Schuttingvariëteiteri
Tuinieren
-"i
ZATERDAG 4 NOVEMBER 1995
tuinbladen
loe het Zelf van november
0mt in het katern Magazine
raktisch met een uitvoerige
andleiding voor het zelf aan-
van buitenverlichting,
lies over schakelaars, isolatie
n kabels voor buiten. Vijf pagi-
a's met veel verhelderendende
•keningen. Waar het om tui-
ieren gaat, is er onder meer
indacht voor het plaatsen van
:huttingen, het overwinteren
an de Canna en het planten
an rozen. Een romantische ro-
znpoort kan het beste nu wor-
en neergezet.
GREET BUCHNER
geeft antwoord op
al uw tuinvragen
Brieven naar:
POSTBUS 507
3002 PA HAARLEM
Éraag en antwoord
Je Cox oranje van B. Stokman
lit Haarlem draagt elk jaar klei-
fcre vruchten. Hoe nu? Op de
liereerste plaats de boom van
l winter door een deskundige
lus niet door een knoeier)
led uit laten snoeien en dan
iildoende verse compost en
Jat stalmest rond de wortels,
|e tot aan de buitenkant van
[e kroon reiken. Dat vruchtzet-
n kost immers voeding. Die
Sent aangevuld te worden.
Lcces ermee.
|e stokrozen worden de laatste
ren een steeds groter pro-
leem. Ook bij JansjeKlijn-
ubach in Oegstgeest. Ze krij-
|n steevast 'roest', een lelijke
jhimmelaantasting. Ik heb re-
elijk succes met zwavelpoeder
1 de grond en zwavelbestuiving
an de onderkant van het blad.
icht aangetaste bladeren in de
Mij spreekt de schutting een tale. Naar
Gezelle. Met die taal wordt niet de échte
drieletter schuttingtaai bedoeld, maar
dat spreekt vanzelf. Laten we eerlijk zijn:
niets is zo lelijk als een houten, stenen
of cementwandje waarop geen groen of
bloem valt te bekennen. Oude muren
worden door de natuur op fantasievolle
wijze met mos, muurleeuwenbek, vet-
planten en nog veel meer bedekt. Aan
nieuwe afscheidingen zullen we zelf iets
moeten doen.
Want afscheidingen willen we niet mis
sen in overbevolkt Nederland waar de
tuinen steeds kleiner worden omdat
grond steeds schaarser wordt. De schut
ting omheint in de meeste gevallen de
achtertuin, een soort verlengstuk van de
huiskamer waarin we ongestoord kun
nen willen genieten van zon, wind en
groen.
Een haag van levende planten is mooi
er, maar vraagt meer grond en verzor
ging dan een schutting. Dus blijkt het in
veel gevallen een afscheiding van hout,
baksteen, cement en zelfs rieten matten
te worden. Heel natuurlijk, weinig ruim
te en onderhoud vragend is een hek van
gaas, begroeid met klimop van een
hardgroeiende variëteit. Maar hoe hard
die klimop ook groeit, het duurt drie a
vier jaar eer een hek van anderhalve
meter mooi donkergroen is. Toch iets
om aan te denken.
Geen haag, geen met klimop begroeid
gaas, maar een echte schutting? Dan
kunnen we er bakken met bloemen en
planten aan bevestigen, eventueel met
klimopstekjes als hangplant. Ook goed
als tijdelijke oplossing eer onze schut
ting helemaal begroeid is. En welke
plant kiezen we? De reeds genoemde
immer groene klimop? De bladverlie
zende Ampelopsis met de fraaie herfst-
ILLUSTRATIE HAN VAN DER VEN
tinten die zichzelf hecht?
Wordt het een blauwe regen, koop die
dan als er al knop in zit. Dat kan met
containerplanten. Er zijn veel blauwe
regensoorten in de handel die weigeren
te bloeien. Zelf heb ik een dergelijk
exemplaar. Maar misschien gaat de
schuttingwens uit naar clematis of kam
perfoelie? Mooi, maar wèl goed doorla
tende grond en schaduw op de voet.
Liefhebbers van de roos in het bezit van
een zonnige schutting kunnen kiezen
voor een klim (lees lei)-roos. Dat houdt
in dat er elk jaar tussen de stekels flink
gesnoeid moet worden. Haasthebbers
kiezen wellicht voor de fraaie bruids
sluier die prachtig bloeit, maar in staat
is om binnen een paar jaar dakpannen
en regenpijpen van hun plaats te du
wen. Tenzij men goed en veel snoeit.
Kortom keuze te over ter bedekking van
hout, steen of cement.
vuilnisbak. Zo houd ik elk jaar
toch nog vrij gave exemplaren
over. En dan de lange groene
blaadjes van de blauwe druifjes.
Mogen ze alsjeblieft lang blad
maken! Dat zorgt immers voor
de voeding van de bollen en dus
voor de bloemen. Stokje tussen
de pollen, mooi groen touwtje
voorzichtig rond het groen en
het ziet er allemaal heel mooi
uit, zonder dat de druifjes tekort
gedaan worden.
Helaas deel ik het leed van me
vrouw Heemskerk uit Haarlem
Ook ik ben in het bezit van een
twintig jaar oude blauwe regen
die nog nimmer gebloeid heeft.
Maar ik wacht geduldig. Je kunt
nooit weten en het blad is
prachtig. Wil mevrouw Heems
kerk toch bloemen dan is er
maar een oplossing: koop een
nieuwe plantin het voorjaar, als
de bloemknoppen al zichtbaar
zijn. Dat kan met de huidige
containerteelt. Dan gaat het ze
ker om een bloeiend exemplaar.
Een moeilijk op te lossen pro
bleem: eenjarige planten die het
op een winderig balkon, vier
hoog goed doen en geen luis
krijgen. Mijn ervaring is dat de
hanggeraniums redelijk luisbe-
stendigzijn. Gewone geraniums
blijven doorgaans ook vrij van
luis, evenals de afrikanen en de
lobelias. Er staat niets over de
plaats ten opzichte van de zon.
Met weinig zon willen klimop
soorten voor groen zorgen, af
en toe kan er dan een kleurige
eenjarige tussen. En hoe komt
die aardappel in mijn bakken
terecht?, luidt een volgende
vraag. Als er geen grapje van ie
mand in het spel is, dan zal er
toch wel een heel klein aardap
peltje of zaadje in de grond
hebben gezeten, het blijft in elk
geval leuk.
tuinboeken
Agenda's
Natuurlijk zijn er ook tuin
agenda's. Uitgeverij Terra heeft
er inmiddels voor 1996 twee op
de markt gebracht: Home Sweet
Home en de Julia Voskuil TUIN
AGENDA.
Ada van Zelm's kleurrijke
agenda met sfeervolle decora
tie-ideeën voor huis en tuin is al
in eerdere edities verschenen.
Ook in de agenda voor volgend
jaar elke week op het seizoen
afgestemde tips. De teksten zijn
van Maarten Rood. Maar vooral
voor de fraaie aquarellen van
Ada van Zelm wordt Home
Sweet Home veel gekocht.
De Tuinagenda van Julia Vos
kuil staat vol actuele informatie
over sierplanten en eetgewas-
sen. Het is daarmee een nuttige
handleiding om op het juiste
moment adequaat in de tuin
aan de slag te gaan. Irftie editie
1996 is er speciale aandacht
voor rozen. Ook de teelttabel en
geactualiseerde adreslijst ont
breken niet. De agenda is rijk
geïllustreerd met foto's.
Home Sweet Home, ISBN 90 6255 632 9,
prils 24,50 gulden,
Tuinagenda, ISBN 90 6255 631 0, prijs 24,50
gulden.
Plantenvinder
De 'Plantenvinder' biedt een al
fabetische lijst, op Latijnse na
men, van alle vaste planten, bo
men, heesters, bollen en zaden,
die in Nederland en Vlaanderen
bij kwekerijen te koop zijn. De
eerste editie, die Terra in navol
ging van de Engelse 'Plantfin-
der' in 1994 uitgaf, is een groot
succes gebleken. In de tweede
editie is de lijst met planten
sterk uitgebreid. Waren in de
eerste editie 30.000 planten van
ruim 80 kwekerijen opgeno
men, in de tweede editie is het
aantal planten inmiddels meer
dan 38.000 geworden en het
aantal kwekerijen ruim 120. Van
zaad tot droomplant, van coni
feer tot roos, nergens vindt men
zo'n grote collectie van planten
bij elkaar als in deze uitgave.
De gids bevat een volledige
adreslijst van de kwekerijen in
Nederland en Vlaanderen, en
een lijst van ruim 2.200 Neder
landse plantbenamingen en
hun Latijnse equivalenten om
opzoeken te vergemakkelijken.
Door de grote zorg die door Sa
rah Hart is besteed aan de juiste
benamingen van de plaViten, is
het boek tevens als nomencla
tuur-boek van plantennamen
voor velen van onschatbare
waarde.
19,50 gulden. ISBN 90 6255 623
de Lage Ijinden. I'rljs:
IYPT0GRAM
rizontaal:
Belastingmap (6); 7. Taal on-
rde knie krijgen (5); 8. Pries-
fte keur (5); 9. Met elkaar en
jelkaar (5); 10. Teken een se-
'ggewichtloos (4); 11. Op die
anieraan cijfers lippendienst
rrichten (6); 12. Geplaveide
iterweg (6).
(ticaal:
Aansporen van een paard (5);
Zware sneeuwval (6); 4. Het
rmoeden is slecht (6); 5.
ardt opgewonden het haasje
);6. Zittend roofdier? (8); 10.
deze coupe komt u uit Tunis
11. Of zo in de familie (3).
KRUISWOORDRAADSEL
Heer Bommel spoedde zich naar het
raam. Hij opende het venster - en ja
hoor. Daar lag de spuit op het kozijn:
boordevol gevuld met pippeling.
De brengers wachtten niet tot hij
'dank je' zou zeggen. Zij trokken zich
terug in de schaduwen en liepen on
opvallend naar het woud. Het was
duidelijk, dat ze in een gedrukte
stemming verkeerden. Kwetal slofte
een beetje en Pee Pastinakel keek
somber de bladeren na die door de
avondlucht omlaag dwarrelden.
"De mir is er uit", prevelde hij. „Wat
moet dat worden?"
Kwetal trok de aansteker uit zijn zak,
knipte hem aan en keek peinzend
naar het vlammetje.
„Je bent zuursappig, Pee", sprak hij.
„Men moet tegenover zo'n geweldig
geschenk als dit iets kunnen stellen.
En bovendien, iemand die een
denkraam als Bommel heeft, weet
wel wat hij doet. Het onze is daar te
klein voor."
Maar Tom Poes was daar niet zeker
van. Terwijl heer Bommel tevreden
naar de spuit stond te kijken liep hij
ongerust heen en weer.
„U moet dat ding niet gebruiken!",
zei hij waarschuwend. „U weet niet,
wgt u doet."
„Oh!", riep heer Bommel uit. „Na
tuurlijk weet ik dat, jonge vriend.
Eerst ga ik slapen - en morgen zal ik
die domme lachers van de tentoon
stelling eens iets laten horen. Ze zul
len spijt krijgen dat ze iemand van
mijn stand zo onheus behandeld
hebben, als je begrijpt wat ik bedoel.
Ik weet nu precies hoe ik het doen
moet; de juiste dosering; niet te veel
en niet te weinig - en voorzichtig met
zonlicht. Laat het maar aan mij
over."
H
T
W
R
DOOR HANS VAN ES
Vandaag precies een jaar geleden werd in ons land een absoluut
warmterecord gevestigd. In het Limburgse Oost-Maarland bleef het
kwik pas staan bij 21.1 graden. Uiteindelijk werd november 1994 de
warmste slachtmaand sedert 1706. Een dergelijke stunt lijkt dit jaar
onwaarschijnlijk. De eerste novemberweek heeft in veel Europese lan
den duidelijk winterse trekken. Een portie Scandinavische kou spoel
de gisteren over West- en Midden-Europa naar het zuiden. In delen
van Duitsland, Polen en Denemarken viel de eerste sneeuw van dit
jaar. De koude lucht had in ons land eerst nog een traject over zee af
gelegd, zodat de afkoeling minder ingrijpend was. Niettemin was het
uitgesproken guur bij een harde noordenwind, die werd begeleid door
onstuimige regen- en hagelbuien.
Vandaag nemen wind en buiigheid geleidelijk af en komt er steeds
meer ruimte voor de zon, dankzij een hogedrukgebied, dat zich dit
weekeinde boven ons land installeert. In de heldere poollucht gaat
het kwik de komende twee nachten fors onderuit. Landinwaarts is op
beschutte plekken -6 graden mogelijk en vlak aan de grond kan het
nog kouder worden, Morgen overdag is het rustig, droog en vrij zonnig,
maar fris met maxima van 5 6 graden.
De kern van hogedruk verplaatst zich begin volgende week verder
naar het zuiden, waarbij geleidelijk een westelijke tot zuidwestelijke
stroming op gang komt met aanvoer van minder koude lucht. De vorst
in de nacht verdwijnt en overdag stijgt het kwik vanaf dinsdag tot vrij
normale waarden van 9 10 graden. Een storing kan rond het midden
van de week weer regen of een bui veroorzaken. Daarna wellicht op
nieuw kouder.
Op 2 november 1980 werd ons land overvallen door een buitenge
woon felle kou-inval. De vorst viel in bij een harde oostenwind, terwijl
de natuur zich nog nauwelijks had voorbereid op de winter. Loofbo
men, die nog in het blad zaten, werden 'gevriesdroogd' of lieten van
de ene op de andere dag al hun blad vallen. De koude brak alle re
cords voor de eerste novemberdecade. In de Bilt werd op 3 november
de vroegste ijsdag (maximum onder nul) genoteerd. Op diverse plaat
sen daalde het kwik tot -8 graden, een unicum zo vroeg in november.
Als bekroning van het onvervalste winterweer ging het op 6 en 7 no
vember uitvoerig sneeuwen, resulterend in een pak van 10 tot 15 cm
dikte. Met een tien-dagen-gemiddelde van -0.4 graden (normaal
+7.2) was november in De Bilt nog nimmer zo koud begonnen. Hoe
grillig ons klimaat kan zijn, bleek later die maand. De periode 15-24
november was bijna recordwarm met 11.3 graden...
E U
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
Noorwegen:
Zonnige perioden en
droog, Zondag van het
westen uit toenemende
bewolking vooral in het
noorden gevolgd door re
gen, in het binnenland ook
sneeuw. Maxima van min
8 graden in het noorden
en oosten tot plus 3 langs
de zuidwestkust. Zondag
iets minder koud.
Zweden:
Koud en overwegend hel
der weer, maar in het zuid
oosten eerst nog kans op
sneeuw. Zondag in het
noorden toenemende be
wolking later gevolgd
door sneeuw. Maxima van
-11 in het noorden tot
rond het vriespunt in het
zuiden. Zondag lichte stij
gingvan temperatuur.
Denemarken:
Perioden met zon en overwegend droog,
's Nachts lichte tot matige vorst. Zondag
maxima rond 4 graden, zaterdag net iets
boven nul.
Engeland, Schotland, Wales en Ierland:
Zonnige perioden. In Ierland verder toe
nemende bewolking gevolgd door regen.
Zondag ook in Schotland wolkenvelden.
In Ierland op beide dagen maxima rond
11 graden, Elders daling van tempera
tuur naar 8 graden overdag en 's nachts
vooral in Wales en Engeland plaatselijk
lichte vorst.
België en Luxemburg:
Perioden met zon en langs de kust eerst
nog kans op een winterse bui, Flink kou
der; maxima van 7 graden vlak aan zee
tot 3 plaatselijk in de Ardennen, 's
Nachts in het binnenland lichte vorst.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Perioden met zon en droog. In de ooste
lijke departementen zaterdag eerst nog
wolkenvelden en wat regen, in de Voge
zen en Jura mogelijk sneeuw. Middag
temperatuur van 12 in Bretagne tot 5 in
het oosten. Zondag iets lagere maxima
en op veel plaatsen minima onder nul.
Portugal:
Flinke perioden met zon, in het noorden
ook enkele wolkenvelden. Droog. Mid
dagtemperatuur op beide dagen rond 23
graden.
Madeira:
Perioden met zon, vooral zondag ook
wolkenvelden. Vrijwel overal Droog. Mid
dagtemperatuur ongeveer 23 graden.
Spanje:
In het noorden wolkenvelden, ook at en
toe zon. Vrijwel overal droog.Aan de cos
ta's ten zuiden van Valencia meer zon.
Middagtemperatuur van 17 in het noor
den en aan de Costa Brava, tot circa 25
graden in het zuiden.
Canarische Eilanden:
Flinke perioden met zon en droog. Maxi
ma ongeveer 26 graden.
Marokko:
Westkust: flinke zonnige perioden en
droog. Middagtemperatuur van 25 bij
Tanger tot rond 30 in de omgeving van
Marrakech.
Tunesië:
In het noorden wolkenvelden en enkele
buien. In het zuiden overwegend droog
en perioden met zon. Flinke daling van
temperatuur naar ongeveer 19 graden
op zondag.
Zuid-Frankrijk:
Geleidelijk meer zon en droog weer maar
zaterdag in de oostelijke departementen
kans op een bui, in de Franse Alpen tot
in de dalen ook sneeuw. In de loop van
het weekeinde gaat de Mistral liggen.
Kouder; maxima ongeveer 11 graden, in
de Auvergne zondag dalend naar 5 gra
den. In de Alpen 's nachts matige vorst,
overdag rond het vriespunt.
Mallorca en Ibiza:
Perioden met zon en droog. Maxima fors
omlaag naar ongeveer 20 graden.
Italië:
Half tot zwaar bewolkt en enkele buien,
In de Alpen en zaterdag langs de west
kust perioden met zon. Middagtempera
tuur omlaag naar 8 in het noorden tot
18 op Sicilië.
Corsica en Sardinië:
Wolkenvelden, ook af en toe zon. Vooral
zondag op Sardinië een enkele bui, kans
op onweer. Middagtemperatuur dalend
naar 15 graden op zondag op Corsica en
circa 17 op Sicilië.
Malta:
Wolkenvelden, ook af en toe zon en met
name zondag een enkele regen- of on
weersbui. Maxima ongeveer 21 graden,
zondag iets lager
Griekenland en Kreta:
Zaterdag perioden rnet regen, mogelijk
onweer. Zondag ook nog op de eilanden
in de Egeische Zee kans op buien. Van
het westen uit opklaringen cn af en toe,
Zondag middagtemperatuur van het
noorden uit flink dalend naar 10 in de
omgeving van Thessaloniki tot ongeveer
17 op Kreta.
Turkije en Cyprus:
Veel bewolking en enkele regen- of on
weersbuien;langs Turkse west- en zuid
kust flinke hoeveelheden neerslag. Zon
dag iets minder bung. Maxima ongeveer
20
V 2
HP7r^\
7 f
1
2 /L,
r fef
v "y PL\
Pyf
bewolkt 5^1 onweer w warmtelront
C—regen i?^ sneeuw "T-koufront
C- zonnig 19 temperatuur herto pascal
15 graden langs de turkse westkust en
zondag ook aan de zuidkust. Op Cyprus
ongeveer 23 graden.
Duitsland:
Wisselend bewolkt en enkele winterse
buien, zaterdag met name in het zuiden
van het land. Temperatuur fors dalend;,
's nachts lichte, hier en daar matige
vorst, Maxima van rond het vriespunt ih'
het noorden tot ongeveer 4 elders. Zon
dag in het noorden iets minder koud.
Zwitserland:
Zaterdag in het noorden van de Alpen
bewolkt en van tijd tot tijd-'sneeuw. Aan
de zuidflank flinke perioden met zon en
droog. In de bergen veel wind. Maxima
op zaterdag dalend naar 3 graden in het
noorden tot 10 op zondag in het zuiden.
ZONDAG 5 NOVEMBER 1995
Zon- en maanstanden
Zon op 07.42 Zon onder 17.04
Maan op 16.20 Maan onder05,27
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 01.55 14.19 01.28 13.52
Laag 10.05 22.24 23.46 22.0&
MAANDAG 6 NOVEMBER 1995
Zon- en maanstanden
Zon op 0/.43 Zon onder 17,02
Maan op 16,48 Maan onder06.35
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 02.46» 15.01 02.19» 14.34
Laag 10.35 23.04 10.16 22,45
Weerrapporten 03 november 19
station weer wind ti
Amsterdam half bew. n4 IC
Eindhoven hall bew.
Den Helder regenbui
Rotterdam zwaar bei
Vlissingen regenbui
Athene weerlicht
Barcelona onbew,
io 11 12 11 0.9
Innsbruck
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
L^sPalmas
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
Malta
Split c
Stockholm r
Warschau t
Buenos Aires i
Casablanca t
Johannesburg i
Los Angeles t
New Orleans i
New York r
el Aw i
Tokyo
3 1 0.0'
26 20 0,0
24 17 0,0
17 3 0.0
22 14 0.0
20 16 12.0
3 1 120
10 5 2.0
8 02
27 22 8.0
27 24 0.0-
24 16 0.0
28 24 0.2
19 13 0.0
20 14 0.0*
22 16 00
27 16 0.0
19 9 00
14
00
