Van
visstek tot ski-oord
R
Toerisme
Whistler/Blackomb in Canada is onweerstaanbaar mooi
Motorrace in
'n kerstkaart
Klacht indienen op
vakantiebestemming
ATERDAG 4 NOVEMBER 1995
REDACTIE ROB VAN DEN DOB8ELSTEEN
SAM DE JAGER.
'n Mooie visstek was 't, dat Whistier. Man
nen uit Vancouver reden honderd kilometer
naar het noorden om daar te vissen, hoewel
het op de oevers van de meertjes en rivier
tjes wel een beetje rommelig was. Zo werd
er in de jaren vijftig nog wel eens een
vrachtwagentje afval geloosd. Geen haan
die er naar kraaide in die vrijwel onbewoon
de wilderness, lien illegale vuilstort heet zo
iets tegenwoordig. Ook in het onmetelijke
Canada.
In 1960 wilde het naar grootsheid dorstende
Vancouver een gooi doen naar de olympi
sche winterspelen. Dat vereist niet aileen
prestatiedrang en geld, maar ook ski-ac
commodaties. Die van Vancouver zelf wa
ren ontoereikend. Zover was men wel. En
laat nou uitgerekend bij Whistier een berg
rug liggen die sneeuw garandeerde van no
vember tot mei. Dat kon dus niet stuk. Al
leen... de winterspelen kwamen nooit in
Vancouver terecht. Canada mocht de spelen
uiteindelijk pas vele jaren later verwelko
men in Calgary, alwaar Yvonne van Gennip
koningin van de langebaan werd.
Whistier was nochtans als ski-oord ontdekt.
Van toen af ging het snel bergop. In dertig
jaar tijds veranderde het gebied van een
achteraf-wildernisje tot één van de mooiste
ski-oorden van het Amerikaanse continent
en dus van de wereld; met gebruikmaking
van de Europese kennis om ski-paradijzen
te bouwen maar met vermijding van de fou
ten erin. De Sea to Sky-highway voert de be
gerige skiër in no-time van Vancouver naar
Whistler/Blackomb dat een idyllisch berg-
De oude chauffeur van de uitgewoonde,
gammele bus keek veelbetekenend: „In het
bos van Cougar Mountain zit inderdaad
nog de cougar, de Canadese tijger." Een
kwartiertje later stopte wat ooit een
schoolbus was, bij een hut in het bos. De
kandidaten voor een rit op een
sneeuwscooter kregen stevige laarzen aan
gereikt en een helm. De instructie hoe een
snowmobile te berijden nam slechts enkele
minuten in beslag. De gids zou voorgaan
maar wie inotorpech kreeg, behoefde niet*
bang te zijn eenzaam in het bos met de tij
gers te worden achtergelaten.
Het geronk van de vijf motorscooters die
in Europa eigenlijk alleen worden gebruikt
door piste-personeel om drank naar boven
te rijden of slachtoffers van ski-ongelukken
naar beneden te brengen, bleek uil te
groeien tot een jankend gegier als de rups
band het voertuigje eenmaal over de
sneeuw trok. De benzinestank bij het
tweetaktmotortje was niet te harden.
dorp is, waar het witte goud aan alle kanten
blinkt. Een prettig plaatsje ook met een bre
de winkelstraat, restaurants en bars in alle
soorten en maten en ook ruime slechtweer-
mogelijkheden.
Aan het einde van het dorp moet gekozen
worden: Whistler Mountain (2.182 meter) of
Blackomb Mountain (2.284 meter). Beide
worden ontsloten door een razendsnelle ca-
binebaan. Wachttijden zijn er niet tot nau
welijks; hoogstens als er een paar blikken
Japanners zijn leeggelopen. Het blijft on
wennig ogen om de aanwijzingen en rich
tingsborden op de berg in twee talen te
zien: in het Engels en in Japanse letters.
Onbeperkt skiën
Eenmaal boven is er een keur aan pistes en
wilde afdalingen. In de howls, zoals de be
sneeuwde, veelal geheel ronde bergkom
men worden genoen\d, is onbeperkt skiën
mogelijk. En waar het gevaarlijk zou kunnen
worden, is de zaak scherp en duidelijk ge
markeerd. Whistier en Blackomb doen in
schoonheid en variatie niet voor elkaar on
der. Beide hebben een soort gletsjer-achtige
eeuwige sneeuw, maar altijd is er wel een
groengemarkeerde piste in de buurt voor
wie het opeens allemaal te machtig wordt.
Het is een ijzeren wet in Canada dat de
groene piste de 'geblokkeerde' skiër een uit
weg biedt naar een simpele afdaling waar
mee men rustig glijdend in het warme dorp
kan terugkeren.
Op beide bergen kan men zowel in de bos
sen als boven de boomgrens ruimschoots
uit de voeten. Er ligt overal een prettig soort
droge sneeuw die niet alleen de snelheid
verhoogt maar ook de technische manoeu
vres gemakkelijk laat uitvoeren. Er valt jaar
lijks negen meter van dat spul, maar mocht
het ooit gaan dooien, dan zijn er altijd vol
doende sneeuwkanonnen. In Whistier laat
men zich het winterseizoen niet door de
weergoden ontnemen. Erf met de Canadese
dollar op 'Europees' niveau is het allemaal
nog betaalbaar ook. Met een skipas van on
geveer 160 gulden is drie dagen onbeperkt
skiën op beide bergen geheel en al betaald.
Vliegen naar Vancouver is qua frequentie
nauwelijks een probleem; de rit naar de vis
stek Whistier was dat al nooit. Inderdaad:
van de zee (van Vancouver) naar de zeven
de hemel.
Sneeuwscooter-tochten lopen meestal uit op race-partijen.
Het handelen met zo'n snowmobile bleek
al snel geen probleem te zijn. Dus joeg de
gids het groepje voort over de smalle hob
belige sneeuwsporen, brede paden, hier en
daar wat takken vermorzelend tot boven
op de heuvel van het formaat Posbank. De
top bleek een fikse hoogvlakte en daar
mocht iedereen naar hartelust voortjakke
ren, liefst racen over de sneeuw.
De terugtocht voerde langs de andere flank
van de heuvel, naar het dal van een beekje,
diep in de prachtig besneeuwde bossen.
Overal hing de scherpe geur van halfver
brande benzine. Het geheel bleek uit te lo
pen op een walgelijke race-partij in een
kerstkaart-landschap; niet meer, vooral
minder. Handel is handel. Er is geen enke
le wet of regel die dit soort praktijken aan
banden legt. I Iet prachtige ski-oord Whist
ler/Blackomb is geen beschermd natuur
gebied of nationaal park en dus kan iedere
.zakenman vrijwel onbeperkt zijn gang
gaan. Zodoende zit helaas de lanadese tij
ger daar dus uitsluitend nog in de tank.
j ckcomb, gezien vanaf Whistler Mountain.
foto's canadees verkeersbureau
ussische
eristen
e;iig spenders'
sische toeristen geven in
Ierland het meeste geld uit
belastingvrij winkelen. Am-
dam is verreweg het meest
efd als winkelstad onder be
iers van de voormalige Sov-
Unie. Uit cijfers van Europe
■free Shopping Holland
i) blijkt dat toeristen uit het
lenebest van Onafhankelij-
taten (GOS), in Nederland
{jaar voor bijna 4,9 miljoen
j len aan tax-free aankopen
en. Dat was ruim twee keer
iel als in 1993. De totale tax-
omzet die ETS noteerde in
angesloten winkels be-
igt ongeveer een tienvoud
iet bedrag dat Russen hier
even.
1 belastingvrij winkelen in
erland is een voorrecht voor
oners van buiten de Europe-
4 Inie. Wie voor tenminste
gulden per dag in één win-
lesteedt en die artikelen
ïen dertig dagen uitvoert,
fangt later de betaalde BTW
g. Bijna tweederde van de
sen doet zijn belastingvoor-
lop na aankopen in de
fdstad. Naast mode en huis-
delijke artikelen, zijn geluid-
Imapparatuur, computers,
tien en schoenen favoriet,
co Zonneveldt, directeur
het reisbureau Russia
u fcl in Amsterdam, schat dat
lit moment zo'n honderd
end toeristen uit het GOS
li erland bezoeken. Ze werken
het gebruikelijke toeristi-
programma af: Marken en
ndam, stadsrondritten en
Ivaarten door Amsterdam
et doen van inkopen. Popu-
s ook de Zwarte Markt in
irwijk. De inkopen zijn
ivoor eigen gebruik, weet
leveldt, maar veel aanko-
zijn ook bestemd voor het
tten van een handeltje in
nland.
E I SB ER ICHTEN
Roeien en vechten
De tot 10 maart volgend jaar
durende tentoonstelling 'Van
Varen, Vechten en Verdienen'
in het Allard Pierson Museum
in Amsterdam biedt méér dan
vitrines vol archeologische
schatten. Bezoekers kunnen
ook actief bezig zijn door zich
bijvoorbeeld op een roeiers-
plaats te zetten van een trireme
(een oorlogsschip uit de oud
heid). Ook kunnen zij met be
hulp van een interactief com
puterprogramma aanvaktech
nieken van oorlogsbodems na
spelen. Het is voor het eerst dat
in ons land een expositie wordt
gewijd aan de scheepvaart in
de oudheid. Oorlogvoering,
handel, zeeslagen, strategieën,
koopvaardij, routes, havens en
handelscontacten komen uit
gebreid aan de orde.
Info: 020 - 52 52 55 6.
ANWB-steunpunt in München
De ANWB heeft een steunpunt geopend in München. De nieu
we vestiging is gehuisvest in het kantoor van de Duitse ADAC,
Leonhard-Moll-Bogen 1-3,81373 in München en van maandag
tot en met vrijdag geopend van 8 tot 18 uur. Het telefoonnum
mer is 089 - 76 76 41 70. In de Alpen vertoevende wintersporters
kunnen ook een beroep doen op de steunpunten Lyon (Frank
rijk, 016 - 72 17 12 12). Mendrisio (Zwitserland/Italië, 091-
6465331) en Innsbruck (Oostenrijk, 05 12 - 33 40 5). Wanneer de
ANWB-vestigingen zijn gesloten, kan een beroep worden ge
daan op de Alarmcentrale in Den Haag (vanuit het buitenland),
00 31 70 31 41 41 4.
Reisverzekeraars: Skirafting riskant
Deelneming aan 'Skirafting'
of, zoals het in de Oostenrijkse
Alpen ook wel wordt genoemd
'Schlauchrodeln', wordt door
reisverzekeraars als 'bijzonder
riskant' beschouwd. Bij beoe
fening van deze sport opgelo
pen verwondingen of schade
worden daarom in veel geval
len niet vergoed. Als reden
wordt opgegeven de moeilijke
bestuurbaarheid van de van
be-ijsde en besneeuwde hel
lingen schuivende rubber bo
ten of vliegtuigbinnenbanden.
Wie van tevoren een schrifte
lijke verklaring heeft onderte
kend (dikwijls verplicht) waar
in staat vermeld dat de organi
satie niet aansprakelijk kan
worden gesteld voor eventuele
schade, komt voor vergoedin
gen in het geheel niet in aan
merking. De houding van de
verzekeraars is voor de ANWB
aanleiding geweest haar leden
te adviseren niet deel te ne
men aan 'Skirafting'.
Vooral bij regenachtig weer is het in New York bijzonder moeilijk een
taxi te krijgen. foto rob van den dobbelsteen
Vanuit het prachtige Zuider-
woude, niet ver van Monnic-
kendam, organiseert Staats
bosbeheer voor 26 november
een wandelexcursie. De na
druk ligt daarbij op de vogel
trek. In het waterrijke gebied
komen veel ganzen, eenden
en allerlei steltlopers voor. De
wandeling begint om 9 uur.
Info: VW Monnickcndam,
02 99 -65 19 98.
Oostenrijkse
variant op
Swiss-rent-a-ski
Het succes van het Zwitserse
verhuursysteem van winter
sportmateriaal, Swiss-rent-a-
ski, heeft nu ook in Oostenrijk
navolging gekregen. Bij winke
liers die zijn aangesloten bij de
Snowell-keten (tot nu toe al
leen gevestigd in de belang
rijkstewintersportdorpen)
kunnen de modernste ski's
worden gehuurd voor een be
drag van circa 145 gulden per
zes dagen. Ter introductie
worden deze eerste winter on
der bepaalde voorwaarden
kortingen verleend van onge
veer 15 procent.
Meer taxi's in New York
ANWB-Sneeuwlijn fors uitgebreid
De ANWB-Sneeuwlijn is dit jaar aanzienlijk uitgebreid. Onder
nummer 06 96 23 (75 cent per minuut) kan informatie worden
opgevraagd over de actuele toestand in meer dan duizend win
tersportdorpen in Europa en Amerika. De Reisnieuwslijn
(06 91 09 10 10, eveneens drie kwartjes per minuut) verstrekt ge
gevens over de toestand op de Europese wegen.
Voor het eerst sinds
vele jaren is het
aantal taxi's in New
York toegenomen.
De autoriteiten ver
kochten aan de
hoogstbiedenden
vierhonderd nieuwe
licenties. Ze gingen
binnen een halve
dag van de hand. Er
werd tot uitbreiding
overgegaan na
klachten van toeris
ten dat het in 'The
Big Apple' vooral bij
slecht weer bijna
onmogelijk was een
yellow cab te be
machtigen.
Tuinen van Groot-Brittannië
Bij het Brits Toeristenbureau (BTA) in Amsterdam
verscheen de brochure 'De Tuinen van Groot-Brittan
nië'. De vouwkaart geeft niet alleen aan waar in Al
bion de mooiste dan wel opmerkelijkste honderd tui
nen liggen, maar verschaft de gebruiker ook redelijk
uitgebreide informatie over wat de bezoeker daar ver
wachten mag. De fqjder is gratis af te halen bij het
BTA, Stadhouderskade 2 in Amsterdam, maar Jcan ook
telefonisch worden besteld onder telefoonnummer
020-68 55 05 1.
Kennis wintersport te gering bij reisbureau
Personeel van reisbureaus weet te weinig af van wintersportvakan
lies en kan z'n klanten daardoor niet naar behoren informeren. I )at
blijkt uit een enquête die is verricht door studenten van de Neder
landse Elogeschool voor Toerisme en Verkeer (NI TIV) te Breda. Uil
het tijdens de opening van de Ski Inn te I)en Bosch gepresenteerde
onderzoeks-rapport werd duidelijk dat de kennis zelfs achteruit
loopt ten opzichte van vorige jaren. Kregen de agenten in 1994 nog
een 6,54, nu was dit niet meer dan een 6,46. De meest opvallende
manco's waren matige accommodatie- en transportadviezen
(baliepersoneel heeft weinig weet van alle mogelijkheden op dit gr
bied) en een gebrekkig inzicht in nieuwe wintersporttrends zoals
speciale snowboardcentra en skisafari's en dergelijke.
Per I november nieuwe reisvoorwaarden
kantieganger van belang is. Zo
is het aanmerkelijk eenvoudiger
geworden de reis om wat voor
reden dan ook (ziekte, familie
omstandigheden) over te doen
aan iemand anders en is bij
overboeking van hotel of appar
tement de reisorganisatie aan
sprakelijk. Hij kan zich niet -
zoals voorheen nog wel eens ge
beurde - beroepen op over
m&cht en moet voor een gelijk
waardige of betere accommo
datie zorgen.
Een in het oog springende ver
andering is verder dat de tour
operator een 'inspanningsver
plichting' heeft ten aanzien van
reisaanpassingen op bijvoor
beeld mecjische gronden (een
hotelkamer op de begane grond
of iets dergelijks). Hij moet al
het mogelijke doen om aan de
wensen ('essenties') van de
klant te voldoen. Slaagt hij daar
in dan dient hij dat schriftelijk
aan de vakantieganger te beves
tigen. De extra kosten (fax, tele
foon) mag hij in rekening bren
gen. Blijkt ter plaatse dat aan de
'essentie' niet kan worden vol
daan, dan is de touroperator
aansprakelijk voor de gevolgen.
Dé nieuwe reisvoorwaarden, die-
staan vermeld in een bij alle
reisagentschappen verkrijgbare
ANVH-brochure, zijn afgesloten
voor onbepaalde tijd.
ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
Wie ontevreden is over een
door een touroperator georga
niseerde reis, moet met zijn
klacht niet wachten totdat hij
weer thuis is. Hij dient zijn mis
noegen nu reeds ter plaatse aan
de accommodatieverschaffer
kenbaar te maken. Lost die het
probleem niet naar genoegen
op, dan moet men zich recht
streeks tot de hostess dan wel
touroperatorwenden.
Als die er evenmin in slagen om
'passende maatregelen' te ne
men, dan moet de gast de
klacht ter plekke df) schrift stel
len en indienen bij de reislei-
ding. I leeft ook dat geen resul
taat, dan dient de klant zijn pro
bleem binnen een maand na
thuiskomst per brief aan de
reisorganisatie kenbaar te ma
ken.
Dat is zo ongeveer de belang
rijkste wijziging in de door de
Consumentenbond en het Alge
meen Nederlands Verbond van
Reisondernemingen (ANVR)
opgestelde nieuwe reisvoor
waarden, die gelden vanaf 1 no
vember 1995. De veranderingen
zijn ditmaal niet zo rigoureus
als de met veel tumult omgeven
introductie van de regels in
1992, maar er is nóg een aantal
nieuwigheidjes dat voor de va-
