te zorgen voor vol
doende en deugdelijk onderwijs en dat ook
te bekostigen. Schrap je dat artikel, dan
ontsla je de overheid dus ook van die taken.
Het zijn uitgangspunten waar vrijwel ieder
een achter staat. Om die reden zijn ze in de
Grondwet opgenomen."
VNO-NCW spoort werkgevers aan:
den haag anp
De Werkgeversvereniging VNO
NCW vindt dat bedrijven er
goed aan dqen hun werlaiemers
minder royale autokostenver
goedingen te geven dan ze nu
doen. Dat kan een van de bij
dragen zijn aan het bestrijden
van de files op de Nederlandse
wegen.
Een woordvoerder van VNO-
NCW zei gisteren dat het ver
minderen van de autokosten
vergoeding voor het woon-
werk-verkeer een van de mid
delen is om de verkeersproble
men op te lossen. Omdat het
bedrijf toch een flink deel van
de autokosten vergoedt, is er
momenteel te weinig aanmoe
diging om dicht bij het werk te
gaan wonen.
Een verminderde vergoeding
kan er volgens VNO-NCW ook
toe leiden dat werknemers eer
der overstappen naar het open
baar vervoer. Gebruik hiervan
kan volgens de grootste werkge
versorganisatie ook omhoog
gaan als bedrijven met NS en
busmaatschappijen contracten
afsluiten voor het vervoeren van
hun werknemers.
De vakcentrale MHP heeft
gistermiddag bij monde van
zijn voorzitter G. van Dalen af
wijzend gereageerd op de op
stelling van VNO-NCW. Hij
spreekt van „een onverhoedse
aanval". De opstelling van de
werkgevers zal er volgens Van
Dalen toe leiden dat werkne
mers veel minder geneigd zijn
van baan te veranderen als daar
niet een behoorlijke reiskosten
vergoeding tegenover staat. Dat
beperkt volgens hem de mobili
teit van de werknemers en
werkt verstarring in de hand.
De Nederlandse samenleving
bestaat in 2010 voor 15 procent
uit allochtonen. Omdat dat leidt
tot grote maatschappelijke
spanningen, zou er een staats
secretariaat voor minderheden
moeten komen.
Dat bepleit prof. dr. P. Schee
pers van de Katholieke Univer
siteit Nijmegen (KUN) die sinds
het midden van de jaren tachtig
onderzoek doet naar discrimi
natie van buitenlanders.
Volgens Scheepers die jaren
achter elkaar steekproeven
hield, is er sprake van een zoge
heten invasie-effect. De trends
in discriminatie lopen in opval
lende mate gelijk met trends in
immigratiecijfers en in het
geheel niet met bijvoorbeeld de
trend in werkloosheidscijfers.
Toen er in 1980 een betrekke
lijk grote instroom was van etni
sche minderheden, waren er
eveneens betrekkelijk veel Ne
derlanders (48 procent) die deze
buitenlanders wilden discrimi
neren. Toen in de eerste helft
van de jaren tachtig de in
stroom afnam, liep ook het per
centage discriminerende Ne
derlanders terug (31 procent).
Volgens Scheepers was in
1993 ruim 40 procent geneigd
etnische minderheden te discri
mineren. Met name bij jongere
generaties valt een negatieve
houding te bespeuren. Dat
baart de wetenschapper zorgen
omdat het aantal buitenlanders
gelet op de voorspellingen het
het Sociaal Cultureel Planbu
reau alleen maar gaat toene
men.
Directie vetpleeghuis denkt dat vrouw bejaarden doodde uit frustratie
Een nieuw huis laten
bouwen of een oud
grachtenpand verbouwen?
Monument en zorg
Een aannemer.
r hoe kies je die?
De technische aankoop
keuring
Bouwen en verbouwen met
of zonder vergunning
Win een Bouwcheque
van 5000,
et VerBouwblad staat vol tips en
dviezen over bouwen en verbou-
en. Wilt u het VerBouwblad van
et NVOB toegestuurd krijgen?
!l 06 - 899 81 84 (40 cent per minuut)
Lees eerst het VerBouwblad
delfzul anp
De 42-jarige ziekenverzorgster,
die heeft bekend negen bewo
ners van het Verpleeghuis
Vliethoven in Delfzijl te hebben
gedood met een insuline-injec-
tie, was geen 'Engel des Doods'.
Zij handelde waarschijnlijk niet
uit medelijden met haar patiën
ten, maar doodde hen mogelijk
uit frustratie over hun gelukkige
familieleven. Dit stellen direc
teur B. Kuiper en de arts A. van
Os, hoofd van de behandel- en
consultatiedienst van Vlietho
ven. Gisteren werd bekend dat
het openbaar ministerie (OM)
in Groningen de vrouw, die op 7
december terecht staat, vier ge
vallen van moord ten laste zal
leggen.
Directeur Kuiper en arts Van Os
praten zorgvuldig en genuan
ceerd over het onderwerp. „We
willen haar niet zwart maken,
maar niemand is gebaat bij leu
gens. Op het proces moet de
waarheid toch naar buiten ko
men", aldus de directie.
Een waarheid die, in de ogen
van leiding en personeel binnen
Vliethoven, misschien anders
ligt dan tot nu toe bekend werd.
Het verhaal van aan de ene kant
een hardwerkende, zorgzame
vrouw. Van Os: „Ze had een in
tensief contact met de bewo
had vooral arts Van Os, zelf pas
een jaar werkzaam in Vlietho
ven, al in mei twijfels rond de
dood van een bewoonster. „Een
56-jarige vrouw overleed op
een, voor mij, niet normale ma
nier. Sectie en het rapport van
de lijkschouwer echter wezen
op een natuurlijke dood. Toch
bleef ik met een raar, naar ge
voel zitten. In augustus overleed
een 87 jarige man, precies op
dezelfde vreemde, ongrijpbare
manier.
„Weer leek Liet aanvankelijk een
normale dood. Tot de uitslagen
van het bloedonderzoek kwa
men. er was insuline ingespoten
bij een niet-diabetes patiëht",
aldus Van Os. De ex-ziekenver-
zorgster wacht in het Huis van
Bewaring in Zwolle op haar pro
ces. Ze is inmiddels ontslagen.
Wegens het „geschonden ver
trouwen". „Ik vind dat ze voor
moord veroordeeld moet wor
den. Dit lijkt me in strijd met al
Ie regels", zegt directeur Kuiper
zacht.
De rust in het verpleeghuis is,
na alle commotie, inmiddels te
ruggekeerd. Niemand is ver
trokken, de aanmeldingen lo
pen gewoon door. Sommige
personeelsleden en nabestaan
den maken nog gebruik van de
hulp van psychiaters en psycho
logen in het crisisteam.
Tweede Wereldoorlog gebruikten de boeren de hoorn om elkaar te
waarschuwen. Tegenwoordig is het een folkloristisch gebruik, verbon
den aan de kersttijd. Na Driekoningen gaat de midwinterhoorn weer de
kast in. foto wfa
ners en hun familie. Ze was des
kundig en deed er alles voor om
zo gezien te worden. Artsen
deed ze versteld staan met haar
'medische' kijk op de mensen.
Zo wist ze precies te vertellen
wanneer iemand zou overlijden.
Dan was ze de steun en toever
laat voor familie en nabestaan
den. Nu, achteraf, begrijp ik
waarom ze dat wist."
Maar het verhaal van de ijverige
verzorgster heeft, volgens Kui
per en Van Os, ook een andere
kant. Kuiper: „Haar negen
slachtoffers waren voor zover
wij dat kunnen beoordelen
gelukkig, ondanks hun situatie.
Sommigen hadden een man of
vrouw die twee keer per dag op
bezoek kwam. Of familie en
vrienden met wie ze de dagen
rustig, vreedzaam en gelukkig
doorbrachten."
„De verhalen dat zij uit medelij
den zwaar zieke en sterk de
mente bejaarden uit hun lijden
hielp, kunnen wij niet onder
schrijven. De negen waren niet
allemaal diep dement, varieer-
ambt delden Willem Rouwler uit Ambt Delden is een van de velen die
vanaf de eerste zondag in de advent weer op zijn midwinterhoorn
blaast. Al sinds mensenheugenis hoort men in kersttijd over het Twent
se platteland de 'oale roop'. In de Middeleeuwen en ook nog in de
In verpleeg
huis Vlietho
ven is de rust
na de com
motie rond de
verdachte
sterfgevallen
teruggekeerd.
foto anp
karel zwane
VELD
den in leeftijd van 56 tot 92 jaar
en hadden allemaal een hechte
familieband. Omdat er méér
van die bewoners waren met
dezelfde overeenkomsten zou
den er ook méér door toedoen
van haar gestorven kunnen zijn.
Maar dat valt niet meer te be
wijzen. Daarover kunnen wij
helaas geen absolute zekerheid
verkrijgen", aldus Van Os.
De officiële onderzoeken naar
de verdachte sterfgevallen in
Vliethoven begonnen pas aan
het eind van de zomer. Toch
MOEDER VERMOORD OM HAAR
WAAROM OOK ZIJN TWEEDE HUWEUJK MISLUKTE I
EES JÉ WEEKEND, WEETJE ALLES
