Politievakbonden
stellen ultimatum
Binnenland
Lubbers moet vernieuwde NAVO de weg wijzen
lefensie trekt 400 miljoen
it voor satelliet-project
Voor de zoveelste maal opgelichtnu door Dijkstal
'Mladic zei dat VS toestemming
gaven om Srebrenica te veroveren'
ITERDAG 4 NOVEMBER 1995
ANP Algerryen Nederlands Persbureau CPD GmJ
Zaandammer bekent meer aanrandingen
^anstad Ben 44-jarige man uit Zaandam die op 17 oktober
/as aangehouden op verdenking van vier verkrachtingen van
lejaarde vrouwen, heeft tien verkrachtingen, negen aanrandin
gen en circa dertig insluipingen bekend. Enkele bejaarden zijn
weemaal door de man verkracht. De slachtoffers zijn 68 jaar of
aider. Twee misdrijven werden gepleegd in Purmerend, de rest
a Zaanstad.
)nderscheiding voor hoofdcommissaris
prrERDAMDe Rotterdamse hoofdcommissaris R. Hessing is
enoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Hes-
[ng kreeg de koninklijke onderscheiding gisteren door burge
meester Peper uitgereikt op een afsluitende bijeenkomst van de
lering van het 100-jarig bestaan van de Rotterdamse rivierpoli-
e. Hessing is sinds 1989 korpschef; eerst van de gemeentepoli-
fc Rotterdam en vanaf 1990 van het regiokorps Rotterdam-Rijn-
jond.
/oorzitter Emancipatieraad aangeklaagd
n haag De Haagse advocaat mr. P. Prinsen heeft een straf-
kcht ingediend bij justitie in Amsterdam tegen de voorzitter
Inde Emancipatieraad, G. den Ouden. Hij beschuldigt Den
Jiden van uitlokking tot moord naar aanleiding van een uit-
Iraak van de voorzitter in het TV-programma Ontbijt Tv gister
morgen. Daarin werd gesproken over een Filipijns dienstmeisje
Ét haar werkgever had doodgestoken nadat zij door hem was
Irkracht. Den Ouden reageerde met: „Ik zou dat zelf ook
jen". Volgens advocaat Prinsen zet zij daarmee anderen aan
k moord.
Fera Keur nieuwe voorzitter VARA
Iversum De verenigingsraad van de VARA heeft gisteren Vera
ftur met algemene stemmen gekozen tot nieuwe voorzitter,
air (42) blijft daarnaast mediadirecteur. Ze was de enige kan-
Idaat voor het voorzitterschap. Keur volgt Marcel van Dam op
ede VARA sinds 1986 heeft geleid. Zij studeerde rechten en
ïgon als advocaat in Amersfoort. Daarna was ze zes jaar lang
jcent aan de School voor de Journalistiek in Utrecht. In 1987
fcrd ze secretaris van het VARA-bestuur en drie jaar later me-
pdirecteur.
Vrijspraak voor Purmerendse CD'er
asterdam Het Amsterdamse hof heeft het extreemrechtse
(adslid Van der Plas uit Purmerend vrijgesproken van versprei-
racistische pamfletten in 1991. De rechtbank in Alk
laar had de Centrumdemocraat vorig jaar veroordeeld tot twee
leken voorwaardelijk en duizend gulden boete. Van der Plas
ad pamfletten neergelegd op de balie van de Nieuwe Noord-
pllandse Courant. Het hof vond dat dit niet kan worden aange
merkt als 'verspreiding'.
Laat sigarenzaak soft drugs verkopen'
Burgemeester Overweg van Doesburg overweegt om
in sigarenwinkel in zijn gemeente aan te wijzen, waar soft
s onder strenge voorwaarden mogen worden verkocht. De
besburgse burgemeester wil daarover volgende week overleg-
en met onder andere de Vereniging Nederlandse Gemeenten
NG) en het consultatiebureau voor alcohol en drugs CAD in
jn gemeente. Dat heeft Overweg gisteren in een radio-uitzen-
|x-psychiater stapt naar Europees Hof
megen De tot zes jaar veroordeelde ex-psychiater en voorma
ldirecteur van de Heldringstichting in Zetten is naar het Eu-
Jpese Hof van Justitie gestapt. Hij wil dat het hof uitspreekt dat
ftj geen eerlijk proces heeft gehad. Als het hof dat doet, wil hij
en schadevergoeding eisen. De ex-psychiater werd in 1991 tot
ïs jaar cel veroordeeld wegens seksueel misbruik en intimidatie
n minderjarige meisjes die door justitie in Zetten waren ge-
iatst. Ook mocht hij elf jaar lang geen geneeskunde bedrijven.
Dijkstal blijft bij eerder CAO-bod
Ierland wil samen met zes
lere Europese landen vier ui-
moderne satellieten voor
taire communicatie in de
X' me brengen. Staatssecretaris
lelich Meijling (Defensiema-
eel) trekt in totaal 400 mil-
gulden uit voor dit miljar-
guldens verslindende pro-
V'D ontkent verder dwarsbomen van journalist Willem Oltmans
terdam ronald frisart
baan om de aarde worden
racht. Behalve Nederland
in naar alle waarschijnlijk-
België, Duitsland, Frank-
Italië, Engeland en Spanje
Als minister Dijkstal niet voor dinsdag 12.00 uur ingaat
op de eisen van de politie, dan komen er harde acties.
Dat maakte voorzitter H. van Duijn van de Nederlandse
Politiebond (NPB), mede namens de andere bonden, gis
teren bekend tijdens een bijeenkomst van ruim tweedui
zend politiemensen in de Utrechtse Jaarbeurs. De poli
tiebonden wezen het 'karige' CAO-bod van Binnenlandse
Zaken unaniem van de hand.
utrecht anp
Het ministerie van binnenland
se zaken liet weten niet onder
de indruk te zijn van het dreige
ment. Het departement houdt
vast aan zijn bod van 18 okto
ber, hetzelfde bod waarop de
onderhandelingen stukliepen.
Volgens voorzitter H. Kruizin-
ga van de Algemeen Christelijke
Politiebond (ACP) ligt het aan
de actiebereidheid of de minis
ter overstag gaat. ,,Die is er nu
wel, maar of die er over enkele
weken nog is, is maar de vraag".
De bonden willen overigens dat
het publiek geen schade onder
vindt van (harde) acties. Zodra
de nood aan de man komt,
breekt de politie eventuele pro
testen af, liet Kruizinga weten.
De bonden NPB, ACP, VMHP
en ANPV willen een eenjarige
CAO, met een loonsverhoging
van 2 procent structureel, be
ginnend op 1 april 1995. Daar
naast vragen ze 0,3 procent in
cidentele loonsverhoging. Ook
moet 20 procent van de vaste
component van de onregelma
tigheidstoeslag in het salaris
worden ingebouwd. De overige
80 procent moet onaangetast
blijven. De bonden eisen daar
naast met klem een 36-urige
werkweek in 1997, met volledi
ge herbezetting.
Voor de komende weken zijn
er al zachte acties en vergade
ringen aangekondigd in de re
gio's Gelderland-Zuid, Rotter
dam-Rijnmond en Hollands
Midden. De bijeengekomen po
litiemensen vonden het echter
tijd voor harde acties, die er dus
komen als de minister niet rea
geert op het ultimatum.
deelnemen aan het satelliet
programma 'Eumilsatcom'.
De deelnemers willen hier
mee minder afhankelijk worden
van de Amerikanen die op dit
punt binnen de NAVO een mo
nopolie-positie hebben, beves
tigt een woordvoerder van De
fensie.
De leiding van het project
komt in handen van Frankrijk
en Engeland. De bewindsman
hoopt door deelname aan het
satellietprogramma ook orders
binnen te slepen voor de Ne
derlandse industrie en onder
zoeksinstituten, onder wie Fok
ker Aerospace en TNO. Voor
Fokker is een belangrijke rol
weggelegd in het programma.
den haag wim coenraadts
Een vertrek naar de NAVO komt
voor de workaholic Lubbers op
een uitgelezen moment. De
oud-premier had na een jaar
opereren in de luwte wel be
hoefte aan een uitdaging. Op
het NAVO-hoofdkwartier in
Brussel valt hij met zijn neus in
de boter. Op zijn werktafel zal
Lubbers een stapel dossiers
aantreffen die stuk voor stuk
bepalend zijn voor de toekomst
van het bondgenootschap.
De NAVO zit als het ware in de
rui. Het imponerende maar ook
passieve afschrikkingsapparaat
uit de tijd van de Koude Oorlog
maakt plaats voor een flexibele
militaire organisatie die zich
steeds actiever bezighoudt met
vredeshandhaving, ook buiten
het eigen verdragsgebied.
In de recente bommencampag-
ne in Bosnië toonde de NAVO
voor het eerst haar nieuwe ge
zicht. Het betrof de grootste mi
litaire operatie uit de geschiede
nis van het bondgenootschap.
De luchtaanvallen dwongen de
Bosnische Serviërs naar de on
derhandelingstafel. Een eventu
ele vredesregeling zal verstrek
kende gevolgen hebben voor de
NAVO. De alliantie zal dan zo'n
50.000 manschappen moeten
ophoesten om toe te zien op de
naleving van het akkoord.
Grootste probleem is de vraag
hoe die lege'rmacht vorm te ge
ven. Komen de Amerikanen
hun toezegging van 25.000 mili
tairen na, of zwicht president
Clinton voor de druk uit het
Congres dat weinig ziet in een
Europees avontuur? Ook de be
velvoering is nog onzeker. De
NAVO (lees de VS) heeft bedon
gen dat zij de uitvoering van de
vredesoperatie bepaalt, onaf
hankelijk van de Verenigde Na
ties. Rusland, waarvan de Eu
ropese landen vinden dat het
ook moet meedoen, wil echter
alleen troepen leveren als die
niet onder NAVO-commando
komen te staan.
Inzake Bosnië zal Lubbers ook
de Europese bondgenoten en
de VS op een lijn moeten zien te
krijgen. Als de Kroaten en Ser
viërs ondanks een vredesak
koord de verleiding niet kunnen
weerstaan om gewapenderhand
tot een opdeling van Bosnië te
komen, wil Washington het
Bosnische leger gaan trainen.
Frankrijk is hier fel op tegen uit
vrees in een Balkanoorlog te
worden meegezogen.
De NAVO-relatie met Rusland
ligt niet alleen met betrekking
tot Bosnië gevoelig. Ook de uit
breidingsplannen van de allian
tie naar Midden- en Oost-Euro
pa vredesoperaties vormen voor
Moskou een open zenuw. Po
len, Tsjechië en Hongarije staan
te popelen om tot het bondge
nootschap te worden toegela
ten. Moskou beschouwt echter
een 'Middeneuropese' NAVO
als een bedreiging van de eigen
veiligheid en de aanzet tot nieu
we blokvorming in Europa. Pre
sident Jeltsin ziet als alternatief
de vorming van een Europees
veiligheidssyteem zonder
NAVO-uitbreiding en zonder de
plaatsing van kernwapens in
Oost-Europa.
Ook intern is de alliantie nog
niet uit de vraag hoe zij de
kwestie moet aanpakken. Voor
al Duitsland beschouwt de op
name van Polen en Tsjechië als
een ideale buffer aan de oost
grens. Andere landen zijn terug
houdender omdat ze de Russen
niet al te zeer tegen de haren
willen strijken. De nieuwe se
cretaris-generaal zal geregeld
contact moeten onderhouden
met Moskou om te sussen en te
lijmen, volgens ingewijden een
perfecte klus voor een smeder
van compromissen als Lubbers.
Op militair vlak krijgt de ex-pre
mier te maken met het uitwer
ken van een gezamenlijke ope
rationele strijdmacht bij de
NAVO, bestaande uit wisselen
de coalities van lidstaten. De al
liantie kan de zogenoemde
Combined Joint Task Torces
(CJTF) ook uitlenen aan de
Westeuropese Unie (WEU), de
beoogde defensiepoot van de
EU.
De plannen voor een CJTF ver
keren enigszins in het slop, voor
een deel het gevolg van de on
duidelijke toekomst van de
WEU. De meeste lidstaten van
de Europese Unie belijden met
de mond de wens om de WEI J
tot de defensiepijler van de EU
ILLUSTRATIE TOM IANSSEN
te maken. Maar tegelijkertijd
beklemtonen ze dat de NAVO
de hoeksteen moet blijven van
de Europese defensie. Een der
gelijke halfslachtigheid staat de
LU-ambitie om een krachtdadig
eigen veiligheidsbeleid te voe
ren in de weg.
Wellicht dal net oude tandem
Lubbers-Van den Broek (binnen
de Europese Commissie verant
woordelijk voor vrede en veilig
heid) de Europese defensie
identiteit meer 'body' kan ge
ven. Maar wel met mate, wat
Lubbers betreft. De vooraan
staande positie van de NAVO en
de hechte band met de VS mo
gen niet in het geding komen.
Politic richt zich
via dagblad tot
serieverkrachter
utrecht anp
De leider van het recherche
team in Utrecht dat op zoek is
naar de serieverkrachter, heeft
gisteren via het Utrechts
Nieuwsblad (UN) een oproep
aan de man gericht. „Wees niet
bang en meld je bij de politie."
De oproep wil volgens een
woordvoerder niet zeggen dat
het onderzoek naar de man die
vijf vrouwen verkrachtte en er
zeven aanrandde, op dood
spoor zit. „We zetten gewoon
alle communicatiemiddelen
in."
De rechercheurs houden er
ernstig rekening mee dat een
onbekende man die woensdag
ochtend tegen de politie zei dat
hij zich zou komen aangeven,
geen grapjas was. De politie
wachtte echter tevergeefs.
CAO-akkoord in
beroepsonderwijs
DEN HAAG ANP
De onderwijsbonden hebben
met de werkgevers in het be
roepsonderwijs en de volwas
seneneducatie overeenstem -
ining bereikt over een nieuwe
CAO. Dat maakte onderbande
laar K. van Kortenhof gister
avond namens de vakorganisa
ties bekend. I let akkoord geldt
voor 50.000 werknemers.
De inzet van de bonden was
vooral gericht op het terugdrin
gen van de werkdruk in deze
onderwijstak. De belangrijkste
knelpunten zijn nu opgelost, al
dus Van Kortenhof I let gaat om
taakbelasting, vakantieregeling,
uitzendarbeid en herplaatsing
in een functie met een lager sa
laris.
De afgelopen weken hebben
duizenden werknemers in de
sector beroepsonderwijs en vol
wasseneneducatie gestaakt. Aan
de estafettestaking deed meer
dan 80 procent van de werkne
mers mee. De onderhandelin
gen over een nieuwe CAO be
gonnen al dit voorjaar.
lor de zoveelste maal voel ik
opgelicht. Ditmaal door mi
er Dijkstal. Ze gaan nog
;ds door." Journalist Willem
nans is nog allerminst tevre-
Buitenlandse Zaken deed
i op aanwijzing van minister
is in 1957 in de ban vanwege
aans' contacten met de
onesische president Soekar
en sindsdien leeft de Am-
damse journalist op voet
oorlog met de Staat der Ne-
eg anden.
Luc ind augustus tikte de Afde
ins bestuursrechtspraak van de
ba d van State minister Dijkstal
ïali inenlandse zaken) op de
jers. Dijkstal had Oltmans
:ris inzage in en kopieën van
ii f stukken geweigerd die de
tan nenlandse Veiligheidsdienst
)ld D) over Oltmans bezit. De
ies eling bestuursrechtspraak
O'tmans echter gelijk en
isis istcd kreeg twee maanden de
om een nieuwe beslissing te
atfcien.
eni 'p de uiterste dag, 31 okto-
eii viel dat besluit bij Oltmans
de mat. De BVD moet hem
•ieën geven van de verslagen
van twee gesprekken die hij
op eigen verzoek in de jaren
zeventig had met BVD-beamb-
ten. De BVD moet hem ook ko
pieën geven van de papieren
die ze over Oltmans heeft uit de
periode 1962-1967 (zij het dat
namen van derden onleesbaar
gemaakt mogen worden). En de
dienst moet Oltmans inzage ge
ven in zijn dossier over de jaren
na 1967.
Dat hij zelf voor die kopieën
moet betalen (75 cent per velle
tje) ontlokt de Amsterdammer
de schampere opmerking dat
„Dijkstal op die manier nog
goede zaken doet". Echt ont
stemd is hij over de beperkin
gen die Dijkstal hem oplegt.
Voordat de BVD hem inzage in
zijn dossier geeft, moet hij na
melijk een verklaring tekenen
die het hem onmogelijk maakt
met de uit de stukken geputte
kennis vrijelijk te doen wat hij
wil.
Het meest klemt bepaling F
uit de verplichte verklaring: „De
Staat zal worden gevrijwaard te
gen eventuele aansprakelijkstel
ling, voortvloeiende uit het ver
lenen van toegang tot de ar
chiefbescheiden". Dat betekent
op het eerste gezicht dat van de
BVD verkregen informatie niet
kan worden gebruikt om een
claim bij de Staat te deponeren.
Maar dat is nu precies waarom
Oltmans inzage in zijn BVD-
dossier wil. Sinds 1957, stelt hij,
heeft de Staat mij waar ze kon
het werken als journalist onmo
gelijk gemaakt en daardoor ben
ik veel inkomsten misgelopen.
Oltmans vindt dat hij recht
heeft op miljoenen guldens
schadevergoed i ng.
Een woordvoerder van de
BVD onderstreept overigens dat
die bepaling F voor Oltmans
„absoluut geen beletsel" hoeft
te zijn om te trachten zijn recht
te halen. De verklaring wordt
bovendien niet alleen door de
BVD gehanteerd, en zeker niet
alleen voor Oltmans „Want
uw vraag gaat zeker over zijn
zaak?" maar is ook in zwang
bij de ministeries van bijvoor
beeld Buitenlandse Zaken en
Justitie.
Oltmans neemt echter het ze
kere voor het onzekere: „Don
derdag heb ik voorzitter Bouke-
ma van de Afdeling bestuurs
rechtspraak een brief geschre
ven met de vraag wat hij hier nu
van vindt. Ik heb hem gesmeekt
I VERDIEN GELD!!
EEHZEHHÖ
Waarom een oud model caravan of vouwwagen uit de verhuur
kopen, terwijl u voor bijna dezelfde prijs een nieuw model 1996
Hobby - Dethleff caravan of André Jamett vouwwagen kunt kopen,
op levenng voorjaar, tegen Theo Stet aktieprijzen tevens 1001
artikelen in onze kampeersupermarkt tegen NL scherpste pnjzen
Nu opruiming showmoddellen caravanvoortenten bijna halve prijs.
Heerhugowaard
PascaStraa; 16. «Jterr Zantfwrst
T«. G72-S718G68
Alphen a/d Rijn
SieeMerweo 78
Tel 0172.4&W4/45
snel te reageren, want ik heb
maar zes weken de tijd om te
gen de laatste beslissing van
Dijkstal in beroep te gaan". Van
opgeven wil de Amsterdammer
niet weten. Komende week be
raadt hij zich met zijn advocaat.
„Ondanks alles is het demas
qué der bedriegers en fraudeürs
in een ver gevorderd stadium
gekomen", schreef hij aan het
slot van zijn vorig jaar versche
nen boek Persona Non Grata,
en ook nu ziet Oltmans weer
enige beweging in het Haagse
standpunt. „Uit een brief die ik
donderdag van de landsadvo
caat kreeg, blijkt dat ze de zaak
wol in der minne willen schik
ken." Dat is wat Oltmans zelf
ook wil. „Ik ben netjes opge
voed. Ik ben niet op een rel uit.
Ik ben nu 70 jaar en ik wil met
rust worden gelaten. Da; rom
ben ik bereid een regeling te
treffen en er verder het zwijgen
toe te doen. dus niemand ver
der te vertellen wat de inhoud
van de regeling is." Gezien de al
28 jaar oude Haagse vasthou
dendheid valt echter te bezien
of een schikking op korte ter
mijn te verwachten is.
Ooggetuigen in Bonn uiten beschuldigingen tegen Dutchhat
De Bosnisch-Servische legerleider Mladic heeft
gezegd dat hij toestemming had van de Verenig
de Staten om Srebrenica te veroveren. Hij zou dat
hebben verklaard in een toespraak tot de menigte
moslimvrouwen en -kinderen die naar het afge
bakende terrein van Dutchbat in Potocari waren
gevlucht.
Dat heeft een ooggetuige gezegd die gisteren in
Bonn met een twintigtal anderen optrad tijdens
een persconferentie van de Vereniging voor Be
dreigde Volkeren (GfbV), een gerenommeerde in
ternationale mensenrechtenorganisatie die haar
hoofdzetel in Duitsland heeft.
Mladic zou hebben gezegd dat hij ook toestem
ming had voor de verovering van Zepa en „mis
schien zelfs" Gorazde. De woorden van de oogge
tuige ondersteunen de recente berichten dat VN
generaal Janvier de Veiligheidsraad in een beslo
ten vergadering heeft aanbevolen de Oostbosni-
sche moslimenclaves te laten vallen. Daardoor
zou het risico op gijzeling van blauwhelmen klei
ner worden en de internationale gemeenschap
krachtdadiger kunnen optreden.
De meeste Dutchbatters dachten in Srebrenica
te maken te krijgen met „een onbeschaafde mas
sa". Nederlandse blauwhelmen toonden zich ver
rast dat er in de Oostbosnische moslim-enclave
mensen woonden die verstand hebben van com
puters en een universitaire opleiding hebben af
gerond, zo vertelden de ooggetuigen verder. De
GfbV stelde dat Dutchbat slecht op zijn taak was
voorbereid. Het Nederlandse ministerie van de
fensie ontkende eerder de/e week, direct na de
aankondiging van de persconferentie, de aantij
gingen en stelde ook gisteren dat er geen feiten
naar voren zijn gekomen die niet in In t verslag
staan dat het ministerie zelf samenstelde over de
gebeurtenissen in de enclave.
De moslims lieten tijdens tie persconferentie
een trui met het opschrift Royal Dutch Army zien
die een Dutchbatter voor 2f>0 mark had verkocht.
Dutchbat wordt er ook van besc huldigd éten uit
VN-bestanden te hebben verkocht waarvan de
houdbaarheidsdatum was verstreken. Voor een
kant en-klare maaltijd werd 15 h 20 mark ge-
vraat-li.
Dutchbatters zouden ook meisjes, van wie de
jongsten veertien waren, hebben overgehaald tol
prostitutie. De tarieven schommelden tussen een
sigaret en een heel pakje. Ook voor een kilo zout
waren moslim-vrouwen bereid tot seks met Ne
derlandse blauwhelmen. Dutihthatters zouden
ook video-opnames hebben gemaakt van hun
contacten met vrouw«yi in Srebrenica en zich dan
„als Casanova's gevoeld", aldus een Bosnische.
De blauwhelmen worden er ook van beschul
digd geld achterover te hebben gedrukt dat fami
lieleden in het buitenland aan tie omsingelde in
woners van Srebrenica wilden sturen. Een man in
het publiek, die als vluchteling in Duitsland leeft,
vertelde dat hij expres naar Rotterdam is gereisd
om een Dutchbatter 5000 mark mee te geven.
Daarvan kwamen er uiteindelijk maar 2000 aan.
