II Hff
Denksport
■f
lil
lil
111
w
u
!|M!
O
O
S
i
1
lil
Villi
1
1
1
4
Q
mf
A
11
B
SS
3
Sr
<ii
li;
il
m
<7Sl
ii
[111
11
IN
111
i
111
HI
n
111
36 hi
ZATERDAG 11 NOVEMBER 1995
bridge
Ad Oskam
Voor beginnende bridgers is het al een hele
opgave om in het goede contract terecht te
aa komen. Het opbouwen van een ongestoorde
biedserie, die dan tot een mooi slem leidt, is
ook voor meer ervaren spelers een grote vol
doening vooral als het spel gemaakt wordt.
Dat tegenbieden is soms bedoeld om de te
genpartij te hinderen in de biedopbouw en
vooral directe hoge preëmptieve geven nog
wel eens aanleiding tot spectaculaire uit
komsten. Zo ook op dit spel van Zuid: sch 5;
ha H V B 10 8 7 5 2; ru H 10 9 6; kl
Met Zuid als de gever en OW kwetsbaar
werd in een parenwedstrijd aan alle tafels
door Zuid preëmptief geopend, maar er was
wel verschil in aggressie. De openaars met 3
legden de tegenpartij nauwelijks een
strobreed in de weg. Tegen 4 ha was het al
ou moeilijker, maar Aad Zijp uit Langedijk
opende meteen met 5 ha! Daarmee hadden
OW grote moeite, zoals blijkt uit het spel:
h 8 7
v 964
b42
*6542
a v 10962 b43
t j v a3
875 t"* av3
01 h 8 7 3 z a v b 109
Diagram 1
let enige maakbare slem is 6 kl te spelen
Oost. Dat contract werd aan geen van
,/jde tafels bereikt. Het meest voorkomende
•'Vontract was 4 sch of 6 sch. Maar dat slem
'g< verd ook bereikt na de opening met 5 ha.
®r< Ja tweemaal pas had Oost een moeilijk bod,
naar alleen een optioneel doublet blijft
>ver. West zag wel wat in zijn spel en bood
laarna direct 6 sch uit. Aad Zijp kwam op-
ïieuw tot leven en doubleerde het slem. Dat
een verzoek aan de partner om de kleur te
^itarten, waarin Zuid een renonce heeft. De
litkomst met klaveren was voor Jan v.d.
'Oloest op de Noordplaats opgelegd. Dat wist
,r)3Vest ook en hij corrigeerde 6 sch daarom in
SA, opnieuw gedoubleerd nu door Noord,
let 6 sch contract gaat gedoubleerd down
n dat is in een parenwedstrijd toch al een
iuI. Hier kon 6 SA echter gedoubleerd vier
[own en dat was de grote verdienste van het
ipeningsbod van 5 ha.
'ipvallend was, dat twee keer 6 sch gedou
bleerd werd gemaakt en een keer ongedou-
lleerd, steeds na een hartenstart. Die paren
toeten hun theorie van het Lightner-dou-
ilet nog maar eens goed doornemen. Ook in
iet zo juist door Amerika gewonnen WK
ïond het preëmptieve bieden, het belem-
ierende bieden hoog in het vaandel. Vooral
Ie kersverse wereldkampioenen en num
bers één van de wereld Meckstroth-Rod well
Sjn daar meesters in. Maar in het volgende
pel werden ze in het bieden overtroefd door
Ie fransen Soulet-Reiplinger. Met West ge
er en OW kwetsbaar had Oost deze verza
nding:
ch 8 5: haru H 10 5 3; kl A B 10 9 7 6
fljan beide tafels paste West en opende
jloord met 1 ha. Dit is weer zo'n mooie ze-
ren- of achtkaart geflankeerd door een vier-
aart, die uitnodigt tot hoog preëmptief tus-
enbieden. Maar de aggressieve Rodwell vol-
tond met deze kwetsbaarheid met 2 kl. Rei-
ilinger echter bood meteen 4 kl! Hoe het af-
ep, ziet U aan het hele spel:
w <"l~> 0 h1053
z *ab 109764
ah9432
Diagram 2
4 kl volstond Hamman op de Zuidplaats
iet 4 sch en misten de Amerikanen het vrij-
el dichte slem in 6 sch. Ook als de schop-
ens 4-0 zitten en de hartens 4-1 is 6 sch
>g steeds gemaakt. Na het volgbod van 2 kl
tdden de Fransen alle ruimte om verant-
oord op te bouwen naar 6 sch. Rodwell
as er echter als de kippen bij voor een
ghtner-doublet op 6 sch en zonder aarze-
ïg startte West met harten. Zo was het
ichte slem' al in slag 2 down.
s je aggressief biedt, moet je ook buitenge-
oon goed kunnen spelen. En dat kunnen
leckstroth-Rodwell! Want direct daarop
vam dit spel:
West Oost
I.AHV10942 *8
let Noord gever en niemand kwetsbaar
)ende Noord met 1 ru; Oost? Hier kan men
a" ïestem op bieden, twee vijfkaarten in de
"e' )ge kleuren, maar het is niet aan te bevelen
n dat te doen op deze zwakke kaart. Aan
andere tafel boden de Fransen 1 sch en
ndigden in een rustige 2 kl. Meckstroth-
Ddwell spelen sterke en zwakke Ghestem-
edingen en 2 ru betekende 'de zwakke vari-
)t. Zuid paste en West bood meteen 4 ha
it! Met open kaarten is 3 SA beter. Hier
loest Meckstroth 4 ha zien te maken na de
i^tkomst met ruitenaas en ruiten na. Na
hoppenaas kwam een harten naar de blin-
waarop Noord ha 2 produceerde. Hoe
loet de leider het spel maken?
de praktijk legde Meckstroth in slag 4 har-
nvrouw, waaronder de boer viel. Hoe ver-
:r? Als de leider nu met harten vervolgt, is
j down! Noord pakt twee troefslagen en
'eelt klaveren in! Maar in de praktijk ver-
Duwde de leider hartenboer. Hij stak over
'ar klaveren, bleef met klaveren vervolgen
Noord introefde, troefde over en bracht
est weer aan slag door schoppen te troe-
n. Dat was de enige speelwijze, want dit
is het spel:
incl
eigf i
puzzel
16 17 WmÊ 19 WmÊ2Ö 21
22 nnnp
25 2e|»7
WBpÖ 31 ■■32 33
36^*37 38 ^*39 40 ^®41
42 43 ■■44 45 ■■46 47
48 ■■kkhhbi
ÏTÏ 5^^HHS3
■■■56 57 ■■58 59 MB
^MMBÏÏÖ ■■^HHJgT
Diagram 4
twee spellen was er zo dik verlies voor de
ansen in de halve Finale.
Nummer 45
Horizontaai: 1. legerrang; 5.
racewagentje: 10. vaatwerk; 11.
uitroep van schrik; 12. visuil; 14.
pluim; 16. bakinrichting; 18. ri
vier in Afrika; 20. gevierde ster;
22. clown; 23. kreet; 24. winter
sportartikel; 25. Aziatisch land;
27. weer gezond; 29. ethische
norm; 30. roemen; 32. Romeinse
geschiedschrijver; 34. bitter
vocht; 35. onwetend; 37. helpen;
39. specerij; 42. neerslag; 44.
grasveld; 46. jurk; 48. watering;
49. aanwijzend vnw.; 50. kwitan
tie; 51. vacht; 53. snaarinstru
ment; 55. gewricht; 56. donder
god; 58. appelsoort; 60. klap; 61.
boom; 62. hoor eens!; 63. onder
wijzer.
Verticaal: I. nederzetting; 2.
toegankelijk; 3. zandheuvel; 4.
plaats in Engeland; 6. binnen
plaats; 7. gelofte; 8. chanson; 9.
deel van een altaar; 12. gebergte;
13. karakteristiek; 14. verdragen;
15. sierheester; 17. jonge stier;
19. zwarte delfstof; 21. lor; 26. ta
melijk; 27. omsingeling; 28. mo
tief; 29. jaargetijde; 31. ton; 33.
speelgoed; 36. gewichtige ge
beurtenis die een tijdperk afsluit;
37. kunstwerk; 38. voetpunt; 39.
pootaardappel; 40. kunstmens;
41. raam; 43. groot water; 45.
dronken; 47. rond voorwerp; 52.
af en toe; 53. kledingstuk; 54.
toespraak; 55. koeiemaag; 57.
ternauwernood; 59. ontkenning.
Welke twee woorden worden
gevormd door de letters in de
volgende vakjes: 6 46 42 19
52 30 25 7 35 4 59 en
60*11«7*49*4«54*5*1*
25 57 49
Oplossing nummer 44
kroniek-paddock
1-mestneef-w
on-teug-stek-ja
pas-rietuil-ver
panne-n-e-salet
emoe-hetze-tape
n-beta-a-mees-t
t-verte-1
m-fooi-r-luik-k
agio-klant-ergo
terra - ij - a - krant
run-laskaar-moe
or-halt-riem-el
o-bergdeel-e
stemmen-matelot
Winnaars
De winnaars van de luxe potlodenset zijn:
S. Broekhuizen, Hofstraat 1, Rijnsburg
(kruiswoord).
J.C. v.d. Meer, Charlotte de Bourbonhof 26, Leiden
(cryptogram).
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel
en/of het cryptogram, per briefkaart,
dienen uiterlijk woensdag a.s. in ons be
zit te zijn. Indien per post wordt inge
zonden, als volgt adresseren: Redactiese
cretariaat, Uitgeversmaatschappij
Leidsch Dagblad b.v., Postbus 54,
2300 AB Leiden.
Cryptogram nummer 45
Horizontaal: 4. Een kom van Delfts aardewerk ver
nikkelen (11); 7. Verschillend ridderen (13); 8. Ver
nieuwing wordt toegejuicht bij de wedstrijd (9); 9.
Klopt het openbaar vervoer? (3); 11. Kunststof (4); 12.
De afloop van die slang valt wel mee (6); 14. Het gaat
niet goed in de kerk (3); L5. Binnenbrengen in berg
plaatsen (7); 17. Minderen in het gezelschap van re
delijke mensen (15); 18. Men dacht dat het oprecht
was (7); 19. Zeuren over de maandprijzen (7).
Verticaal: 1. Hierin blazen politici hun partijtje
mee? (13); 2. Geleverd door een slager met een zeer
beperkte keus (13); 3. Komt vaak in gezelschap (7); 4.
Het maken van rommel (12); 5. Ex-chef van een
schoonmaakbedrijf (7); 6. Bot geschoten (4); 10. Bleek
worden door het opmaken van kruit (11); 13. Tapijten
verwijderen? Uiteindelijk is er niets aan! (9); 15. Te
gast in theater (4); 16. Tweemaal verdwenen via deze
route (7).
Oplossing
cryptogram 44
Horizontaal: 5. Teruggetrok
ken; 9. ritseling; 10. Adam; 11.
directiekeet; 13. prijsverschil;
14. gootwater; 16. geuren; 17.
prik; 18. dieventaal; 19. wreef.
Verticaal: 1, leergierigheid; 2.
rustverstoorder; 3. stuivers; 4.
tong; 6. geestverwanten; 7.
kwartels; 8. naar; 12. etherpira
ten; 15. tapster.
dammen
Dit is de op de kop af vijfhon
derdste rubriek die ik voor u
mocht maken. Ter gelegenheid
van dit feit leek het mij een aar
dig idee weer eens een oplos
wedstrijd te houden. Dus treft u
een zestal problemen aan waar
bij wit in alle gevallen aan zet is
en kan winnen. De oplossingen
kunt u tot uiterlijk 22 november
a.s. sturen aan T. de Haas, De
Kroonakker 1, 1749 JT Warmen-
huizen. Onder de goede inzen
dingen worden twee door de re-
daktie van dit blad beschikbaar
gestelde waardebonnen van
25 verloot. Ter controle zijn
voorts de cijferstanden vermeld.
Veel genoegen bij het oplossen!
Cijferstanden:
Diagram 1: wit 25, 32, 34, 35,
38, 40, 44, 45, 47, 48; zwart 8, 12.
13, 14,21,23,24,27,29 en 36.
Diagram 2: wit 30, 33, 34. 37,
38. 39, 43, 44. 47. 48; zwart 8. 14,
17, 19, 22,23, 25, 27, 28 en 36.
Diagram 3: wit 22, 26, 28, 30,
32, 35, 37, 40, 43, 44; zwart 9, 10.
11, 12. 13. 16. 17, 19. 20 en 23.
Diagram 4: wit 24, 30, 33. 39.
40, 43, 45. 47; zwart 11, 12. 13,
14,15,21,29 en 32.
Diagram 5: wit 23, 29,31, 36, 38, 39, 44, 46. 47; zwart 8, 9, 10. 16, 20. 22, 26, 27 en 30.
Diagram 6: wit 24. 29, 37, 38, 40, 44, 47, 48. 50; zwart 7, 8. 9. 13. 15. 20, 26. 27 en 35.
4»
O
O
O
O
O
O
O
O
p.
m
Cf
O
O
Q.
Q;
Q
O
O
O
schaken
Voor de 13de keer wordt mo
menteel in Hillegom het toer
nooi om het Open kampioen
schap gehouden. Gedurende
een zestal vrijdagavonden en
een slotronde op zaterdag 9 de
cember wordt gestreden om de
titel die vorig jaar werd veroverd
door Jan Havenaar van de orga
niserende vereniging De Uil.
Ook dit jaar behoort Havenaar
tot de favorieten. Concurrentie
zal hij vermoedelijk vooral on
dervinden van clubgenoot Ad
Reijneveld en de Haarlemmers
Frans Arp (winnaar in 1989) en
Aad de Bruijn, beiden VHS en
Jan van den Bergh, de clubkam
pioen van HWP. Met uitzonde
ring van laatstgenoemde gingen
allen voortvarend van start. Ad
Reijneveld, de witspeler in de
volgende partij, won het toer
nooi in 1988, 1991 en 1993. Te
gen clubgenoot Rob Warmer
dam was na de 12de zet van
zwart de volgende positie ont
staan. (Zie diagram 1). Met zijn
volgende zetten forceert wit een
doorbraak waarna hij het iets
betere spel krijgt. Als wit ten
slotte met een toren op de ze
vende rij kan binnenvallen is de
partij beslist. Er geschiedde: 13.
g4 fxg4; 14. f5 Pd7; 15. Dxg4
Lh6; 16. Dh3 Dg5; 17. Pf4 exf5;
18. Thgl Df6; 19. Pce2 0-0-0;
20. Pg3 The8; 21. Pxf5 Lxf4; 22.
Txf4 De6; 23. Dfl Pb8; 24. Tg3
Tg8; 25. Pg7 Dh6; 26. Txf7
Dxh2; 27. Th3 Dd6; 28. Pf5 Dg6
en zwart gaf het gelijktijdig op.
Nog erger verging het Peter Pij
pers (Bloemendaal) met de
zwarte stukken in zijn partij te
gen Jan van den Bergh (De Uil),
niet te verwarren met diens
Haarlemse naamgenoot. Na de
50ste zet van wit was het vol
gende eindspel ontstaan. (Zie
diagram 2). Er volgde: 50.
Kg5; 51. Kf3 c5; 52. b5 Kg62?;
53. Kxf4 en wit won. Na 52.
Kh4!; heeft wit niets anders dan
53. Kxf4, waarna het pat is. Als
verzachtende omstandigheid
mag zwart aanvoeren dat een
en ander in de uitvluggerfase
plaatsvond. Interessant verliep
het duel tussen twee clubgeno
ten van De Uil, Sander den
Haan en Fred van Randen.
E
X
A
1
A
1
A
i
A
4
.2.
4
A
i
III
f
A
1
I'll
1
ri->
r4-!
0
X
A
m
A
IV
1
m
4
4
1
A
A
A
A
E
4
4
4
DEN 11AAN VAN RANDEN
1. e4 e5; 2. Pc3 PfB; 3. 1x4
Pxe4; 4. Dh5 Pd6; 5. Lb3 Pc6;
6. Pb5 g6; 7. Df3 f5; 8. Dd5
De7; 9. Pxc7+ Kd8; 10. Pxa8
b6; 11. d3. Een van de vele mo
gelijkheden in deze ingewikkel
de variant van het Weens.l 1.
Lb7; 12. h4 f4; 13. Df3 Pd4; 14.
Dg4 I.h6; 15. Ld2. Volgens
Estrin heeft wit hier enig initia
tief. Ongetwijfeld valt er in dit
soort stellingen nog heelwat te
onderzoeken. 15.P6f5; 16. 0-
0-0 Lxa8; 17. Tel Dc5; 18. Pe2
a5; 19. Pc3 b5; 20. Pe4 I.xe4
(Zie diagram 3). Mogelijk heeft
de zwartspeler het volgende
tussenschaak overzien. 21. Lxa5
Kc8; 22. dxe4 Pxh3 23.
axb3 Pd4; 24. Lc3 f3+; 25. Kbl
fxg2; 26. Thgl Pe6; 27. h l Dxf2;
28. Txg2 Df4; 29. Tdl TfB; 30.
De2 Pd4; 31. Lxd4 exd4; 32.
Dxb5 Dxe4; 33. Te2 1x3; 34.
Dc5+ Kb7; 35. DxlB d3; 36.
cxd3. Zwart geeft op. Tot besluit
van dit overzicht van de eerste
ronde het partijslot van de strijd
tussen secretaris Peter Kaptein
(De Uil) en Arjan Plug, die de
zelfde functie vervult bij de
schaakclub Daniël Noteboom in
Noordwijk. (Zie diagram 4).
Zwart heeft de open e-Tijn onder
controle. Wit kan dat niet direct
neutraliseren door 21. Tel,
want daarop volgt 21. Dd4!;
22. Da5 Dxd5; met pionwinst.
Wellicht om deze mogelijk te
pareren speelt wit 21. c3. Na 21.
Df5 overzag de onfortuinlijke
witspeler dat Tbl hangt. Na 22.
Kf 1 Dxbl+ was het afgelopen.
Men merke op dat ook hier 22.
Tel niet goed zou zijn geweest
wegens het antwoord 22.
Dxd5.
Na toepassing van het Son
nenborn-Berger systeem werd
Vladimir Kramnik uitgeroepen
tot winnaar van het sterke In
zette gröotmeestertoernooi in
het Zwitserse Horgen. Wassily
Ivantsjoek eindigde in punten
met hem gelijk. PCA-wereld
kampioen Garry Kasparov
kwam niet verder dan een te
leurstellende 50%. De laatste
plaats was helaas weggelegd
voor Jan Timman. Ook met
Jeroen Piket ging het niet naar
wens. Op het zonnige Aruba
werd de grootmeester uit Lei
derdorp in een door Joop van
Ooslerom gesponsorde oefen
match volledig onderge
sneeuwd door Judit Polgar.
OPGAV1 VORIG] WEEK
(Wit: Kd 1,1x2, Pcl,a3, b2, c3.
Zwart Kd7, ral. a4, b 1, c4, 6
Wit aan zet maakt remise). Op
lossing: De grote dreiging luidt
1. Tbl; met verovering van
pion b2 en winst van de partij.
Vandaar I. I.g4+ Kd6; 2.1.(5 Nu
is weliswaar genoemde dreiging
gepareerd doch thans blijkt
zwart nog een tweede pijl op
zijn boog te hebben. 2. Ta7.
Ook zo kan zwart pion b2 ver
ovcren. De stelling lijkt hope
loos voor wit maar deze be
schikt over een verrassende red
ding. 3. Pxa2! bxa2; 4. Kcl. De
vrije a-pion is niet te stoppen.
Zwart beleeft echter weinig ple
zier van zijn promotie want na
4. all)+; 5. IJ)It blijft de
zwarte dame ingesloten en kan
de witte koning tot in het on
eindige tussen cl en c2 pende
len zonder dat zwart daar ook
maar iets tegen kan ondefne
men. Derhalve: remise.
NIEUWE OPGAVE
De studie van vandaag is van
Henri Weenink en stamt uit
1927. (Zie diagram 5). Ook dit is
weer zo'n geval waarin wit, on
danks een (forse) voorsprong in
materiaal, blij mag zijn met een
deling van het punt.
filatelie
Hero Wit
Overal in de wereld worden de
zegels, waarmee de kerst- en
nieuwjaarspost kan worden ge
frankeerd, kerstzegels genoemd.
Zo niet in Nederland. Hier heeft
de Post vanaf de eerste emissie
voor de benaming
'decemberzegels' gekozen. Op
de vraag 'waarom' is nooit een
duidelijk antwoord gegeven.
Waarschijnlijk om te voorko
men dat welke groepering in
het land dan ook er aanstoot
aan kan nemen. Blijft het feit
dat je aan het loket zelden of
nooit om decemberzegels hoort
vragen. Bijna altijd kerstzegels.
Het produkt is er dan ook al
tijd naar geweest. In de afgelo
pen acht jaar is niet of nauwe
lijks een emissie met afbeeldin
gen van kaarsjes, sterretjes,
boompjes of sneeuwkristallen
boven het niveau van sluitze-
gels uitgestegen. Ook de vorm.
hoe goed men zijn best ook
deed, heeft daar niets aan kun
nen verhelpen. Of ze nu vier
kant zijn. triangel- ofwybertvor-
mig. Het enige wat men met die
laatste formaten heeft bereikt
was dat de gebruiker steeds
voor problemen werd gesteld,
omdat ze bijna uit het velletje
moesten worden gepeuterd.
Ook de negende editie de
cemberzegels, die 27 november
aan de loketten komt vormt qua
formaat en vormgeving geen
uitzondering op de vorige acht.
De twee 55 cent-zegels die in
een velletje van 20 stuks zitten
(oplage 13 miljoen velletjes) zijn
dan wel ontworpen door Dick
Bruna, maar dan nog. Het blijft
mager, zonder body.
Maar er is deze keer nog iets
anders aan de hand, iets waar
mee de Filatelie helemaal niet
blij is. Voor het eerst in de pos
tale geschiedenis van Neder
land geeft ITT Post namelijk
zelfklevende zegels uit. En dat
zijn de decemberzegels.
Nu is het best mogelijk dat er
door de Post bij de produktie
goede, uitgebalanceerde lijm is
gebruikt, maar gezien de erva
ringen die de filatelie in het bui
tenland heeft opgedaan blijft
men uiterst huiverig voor zelf
klevende zegels. Vaak is het heel
moeilijk gebleken de lijm eraf te
krijgen en verzamelaars hebben
bovendien al meer dan eens er
varen dat in een album vijf
bladzijden verder nog een moet
te zien was van een zelfkleven
de zegel, omdat de lijm (net als
bij sommige soorten plakband)
de bladzijden had aangetast.
Wie nu dan ook alle risico's wil
vermijden is bijna verplicht de
decemberzegels gescheiden van
de verzameling op te bergen.
Maar dat kan de bedoeling toch
niet zijn.
Dan blijft er nog het bezwaar
over met voorbijgaan aan de
korting die je op de zegels krijgt
van de velletjes van twintig.
Er zijn altijd mensen die maar
een paar kerst- en nieuwjaars
kaarten versturen. Die zijn nu
toch mooi verplicht een heel
velletje te kopen. Zeker, je kunt
ze ook altijd met bijfrankering
gebruiken, ook na december, is
het weerwoord van de Post. Dat
is waar. Maar het gaat toch ook
om het gemak en dat is dan
weer ver te zoeken.
Aanvankelijk had PTT Post dit
jaar de bedoeling de december
zegels met een waarde van 60
cent in kleine stripjes uit te ge
ven. De 'groot'gebruiker zou
dan nog een voordeel van een
dubbeltje per zegel hebben ge
had, de kleine gebruiker had
geen velletje hoeven kopen en
de Filatelie had niet gezeten met
een zelfklevende zegel.
Met deze decemberzegels zit
ten we weer midden in de kerst
zegeltijd. De komende weken
zullen ze dan ook weer veelvul
dig de revue passeren. In België
verschijnt de jaarlijkse zegel
kerstmis nieuwjaar op 20 no
vcmber. Op de zegel met een
waarde van 13 frank (oplage 12
miljoen) een religieus motief: de
geboorte van Christus.
De dertigste editie van de
Britse kerstzegels (de eerste
kwam 1 decemner 1966 uit) ver
scheen 30 oktober. Vijf zegels
met roodborstjes. Waarden:
19p, 25p, 30p, 41 p en 60p.
De Noorse kerstzegels die
voor 24 november staan ge
pland laten typische kerstge
schenken zien: een gebreide
muts (met in de rand rendieren)
en een handschoen (met kerst
ster). Twee zegels van 3,50 kr. in
een boekje van acht stuks (opla
ge 1,4 miljoen) boekjes.
Op 24 november wordt ook
de permanente reeks 'koning
Harald V' met drie zegels uitge
breid: 4,50 kr. (bruinrood), 7,50
kr., (zwartviolet) en 8,50 kr.
(bruinzwart).
