Koers AKZO keldert na
Duits verbod lichte pil
St. Leonhardsprocessie
Buitenland
Karadzic
n Bosnië
mitenspel
Kwasniewski en Walesa:
campagne wordt hard
Verkiezingsban Russische liberalen opgeheven
Sri Lanka bemoeilijkt
hulpverlening Tamils
Moordenaar van
nazi-aanhanger
voor de rechter
'Doorbraak
in nucleair
akkoord'
bad toelz Een ruiter en zijn vrouw, beiden in traditionele Beierse klederdracht, ploeteren door de sneeuw die in het zuiden van Duitsland de afgelopen dagen ruimschoots gevallen
is. Het duo viert St. Leonhardsdag. St. Leonhard is de patroonheilige van de dieren en wordt jaarlijks, in november, met een processie te paard herdacht. foto rfuter
HNSDAG 7 NOVEMBER 1995
imon-sarajevo-zagreb» dpa
let ontwerp van de nieuwe
rondwet voor Bosnië sluit de
losnisch-Servische leider Ka-
adzic uit van een politieke
inctie. Ook opent het ontwerp
Ie mogelijkheid hem te arreste
en, zo meldde de New York Ti-
ies gisteren. Samen met leger-
ïider Mladic is Karadzic voor
iet Joegoslavië-tribunaal in
>en Haag aangeklaagd wegens
orlogsmisdaden.
In het ontwerp is opgenomen
at mensen die voor het Tribu-
aal zijn aangeklaagd of erdoor
(orden veroordeeld, geen hoge
lublieke functie kunnen uitoe
fen of zitting kunnen nemen
i het parlement. Het ontwerp
op de Bosnië-conferentie in
iet Amerikaanse Dayton door
e internationale bemiddelaars
nder leiding van de VS voorge-
■gd aan de partijen in het con-
ict in de vroegere Joegoslavi-
the deelrepubliek,.
De opstandige Serviërs in
roatië verwierpen gisteren in
hyton opnieuw een regeling
oor de teruggave van het door
en veroverde Oost-Slavonië in
roatië.
De partijen in Bosnië houden
ich in grote lijnen goed aan het
estand. Maar zondagavond
Jakten zeven Franse soldaten
ta de snelle interventiemacht
?wond tijdens een aanval met
iweerschoten en handgrana-
in door drie gewapende man
en op de basis Vrapcici bij
lostar in het zuiden van Bos-
I.
van de Haïtiaanse president Jean-Bertrand Aristide, heeft de
Haïtiaanse verkiezingscommissie gisteren gezegd dat de presi
dentsverkiezingen 17 december plaats zullen vinden. Vier van
de vijf grootste partijen hebben aangekondigd de verkiezingen
te boycotten als die door de huidige commissie zouden worden
georganiseerd. Zij beschuldigen de commissie ervan de coalitie
van Aristide te bevoordelen.
Cuba soepeler voor bannelingen
havanna De Cubaanse regering heeft besloten de toegang tot
het land voor Cubanen die in het buitenland verblijven te verge
makkelijken. Dat besloot ze tijdens een vierdaagse conferentie
in de Cubaanse hoofdstad Havanna waaraan meer dan driehon
derd Cubaanse bannelingen deelnamen. Cuba vindt dat nu ook
de VS de reisbeperkingen naar het Caribische eiland moeten op
heffen.
PLO-vertegenwoordiger bij de paus
u*nfAANSTADPaus Johannes Paulus 11 heeft gisteren het hoofd
van de PLO-vertegenwoordiging bij het Vaticaan, Afif Safïeh,
voor een kennismakingsgesprek ontvangen. De ontmoeting was
al voor de moord op de Israëlische premier Rabin vastgesteld, zo
liet het Vaticaan weten. Safïeh is eerder PLO-vertegenwoordiger
in Den Haag en Londen geweest.
PKK-leden ter dood veroordeeld
i7mir-ankara Het hof voor de staatsveiligheid in de Westturkse
havenstad Izmir heeft gisteren zeven leden van de naar Koerdi
sche onafhankelijkheid strevende PKK wegens terrorisme ter
dood veroordeeld. Ze werden schuldig bevonden aan aanslagen
in Antalya in het zuiden, waarbij drie politiemannen werden ge
dood en 24 gewond. Bij gevechten met het Turkse leger in het
oosten en zuidoosten van Turkije zijn zeker 43 strijders van de
PKK gedood, zo is gisteren officieel meegedeeld.
Doden bij vuurgevecht in restaurant
boston Twee mannen hebben gisteren in Boston in de staat
Massachusetts het vuur geopend op bezoekers van een restau
rant. Vier mensen kwamen om het leven, één persoon raakte
zwaargewond. De schietpartij ontstond na een woordenwisse
ling tussen de daders en een groepje restaurantbezoekers. De
aard van dat geschil is onbekend. De politie arresteerde de ge
wapende mannen.
Regering-Major lijdt nederlaag
ionden De Conservatieve regering van premier Major heeft
gisteren in het Lagerhuis een forse nederlaag geleden bij een
stemming over een motie van de oppositie. Die wil de parle
mentsleden verplichten hun inkomsten uit het geven van advie
zen volledig openbaar te maken. Major beschikt in het Huis nog
maar over een meerderheid van zeven stemmen. Doordat Con
servatieven met de oppositie meestemden, nam het Huis de
motie aan met 322 tegen 271 stemmen.
Communistische internationale
sofia Communisten uit verscheidene landen hebben zich in
de Bulgaarse hoofdstad Sofia verenigd om het gedachtengoed
van Marx en Lenin levend te houden. De Bulgaarse pers meldde
gisteren dat uit alle delen van de wereld 29 communistische par
tijen, waarvan sommige verboden zijn, zondag een nieuwe in
ternationale hebben opgericht. Voorzitter van de nieuwe inter
nationale is Vladimir Spassov, de leider van de Bulgaarse CP.
Verkiezingen Haïti 17 december
port-au-prince» Na maanden van onzekerheid over de plannen
Militair VS bekent verkrachting
Picpén van de drie Amerikaanse
lilitairen die ervan worden
erdacht een 12-jarig Japans
neisje te hebben ontvoerd en
le erkracht, heeft gisteren bij de
pening van het proces op het
iland Okinawa een bekentenis
fgelegd. Het gaat om een 22-
arige matroos van de marine,
ijn -beide medeverdachten,
wee mariniers van 20 en 21,
intkenden. Als de rechter hen
schuldig verklaart, hangt de
mannen levenslange gevange
nisstraf boven het hoofd.
- De zaak heeft veel beroering
gewekt onder de bevolking op
Okinawa. Er braken protesten
uit tegen de aanwezigheid van
de ongeveer 30.000 Amerikaan
se troepen op het eiland. Excu
ses van de leiding van de basis
en van president Clinton en an
dere Amerikaanse gebaren heb
ben de gemoederen niet tot be
daren gebracht.
Besluit van hoogste gerechtshof in Moskou
moskou hans hoogenduk
correspondent
De liberale Jabloko-partij van Grigori Ja-
vlinksi en de nationalistische Derzjava,
'Grote Macht', van de Russische ex-vice-
president Roetsjkoi 'mogen deelnemen
aan de parlementsverkiezingen van de
cember. Dat heeft het hoogste gerechts
hof in Moskou besloten.
Beide partijen waren door de centrale
verkiezingscommissie van de lijst ge
schrapt wegens 'onregelmatigheden bij
het opstellen van de kandidatenlijst'.
Vooral de uitsluiting van de liberale Ja-
bloko werd algemeen veroordeeld als
een aanval op de democratie. Minder
moeite hadden veel commentatoren met
de ban die over de Derzjava was uitge
sproken. Partijleider Roetsjkoi was eens
een trouw aanhanger van Jeltsin, maar
stond bij de mislukte bloedige coup van
1993 lijnrecht tegenover de president.
Ex-Sovjetpresident Gorbatsjov sprak
zondag in een interview met het persbu
reau Interfax de vrees uit dat de verkie
zingen wel eens zouden kunnen worden
uitgesteld. Volgens hem is er een
machtsstrijd gaande binnen groepen
rond Jeltsin. De leider van de commu
nistische partij, Zjoeganov, zegt bang te
zijn voor manipulatie: „Als toch gekozen
wordt, zullen niet die verkiezingen bepa
lend zijn, maar de manier waarop de
stemmen worden geteld", aldus de com
munist.
Javlinski had na het nu opgeheven ver
bod van zijn partij, net als andere libera
le politici, gesuggereerd dat dogmatische
krachten probeerden misbruik te maken
van de ziekte van Jeltsin. De Russische
leider had vorige week vanaf zijn ziekbed
de centrale verkiezingscommissie om
opheldering gevraagd. Javlinski reageer
de zaterdag gematigd positief op het be
sluit dat Jabloko mee mag doen, maar hij
voorspelde nieuwe pogingen om zijn be
weging in diskrediet te brengen.
President Jeltsin, voor de tweede keer
binnen een paar maanden geveld door
hartproblemen, ontving zondag zijn mi
nisier van defensie Pavel Gratsjov. Jeltsin
wilde daarmee onder meer duidelijk ma
ken dat hij nog steeds de touwtjes in
handen heeft. Eerder was verwarring
ontstaan nadat uit opmerkingen van mi
nister-president Viktor Tsjernomyrdin
commentatoren hadden geconcludeerd
dat Tsjernomyrdin de coördinatie van de
zogeheten drie machtsministeries, de
fensie, binnenlandse en buitenlandse za
ken, had overgenomen.
Jeltsin liet dit zaterdag door zijn
woordvoerder ontkennen en Gratsjov
deelde mee dat hij uitsluitend orders
aannam van de opperbevelhebber van
de strijdkrachten, Boris Jeltsin. Dok
Tsjernomyrdin verklaarde later dat hij
verkeerd was geïnterpreteerd. Def>4-jari
ge Jeltsin zal zeker tot het einde van de
maand in het ziekenhuis blijven.
Noord-Korea heeft vandaag een
doorbraak gemeld in het nucle
aire akkoord met Zuid-Korea en
de Verenigde Staten.
Volgens een overeenkomst uit
oktober vorig jaar krijgt Noord-
Korea twee licht-waterreactoren
en zal het communistische land
als tegenprestatie zijn verouder
de grafictreactoren sluiten. De
grafietreactorcn leveren pluto
nium op waarmee Noord-Korea
kernwapens zou kunnen ma
ken.
De uitwerking van de over
eenkomst, waarbij Noord-Korea
in New York praat met een door
de VS geleid internationaal con
sortium, is steeds vertraagd
door de nieuwe eisen die de re
gering in Pyongyang bleef stel
len. De Noordkoreanen willen
verbetering van havens en in
frastructuur en volgens het
staatspersbureau KCNA hebben
de VS en Zuid-Korea ingestemd
om daar aan mee te betalen.
Het zou gaan om een bedrag
tussen de 500 miljoen en 1 mil
jard dollar. De licht-waterreac
toren zullen al zo'n 4 miljard
dollar kosten, waarvan Zuid-Ko-
rca het grootste deel voor zijn
rekening neemt.
De Zuidkorcaanse krant Joon-
gang Daily News meldde even
eens vooruitgang in New York.
Volgens de krant heeft het con
sortium, de Organisatie voor
Energie Ontwikkeling op het
Koreaanse Schiereiland, de
meeste extra eisen van Ry-
ongyang heeft geaccepteerd.
Kwasniewski, win
naar op punten
van de eerste ron
de, gisteren op
weg naar een
persconferentie.
FOTO REUTER
WARSCHAU DPA-AFP-Rtr
De ex-communist Aleksander
Kwasniewski heeft het staats
hoofd Lech Walesa verslagen in
de eerste ronde van de Poolse
presidentsverkiezingen. Dat
blijkt uit het voorlopige eindre
sultaat gisteren. De twee kandi
daten maken zich op voor een
keiharde, tweede en beslissende
ronde over twee weken. Walesa
heeft daarvoor van verscheide
ne partijen en politici al steun
betuigingen gekregen..
Kwasniewski, de leider van de
regerende Alliantie van Demo
cratisch Links (SLD), behaalde
35,11 procent van de stemmen,
aldus de cijfers die het Poolse
persbureau PAP bekendmaakte.
Daarmee versloeg hij Walesa
(33,11 procent) met precies
twee procent. Kwasniewski won
in 33 van de 49 departementen
van het land, Walesa in de ove
rige, waaronder Warschau en
Krakau.* De opkomst, naar
schatting 64 procent van de 28
miljoen kiesgerechtigden, was
relatiefhoog.
Beiden gaan door naar de vol
gende ronde op 19 november.
De liberale-ex-dissident Jacek
Kuron kwam op de derde plaats
met 9,22 procent, gevolgd door
de rechtse oud-premier Jan Ols
zewski (6,86 procent).
Kwasniewski en Walesa gaan
volgend weekeinde een televi
siedebat aan. Walesa liet al blij
ken dat het een harde campag
ne wordt, waarbij hij het com
munistische verleden van de
SLD-leider aan de kaak wil stel
len.
Vrees voor uitbreken hongersnood
Sri Lanka heeft het de interna
tionale organisaties gisteren
verboden op eigen houtje hulp
te verlenen aan de tienduizen
den vluchtelingen op het
schiereiland Jaffna. Colombo
zei te vrezen dat sommige orga
nisaties niet onpartijdig zijn in
het grootscheepse offensief te
gen Tamil-guerrillastrijders in
het noorden van het land.
„Wij zijn niet van plan orga
nisaties van buitenaf, waaron
der de Verenigde Naties zelf,
toestemming te geven voor on
afhankelijke operaties", ver
klaarde de minister van buiten
landse zaken Kadirgamar tij
dens een persconferentie.
De internationale instellingen
die voedsel, medicamenten en
plastic voor het bouwen van
hutten willen leveren, zullen
moeten werken middels de re
gering, zei de minister.
VN-secretaris-generaal Bout
ros Boutros-Ghali riep vrijdag
de internationale gemeenschap
op meer hulp te verlenen aan
de naar schatting 300.000 tot
een half miljoen vluchtelingen
in het noorden van Sri Lanka.
Die zijn huis en haard ontvlucht
voor het regeringsoffensief te
gen het bolwerk van de Tamil-
Tijgers op het schiereiland Jaff
na.
Internationale hulporganisa
ties zeiden vrijdag zich grote
zorgen te maken over de hou
ding van de Srilankaanse rege
ring tegenover de Tamil-bevol-
king in het noorden van het
land. Volgens hulpverleners
hindert de regering iedere bij
stand met opzet. Zij vrezen het
uitbreken van hongersnood of
epidemische ziekten.
Christian Didier, zoals hij gisteren voor de rechter ver-
scheen. foto era Patrick kovarik
PARIJS «AFP-Rtr-DPA
In Frankrijk is gisteren het proces begonnen
tegen een mislukte schrijver die toch eens een
keer de voorpagina's wilde halen. Daartoe
schoot de 51-jarige Christian Didier twee jaar
geleden de 84-jarige Bousquet, politiechef van
de vroegere Vichy-regering, dood vlak voordat
Bousquet voor de rechter zou verschijnen we
gens de deportatie van tienduizenden joden
uit Frankrijk.
Didier, die applaus had verwacht voor zijn
daad, haalde eerder bizarre publiciteitsstunts
uit. Uren na de moord was hij die op een ho
telkamer aan het beschrijven voor de pers,
toen de politie binnenstormde om hem te ar
resteren. Hij zei vermomd als gerechtsdienaar
naar de woning van Bousquet te zijn gegaan.
Toen die open deed, joeg hij vijf kogels in
Bousquet.
Gisteren zei Didier voor de rechter nu spijt
te hebben van zijn daad. I lem wacht mogelijk
dertig jaar opsluiting wegens moord met
voorbedachten rade. Volgens artsen mankeert
hem geestelijk niets, <>ok al heeft hij een pay
chiatrische voorgeschiedenis.
Slangen en schorpioenen doden
jaarlijks zeker 100.000 mensen
Voor de tweede maal in twee weken is AKZO Nobel de
dupe geworden van waarschuwingen door medici tegen
anti-conceptiepillen. Na de negatieve adviezen voor ze
ven soorten anti-conceptiepil door de Britse overheid,
waaronder twee van de Arnhemse producent, speelt nu
een Duits advies AKZO Nobel parten. Op grond daarvan
zakte de koers van het aandeel op de effectenbeurs' van
Amsterdam gisteren 4,90 gulden tot 168,80 gulden. Ook
de afgelopen maand, toen de eerste berichten over de
mogelijk schadelijke bijwerkingen verschenen, zakte de
koers.
amsterdam-berlün-arnhem
anp-dpa
De gezondheidsautoriteiten in
Berlijn bepaalden gisteren dat
met ingang van 11 december
aan vrouwen, jonger dan dertig
jaar, die voor het eerst de pil
gaan gebruiken, de zogenoem
de derde-generatiepillen niet
meer mogen worden voorge
schreven.
Bovendien moeten artsen -die
de pil voorschrijven, zorgvuldig
nagaan of in de familie van de
vrouw meer dan normaal spra
ke is van trombose. De verorde
ning geldt tot eind juni volgend
jaar. De Duitse autoriteiten
hebben laten weten dat de nu
beschikbare gegevens de ko
mende maanden verder worden
aangevuld.
Vorige maand ontstond rond
de lichte pil de nodige beroe
ring, omdat Britse onderzoeken
hadden uitgewezen dat die een
verhoogde kans op trombose
zou geven. Dat leidde tot het
advies de pil niet meer voor te
schrijven.
Het leek een storm in een glas
water, want kort daarop bepaal
de het Europese Agentschap ter
beoordeling van Geneesmidde
len dat er geen reden was de
bewuste anti-conceptiemidde
len uit te markt te nemen. De
Nederlandse minister Borst van
volksgezondheid zag ook geen
reden om andere middelen te
adviseren.
Dat Duitsland nu toch het ge
bruik aan banden legt, heeft bij
AKZO Nobel, een grote produ
cent van anti-conceptiemidde
len, verbazing gewekt. Het con
cern liet weten dat het er alles
aan zal doen om de Duitse au
toriteiten vóór 11 december er
van te overtuigen dat er niets
mis is met de pil.
AKZO Nobel produceert bij
dochteronderneming Organon
de lichte pil van de merken
Marvelon en Mercilon. In een
verklaring laat de onderneming
verder weten er bezorgd over te
zijn dat het Duitse besluit vrou
wen ertoe kan brengen van de
ene op de andere dag te stop
pen met de pil. Het concern
blijft vertrouwen houden in de
veiligheid van zijn produkt.
Het Duitse concern Schering,
ook een grote producent van
anti-conceptiepillen, heeft laten
weten tegen het besluit beroep
aan te tekenen. Schering zegt
zich eveneens te verbazen, om
dat Duitsland een van de op
stellers was van de verklaring
van het Europese agentschap
dat de pillen niet direct aan
banden hoefden te worden ge
legd. Die verklaring is overigens
door Duitsland niet onderte
kend. Acht andere Europese
landen zetten wel hun handte
kening. De betreffende pil van
Schering wordt verkocht onder
de merknaam Femodene.
Meer dan 100.000 mensen
sterven jaarlijks door beten
van slangen, schorpioenen of
giftige insekten. Dit heeft de
Wereldgezondheidsorganisa
tie (WHO) gisteren meege
deeld.
In de tropische gebieden in
Azië. Afrika en Zuid-Amerika
vormen giftige dieren een
beroepsrisico: de meeste
slachtoffers van slangen zijn
landarbeiders en jagers die in
de voet worden gebeten, zo
blijkt uit het jongste bulletin
over epidemieën van de
WHO. In Azië zijn slangebe
ten de oorzaak van 30.000
sterfgevallen per jaar. In Afri
ka en Zuid-Amerika gaan
hieraan duizend mensen per
jaartlood.
In de zogeheten ontwikkel
de landen zijn de bfeten,
dankzij de medische zorg,
zelden dodelijk. In de VS bij
voorbeeld is sprake van on
geveer 45.000 slangebeten
per jaar, terwijl het aantal
sterfgevallen niet hoger is
dan vijftien, zo blijkt uit de
publikatie. In Australië gaat
liet om driehonderd tot vijf
honderd beten, met gemid
deld twee doden.
In Mexico verwonden slan
gen en schorpioenen per jaar
meer dan 63.000 mensen.
Van hen overlijden er meer
dan driehonderd. In Brazilië
worden jaarlijks 20.000 slan
gebeten geteld, waarvan er
driehonderd dodelijk zijn.
Van de zeven a achtduizend
schorpioenensteken zijn er
hoogstens 75 dodelijk.
In Tunesië sterven jaarlijks
tussen 35 en honderd perso
nen, voor het merendeel kin
deren, van de 30.000 40.000
mensen die een schorpioe-
nensteek oplopen.
