Sport
Een liefhebber
van luizenvoetbal
'Ik zie geen opvolgster van Brenda Schultz
He's a Jolly
good fellow
[ATERDAG 4 NOVEMBER 1995
H£F WILLEM SPIERDIJK. 071 -5356464. PLV -CHEF ROB ONDERWATER. 071 -5356463
Youri Mulder, zwoeger in naam van Schalke 04 en Oranje
De redder van het vaderland, kopten de
kranten. De fijngevoelige pass vanuit het
achterland, de teen van de spits. Ontla
ding en verlossing in een vol stadion. De
natie leeft nog. Met een 'lazer op' poogde
Youri Mulder nog wel de heldenverering
binnen de perken te houden. Vergeefs.
Want hij, aanvaller bekend om zijn weinig
gepolijste, sleurende stijl, had Oranje in de
race gehouden met een doelpunt tegen
het kwaliteitsarme maar taaie Wit-Rus-
land. Een treffer naar zijn hart. „Slecht
spelen en toch winnen, dat is mooi." Over
luizenvoetbal en andere zaken.
Het Parkstadion koestert zich onder een
aangename najaarszon. Er heerst een se
rene rust in en rond de thuishaven van
Schalke 04, de gewijde grond waar Wim
Kieft het Nederlands elftal ruim zeven jaar
geleden naar de halve finale van het Euro
pees kampioenschap kopte. Een enkele
verstokte aanhanger van koningsblauwen
jaagt op 'Autogramme', een cameraploeg
interviewt toevallig passerende spelers.
Een dag zoals iedere andere.
Het is een schril contrast met de dingen
die voor de deur staan. „Moet je zaterdag
komen, dan gaat het dak d'r hier af." Za
terdag - vandaag - is de dag der dagen
voor de club uit Gelsenkirchen; de dag dat
landskampioen, buurman maar bovenal
aartsvijand Borussia Dortmund het Park
stadion aandoet. 'Spiel der Spiele': „Daar
kan geen interland tegenop, hoe belang
rijk ook", geeft Mulder het belang van de
derby tegen BVB aan. Winnen van Dort
mund betekent hier alles'voor de mensen,
het seizoen is geslaagd als die twee wed
strijden worden gewonnen."
Het verschil tussen Schalke 04 en Dort
mund is moeilijk aan te geven. Maar het is
er. Ondanks de slechts dertig kilometer
die beide steden scheiden, ondanks de si
tuering in de Kohlenpott. „Dortmund is
anders; de mensen, de club, in alles, 't Is
niet zo dat de een meer een arbeidersclub
is of zo, beide clubs zijn van het volk.
Maar Schalke leeft toch meer. Supporters
uit het hele land, uniek. Om de twee we
ken komt hier een bus met mensen naar
de training kijken, die lui komen uit
Beieren, onder Münehen. Waar kom je dat
tegen?"
Winnen
Voor die club, sinds de zomer van '93 zijn
werkgever na vier seizoen bij FC Twente,
wil hij winnen. Altijd. „Voetbal is winnen,
resultaat. Het enige wat belangrijk is.
Mooi voetbal, wat koop je daar voor? Moet
je hier mee aankomen, leuk voetballen,
maar toch verliezen. Heb je uiteindelijk
toch de ziekte in. Ja, ik vind dat leuk.
slecht spelen maar wel winnen. Geniet ik
van. Ik weet dat het on-Nederlands is, in
Nederland moet alles perfect zijn. Drie
spitsen, aanvallend, onderhoudend voet
bal èn een goed resultaat. Zo ben ik niet.
Ik heb goede wedstrijden ook vaak verlo
ren. Dan liep het lekker, met jezelf en de
ploeg, maar dan kreeg je met z'n allen
zo'n 'über'-gevoel; 't kan niet mis gaan.
Maar dat ging het dan dus wel. Dan heb ik
het toch liever andersom. Ik kan me met
Twente een wedstrijd herinneren, Vitesse-
uit. Zij veel beter. Maar Ronald (de Boer,
red.) scoorde, geloof ik, maar verder heb
ben we met z'n allen in het doel gehan
gen. Maar wel twee punten. Fantastisch.
Was toch een beetje het karakter van
Twente, dat luizenvoetbal. Ook voor mijn
tijd al. Huistra als linkerspits, voor de
counter, je weet wel. Twente is er onder
Vonk toch mooi drie keer derde mee ge
worden. Van dat soort voetbal houd ik."
Heilig
Mulder past daarmee als geen ander in
het Duitse voetbal, waar de nul heilig is.
Waar het met de kwaliteit maar behelpen
is, maar de entourage een hoop goed
maakt. „Ik weet ook wel dat als je de tribu
nes weghaalt, er maar weinig overblijft.
Maar dan zeg ik; speelde Twente tegen
NEC zo geweldig? Dat bedoel ik nou. Maar
ze winnen. Juist."
Dat is ook de missie tegen Noorwegen
op 15 november in een volle Kuip. „Als het
Nederlands elftal straks in Engeland staat,
weet niemand meer dat het in de kwalifi
catie hangen en wurgen was", zegt Mul
der, die zich nog niet zeker acht van een
plaats in de selectie van Hiddink. „Maar ik
neem aan dat ik er bij ben."
Hij denkt dat Nederland in het voordeel
is. „De druk ligt bij de Noren. Die waren al
een jaar zeker van het EK, maar nu moet
het in de laatste wedstrijd nog even ge
beuren. Wij hebben niets te verliezen",
denkt Mulder, voor wie de interland toch
een speciale is. Immers, zijn vriendin Nina
is Noorse. „Het leeft wel bij de schoonfa
milie, dat mag je wel zeggen."
Zegt, Mulder, die sinds zijn doelpunt te
gen Wit-Rusland 'in' is bij de media. Veel
bladen hebben hem sindsdien in de ko
lommen gehad, zelfs het blad Rails vond
hem de moeite van het opzoeken waard.
„Hoort er bij. Het is ook wel leuk. Komt er
weer eens iemand uit Nederland."
Vormelijk
Waarmee hij niet wil zeggen dat het te
midden van Duitsers slecht leven is. „Be
slist niet. Ze zijn anders, dat wel. Duitsers
zijn vormelijk, höflich ook. En dat ze geen
humor hebben, dat valt best mee. Ze zijn
alleen ontzettend serieus. Vanmorgen ook
nog. Liep ik met Hubert Neu langs een
paar journalisten. Neu is assistent van
Berger, een heel goede trainer. Dus roep ik
tegen die verslaggevers: 'hier, der Neu, der
zukünftiger Chef. Je had ze moeten zien
kijken. Bang, ik? Dat er stukken over in de
krant worden geschreven? Reken maar dat
dat morgen ook zo in de pers staat. Maar
dat is toch leuk?"
Voor de rest geen kwaad woord over de
Duitser. „Al zijn ze in de omgang wel an-
Youri Mulder: „Als het Nederlands elftal straks in Engeland staat, weet niemand meer dat het in de kwalificatie hangen en wurgen was." FOTO
ders dan Nederlanders. Voor mij was het
niet zo'n stap, ik heb een paar jaar in En
schede gewoond. De Tukker zit qua men
taliteit dicht bij die van de Duitser. Gein
tje. Toch is er een verschil, Nederlanders
gaan anders met elkaar om. Vrijer. Is ook
van de redenen dat we weer in Enschede
gaan wonen. Nina kan moeilijk wennen in
Duitsland, die mist hier toch een beetje de
sociale contacten. Die had ze in Neder
land wel, en ook veel gemakkelijker en
sneller. En ik ben natuurlijk niet alleen.
Dan zou het te overzien zijn. In Gelsenkir
chen is niks te doen, maar ik heb mijn be
zigheden natuurlijk wel. Dat geldt voor
haar minder. Dan maar weer naar En
schede. Ach, ik zit zo bij Schalke."
Honderd-uit
Hij praat makkelijk. Het is ook een beetje
zijn handelsmerk, het honderd-uit praten,
een eigenschap die hem geliefd bij de me
dia maakt. Toch: „Zo extravert ben ik ei
genlijk niet. Verlegen is het woord niet, in
getogen wel. Dat ben ik wel een beetje, ge
loof ik. Maar zit ik zo te praten, met jour
nalisten, dan gaat het vanzelf. Ik heb ook
nooit het idee; ik moet voorzichtig zijn, ik
mag geen mensen beschadigen. Ik zeg het
gewoon, jij wilt toch wat horen. Heeft ook
weer een nadeel; na zo'n interview vraag
ik me vaak af wat eigenlijk heb gezegd. Bij
anderen is het omgekeerd. Marcel Peeper
bijvoorbeeld. Prachtige vent, ad-rem, ge
weldig gevoel voor humor. Maar ik zou
me kunnen voorstellen dat-ie dichtklapt
als-ie met journalisten praat. Ja toch? Dat
heb ik niet."
Toch is er ook een zekere bescheiden
heid. „Laatst, weer een interview. Drie of
vier pagina's, werd er gezegd. Denk ik: vier
pagina's Mulder, is dat niet wat te veel van
het goede? Het was ook nog een mono
loog, alleen ik aan het woord. Het was
goed geschreven, prima. Maar ik heb lie
ver zo'n vraag-antwoord stuk. Speel ik niet
alleen de hoofdrol in zo'n verhaal. Zo'n
stuk is niet alleen van mij, maar ook van
degene die het schrijft."
Wellicht valt dat terug te voeren op de
bezigheden van senior. Een geliefd en be
proefd gespreksonderwerp bij journalis
ten: de zoon van. Zelf heeft hij dat inmid
dels wel gehad. „Moet ik weer zeggen wat
ik van zijn stukjes vind. Moet ik zeggen
dat ik het eigenlijk een beetje gênant vind
om ze te lezen. Omdat ik het thuis niet uit
m'n mond krijg; 'leuk stukje'. Nee, laten
we het ergens anders over hebben."
Martin van Daalen, een 39-jarige inwoner
van Amstelveen gaat zich vanaf 1 januari
bezighouden met de vrouwen van Jong
Oranje. Stan Franker staat dan als techni
sche directeur boven de twee nieuwe
bondcoaches, van wie de in de Verenigde
Staten geschoolde Van Daalen waar
schijnlijk de lastigste taak krijgt. Bij de
vrouwen is het namelijk zoeken naar nieu
we talenten. „Ik zie op dit moment geen
opvolgster van Brenda Schultz".
Dat Mary Pierce zich in geestelijk opzicht
nog steeds niet bevrijd heeft uit de be
klemmende greep van Jiaar criminele va
der, dat Jennifer Capriati in een afkickcen
trum belandde, het verbaast Martin van
Daalen allemaal niet. De tennistrainer
maakte het ontluiken van de talenten van
dichtbij mee en zag tevens de negatieve
rol die de ouders daarbij hebben gespeeld.
„Via het kind probeerden zij ook een
beetje van de glorie te bemachtigen. Daar
mee richtten ze vooral schade aan. Als
bondscoach zal ik er ook voor waken dat
ouders zich te veel met de carrière van
hun kind gaan bemoeien", waarschuwt hij
op voorhand.
Voordat Van Daalen drie jaar geleden bij
Popeye Gold Star in dienst trad, was hij
werkzaam op de tennisacademie van wij
len Harry Hopman in het Amerikaanse
Saddlebrook. De geboren Hengeloër
kwam daar in 1980 voor de eerste keer te
recht toen hij op een dag de stoute schoe
nen aantrok en -een brief naar Hopman
schreef. Daarin vroeg hij of hij op het in
stituut stage mocht lopen. Tot zijn verba
zing kreeg Van Daalen, destijds niet meer
dan een verdienstelijke B-speler, een posi
tief antwoord.
„Ik stond plotsklaps tussen grootheden
Martin van Daalen: „Voor een trainer is het moeilijk werken als er bij hetgeen je zegt voortdu-
FOTO GPD
rend vraagtekens worden geplaatst."
als Vitas Gerulaitis en Paul McNamee. Die
mannen hadden een geweldige uitstra
ling, maar op de training kon ik ze aardig
bijbenen. In die periode heb ik besloten
coach te worden", bekent Van Daalen, die
later terugkeerde naar Florida. Daar werk
te hij regelmatig met toppers als Pete
Sampras. Jim Courier en ook Mary Pierce
en Jennifer Capriati.
„Tussen de toernooien door kwamen ze
daar trainen. Al dat gedoe rond die mei
den heb ik dus van nabij kunnen aan
schouwen. Vader Capriati was er echt dag
en nacht bij. Hij bemoeide zich met het
trainingsprogramma van zijn dochter, be
paalde welke toernooien ze speelde en
maakte tijdens de oefensessies voortdu
rend opmerkingen over haar techniek en
tactiek. Hij kan er best verstand van heb
ben, maar een dergelijke invloed is niet
goed voor het kind. Dat is wel gebleken
„Op een gegeven moment gaat zo'n
kind zich toch afzetten tegen de ouders.
Het gevaar daarbij is dat een speelster dan
ook niet meer naar haar trainer luistert.
Zeker niet als hij toevallig hetzelfde vertelt
als de ouders. Een vader of moeder mag
best trots zijn en het kind stimuleren.
Maar ze moeten bepaalde zaken aan an
dere mensen toevertrouwen. Mijn stelre
gel is: hoe minder de ouders zich ermee
bemoeien, hoe beter het gaat. Ik zal daar
binnenkort zeker met Stan Franker en Mi-
chiel Schapers over praten, zodat we hier
over tot een eensluidend beleid komen".
Van Daalen hoeft niet bang te zijn dat
zijn collegae een andere mening zijn toe
gedaan. Franker heeft in het verleden al
enkele malen hetzelfde verkondigd en is
een liefhebber van de Amerikaanse stijl,
zoals Van Daalen die bij Popeye Gold Star
heeft geïntroduceerd. Het bijbrengen van
een winnaarsmentaliteit staat daarin cen
traal.
„Toen ik naar Nederland terugkeerde,
viel het me tegen dat die bij de meeste
tennissers ontbrak. In de Verenigde Staten
is de samenleving natuurlijk veel meer ge
richt op sport. Het is een maniei om c
overleven en daardoor wordt er in feite
vanzelf een winnaarsmentaliteit gekweekt.
Door de sociale cultuur in Nederland ge
beurt dat minder en krijgt de jeugd een
slechte mentale opvoeding. Hier mag je
ook kritisch zijn. Niet dat dat slecht is,
maar voor een trainer is het moeilijk wer
ken als er bij hetgeen je zegt voortdurend
vraagtekens worden geplaatst. In Amerika
doen ze meteen wat je adviseert en niet
een jaar later. Je verspeelt daar dus veel
minder tijd".
„Let wel", vervolgt Van Daalen, „ik zeg
niet dat de Nederlanders tennissers een
slechte mentaliteit hebben. Anders had
den we nu niet zoveel mensen in de top.
Als klein landje doen we het natuurlijk
vreselijk goed. Maar daar moet je echter
niet te lang bij stilstaan. Je moet er gebruik
van maken. De laatste jaren is dat zeker
gebeurd in Nederland, maar het kan altijd
beter".
Met name bij de vrouwen. De toekomst
baart Van Daalen namelijk zorgen. „Met
meiden als Schultz, Boogert en Oremans
draaien we goed mee, maar wat als zij
stoppen. Na hen komt er een groot gat.
Op dit moment zie ik geen aansluiting. Bij
de jeugd loopt er niemand rond die haar
leeftijdgenotes een paar jaar vooruit is. Als
je op internationaal niveau wil meedraai
en, is dat nodig. Sommige meisjes in het
buitenland zijn al op zeer jonge leeftijd
goed. Amper vijftien jaar en ze staan al in
de top-vijftig. Die luxe hebben wij niet".
„Nu is hel wel zo dat in het verleden re
gelmatig laatbloeiers zijn opgestaan. Dat
heeft weer met de cultuur te maken. In
Nederland is de school nog altijd erg be
langrijk. Zorg eerst maar dat je die af
maakt en kijk daarna pas of je iets in de
sport kunt bereiken, is de bekende ge
dachte. Combineren blijft moeilijk, terwijl
dal bijvoorbeeld in de Verenigde Staten
geen problemen oplevert. Daar passen de
scholen zich aan. Talenten zitten maar tot
twaalf uur in de lesbanken. Ze laten de on
nodige vakken weg of beginnen 's och
tends wat vroeger. Daardoor kunnen ze
vijf tot zes uur per dag trainen. De Neder
landse meisjes die op zeventien-, acht
tienjarige leeftijd in Jong Oranje komen,
beginnen dan pas full-time te tennissen.
Daardoor lopen ze zo'n drie jaar achter".
„In Nederland is zeker nog geen sprake
van een goede sportcultuur. Dat blijkt ook
wel uit het hier heersende negativisme.
We zitten veel eerder klaar om een verlie
zer een duw te geven en als iemand iets
wint, wordt daar vaak lauwtjes op gerea
geerd. Als Sampras een keer verliest, stopt
de Amerikaanse pers hem niet onder de
grond. Daar beseffen ze dat sporten een
kwestie van winnen of verliezen is. Ook
dat hoort bij een goede sportcultuur".
Van Daalen ziet het straks als een mooie
taak om het Nederlandse sportklimaat, en
dan vooral op tennisgebied natuurlijk,
verder te ontwikkelen. „Stan Franker Jieeft
de afgelopen jaren een flinke stap in de
goede richting gezet. Ik probeer op die
weg door te gaan. Ik zal me vooral gaan
bezighouden met Jong Oranje. Meereizen
naar toernooien, iets dat ik nu niet kan
met mijn pupillen omdat ik op de tennis-
school moet blijven. Verder zal ik zeker
veel tijd besteden aan het contact met de
districten. Daar moet toch de nieuwe ge
neratie vandaan komen. Je bent alleen af
hankelijk van talent. Dat kun je niet ma
ken, alleen opsporen en zo goed mogelijk
begeleiden".
Jol kan niet meer, als scheids
rechter. Daar heeft de KNVB ge
lijk in.
Een scheidsrechter hoort on
besproken te zijn.
Dit nu zijn scheidsrechters
overigens zelden. Hoe vaak
komt het voor dat beide elftal
len na het laatste fluitsignaal
spontaan een erehaag vormen
voor de scheidsrechter-van-
dienst, terwijl tezelfdertijd het
dankbare publiek zich de blaren
in de handen klapt voor de
voortreffelijke prestatie van de
arbiter, daarbij in euforisch ge
zang uitbarstend: for he's a jolly
good fellow? Nooit.
De 'onbesproken' scheidsrech
ter bestaat niet.
Op een scheidsrechter is altijd
wel iets aan te merken.
Scheidsrechters nemen nu
eenmaal beslissingen (buiten
spel, penalty, rode kaart) die di
rect van invloed zijn op het re
sultaat van de wedstrijd. Al heeft
de 'scheids' het bij het rechte
eind. ook dan loopt hij een ver
hoogd hi - ha - hondelul- risico,
laat staan wanneer hij er naast
zit.
Nog nooit echter is in Neder
land een omstreden strafschop
in verband gebracht met de
stand der kruisjes op het totofor
mulier van de dienstdoend arbi
ter.
Jol gokte op wedstrijden die
onder zijn leiding stonden en
zou de uitslagen hebben gema
nipuleerd. De voetbalbond is
daar althans van overtuigd en
heeft Jol Je rode kaart getoond.
Het verhaal is zo ongelooflijk
onwaarschijnlijk - Jol die bij de
groenteboer een kilo mandarij
nen koopt (gegarandeerd zonder
pitten) en by the way de uitslag
van RKC-NAC even bepaalt -
dat het wel waar moet zijn.
Toch geloof ik er geen barst
van. Jol zou gokverslaafd zijn.
Jol zou nog nooit een gokje heb
ben gewaagd. Jol zou zijn ex
hebben belazerd. De ex-me
vrouw zou juist uit rancune een
complot hebben gesmeed. Jol dit,
Jol dat. De hele wereld heeft
plotseling een mening over lui.
In Amerika zouden de film
rechten al lang zijn geclaimd.
Ik sta niet in voor Jol.
Ik herinner me nog hoe de leu
gen op zijn voorhoofd geschre
ven stond toen hij zich in boch
ten wrong om uit te leggen
waarom hij Den Bosch-speler
Benkirane na twee keer geel te
gen Telstar geen rood gaf maar
kan me echt niet voorstellen dat
Jol de vrijdag daarvoor tijdens
het uitzoeken van een mooie
bloemkool 5(X) gulden op Den
Bosch had gezet.
Jol zou volgens de KNVB (op
zijn minst) in drie wedstrijden
hebben gesjoemeld.
Op 9 mei 1993 gaf Jol gedu
rende Volendam-Dordrecht '90
aan de thuisclub een penalty. De
beelden zijn inmiddels tot in den
treure herhaald en ook al kijken
we er nu met andere ogen naar,
het blijft een penalty. De beslis
sing was juist. Jol zou zes dagen
later de hand hebben gehad in
het l-l gelijkspel van Tortuna
tegen Cambuur. Jol annuleerde
het tweede doelpunt in dat duel
van Tortuna, maar deed dit (na
dat hijzelf naar het midden had
gewezen) op advies van de
grensrechter.
Het derde geval is (ironingen
Heerenveen van 31 oktober
1993. 2-2. Deze uitslag moet Jol
zo goed van pas zijn gekomen
dal hij in de laatste minuut de
Heerenveense gelijkmaker goed
keurde. Heel (Ironingen protes
teerde hiertegen en keeper Pa
trick Lodewijks verklaarde op tv
met een zuinig lachje dat hij nu
wel begreep waar lol toen door
werd gedreven. In de Voetbal In
ternational van die week werd
Jol echter voor zijn prestatie be
loond met het cijfer 9! Over het
gewraakte doelpunt schrijft het
blad dat Lodewijks de bal had
weg kunnen stompen, 'maar hij
liet zich in de lucht aftroeven
door Tony Alberda, de kleinste
spits van de eredivisie. Scheids
rechter Dick Jol doorzag de situ
atie haarscherp en twijfelde geen
moment aan de geldigheid van
die treffer.
Toch kan Jol niet meer.
Want al blijken de beschuldi
gingen ooit nog eens vals te zijn
geweest, a jolly good fellow zal
Jol, nooit meer worden, /.eljs een
ingooi, toegekend door Jol, zou
voortaan niet onbesproken blij-
slagge-
ver van
Studio
Sport
