Nederland doet ook mee
aan NAVO-vredesmacht
pi
U-
TV 10 GOLD
12 1
xc«i
Binnenland
Nederland betaalt te hoge
boetes voor hardrijden
Cabinet verscherpt
isen referendum
Feestje in otterpark
L I M 'J-ra
!ommissie schiet Wierenga niet lek
Koningshuis houdt geen open huis
'Brief Nordholt uit de losse pols'
Kabinet gaat akkoord met
puntenregeling tempobeurs
Spoorwegen investeren niet
meer in fietsenstallingen
Heerma: Bolkestein is de
baas van paarse coalitie
Zoekactie scholiere levert niets op
mohoven De politie heeft gisteren opnieuw gezocht naar spo-
>n van een vermiste Eindhovense scholiere. Dat gebeurde na-
at donderdagavond langs het Eindhovens Kanaal het rugzakje
an het 15-jarige meisje was gevonden. De actie leverde niets
p. Het meisje verdween op 6 oktober toen ze vanaf een logeer-
dres in Eindhoven in alle vroegte naar een bakkerij fietste waar
e in haar vrije tijd werkte. Vrij snel daarna vond de politie in de
lommei haar fiets terug.
lenzine in Sneker riolering
fhwarden Een groot aantal inwoners van Sneek heeft gisteren
eklaagd over stank nadat het riool was vervuild met benzine.
Ie vervuiling is in de nacht van donderdag op vrijdag ontstaan
oor een lekkage bij een tankstation. (Jit metingen bleek dat in
et riool explosiegevaar was ontstaan. Die verdween na ontluch-
doorspoeling van de riolen.
Noodhulp voor hongerende Irakezen
fn haag Minister Pronk (ontwikkelingssamenwerking) heeft
en miljoen gulden beschikbaar gesteld voor slachtoffers van de
ongersnood in Irak. Een groot deel van de Iraakse bevolking
ordt geteisterd door ziekte en ondervoeding. De tekorten zijn
et gevolg van de weigerachtige houding van Saddam Hussein.
Ie Veiligheidsraad heeft hem ondanks de VN-sancties de
logelijkheid aangeboden olie te verkopen om aan de eigen be-
olking humanitaire hulp te verlenen. De Iraakse leider weigert
terk medeverantwoordelijk voor shoah
rRECHTDe Rooms-Katholieke Kerk is volgens de Nederlandse
isschoppen medeverantwoordelijk voor de jodenvervolgingen
i de Tweede Wereldoorlog. „Een traditie van theologisch en
jrkelijkanti-judaïsme heeft bijgedragen tot het ontstaan van
;n klimaat waarin de shoah kon plaats vinden." De bisschop-
en schreven dit gisteren in een verklaring naar aanleiding van
ertig jaar Nostra Aetate. Dit document van het Tweede Vati-
aans Concilie betekende een doorbraak in de verhouding tus-
de RK Kerk en het jodendom.
:ci
wan-
dicht
wijsl i.
ot,s
'Sal in
bijn !J
ot.
TERDAG 21 OKTOBER 1995
Defensie gaat leiding aver uitgezonden militairen strakker regelen
Nederland stelt ruim tweeduizend militairen ter beschik
king van de NAVO-troepen die moeten gaan toezien op
een vredesregeling in Bosnië. Het kabinet heeft dit be
sluit gisteren genomen. Het CDA is 'zeer ongelukkig en
boos' over de beslissing. De regering neemt de Kamer
niet serieus genoeg, aldus CDA-buitenlandwoordvoerder
De Hoop Scheffer.
den haag anpin voormalig Joegoslavië zitten,
komen in aanmerking voor
deelname aan de NAVO-vredes
macht.
Omvang en samenstelling
van de Nederlandse bijdrage
worden pas vastgesteld als Joul-
wan heeft laten weten wat hij
precies nodig heeft. Kabinet en
Tweede Kamer nemen daarna
een definitief besluit.
Minister van Mierlo (buiten
landse zaken) en Voorhoeve
(defensie) kondigen in een brief
aan de Kamer aan dat zij het
aanbod volgende week dinsdag
aan de NAVO doen. Als de
NAVO weet dat Nederland deze
troepen ter beschikking stelt,
neemt zij hen op in dè planning
De NAVO wil"een vredesmacht
op de been brengen van onge
veer 60.000 man. Ook panden
die geen deel uitmaken van de
alliantie zullen worden betrok
ken bij de opzet van de troe
penmacht. NAVO-bevelhebber
generaal Joulwan heeft de lid
staten onlangs gepolst over de
omvang van hun bijdrage.
Tot de eenheden die Neder
land ter beschikking wil stellen,
horen een pantserinfanterie-
bataljon (ongeveer achthonderd
man), een tankeskader, logistie
ke troepen, transportvliegtui
gen, stafpersoneel en mare
chaussee. Ook eenheden die al
van de vredesmacht. „Daarmee
komt het parlement in de klem
te zitten", aldus De Hoop Schef
fer. „Het kan het sturen van de
troepen dan moeilijk afkeuren."
WD en PvdA delen de be
zwaren van het CDA niet. De re
gering kan de troepen best aan
bieden, mits zij maar het ge
bruikelijke voorbehoud maakt
dat de Tweede Kamer daar nog
mee akkoord moet gaan, vinden
de buitenlandwoordvoerders
Weisglas (WD) en Valk (PvdA).
Valk wijst erop dat als er een
vredesakkoord in Bosnië is, het
redes
cht
niet mag worden vertraagd door
besluitvormingsprocedures in
de NAVO-landen.
Defensie gaat de leiding over
Nederlandse militairen die wor
den uitgezonden voor vredes
operaties strakker regelen. Plan
ning, voorbereiding en uitvoe
ring van dit soort missies ko
men in handen van de hoogste
militair, chef defensiestaf gene
raal Van den Breemen. De
maatregelen gaat ten koste van
de invloed die de bevelhebbers
van de drie krijgsmatjhtaelen
hebben op vredesoperaties.
Het kabinet heeft gisteren op
voorstel van Voorhoeve beslo
ten dat het zogenoemde crisis-
beheersingscentrum van Defen
sie voortaan als enige de directe
zeggenschap krijgt over de uit
gezonden militairen. Tot dusver
hadden de afzonderlijke krijgs
machtdelen een eigen crisisstaf
in Den Haag die hun mensen
op vredesmissie bevelen kon
den geven.
De gebeurtenissen tijdens en
na de val van de moslim-encla
ve Srebrenica hebben volgens
de Tweede Kamer en Voorhoe
ve geleerd dat deze opzet tot
een gebrekkige communicatie
leidde tussen de diverse krijgs
machtdelen onderling en met
de politieke leiding op het mi-
Foutmarge in meetapparatuur genegeerd
den haag cppRaad doet vermoedelijk eind
deze maand uitspraak.
De procureur-generaal han
teert de correctie van de fout
marge ten gunste van de snel-
heidsovertreder door die naar
beneden toe te passen. Hij refe
reert daarbij aan de alcoholon-
derzoeken in het kader van de
vorkeerswetgeving. De meetre
sultaten van bloedproeven en
ademanalyses worden namelijk
ook naar beneden gecorrigeerd.
Het sanctiebeleid in 'snel
heidszaken' is gebaseerd op ca
tegorieën en tarieven, zoals in
1991 vastgesteld door het open
baar ministerie. Wie tot en met
veertien kilometer te hard rijdt,
krijgt automatisch een boete
van vijftig gulden thuisgestuurd.
Voor wie harder rijdt, kunnen
de tarieven oplopen tot twee
honderd gulden. Snelheidsover
tredingen van meer dan dertig
kilometer per uur worden uil
sluitend langs strafrechtelijke
weg afgedaan.
Nederland heeft massaal teveel
betaald wegens te hard rijden.
Dat komt omdat politie en justi
tie bij een vastgestelde snel
heidsovertreding geen rekening
houden met de foutmarge van
de radarapparatuur. Die be
draagt volgens het Nederlands
Meetinstituut drie procent van
de gemeten snelheid.
kabinet heeft de eisen voor
houden van een correctief
erendum verscherpt. Volgens
gisteren gepresenteerde
irstel zijn eerst 40.000 (was
000) en vervolgens nog eens
.000 (was 300.000) handte
lingen nodig voordat burgers
daadwerkelijk uit mogen
eken over een wet. Het kabi-
stelt ook de invoering van
gemengd kiesstelsel voor.
legeringspartij D66, groot
Drstander van referenda, is
met het besluit. Ook de
IA kan in grote lijnen leven
/oornemens van het ka-
let op het gebied van de
atkundige vernieuwing. Coa-
ipartner WD blijft zowel
r het referendum als het
sstelsel tegensputteren. Op-
iitiepartij CDA is helemaal
en.
let politiek meest netelige
nt rond het referendum is op
parkeerstrook' gezet. Het
linet wil nog eens nader be
ien of de planologische kern-
ilissingen (PKB's) grote
rken als Schiphol en de Betu-
in onder een referendum
i vallen. Dit gebeurt aan
de hand van een rapport van de
Wetenschappelijke Raad voor
het Regeringsbeleid (WRR).
Volgens het referendum-
voorstel wordt een wet verwor
pen als een meerderheid van de
opgekomen kiezers tegen stemt.
Die meerderheid moet dan wel
minstens dertig procent van het
totale aantal Nederlandse kie
zers zijn; het gaat dan dus om
zo'n 3,5 miljoen mensen. Het
koninklijk huis, begrotingswet
ten en internationale verdragen
zijn niet 'referendabel', maar
belasting- en sociale zeker
heidswetten wèl.
Ondanks kritiek binnen en
buiten de Tweede Kamer stelt
het kabinet toch een gemengd
kiesstelsel voor. Daarbij moet
de kiezer voortaan twee stem
men uitbrengen: één op een
landelijke kandidaat en één op
een regionale kandidaat uit in
totaal vijf districten, elk goed
voor vijftien kamerleden. Zo
moeten er straks 75 'landelijke'
en 75 'regionale' Tweede-Ka
merleden komen. Dit moet de
band tussen kiezers en politici
versterken.
Leeuwarden Op 4 oktober, Dierendag, zijn in het fokcentrum van Otterpark Aqualutra drie otters geboren. Een uitzonderlijke gebeurtenis omdat
het fokprogramma slechts 2,5 maand geleden is begonnen met net geslachtsrijpe dieren. Otters zijn na het werpen zeer stressgevoelig. Pas na an
derhalve week liet moeder Sara de oppassers in de buurt. Voor de fotograaf hield zij echter een van de jongen verborgen. Het is de bedoeling dat
de dieren worden uitgezet in het Nederlandse zoetwatermilieu. Sinds 1988 komt de otter in Nederland niet meer in het wild voor. foto»an,
VERDIEN GELD!'
Hobby - Dethleff c
r rl
-
zaak leek afgeregeld,
irdholt, de Amster-
nse hoofdcommissa-
had gesproken èn
gelijk gehaald. Hij en
maatjes hadden toch
ijd al geroepen dat de
irkwijze van het IRT
iterregionaal Recher-
eteam) niet deugde.
Haarlem zaten
criminelen bij de poli-
Heeft de Haarlemse
ifdcommissaris niet
lf toegegeven dat hij
n mannen onvoldoen
de hand had?
ardholt, de man die een jaarsalaris van een
iljoen voor zichzelf regelde, heeft zijn ei-
n victorie al aangekondigd'na het verschijnen
nhet rapport-Wierenga. Oud-burgemeester
lerenga moest de oorzaken zoeken van de on-
I Éang van het IRT Noord-I lolland 1 Jtrech t. het
1 leciale opsporingsteam van zware criminaliteit,
in rapport kon niet worden misverstaan:
varsliggerij van het Amsterdamse politiekorps
bestuurlijke onmacht van justitie Amsterdam
•rmden de oorzaken van alle ellende. De hoofd
niet name Nordholt reageerden furieus,
zouden hun gelijk nog wel halen. Die kans is
geboden door het instellen van de parlemen-
ire enquêtecommissie opsporingsmethoden,
ordholt kreeg donderdag een bal voor open
iel. De commissie-Van Traa heeft in de door
aarlemse agenten geïntroduceerdeopsporings-
lethode zoveel onrechtmatigheden onthuld, dat
Amsterdamse hoofdcommissaris zelfs op zijn
kont kon scoren. En passant schopte hij ook
conclusies van Wierenga in de prullenbak. Die
ad de gewraakte opsporingsmethode rechtmatig
inoemd en daardoor Amsterdam in haar hemd
ïzet. De verwachting voor het verhoor van giste-
daarom algemeen en gewettigd: De en-
uètecommissie zou het rapport-Wierenga lek
'bieten.
'aar niets daarvan. Mevrouw Schmitz, voormalig
'tgemeester van Haarlem, en de heer Wierenga
igeren zich neer te leggen bij de Amsterdamse
pvatting. Beiden presenteerden een overtuigend
toprecht beeld van verantwoordelijke bestuur-
'ts die staan voor wat ze zeggen en doen wat ze
loeten doen. Anders danAmsterdammers ma-
en zij wel fouten. Maar zij nemen daar ook de
erantwoordelijkheid voor. Staan voor hun zaak.
JAN KUYS
VAN TRAA
Verslaggever Jan Kuys is
aanwezig bij de openbare
verhoren van de parlementaire
onderzoekscommissie Van Traa,
die zich verdiept in de
opsporingsmethoden van de
politie en justitie.
Onze Haagse redacteur
beschouwt en analyseert en geel
de achtergronden.
Ook wanneer anderen on
der hun leiding misbruik
hebben gemaakt van de
omstandigheden.
Kortom, de enquêtecom
missie schoot niets lek.
Schmitz en Wierenga ha
merden op de verstoorde
verhoudingen tussen poli
tie en justitie in het ressort
Amsterdam tijdens de op
richting van het IRT. Die
toen bestaande gezagscri
sis, voortkomend uit het
verzet van Amsterdam te
gen het speciale.team ter
bestrijding van zeer zware
criminaliteit, heeft de kiem gelegd voor de ophef
fing van het IRT.
Niks foute opsporingsmethode; gewoon een on
derlinge competentiestrijd tussen Amsterdam en
de rest van de wereld. Dat de methode later bleek
te berusten op allerlei illegale handelingen was
voor de Amsterdammers mooi meegenomen.
Hadden ze eindelijk een prachtig argument om
het IRT om zeep te heipep.
Wierenga en Schmitz beklemtoonden gisteren de
onmacht van de politie tegenover moderne, goed
geoutilleerde bendes. Een politie-apparaat bo
vendien, dat ten tijde van het IRT zo zwak werd
aangestuurd, dat niemand meer zicht had op de
cruciale werkwijze van afzonderlijke politiemen
sen. Dit gebrek, gevoegd bij een onvoldoende
toegerust opsporingsapparaat, maakt de aanpak
van de zware criminaliteit al op voorhand een de
bacle.
Een hoogst ernstige zaak in een land, waar de
winsten uit criminaliteit zo hoog zijn dat ze een
ongezonde aantrekkingskracht uitoefenen op
grote en gevaarlijke boeven uit de hele wereld.
Over de wijze van opsporen gaat het dan al lang
Enkele leden van de enquêtecommissie opspo
ringsmethoden nemen volgende week deel aan
een studiereis naar het buitenland. Daarom
komt de commissie uitsluitend op maandag en
vrijdag bijeen. Maandag worden verhoord me
vrouw In 't Velt-Meijer, de Amsterdamse rechter
J. Willems, hoofdcommissaris J. Brand van Den
Haag en twee medewerkers van het ministerie
van justitie, namelijk H. Wooldrik, die al eerder
is verhoord, en A. Zwanenburg.
De paleizen Noordeinde, Huis
ten Bosch en Soestdijk blijven
dicht. Alleen het Paleis op de
Dam in Amsterdam en Het Loo
in Apeldoorn zijn deels dan
wel geheel open voor het pu
bliek. Premier Kok laat dat het
SP-kamerlid Marijnissen weten
in antwoord op schriftelijke
vragen.
Kok noemde vorig jaar in de
Kamer het idee om paleizen op
gepaste wijze open te stellen
voor de bevolking nog 'een
sympathieke gedachte'. Maar
de minister-president waar
schuwde bij de begrotingsbe
handeling onmiddellijk al voor
problemen met privacy en vei
ligheid van de leden van het
koninklijk huis.
De drie paleizen zijn staats
eigendom en voor gebruik ter
beschikking gesteld aan de ko
ningin. Noordeinde is het
werkpaleis van Beatrix, waar
ook prins Claus zijn kantoor
heeft. Intensief gebruik en vei
ligheidsaspecten maken open
stelling van dit paleis derhalve
ondoenlijk.
Hetzelfde geldt voor Huis ten
Bosch, het woonpaleis van
Beatrix. Ook paleis Soestdijk,
waar prinses Juliana en prins
Bernhard wonen, is om dezelf
de reden niet toegankelijk voor
het publiek.
Wierenga niet onder de indruk van standpunt Amsterdam:
den haag gpd
vervolg van voorpagina
Het staat helemaal niet vast dat
de informant van het IRT met
hulp van justitie en politie
schatrijk is geworden. Dat zei
oud-burgemeester Wierenga
gisteren bij de commissie-Van
Traa. Wierenga was niet onder
de indruk van brieven van on
der meer korpschef Nordholt en
hoofdofficier van justitie Vrak-
king uit Amsterdam. „In de
brief van Vrakking stonden
nogal wal onjuistheden. Die
was erg uit de losse pols ge
schreven. Net als de brief van
Nordholt trouwens."
Wierenga gaf gisteren wel toe
dat er vorig jaar in zijn rapport,
mede door de tijdsdruk van zes
weken waarin zijn commissie
klaar moest zijn, onvolkomen
heden zijn geslopen. Zo meldde
de commissie in de rapportage
niet dat de informant van het
IRT zijn criminele verdiensten
mocht houden, terwijl zij hier
van wel wist. „We hebben de
minister er wel van op de hoog
te gebracht." Wierenga achtte
dit aspect echter minder essen
tieel voor de methode. „Het
springende punt was dat je met
zo iemand in zee was gegaan."
Volgens Wierenga ging het er
vooral om dat de door het IRT
onderzochte bende zo'n ernsti
ge bedreiging van de rechtsorde
vormde en zo moeilijk aaVi te
pakken was, dat grensverleg
gende opsporingsmethoden on
ontbeerlijk waren. Hij hield gis
teren ook staande dat de infor
mant destijds door de politie
goed te controleren was.- „Er
was dagelijks contact met
hem." Bovendien wees Wieren
ga er op dat er in de criminele
organisatie nog een 'informatie
positie' was waardoor de infor
mant ook viel te controleren.
Volgens de Maastrichtse ad
vocaat Th. Hiddema is het in
middels zover dat goed georga
niseerde criminele organisaties
zelf voor de aanwas van infor
manten voor de politie zorgen.
Zij geven één van hun trawan
ten opdracht zich als informant
bij de politie aan te melden, zo
dat zij precies aan de weet ko
men wat de politie over hen
weet. Op deze manier wordt het
spel vaak gespeeld, aldus Hid
dema, die "gisteren eveneens
door de parlementaire enquête
commissie opsporingsmetho
den werd gehoord.
„Informanten zijn premieja
gers en dubbelspionnen", aldus
Hiddema. Volgens hem zijn in
formanten van de politie niet te'
beroerd om ook nog eens geld
te verdienen bij criminele orga-
i de
geheii
War
die
efactor
in het voordeel van de betrapte
weggebruiker was toegepast,
dan zou hij minder hard heb
ben gereden en volgens de gel
dende maatstaven lager zijn be
boet.
De procureur-generaal bij de
Hoge Raad heeft gisteren een
aantal cassatieberoepen niet
ontvankelijk verklaard. Ilij ver
nietigde daarmee tegelijk het
rder opgelegde vonnis van de
rechter. In
cludeert hij tot
opgelegde sant
rgev
den haag «anpmet een dergelijke spaarpun-
tonregeling voor de zogeheten
De studentenorganisaties LS-
Vb en ISO stemmen in met de
regeling. Beide bonden hadden
een nog ruimhartiger regeling
willen hebben, maar beschou
wen de nu gemaakte afspraken
echter als het maximaal haalba
re. De maatregel kost minister
Ritzen (onderwijs) tot en met
het jaar 2000 in totaal 33 mil
joen gulden extra.
Studenten die in een jaar onvol
doende studieresultaten boeker
en daardoor hun beurs zier
omgezet in een lening, kunner
die strafmaatregel ongedaar
i dan binn
maken. Ze i
vijfjaar 168 studiepunten halen.
Dat is het totaal aantal punten
dat studenten tijdens een vier
jarige studie moeten halen om
een diploma te krijgen. Het ka
binet is gisteren akkoord gegaan
den haag gpdbestaande stallingen werd jaren
geleden en moderniseringspro-
gramma afgekondigd.
„Dat programma is helemaal
in het slop geraakt toen de NS
intern gingen reorganiseren. De
bestaande stallingen werden
toen de verantwoordelijkheid
van de afzonderlijke stationbe
heerders. Die investeren echter
veel liever in cafetaria's, Ier
tuurstands en platenwinkels.
Daar is geld mee te verdienen",
aldus woordvoerder Godefrooij
van de Eerste Nederlandse lïri
serbond (ENFB).
De NS investeren niet meer in
bestaande fietsenstallingen bij
de stations. De afgelopen twee
jaar is het bedrag d«
gedaald
eningen
log gee
i half
dt besteed
vijl miljoci
miljoen pe
Ook de nieuwbouw van stal
lingen ligt stil. De NS zijn er niet
uil aan welke eisen die slallin-
gen moeten voldoen. Pas begin
volgend jaar wil men nieuwe
normen hebben bepaald. Voor
'Importstop varkens onterecht'
den haag anpten voor Nederlandse varkens
omdat ter plaatse in de mest
van een dier uil Nederland het
virus van de besmettelijke
blaasjesziekte is aangetroffen,
Volgens de Nederlandse vee-
handelorganisatie en ook het
dier echter in Portugal besmet
en niet in Nederland, en is de
importblokkade derhalve onte
Portugal moet de dez
gestelde importstop
derlandse varkens
Dat heeft hel Perman
opheffen,
•nt Veteri-
imbtelijke
bestrijding van dierziekten, gis
teravond besloten.
Portugal heeft de grens geslo-
cht.
nisaties die hen betalen voor in
formatie over de politie. „Er valt
in het huidige klimaat veel voor
ze te verdienen", verklaarde de
advocaat.
Intussen is de parlementaire
enquêtecommissie opnieuw in
aanvaring gekomen met minis
ter Sorgdrager van justitie. Eer
der waren er al problemen rond
het verhoor van CRI-ambtenaar
Karstens. Gisteren pas kreeg de
„WD-leider Bolkes
baas van de coalitie
CDA-fract
in het oktober
mediar, het orgaan van tie uni
versiteit Twente. „Als het kabi
net over de grenzen van het re
geerakkoord heen gaat, dan
trekt Bolkestein een streep. De
koopman uit Amsterdam be
slist", stelt Heerma.
D66 komt er naar Heerma's
in is de lo maakt een vermoeide indruk,
Dal zegt Wolffensperger komt niet uit de
erf.
Heerma heeft geen hoge pel
op van de paarse club. De coali
tie heeft zich een 'centralisti
sche liberale stadspolitiek' als
richtsnoer aangemeten, maar
heeft geen 'doel, geen eind
punt'. „Paars staat voor alles, en
voorniets."
de
ensdag
anbiedingsbrief
-Wierenga aar
toenmalige ministers Hil
Ballin en Van Thijn.
Pas afgelopen
hoorde
Van Traa van het bestaan van
de brief. Van Traa is hogelijk
verbaasd dat de brief niet auto
matisch naar hem toe kwam.
Verder heeft Van Traa een me
ningsverschil met Sorgdrager
over een zogeheten 'verklarin-
genverbaal' van de commissie-
Wierenga.
Terwijl Van Traa dit docu
ment in bezit wil hebben, vindt
Sorgdrager dat het slechts door
de commissie mag worden 'in
gekeken'. Het ministerie liet gis
teravond weten dat Sorgdrager
en haar collega Dijkstal
(binnenlandse zaken) maandag
zullen reageren.
DE SPANNENDSTE SERIES, DE BESTE SOAPS,
DE LEUKSTE HUMOR EN NOG VEEL,
VEELMEERZIE JE ALLEEN OP